Y Brython

DRINK 4 0 w 1T # R aIm 0I TEA. The Tea of Old Time flavour.

oft KEENORA Self-Raising FLOUR It Makes Perfect Pastry, Scones, lac. SoLE WHOLESALE AGXNTS- MORRIS & JONES, UmitodM Liverpool and ftfanc lies for,

Homili'r Groglith a'r Pasg I DYMA ni, unwaith eto, tan gysgodion y Grog. lith a'r Pasg, a'u cysgodion hwynt yn yt-ti- gymysgu a. chysgodau'r Armagedon fawr. Mawr y gobeithiem flwyddyn yn ol y buasai'r rhyfel eyn hyn wedi ei setlo, y cliriasai ei fwg, y daothei taw ar ruadau ei fegnyl, ac y gwaleid Cyfandir Iwrop yn wynebu'r Gwyliau Cysegredig mewn mwy o fyfyrdod taw'el a dwfn nag orioed. Nid felly y bu, beth byn- nag ac wedi profiad y gorffonnol braidd nad ydym yn barotach i ddisgwyl parhad y gyflafan am flwyddyn arall nag oeddym am ei pharhad am y flwyddyn ddiweddaf. Ond or cymaint ellid oi son am hynt y rhyfel, nis gallwn oddef i'" gysgod dudew em gorchuddio fel na wolom y golouni disglair sydd vn y cymylau, yn ystyr Croglxth a Phasg. Afraid ymddiheuro am hynny i Gymry, cartrefolnac ar wasgar. Darllonasom flynyddoedd yn ol awdur a geisiai brofi nad posibl cynhyrchu barddoniaeth ar Wahan i hrofiad gwrth- gyferbyniol o dristwch a llawenydd, gwao a gwynfyd a gallem gydfynd ag of yn bur rwydd hyd, nos y daeth i'r casgliad na fyddai barddoniaeth yn y Nef Tybiai nad allai cyflwr o ddaioni a dedwyddweh perSaith gynhyrchu barddonieeth. Pan gofiwn ddar- ogan Arglwydd Miciulay y byddai i'rysbryd gwyddonol ddiSodd fflam yr aw en, a darogan yr awdur erybwyllejig y byddai i wynfyd y Nef ei llethu, teimlem fod yma rywboth tebyg i ymgais at daro'r rheng farddol yn ei dau eithafbwynt, a throi dau ben y rheng ar y ddaear ac yn y Nef. Pe gellid gwneuthur hynny, rhaid fyddai inni gredu fod Gorsedd y Beirdd yn y perygl muyaf o gael ei ham- gylchu gan y golyn a'i difodi. Ond ni ohool- iwn y naill ddarogan na'1' llall. Yn m ir, gyda golwg ar y Nef, gellir bod yn bur sicr y bydd yno ymwybyddiaeth o'r cyferbyniadau y dywedid eu bod yn anwd barddoniaeth. Mae'r hen linollou,- Pen Calf aria, Nac aed hwnnw byth o'm cof— yn ymwreiddio i ddyfnderau ysbryd, pob Cristion, yn hanfod i'w brofiad, ac yn rhwym o ymarllwys allan yn yr Anfarwol Gordd,— TEILWNG YW'R OEN A LADDWYD! Mae'r Orsedd sy'n y Nof yn Allor hefyd. 0 undeb awdurdod yr Orsodd ac aberth yr Allor y tardd gWynfydedigrwVdd y Duwdod Ei Hun. Dyma'r nodyn uchaf posibl i beroriaeth, a'r cyffyrddiad aruchelaf posibl i farddo iiaeth— Efe a ymddigrifa ynot tan ganu A'r fendith fwyaf i bawb ohonom heddyw fydd ii gallu sylweddoli'r unrhyW wrthgyforbm. iaclau o aberth a buddugoliaeth, inarwolaotli ac anfarwoldeb, fel y cynhygia-it gyfle'u dat- guddiad inniyn y Groglitii a'r Pasg. Bu dda i'r Iddew wrth ei Basg of, canys atgoflai iddo'i ollyngdod o gaothiwod. Ond fe fodlonodd ar yr arwyddlun, gan wrthod y gylwedd. Parha i sefyll mogis ar yrnyl y ffordd, i ddis- gwyl y Bronin, a'r Bronin wedi ei basio heb iddo'i adnabod. "Crist oin Pasg ni a aberth- wyd drosom ni am hynny cadwn Wyl." Nis g-all y bydd eleni gymaint o grwydro yma a thraw, ac nid ydym yn awgrymu bai ar bobl am geisio newid awyr, golygfeydd, a chwrnni os gallant fforddio hynny. Ond gofaler am gadw canolbwnc bywyd dynol yn ei le—yn yr ysbrydsydd mown dyn. Yporygly i ddyn- ion osgeuluso'u hysbrydoedd. Credent mewn i'w eorff gael awyr pur, ymarferiadau iachus, ymborth maethlon, a phob moddion adfywiol at atgyfnerthol i rym anianyddol. Ond pa sawl dyn sydd iad yu'n meddwl fawr am ei ysbryd ? Sawl amaethwr sy'n gofalu, cyn mynd i'w waly'r nos, fod ei anifeiliaid yn cael eu porthi dnd yn gadael ei ysbryd 0; liun yn yn cadw awr o ymgom ag ef, byth y'1 agor ffenestri gweddi a myfyr- dod i ollwng awelon byd arall,—ei briod fyd ei hun, i fewn ato Nid yw caethiwed a chreulondeb at gnawd yn ddim i'w gymharu a gormesu a chamdrin ysbryd. Mae yn ein trefi a'n gwledydd ddynion wedi cau eu hys- brydoedd anfarwol yn eudyfnder cudd a phell, ac wed i gosod drostynt lwyfan o anystyriaethj fel carreg fedd, ac yn byw i ddawnsio ar hwnnw, mown bydolrwydd, balchtor cnawd, gwag-blesera, a phob oferedd ynfyd. Bath mae'r ysbryd yn ei foddwl, os yw'n clywed y trwst sy uwch ei ben Beth a ddywed, os da.v'n ddigon cryf i roi tro yn oi gaethiwed, a rhuthro allan trwy ganol chwantau a nwydau cnawdol, i ddadlu ei hawliau ? 0, ynfydion Da gennym ddeall fod amryw ardaloodd eloni wedi penderfynu adfer cyrddau crefyddol i'w hen le ar y Gwyliau, ar ol iddynt gaol eu cicio ohonynt gan wroniaid v bêl droed. Diddorol yr hanes am y diweddar Ddr. John Phillips ym Mangor, yn 1865, ar adeg Sasiwn, yn gosod ei ddwylaw gwaharddol ar bennau meirch Circus a ddaethai i'r lie, ac yn eu troi'n ol. Gresyn ddarfod i ddwvlo a fedrai wneuthur felly a fiol-bethau'r byd golli eu hawdurdod a'u grym o grefydd Cymru, nos bu i'r bobl, wrth y cannoedd, ddylifo at ddilyniaeth y Circus yn hytrach nag at dd ilyniaeth y Pulpud a'r Sasiwn. Eb?i'r athrylith gan Ap Fychan, wrth s6n am yr Iorddonon yn troi'n oi hôl,- Mi roddodd Ffydd ei dwrn yn ei thalcen hi, ac mi gwthiodd hi'n ei hoi o ffordd arch yr Arglwydd." Bu braich awdurdod & dylan- wad crefydd Cymru, ers tro bellach, yn rhy debyg i fraich mewix slings, ar ei mynwes. 'Does dim ond grym bywyd y Pentecost all ei threiddio a north, fel y g jllo hithau eto osod ei llaw ar bob circus a geisio atal ei Sasiwn, a phob lorddonen a foarfiordd 3ihymdaith, nes y bo'r naill fel y Hall yn troi'n ol rhagddi. Gwylied Cym,u rhag collrr cyfle a fedd hocld- yW i adfeddiannu'r sobrwydd meddwl a'r crefyddolder ysbryd yr ymddengys iddi ei golli, i raddau helaeth, yn ddiweddar. Yr ydym yn sôn am baratoi ar gyfer y dynion a arbeclir 1 ddychwelyd o'r rhyfel. Yn wir, yn ol a ddeallwn m, rhaid í rai ohonom sydd adref ddiwygio peth cyn y deuwn i lefel grof- yddol ac ysbrydol llawer o'r llythyrau a dder- byniwn o ffosydd y rhyfel. Gall, wed i'r cwbl, mai o'u plith hwy y daw atom rai o'r cenhadon mwyaf grymus. Bendith y Grog- lith a'r Pasg fo arnynt, pie bynnag y byddont! Mae i'r Groglith ei chyflafan, ac mae i'r Pasg ei fuddugoliaeth. Mae i'r Armagedon ei chyflafan-y Nef a'i gwyr !—ond gobeithiwn fod iddi hithau ei gorohian buddugoliaethus yn ffafr yr Hwn a droes y Groes yn Orsedd, ac a rodiodd allan o'i fed 1, gan beri i oleuni Ei wyneb ddisgleirio'n wawd ar rwaywffyn y gelynion oedd yn Ei wylio.

Basgedaid olp Wlad. COFOOLOFN ALAFON.—Mr. a Mrs. J. G. Rowlands, Princes park, Liverpool, X Mrs. Gildas Jones, Oxton, Lerpwl, ;EIJI/ Mrs. Wi,liams, Glen view, Bangor, £ 111 Mr. Owen Owen, Carmen villa, Abertawe, £ 1 /I Syr Henry Lewis, Bangor, 10/6; Mr. R. Wyni Roberts, Caernarfon, 1016; Mr. D. Edwards, Waterloo house, Caernarfon, 10/6(; Mr. T. W. Williams, Gwynfa, Penygroes, 5/ ynghyda swm o ardal Ysgoldy, 13 /6. Derbynnir cyfraniadau dros v pwyllgorgan Owen J. Jones, Minffordd, Penisa'rwaeri IThos. Hughes, Y.H., Sunny Side, Caernarfon R. O. Williams, Ysgoldy, Cwmyglo, Caemarfon. .1 BETHESDA.- Y dydd bu'r Athro Ifor Williams, M.A., Bangor, yn Ysgol y Cefnfaes, yn agor Llyfrgell Gymraeg i'r ysgol, a chafwyd araith addysgiadol ganddo i'r plant ar y pwysigrwydd iddynt gofio'u gwlad a'u hiaith a darllen llyfrau Cymraeg a phoidio Syrio a thyrarn cap i Sais am ei fod yn Sais. Canodd y plant yn swynol i'r athro am ei araith, a chafwyd gair gan rai o'r rheolwyr, yn dangos i'r plant enghraifft teg yn !Mr. Williams o Gymro wedi cyrraeJd safle anrhyd ojdus ym myd addysg, trWy anawsterau ma,r.- Y mae Lieut. Oscar Hughes, Glan Ogwen, adref o'r rhyfel, wedi bod yn rhai o'r brwydrau poethaf, ond heb yr un anaf a Mr. G. Williams, Metropolitan Bank, yntau hofyd wodi gweled brWydro ac wedilei ddvrchafu yn Lieut.—Min Ogwen. MR. R. BENJAMIN EVANS, BRON ARFON, LLANLLEGHID.—Brawychwyd yr holl ardal fore dydd Iau diweddaf, gan y newydd am farwolaeth ddisyfyd y brawd uchod. Ndi oedd brawd prysurach gyda gwaith byd ac eglwys y i yr holl wlad nag efe ond or ei brysurdeb gyd-.i swyddau cyhoedd- us ar Fwrdd Gwarcheidiol Bangor a Beau- maris, ar ddau tribunal lleol a Ilu o bethau eraill, o'i arfodd y collai seiat y saint yn Llanlleohid, ac anaml y byddai hynny. O'r "seiat" yr Path adrof y dyd(I olafybufyw,a chyn bore trannoeth yr oedd wedi croesi yn ei gwsg i'r seiat sydd well.—"ymhell o swn y boea sydd yn y byd." D-aliodd sWyddau cyhoeddus am 45 mlynedd yn arweinydd y gan yng nghapel Llanllacliid am 38 mlynedd, ac yn flaenor o Gyfarfod. Misol Arfon am 37 mlynedd. Gwr cryf, a'i ddylanwad yn yr holl wlad yn fawr. Ni phetrusai draethu barn bur ddifloesgtii ar bersonau a phothau; ond o dan y C'1. bl yr oodd ynddo haen o dyner weh a ch are J igrwy d d oigyffelyb. Yr oedd yn wr o gyngor a berchid gan bawb, ar gyfrif ei synnWyr cryf, ei fuclxodd ddichlyn, a'i barodrwydd bob amser i estyn cynhorthwy i'r sawl a geisiai ganddo. Bydd gwacter mawr mawn llawer cylch ar ei ol. Cafodd. gynheb- rwng tywysogaidd, wedi ei drefnu'n ofalus gan ei frawd-yng-nghyfraith, Mr. Evan Jones, 14 Kelvin Grove, Liverpool, a'r Parch. O. Lloyd Jones, M.A.,B.D., Bootla. Cleddid ym mynwent rglwys Llanllechid, Ebrill 17, yn y drefn newvdd. Gwasanaethid gan y Parchn. E. Da vies (rheithor), R. Williams, M.A., Glan Conwy; H. Jones-Da vies, Tregarth; R. E. Davies (Carmel) ac R. W. Jones, M.A. (Gerlan). Cynrychiolid byrddau cyhoeddus yu y cynhebrwng gan y Parchn. W. Morgan (St. Ann's), E. H. Griffith (Llangadwaladr, M6n), Mri. R. Roberts (Llandegfan), T. Rob- erts (Maes y groes), W. J. Parry, Y.H., J. Jones, Y.H., ac eraill. Mglys hun y gweith- iwr." Heddwchi'wlwch. Cydymdeimliryn ddwfn a'r teulu, yn enwedig ei weddw, ei ferch, a'i dri mab. Duw eu tad fo'n Dduw ddynt hwythau.

DONEGAL TWEED CO. LIVERPOOL'S TP A TT f\U C FOREMOST 1 nLJLJL???I??o ECONOMISE and DRESS WELL. Why wait until the Easter rush ? Call this weeK and ask to see the latest new shades in spring suitings. i'}¡ 1T8 ———— PRICES AS USUAL. ———— Suit to Order FROM 30/= CNHO ARGES. FIT GUARANTED. IU"'W' 'IU'" IW"UJ' '\UI'1tIJ! IT WILL PAY YOU TO SEE OUR Famous Indigo Serge Suit 40/= NOTE ADDRESS: 8 LONDON RD., LIVERPOOL I I Manager JOHN JONES. Also 95, lOS, l65Granse Rd ,B head ?CvTnroambvth" at 226 High Street, Bangor, I H tAMRSC??R? 23 Hope Street, Wrexbam, S ordwfro^so and throughout 1he Kingdom.