Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

4 erthygl ar y dudalen hon

Clep y Clawdd

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

Clep y Clawdd sef Clawdd Offa [CAN YR HUTYN.] I')W! (W/ D YlIL1 DRO !-Ni lawia na thywaHt. Cyn i'r Ctawdd ymddenro o'i syfrdandod wedi gaianas y Gogleddfor, dyma'r newydd briw am golli ohonom ein KITCHENER. Suddodd i'r dyfrllyd fedd o gyrraedd pawb ond yr lor. Yr oedd mwy o'n gobeithion ynddo nag a feddyliem ncs ei golii. Dyma'r trench dyfnaf eto, yn ystod yr hoi! firi yma i gyd; rhed o fynwes i fynwes, ac o ddyfnderoedd caion. Ni ddywedir fawr: cloir y genau gan drallod. Aeth Kitchener yn annwyl i'r wlad, nid gymaint trwy'r hyn a wnaeth yn ystod y rhyfel, ond ar gyfrif yr hyn a ddywcdodd o dro i dro wrth y bech gyn, o berthynas i'w moes a'u buchedd. Prcgcthodd bregethau ar foesoldeb nad anghonr. pwr LE1NW E1 LE?-Dymagwestiwnpwysig —set He y diweddar larl! Kitchener. Mae'r Clawdd yn barod a'1 ateb-sef Llwyd o Einon," chwedl y Pedrog dibetrus. Ond cwyd problem fwy el phen, sef pwy a leinw Ie y Hwyd ? Dyma sy'n rhyfedd dyma Gymr,) Bach a leinw bob lIe, ond ei Ie ef nis Ilenwir gan neb. Y mac wedi ennill y frwydr mewn mwy nag un ystyr eisoes, set yn ariannol ac yn belennol yn ariannol pan oedd yn y Trysorlys; yn belennoi pan yn awr yn y Cadarpar: ac maes o law fe'i hennill hefyd yn derfynol. Yr oedd rhyw si tua'r Clawdd yma heddyw ei fod wedi ei saethu yn y Werddon anwadat, ond ni chredai neb y chwedl. Amddiffynnir hwnganyGwra'icbdodd,acnidoesperygL Diolch- wn i'r Nefoedd amdano. CAU'R CARCHAR.-Dyma'r ddedfryd o her- thynas i garchar Rhuthyn. Ceisiodd yr ardalwyr, ynghyda'r awdurdodau Ueol, wneud y cwbl yn eu sallu i atal cau, ond yr awdurdodau uwch a drechodd. Dangoswyd mai gwastraff ar Brian, adnoddau a dyn- icn oedd cadw tri ar ddeg o swyddogion i weini a gwyho ar rhyw ddws'ji o garcharorion. Gwneir cais yn awr am gael y i!e yn garchar milwrol. Caeir amryw ereiU o'r carchardai vn y dyfodol agos, oherwydd cau drws y dafarn. Y dafarn fwrn yw magwrfa'r car. char. Daw cau hefyd ar y gwa!Igofdai yn union deg. Da pob cau ond cau dwrn. MM 0 CAN YW CYMRU 7 GrD.—Cafwyd dwy gymanfa ganu gan y Trefnyddion yn yr Wydd- grug yr un dydd, sef y Trefnyddion Calnnaidd a'r Treinyddion Wesleaidd. Yr oedd hwyl anarfercl yn y ddwy gymanfa. Y Proileswr Dafydd Ifans. Caer- dydd, oedd arweinydd cerddorion Shon Gamn, a Tom Carrington rai Shon Wcsle. Ni fu gwet) tlwydd- iant erioed. Cymro'n unig fedr ganu ar amser dotefus fel hwn, a doiefot gan ei gan ef. Z"'fE'IHU S'IOPIO'R C-INOiV.-Bachgeiiamynd ynddo yw Canon Da6s. Gwraig Sam ac y mae'n debig ei wrth fynd yn ('i flaell mewn dyddiau. Methwyd ci stopio to a'i fotor tua chanol- barth Cymru y dydd o'r b!aen. er i gwnstab! ddyrchafu ei freichiau yn awdurdodol tua'r nen. Hwyrach i'r Canon gredu mai ei saliwtio yr oedd ac nid ei stopio. Gwysiwyd y Canon o naen ei well a datguddiwyd peUiau rhyfedd. Ysgafnhnwyd Hogel! y gwr da am ei rysedd. Cerdda yn arafach, hwyrach, ar ol hyn. Ond. atolwg, ai nid da fuasai rhoi tipyn o'r mynd yma sydd ynddo i'r Eglwys yu gyn'redmol, mewn pethau llai materol ? Gwnai hynny les mawr. r GOLEU yA' DANGOS r DRWG.-Gwelir mwy o feddwi y dyddiau hyn obtegid rhaid i'r meddwon droi allan yn y goieuni. Canfyddir pwy yw y gwehilion. March- y rhain allan fel bradwyr i'w gwlad a'u brodyr. Doder nod du'r diafol ar dalcen pob un-dyn a dvnes. GWEFR YR HEN IAL.-Gwieddoedd y Clawdd yw cyngerdd a the. Mwynhawyd cyng- erdd ardderchog yn y Deheufor; set y Soiith Sea, neu Gianrafon, y noson o'r blacn. Yr oedd yno ganu gan 7Linawdwyr tirglawdd a tiiynnoddyr"HenIat "ytya'rt6i'rHawra''adrodd- iadau gorddifyr, yn neilltuol Shon Jones a'r Cloc." 'infac "Alaw Ial yn adroddwr, bob modfedd ohono, o'i gorun crych hyd ei fawd. Ni chlywsom ef erioed yn wet!. Gwnaed elw da hefyd. DAU WELY Aill !7A'.—Mae chwaer annwyl o Abergeie wedi cynnyg, yn ei hewyllys, ddau wely i ysbyty y Sir, ar gyfer tiodion ei phlwyf. Wrth noswylio am y tro olaf yn ei hanes; a mynd i'w hir wely ei hun, nis anghonodd yr anghenus, ar ei hoi heb ganddynt wely esmwyth mewn cystudd i'w cefn. Rhoddodd ddau am un nid felly pob cyfoethog. Bendith arnoch. Meri Williams. RHOWCH M1 GARDOD.-Gwelir amryw y dyddiau hyn o amgylch y Clawdd yn ceisio cardod, a bwrdd ag arno eiriau argraffedig yng nghrog am eu gyddfau. 0 ba Ie y daeth y rhai hyn yn awr ? Mae fel pe bae drws rhyw ysbyty wedi ei agor, gan eu gollwng allan. Mae gan bob un ohonynt stori dor- ac edrychant yn echrydiis, gan yrru braw i fynwes y tirion. Yn awr, os gwlr eu stori, oni ddylas- a''r LIywodraeth eu hymgcieddu, ac onid oes drefn- iant ar eu cyfer ? Os byn yw tynged y rhain yn awr, beth, atolwg, am y Hu anelrif a ddychwelir yn anafus o faes y frwydr Onibae fod Gorfodaeth yn y tir, fe rwystrai ymweliad y dieithriaid anafus ac anhapus hyn bob bachgen byw rhag ymrestru. Ai ernes yw y rhain o'r miloedd fydd megis hwynt ar 01 yr ornest waedlyd? Gwell wynebu angau nag angen. NEWlD YSGRIFBIN AM GR-IBIN.-Aw- grymir gan Fwrdd Addysg gynllun newydd I holl atbrawon ysgolion yn ystod y gwyliau i fwynhau eu hunain mewn defnyddioldeb. Gofynnir Iddynt afaetyd yn y gribin, gan fyned i'r maes i gynorthwyo'r amaethwyr am fis, fwy neu ]ai. Yn wir, cynHun da yw, ac os manteisir arno proffwydaf ymlaen Haw na chaed cystal boliday erioed. Nid oes dim fel newid gwaith er cael seibiant. Ewch i'r meysydd, chwi gaethion addysg; cewch awyr iach a IIymru, ac fe ddychwelwch yn wridgoch eich boch a ilawen eich ysbryd, yn drymach hefyd eich )iogeH, gan deimlo eich bod wedi gwneud eich rhan yn yr ymgyrch fawr hon, sydd yn mynd i setlo'ch tynged, a thynged addysg hefyd, tra bo anadi yn eich rfroen. Dyma ffordd I godi Addysg ac I ddyrchafu athrawon y wlad. Siwr fyddwch o well cynog, wedyn, wedi'r rhyfel. PLANT r PENTRE.-UN o ysgolion mwyaf nwyddiannus y Clawdd" yw ysgol elfennot Pentre Brython. Cartref diwydrwydd yw'r ysgol hon, ac un heb ei fath yw'r ysgolfeistr chwimwth. Y mae'r diweddaraf o bopeth yn yr adeilad gwych a'r plant yn up-to-date ymhob dim. Maent yn egmot dros ben efo hyrwyddo'r rhyfel. Dysg y meistr IIygadgranP iddynt sut i gynhilo, trwy gasglu papurau a photeli, etc. Casglwyd eisoes ganddynt dunelli o'r blaenaf, a miloedd o'r olaf ynghyda jars. Y maent wedi gwneud elw o dros f2el. Pwy a ddywed nad yw y rhain yn gwneud eu rhan ? Mae hyn yn rhoi bri ar yr vsgo!, a chtod nid bychan i'r meistar a'r staff. CrNGHERDDWTR IEUANC BRRMBO.- Mawr yw Hwydd y rhai hyn. Ant o Ie i Ie, gan dynnu IIu mawr i'w gwrando. Gorlennwyd y neuadd fwyaf yn Broughton y nos o'r blaen, a chadeiriodd yr Henadur enwog a thalgryf o Fryncoch yn ddeheig a doniol. Y Parch. R. Hughes, gweinidog y M.C., ydyw maeslywydd y cyngherddwyr ieuanc, ac y mae ganddo ddwy IIfftenant odidog dros ben yn y Chwior- ydd Mitchell a Gwen Jones. Haeddant glod uchel am yr artwy o ganiadau ac adroddiadau, ac hefyd am eu gwasanaeth dyngar tuag at yr anghenus. Ewch rhagoch

JY _CYFARFOD MtSOL

Hn Sened) ym Mansetnmn.

Advertising