Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

5 erthygl ar y dudalen hon

- '.THOMAS LEVI.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

THOMAS LEVI. Un o'r Cedyrn. WELE un ÆíràJJ o gedym dinaS Duw wedi cwympo i'r bedd, yn gyflavm o d dyddiau. f 3] y cyfvd ysgain o yd. Nid pawb sydd yn byw yn hir sydd yn byw Ilawer. Cam a bywyd f ydyw mesur ei werth wrth nifer eiflynydd- oedd. Ond bu Mr. Levi fyw'nhir, ganlenwi eiholl-ddyddiau agwasanaeth. Llanwodd ei dafleri amserifyny heb fod yr unbwlch ynddi; a phan gyflwynodd hi i'w Feistr, derbyniodd gyfarchiad y gwas ffyddlon. Heddyw, y rnae g wlad' gyfan yn gala.ru ar ei ol, gan ei ystyried yn un o ddynion mwyaf defnyddiol ei genedl. 1. Nid hawdd penderfynu cuddiad ei gryfder a (iirgelwel-i ei Iwyddiant eitliriadol. Y mae Uawer un yn dod i syIw, ac yn ennill mesur o gybjoeddusrwycid heh fod y thai mwyaf diragfarn yn gallu rhoddi eyfrif teg dros hynny ond nid yw'rhen fyd yma mor bwl ei 0 lygo n'na gwyrg ani ei farn i gael ei dwyllo 11 hir iawn gan y dosbarth yma a chyny di- wedd bydd yn delio. a, bwyyn ol eu gwir haeddiant, ac yn eu dwyn i'w gwastad eu litinaii-i. Nid ..poblogrwydd cieaioii Jona oedd eiddoein gwrthrych daliodd y prawf or l meithed a phoethed ydoedd, gan ennilimewn nerth, dylanwad, a pharcli fol y dirwynai blynyddoedd ymlaen. Os oes eyfrif 0 gwbl i am ddisgleirdeb ei yrfa, dyna ydoedd cyfoeth ei ddoniau, Ilwyrder ei ymgysegriad, a phurdeb ei amcanion. Deallwn ei fod o darddiad Aronaidd.ac yn feddiannol ar rai o ragoriaethau yr urdd, yn enwedig ei ddoethineb a'i ddeheurwydd i gyrraedd ei nod, a gwneud i bopeth yr ymafaelai ynddo dalu.. Bu'11 ;ll.wyddiant mawryng nghysylltiadau pwysicaf byv/yd fel dinesydd, Iel diwygiwr cymdeithaso], fel golygydd, ac fel gweinidog cyrnwys y Testa- ment Newydd. Nid oedd swyddau teiritiol i. weinidog adael ei gylcb wedi dod i hi yn ei adegau goreu ef pe wedi cael cynnyg, hawdd gennyf gredu mai eu gwrthod a wnai. nid oherwydd anheilyngdod, ond yn fwy felly o'i gariad at waith mawr y weinidogaeth. Pan fydd drw.3 felhyn yn agor yn y dyddiau hyn, y mas rawy nag un a'u U\ ,a<d arno, ac nid arwyid dda bob a a- M vd\ w fod rhai yn Uwyddo i fynd drvw rdi\ hyn, ac nid cwbl gym'iradwy gan y wlad \r< hwaith. Ni ddylid "bod ar ormod brysiglytio man. swyddau wrth waith inaWi aphwysig y cylch bugeiliol. Er YJuhr) a'r swydd hon a'r gwaitli-arall, caiwodd ein gwrthrych ei ysbryd yn iraidd, ei. wisgoedd yn lan, a'i lwyhr yn glir i bulpud !« ei wlad, sef gorsedd ei galon. Adnabyddid effel gwfeithiwr cyson a gwastad. Fel rheol nid yw gwaith fel hyn yn Hadel yn gynnar. Y gwaith ysbeidiol, rhyw hwrdd o ymlafnio, a phlwc o ymegruo, sydd, yn nyehu dyn gorfi ac enaid. ibit Thomas Gee, Gladstone, a Mr.' Levi fy vvJ i iynd ynheu, ac ni bu gweithwyr caletach ond yr oeddynt yn trefnu eu gwaith yn ddoeth, yn ei gyflawai'n (I lidrwst, ac yn dal -ati hyd. Nid yw'r gweithwyr dyenaf i gyd 3 n IH IIW h ieuanc. Cafodd ei him ar y cyntaf mewn amgylchiad yr oedd yn rhaid iddo ymdaro drosto'i hun. Dechreuodd bregethu'n again oed, a chafodd fyw1 i fod y gweinidog hynaf yn y Corff. Troforris ydoedd ei faes bugeiliol cyntaf, wedi hynny hen dref enwog Aberystwyth,—-un or treft mwyaf Methodist- aidd yng Nghymru. Llwyddodd yr eglwys yn arigliyffredin dan ei ofal, 'fel yr ystyrrir y Tabernacl yn un o eglwysi goreu a chryfaf y Corff. Yr oedd greddf bugail ynddo wrth, natur, a phrydferthwyd honno gan ras. Yr oedd y cyntaf yng Nghymru am gadw seiat; a chanddo olygon eryraidd i adnabod ei bobl. Medrai fugeilio o'i bulpud ac yn amgylchoedd y capel, i wneud i fyny am lawer o ofer gerdd ed. Cawsai ei adnabod a'i anrhydeddu gan y dref fel arweinydd. Bu ar y blaen gy ia'r Fyddin Dlirwestol drwy ei oes, ac nid Ilawer yn Ne na Gogledd Cymru a draddododd fwy o areithiau dirwestol. Cymerai ran flaenllaw ynglyn ag addysg ei genedl yn ei gwedd olfentiol a chenedlaethol. Deuai chwaon balmaidd yr Awen heibio iddo yn fynych, a chyfansoddodd rai darnau a fydd byw'n hir. Rhoes gryn waith i wyr y wasg drwy ei oes. grifennodd fwy na mWy ac nid baeddu pur a gwastraffu'inc y byddai. Nid marw- &,n9dig mo'i ysgrifau, oiicl darllenid hwy gan oreuon ei wlad. Byddai golygwyr y Ti-aeth. odydd ar ei ofyn yn dra mynych, ac nid yn ami y gomeidai hwy. Daeth i gysylltiad pur agos a Dr. Edwards. Clywsom ef yn dwoyd mai Dr. Edwards oedd y cyntaf yng Nghymru i argyhoeddi y wlad fod yn bosibl pregethu yn dda heb waeddi. Gynt, y bloeddiwr mwyaf oedd y pregethwr goreu. Nid oedd ef ei hun yn lleisiwr enwog, ond enillodd safle anrhyd- eidus fel pregethwr, a hynny mewn oes ag yr oedd nifer ei phregethwyr ma,wr yn lluosog yn nau ben y Dalaith. Gelwid ef i'r Cymanfa- oedd, a chafodd rai odfeuon cofiadwy, megis yr oedfa honno yng Nghaernarfon am banner awr wedi chweoh y bore. Clywais ddweyd ei fod yn cysgu'n drwrn y bore hwnnw, ac mai cloch fawr y dref, a ganai pan ar ben chweeh, a'i deffrodd. Nid oedd ganddo ond v taro ei bun wrth ei gilydd goreu medrai i fod yn y eapel erbyn hanner awr wedi chwech. Rhedodd y ffordd agosaf a chafodd un o odfeuon goreu'i oes, ar weddi yr eglwys ar ran Pedr. Meddai lawer o anhebgorion y gwir bregethwr mater da, wedi ei drefnu yn fanteisiol; iaith semi, llais cyrhaeddgar, ac ymddangosiad ty wysogaidd ■ Da gennym ddeall focl y teulu yn. credu na ddylid cylch- redu d arluniau ohono yn niwedd ei ddyddiau. Goi inod o hyn sydd wedi bod gyda llawer o'n hen weinidogion, nes rhoddi camargraff ar y wlad pa fath ddynion oeddynt. Ond y mae'r darinn y bwriada'r teulu wneud defnydd ohono yn deilwng or gwrthrych, Ni ddylid tyhnu darlun o ddyn yn ei ruiniheddar rhy wun. Ond fel golygydd Trysorja y Plant y cedwir enw Thomas Levi yn fyw hwyaf. Os Dr. Edwards a fedyddiodd y cylchgrawn enwog a'r enw hwn, Mr. Levi roes anadl einioes yn yr enw, ac a wnaeth y cyhoeddiad helaethaf ei gylchrediad yng Nghymru. Daeth y Pach i fedru ei ffordd nid yn unig yn ei gwlad enelig- ot ond aeth dros y moroedd i wahanol wled- ydd y ddaear, ac nid llai ei chroeso yn y mannau hynny, Ac er fi-twython fisol am dros hanner can mlynedd dan ei ofal ef fel gwinllannydd, ni pheidiodd a ffrwytho, ond parhai i ddw-yn all an bob rhyw ffrwyth, hardd ei liw, per ei flas, a maethlon ei gynnwys i gyfarfod chwaeth ac angen plant bach a mawr y Cymry,. DrwY'l' Drysorfa Fach fe aeth enw'r golygydd hyglod yn fawr, ac nid yw'n debyg o ddarfod o'r tir. Llwyddodd i fod yn blentynol heb ymddirywio'n blentynaidd. Caethiwai bob iwrtb. a feddai y plant i ufudd-dod y Drysorfa Fach, Cawsai'r plant i wneuthur yr hyn a fynnai, i gystadlu neu i gasglu arian—dim gwahaniaeth. Pan ddeuai i wasanaethu aim Saboth, deuai plant- y daith yn glau i wrando amo a byddai ei weld a'i glywed yn dyfnhau eu hawydd am weled y Fach y mis dilynol. Nid oes yr un cyhoeddiad wedi sicrhau gorsedd calon yplant yn fwy na Thrysorfa y Plant. Cododd safon golygyddiaeth Cymru, ac nid hawdd cael neb i lenwi'rgad air ar ei ol. Clod i Anthropos,y mae wedi llwyddo vn anahyfEredin. Llanmntf ra id. I W. M JONES. I

Advertising

YS1Af[tt y E ?.f??? E..?,FS,EIR9D

I Ffetan y Gol.

Advertising