Y Brython

I fO Big Y ??/?i?BS? ? 0 ?? s ?y ???g?? Lleifiad. PEDR YN BEIRNIADU PAUL. 'Rwan y mae'r eglwys a'r byd yn dechreu dod i ddeall Paul yn iawn mewn gwirionedd," ebe'r Parch. R. W. Roberts. B.A., B.D., mewn pregeth afaelgar a llawn o feddwl addfed a chlir ei lewych yng nghapel Laird Street bore dydd Sul diweddaf, nes peri inni gofio'r sylw a ddywedodd Dr. Owen Thomas un tro am Petr, yn ei Ail Epistol, iii. 15, 16:- Megis ag yr ysgrifennodd ein hannwyl frawd Paul atoch chwi, yn ol y doethineb a rodded iddo ef megis yn ei holl epistolau hefyd, yn llefaru ynddynt am y pethau hyn yn y rhai y mae rhyw bethau anodd eu deall," etc. I" Anodd eu deall iti wir," ebe'r hen Ddoctor, a swn crafiad yn ei oslef, Petase ti wedi eu hysgrifennu nhw,fe fuasent yn fwy anodd eu deall o lawer,yn siwr iti, Petr." W MOTOR CYMRY LERPWL.-Ymae'rpumcant 0 bunnau at brynnu'r Motor Ambulance bellach wedi I ei gael. Dyma'r cyfraniadau diweddaf ;— Chwiorydd o Eglwys Chatham Street £ z o 0 Mr. John Edwards, Rock Ferry 2 2 0 Miss E. Walker. o 11 0 Tri o aelodau Cym. Genedlaethol Lerpwl 25 o o Diolch i'r tri hael a gwladgar am gloi'r casgliad a galluogi'r trysorydd (Mr. Robert Roberts, Y.H. ) i yrru'r cheque i Lundain. Dyma sy'n gerfiedig ar y car Presented for service at the front by the Welsh people of Liverpool and District and the children of the Welsh Sunday Schools. Bydd Mr. R. Vaughan Jones (ysgrifennydd pybyr a llafurus y mudiad) yn anfon taflen i bob tanysgrifiwr nlaes o law; a bydd yn dipyn o foddhad i lygad a chalon pob un ohonynt weld llun y motor yn Y BRY- THON, wrth iddo gychwyn ar y gwaith grasusol sydd o'i flaen. H G?r?T77 SALEM F7E?.—Tybed nad yw hwn yn werth ei ddweyd a'i gyhoeddi ?—Y mae Miss Hannah Roberts, Salem View, Oxton-sef merch Mr. a Mrs. John Roberts, ceidwaid capel M.C. Wood- church Road-ar ol gorwedd yn ei gwely'n gystuddiol ers yn agos i ddeuddeng mlynedd, wedi troi ar wella wedi codi a medru dioddef cael ei hwylio draw ac yma mewn cadair; ac wedi synnu pawb o'i chydnabod wrth weld y fath wyrth o wellhad mewn Cymraes ieuanc a roddwyd i fyny ganwaith gan bawb ond gan y gobaith oedd yn ei chalon ei hun ac yn nerth gras yr Hwn y cred hi mor ddigamsyniol yn hyd Ei fraich i achub. Unwaith, yn ystod y deuddeng mlynedd, y bu hi o'i gwely o'r blaen, sef am fyr amser rhyw saith mlynedd yn ol. Y mae yno laweroedd o foneddigesau cyfoethocaf y dref yn ei hadnabod, yn galw i'w gweld ar hyd y blynyddoedd, ac yn gwneud eu goreu i gadw llestr ei llawenydd rhag mynd yn hesb. Bendith arnynt I a dyma'u tal yn dechreu erbyn hyn, sef e gweld hi'n medru dod atynt hwy, yn lie hwy'n mynd ati hi. tt I TUSW BRITH- • Da gennym glywed fod Mr. Wm. Williams, Llyfrge j Rydd Bootle, wedi cael ei benodi yn Llyfrgellydd Cynorthwyol yn yr Athenaeum, Bold Street, ac y bydd yn dechreu yn ei le newydd y mis nesaf. Y mae Pwyllgor Birkenhead yn dechreu trefnu cadw cyngherddau clasurol yn ystod y gaeaf nesaf at ddwyn treuliau Eisteddfod Genedlaethol 1917, a hyn a hyn o elw pob cyngerdd i fynd at glwyfedigion a rheidusion y rhyfel. Sonnir am godi cor i ganu alaw- on gwerin; am delyn a chanu gyda'r tannau art bigion canu ac adrodd ac actio; gan ystyried fod I yna'r fath doreth doniau ar ddau tu'r afon na raid nol dieithriaid o unman. Y mae Mr. Thos. Williams, Y.H., yswain y Voelas' Birkenhead, a Llewesog, Sir Ddinbych, wedicydsyni i fod yn is-lywydd yr Eisteddfod; ac fel Syr Wm' Lever, Bar., ei llywydd, yn dangos awydd i gael yr Wyl yn un gofiadwy o ran bias a threfn na dim o bar- ddu dyled ar daflen ei thrysorydd. Rhywbeth yn debyg i hyn yw'r cartwn oedd ya y Daily Post yr wythnos hon, wedi ei gael o'r West- minster Gazette Llun cromlech a cHerrig Gorsedd; y Caiser yn sefyll o flaen Mr. Lloyd George-hwnnw mewn gwisg Archdderwydd, a'i law ar glamp anferth o Gledd Gorsedd, ac ebe'r Caiser, yn drist ac arswydol iawn ei wep :— A oes heddwch ? Is it peace ?" Not on your terms It's war just now," ebe Archdderwydd Ewrop, gan wasgu car. ei gledd, a sbfo fel Brochwel Ysgithrog yn wyneb William. Dyma enghraifft arall o aberth a gwladgarwch Cymry Lerpwl Yr oedd Mr. Noah Griffiths (brodor o Fon a fyddai'n aelod o eglwys Parkfield ac wedi hynny o Eglwys Rydd y Cymry yn Birkenhead) wedi ymfudo ers rhyw bum mlynedd i Awstralia, ac wedi llwyddo'n dda feI adeiladydd a chontractorym Melbourne; ond clywodd lais ei wlad yn nydd ei chyfyngder, a'r wyth- nos ddiweddaf cyrhaeddodd yma, gan deithio'r holl ffordd ar ei draul ei hun a hysbysu'r awdurdodau milwrol yn syth o'i ddyfodiad. Mai 23, yn Dunedin, New Zealand, yn wyth a deugain oed, bu farw Mr. Thomas Hughes, sef.ail fab Mr. a Mrs. Thomas Hughes, 1°5 Claughton Road, Birkenhead, ac a fagwyd yn eglwys Parkfield, lie y mae ei dad yn flaenor.

EBYRTH Y RHYFEL Loes Rhieni Cymreig Lerpwl. I Y mae'r ymosod mawr a newydd yn Ffrainc, er ei fod yn ennill i'r wlad a'r Cynghreiriaid, yn dod a'r rhyfel yn llawer nes atom nag ydoedd cynt, canys f mae llawer o'n bechgyn glanaf eu moes a glewaf eu calon yn cwympo, a gobaith ac eilun llawer tad a mam yn disgyn i'w fedd yn naear waedlyd y Cyfandir pell. Y cynefin a'r cyffelyb eu profedigaeth yn unig a fedr ddweyd dyfnder y loes, a chydymdeimlo'n iawnacyn ddwfn ond goddefer i bawb ohonom, hyd mae ynom, gymysgu dagrau'n gofid a'n cyd- ymdeui-iiad a'r rhieni a'r teuluoedd wrth golli eu hanwyliaid. Crybwyllem am amryw yn y rhifyn diweddaf; a dyma rai eraill sydd wedi eu Hadd neu ynteu eu clwyfo oddiar hynny :— J Trist tuhwnt oedd clywed fod y Lieut. J. Frederic Venmore,mab Mr. a Mrs. James Venmore, Anfield Road, wedi cael ei ladd. Dim ond rhyw ddeufis yn ol y cofnodem ei waith yn ennill y Military Cross am yr orchest lew a ganlyn :— Noson Ionawr 30, anafwyd tri gwyliwr (sentry) 5 ymiusgodd dau o'r tri i'r llinell Brydeinig yn ol, ond yr oedd y trydydd wedi ei glwyfo yn ei ddwy goes ac mi fedrai. Cyahygiodd Lieut. Venwere a'r Corpl. Williams, Caernarfon (yntau wedi cael y D.C.M.) geisio'i waredu aed hyd ato dan gawod o fwledi'r Germaniaid, a chludwyd ef i ddiogelwch dros y gwifrau pigog a'r ffosydd. Digwyddodd peth cyffelyb bore drannoeth i sentri arall; cyn- hygiodd yr un dau eu gwasanaeth eto aethant ar eu palfau ar hyd y ddaear dan yr ergydion a chwib- ianai o'u cwmpas, a deuwyd a'r truan clwyfedig o gyrraedd y gelyn. Wyth ar hugain oed oedd y Lieutenant; wedi gadael y Liverpool College a'r Hill Street School, bu'n efrydu pensaernlaeth (architecture) yn y Brifysgol, ac oedd yn yr alwedigaeth honno pan dorrodd y rhyfe! allan. Ymunodd a'r Pals i ddechreu, ac a gafodd gomisiwn yn y R.W.F., Rhagfyr, 1914. Dygymodd yn fuan â bywyd a dyledswyddau milwrol; profodd ei hun yn swyddog neilltuol o fedrus ac eflro ac yr oedd yn hoffus tuhwnt gan bawb o'i gydymladdwyr. Loes lem anghyffredin i'r rhieni yw colli mab glew fel hwn yn ei anterth, ac afraid dweyd fod cydymdeimlad dyfnaf eu holl gydnabod, yma a thrwy'r wlad, a hwy yn eu trallod. Ac yn ychwanegol at hyn, hysbysir fod eu mab arall, sydd gyda'r Fyddin Gymreig yng Nghinmel, wedi cael damwain dost i'w law drwy ffrwydriad. Yr oedd y Lieut. Raymond Jones, M.B., a laddwyd yn Ffrainc y dydd o'r blaen, yn adnabyddus i lawer o Gymry Lerpwl. 'Mab ieuengaf Mr. R. Bellis Jones, Llanrhaeadr ym Mochnant, ydoedd, ond a raddiodd I yn feddyg ym Mhrifysgol Lerpwl, ac a fu'n feddyg yma am flynyddoedd. Yr oedd yn aelod o eglwys M.C. Anfield Road, yn perthyn i Mrs. Hughes, gweddw I y diweddar Mr. John Hughes, Elm Bank; ac yn gyfaill caredig a ffyddlon ei air i'r earn yn wr diddan eithriadol ei gwmni, a hoff gan bawb o'i gydnabod. Meddyg yng Nghaerdydd ydoedd cyn mynd i'r rhyfel; ac y mae'r cydymdeimlad dyfnaf a'r weddw ac a'r teulu i gyd. Brawd iddo ydyw Mr. Edgar Jones, M.A., y Barri. Gorffennaf 3, bu farw'r Sapper W. C. Jones, Royal Anglesea Engineers, o'i glwyfau yn Ffrainc- Efe'n ddwy ar hugam oed, yn fab Mr. a Mrs. Jones, 5 Water Street, Caergybi, ac yn berthynas agos a'r Sergt. Oscar W. Roberts, a laddwyd drannoeth yn yr un frwydr, yntau'n unig fab Mr. a Mrs. Morris W. Roberts, Min y Don, King Street, Rock Eerry. Gorwedd yn wael yn un o ysbytai Llundain y mae Capt. Oliver, R. W. F., un o aelodau ieuainc eglwys Laird Street cyn ei fyned i'r Fyddin ac i Ffrainc, a'i gartref ym Mhenrhyn Deudraeth. Llanc addawol ac annwyl arall a gwympodd yn Ffrainc ydyw Rd. Geirionydd Williams, mab Mr. a Mrs. J. R. Williams, 98 Mulgrave Street, ac o EglwyS Rydd y Cymry yn Canning Street. Efe'n efrydydd ym Mhrifysgol Lerpwl cyn ymuno a'r Royal Engin- eers, ac y mae iddo frawd yn ymladd tua'r un fan gyda'r Liverpool Pals. J Am y Preifat Robert Glyn Williams.—despatch rider gyda'r Liverpool Pals, a laddwyd Gorffennaf i, ac yn fab Mr. a Mrs. Rd. Williams, 173 Breck Road- dywedir ddarfod ei saethu'n syth yn ei galon ac iddo gwympo'n farw'r eiliad hwnnw. Claddwyd ef mewn darn o ddaear yr oedd ei lewder ef ei hun wedi bod yn gymorth i'w hennill oddiar y gelyn. Efe wedi cael ei addysg yng Ngholeg Shaw Street a'r Liverpool Timber Co., Ltd., yr oedd yn eu gwasanaeth, wedi anrhegu ei rieni a llun liwiedig ohono, i ddangos eu parch i lane mor hawddgar ei ysbryd ac addawol ei yrfa. Y mae'r tad yn un o flaenoriaid eglwys Annibynnol y Tabernacl, Belmont Road. Ac y mae'r Second-Lieut. lorwerth Griffiths, mab Mr. E. A. Griffiths, Worcester Road, Bootle, wedi ei ladd er Gorffennaf 5ed. Efe gyda chatrawd yr East Lancashires yn ddim ond ugain oed, ac yn efrydydd amaethyddiaeth ym Mhrifysgol Bangor cyn ymuno a'r Fyddin. Yn Eglwys Rydd y Cymry, Merton Road, y dygwyd ef i fyny yr oedd yn berchen llais mwyn, ac yn aelod o Gor Eglwys St. Nicholas, Lerpwl; yn berthynas i Mrs. McLennan, ac felly'n disgyn 6 dras athrylithgar Llew Llwyfo. Yr oedd y Lance-Corporal Harry Griffiths, a ladd- wyd yn Ffrainc, yn ddwy ar hugain oed yn frodor o Isfryn, LIangian, Mon; ac yn frawd i Mrs. Jones, 20 Greencroft Road, Wallasey. Yr oedd yn yr ym- ladd ers dros flwyddyn a hanner. Derbyniodd Mr. David Jones, Cremlyn, Boot air agos i bythefnos yn ol fod ei fab, Mr. Cedwy Jones, wedi ei glwyfo yn Ffrainc. Cydfilwr iddo sydd mewn ysbyty yn y wlad hon a anfonodd, yn dweyd eu bod eu dau wedi eu clwyfo yr un adeg, ond nas gwyr beth a ddaeth o'i gyfaill. Nid oes dim gwybod- aeth bellach wedi cyrraedd, ac mae'r teulu hwn, fel llawer eraill, mewn pryder dwfn. Heddyw (ddydd Mercher) dyma'r newydd trist fod y Lieut. T. Yale Lloyd, ail fab Mr. a Mrs. Hugh Lloyd, 31 Richmond Terrace, a nai Dr. Thelwall Thomas, Lerpwl, wedi cael ei ladd yn Ffrainc, yn ei unfed flwydd ar hugain. Yng ngwasanaeth Mri. Rigby, Manchester, yr ydoedd pan dorrodd y rhyfel allan ac wedi bod beth amser gyda gwaith y Y.M.C.A. yn Bedford a Llundain, ymunodd a'r Pals (Lerpwl) yn Nhachwedd, 1914, a lonawr, 1915 ymun. odd &'r Welsh Regiment, a bu yn y Rhyl, Winchester, a Chinmel. Enillodd 1st class pass yn ei gwrs addysg milwrol, ac aeth i'r ffrynt fis Mehefin diweddaf. Y mae ei frawd, Capt. Glyn Lloyd, A. V.C., gyda'r Fyddin Brydeinig yn Salonika. Cymrai ef ran yn yr ymladd yn Serbia ac yr oedd yn efrydydd ym Mhrif- ysgol Lerpwl ac yn llywydd yr University Guild. Y mae eu tad, Mr. Hugh Lloyd, yn flaenor yn eglwys Fitzclarence Street, a'u mam yn chwaer i Dr. Thelwall Thomas, a'r teulu i gyd wedi bod yn nodedig am eu llafur a'u haberth gyda chyngherddau croesawol y milwyr Cymreig ar hyd y gaeaf diweddaf. Y mae cydymdeimlad dyfnaf eu holl gydnabod a'r teulu trallodus wrth golli mab mor hawddgar ar drothwy ei fywyd glan. A dyma Capt. Hywel Williams, R.W.F., yntau wedi cwympo. Efe'n fab ieuengaf Mr. a Mrs. Will- iams, Eifion, Criccieth, ac yn adnabyddus i Gymry Lerpwl, canys cyn y rhyfel yr oedd yng ngwasanaeth Cwmni Elder Dempster. Dwy ar hugain ydoedd ei oed a dim ond mis er pan laddwyd ei frawd, Capt. Huwcyn Williams. Y mae un o aelodau ieuainc eglwys Webster Road wedi ei ladd, Norman Pateman wrth ei enw (Sais yw'r tad). Perthynai i'r Pals, a chyfarfu a'i ddiwedd ym mrwydro mawr Ffrainc wrth geioio achub cyd- filwr clwyfedig o le enbyd i'weinioes. Ynygyfeillach nos Sul, datganodd swyddogion yr eglwys eu gofid wrth golli aelod mor siriol ac mor llawn o ysbryd aberth. Dichon fod eraill na chlywsom ni amdanynt; a diolchem i'w teuluoedd ac i flaenoriaid eglwysig ac eraill a allo'n cynorthwyo drwy anfon hysbysrwydd yn syth i'r swyddfa.

EDGE LANE (M.C.)-Yr i iegcyf., daeth ynewydd am farwolaeth y Private E. D. Hughes, Royal Welsh Fusiliers, o'r enteric fever, ym Mesopotamia. Unig fab Mr. a Mrs. Hughes, Glandwr, Celyn Road, Pen- maenmawr; a chyn ymuno, gwasanaethai gyda'r Mri. Watts, Compton House, lle'r oedd yn hynod boblogaidd. Nos Sul, gwnaed sylwadau teimladwy am ei farwolaeth gan Mr. D. Roberts a'r Parch. Aeth- wy Jones, M.A. Nos Lun, yn Edge Lane (M.C.) cynhaliwyd cyfarfod coffadwriaethol, pryd y tystiol. aethwyd am ei gymeriad dilychwin ac am ei ddygiad jtjay ar aalwyd ?refydd*! ?m Mr. D. C. Wilimm? |blaeaor yn yr eglwys y magwyd ef ynddi ym 169- fmaenmawr (M.C.); Mr. Henry Davies, am ei boblog- 1,?d y-M sta# Compton House, ac o'r !_eddwf .mawr oedd ganddo o'i rieni; y Parch. D. Joaes a 'dystiai amdano fel esiampl i'r ieuanc i'w efelychu. Mae i'r teulu gydymdeimlad dwfn yn Edge Lane a'r cylch, lle'r oedd y cyfaill ieuanc yn adnabyddus. | Ymysg y rhai a anafwyd yn Ffrainc yn ystod y mi's presennol, y mae Private R. Glyn Davies, mab hynaf Mr. a Mrs. Henry Davies, 3 Maxton Road. Dygwyd ef drosodd i Manchester, ac a'i symudwyd i'r ysbyty yn Rochdale, lie y mae yn dod ymlaen cystal a'r dis- gwyliad. Perthynai i Machine Gun Section 7 20th Batt., R.L.R -M.J. EGLWYS ANNIBYNNOL PARK ROAD: GWASAN- AETH COFrA.-Loes drom i galon yr eglwys uchod oedd y newyddion trist a glywyd yr wythnos ddi- weddaf ynghyIch dau o ddynion leifainc ffyddlon Park Road a syrthiodd yn y Rhyfel. Yr oedd y ddau yn aelodau gweithgar ac yn feibion i ddiaconiaid yr eglwys. Un oedd Mr. Bob Ro berts, ail fab Mr. a Mrs. R. J. Roberts, 96 Russel Road, ysgrifennydd yr eglwys a Mr. David R. Williams, mab ieuengaf Mr. a Mrs. John Williams, 130 Rosslyn Street. Cymerodd y ddau ran yn yr ymgyrch a'r ymosodiaql a wnaed ddydd Sadwrn, Gorffennaf laf, a chollasant eu bywyd yn y frwydr. Er dangos ein cydymdeimlad a'r teuluoedd annwyl yma yn eu galar chwerw, a'n parch dwfn i goffadwr- iaeth y ddau gyfaill a'r milwyr dewr, cynhaliwyd nos Sul diweddaf wasanaeth coffa yn yr eglwys a garai'r ddau mor fawr. Arweiniwyd y gwasanaeth gan y gweinidog, y Parch. J. Vernon Lewis, ac unwyd ym yr addoliad gan y gynulleidfa fawr a ddaeth vnghyd. Darllenodd adrannau cysurlawn a phwrpasol a Air Duw, a thraddododd bregeth oddiar y geiriau hynny a lefarwyd gan yr Iesu ar y ffordd i'r Groes, pan wel- odd gynifer yn wylo o'i gwmpas "Nac wylwch 0'111 plegid i; eithr wylwch o'ch plegid eich hunain ac oblegid eich plant," Luc xxiii, adn. 27 a 28. Cyfeir- iodd at hunanaberth a gwroldeb y ddau yn gadael eu galwedigaeth a'u cartrefi cysurus a'u penderfyniad diysgog i fod yn ffyddlon i'r Gwaredwr yn nisgyblaetk a phrofedigaethau'r fydeiit a'r awydd angerddol oedd ynddynt i'w rhieni a'u cyfeillion beidio ag wylo ac ymollwng os byddai iddynt golli eu bywyd. Fel hyn yr ysgrifennodd David R. Williams i'w rieni hanner awr cyn i'r ymosodiad ddigwydd: In half-an-hour we go over the top if I get through I shall add a post card to this letter if not, mother dear, I know you will not be beaten by a Spartan mother who had no Heavenly Father to look to for comfort, but could only say Come back with victory or not at all.' Yn yr un ysbryd yr ysgrif- ennodd Bob wrth ddyfynnu geiriau'r Salmydd, Pait lesmeirio fy nghalon, arwain fi i graig a fyddo uwck na mi," ac meddai, It is a grand thing for a man t. see something bigger than himself. In the British Army at present rigid discipline is asked and many crimes are punishable by death. Do we give the same attention and services to our spritual duties ? I am afraid not. On the cross I see pain and love pictured, and yet we cannot sacrifice the least pleasure for Him who gave so much for us." Dengys y dyfyn- iadau hyn fod ysbryd Crist y peth pennaf yn eu bywyd, a buont feirw dros yr hyn sydd yn gysegredig i'r holl fyd. Yn y gwasanaeth canwyd yr emynau canlynol, emynau oedd yn hoff gan y ddau Our God our help in ages past, Da iawn i wr yw dwyn yr iau, Iesu Cyfaill f en aid cu, Nid ar fore hafddydd tawel, Efe yw ein. hedd a dwy anthem gan y Cor, Myfi a oriceddaf i lawr mewn hedd ac Fe welir Seion fel y water, e dam arweiniad Mr. J. R. Jones. Rhoddwyd datganiaJ tyner o'r unawd 0 Rest in the Lord gan Miss Myfi Jones; ac ar derfyn y gwasanaeth chwaraewyd y Dead March in Saul gan Mr. George J. Owems, yr organydd. Derbyniodd y ddau deulu nifer fawr 8 lythyrau oddiwrth weinidogion a chyfeillion yn Ler- pwl a Chymru a fu'n falm i'w briwiau ac yn gysur i'w calon. Yr Arglwydd a fyddo yn agos iawn at rieni a pherthynasau y bechgyn annwyl hyn i'w noddi a'u diddanu mewn trallod mor fawr. EGLWYS GREAT MERSEY STREET.—Mae'r eglwya hon, fel y mwyafrif o eglwysi'r ddinas a'r wlad, ya dioddef yn drwm oherwydd y rhyfel erchyll presennol. Mae tua deugain o'n gwyr ieuainc wedi ymuao 1'r Fyddin, a IIawer ohonynt ar y Cyfandir yn yaladll yn barod, a'r gweddill yn cael eu paratoi i hynny. Mae pedwar neu bump ohonynt eisoes wedi eu clwyf*, ond yn gwella yn lied dda erbyn hyn. Nid oes 0.11 un, hyd y gwyddora eto, wedi'colli ei fywyd, set Evan, mab Mr. a Mrs. Jones, 68 Beckett Street, a ddigwyddodd y dydd cyntaf o'r mis hwn, heb foil ond 19 mlwydd oed. Mae ein cydymdeimlad mwyaf llwyr ni fel eglwys a'r teulu galarus (yn enwedig t'r fam). Tua chwe mis ya ol, collasant John, eu mab hynaf. Morwr oedd ef; a phan ar ei fordaitk adref, trwy ryw ddarawain, syrthiodd i'r mor a boddodd, fel nad oes ond yr Hollwybodol yn unig a wyr lie mae man fechan ei fedd." Ac erbyn heddyw, wele Evan wedi mynd yn aberth i dduw rhyfel." Yr oedd yn ddyn ieuanc serchog, dymunol, a phawb ya hoff ohono yn hynod ffyddlon i'r Ysgol Sul a ckyfar- fodydd eraill yr eglwys. Y tro diweddaf yr oedd gartref cyn mynd i Ffraimc, yr oedd yn caxu ac ym chwarae'r offeryn yr un pryd, yr emyn Iesu, CylsiN fenaid cu. Ond cyn mynd trwy'r emyn, gorchfyg- wyd ef gan ei deimlad, a thorrodd i lawr, a'r fam 7* ceisio'i gynorthwyo i orffen yr emyn. Nos Sabotlt ddiweddaf, ar ddiwedd y gyfeillach cododd y gynull- eidfa ar eu traed i ganu un o'i hoff donau, sef r Delyn Aur. Yr oedd yr effaith yn drydanol. Gorffwysell ei gorff yng ngwlad yr estron. Credwn fod ei enaid gyda'i Waredwr.-W.A.Li. MARTIN'S LANE, LISCARD.—Cynhaliwyd cyfarfoll arbennig nos Fercher.ddiweddaf. Llywyddwyd y* ddeheig gan y Parch. T. Price Davies ac aeth ym syth at fater cyntaf y cyfarfod, sef cael hanes ein bechgyn sydd gyda'r fyddin yn Ffrainc a'r Aifft a Mesopotamia. Galwodd ar Mr. R. H. Jones (ysgrif- ennydd y mudiad), yr hwn a ddywedodd fod 14 0'. bechgyn yn y ffrynt, a'i fod mewn gohebiaeth gwas- tadol a phob un ohonynt: yn anfon papurau new- yddion a chylchgronau bob wythnos fod Ilawer o barseli wedi eu hanfon iddynt o dro i dro a dar- llenodd ddetholiad o'u Uythyrau,a'r cwbl yn datgaa eu gwerthfawrogiad o garedigrwydd yr eglwyr. Cafwyd gair hefyd gan Mr. A. Evans, y trysorydd, ym diolch am haelioni ac yn apelio am barhad. Gofidua dweyd fod un o'n bechgyn wedi marw o'i glwyfau drannoeth ar ol y cyfarfod uchod, sef y Preifat J. H. Jones, mab Capten a Mrs. Jones, 15 Adelaide Street, Poulton,-efe yw'r cyntaf o'r eglwys hon i syrthio, er fod un neu ddau o'r lleill wedi eu clwyfo. Y mae cydymdeimlad yr eglwys a'r teulu yn eu galar dwfn. Wedi cael adroddiad nagorol gall, MissFredaPrice, terfynwyd y rhan hon o'r cyfarfod* Yna cafwyd cwpanaid o de da a lluniaeth amrywiol, ac wedi i bawb gael eu gwala, aed ymlaen i gyflwyn. anrheg i Mr. J. Parry Williams, ysgrifennydd ariannol yr eglwys. Nid oedd yr awgrym Ueiaf wedi cyrraedd Mr. Parry Williams fod ym mryd yr eglwys ei anrhega. Yr oedd yn wael ei iechyd ers tro, ond defnyddiodd y Parch. T. P. Davies ei alluoedd perswadiol i'w gael i'r cyfarfod i roi crynhodeb o safle'r eglwys am y chwe Parted ar tudal, 6,^