Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Y fteirniad-
Y fteirniad- Cylcbgrawn Chwarterol, dan nawdd Cym- deithasau Cymreig y Colegau Cenedl- aet-hol, a than olygiaeth J. Morris Jones. Lerpwl: Hugh Evans a'i Feibion, Argraffwyr, Stanley Road, j Pris Is. CYNHWYSA Rhifyn Haf y Cylchgrawn Chwarterol hwn bedair erthygl go faith, cywj d 1, tair gohebiaeth, a phedwar adolyg- iad. Ysgrif dda gan wr cyfarwydd a'r pwnc yw Y Testament Newydd yng Ngoleuni Beirn- iadaeth Ddiweddar. Ymdrinia'r Parch. Ddr. Maurice Jones a'r pwnc yn ei "weddali lie yddol, hanesyddol a chymariaethol, athraw- iaethol ac ieithyddol. Er nad yw ei ymdrin- iaeth yn helaeth, yn arbennig ar rai ;0'1' pwyntiau hyn, y mae'n gynorthwyol. Cymer ef safle gymedrol yn ei feirniadaeth, gan ochel eithafion o bobtu. Ceir ganddo adolygiad ar Lestri'r Trysor, a, thai iddo doyrnged uchel o glod. Ond pwy a gydwel ag ef yn ei haeriad nad oedd y fath Esboniadau Ysgrythyrol a Beibl Peter Williams, Idrisyn a Barnes, o fawr worth yn eu dydd ? Beth bynnag yw eu diffygion yng ngoleuni gwybodaeth a beirn- iadaeth ddiweddar, buont o wasanaeth mawr yn eu dydd, ac efallai y ceir mwy o faeth yn rhai ohonynt eto nag mewn ami i esbon- Ííul. beirniadol diweddar. Nid esboniad i'w ddiystyru yw eiddo Barnes, or enghraifft. Onid syn fod offeiriad yn Eglwys Loegr yn eondemnio'r Methodistiaid am osod yr Hyjforddwr a'r Gyffes Ffydd yrijfaes arholiad i'w gweinidogion ieuainc ? am y Deugain Erthygl fNamyn srliyfedd mor gyndyn fu Oymru," ebe jfo, "i adael yrhen Iwybrau sydd yn y gwaelodion pan oedd pob cenedl arall yn rhodio ar yr ltchelfannau." Esbonnir y gwaelodion yn y frawddeg nosaf. Ynilwybro yn y tywyll- wch lyn y cylch crefyddol." Golyga hyn lawer mwy na glynu wrth yr hen safle feirniadol ar y Beibl. Ond pair cyfyngu y gyf. erbyniaeth i hynny ? Pa genedj a rodiai ar uehelfannau beirniadaeth JFeiblaidd pan oedd y jOyrnry yn y gwaelodion ? Ai'r Ysgotiaid ? Beth am dynged Dr. Robertson Smith ? Pa genedl, fel cenedl, sydd heddyw ar uehelfan- nau beirniadaeth Feiblaidd ? Beth am y Saeson a'r Americaniaid ? A fuont hwy erioed o flaen y Cymry yn y peth hwn, neu a ydynt heddyw ? Onid oes rhywbeth allan o le yn y safoii wrth gymharu'r Cymry'n, anffafr'ol a cheahedloedd eraili ? Darllela ysgrifjDr. Maurice Jones yn rhwydd, er fod un wediblino ar ei wedi cyn ei fod wedi dod i'w diwedd. Y mao Y Chwyldrond Gym- deithasol yng Nghyfnod y Tuduriaid yn glod i'r awdur ac i'r ysgol hanes a flodeua heddyw rhlith y Cymry. Cyfeiria Mr. Jenkins at y llu u o enwogion oedd gan y Cymry y.1g ngilyf. 'n)d y Tuduriaid- "Amcan y manyllon hyn," ebr ef, "yw dangos mor jdrwyadl y llwyddodd y Tuduriaid yn eu hymdrech i glymu goreuon Cymru wrth y goron a'r l]ys Seisnig. Fe a'r ysweiniaid Cymreig yn yr unfed a'r ail ganrif ar bymtheg dnvy dri chyfnod o ddatblygiad, >ef cyfnod pryd y I maent yn fwyoGvmrynag oSaeson—hwyrach y gellid nodi 1558 if I terfyn y cyfnod hwn cyfnod pryd y maent yn fwy o Saeson nag o I Gymry, dywedero 1558hyd 1650 achyfnod pryd y maent yn Saeson hollo], sef o 1650 I Y mae'r ymdriniaeth a llenydd- iaeth Cymru yng ngoleuni'r cyfnod yn dreidd- gar a thsg. Yn PJ ajolygiadau ar Ly'frau, gan Mr. David Thomas, Tal y sarn, ceir cyfres faith o Ifl rJ,u sydd yn eisiau yn Gymraeg, a gellid yn hawdd ychwanegu atynt. Gwel ef yr anliawster i'w cael, sef diffyg cylch rediad i dalu cost au eu cyhoeddi. Onid yw dar lenwyr a phrynwyr llyfrau Cymraeg yn prinliau tel y ayrth yr hen i'r bedd ? Llyin a pbrydferth yw Cyitfydd Merch, gan Bedo Brwynllys ,(cylrh 1460). Ceir ysgrif ysgolheigaidd gan Dr. Witton Davies, ar Feibl Esgob Morgan a'r Beibl Hebraeg. Fe ddichon mai ei phrif ergx d ydyw i Dr. Morgan gyfieithu'r Hen Dasta- ¡ ment yn syth o'r Hebraeg, er y defnyddiai, fel gwr doeth, bob cynliorthwy oedd wrth ei law. 'I Diddorol yw'r esiamplau o Hebreigiaethau Beibl Morgan, megis "gan farw y byddi farw" ("byddi farw'n gelain," yw'r priod- ddull Cymraeg nesaf at yr ystyr, e be'r Goy k 1 ydd marw-ceg yng Kgwent) "0 fewn corff y dydd hwnnw." Disgyn addysgu'r Hebraeg i fechgyn Cymreig yn ddieithr ar y glust (y ni, wrth gwrs, sy'n ital.iddio). Y mae y gahelnaet,Ilau n ddiddorol ac addysgiadol. Y mae gan Mr. If or Williams adolygiad maith 7A!t}V r>r- ^enogfryn Evans ynglyn a Llyir i ailesm. Mae ei feirniadaeth yn ysgub ol, argyhoeddiadol a theg. Ond ai adolygiad yw hyn ? Onid beirniadaeth fyddai'r dis- gnfiad gorali o'r erthygl ? Ond galwer hi ar yr enw a fynner ni ddymunai neb fod hebddi, hyd yn oed Gwenogfryn, ni a gredwn. Adolygiad gwerthfawrogol yw eiddo Tecwyn ar G-ofian a Phregethau y Parch. Edward Humphreys. Adolygiad ag amcan iddo yw I eiddo'r.Goly,ydd ar Gasgliad o Hymnau a I Thonau," etc. Cydolygir gan lawer a'i sylwadau. Gwir a ddywed, nid practice na rehearsal ond datganiad y dylai Cymanfa Ganu fod. Dyna ydyw, o leiaf, un Gymanfa Ganu yn Lerpwl. ers blynyddoedd. Cloir i fyny rifyn rhagorol ag adolygiad ar Reprints of Welsh Manuscripts gan y Golygydd.
0 LANNAU TAf. I
0 LANNAU TAf. I FEL ymhobmaa arall, y Rhyfel yw'r cyfan yma teifl bopeth arall i'r cysgod. Mae dros ddeng mil wedi ymuno a'r rhengau o Ferthyr yn umg Ac y mae'r colledion yn ateb i'r nifer. Beth fydd dylanwad y Rhyfel yn y eylch yma, ac ar bob cylch arall o ran hynny ? Wel, mae mwy o ddarllen papurau newyddion nag sydd wedi bod erioed o'r blaen. Mae'n syn gennyf os nad yw perchenogion papurau'r hwyr yma yn pentyrru creigiau o aur Dar- llen arwynebol a wneir, bid sicr, ond y mae yn ddarllen. A darllen Saesneg y w hef yd, y rhan iwyaf o lawer. Ni synnwn glywed fod Uawer o r papurau Cymraeg o dan y dwfr," axahosibl iddynt gystadlu a'r newyddiaduron Saesneg am y pethau cliweddaf o'r ffrynt. Dychmygaf fod y bobl yma yn fwy gweithgar a difrifol nag y buont, er nas gwelaf eu bod yn llai hapus. Wrth gwrs mae petbati'n wa- hanoi gydar rhai hynny sydd wedi colli perthynasau agos yn y gad. Mae'r safon wedi codi mewn llawer cyfeiriad—er eng- hraifit, mewn prysurdeb a hunan-aberth. Ac nid oes lawn cymamt o lymeitian ag a fu, er fy mod yn gweld effaith Sion Heidden ar yr heol ar ami i nos Sadwm. Mae meddyliau'r bobl wedi eu hagor a'u lledaenu. Rhyfedd fel mae daearyddiaeth Ewrop ac Asia, ac Affrica wedi dod o ddiddor- deb i'r mwyaf annysgedig ohonom. Mae John ni wedi mynd i Salonica Dafydd y drws nesaf yn Ypres ac Ifan, mab y ty gyferbyn, ym Mesopotamia. Oes, mae di- ddordeb dynol, dwfn a phoenus yn perthyn i leoedd nad oeddynt ond enwau gweigion a diystyr o'r blaen. Llawer i blentyn sy'n son am y Dtrdanelles wrth wneud ei dasg gartref ar yr aelwyd ac 0 gyr yr enw saeth i galon ami i fam heddyw Anodd credn mai daionus, ar y cyfan, yw effeithiau rhyfel, Os felly, mae athroniaeth yr Ellmyn yn iawn. Y tro diweddaf, wrth son am hen feirdd a Ilenorion Merthyr,: anghofiais enwi Alawydd o Lywel. Gwr tawel, gwylaidd, ,oedd efe ond meddai awen burwen yn berwi, a thorrai' r awen honno allan mewn miwsig yn ogystal a cherddoriaeth. Yr oedd yn englynwr da, ac enillodd, o leiaf unwaith, y wobr am yr englyn yn yr Eisteddfod Genedlaethol Gof wrth ei alwedigaeth, ac yn grefftwr da. Oni fedr y wir awen roddi mynegiant iddi ei hun mewn pros ahaearn yn ogystal ag mewn geir- iau cymhleth a nodau cynghaneddol ? Nid yw oi waith harddonol gennyf wrth law y fun- ud hon ond y tro nesaf rhof ychydig ddetholion o ffrwyth ei awen. Maent heb I fod ymhell oddiwrthyf, a rhwydd fydd eu paratoi erbyn y tro nesaf. Cyfarfum heddyw a'rhen f ardd loan Bydir, a dywed ei fod eisoes wedi gwerthu 600-copi o'i gyfrol; mae'r- treuliau wedi eu gwnoud, ac y mae hynny yn llawer i gyhoeddwr llyfr Cymraeg. Nid wyf yn credu fod arian yn codi'r llenyddiaeth oreu, ond y mae diffyg arian wedi lladd llawer athrylith yn ei blagur. Difyrrwch hirnos I gaeaf oes yw llyfryn caneuon loan Bydir; I a hyfryd meddwl na thry'r difyrrwch yn golled iddo. Mae'r hen fardd wedi treulio oes anturus ar dir a m ôr, a dichon y c at dipyn o'i hanes i ddarllenwyr Y BSYTHON L-ywbryd neu'i gilydd. Rhyw aflonyddweh sy'n codi yn awr ac eilwaith ymysg y glowyr o hyd pris y bwyd yn codi y meistri yn pentyrru eyfoeth ar e u I i eefnau-dyna sydd yn eu blino. Drwy af- lonyddweh o'r fath y mae'r gweithiwr wedi II dyfod yn raddol i feddu'r breintiau sydd gan- I ddo. O'rochr arall, melys, moesmwy yw ei g an o hyd, ac ni fodlonir ef, mwy na neb arall, y tu ymai dragwyddoldeb. Addysg yw cyfaill pennaf y glowr, fel pob gweithiwr arall. Y mae yn ddarllenwr mawr erbyn hyn. ¡ Ymysg cynghorwyr bwrdeisdref Merthyr I heddyw, aelodau'r Labour Party efallai sydd I fwyaf eu pwys a'u talent. Y mae llawer o'r gweithwyr digoleg yma yn meddu yr hyn nas medd yr efrydydd ysgolheigiol yn fynych, yr ysfa forwynol am ivybodaeth, y teifl yr athrofa ddwfr oer ami yn rhy ami. 0 ie; ys dywedodd rhyw fardd,- Ei gryf arf, y goreu fedd Gwerinwr yw gwirionedd. S.
! ? Tn? ?"?w? 'AR GIP.I
? Tn? ?"?w? AR GIP. I Dywedodd Dr. Gwenogfryn Evans bethau amheuthun o hallt oddiar fainc ynadol Pwll- heli yn erbyn ustusiajd na foclrant Gymraeg, ac mai gwarth o both oedd fod rhaid dwyn y Ilys ymlaen yn Saesneg er mwyn cyfarfod anwybodaeth pob pitw o Sais. Mewn ymchwiliad ym Mhwllheli yuglyn a chyngaws yn yr Uchel Lys, dywedai tyst, oedd ei hun yn ddeg a phedwar ugain oed, i'w dad farw'n gant a naw, ac i'w daid gyrraedd y cant a phymtheg. Pobl Lleyn yw'r hwya'u hoed, at, ei gilydd, o neb yng Nghymru. Y mae pobl pedwar ugain ac uchod mor ami a mwyar duon yno bron, a hynny am eu bod yn byw mor llonydd, yn lie rhuthro a ffwda-nu'n frys gwvllt O'r Gymro Dywedai un o'r areithwyr ar lwyfan tlndeb yBedyddwyr ymMhont y cym- er y byddai'n well gan rai glywed pobl ieuainc yn siarad Cymraeg ar y ffordd i uffei-n clywed yn siarad Saesneg ar y ffordd i'r nefoedd. Clywais weinidog adeg rhyfel Deheudir Affrica yn dweyd y buasai'n well ganddo fod yn uffem gyda Blatchford nag yn y nefoedd gyda Robertson Nicoll." Yng nghapel M.C. Seilo, Llandudno, ddydd Gwener diweddaf, priodwyd Mr. Norman Rogers Jones, mab Mr. T. Rogers Jones, Gor- ffwysfa, Llanrwst, a Miss Gwladys Owen. merch hynaf Mr. John Owen, Avallon, Llan- dudno. Teulii'r ddaii y nbobl pur amlw,- yn y Gogledd, a'r priodfab yn swyddog yn y R.W.F., ac a fu yn y rhyfel, ond torrodd ei iechyd i lawr a bu raid iddo ddod garbref. Y mae ei fat-)-Mr. John Phillips, Llundain —wrthi'n paratoi cyfrol o bregethau y diweddar Barch. Evan Phillips, Emlyn, i'r wasg. Y mae Mr. H. S. Higginbottom, y perchen- nog glofeydd adnabyddus, wedi addo dwyn traul chwech o wrageddmilwyr o ardal Gwrec- sam sydd yng ngharchar yn Germani, fel y caffont fynd yno i'w gweld. Cyst hyn £72 iddo. Wrth apelio yn Nhreibiwnal Llanelwy am, gael cadw'r gweision at waith y cynhaeaf, dywedai hwsmon un o'r ffermydd fod yn anodd i ffermwr wybod pa beth i'w wneud y dyddiau hyn. Os siaradent yn dirion wrth y gweision, gofynnent am godiad yn eu cyfiogau mewn munud; ac os cuchiont a dim ond un I llygad amynt, rhoddent rybudd eu bod yn I ymadael. Anfonodd ynadon Corwen Richard Williams, Mill Street, Cynwyd, i chwech wythnoa o garchar am greulondeb ciaidd at ei febyn tair ar ddeg oed. Yr oedd llygad y bychan yn ddrwg a dolurus symudAvyd ef i Gartref y Plant yng Nghorwen, trwy gyfarwyddyd arolygydd Cymdeithas y R.S.P.C.C. ondmynnoddy tad ei gael ynol. ac y mae perygl mawr bellach y cyll ei olwg yn llwyr. Caed y teulu—saith—yn cysgu i gyd mewn un ystafell mewn bwthyn dwy stafell. Y mae'r Is-lywydd Hugh Evan-Thomas, a godwyd yn farchog oblegid ei ddewrder a'i fedr ym mrwydr fawr Jutland, yn fab y diweddar Mr.C. Evan-Thomas, Gnoll, Castell Nedd. Mewn cyfarfod cyhoeddus yn Abergele, bu Mr. Pierce Morris ac eraill yn dywedyd pethau hallt am y Llywodraeth a'r Aelodau Cymreig a'r milwriaid am beri'r fath chwalu ar y Fyddin Gymreig o Cinmel a'u gyrru i Litherland (Lerpwl) a lleoedd eraill led y wlad Ile'r oedd gwynt yr awdurdodau mor gryf yn erbyn siarad Cymraeg na chael dim yn ol eu harfer a'u hanian. Y gwir ydyw, Mr. Morris annwyl, ein bod yn rhy fabiaidd a digynnyg, fac o-' isiau mwy o gythraul a Gwyddel ynolnl,, chwedl y dyn hwnnw. Dyma dair o drefi 'r De sydd yn arfaethu sythu am gael Eisteddfod Genedlaethol 1918 -Porth Cawl, Castell Nedd, a Llan- deilo. Yng Nghwm Rhondda dysgodd ysgolfeistr i'w ddisgyblion 1 Cor. xiii. Gofynnodd iddynt gyfleithu y tair adnod gyntaf i'r Saesneg, ac un o'r tair yw'r adnod adanbyddus honno A phe porthwn y tlodion a'm holl dda, a phe rhoddwn fy nghorff i'm llosgi, ac heb gariad gennyf, nid yw ddim llesad i mi." A dyma gyfieithiad y Cymro bach If I fed the poor people with all my cows, and if I put my body to be burned, without a sweetheart I am not a bit of good Bu Mr. Thos. Davies, Stryt yr Eglwys, Llangollen, farw'n un ar ddeg a phedwar ugain oed ddydd Iau diweddaf. Yr oedd yn wr hysbys yn y fasnach wl an, ac i'w weld ym mhob if air ddefaid bron. Yr oedd yn aelod o eglwys Fedyddiol Stryt y Castell; ac yn rhyfedd iawn, efe oedd y pumed aelod cant ond deg (90) perthynol i'r eglwys honno a fu farw yn ystod y deuddeng mis diweddaf. ¡¡ Caed canpunt o elw oddiwrth sale-of-vjorl: Eglwysig ym Mangor ddydd Iau diweddaf, sef at drysorfa curadiaid Eglwys y Santes Fair. Y mae'r Corp. J. Wright, Pentre, Fflint, wedi ei glwyfo a'i garcharu gan y Germaniaid. Agwell gan lawer un heblaw efe fuasai cael ei ladd a darfodhi na mynd i glemio i grafangau y fath fleiddiaid d;algar. Ac ymae dau o blant Fflint wedi eu lladd Preifat Chas. Pierce, Rhuthyn Street, a Sergt. A. E. War- burton—a briodid chwech wythnos yn ol a, geneth o Chapel Street, Fflint. Y mae llawysgrifau y diweddar Mr. Thos. Stephens, Merthyr, awdur Literature of the Kymry, wedi cael eu cyflwyno'n rhodd i Lyfr- gell Genedlaethol Aberystwyth, gan Miss M. M Davies, chwaer ei ddiweddar briod. Gwr di-goleg ydoedd Stephens, fferyllydd wrth ei alwedigaeth, ond un o lenorion galluocaf a dyfalaf Cymru, ac a fydd ar gof ei genedl tra pery'r iaith neu'il hwy. Bu Mr. J. Parry Jones, yrarwerthwr hysbys o Benrhyn Deudraeth, farw yn un 0 ysbytai Lerpwl ddydd Mercher diweddaf, yn saith a thrigain oed. Y mae mab iddo-y Parch. J. Parry Jones—yn weinidog gyda'r M.C. yn yr America. Mewn cyfarfod cyhoeddus yng Ngholwyn Bay yr wythnos ddiweddaf pasiwyd peruier- fyniad unfryd eu bod fel siopwyr a chwsmer- iaid yn gwrthod prynnu gwerth yr un hatling o nwyddau Germani o hyn ymlaen, ac yn cymell gweddill y wlad i basio'n gyffelyb. Dywedid fod llawer o nwyddau"r Almaen yn swero'u ffordd i'r wlad hon hyd yn oed yn awr, drwy gael eu gyrru i wledydd niwtral yn gyntaf, ac yna ddod o'r fan honno mor onest fel tae. Teimlad y cyfarfod ydoedd, fod Germani wedi ymddwyn mor ddieflig a brad- wrus nes na ddylid gwneud dim a hi am han- ner can mlynedd wedi'r rhyfc 1. Y mae Lieut. David Evans, mab Mr. Evans, Maen Uchaf, Meifod, wedi ei ladd yn y rhyfel. Efen swyddog ugain oed gyda'r R.W.F. Y mae'r Preifat R. T. Owen, R.A.M-C., yn gorwedd yn glaf yn Salonika. Efe'n fab Irs. lvm. Owen, Glyn Ceiriog, ac a weithlai yn Birkenliead cyn y rh Y-fel. Ymysg y rhai a ordeinid vn glerigion gan Esgob xy Ddewi yn Aberystwyth ddydd Sul, yr oedd y Parch. P. R. Thomas, B.A.,B D cyn-tugail eglwys Annibynnol Llanddowror, Sir Gaerfyrddin, a benodwyd yn mired Pembrey a'r Parch. D. Spencer Jones, B,A., gweinidog Bedyddwyr Aberlluar gynt. Y ddau wedi disgyn o'r golwg i fynwes y Fam. Y mae'r Capt. James Walker Jones, M.B.- a gafodd fathodyn y D.S.O. y dydd o'r blaen am ei ddewrder ar faes y rhyfel yn Asia Leiaf — yn fab Syr Henry Jones, Glasgow, gan yr h wn y ma trl mab yn y Fyddin. Y mae un o'r tri—Mr. Elias Jones--ynad heddwch yn y Civil Service yn Burmah cyn ymuno—yn un o'r carcharorion Prydeinig a ddaliwyd yn Kut-el-Amara gan y Tyrciaid. Y mae John Jones, Llan y Mynech-gwr mewn oedran go fawr, a phregethwr cyncrth- wyol gyda'r Primitives ac arolygwr Ysgol Sul y Wern-wedi cael ei iwrw i sefyll ei brawf yn y Frawdlys ar gyhu.ddiad o dreisio [eaeth, Gwrthodwyd derbyn meichiafon. Nos Fawrth yr 'wythnos ddiweddaf, gyfer- byn a thafam y Sun, Llangollen, gofynnodd dyn a dynes go drampaicld eu golwg i eneth a ddigwyddai fod yno'n sefyll gymryd y babi oedd ganddynt i'wbreichiau "trabyddai ni'r fam yn mynd am darnaid o fwyd. Ni ddaeth y fudrogen bybh yn ol, ac y mae'r baban yng ngofal yr heddgeidwaid. Yr oedd yn eithaf tew o gnawd a chlyd o ddillad. Y mae'r rhain wedi eu lladd yn y rhyfel Lance-Corp. W. Parry, mab ysgolfeistr Acr- fair (daujirawd iddo'n glwyfedig); a Preiht D. R. Williams (Welsh Guards), Machynlleth, wedi ei ladd yn dair ar hugain oed. Lie enbyd am ffrae ydyw rhai o'r llysoedd treibiwnal yma a bu'n grasineb cignoeth tuh wnt yn nl-) reibiwiial y Trallwng yr wythnos ddiweddaf, a'r naill yn edliw brad a ffafraeth i'r llall. Bu Mr. Thos. Jones, cyfreithiwr a chlerc tref Llanfyllin, farw ddydd Gwener diweddaf. Lladdwyd ei fab—Corp. Arthur Wyn Jones- yn y rhyfel fis Awst diweddaf. Nes Iau ddiweddaf, buwyd yn anrhegu'r Parch. Lewis Willia.ms-cyn-fugail eglwysi Annibynnol Saron a Bont Newydd, Caernar- fon, ar ei waith yn cwblhau hanner can mlyn- edd o fugeiliaeth eglwysig ffyddlon yn yp enwad. Bu'n weinidog ar y ddwy eglwys uchod am saith mlynedd a deugain. Y mae pwyllgor gweithiol Coleg Anni. bynnol Aberhonddu wedi pasio penderfyniad yn cynell y Ddirprwyaeth sy'n chwilio i Addysg Prifysgolion Cymru i beidio a brysio gormod gyda'r pwnc drdaiog a pheryglus o waddoli Cadair i Ddysgu Diwinyddiaeth yn ein Colegau Cenedlaethol, gan ddal fod eisiau gwyntyllio'r pwnc a chael y wlad yn llawer mwy ystyriol o'i bwys ac addfetach ei bam arno. Is Lloyd George among the Prophets ? ydyw testyn ysgrif yn Active Service-cylchgrawn newydd at wasanaeth pawb sy'n caru crefydd a moesau da. A oes un llyfr neu gylchgrawn neu bapur drwy'r byd i gyd heb fod Lloyd George ynddo ? Byddwch yn ofalus rhag taenu si a chlyw. edion am y rhyfel canys dirwywyd dyn i deirpunt am hynny y dydd o'r blaen. Pe trethid pob si a chlep gelwyddog a daenir yn 01 yr un pris, fe delid holl gostau'r rhyfel ymhen rhyw ugain munud. Galwodd y gweinidog heibio un o'i braidd- ffermwr cefnog ond go* hoff' -o'i lymaid. Y mae gen i eisio gwybod yr holl inns and outs am yr ardal yma, a chwi yw'r dyn i'w dweyd wrthyf," ebe'r gweinidog. We], fe wn am yr inns i gyd," ebe'r drachtiwr mo awgrymiadol. Y mae'r Preifat Owen Hansen (SCQts Guards), Porthmadog, wedi marw o'iglwyfau yn y rhyfel. Daeth yr holl ffordd o China i ymuno. A lladdwyd un arall o fechgyn y Port, sef Preifat E. R. Parry, R.W.F., mab Mrs. Parry, Bank Place, a cblerc yn y bane cyn ymuno. y- Ddydd Sul diweddaf, caed Mrs. D. T. Williams, Pontardulais, a'i phlentyn ieuengaf yn farw yn eu gwaed yn llofft y ty y wraig wedi bod yn wael am hir o amser, wedi lladd y bychan a hi ei huqtiii ag ellyn.
Advertising
Tolopitant R 4yal 1157 Established 1864 ROBERT ROBERTS 1STA?B AQSKfi 33 Ketfeerfield Road South EM Froperty to Le* la various parts et sit ewa. Mortgftgei arranged. Vainattess mEQ! 205 Established 1884. Phoa* 1140iaooU. _-1 ;547 WOOSNAM ROBERTS. F.A.I Estate Agent, Bootle Estate Office, Personal, Practical, Prompt, and Reliable Management of all Classes of Real Estate, S2 STANLEY ROAD, BOOTLB (I doors from Bedford Road) Telegrams WOOSNAM. BOOTLN, Talophose Na. 7908. J. LEWis JONES, ISTATI AV ALUJfIt, 60 Victoria P?OPERILS!I carrfvslly MSSFEFED. RM.M fj£ toasiiy solSacicd, Parebsgea and S&LDS { I:<tat"d. Morlgsges *rra»f«d sad Issus&ss-; xiOMAS.a JONES, BSTATB AQm TB V ALDBRS. INIVPS,kmzslf UUtU.»ilf&8. if Eord Street, LiTerpooI T*>e$hc-sis No. -1868 Bank, Fropsriies Bought and Bold, sizbngv.L fss. IS 7 Axnsa-v. Mswabusmsv II, Stephen Roberts & SCia ESTATE AGSNTB A TALOEMM, 137 Everton Road, Liverpool Propipytfim oarafnily managed. Reikso pt socally Collsoted. Parohacea ud Sftia Bfrgotfstsd. Mortgagem arranged and la WR*EOM tMeatsd. Henry Jones, ESTATE AGENT, VALUER & PROPERTY AUCTIONEER, 3 Lord Street, Liverpca) fSBl ÐAJrx 0. JONES WILLIAMS, 1U, MTATR AGENT & VALUERt 17 Boundary Place, Moss St. EiverpooL Elat, less. Telauhono s. 567 Ikeyet Wtlaphou 8588 Ba nk JONES aHUGHES, r-sripir OFFICE, 13 Wiaitachapeli Liverpool FREEHOLD LAND FOR SALB, Advances Made. R. E. IIUG]ff Ebo Estate Agent, Surveyor 49 Valuer, Charing Cross, Birkenhead. Telephone No.-SO Blhead. Has Honses to Let and for Sale in mrioua parti of the Town and out districts. Also Land to 1M Sold for Building purposes, Advances made te Builders. Estates laid oat. Bests Collected, wt# Prcperty carefully managed. ANWTD. PESfVCH, INFLUENZA-Mae y rhain gyda ni bob amser. Pair hinsawdd gyfnewidioj fod llawer o ddioddef oddiwrth Beswch, Bronchitis, Pas, Dolur Gwdar, Crygni, Caethdra, Diffyg Anadi, Y mae'r hen feddyginiaeth "DAVIES'S COUGH MIXTURE eto ar y blaen, ac yn cael ei gwerth- fawregi yn fwy nag erioed, bob amser wrth law, ya felys, yn cynhesu y frest, ac yn rhyddhau'r phlegm. Bydd dose mewn pryd yn ddigon. is. I J. a 2.1. 94 (pottage, 3^.)-HUGH DAVIIS, Chemist, Machynlleth SARZINE BLOOD MIXTURE. CROEN IACH A GWAED PUR.-Dyna yr hyn y mae Sarzme Blood Mixture yn ei sicrhau, a dim aran. Nid yw yn honni gweHa popeth fel Yankee Patent Medicines, ond os blinir chwi gan groen afiach, ysfa, pimples, toriad allan, scurvy, doluriau pendduynod, etc., yn tarddu o waed drwg ac amhur, mynnwch botelaid o Sarzine Blood Mixture gan y druggist nesaf atoch, 2.. 9d. y botel, neu gyda 3 L at y cludiad yn ychwanegol oddiwrth y perchennog- HUGH DAVIBS, Chemist, Machynlleth. Y mae PEIRIANNAU GWAU HOSAN. NAU yn foddion hapusrwvdd a bywoliaeth i filoerld o deuluoedd. Ceir y Dal], y Cloft, ac eraill ymysg ein cwsmeriaid. Rhestr ac hyfforddiant yn rhad. Sefydlwyd 1871- IV. Griffiths, 30 Queen Street, Neath, I W. & J. VENMORE, Estate Agents & Valuers 200 SCOTLAND RD., Liverpool fBLXPMrars No. 4216 Roytti (S lines). ALLAN Royal LINE To CAN ADA -.IV ERPOOL, GLASGOW,. LONDON ABAYSS § TO CANADA, NEWFOUNDLAND & UAA. AM?N's, 1< James St., Liverpool. MCock?MC St., S.W., and 103 LeadenhaU St.. London,B.B. 0. W. HUGHES,Q- & L.T.S.C (AnoOxPW p 0. rat JVPUPW M.C. PrinrnMutifr Arweinydd Cymanfaoedd Canu, Beirniad, ac Arholwr. Parctoir Ymgtiawyr at Dystysgrifau uxoehai 01Igy SoUta, Hen Nodiant a Sol fa, 70 KINGSLEY ROAD LERPW J. Lloyd Jones, & Co., ESTATB AGENTS, Ac, Ó Lord Street, Liverpool SMLMPUOMB HIS SAME* HARTLEY & CO., Liverpool 202 LONDON RCAD. SALIS BY AUCTION BVBRY lUXBDAT AND FRIDAY AT ONB, SATDBDAX NIGHTS AT SEVEN. VALVABLB HOUSEHOLD FUBNITUBB or All OBBORIPTIONJI. MAGNIFICENT NBW ARM SSOOKD-HAND PIANONORTES LAUGH VARINTZ OF BEDSTBADS, BEDDING, eto. AVARY NECESSITY FOB HOUSEKSBPINQ. ATTEND THEBB, SALES AND BAVB AT LJlUW 18 PER CB-IVT. A MAGNIFICENT BELEGTIOH CI 5UFEBIOB FUBNITUBH IS ALWAYS KJlP Of STOOK AND ANYTHING MAT BB PURCHASAN 3Y PRIVATE TREATY. GOODS STOBED. On Tievr 8.30 a.m. to 9, SO p.m.: Saturday 1 ba fll;.Phoz)o 1108 BGyal. CONSIGNMENTS (HITHBB LABGB OR OKA OF ANY DESORIPTION INVITED FOB THRI IAIIBS. BEST EES (7LT GUABANTBBD. If you waol -I the most Comprehensiv4e POLICIES UD THE BEST TERMS write for partlcnlars to The Gresham LIFE, FIRE, AND ACCIDENT Insurance Offices Haad'Offlc*: L8t. Mildreds Houst Poultry, t LONDON. B.G. Branch Offloo S6 Ol4 Exchange S'l d a LIVERPOOL- JAMES H, SCOTT, General -Man asor I Balls' Wedding Rings. Guinea Gold Wedding Rings from 7/6 to 60/ Half dozen Best Electro-plated Spoons given to eaeh purchaser of a Ring. BALL'S LUCKY WEDDING RING DEPOT, 33ILONDON ROAD, LIVERPOOL Finger Size Card post free. Close on Wednesdays at 1 o'elock. Dwy Action Song Cymreig Da. Y MILWYR BYCHAIN (The Little Soldiers). Y MAMAU BYCHAIN (The Little Nurses). Gan Pedr Alaw. TONIC SOLFFA, 2g. yr un. Drwy'r post, 210. HEN NODIANT, 6ch. yr un. Drwy-'r post, 6c. Cystal a'r goren a gwell na nawer a ayhaeddtf yu Sassneg. Cyhoeddedig yn swyddfalir Brython," 356,358 Stanley Rd., Liverpool. Bootle Auction Rooms, 76 & 78 STANLEY RD., BOOTLEr W. H. Butterfield d Co. holds Weekly Sale at their Rooms evary Friday Evening, 7 p.m. Furniture and Stocks of every kind bought for prompt eaah. Telephone 1299 Bootle.