Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

4 erthygl ar y dudalen hon

Y fteirniad-

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

Y fteirniad- Cylcbgrawn Chwarterol, dan nawdd Cym- deithasau Cymreig y Colegau Cenedl- aet-hol, a than olygiaeth J. Morris Jones. Lerpwl: Hugh Evans a'i Feibion, Argraffwyr, Stanley Road, j Pris Is. CYNHWYSA Rhifyn Haf y Cylchgrawn Chwarterol hwn bedair erthygl go faith, cywj d 1, tair gohebiaeth, a phedwar adolyg- iad. Ysgrif dda gan wr cyfarwydd a'r pwnc yw Y Testament Newydd yng Ngoleuni Beirn- iadaeth Ddiweddar. Ymdrinia'r Parch. Ddr. Maurice Jones a'r pwnc yn ei "weddali lie yddol, hanesyddol a chymariaethol, athraw- iaethol ac ieithyddol. Er nad yw ei ymdrin- iaeth yn helaeth, yn arbennig ar rai ;0'1' pwyntiau hyn, y mae'n gynorthwyol. Cymer ef safle gymedrol yn ei feirniadaeth, gan ochel eithafion o bobtu. Ceir ganddo adolygiad ar Lestri'r Trysor, a, thai iddo doyrnged uchel o glod. Ond pwy a gydwel ag ef yn ei haeriad nad oedd y fath Esboniadau Ysgrythyrol a Beibl Peter Williams, Idrisyn a Barnes, o fawr worth yn eu dydd ? Beth bynnag yw eu diffygion yng ngoleuni gwybodaeth a beirn- iadaeth ddiweddar, buont o wasanaeth mawr yn eu dydd, ac efallai y ceir mwy o faeth yn rhai ohonynt eto nag mewn ami i esbon- Ííul. beirniadol diweddar. Nid esboniad i'w ddiystyru yw eiddo Barnes, or enghraifft. Onid syn fod offeiriad yn Eglwys Loegr yn eondemnio'r Methodistiaid am osod yr Hyjforddwr a'r Gyffes Ffydd yrijfaes arholiad i'w gweinidogion ieuainc ? am y Deugain Erthygl fNamyn srliyfedd mor gyndyn fu Oymru," ebe jfo, "i adael yrhen Iwybrau sydd yn y gwaelodion pan oedd pob cenedl arall yn rhodio ar yr ltchelfannau." Esbonnir y gwaelodion yn y frawddeg nosaf. Ynilwybro yn y tywyll- wch lyn y cylch crefyddol." Golyga hyn lawer mwy na glynu wrth yr hen safle feirniadol ar y Beibl. Ond pair cyfyngu y gyf. erbyniaeth i hynny ? Pa genedj a rodiai ar uehelfannau beirniadaeth JFeiblaidd pan oedd y jOyrnry yn y gwaelodion ? Ai'r Ysgotiaid ? Beth am dynged Dr. Robertson Smith ? Pa genedl, fel cenedl, sydd heddyw ar uehelfan- nau beirniadaeth Feiblaidd ? Beth am y Saeson a'r Americaniaid ? A fuont hwy erioed o flaen y Cymry yn y peth hwn, neu a ydynt heddyw ? Onid oes rhywbeth allan o le yn y safoii wrth gymharu'r Cymry'n, anffafr'ol a cheahedloedd eraili ? Darllela ysgrifjDr. Maurice Jones yn rhwydd, er fod un wediblino ar ei wedi cyn ei fod wedi dod i'w diwedd. Y mao Y Chwyldrond Gym- deithasol yng Nghyfnod y Tuduriaid yn glod i'r awdur ac i'r ysgol hanes a flodeua heddyw rhlith y Cymry. Cyfeiria Mr. Jenkins at y llu u o enwogion oedd gan y Cymry y.1g ngilyf. 'n)d y Tuduriaid- "Amcan y manyllon hyn," ebr ef, "yw dangos mor jdrwyadl y llwyddodd y Tuduriaid yn eu hymdrech i glymu goreuon Cymru wrth y goron a'r l]ys Seisnig. Fe a'r ysweiniaid Cymreig yn yr unfed a'r ail ganrif ar bymtheg dnvy dri chyfnod o ddatblygiad, >ef cyfnod pryd y I maent yn fwyoGvmrynag oSaeson—hwyrach y gellid nodi 1558 if I terfyn y cyfnod hwn cyfnod pryd y maent yn fwy o Saeson nag o I Gymry, dywedero 1558hyd 1650 achyfnod pryd y maent yn Saeson hollo], sef o 1650 I Y mae'r ymdriniaeth a llenydd- iaeth Cymru yng ngoleuni'r cyfnod yn dreidd- gar a thsg. Yn PJ ajolygiadau ar Ly'frau, gan Mr. David Thomas, Tal y sarn, ceir cyfres faith o Ifl rJ,u sydd yn eisiau yn Gymraeg, a gellid yn hawdd ychwanegu atynt. Gwel ef yr anliawster i'w cael, sef diffyg cylch rediad i dalu cost au eu cyhoeddi. Onid yw dar lenwyr a phrynwyr llyfrau Cymraeg yn prinliau tel y ayrth yr hen i'r bedd ? Llyin a pbrydferth yw Cyitfydd Merch, gan Bedo Brwynllys ,(cylrh 1460). Ceir ysgrif ysgolheigaidd gan Dr. Witton Davies, ar Feibl Esgob Morgan a'r Beibl Hebraeg. Fe ddichon mai ei phrif ergx d ydyw i Dr. Morgan gyfieithu'r Hen Dasta- ¡ ment yn syth o'r Hebraeg, er y defnyddiai, fel gwr doeth, bob cynliorthwy oedd wrth ei law. 'I Diddorol yw'r esiamplau o Hebreigiaethau Beibl Morgan, megis "gan farw y byddi farw" ("byddi farw'n gelain," yw'r priod- ddull Cymraeg nesaf at yr ystyr, e be'r Goy k 1 ydd marw-ceg yng Kgwent) "0 fewn corff y dydd hwnnw." Disgyn addysgu'r Hebraeg i fechgyn Cymreig yn ddieithr ar y glust (y ni, wrth gwrs, sy'n ital.iddio). Y mae y gahelnaet,Ilau n ddiddorol ac addysgiadol. Y mae gan Mr. If or Williams adolygiad maith 7A!t}V r>r- ^enogfryn Evans ynglyn a Llyir i ailesm. Mae ei feirniadaeth yn ysgub ol, argyhoeddiadol a theg. Ond ai adolygiad yw hyn ? Onid beirniadaeth fyddai'r dis- gnfiad gorali o'r erthygl ? Ond galwer hi ar yr enw a fynner ni ddymunai neb fod hebddi, hyd yn oed Gwenogfryn, ni a gredwn. Adolygiad gwerthfawrogol yw eiddo Tecwyn ar G-ofian a Phregethau y Parch. Edward Humphreys. Adolygiad ag amcan iddo yw I eiddo'r.Goly,ydd ar Gasgliad o Hymnau a I Thonau," etc. Cydolygir gan lawer a'i sylwadau. Gwir a ddywed, nid practice na rehearsal ond datganiad y dylai Cymanfa Ganu fod. Dyna ydyw, o leiaf, un Gymanfa Ganu yn Lerpwl. ers blynyddoedd. Cloir i fyny rifyn rhagorol ag adolygiad ar Reprints of Welsh Manuscripts gan y Golygydd.

0 LANNAU TAf. I

! ? Tn? ?"?w? 'AR GIP.I

Advertising