Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
Beaty Bros Ltd. MILITARY TAILORS. OFFICERS', UNIFORMS OF EVERY KIND. ALL ACCESSORIES FOR FIELD SERVICE. LOWEST POSSIBLE PRICES. ONLY ADDRESSES: Church St. and London Rd., LIVERPOOL. Close at I pin Wedsoods". Open all day Saturday*. "Phone—3925 Bank, „ 580 Bootle. I. ønmtns I Sons, littitary, flaval & Civil Tailors, 29SOUTH JOHN ST., LIVERPOOL AIM 349 STANLEY ROAD, BOOTLE, Complete Military Outfits WMM'T 5WORDS 63/- with Sward Kmt Nett. Send for Price List. A yw'ch Llygaid yn eich blino ? Yw pethaai'n troi'n niwlog ac anelwig ? Dyna arwydd a rhybudd llethdod y llygad, a dylech ga el eu'hadrych rhagblae eu gwMthygu wna'u hoageulso- G&Uwn D?4 gyda'n hoSer gwyddonol, ddweyd wrthych 08 oes arnoch angen gwydrau ac os felly, eich cyflenwi i'r rhai a barai fwyaf ole. i chwi. Galwch heddyw- ARCHER & SONS- Krtiitht Specialists, f3 LORD STREET, Sefydlwyd 1$48. LIVERPOOL- | MORRIS EVANS9 Household Oil IS STILL cheod of all other remedies FOR Rheumatism, Sciatica, Lumbago, and wauimcllss of all kinds. In bottles 1/3 6 2/9 Grocers A Chemists, »r direct for above prices from MORRIS EVANS & Co., TBS MAMWACIOBT, VBSTINIOGI Ni WA.n.BS. r LIVERPOOL The 6SHAFTESBURY, 9) MOUNT PLEASANT, Jitvl 4 mint, wmIt from Limt tt. 6 Otnirai Stat *«< 4 Firat-oUss TefaperMce Hotel. Moderate th T*U.: Shaftesbury Hotel, I'pooi. Phem ASK FOR IDRIS Table Waters la Syphons aDd Nottla. SODA WATER, POTASH WATER, SELTZER WATER, LEMONADE, DRY GINGER ALE, Etc., etc. IDRIS & Co., Ltd., Worth umber land St., LIVERPOOL D. GRIFFITHS 0 SON m 221 Breel !lei" and 9 Moaa St., Llpeol-I Pianos & Op^ans by all the leading makers. From 81-per month. From 81- f»JOTfOSM—4Mx Alfleid A 3772 lOYAL. Palatine Trade Protection Office (Lpoot). 3& Ezchange Chambers. 2 Bixteth Street, LIVERPOOL, and at LONDON. Subscription £ i is, per annum. Includes an UNLIMITED number of collections of accounts* Tel. 8365 Central (3 lines ). 'Telegrams,' Quorum.' Apply for further particulars— PARKIN S. BOOTH, General Manager.. FOR LADIES ONLY e have a special display of High Grade Cycles, complete with Warwick Tyres, three coil spring saddle, lamp, bell, pump, tool bag, and tools, now showing in our windows at the per war price, £8 19s. 6d. CASH. Or on our greatly appreciated Easy Payment Terms. Rudso Whltworth, Ltd., Bold Street ROBERTS 6 EDWARDS. I ESTATE AGENTS, 64 KirKdale Rd., Liverpool Telephone 2193 RoVal.
IRhediad y Rhyfel.
Rhediad y Rhyfel. Y MAE gan yr anghyfarwydd a rheolau rhyfel, ac a manylion safleoedd a syjnud.adau'r byddinoedd gwrthwynebol, safon go sicr farnu cwrs y rhyfel presennol. Gwrandawed ar don arweinwyr y galluoedd sy'n ymgiprys, a chaiff wybod cyfeiriad y goddaith. Newid- iodd yr Ellmyn dro'n ol, ym mis Gorffennaf, os nad cyn hynny, eu cywair a'u can. Ni chlywir mwy eu bost ffroenuchel, a phan ym- geisiant ati, swnia'n wichlyd a gwag. Ni wawdiant heddyw fyddin fechan ddirmygus Prydain. Distawodd eu hymffrost, am yr iawn anferth a wasgent allan heb drugaredd o'r Cynghreiriaid; ac o'u harglwyddiaeth hwythau, fel etholedigion y nef, dros y ddaear. Hwy, erbyn hyn, yw caredigion heddweh a champwyr rhyddid. Wyla Tywysog Coron yr ALmaen ddagrau-heilltion uwchben y gyf- lafan erchyll a aohoswyd yn gyfangwbl gan Brydain Fawr i'w hamcanion hunanol a thrawsarglwyddiaethol ei hun. Ymae pawen cath militariaeth, a aberthodd yn ynfyd o flaen Verdun lengoedd o'i w:9'r, yn awr vn vn awr vn. ymddangos yn debyg i ddyn llawn ymysgar- oedd tosturiaethau. Y mae Canghellor yr Almaen mewn ins*. Hiraetha am heddwch. Ond saif Prydain Fawr ar y ffordd, sydd am ddifodi'r Almaen, ebe ef. Myn plaid Tirpitz ben y Canghellor ar y ddysgl, i'r hwn y priodolant y rhyfel, amethiannau eu byddin ogoneddus." Yn y ffrae ceir peth o'r gwir. Ac "yn ol yr ysgrifen gyfrinachol, a syrth ambell waith i ddwylo'r Cynghreiriaid, cyd- nebydd rhai o brif swyddogion y gelynion eu safle israddol mewn dynion a darpar rhyfel. Gwaedda'r Ellmyn, mae'n wir, drwy'r Cang- hellor, Ni a enillwn," ond gwaedd gwely angau ydyw, ac nid oes neb a'i coelia. Gwrandawer ar y Cadfridog Syr William Robertson, pennaeth byddinoedd Prydain Fawr, geiriau'r hwn a atseinir drwy holl wer- sylloedd y Cynghreiriaid "0 ba Ie bynnag yr edrychwch ar y safle heddyw, gellwch wneu- thur hynny heb bryder." Ond ni fyn ef greu gobaith gau. Dywed nad yw'r diwedd eto, ac na all neb ragfynegi'n sicr pryd y daw. Dywed mai arwyddair da yw hwnnw Darperwcn ar gyfer y gwaethaf a gobeith- iwen am y goreu." Ni cblywir yir fErost gwag ymnlith y Cynghreiriaid, ac ni ddeliant mewn celwyddau, yr hyn a wna ein hymddiriedaeth mown buddugoliaeth yn sicrach fyth. Y mae'r Cynghreiriaid ar yr ymosodol ym mhob man, ac yn llwyddo. 0 ddechreu Gor- ffennaf, nid oes ball ar eu buddugoliaethau ar y Somme, heb fod eu colledion ond rhyw ddau am bob pump mewn lladd a chlwyf) i'r gelyn. Syrthioddpontrepwysig Le Sars i ddwylo ein milwyr ni, ac y mae'r lIe pwysig arall, n)d y Cynghreiriaid, yn ymyl, ac efallai y bydd yn eu meddiant pan ddarllenir y llinellau hyn. Gwthir y gelyn yn ol ym Macedonia, lie y gwna'r Serbiaid wrhydri ac y maent yn ymyl Monastir, lie ym mhob tebyg yr ymledd- ir brwydr ofnadwy. Pery'l' Italiaid i ennill yn araf, ond sicr. Ni fedr y T wrc atal rhawd y Rwsiaid yn Asia. Cyferfydd byddin Rumania a gwrthwynebiad ffyrnig yn Trans- ylvania, a syrthiodd yn ol i gadamfeydd passes y Carpathiaid. Y mae'n amlwg y ceisia'r gelyn roi ergyd marwol i Rumania, ond nid yw'n debyg y llwydda, er casglu o hono ei holl nerthoedd ynghyd i'r amcan hwnnw. Ataliwyd ei ymosodiad yn Dob- rudja, ac er nad yw'r sefyllfa yno'n gwbl glir, gwyddis i'r gelyn golli ei allu i ymosod yn y rh y ndi hw C ?,. f a l a ? i al 1' ri 0'n yn Dob- rhandir hwn. Gofala Rwsia na cha'r gelyn ddial ar Rumania. Er eolledion dirfawr Rws- i a, tyfynfwyfwybeunyddmewnnerth ac er cadamed ac ystyfniced y gelyn yn Ewrop, y mae palf yr arth ar ei war, a gwelir ef yn y man yn ymgreinio yn y llwch. Ni cheir cymaint o fanylion o'r maes hwn y dyddiau hyn, ond gwylier yr Arth pan fo fud paratoi y mae i wneuthur llarn marwol i'r gelyn. Eiddo'r Cynghreiriaid heddyw'r fuddugol- iaeth. Y mae dyfais a diefligrwydd y gelyn yn ddi ben draw ac y mae gweld ei hun yn cael ei drechu ar y tir wedi ei yrru i ail ddechreu ar ei bolisi uffemol ar y mor, sef suddo llongau milwrol-a masnachol—a'u sybmar- Îns. Y mae rhyw nifer-na wyddis yn iawn ar eu galanas ar longau Prydain a gwledydd niwtral ar lan m6r yr America a. chehgweled pa effaitti a gaiff hyn ar berthynas y Taleith- iau a'r Aimagedon. Ystrane gelyn wrth gael ei orchfygu ydyw ond gall bsri difrod mawr ar fywyd a buddiannau a pheri prinder ar adnoddau ymborth ac yn y blaen. Ond am beri iot o wahaniaeth yng nghynllun y rhyfel a thynged anocheladwy Germani--byth I -0- I
CHWITH ATGO' I
CHWITH ATGO' I AM I Mr. William Patton. I 1- Ei draa a'i deithi. FEL y byr-grybwyllem yn ein rhifyn di- weddaf, bu Mr. Wm. Patton, 27 Rufford Road, Fairfield, farw ddydd Mercher di- weddaf, ac yntau'r diwmod hwnnw'n cyrr- aedd ei unfed flwydd ar bymtheg a thrigain, canys fe'i ganed Hydref 4, 1840, yn Fazaker- ley Street, ac Irwell Chambei-s bellach wedi eu hadeiladu ar y fan lie byddai ei gartref. Ysgotyn 0 swydd Fife oedd ei dad llongwr wrth ei alwedigaeth, ac a gollwyd ar y mor cyn ei fod yn 30ain oed. Ganed ei fam, Ellen Hughes, yn Lerpwl, ond ni fedrai nemor ddim Cymraeg ond yr oedd Pall Mall, yr adeg honno, yn frith o Gymry, a Chymraeg i'w glywed ar bob llaw. Cododd rhyw awydd cryf yn y bachgen i'w medru, a thrwy ddygnu ami gyda'i Feibl Saesneg a Chymraeg, a chyfeillachu a'r dyfodiaid o'r Hen Wlad, fe'i meistrolodd mor llwyr nes dod yn llefarydd cyhoeddus rhugl ynddi, ac nid oedd yng Nghyfarfod Misol Lerpwl neb rhwyddach ei barabl yn yr hen iaith na'r gwr a'i dysgodd dan y fal-,h anfanteision. low Pan yn un ar bymtheg oed, jmunodd a' r eglwys M.C. yn Pall Mall, ac a ymddatblygo dd yn gyflym i fedru cymryd rhan gyhoe»idus yn y moddion ac i hyrwyddo'r achos a'i holl enaid a'i dalentau. Yr oedd ganddo got cyflym a gafaelgar; ac yr oedd ei atgofion am y cewri aglywsai ym mlynyddoedd anteiiL yj eglwys honno, ac eglwysi eraill y ddinas, yn werth eu clywed a'u cadw a chan ei fod yr;, siaradwr mor rhwydd, ac o ysbryd mo 1 hawddgar a syber yr un pryd, yr oedd Di wrando'n hyfrydwch digymysg, a phob peth mor urddasol a glan ei hiwmor. Yn 1868, fe'i codwyd yn flaenor yn Eglwys Fitzclarenofc Street—swydd a lanwodd am ugain mlynedd yna symudodd i eglwys Newsham Park, a bu'n flaenor yno saith mlynedd ar hugain a thebyg mai efe oedd wedi llenwi swydd diacon hwyaf o neb yn y Cyfarfod Miso f Nid rhyw lawer a faliai am wleidyddlaoti, gyhoeddus eithr crefydd a'r Achos Goreu: elai a'i fryd fwyaf. Bu'n llywydd y Cyfarfod Misol flynyddoedd yn ol ac arhyn o bryd, yr oedd yn un o gyfarwyddwyr Bwrdd y Gen- hadaeth Dramor, ac yn drysorydd Assurance Trust y Cyfundeb. Derbymodd ei addysg yn Ysgol y Cyngoi, Hackins Hey, a'r Mechanics Institute. Yrt 1854, aeth i wasanaeth Mri. Whitaker, White head & Co., Rumford Street—un o cotton ifrvu mwyaf y ddinas ac a fu'n foddion i gael gwaith i ddegau o Gymry o dro i dro. Y di weddar Mr. Edward Smallwood yn eu my- ei hen gyfaill a'i rhagflaenodd rai misoedd yn ol, ac y'i elywscm yn dywedyd peth TOOT ddiddorol amdano ef a ffyddloniaid cyffelyb i'r Achos Da yn y cylch. Ar ei ymadawiad oddiwrth Mri. Whitaker & Whitehead, aJ1 rhegodd y gweithwyr ef ag oriawr a chadwyn aur, ynghydag anerchiad hardd, yn arwydc! o'u serch a'u syniad uchel amdano. Yo 1876, partnerodd a Mr. Benjamin Gibbs, Bootle, gau brynnu busnes oedd wedi ei sefydlu er 1835, ac a ddygid ymlaen o hyd dan yrenwMri. Wm, Patton a'i Feibion. Yrunig bartner a erys hellacli ydyw ei fab—Mr. Do J Patton; y mab arall, Mr. W. C. Patton, wedi marw yn 1910. Priododd yn 1865 & meroh Mr. J. Jones, postfeistr Llandderfel, ganed mab a merch. Bu hi farw ymhen tail blynedd ac yn 1869 priododd eilwaith, sei a merch Mr. Hugh Rughes, Llwyn y Ci, Baitw Bu hithau farw yn Ebrill, 1915, gan adael dan fab a phedair o ferched. Yr oedd yn WJ. perffaith egwyddurol yn ddihareb am onset rwydd diwyrni yn ei hull yniwneud mas- nachol, nes fud crefydd Crist yn cael clod f. gogoniant oddiwrth eigymeriad unplyg, ond tirion a chyrnwynasgar yr un pryd. Yr oedd ynYsgrycfhyrwr cadarn, ac yn un o ddiwin yddion cyfundrefnol goreu'r cylch—ac felly'n. dwyn peth o 61 daionus ei dras Ysgotaldd oddiwrth ei dad a Chymreig oddiwrth ei fam 2-Ei Angladd. Claddwyd ei weddillion ym mynwent An field ddydd Sadwrn diweddaf adaethliawei
Advertising
DONEGAL TWEED CO. LIVERPOOL'S T X /A UTLI tVOlH VOQt j FOREMOST 1 ?TLlJL?T\??tI? ???< MAKE U P YOUR MIND j TO PLACE YOUR ORDER EARLY I FOR THAT NEW SUIT, — f ———— PRICES AS USUAL. j S 8t t 301 NO EXfRA I, Suit to I,.eosure fROM. CUARGES. FIT GUARANTED. ittmu',vurm>"mrmr>ui! IT WILL PAY YOU TO SEE OUR F I d8 S  h Famous ladigo Serge 40/= liOTB ADDREM: 8 LONDON RD., LIVERPOOL Manager JOHN JONES. Also 9St lOS, 165 Granøe Rd.,B'head ?Cvmro am bvth at 226 High Street, Bangor, LADIES c??S? E?' 23 Hope Street, Wrexham, to order from 50/. "? throughout the Kingdom. 4