Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
Tnt: ew \AMIPV old post office place LARGEST SELECTION LOWEST PRICES EVERY VARIETY OF GhHsimas aodjjew fti is. TELEPHONE 3075 ROYAL.
Advertising
Or EVERY WOMAN 8800LD tend, lamps for our 3s pale Illustrated Boot 3 ooatalning Ttlnabu information how all Irregolaritiat and Suppressions may be entirely avoided or remoTed by simple miios. Recommended by eminent Pnysicaiu, M the only Safe, Sure and Nenuine Remedy. Nww (dIj Thousands at Testimonials. Bstabhshed 1862s Mr. PAUL BLANCHARD9 -almost fiesse.T.aiden Laae, LONDON, J
PLANT Y GAN
PLANT Y GAN Hwy luosog ac eiddgar am eu tern aid biau'r golofn hon, & sgrifennwyd gan MR. G. W. HUGHES, G. & LT.S.C. 1. Y Messiah' yn ol yr Undeb Corawl. Nos Sadwrn ddiweddaf, yn Neuadd y Phil- harmonic, rhoes yr Un deb ei berfformiad blynyddol o'r Messiah, o dan arweiniad Mr. Vincent Thomas, Lliinclain. Y prif gan. orion oedd Miss Phyllis Lansdell, Miss Dilys Jones, Mr. Harold Wilde (yn lie Mr. Alfred Heather, oedd yn wael), a Mr. Herbert Brown. Blaenorid y gerddorfa gan Mr. Akeroyd, a Mr. Arthur Benton wI""h yr organ. Yr oedd yn noson niwlog ac anffafriol ond er hynny, daeth tyrfa fawr ynghyd. a chaed cyngerdd ardderchog Y mae'r Rhyfel yn naturiol wedi effeithio ar gyfansoddiad y C6r, fel ar bopeth arall, ond y maent yn dal ynghyd yn rhyfedd iawn, a chadwasant i fyny eu tra- ] ddodiadau ardderchog y tro hwn eto gydag urddas. Mr. Thomas oedd trydydd arwein- ydd gwadd cyngerdd y Messiah er pan fu farw Mr. Harry Evans, ac fel ei ragflaenwyr galluog, y Mri. John Watkyn a T. Hopkin Evans, aeth trwy ei wait-h pwysiq a chyfrifol yn alluog, gan ddwyn anrhydedd iddo'i hun. Tra'r oedd y C6r yn gwbl o dan ei reolaeth, ac y gallai wneud a fynnai ag ef, ac y tynnai allan effeithiau gwfreiddioI ohono, diau mai gyda'r Gerddorfa y mae ei gartref. Yr oedd yn ddiddorol ei weled yn trin y Gerddorfa mor ddidrafferth, ac yn tynnu effeithiau mor amrywiol a thrydanol ohoni. Teimlid or tarawiad cyntaf fod y Cor a'r Gerddorfa yn .lIaw meist Brodor o Wrecsam yw Mr. Thomes, ac yn LIundain ers 25 mlynedd. Y mae ganddo gryn allu fel cyfansoddwr, ac y mae wedi esgyn i safle bwysig fel arweinydd cerddorfaol a chynorthwywr i Syr Thos. Beecham, un o brif arweinyddion cerddorfaol Prydain Fawr. Diau fod uchelderau mwy eto yn ei aros. Y mae Miss Lansdell yn soprano gyfoethog, ac yn gantores goeth a gorffenedig. Canodd I know that my Redeemer liveth gyda theimlad llawn o ddefosiwn. Y mae Miss Dilys Jones yn adnabyddus fel un o'r Contraltos Cymreig goreu. a chanddi Isis cryf a chyfoethog, a'i harddull yn bopeth y gellid ei ddymuno. Yr oedd He was despised yn odidog. Gwnaeth Mr. Harold Wilde yn dda ar y cyfan, ond yma yr oedd man gwan y pedwarawd unawdol. Yr oedd ei lais yn dda a phur, a'i ganu'n lan, ond nid yn enaid- gynhyrfiol. Nid oedd y llais yn gryf i adeilad mor fawr. Canodd Behold and see yn wir deimladwy. Canodd yr anghymharol Her- bert Brown fel Herbert Brown Yr oedd Why do the nations a'r Trumpet shall sound yn wleddoedd i'w cofio. Y mae rhyw ystyr newydd i Why do the nations yn y dyddiau rhyfedd hyn. a diau fod Mr. Herbert Brown yn sylweddoli hynny. Wele flwyddyn arall wedi myned, a'r cenhedloedd yn parhau i der- fysgu. Adferer tangnefedd ar y ddaear (peace on earth) yn fuan, fel y canai'r Cor. Dyna'n gweddi. Yr oedd Mr. Hall yn ei afiaith, gyda'i trumpet, a'i sain yn Joyw a pherffaith ddiogel, a chafodd ef a Mr. Brown gymeradwyaeth fyddarol. Ymdreiddiodd y niwl i'r adeilad, er anghysur ac anfantais i'r unawdwyr a'r C6r, a chydymdeimlem a hwy, ond gwnaethant yn rhagorol. Yr oedd sain gyffredinol y C6r yn gyfoethog, a'r cyd- bwysedd ar y cyfan yn bur foddhaol, a'u canu'n berffaith loyw'i donyddiaeth, ac yn llawn gwres a brwdfrydedd. Dichon na sylweddolwyd popeth i'r un graddau ag ar rai achlysuron blaenorol. Mabwysiadwyd amser cyflym iawn gyda rhai cydganau, ac ni theimlwyd y tawelwch a'r tangnefedd yn y Pastoral Symphony a glywyd cynhyn. Ymae arweinyddion, er yn cytuno ar bethau han- fodol. yn gwahaniaethu llawer mewn manyl- ion, ac o ran hynny y mae'r Messiah yn f6r i'w nofio heb fynd trwyddo." Y mae yma gyflawnder o berlau a phwyntiau y gall pob arweinydd meddylga r eu dwyn allan, ac nid yr un perlau a ddangosir gan bob un. Dibynna hyn lawer ar bersonoliaeth yr arweinydd. Gosododd Mr. Thomas, mewn rhyw bethau, ei ddelw ei hun ar y gwaith, ac yr oedd ganddo bwvntiau rhagoroh Yr oedd Behold the Lamb of God a Surely yn hynod o ran eu teim- lad dwfn; He trusted in God yn ddramatig a llawn o watwareg lem yr Hallelujah yn arddunol (ceisiodd y gynulleidfa hi'n daer eilwaith, ond yr oedd yn rhy hwyr). Sylwem fod yr arweinydd yn cyflymu'r rhannau diweddaf. Yr oedd yr effaith yn wefreiddiol, ond dichon fod urddas yn cael ei aberthu i raddau. Dylasem ddweyd fod And the glory yn odidog. Tebyg na chlywydhi'n fwy brwd- frydig erioed gan y C6r. Ni sylweddelwyd effaith ragorol y crescendo graddol a geid gynt yn For unto us, oherwydd ddarfod i'r arwein- ydd agor y cydgan yn gryfach nag yr arferid, ac yr oedd y r amser yn gyflymach ond caed rhai pwyntiau rhagorol, ac yr oedd y climaxes yn nerthol a mawreddog bob tro. Gyda'r eithriad o ambell i lithr bach, yn awr ac eil- waith, yr oedd canu'r Cor yn hynod Iftn drwy'r holl waith. Ni wyddoro i ba raddau yr effeithiodd y Rhyfel ar aelodaeth y Gerdd- orfa, ond yrnddaugosaimewn cyflwr rhagorol, ac atebai'n ddifeth i alwadau amryvviol a manwl (ac yr oedd yn fanwl iawn) yr arwein- ydd. Teimlwn rhyw ddiddordel) newydd yn y cyfeiliannau pan oedd yr arweinydd galluog yn rhoi delw ei bersonoliaeth gref arnynt, ac yn ysbrydolrr gerddorfa. Yr oedd Mr. Benton yn bopeth y gellid ei cldymuno wrthyr organ, ac yn arfer chwaeth a barn dda. Llongyfarchiadau calonnog i'r Cor per- fformiad gwych, ac yn wledd o'r fath oreu. 2.—Macwyaid Mrs. Howard Stephens. Nus Fercher, y 13 cyf., yn yr Yamen Rooms (Bold Street), rhoed y cyngerdd blynyddol uchod, yr edrychir ymlaen ato gyda gwir bleser, oherwydd y ceir cyfle ynddo i glywed ei disgybli« n, a gweled ffrwyth ei gwaith pwysig fel athrawes a disgyblydd. Cynorthwyid, hi yn y cyngerdd gan ei chwiorydd, y Mist-es Gwladys a Gwen Prit chard. Canai Cor Merched y Cecilian, o dan arweiniad Miss Gwladys Pritchard, a chyfeilid ganddi hi a Miss Gwen Pritchard. Canodd Mrs. John Hanley a'r Missed Lillie Murray, Elsie Holme, Dorothy Ison, Norah Saunders, Frances Rushton, Jeannie McMurray, E. Elgood, Diris Taylor, Elsie Hulme-Jones, Lillian R. Wickins a Betty Robinscn ganeuon a deu- awdau, yn cynrychioli toyfansoddwyr mor wahanol i'w gilydd a Handel, Mozart, Sulli- van, Coleridge-Taylor, Cadman, Somerville, Liza Lehmann, Aylward, Mrs. Beach, Saint- Saens, Wùodford Finden, Montague-Phillips, Giordani, Liddle a Goring-lliomas. Yr oeddynt i gy d yn ganorion da rhai ohonynt yn gampus. Ymhlith y goreuon yr oedd y Misses Murray, Rushton, McMurray, a Hulme Jones,—lleisiau cyfoethog, arddull rhagorol, a gallu uchraddol. Medd Mrs. Howard Stephens ei hun lais rhagorol, a mawr fwyn- hawyd ei chanu gorffennol o Se tu. mJami (Pergolesi, 1710-1736) diddorol iawn oedd clywed y gan henafol hon; Blackbird's Song (Cyril Scott), a Big Lady Moon (Coleridge- Taylor). Canodd chwech o'rmerched ieuainc Nocturne Denza, a chyda'r eithriad o ychydig gymylu sain ar ran un o'r parti, rhoed dat- ganiad effeithiol iawn. Canodd y Cor Fair Daffodils (Hatton), Shepherd, Shepherd (Pur- cell), The Storm (Cyril Jenkins), I waited for the Lord (deuawd a chydgan adnabyddus Mendelssohn o'r Hymn oj Praise), Parting (McDowell) a 0 hush thee, my baby (Sullivan). yn dlws iawn. Meddai'r sopranos leisiau swynol, ond nid oeddynt o addfedrwydd cyf- artal, a chollid unoliaeth ar adegau. Yr oedd lleisiau'r contralto yn gyfoethog iawn. Deellwn nad yw'r Cor gyda'i gilydd ond ar achlysuron neilltuol, ac mai yehydig o wyth- nosau a gafwyd yn awr. Erhynny, canasant yn rhagorol gyda phurdeb sain, broddegaeth dlos, mynegiant ehwaethus, ac ysbryd rhag- orol. Arweiniai Miss Pritchard yn ddeheig, a chyfeiliodd y ddwy chwaer a'u medr nod- weddiadol. Y mae 61 diwylliant uchraddol ar y macwyaid, ac amlwg fod gan yr athrawes allu neilltuol, a gwna waith hynod o effeith iol mewn cynhyrcbu canorion meddylgar. Y mae'rtair chwaer dalentog yn aelodau o deulu Cymreig adnal>yddus?yn y ddinas a'r lwlad, a chyfrannant yn effeithiol i hyrwyddiant cerddoriaeth gyffredinol Glannau Mersey. Er foci y noson (noson gofiadwy'r niwl) yn anffafriol, yr oedd y cynhulliad yn rhagorol. Dyma'r cyfle cyntaf i mi gael un o gyngherdd- auMrs. Howard Stephens, a'm profiad ydoedd mai Da oedd i mi fod yno." Cefais arlwy hynod o flasus. Llongyfarchiadau fil i'r teirchwaer ar chwaeth uchel eu rhaglen a llwydd mawr eu cyngerdd.
Basgedaid o'r Wlad.
Basgedaid o'r Wlad. O'R HEN SIR, SEF SIR FON. -Yn Smithfield Llangefni, y dydd o'r blaen. dang- goswyd llaw-gerbyd hwylus i gludo dau filwr clwyfedig, ac mae mudiadar droed i brjoxnu dau at bwrpas y rhyfel, ac at wasanaeth y pum catrawd a ddisgyblwyd yn Llandudno. Cyfranwyd £ 18, digoni bwrcasu cerbydfelly, a buan y cesglir digon i gael uniaralL Nos Iau, yn Neuadd y Pentref, Cemaet), mwyn- hawyd darlith nodedig am ei bias gan y Parch. Llew. Jerman, Bethel (A.), ar Y Beibl Cymraeg. Y Ficer Richards yn Uywyddu, a'r Parchn. O. Parry, J. S. Evans, a W. P. Thom- as yn diolch amdani.—Dyna heffer ddrud oedd eiddo Mr. R. H. Williams, Frogwy Bach, Bodffordd, a werthwyd yn Smithfield Llan- gefni am £ 50 12s.,—y pris uchaf, meddid, a gaed erioed ym M6n am heffer. Nid dyma'r tro cyntaf i'r g-frr hwn ennill y prif wobrwyon am ei dda byw a phasgedig, ac nid rhyfedd ei alw'n frenin y porthwyr.—Rhoes eglwys Ty Mawr (M.C.)I Capel Coch, alwad i'r Parch. Wm. Morris, Blaenau Ffestiniog, ac yntau am fwrw ei goelbren yno.—Cwymp tost gafodd Mr. John Williams, Tal uchaf, Bodedern, oddiar ei gaseg, a briwiodd ei ysgwydd, ond da ei fod yn fvw, ac yn gwella.—G^r da gyda'r Wesleaid yn Llangefni oedd Mr. R. Roberts, Bridge Street, a gleddid yr wythnos ddiweddaf, yn bedwar ugain oed. A dyna sylw tlws o eiddo'r Parch. Maelor Hughes, Abergele, amdano mai gwr y tair D ydoedd, defnyddiol, diddcrol, a da. Ym Mro'r Morisiaid, bu farw hen chwaer ar ffin y pedwar ugain, sef Mrs. Eliz. Jones, Shop y Capel, wedi ei geni, wedi byw a marw yn yr un ty. Ynddo cafodd grud ac arch, ac oddi- yno ei bedd. A thyna ddyddiau gafodd Mr. Henry Jones, Greenore, Caergybi, a fu farw'r dydd o'r blaen, yn bedair ar ddeg a phedwar ugain oed.—Dwys oedd y newydd a dorrodd ar fro Rhostrehwfa am gwymp un o'i bechgyn glanaf, yn Ffrainc, sef Owen Pritchard, 'Rorsedd, cyn gweld ei ugain oed.—Ddydd Mawrth diweddaf, yng nghapel Seion (B.), Llanelli, gan y Parch. E. T. Jones, y gweini- dog, priodwyd y Parch. D. G. Harries, Capel Gwyn a Rhosneigr, a Miss Maggie Jones. Y ddau o Lanelli. Mr. Harries yn un o weini- dogion ieuainc mwyaf addawol ei enwad,aMis3 Jones yn ferch rinweddol iawn. Treulir y mis mel yng Nghaerdydd. Hi gadd yn Harries gennad Hedd, Ac yntau'n Maggie lan Gaiff help i fyw, a than ei gwedd Ei waith a dry yn gan Ar fodrwy'r briodas hir boed gwawr Y Nef ac haul y nen A blwyddyn goch y Rhyfel mawr I'r ddau yn flwyddyn wen. Llygad Agored. Rhagor ar tlld. 6
Advertising
PnOTS* OosfasatT F £ fn.,IARMOIFIC HAIL.—Mr. Ki ng f n-Jones w»s responsible for some of the best the Pntt-rt &irirn #,nt. -Liverpool Courier. A talented elocution is t.- Birk,-nhead New. E. KINGSTON-JONES,! Gold Medallist. Professor of Elocution ADJUDICATOR, CONCERTS. Entertainments given by self for whole evenings, 21 hours. Humorous, Dramatic & Musical Recitals. Welsh and English. Terms Moderate. Pupils taken. Specimen programme of whole evening sent on application. 27 Clifton Road East, Tuebrook, Liverpool. ü.w. nUGU[S,O. « t.T.S (, (Arwotnvdd 9 Cam* pw tfkmpd M.Q. Prtmu* Mtmdi- Arweinydd Cymanfaoedd Canu. Beirniad, ac Arholwr. I Parotoir Imffeistoyr at DyatyagHfan uwthm ¡ Coles V Sniff a. Hen NodiarU a Solffm 10 KtNCSLBYHO?D LE?P? J. HALT0N MORRIS, J. p!ISh IS, I' For terms, apply 7 GRAMPIAN ROAD, Fairfield, LIVERPOOL ANWTD, PESWCH, UNFLU £ NZA—Hm J rhain gyda ni bob amser. Pair hinsawdd gyfnewidio fod llawer o ddioddef oddiwrth Beswch, Bronchitis Pat, Dolur Gwddf, Crygni, Caethdra, Diffyg Anadl Y mae'r hen ieddygioiaetb "DAVIES'S COUGB MIXTURE eto ar y blaen, ac yn cael ei gtpertb fawrwgi yn fwy nag erioed, bob amser wrth law, yv felys, yn cynheao y frest, ac yn rhyddhau'r phlegn Bydd dose mewn pryd yn ddigon. is. i id. a u. 9, (postage, 3i.)-HOGH DAVID, Chemist, Machynlleth SAR2INE BLOOD MIXTURE. CROEN IACH A GWAED PUP,Dyna yr hyp i y mae Sarzine Blood Mixture yn ei sicrhau, a dim I aratl. Nid yw yn honni gwella popeth fel Yankee I Patent Medicines, ond 08 blinir chwi gan groes afiach, yefa, pimplet, toriad allan, tcurvy, doluriau pendduynod, etc., yn tarddu o waed drwg ac amhur. mynnwch boteiaid o Sarxtne Blood Mixture gan y iruggitt nesaf atoch, 21. 9tl. y botei, neu gyda 34. at y cindiad yn ychwanegol oddiwrth y perchennog- HUGH DAVIES, Chemist, Machynlleth. CARDIAU NADOLIG CYMRAEG CYFRES Y CAMBRIAN." Ar werth gan yr holl Ilyfrwerthwyr Cymreig PRIS 1c. a 2g. 0 Os ceir unrhyw anhawster i'w cael anfoner yn uolongyrchol i Swyddfa'r BRYTHON." Ar dderbyniad 1 mewn llythyrnodau neu P.O., anfonir 12 a gardiau Ceiniog neu 6 o rai Dwy Geiniog. Cardiau Nadolig Saesneg CYFRES Y "CAMBRIAN." Pris 1c., 28' 3c., a 4c. Telerau arferol i Lyfrwrthwyr, &c. HUGH EVANS & SONS, II Brython" Office, I 356-8 Stanley Road, Liverpool. Telephone—Anfleld.300- U55 KENSINGTON. LIVERPOOL. H. W. EVANS, FUNERAL DIBECTOl All Orders personally attended to throughout. J P. Lloyd Jones FUNERAL DIRECTOR, 364 Stonley Rood, L'pool. TELEPHONE—-261 BOOTLB. 1TELEPHONE—575^ ANFIELD. J. T. JONES, Funerol Undertaker, EVERTON *<0?ubMyS<M?. EVERTON ?? gg j??? aM LIVERPOOL. Funeral* personally arranged to all parts. COOK &TOWNSHEND Warm Wool Comforts for SoMiers and 8ailors. Splendid collection of Bigh Quality Goods at Popular Prices. Wool Socks 1/ 1/6, & 1/11 r petfr Khaki Wool Mitts, 1/- & 1/6 SSr Natural Wool Body Belts, Balaclava Sleeping Helmets 1/11 and 2/6 each. Cardigan Jackets, 4/11, 5/11 & 6/11. Special line of Men's Khaki Cardigan Jackets, 6/11 each Men's Army Grey Shirts 3/11 & 5/11 each Men's Khaki Shirts 4/11 & 5/11 each. Special Prices quoted for Church Gujldsete Byrom St. i Dole St., LIVERPOOL. Palatine Trade Protection Office (L'pool). IS Exchange Chambers. 2 Bixteth Strootg LIVERPOOL, and at LONDON. Subscription ii is, per annum. Includes an UNLIMITED number of coitectfeM ef eceoants. Tel. 8365 Central (3 lines). Telegrams, I Quorum.' Apply for further particulars- PARKIN S. BOOTH, General Manager, DCCdCCCCcCaocccccCCCCCCCCC !n —. ?'????*???? ????? a 0 0  0 BUINEA GOLD WEDDING RIMS c from 7/6 to 60/- I Half-doz best Electro-plated 0 Spoons given to each I Purchaser of a Ring. Q BALL'S LUCKY ENGAGEMENT RINGS at prices to suit all C D ( C, a BALL'S LUCKY WEDDING RING DEPOT, a C 0i1 Finger-Size Cards Post Free 33, London Road, LIVERPOOL. "c 0000000000000000013000000013 GYFEIRIAD NEWYDD (Change of Address) D. R. JONES (Alaw Madog), 25 Radstock Road, Liverpool. Dealer in PIANOS, ORGANS, and HARMONIUMS, MUSIC PUBLISHER. &c. Catalogues Free on application. Terms Cash, or on easy payments to suit Customers. Orders by Post are promptly attended to. Tuning and Repairing aaSpeciality. Town and Country visited. Dwy gin Newydd yn barod, Pris Swilt yr un. Trwy'r Post, 1/1. Saf i fyny dros dy Wlad (Stand for thy Country), W. T. David. Sop. neu Tenor. Mab y Milwr (The Soldier's Son), D. E. Williams, C.R.A.M. Contralto neu Bass. Geiriau Cymraeg a Saesneg. Hefyd, y mae i hon eiriau cysegredig,—" Jerusalem Newydd (The New Jerusalem). For Bedsteads and Bedding. W. WHITTLE SON & STOTT, LTD., 116, 118 a 120 WHITECHAPEL, LIVERPOOL. AO 11 II Telephone 2137 Royal.
Clep y Clawdd sef Clawdd Offa
Y Pum Pwnc.—Cynhaliwyd eyfarfr d blyn- yddol Cyngor yr Eglwysi Ehyddion yn Broughton nos Lun ddiweddaf. Da. gweled y Oyngor yn ymysgwyd argyfer y dyfodol. Mae hanes y Cynghorau hyn yn cysgirn drwm. Dywed y Glep fod y Parch. Glyn Davies, Rett,a anerchai y cyfarfod blynvdciol, wedi ysgwyd ychydig ar aelodau'r Cyngor trwy anerchiad tanllyd a llym ar y pum pwnc. Gwr chwilboeth ei ddawn yw Mr. Davies, a diflew ei dafod. Y Sul wedyn, dywedir i'r capel gymryd tan. Pe cymrai'r Cyngor dan, fe wnai fwy o las. Adnewyd/h'r Oysegr.-Mae hanes diddorol i'r achos, sef achos Bedyddwyr Cefn bychan. Adgyweiriwyd ef yn ddiweddar. Bu'r gost tros jEloO. Yehydig flynyddoedd yn ol, gwnawd cyfnewldiadau mawrion yn yr adeil- ad, a chostiodd hynny'n agos i £400. Achos hen yw, a'r brodyr yn glynu'n dyn wrtho. Mae arnynt gryn ofn ar hyn o*bryd golli eu hoff weinidog, a gelwir amo o le arall. Ond daliant eu gafael arno. Edrydd y Parch. Thos. Shankland hanes dechreu'r llo yn rha- mantus iawn. Pob Uwydd iddynt Y Ddrama Nog S,?,tl.- Bu Cymdeithas Ddrama Pen y Cae yn actio Job gerbron y gynulleidfa nos Sul ddiweddaf, yng nghapel Salem y Bedyddwyr. Sul y Cyfarfod Ysgol ydoedd, a dyma beth newydd yng Ngwalia Wen. Beth a feddyliai Job ei hun am hyn, tybsd ? CymdeitharBenna'r Byd.-Sef Cymdeithas y Beiblau. Gwaith da uwch ei ganmol a wneirganddi trwy'r blynyddoedd, ond yn ystod y rhyferthwy ofnadwy arr y Cyfandir, y mae wedi wedi rhagori ami ei hun. Hwdiwch gopi (meddai) o Air Duw. gan estyn Beibl i bawb o bobl y byd." Rhoddodd tua thair miliwn o gopiau yn ystod y rhyfel, i Hlwyr yn unig, o ba ochrbynnag, yn ddiwahaniaeth. Yr wythnos ddiweddaf, bu'r Parch. Wellesley Jones yng Nghaergwrle yn cynrychioli'r Gymdeithas. Cafodd dderbyniad gwresog. Gwr diwyd, yn llawn sel dros yr achos da. yw ysgrifennydd y gangen yn y lie hwn. Hei. dowrh i fyny ynuz.-Dyna gri Bedydd- wvr Pwllheli. Galwant y Parch. H. H. Williams, Cefn Bychan, atynt i'w bugeilio. Bu'n fugail llwyddiannus ar y Clawdd yma am flynyddoedd, a chadwodd y praidd ynghyd. Mae gair da iddo fel pregethwr cryf a dirwest- wr pybyr. Fe fydd yn gryn newid iddo o'r Clawdd i'r Pwll. Gwell gweld y defaid yn croesi.r Clawdd nasyrthio i'r Pwll. Cadwodd Tiwynt rhag croesi rhyw lawer yma. a diogel "hwynt rhag y Pwll yno os à. Bendith arnp But bynnag y try. Y Gymraeg yn yr Ysgolion.—Da gweld y capel yn codi llais am gael mwy o Gymraeg yn yr ysgolion dyddiol. Mae gwir angen am hyn. Gobeithio y daw rhywbeth o bender- fyniad y Wesleaid yn Nhan y fron ar hyn. Dylasai pob Cymro ar y Clawdd godi ei law tros hyn. Hefyd, rhaid cael penderfyniad arall, sef yw hwnnw cael mwy o sitrad Cymraeg a'r plant ar yr aelwyd gartref. Ni ddeillia fawr lies o Gymraeg yn yr ysgolion oni chefnogir ef ar yr aelwyd. Hyn a ddyry <! Oes y byd i'r Iaith Gymraeg," a dim arall. Marw o Ferw Losg,—-Ysgaldiodd geneth Marw o Ferw Los: 1, fach bum mlwydd Mr. A. Williams, Coed Poeth, nos Sul, i'r fat-h raddau fel y bu farw o'rherwydd. Damwainoedd. Cydymdeim- lir yn fawr a'r fam. Y mae'r tad ar faes y frwydr fawr, yn wynebu tan yr Huns. Gyda'r Cloddiau.-Bu Mr. D.)dd, ysgolfeistr Gwrecsam, yn arwain cynhulliad da o wran- dawyr at hyd y cloddiau y noson o'r blaen, yn nhref Gwrecsam. Dywedodd lawer o hane- y cloddiau wrthynt, a dangosodd, drwy'r llusera, y lleoedd mwyaC pwysig ar y ffordd. G^rhysbys yn hanes ei wlad yw Mr. Dodd, a chymer ddiddordeb nid bychan yn nhymp ei genedl. Byddai'n dda i lawer glywed y ddarlith. Diolchwyd iddl) gan Faer y dref. Cyngherddau Diddiwedd.—Ni bu ar y Clawdd erioed gymaint o gyngherddau a'r dyddiau hyn. Cynhelir hwy ar ddydd a gwyl. Bob nos Sul. ar ol y gwasanaeth arfer >l. hys- bysir am lu ohonynt, ac hefy d ar nosweithiau. Dywedir mai at y milwyr y mae'r elw. Ie, cofier y milwr, ond, atolwg, nac anghofier gadw'n'sanctaidd ddydd yr Arglwydd. Uchel Wyliau.—Caergwrle (P.M.), y Prin- cipal H. J. Pickett, Manceinion Coed Poeth (A), y Parch. E. Garmon Roberts, Gobowen Gwrecsam (A.), y Principal Selbie, M.A.,B.D., Mansfield. Darlithwyr y ClawJd.-Cafrgwrle Y Feibl Gymdeithas, gan y Parch. A. Wellesley Jones, B.A., Caer. Broughton, Y Pum Pwnc, gan y Parch. J. Glyn Davias, Rossett. Gwreeswa PaentioW Byd yn goch, gan y Parch. D. Ward Williams, Summerhill; Gyda'r Cloddiau. gan Mr. Chas. Dodd, F.G.S., Wrecsam. Caer- gwrle Cromwell a'r Caiser, gan y Principal Pickett, Manchester.