Y Brython

8asgadaid 0" Wlad. YR WYDDGRUG J Arwo.in.Bu '-Yggol Sul Bsthesda. y Sul o'r blaen wrth y gwaith o ddewis arolygwr at y flwyddyn nesaf. Y gwr a ddewiswyd ydyw'r un a fu'n eichtywys chwi ar ei :h m irlyn, a Ch inwy o Fynydd Isa, i to.-)edd,) ddidd)rdeb ar eich ymweliad yn ddiwedd^r, sef Mr. Thomas Roberts. Ty Brith yn ysgrifennydd, Mr. Ifor Jones, N. P. Bank. Yn ysgol genhadol y Pentre, Mr. John Owen, Wylfa, a Mr. Hury Davies, Crossing.-Yr Eisteddfod Ddydd Na-doli.(I. Cynh-diwyd Eisteddfod lwyddiannus yn nei-iaddydref. Mae wedi ei chynnal yn dcli- iwlc,h ers tua 70 mlynedd, a golwg mor heini ami ag ar unrhyw adeg a iu. Arweiniwyd yn d(i.)eth, difyr. a donioi, gan Mr. Arthur Robarts, Rhasssraor, gynt o'r Lluesty, Treffynnon. Cadeirydd, Mr. S. D. Evans, N. P. Bank-—" Hwntw yw e o'r De fel y dywedodd. Cloriannwyd y canorion gan Mr. W. M. R lb arts, Gwreesam barddon- iaeth, Uenyddiaeth a'r arholiadau, gan Canwy; arluniaeth, Mr. F. A. Roberts gwniadwaith, Mrs. Parry Williams; cyfieithu, Mr. W. J. R Vb3rts, B.A. Dyn'la'rbuddugwyr ;-Arhol- iadau Ysgrythvrol,—dan 10 1, Herbert Foul ices 2, Nellie Pughe 3, Hilda Davies 4, E nl/n Jones 5, Gwilym Griffiths. Dan 14 1, Doris Williams; 2, Cissie Roberts; 3, Emlyn Jones 4, Ceridwen Davies 5' Tudor Jones. Dan IS 1- Howell Roberts. Unawd i fechgvn 1, Llewelyn Roberts 2, Gwilym Griffiths 3. Havbsrt Roberts. Am wyiio a gwau 1, Dilys Rich 2, Maglona R tbarts, Buddug R^barta, Cexudwen Roberts, Mary Edwards, E. M. Roberts, Lewisa Rob- erts. Adroddiad i blant 1. Albert Rich; 2, William Griffiths, Nerowis 3, J. Gordon Jones, Woodlands. Ar y piano 1, Nora Williams, Bwcle; 2, Ceridwen Davies, Wrexham Street. Unawd tenor 1, Mr. Enoch Roberts, Coedllai. Cyfieithu 1, Cissie Davies; 2, Dilys Rieh; 3. Tudor Jones. Parti o wyth un Mr. J. F. Davies. Deuawd i blant 1, Patty Foulkes ac Annie Davies: 2, Alice Gordon. Treuddyn, a Wilfrid Rogers, Coedllai. Cynllun o r iglen ar gyfer Nadolig 1917 Mr. D. Arthur. Hanner can llinell ar ol y diweddar Dr. D. Edwards y Parch. D. E. Roberts (1.1yfyr Machno). Connah's Quay. Adrodd, Ti wy- ddost beth ddywed fy nqhalon cyfartal, Herbert Thomas, Elsie Thomas, Afon Cünwy, a Dilys Rich. Unawd i enethod 1. Blodwen Jones, High Street 2, Alice Gordon, Treu- ddyn 3, Gwenllian Williams, Conway Street. Unawd baritone Mr. D. Roberts, Bryn awel. Penal Sketch 1. Herbert Foulkes 2, Emlyn Jones. Parti meibion parti Mr. J. F. Davies. Dadl 1, Herbert ac Elsie Thomas, Rhosesmor; 2, Sarah a Ruth Griffiths, Nercwis. Unawd soprano Miss Mary Taylor, Bangor, Arfon. Cor cymysg 1, Maelor arweinydrl, Mr. John Drury; 2, Treuddyn arweinvdd, Mr. E. E. Williams. Cafwyd anerchiadau barddonol gan Canwy a'r arweinydd. PONT Y BODCIN.Cynhaliodd yr Annibynwyr eu cyngerdd blynyddol ddydd Nadolig. Llywydd, Mr. S. Matthias, Treu- ddyn, a'r doniau a ganlyn yn gwasanaethu: — Miss M. A. Evans, Halkyn, soprano Miss Myrtle Jones, Birkenhead, contralto Mr. Jabez Trevor, Coedllai, tenor; Mr. John Foulkes, Rhes y Cae, baritone Mr. Willie Hughes, Rhos, canwrpenhillion Mr. H. V. 0 Cooke, Gwrecsem. cyfeilydd. Gwnaeth Mr. R. T. Hayes ysgrifennydd a threfnydd rhag- orol. Rhaglen o'r radd ucliaf. Galwyd pob un o'r datganwyr yn ol yn eu tro. Yr adeilad yn orlawn, a phawb wrth eu bodd, na neb yn edifar ei fod wedi talu'r dreth rhyfel i gynorthwyo Lloyd George i 'n dwyn i fuddug oliaeth. COFGOLOFN Y PARCH. 0. G. OWEN (ALA FON).-Derbyniwyd yn ychwanegol at yrhyn a gyhoeddwyd eisoes Syr John Rob- I erts, Caernarfon, £ 1 /I j- Mr. David Jones, Waterloo, Liverpool, £1 (1/- Mr. John Griffith, Bryn, Llanf&ir, £ 1 /I Mr. Wm. Jones (Perthi), Johannesburg, il Mrs. Hughes, Boderwydd, Caernarfon, er cof am y diweddar Mr. John Jones, DruidHouse, 10/6: y Parch. John Evans, Llangoed, 5/ y Parch. R. W. Hughes, Bangor, 2 /6 Mr. R. Williams, School House, Llanddeiniolen, 2 Cyfanswm, £ 160/8 /5. Y mae'r pwyllgor yn ddiolchgar i garedigion y symudiad am eu parodrwydd yn cyfrannu'n haelionus. Sy- mudir ymlaen i godi cofgolofn mor fuan ag y caniata amgylchiadau'r wlad. Defnyddir y gweddill at gael ysgoloriaeth yn Ysgol Sir y dosbartli, fel y trefnwyd ar y cyntaf. Hyd hynny. bydd yr arian yng ngofal y trysorydd yn yr ariandy. Os digwydd i ryw ewyllysiwr da sydd heb gyfrannu deimlo ar ei galon I WIlaud h ynny,derbynnir yrhodd yn ddiolchgar gan y trysorydd. Dros y pwyllgor O. J. Jones, Penisa'rwaen, llywydd; T. Hughes, Y.H Caernarfon, trysorydd R. O. Williams Cwmyglo, ysgrifennydd. 0 SIR FFLINT.Bu'r Parch. Thomas Roberts, yr Wyddgrug, farw Rnag. 12. Bugeiliodd eglwysi Bethel a Sychtyn am .dros 42 o flynyddoedd; Gladdwyd Rhag. 18. Gweinvddwycl gan y Parchrt. H. U. Jones. (Rhes y Cae), J. R. Hughes, (Soar), Ifor Jones, (Caer), T. E. Thomas, (Coed Poeth), W. M. Jones, (Gwilym Meredydd), Llan Elwy J. Charles, (Dinbych), Dr. Oliver (Tre'r Ffynn<>n}, J. Owen (M.C. Lerpwl), J. D. Williams (Fflint), B. Evans (Cvnfor). (W) Y Rhvl 0. L. Roberts (Lerpwl), W. E. Hughes (Quinta). Mri. W, Williams, Sychtyn, J. Edwards, a Price Roberts (Bethel). Wele amlinelliad byr o rai pethau a ddywedwyd.Bu yn drwyadl ftvddlon yn yr holl dv. Meddai reddf lenydd.il gref. Ysgrifenocld lawer. Yr oedd nid yn unig yn weithiwr ond yn gyd-weith- iwr. Soniai dyn wrth Rigor Edwards eu bod yn meddwl dewis blaeuoriaid yn yr oglwYi yno. A dywedai am un ei fod yn weithiwr da. "Felly," ebe R-ger Ed,,v,,irds. fath o gycl-weithiwr ydi Yr oedd Thomas Roberts yn gydweithiwr. Gwydd- id He yr oedd. Yr oedd yr un bwysau bob amser. Llawenydd deall fod yr eglwysi wedi ei barchu hyd y diwedd. Yr eglwysi sy'n amharchtKS o'u g w einid,,gi,ji, y mae'r Arglwydd yn sicr o dalu iddynt mewn rhyw fodd. Yr oedd yn ddioddefwr att. Yr wyf yn ei barchu," meddai rhywun am rywun, "am ei fod yn ymladdwr mawr. Fe barchem Thomas Roberts, am ei fod yn ddioddefwr mawr. Yr oedd yn ddihareb am ei onostrwydd. Nid oes gexmyf ddim i'w ofni," meddai yn swn rhydiau'r afon. "Cyfaill lIon, ffyddlon, di-ffug, Mor bur a gemau'r barrrtg." Ac mor siriol hefyd a'r hevhven gynnes. Browd riiywiog, rhacllon, rhydd. Yn Ciyrnro pur. Poen icldo oedd gweld a chlywed rhai yn esgeuluso'r Gjauraeg. ( Pan yn gwrando hyn, synnem fod trefn ei angladd wedi ei argraffu yn Saesneg. A oedd hyn yn peidi- i-plieri poen iddo ddydd ei anghdd ?). Yr oedd ei fywyd yn rliv ddwfn i fod yn drygtiog a bwrw ewyn. C-'dai'r arafwch o ddyfnder ei fywyd. Ni chlywf dd neb erioed ef yn dywedyd gair cas ac isel am undyn byw. Nid oedd nac uclifeirniadaetli na dim o'r eyfryw yn ei boeni. Pregethodd lesu Grist, a Hwnnw wedi,ei greoshcelio. Pregethwyd pregeth gnffa yn yr hwyr ym Methel gan y Parch. O. Jones, Nant Ffraneon. Yr oedd nifer mawr o weinidogion yno hcblaw y rhai a gymerodd ran yn y claddu. Angladd tywysogaidd.- Y mae eglwys Rehoboth, Tre'r Ffyn-nitii, yn paratoi tysteb i'r Parch. J. E. Davies, wedi ei ddyfodiad i'w oed (yn 21ain) fel e-Li bugail. --0-

I O'R DE. I Wrtb golll Wm. Howell y Pencoed. CRYN chwithtod i lu mawr ohonom yw dy- gymod a'r syniad fod Williani Howell, Pen- coed, wedi cefnu ar ein daear ni. Yr oedd mor hoew, sionc a bachgennaidd, hyd y diwedd. Hyfrydwch amheuthun fyddai treulio ychydig ddyddia-u yn Lletai. Yroedd syhiadau Mr. Howell mor eang a theg at ei gilydd, nes ei gwneud yn anc,dd gwTahariiaethu oddiwrtho. Ffrydiai ei garedif i-wydd allan N-mhol) cyfeiriad. Ond ni fradychai ei gar- edigrwydd egwyddor yn unlle. Gallai bob amser ddweyd ei feddwl a glynu wrth ei farn heb friwioi teimladau. Ni welid hyth mohono yn fychan a chul. Safai braidd bi b amser a r lwyfan fawr, eang. Apeliaimawrfrydigrwydd yr Efengyl ato bob amser. Y mae cysylltiad agos bellach rhyngddo a Lerpwl, t ef a dinas Y BRY-THON. Y mae un o'i ddwy ferch yn byw yn Lerpwl, sef yw honno, priod y Doctor D. R. Evans. Aigburth Road. Y mae'r ddau'n aelodau o eglwys David Street. Symudasant o Sir Gaernarfon i Lerpwl yn ystod y rhyfel presennol. Llenwai Mr. Howell gykh a chylchoedd yn llawn. Yr oedd yn Ynad Heddwch, yn Henadur yn y Cyngor Sir; yn arweinydd yn y Sasiwn ac yn ei Gyfarfod Misol ond ni chymerai fantais ar hyn i fod yn ddiffrwyth gartref. Efe oedd yn arwain gartref hefyd. Efe oedd yn blaenori jmhob gweithred dda. Byddai bob amser yn y moddion yn brydlon. Gwelais ef ar fore Sul, rhyw chwarter awr cyn yr amser yn y capel, ae yn croesawu pawb fel y d.euent i mrWD. Peth go brin heddyw yw hyn Yr oedd ei galon yn Nhy'r Arglwydd, heb amheuaeth. Cafodd oes hir, pedair blwycld. a phedwar ugain bron. Gwyddai hanes cleifion y gymdogaeth yn drwyadl. Nid yn ami y cwrddem a neb a lenwai gymaint o gylchoedd ag ef. Yr oedd yn ddyn teulu mewn modd neilltuol hefyd yn ddyn ei gymdogaeth, ac yn dywysog ym Mhencoed hyd -y diwedd. Efe a arweiniai yn. Sahm. ei hoft le i eddoli. I Credaf mai fel addolwr yr ymhyfrydai fwyaf. Rhoddai fwy o fri. 'rwy'n coelio. ar fod yn flaenor yn eglwys Dduw nag ar foci yn vekd o'r Cyngor Sir, nac vchwaith ar fod yn eistedd ar y Fainc Yriadol. Dilynai symiidiadau'r dydd gyda diddordeb. Credai'n gryf mewn gweddusrwydd a chymhwyster, a phrin y medrai gydfynd a'r wane am awtlurdod heb ddisgyhlaeth a chymhwyster. Yr oedd ei safon ef yn bur nehel, yn rhy uchel, hwyrach i rai difanteision ei chyrraedd ymhob eylch. Yr oedd ef wedi byw mewn awyrgylch arben- nig ar hyd ei oes, ac wedi tyfu'n radd'1 a chyson. ac oherwyddhvnny ni allai ddygymod a'r neidio a'r llamu sydyn yn y blynyctdoedd diweddif yma. Bu fyw ym Mro Morgannwg ar hyd ei oes. ("Liech dafodiaith brydfert-h v reI; ganddo. Yr oedd yn siara dwr gwych. Sia,raclq,i'n rhwydcl, a chodai'n am! i clir.uchel. Profiad oedd ei bwynf cryf. Yr op(?d gandclo feddwl mawr o'r a!hrawiaethau fel defnydd pr<'iiad. A paMai ferwi cynuHeidfa'n am! yn y cyfeiriad hwn. Teimlai ddiddordeb mawr yn holl agweddau bywyd cyhoeddns—Addysg, Gwleidyddiaeth, Llenyddiaeth, a Chrefydd. Y mae iddo nifer o blant wedi tyfu i fyny, i alaru ar ei ol y Parch. David Howell, J. T. Howell (cyfreithiwr), W. A. Howell, Lletai (amae^hwr) Cassie R. Nowell. Lletai; Mrs. Dr. Evans, Aigbiirtli Road Lerpwl Ivor M. Howell, Pencoed Arthur Ho-well (yn y llynges), a'r Lifltenant Ernest Howell. R. A.M.C. (meddygK yn awi-Nn-i Mesopotamia. Yr oedd Mr. Howell yn fab i'r enwog flasnor John Howell, Bryncwtyn. Brawd iddo oedd y Deon Howell, o felys goffadwr aeth,a ehwaer iddo oedd Mrs. Saunders. priod y diweddar Ddr. Saunders. Anodd meddwl am fwy (I fwlch arolneb. Ehedoddjenaidmawr ymaith at yrhwn a'i rhpes. Gellid cymhwyso geiriau anfarwol William Wratson ato yntau To hug the wealth ye cannot use. And lack the riches all may gain, 0 blind and wanting wit to choose Wiio house the chaff and burn the grain And still doth life with starry towers Lure to the bright divine ascent Be yours the things ye would be ours The things that are more excellent. -0-

I Pfetan y Gol. i Cofied pawb join otifon t'r Ffrtct, -nai dymar gair sydd ar ei genatt:- MrtHto'ft OAU A Nythu'r GWIR. Dethol Tor an At Ohjijydd Y BRYTHON. SYR,—Yn Y BBYTHON, Rhagfyr 14, ceir erthygl o dan y pennawd uchod, ac ynddi awgrym y buasai'r awdur yn hoffi cael hanes William Jacob, Treffynnon, cerddor ac awdur tonau, a chyhoeddwr llyfr tonau o dan yr enw I Eos Cymru. 0 bosibl y bydd eraill yn barod i'w gynysgaeddu a hanes Wm. Jacob oni fydd. (tyiiia, ychydig Yn gyntaf, y mae'n gywir pan ddywed mai i gyfundeb y Wesleaid y perthynai hefyd mai yn Llanidloes, yn 1844, y cyhoecldwyd yr Eo.¡, a hynny gan J. Mendus Jones. Cyhoeddwyd ef yn gyntaf yn rhannau. Cof gennyf rai hlynyddoedd yn 01 ymwelecl a'i fedd ym mvnwcnt Treffynnon, pryd y gwelais iddo farw Hydref Slain, I SA, C), yn (ig oed: ac i Mr. B. Littler, Rhyl, cyfaill annwyl i W. Jacob, fynd i'r gost n roddi cofiadwriaeth amdano ar ei fedd. Nid wvf yn cofio'n awr pa un ai beddfaen ai cofgolofn prun bynnag, Mr. Littler a cldug y gost. Yr hanes goreu a welais am lVm. Jacob oedd yr hyn a ysgrifennwyd gan y diweddar Barch. Lot Hughes, yn Trem ar ddechrevad a chyn- nydd yr achos Wesleaidd yn Nhreffynnon. Mac'rhyn a ddywed am W. Jacob braidd yn faith, ac ofnaf na all Y BRYTHON y dyddiau hyn fforddio lie idclo. Cyfeiriaf eich goheb- ydd i t Eurgrawn Wesleaidd, am Mai, 1863, td. 10ft, lie y ceir canmoliaeth uchel iddo, o ran ei gyrneriad a'i waith fel Cristion a cherddor. Ni wn pwy yw awdur yr ysgrif yn Y B itYTHON. tae waeth am hynny, a thra tliebyg ydyw ei fod yn gywir yn ei feirniadaeth ar waith detholwyr y tonau i Gymanfa Ganu Genedl- aethol Aberystwyth. Yr hyn a "in tarawodd i ydoedd fod -cerddirioil yr oes hon yn sobr o hunanol—yn meddwi eu bod yn tra rhagori ac yn gallu gwella-gweithiau y rhai a fu o'u blaen. Dyma fel y dywed eich gohebydd am un o donau Wm. Jacob "Yn null y Gyman- fa arni y mae hi wedi ei chwbl clrawsaewid,yr alaw wedi ei thrin yn ysgeler." Ac vrn- ddengys oddiwrth yr ysgrif na wellhawyd dim ar y don Mathafarn er y cyfnewid fu arni, a gofyn Ar ba clir y mabwysiadwyd ton mor anarferedig ac mor anghyfaddas ei harddull. prun bynnag ai yn ei ffurf wreiddiol ai yn y gamdriniaeth hon ohoni, sydd yn anamgyffredadwy." Rhyfeddu yrwyfbraidd fod eich gohebydd yn dweyd ei bod yn anarferedig. Dkhon hynny yn St. Paul 's, yn Westn inster Abbey, ac eglwysi a chapelau mawrion Caerlucld ond nid felly mewn llawer ty addoliad rhwng bryniau Cymru. Gyda'i holl ifaeleddau, ymddengys fod ynddi swyn arhosol ar feddvliaii rhai, oblegid dywed eich gohebydd Canasom ni lawer arni yn ei dull cyntefig ar yr aelwyd yn nyddiau ein bachgendod, ac ar ol treigliad amser sydd bellach yn faith, cawn ein hunain yn mynych adfywio'r tyner atgof trwy fwmian canu'r alaw rhyngom a ni ein hun gyda hwy] Morio'r wvfo don i don, tua chartref. "—Yr eiddoc-h, Caersws IOLO RHYS Cadwed at ei bwnc- j At Olygydd Y BRYTHON I SYR,—Ceisiais yn fyr ddangos y ffolineb o I ?newidenwaulleoedduymraeg?--ynlllt m y,sg Fnint hanesyddol, sy bellach drog chwe chanrif oed, ac fel enw ar Sir hynaf Cymru a'r bwysicaf (ar lawer cyfrif), y mae i Ffiint le yn hanes ac iaith Cymru. Nid enw treinor mo- hono, onite rliaid tlodi'r Gymraeg o gan- noedd o eiriau tebyg iddo. Ceisiais hefyd yn syml ddangos nad priodol, j'm tyb i, yr enwau a awgrymid fel gwelliant ar Fflint, a'r ffiloreg o'u cynnyg. Ni amcenais at hiwmor; yn wi r, hoffwn i'r gwr nodi lie mae ei hiwmor ef. ac yn sicr nid oedd fy nodyn yn anfoneddigaidd, ac ni roddais gyfeiriad personol (u8 nad yw son am Sir yn bersonol, felly rhaid i mi wylio cyfeirio at broffwyd duwiol na nofelydd enwog neu fe'm cyhuddir o'r un peth) na sen i unigolyn. ond i'r giwed winglyd ddiwybod sy'n chwennych malurio enwau hanesyddol Cymru. Eto, tybiodd un Daniel Owen Jones yn ddoeth, yn hytrach na chaclw at ei bwno, ymosod yn bersonol, gan" roi'm hen enw, druan, yn bennawd ei lith. Gwnaeth hyn, ondodid,er dangosimi beth yw gwir hiwmor, boneddigeiddrwydd. a pheidio a bod yn bersonol Tynned y trawst o'i lygad, a chadwed at ei destyn. Dro'n ol, cynhygiwyd gwobr o haimer coron gan b^vyll- gor am enw gwell ar dref yn Lleyn. fel y gallai t.afod felfedaidd Sais ei ddweyd. Ymgeisiodd dog ar hugain. Rhannodd y beirniad ywÖbr rjtyngdclynt, ar yr umod iddynt brynnu a'r geiniog gap fhdcyn a'i wisgo'n fIynyddol ai- Ddygwyl y Ffyhaid. BbriJI laf. Gallaf d/lyfalu'n awr lie mae un gwr diddan a wisga'r cap. — Vn Hawn hivimor, ONOMATO

Gorea Cymro, yr u-ti OddieaFtre WARRINGTON.-—Ynglyn a Chymdeithas Lenyddol Crossfield Street, caed noson ganu Carolau, Rhagfyr 18, dan lywyddiaeth Mt.Robt. Roberts. Wedi canu'r cmyn Wele caiesom y itfeseia, cafwyd aneihciad gan y Ilywydd wedyn cafwyd ton, T Nejol Gar, gan y Gobeithlu, dan arweiniad y cerddor medrus, JUr. Arthur Woodward. Carol, T crir Grisialaidd, gan y Tir Gi- Y c l a i i d gtti y brodyr R. Roberts, J. Griffiths, ac A. Woodward. Gwahoddwyd Mr. Rd: Jones, Earlestown, i'r cyfarfod, a chafwyd anerchiad adeiladol ganddo ar Enedigaetb i yr Iesu. Carol, I Ephrata yn y nos, gan y Gobeithlu. j Datganiad tlws iawn o Tmdeitbkon i Bethlehem, gan Misses Nellie a Bessie Thomas, a charoi arall, O am deimladau llavrn o dan, gan y Gobeithlu. Diolchwyd i Mr. R. Jones gan Mr. W. M. Jones (ysgrifennydd y Gymdeithas) a Mr. W. R. Williams. LIon gyfa rchwyd y gwr ieuanc diweddaf am fynd trwy arholiad medd- ygol pwysig ym Mhrifysgol Lerpwl, a'i yrfa hyd yma wedi bod yn hynod o ddisglair. Mab ydyw i Mr: W. T. Williams, Y.H., diacon yn yr eglwys Gymraeg. Wedi canu ??y/e?, rbyjedd gan al1gylÙm, terfynwyd cyfarfod gwir dda trwy weddi.—R.P.J. SKELMERSDAIE Cyfarfod i Groesatcu'r Mikvyr.— Y mae yn I.athom Park gerllaw rai cannoedd o f'twyr Cymreig a nos Sadwrn diweddaf, gwahoddwvd hwv i wledd o de a chyngei-dd gan yr eglwye Gymraeg. ] Yr oedd tua deugain yn bresennol, a dyma'r rhaglen yr aed drwyddi yng nghyfarfod yr hwyr :-C5ri, Breuddzvydion lmenciyd Ilte. D. Jones. Cystadleu- I aeth adrodd i blant, Kattie Jones. Deuawd, Ar:tyr Cymru Fydd: Ptes. W. Jones a H. P. Davies. Adioddiad, Y Nos Pte. Owen.. Cystadleuaeth darllen darn heb ei atalnodi Mr. Albert Lewis. Adroddiad, Torri Amod Priodas Pte. Nicholas. CAn, The Song thai reached my hear,, Mrs. J. E. Jones. Can, Won'! you buy my pretty flowers Gwen- nie Jones. Can, 0 fy hen Gviiiraeg Pte. W. Jones. Adroddiad, The Night: Pte. Owen. Can, Wrth y Groes Pte. D. Jones. Deuawd, Mae Cymru'n barod ar y wys.: Ptes. W. Jones a Davies. Can, lien Aelioyd fy Mam Pte. W. Jones a dibennwyd trwy ganu Hen Triad fy Nbadau. Diolchwyd i .gyfcillion SkelmersdaIeam y croeso gan Ptes. Wiiliams a Llew Thomas, ac i'r milwyr am eu gwasanaeth gan Mr. Jones. Yr oedd y cyfeilio dan ofal y fedrus Mrs. William Jones, Gwenallt, Victoria Park, Colwyn Bay gwraig un o'r milwyr. Beirniad ac arweinvdd v cyfarfod, Mr. J. R. Morris, Lerpwl. Disgwyhr nifer fawr eto o Gymry eraill ddechreu'r flwyddyn, a bydd y ddiadell fach yn Skelmersdale yn ddiolchgar am bob cymorth i ddarparu ar eu cyfer. EBENEZER, PRESCOT.O dan arweiniad yr arolyg- wr T. E. Whitley, treuliwyd y Saboth, Rhagfyr 23, mewn dangos allan yr hyn a addysgwyd yn yr Ysgol Sabothol yn ystod y chwarter diweddaf. Cymerodd y rhai a ganlyn ran adroddodd Bronwen Jones, Isaac Henry, Alfred, Marian, a Gwennie Blackwell, Tryphena a Gwyneth Williams, T. Ed. Whitley, a Phyllis Jones canodd y plant don.au'n swynol allan o Ganiedydd yr Tsgol Sul, o dan arweiniad D. J. Foulkes unawdau gan Ben Roberts, D. J. Foulkes, Pte. Lloyd, Frank Thomas, Anne Robert* ac Anne Evans, a Miss Lloyd (o'r Nurses' Home), Whiston. Canodd y cwbl yn dda. Cafwyd araith wir ddoniol ac addysgiadol gan Pte. Jones (Watch Factory Barracks), sy'n ffyddlon i'r moddion, ac yn gerddor da. Hefyd cawsdm air i bwrpas gan Edward Will- iams, ac adroddodd Y Ffoadur yn gampus iawn. Holwyd y rhai mewn oed gan Shem Jones, a'r plant gan Miss Williams, The Hazels. Gwnaeth John Williams ei ran wrth yr organ a chafodd gymorth J. W. Whitley. Gwnaeth yr arolygwr ei waith yn ddeheig. Cafodd pawb eu boddhau, ac yn amlwg fod yr ysgol yn Prescot yn llwyddiant.—Prescotvn.

PNORS OONCEitT PHUUAKMOSIO HAIL.—Mr. Kingsoa -Jon el WM responsible for some of the beat featilre-s ttl "o-tito-rtainment.-Litterpool Courier. A talented elocutionist.—Birhtnhead Niw#. E. KINGSTON-JONES, Gold Medallist, Professor of Elocution 7 ADJUDICATOR, CONOERTS. Entertainments given by self for wholw evenings, 21 hours. Humorous, Dramatic& Musical Recitals. Welsh an d English Terms Moderate. Pupils taken. Specimen progr-unm. of whole evening sent on application. 27 Clifton Road East, Tuebrook, LIVERPOOL. (i W. HUGHES,a- & l I A"wftovdd tv r, asto WA, & ophgpoi V, C. plimoos AVOW, Arweinydd Cymanfaoedd Canu. Beirniad, ac Arholwr. Parotoir I mffeiswpr at DyBtysyrifau vtoektxt r,le.u y Soljf a. Hen Nodiant a s-olfe 10 KINGSLKV KOAD LERp9- J. HALTON MORRIS, Popular Welsh Tenor,. For terms, apply 7 GRAMPIAN ROAD, Fairfield, LIVERPOOL ANWTD, PESWCH, PINFLUENZA-Mae y rham gyda ni bob amser. Pair hinsawdd gyfnewidiof fod llawer o ddioddef oddiwrth Beswch, Brondutis, Pat, Dolur Gwddf, Crygni, Caethdra, Diffyg Aaadl. Y ro.e', hen feddyginiaeth DAVIES'S COUGH MIXTURE eto ar y blaen, ac yo cael ei gwertb- fawrogi yn fwy nag erioed, bob amser wrth law, ye felys, yn cynhesu y frest, ac yn rhyddhau'r phlegm. Bydd dose mewn pryd yn ddigon. it. J J. a u. 91 (postage, 3I.)-HUGB DAVIM, Chemist, Machynneq. SARZINE BLOOD MIXTURE. CROEN 1ACH A GWAED PUIL-Dynayrhys y mae Sarzine Blood Mixture yn ei sicrhau, a dim arall. Nid yw yn honni gwella popetb fel Y. nVee Patent Medicines, ond 08 blinir cbwi gam groea. afiach, ysfa, ptmplet, toriad allan, tcurvy, doiuriao pendduynod, etc., yn tarddu o waed drwg ac ambur, mynnweh botelaid o Sarsine Blood Mtxturt gan y druggist nesaf atoch, zi. 94. y botel, neu gyda 34.. at y cludiad yn ychwanegol oddiwrth y perchennog HUGH. DAVIES, Cbemiat, Machynlleth. Llyfrou Cyfrifon Ysgol Sul. LLYFR YR YSGRIFENNYDD, gyda cla,- iennau byrion i wasanaethn am flwyddyn beb ail ysgrifennu yr enwau, dwy golofn 81" gyfer pob Sul crynhodeb ar ddiwedd pob chwarter, a nifer o Odalezinau ar y diwedd i gadw cofnodion. Rhif I—Ar gyfer ysgolion yn cynnwys 20 o ddosbarthiadau 2J- Rhif 2-35 o ddosbarthiadau 2 V RhUS-50 0 ddosbmhiadau 3;6 Ciudiad gyda'r Post 4c. LLYFR CYFRIF Y DOSBARTH, wedi ei gyfaddasu i wneyd am 12rnis heb ail ya- grifenna yr onwati i gyfateb i Lyfr yr Ys- grifennydd. Wedt eu irefau i gadw Cyfrifon o Ionawr i R Agfyr nea a Cbrlll i Fa wrtb Pris 1/- y dwsin. Clucliad-Un dwsin 4oJ, a cheiniog y dwsia ar ol hynny. HUGH EVANS A'I FEIBION *5" SftM St*nteT Rojwi Livcnrixaol o □ □ p^o □ &□□□□□□□ a o □ □  0 149 -v a a GUINEA GOLD WEDDiMG HIKGS a from 7/6 So 60/- I lialf-doz best Electro-plated El Spoons given to each Purchaser of a Ring. C [J BALL'S LU(?HY ENGAGEMENT RINGS at prices to suit all C a —————— (3 a BALL'S LUCKY WEDDING RING DEPOT, 0 a Finger-Size Cards Post Free 33, London Road, LIVERPOOL. vQ a (3 13 13 El 0 C3 13 13 13 13 13 El 0 Cl O a a a a a a a Q a D CYFEIRIAD NEWYDD (Change of Address) D. R. JONES (Alaw Madog), 25 Radstock Road, Liverpool. Dealer in PIANOS, ORGANS, and HARMONIUMS, MUSIC PUBLISHER, &c. Catalogues Free on application. Terms Cash, or on easy payments to suit Customers, Orders by Post are promptly attended to. II Tuning and Repairing ^Speciality. Town and Country visited. Dwy ghn Newydd yn barod, Pris Swllt yr un. Trwy'r Post, 1/1. « Saf i fyny dros dy Wtad (Stand for thy Country), W. T. David. Sop. neu Tenor. Mab y Milwr (The Soldier's Son), D. E. Williams, C.R.A.M. Contralto neu Bass. Geiriau Cymraeg a Saesneg. Hefyd, y mae i hon eiriau cysegredig,—" Jerusaleot Newydd (The New Jerusalem). For Bedsteads and Bedding. W. WHITTLE SON & STOTT. LTD., 1 < 6, 118 a 120 WHITECHAPEL, LIVERPOOL. 0 1, a a Telephone 2131 Royal.