Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
Tn I t W OLD POST OFFICE PLACe (ow cu"o ..wC&T) LARGEST SmCtlON -LOWEST PRICES TELEPhoMi 3075 ROYAL
Basgedaid o'r Wlad. I
Basgedaid o'r Wlad. I 0 FETHESDA.—■Gymdeithas Lenyddol y Gerlan.-Nos Fercher, lonawr 17, trwy ganol yr eira a'r rhew, daeth cynhulliad da i wran- do'r Athro John Morris Jones, M.A., Bangor, yn darliihio ar Dewi Wyn, ac yn werth bod yno pe i ddim ond clywed yr Athro'n darllen ac yn adrodd oarddoniaeth. Yn debyg nad oes nel-) arall a all wneudhynny'n agos cys.tal Yn wir, anrhydedd oedd cael un o'i aaiie i Gymdeithas Ie,l fel hon. Yn y gadair yr oedd y Prifardd Job, ac anogodd y darlithydd i yagrifennu beirniadaeth ar Ddewi Wyn ac eraill, ac yna rifoddi iddynt eu lie priodol. Yr oedd yn amlwg odèiwrth yr Athro fod Dewi Wyn wedi cael cam yn ei oes.Mae Mr. D. G. Davies. Hengoed, wedi ymddiswyddo o fod yn glerc y Cyngor Dinesig, ar ol yn agos i ugain mlynedd o wasanaeth, a Mr. Roger Evans, Ogwen Terrace, wedi ei benodi yn ei le. Nid oes gennym ond dymuno pob Uwyddiant iddo. Bu ei dad (y diweddar Mr. R. B. Evans) yn glerc i'r un Cyngor am flyn- yddoedd. Mae amryw o'r bechgyn wedi bod gartref o faes y gwaed. a golwg ryfeddol o dda amynt. Drwg gennym glywed fod y Lieut. J. Alun Jones Gordon Terrace, wedi ei glwyfo pryderon ar rai aelwydydd, llawen- ydd ar eraill. Hanes Lieut. John Jack wedi enniU bathodyn y Groes Filwrol ond dyna lawellydd fydd pan ddawheddwch i deyrnasu unwaith eto.-Min Ogiven. N ANTLLE.-Cafwyd pregethau yn Whal y sarn nos Lun a nos Fawrth gan y Parchn. R. J. Parry, Pen y Groes, a D. Stanley Jones, Caernarfon. Methu dod i'w gy- hoeddiad ddarfu'r Parch T. Hughes, Felin- heli,—rhwy.strau anorfod yn ei atal.—Nos Iau oedfa goffa yng nghapel Tal y Sarn (M.C.) o dm arweiniad y Parch. R. J. Parry. Darllenwyd gan y Parch. Morris Williams, gweddt .dd Mr. R. Parry, Baladeulyn. Caf- wyd y Dead March ar yr Organ gan Mr. J. Jones Owen. Yna anerchiad gan y Parch. R. W. Jones; yn dilyn, gweddi^dd y Parch. J. M. Williams. Baich anerchiad Mr. H. Menandsr Jones oedd y priodddeb o ymos- twng. Diwedd wyd trwy i'r gynulleidfa ad- rodd Gweddi'r Arglwydd-—Cawn fod rhag- or na 118 o fechgyn wedi ymuno a'r Fyddin o gylch Tal y sarn. Trefnwyd y cyfarfodydd gan Gyi'^hrair yr Eglwysi Rhyddion. Bore dydd Sadwrn, ym mynwent Rhedyw Sant, Llanllyfr. i, claddwyd gweddillion yr hen chwaer adnabycldus, Mrs. Ann Smith, Market Place, Pen y Groes. Hyhi'n fam y Parch. T. Smith, ficer Paddington, Llun- dain. Ei hoedran yn 78ain. Aelod ffydd Ion o Eglwys Horeb (W) a'r Parchn. R. J. Parry a J. Williams, eurad, yn gwasanaethu. -Pryahawn yr un dydd, yng Nghladdfa Macpela. claddwyd corff y brawd ieuanc, Mr. J. W. Gri fiths, 43 High Street, Pen y Groes. Dydd ei angladd yr oedd eira yn gorchuddio'r wlad. ac yn ddirlun Hed gywir o gymeriad ein brawd. Bu am ysbaid yn gweithio yn Lerpwl. ac yn aelod o Eglwys Stanley Road- Gweithiodd yn egniol yma gyd-l'r achos ym Methel. Bu'n arweinydd y gan. Yr. oedd yn hoff o ganu. Ei ddy muniad olaf yd)edd cenweh hen emynau Cymreig o'r tt i'r fynwent," ac felly y bu. Cafodd angladd Cymreig yng ngwir ystyr y gair. Ei eiriau olaf ef ydiedd geiriau geiriau olaf y cl-Jrl fawr ar y ffordd i'r gladd fa, Neb ond lesu, Gwenaf yno yn ei law." Yn gylch o amgylch ei fedd canodd gobeithlu Bethel' Rwy'n dy garu o dan ar. weiniad Mr. H. Morris Jones. Bu John wrth ei fodd yn canu'r geiriau gyda'r plant, yn ei ddvgrau ami i dro. Colliasom ef yn 38 mlwydd oed. Trefncdd ef i'w briodas fod yn y;tod yr wythn)s, *oncl trefnodd Rhagluniaeth fel arall. Mor rhyfedd yw." Digon gwir. Pwrcas >dd plant Bethel flodau liw yr eira i'w d.di ar ei fedd. Gwasanaeth- wyd gan y Parchn. W. Elias Williams, D. Davies, (B), R. J. Parry (W) a J. Jones, Hyfrydle. Dyma weithwyr Dorothea yn cael newydd fod y meistri yn bwriadu codi eu cyflog. Caiff y gweithwyr 4 /6 yn y dydd yn lie 4 Amcenir hefyd gosod y bargei lion i'r gweithwyr enill 5 y dydd. Pared oedd y gweithwyr i gyd-ganu 0 newydd da." Mae amser gwell yn aros y fasnach lechi, ond mae'n rhaid "tendio'r moryn." Mae v gweithwyr Pen yr Orsedd yn disgwyl am yr un newydd hefyd.-I)aeth y Pte. G. Roberts, Old Farm Road, Pen y Groes, gartref o Ffrainc. Saethwr medrus a Sniper iawn. Hefyd Pte. G. Anderson, gynt o we,,t,,y'r Afi-, Pen y Groes. Clwyfwyd ef I dei.rgwaitb.-Y Lieut. 0. Evans, Pen- coesion, Pisgah, wedi ei glwyfo yn Ffrainc ond nid yn beryglus. Athro ysgol y fo yn LI-tindain. O'R HEN SIR-SEP SIR FON.~Bu'r athro fflwyn Mr. S.J.Evans, M.A., Llangefni, yn ysgoldy Caergybi yn darlithio ar Ramant. geiriau Sei-snig ,a mawr fwynhawyd ei syl- wadau. Nos Fawrth a dydd Mercher cynhal- iodd Salem (B), Amlwch, corlan y Parch. E. Pritchard sy mor gymeradwy, eu cwrdd pregethu blynyddol, a'r ddeuwas per eu doniau oedd y Parch. D. R. Owen, Seion, Cefn Mawr, un o blant yr ynys nad oes mo'i gryfach mewn pwlpud; a'r Parch. Idris Thomas, Nefyu. Caed cyrddau i'w cofio am yn hir.—Y dyèd o'r blaen caed gair i deulu Tan y fron, Pen y Greigwen, fod eu mab, y Sapp. Wm. Jones, wedi ei ladd yn Ffrainc. Efe gyda'r Royal Engineers- Gwr annwyl, ac yn un ar ddeg ar hugain oed. A dyna dywyllu aelwyd Ty Capel, M.C. Pen Gorphwysfa, ddarfu'r newydd i Willie J. RowlandJ golli yn nhueddau Cork. Aeth y Hong oedd ami yn ddrylliau, ac aeth yntau druan dan y don pan yn dair ar hugain oed. -Teneuo'r hen,-dyna a wneir y dyddiau eiryog hyn,—cuddio'r oedrannus danyty- weirch :Miss Jones, Mona Street, Amlwch, yn naw a phedwar ugain oed. Mrs. James Davies, yn gant namyn dwy yn marw yng Nghaergybi a dyna dri o'r un teulu yn huno o fewn tail' wythnos i'w gilydd—y tad patriarchaidd yn bedair ar ddeg a phedwar ugain, yng Nghaergybi; a'i ddau fab Mr. R. Jones, yn ddeuddeg a deugain, a Mr. Henry Jones.-Y Saboth o'r blaen cafodd Llaneilian ac Amlwch syniad am ofnad. wyaeth gallu'r gelyn, drwy i'r floating mine o eiddo'r Ellmyn a gaid ar lannau Eilian gael ei chwythu i fyny. Yr oedd ei Swn yn ddirdynol a brawychus, ac i'w glywed am filltiroedd. Ysgydwyd y tai fel gan ddaear- gryn. Ni wnaed niwed i neb, na cholled ar eiddo,—dim ond dryllio'r creigiau, a thorri ambell ffenestr. Ond beth pe caw- sai'r uffernbeth ei gyfle ?-Ni welsom gerdyn tlysach ei wedd na chynhesach ei gynwys na cherdyn cyfarchiadau y tyrnor am y flwyddyn hon--o eiddo Eglwys y Bedyddwyr Llannerch y medd, i'r gwahanol filwyr sy wedi mynd allan ohoni, yn dymuno iddynt flwyddyn newydd dda, a dyehweliad buan o faes y frwydr yn iach a dianaf. Wedi ei arwyddo gan eu gweinidog poblogaidd, y Parch. J. B. Hughes, a'r pennill tlws h wn arno o waith Mr. H. Creigfryn Parry, Ceidio House Ymddiriedwch yn eich Duw Bob dydd o'r flwyddyn Gall Efe eich cadw'n fyw Er gwaetha'r gelyn Gweddi'r Eglwys ar eich rhan Gaffo'i gwrando Cewh ddod adref yn y man Wedi eu concro. -Elygad Agored. o
0 -L-AN-NAU -TAF.I
0 L-AN-NAU TAF. I ER yr holl waeddi am ryfel, mae dyhead am heddwch yn cerdded yn gryf drwy'r gwledydd. Disgynnodd fy llygad ar gan fechan Ffrangeg yn y Westminster Gazette yr wythnos ddi- weddaf, a chod-)dd blys amaf i geisio ei throi i'r Gyrnraeg. Can yn erbyn milwriaeth ydyw, ac ni fynnwn er dim ddifwyno clod y dewrion hynnny sydd yn colli eu gwaed a'u bywydau ar y maes yn yrnladd yn erbyn gormes y fagnel a'r cledd. Wele'r gan, wedi ei chyfieithu oreu medrwn :—• Hyrddiwn eilunod y gad o'n hallorau, Gwae inni syrthio erioed wrth eu traed, Arwyr gorchfvgol, na folwn eu henwau Gedwir ar got m 3wn 1 ythrennau o waed. Magodd ein gwlad inni gewri rhagorach,—- Dewrion dihafal daioni a moes, Canwn delynau i'r arwyr di-linach A roisant dros eraill eu hynni a'u hoes. Erom., heb glod ac heb gledd ymladdasant, Wroniaid gwerinol, a rhwystrau di-ri' Ffliamau diwygiad drwy'n broydd glud- asant, A baner gwir ryddid drwy'n tir a gadaw- sant Hen Wlad y Mynyddoedd yn santaidd i ni! -n- S. n
[No title]
0 LAN(^OLLEN.—Bu Mr. Robert Ellis, Llantysilio, farw ddydd LIun diweddaf, yn bedair ar ddeg a deugain oed. Yr oedd yn ynad heddwch ar fainc y Sir, yn ffermwr craft" a gwerthfawr ei fam ar bob da byw, ac yn gefnder i'r diweddar Mr. Tom Ellis4 A.S. O'R WYDDORUO.—Bu Mr. Thos. Will- iams, y bancer. farw ddydd Sul diweddaf, yn dair a thrigain oed. Mab clerigwr o Geredig- ion ydoedd. brawd i reithor Trefnant ac i reithor Gresffordd, a gedy weddw, pum merch a mab.
Advertising
Prynir Dodrefn Outright. Distance no object. Sale, by auction on ownera' premiset. GREETHAM & SON (Est. 1848). Auctioneers, 27 Newington, Liverpool) 18 Rydal Bank & 106 Liscard Road, Liscird Tel. 646 Royal.
Eisteddfod Frenhinol Genedlaethol…
Eisteddfod Frenhinol Genedlaethol Cymru, Birkenhead, Medi 1917 Beirniadaeth y Gan Wladgaro! addas i Gerddoriaeth. [GAN Y PARCH. BEN DAVIES, PANT TEG.] I 'I\;El,E ger ein bron bentwr o ganeuon, ar destyn hawdd i ganu rhyw fath o gan amo, ond testyn anodd i ganu can dda. Rhaid cofio nad barddoniaeth rwysgfawr bryddestol sydd eisiau, end can i'w chyflwyno i'r cerddor i gyfansoddi cerddoriaeth ami. Dylai fad ynddi rywbeth allaigyffwrdd caIon cynull. eidfa o Gymry. Dymunol fuasai cael can ffres, fyw, yn ]lawn asbri calon gwerin, ac yn agor llwybr newydd ym myd caneuon gwlad- garol. Ofnwn na cheir y cyfryw yma; siomedig y teimlwn gyda'r darlleniad cyntaf, ondperygl- us proffwydo. Pwy a wyr beth gyfyd i'r golwg drwy ail ddarllen ? Pwy a wyr yr anfarwoldeb sy'n aros rhyw gan a osodir gennym yn y tl-yctydd dosbarth ? Pwy a wyr beth a ddaw o'r ail oreu ? Fe (idichon y geill cerddor medrus daro ar un o'r caneuon hyn a'i chodi i anfarwoldeb ar edyn seiniau pikr, er i ni fethu canfod blagur edyn yn unlle ynddi'n awr. Nid oes gennym ond gwneuthur a allom yn fyr a syml, i daro ar yr oreu yn y pentwr o 36 o ganeuon sydd gerbron. vti I Credaf nad can i alw i'r gad ddylid wobrwyo -yn enwedig can i alw i'r rhyfel heddyw. Hyderwn fyw i weled drycin erchyll y cadfaes heddyw wedi mynd, a'n gwerin yn canu'n wladgarol yn ei chynulliadau, yn y meysydd, yn ei chartrefi, gwedi distewi o gorn y gad am byth. Ni allwn wobrwyo recruiting song, byddai hynny'n cyfyngu gormod o lawer ar y testyn. Mewn gair, mae adeg y recruiting song eisoes wedi mynd heibio, a Deddf Orfodol yn gwneud y gwaith yn ddigon di-gan. Mae hyn o fam YIl peri fod y rhai a ganlyn yn syrthio'n ol Brython, Glan Taf, Ab lludd (1), Ab lludd (2), OwUtdgarwr, Gogerddan, Adda. Teg nodi mai y milwr yn gadael ei wlad sydd gan y ddau olaf. Gosodir hwy yn y dosbarth hwn am mai rhyfel yn unig yw eu pwnc. Wele enghraifft o'r caneuon hyn yn eiddo Brython. Dechreua gyda recit. :— ( Cara'r Cymro dewr ei Gymru, Er ei rhyddid aeth dros ddwr I gyfarfod a'r Almaeniaid, Byddin fawr y Kaiser wr. Mae'r Cymro dewr yn ymladd Yn awr ar faes y gad Dros heddwch Gwlad y Bryniau, Lie mae ei fam a'i dad. Nid hon yw'r oreu na'r waelaf yn y dosbarth hwn. Bydd y caneuon hyn i gyd out of date gwedFr el y rhyfel heibio. II Ni allwn ychwaith wobrwyo can i un o enwogion y genedl, hyd yn oed i'r Prif Weini. dog neu Ddewi Sant. Diau y gellid canu can wladgarol eiddgar i un o'r personau a nodwyd, ond y mae un person, pwy bynnag fo, yn cyfyngu ar y gan yn ormod. Mae hynny'n peri fod y rhai a ganlyn yn syrthio'n ol Balch o'i dras, Gwalia Wen, Iolo Goch, Llwyn On-llechres o enwau arwyr sy ganddo ef. rhai yn gyfain, a rhai wedi eu torri i ateb y mydr. Beth a ddywedai'r Athro o Fangor wrth weld ei i enw- fel hyn: J.M.J. lygatddu ? 5Iiø [III Rhaid edrych am yr oreu ymhlith y rhai sydd yn canu i nodweddion y wlad a'r genedl, neu yn cyffwrdd rhyw dant aihosol yng nghalon gwerin, gan gynnwys y gwefr gwlad- gar sy'n deff ro'r dyn yn y Cymro, a'r Cymro yn y genedl. (a) Mae'r rhai a ganlyn ar y llinell iawn, ond yn dra chyffredin --Fron- sian amryw fan wallau gwan. Nant Eiirwy gormod o efelychiad o gan araH adnabyddus. Goel Hen tebyg i ddechreu Pryddest. Rhwng y Bryniatt tebyg i ganol pryddest. Cantor cyffredin iawn. Ambell drem ie, rhyw un neu ddwy. Philanthropist gweddol. Trebor yr un fath. (b) Mae y: rhai a ganlyn yn well, a llawer ohonynt yn agos i'w gilydd parthed teilyngdod. Llawer o'r un syniadau, geiriau, mesur ac odlau ond y maent yn rhagori ar y rhai sydd eisoes wedi eu troi o'r neilltu. Tant llithrig a thlws prinder gwefr. Gyda'r Wawr rhy bry- ddestol a phregethwrol y pennill olaf yn dda, Ap Caswallon cynhwysfawr ac i'r pwynt,ond rhy ryddieithol yw dwy liriell fel hyn :— ij Mae ei diwygiadau grymus Yn ei chadw'n lan a pharchus. Ymdrech am osod gormod i mewn. Fy nghan, fy iaith, fy moes prydferth a glan nid ydym yn hoffi Bryncyn y Groes can dda. Pryderi da eto. Dan y derw tlws, ond rhy ddamhegol. Aeon Ferr clir a gwladgarol. Ab Hiraeth da, y rhan ganol ychydig yn bregethwrol diweddu yn rhag- orol. Gwaed coch cyfan prydferth heb fod yn falch da iawn. Hywel: can gref, yn galw'r genedl at ei phethau goreu. BrutuS da. Tant y dydd: galwad ar Gymru i ddeffro, yn llawn ysbryd. Anadl y Bryniau rhy brudd. Swn y Frwydr prydferth. Suon y Dydd yr un fath. Cloch y Dwr prydferth. ond y ddelfryd fewnol braidd yn aneglur i'w chanu. Hen Gymro Yr Hen Bregethwr," rhy gyfyngedig, er y gallai wneud can ardderchog. Dyna'r tair dwsin caneuon. Pa un yw'r breu fel can wladgarol. i'w chanu ar ddiwedd neu ar ddechreu cyfarfod, i'w chanu gan bob plaid boliticaidd, yn y cyngerdd ac yn yr Eisteddfod, ar y maes ac yn y cartref, gan lowr, chwarelwr, a bugail ? Credwn, ar ol darllen yn fanwl eiddo Tant y Dydd, Fy nghan fy iaith fy moes, Hywel, Acen Ferr, Dan y Derw, Ab Hiraeth, Pryderi, ac eraill o'r goreuon-credwn mai Guaect coch cyfan yw'r oreu, ac wele hi 'Rwy'n caru pob erw p hen Gymru wen, Ei chreuriau a'i rhogydd di-raen, Pob mynydd a choron o rug ar ei ben, Pob ceunant a chilfach a gwaen, Ac nid oes a geisiwn, Na dim a ddymunwn Ond bwthyn bach diddos rhwng cyrrau fy mro. A beddrod i huno yn rhywle'n ei gro.A Cydgan (os angenrheidiol)— Wrth odre'i mynyddoedd,] Heb olud na gwleddoedd, Dymunwn gael treulio fy nyddiau i ben, 'Does un darn o'r ddaear fel hen Gymru wen. 'Rwy'n caru, 'rwy'n siarad iaith beraidd fy ngwlad, Brenhiniaith yr hen Ynys hon, Iaith aelwyd a theml, iaith mam a fy nhad, Iaith calon, boed leddf neu boed Ion Mae'r weddi fach ddistaw, A'r emyn a'r alaw, Yn dweyd mai'r Gymraeg yw iaith galar a gwledd, Iaith carreg fy aelwyd, iaith carreg fy medd. Wrth odre'i mynyddoedd, etc. 'Rwy'n caru ei gwerin ddirodres o'r bron, Hen fonedd y bwthyn to cawn, Nid cyfoeth y ddaear a rannwyd i hon, Ond golud o ddysg ac o ddawn, 'Does efail na melin Nag aelwyd gyffredin Lie nad yw Athrylith ar goll yn ei gwaith, Duw gadwo fy ngwerin, hen werin y graith Wrth odre'i mynyddoedd, etc. 'Rwy'n caru arferion a gwyliau'r fro lan, Hen gartre'r Eisteddfod a'i bri, Cynefin Efengyl ac Allor a Chan A Seion y gwledydd yw hi Ei Bethel a'i bwthyn, Ei thalent a'i thelyn Yw coron y frodir anwylaf a gaed, Nid Cymru fydd Cymru a'i choron dan draed. Wrth odre'i mynyddoedd, Heb olud na gwleddoedd, Dymunwn gael treulio fy nyddiau i ben, 'Does un darn o'r ddaear fel hen Gymru wen. [Pumpunt yw'r wobr, a'i henillydd (sef Gwaed Goch Cyfan) yw'r Parch. W. Crwys Williams, Abertawe. A fydd y papurau Cymraeg cystal a chopio'r gau a'r feimiadaeth ? Y mae pumpunt arall yn awr i'r goreu a weo gerddoriaeth am y gân.-Y GoL.].
Advertising
Tolopbono-Andeld. 300 155 KENSINGTON. LIVERPOOL. R. W. EVANS, FUNERAL DIRECTOR. All Orders personally attended to throughout. I P. Lloyd Jones FUNERAL DIRECTOR, 364 Stanley Rood, L'poot TELEPHONE-261 ROOTLE. 'TELEPHONE—5 7Sr AN FIELD. J. T JONES, fUAergl Undertmfrgr EVERTON, ,40 Auh-y St t, VERTONI MdSS&recttRM LIVERPOOL Funerals personally arranged to all parts* PILOTS' CONCEITT, PHILHARMONIC HALL. Mr. KINGSTON JONES was responsible for some of the BEST FEATURES of the entertainment.-Courier. XMAS CONCERT, CEFN MAWR, 1917.-The recitals both Welsh and English, by Prof. Kingston-Jones, were the feature of the evening He is a born He is a bom entertainer He was enthusiastically recalled after each itern.-Ceiii Cb'omcle. KINGSTON-JONES Gold Medallist, Professor of Elocution Concerts- E ntertainer-A ditidics tor Entertainments given by self for wholo evening <24 hours) in Welsh or English. English Programme includes: PART I—" Story of Enoch Arden (Tennyson),full of drama, pathos and human interest lastingiihours PART II includes dramatic & humorous, Recitals, and a selection of Recitations at the piano. Concert promoters may select any of the following for Part I in place of Enoch Ardett- "Together" (John Oxenham). "The Going of the White Swan" (Sip G. Parker) "A Golden Wedding" (Delectable Duchy) Send for Press Opinions and Testimonials from various Churches, and specimen Programme. Welsh Programme will appear next week PUPILS TAKEN TERMS MODERATC. 27 Clifton Road East, Tuebrook, LIVERPOOL. G. W. HUGHES,o. & L.t,ST lAmtfntdd 9 Can* yit* Mfkmpti M.O. PrinttM Arweinydd Cymanfaoedd Ganu, Beirniad, ac Arholwr. Parotoir Ymgeisvoyr at Dyatysgrifau uwektu Celeg y Solla, Hen Nodiant a Roll", 70 KIMGSLEV ROAD LERP» J. HAI TON MORRIS, Popular Welsh Tenor,. For terms, apply 7 GRAMPIAN ROAD, Fairfield, LIVERPOOL Rhifyn yr Hydref. y BEIRNIAD CYLCHGRAWN CHWARTEROL an nawdd Cymdeithasau Cymreig y ColegMt Genedlaethol A [THAN OLYGIAETH J. MORRIS JONES. Cynnwys- BARDDONIAETH D. G. ROSSETTI H. Idria BeD AWSTIN Y Parch. D. Ambrose Jones IEUAN GLAN GEIRIONYDD Y Parch. E. Isaac DYFODOL PRIFYSGOL CYMRU Wm. George GORONWY OWEN Y Parch. T. Shanklani HEN DRAMP Y Seneddwr W. Llewelyn William* HEN LYTHYRAU Dewi Wyn> John BIa8 ADOLYGIADAU, gan Ifor Williams a'r Athro T* Hudson-Williams. Hugh Evans a'i Feibion, Argraffwyr, 356-8 Stanley Road. Lerpwl. DCCCCCCCCCQQCCCCCCCCCCCCCC 0 BUMEA BOLD WEODKG RMBS Half-doz best E!ectro p!ated q  a from 7/6 1060/- T aVn^ a Purchaser of a Rmg, 0 D BALL'S LUCKY ENGAGEMENT RINGS at prices to suit all C □ q C BALL'S LUCKY WEDDING RING DEPOT, C C Finger-Size Cards Post Free 33, London Road, LIVERPOOL. Q cqCCCCCCCCCCCCOCCCCCCCCcca CYFfc-IRIAD NEWYDn (Change of Address) D. R. JONES (Alaw Madog), 25 Radstock Road, Liverpool. Dealer in PIANOS, ORGANS, and HARMONIUMS, MUSIC PUBLISHER &o. Catalogues Free on application. Terms Cash, or on easy payments to suit Custouera. Orders by Post are promptly attended to. Tuning and Repairing arSpeciality. Town and Country visited. Dwy gan Newydd yn barod, Pris Swllt yr un. Trwy'r Post, 1/1. Saf i fyny dros dy Wlad (Stand for thy Ountry), W. T. David. Sop. neu Tenor. Mab y Milwr 11 (The Soldier's Son), D. E, Williams, C.R.A.M. Contralto neu Bass. Geiriau Cymraeg a Saesneg. Hefyd, y mae i hon eiriau eymWOdig, Jerusattm Newydd" (The New Jerusalem). For Bedsteads and Bedding. W. WHITTLE S0> & STOTT. LTD. 6, 18 e 120 WHITECHAPEL, LIVF RPOOL. 0 0 At Telephone 2131 Royal. j
I Trem II-Cyffro Cvffredinol
drwm. Er fod gan yr olaf fyddin go gref, ac yn meddu dewrder a medr milwrol uchel, eto ni fedd y magnelau mawr cyfaddaa i gwrdd ag eiddo Germani. Ond fe gred llawer mai trie arall o eiddvr gelyn yw'r osgo presennol yn erbyn Gwlad y Swis, ac mai ei ymgais yw cuddio cynllun o'i eiddo i grynhoi ei nerth yn erbyn y Cynghreiriaid mewn rhyw bwynt arail. Gall hynny fod. fel y digwyddodd droeon o'r blaen. Mae'n ddiamheuol ei fod yn cynllunio i ymosod a'i holl nerth yn rhyw- le, gynted y medr, a bod cyflwr pcblogaeth Gerrnani'n y cefn yn gwasgu am i bopeth y gellir ei wneuthuv erddynt yn y ffrynt gael ei wneuthur ar fyrder. Ond parha'r Cyng- hreiriaid i gasglu nerth, a gellir disgwyl iddynt fod bellach yn barod i ataJ rhwysg y gelyn agos o bob pwynt. Mae ei oresgyniad o Rumania yn arafu. a chafodd ei daro'n ol yn drwm mewn amryw fannau. Er gwaethaf cnafeidd-dra Tino, ymddengys ei fod yntbU. o'r diwedd. yn gorfod rhoi ffordd. Ond i ddychwelyd at yr un peth ag o'r blaen, bydd yn rhaid wrth ryw gynllun i atal gallu'r gelyn ar y mor, onite bydd i'r colledion mewn llongau masnach wasgu ar adnoddau cynhal- iaeth y wlad hon yn drwm ac yn fuan. -0-