Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
A? S?KIY i.  ASK FOR m;D1Ii I OCE. Delicious and Appetising.
Advertising
GUARANTEED PURE. fm 1 VSUGAR9 SUBSTITUTE, Many times sweeter than sugar, To be used for Sweetening CUS- TARDS, BLANC MANGES, CREAMS PUDDINGS, SCONES, OMELETTES, SOUFFLES, PASTRY, TEA, COFFEE, COCOAP MORRIS. IGNES. Limft0r- Ovornop/t Manohostes, and Newcastle- on- Tyne.
Advertising
1 v ? A TIMELY ANNOUNCEMENT. | BEATY BR2f, | LTD. I THE J CELEBRATED TAILORS Offer a Discount of 2/6 in the AZ of all purchases of Clothing to all who have served in H.M. Forces (within a period of 4 months from their discharge). THE FOREMOST FIRM FOR BEST VALUE IN TAILORIN(L. BEATY BROS., Ltd., I 37 & 43 LONDON ROAD, I AND I I 28 & 30 CHURCH STREET, J LIVERPOOL. j Phone 3925 Bank. Phone 580 Bootle Win. GRifflTHS* SONS ( MAKERS OF SMART CLOTHES 29 South John St., Liverpool, AND 349 Stanley Road, Bootle, Military Uniforms. Lounge Suits. Naval Uniforms. Overcoats. I Costumes. Ladies' Coats j mm A ywch ■■"■ n i ? Llygaid yo eich blino ? Yw pethau'n troi'n niwlog ac anal wig ? Dyna arwydd a rhybudd llethdod y llygad, a dylech ga el eu hedrych rhag blaen eu gwaethygu wna' u hesgaulso- Gallwn ni, Syden hoffer gwyddonol, ddwayd-wrthych os 088 arnoch, angen gwydrau ac os felly, eich eyfienwi ,'r rhai a barai fwyaf e lee i ckwi. Galwch hoddyw- ARCHER & Soms ErMlght SpKlaliate, 73 LORD 8TRE17, r. I Sefydlwyd 1848. LIVERPOOL | S-efydrw ;-d 184& LIVERPOOL.- HARTLEY & GO., Liverpool 12 MOSS STREET. CSALES BY AUCTION EVERY ljESDAYAND FRIDAY AT ONE, SATURDAY NIGHT AT SEVEN VALUABLE HOUSEHOLD FURNITURE OF ALL DESCRIPTIONS. MAGNIFICENT NEW AND SECOND-HAND PIANOFORTES, LARGE VARIETY Of BEDSTEADS BEDDING, &e. EVERY NECESSITY FOR HOUSEKEEPING ATTEND THESE SALES AND SAVE AT LEAST aOIPER CENT. A MAGNIFICENT SELECTION OF SUPERIOR FURNITURE IS ALWAYS KEPT IN AND ANYTHING MAY BE PURCHASED eSTy OT ZIVW TREATY. GOODS STORED. On view S30 *jn.to e.30 p.m.; Saturday 1-p.m Telephone 1793 Royal. CONSIGNMENTS ( EITHER LARGE OR SMALL) OF ANY DESCRIPTION INVITED FOR THESE tALES. BESr RESULT GAURANTEED. ? A m ? E S BLANCH4RD P!HS w nsslvbUcd tot All iKcsninMUwi. &e: they evar- llr ana asrt; laU te fiiNai." ttih mSvtlw and ,,Eokd regal soll GCTAI (sti V, tfcty »|«wd» PMBJwM Mi CetWi, BSttmr Ipi, le. &c BLAHCRARUrS art the beat ot all Pill for o, are iOllE tB fc6*W, ),Ili fey BOOM* BriMMiMfi. TAYLOR'S fcwmtii. imP Cbeiribtit, Or pert Zn., urn pmi, from L; SUB MARTIN, Ltat CbevaiNtstS4 OaWea Um L'h boa LIVERPOOL, The "SHAFTESBURY," hiOUNT PLEALSANT, aafew. walk trm iim* at. S-Outsr*i 4Mt not A Modaiata ail rd, shafwaihuf7 Katel. Ss'pcei." Fiiai I ASK roa IDRIS <B t. ??B <A !?M ???<?t Table Waters .1ft syphopi ui Sottiea. SOD4 WATEK. P.DfAM WATBR, SELTZER WATER- LEMONADE, DRY @IN@ER ALB, Etc., ete. IORIS & Co., Ltd., Northumberland St., LIVERPOOL D. GRIFFITHS 6 SON SSlBrscK ltd,, and 9 Moss SU.vI/p0»l. Pianos & Organs by all the leadins makers, Prom. 61- per month- tninoliMllii Aaileld 3773 10YALI Rhostp, Testynau Eisteddfod Genedlaethol Corwen, 1919. YN A WR BAROD. OrislOch, trwy y post 8g. HUGH EVANS & SONS, Swyddfa'r Brython,' 358 Stanley Road, Liverpool. ROBERTS EDWARDS, ESTATE AGENTS, 64 Kirlidate Rd.. Liverpool Telephone » 2193 Royal.
ITrem l-Y Blwch Cyfrin.
ITrem l-Y Blwch Cyfrin. DYWEDIE fod blwch,felly ga n rywathrOnYdd] Groegaidd gynt. Dodai rywbeth ynddo, ac wedyn gofynnai i'w ddi%yblion ddyfalu beth ydoedd. Yr amcan, yn ddiau, oedd denroi cywreinrwydd yn y rneddwl. Mae cywreinrwydd, o leiaf, yn peri meddylgar- wch. Wedi maith ddyfalu'r dirgelweh, cai'r athrQ: fantais i arwain ei ddisgyblion at faterion ereill ac uwch, o gyfrinach y blwch at gyfrinach y cread a dyn. Mae'n bosibl dibrisio gormod ar gjovreini-wydd meddwl. Ynddo'i hun, mae'n wir nad yw o fawr fndd ond fel amod i wybodaeth, y mae o werth mawr. Gall iod yn rhagredegvdd i wybodaeth, o'r gwmonedoau uchaf. Gwell o lawer y dyn a ddanf i gapel i ymgy-wreinio na'r un a ddaw yno i gysgu. Ebe Gold- smith hyd yn oed am y gwawdwyr a adaeth- ai i gyrmlleidfa,— Truth from his lips prevailed with double,, sway, And fools, who came to scoff, remained to pray. Ond pa gyfle a gaiff unrhyw genadwri ar ddyn fo'n cysgu? Tyn y llenni dros ffeneatri ei enaid, dyry glo ar ei glyw, a chystal fai i bregethwr lefaru wrth garreg fedd ag wrtho yntau. Ond yn s6n am y Blwch Cyfrin yr oeddyin. Yn wir, mae rhan o'r ddynol natur" ynddo. Gan nad beth arall oead ym mlwch yr hen athronydd gynt, cyn- hwysai egwyddor weithgar' yn natblygiad meddwl dyn, a'r gelfvddyd o'i ddysgu. Daw'r peth i'r golwg mewn plant. Cof gennym ei weld ymysg ph-mtds y pentref gwledig lle'n maged. Daliai y naill ei law gaead o flaen y llall, gan ddywedyd, Camp iti ddeyd be sy'n fy Haw i." Weithiau cynhygid gwobr o fotwm i'r neb a ddyfalai'r gyfrinach. Mae i'r Blwch Cyfrin ei le mewn Uenyddiaeth, yn enwedig- y nofel. Prif orchest y nofelydd yw'r plot. Cof gennym fod ar ymweliad a Llanwrtyd, dro byd yn ol, ac mewn cwmni llengar a diddan. Eisteddai dyn ar fainc, yn darllen nofel, pryd y daeth cyfaill iddo heibio, ag y dech- reuodd eghiro plot y gwaith. Weli di," ebe cyfaill craff arall, 'r wyt ti'n sbwylio'r nofel iddo wrth ddatguddio'r plot,-y plot sy'n cadw. diddordeb yr ho 11 nofel." Ac onid oedd y feirniadaeth yn deg ? Ni elar noteiyad om tydd ganddo r Hlwch. Ac mae'r un peth yn wir am y dramodwr, digrif a difrif. Mtwii barddoniaeth, yn anad dim y delyneg, rliaid wrth y gelfyddyd gain i guddio'n gystal ag emlygu. Mae prif. bwynt y delyneg yn flwch caeedig ar y cyntaf. Ceir enghreifftiau campus gan Geiriog yn ei Fyfamby Fychan a'i Givcw Lwydlas. Yn y gyntaf, cedwir y gyfrinachr yn odidog hyd ddiwedd y gan, pan ddygi dwy garfan y beithynen ynghyd Symudai Ap Ei nion un garfan,— Daeth tymor amheuon i ben Anwylyd Myfanwy ddaeth allan O'i guddfan yn agen y pren Canfyddai ddwy galon gyfymyl, MeNyAi cerfiad colfadgar di wall, MYFANWY yng nghanol. y gyntaf, A HYWEL yng nghanol y llall Ac mae ergyd y Qwcw Lwydlas yn ei diwed hithau Fe sychais i fy nagrau, A'r gwow aeth i ffwrdd. Egyr y Blwch Cyfrin yn niwedd y naill a'r Hall, a daw'r gyfrinach gyfareddol allan yn sydyn. Ae fe berthyn y Blwch i areith- yddiaeth hefyd. Mae'n rhan bwysig o'r gelfyddyd honno, a gwna rhai ddefijydd effeithiol ohono. Sonnir weithiau am driciau areithyddiaeth (" tricks of oratory "). Ni olyga hyn ddim annheilwng bob amser. Arferir ef yn ami mewn direidi diniwed. Daw i'n cof waith y diweddar Ddr. John Hughes, gynt o Fitzclarence, pan yn dar- lithio yng Nghapel Chatham, ar Y Beibl ei Ddehonglwyr a'i Ddehongliad. Dechreu- odd drwy son am ryw bedwar o ddoethion Groeg, uwch o'u hysgwyddau i fyny na, phawb arall, ae yn y golwg trwy'r oesoedd. Credai fod un, a dim ond un, yn y wlad hon teilwng o fod ymysg y cewri hynny. Waeth imi heb enwi'r un iTwnnw," ebai'r Doctor, a bu'n hir yn troi o'i gwmpas. O'r diwedd, pan welodd ddarfod iddo ddeffroi chwil- frydedd y gynulleidfa i'r pwynt uchaf, dywedodd, yn gnafaidd, gan droi at lond set fawr o bregethwyr oedd tano, Wel, efallai mai gwell imi ddweyd pwy yw'r un wyf yn ,ei feddwl, rhag i 'mrodyr sydd yn y set fawr yma dybio mai un ohonynt hwy ydyw am Shakespeare y meddyliwn Daeth Shakespeare allan o'r Blwch, a rhoes y Doctor ffraeth fintai o'i frodyr i fewn yn ei le, a chaeodd arnynt yn chwap. Ond mae i driciau areithyddol eu perigl, a malltod ydynt pan yn rhagrith ynglyn ag argyhoedd- iadau moesol a chrefyddol. Yn *sicr, nid yw "ffolineb pregethu" 'n golygu diffyg difrifwch a didwylledd. Gall actor wisgo ffug-gymeriad, a gwna hynny^i effeithiol a chanmoladwy; ond gwyr pawb mai'n actio y mae ef. Ond y neb a ffug-chwareuo wrth bregethu Efengyl Duw i bechaduriaid, mae ei driciau ef yn ddirmygus, a'i holl hwyl fel Melin wynt yn malu'n wag." Anodd meddwl am driciau mwy isel" wael na defosiwn heb ffydd, dagrau heb galon, ochenaid heb ing ysbryd. Mae'r neb a chwery'n ddicra a'i natur foesol yn rhwym o'i chaledu, ac fe a'r teimlad a orweithin yn annaturiol i'r eithaf arall- lei lafa'r mynydd tanllyd, wedi'r oero, yn mynd yn graig. Eto, IDfe lie i'r Blwch Cyfrin hyd yn oed mewn pregeth. Ceir ef ym mhregeth- Paul yn Athen, a'i fodd medrus o arwain y philosoffyddion at Dduw y Farn! Y gelfyddyd oreu yw'r un sy'n cuddio celfyddyd," ebe rhywun. Prydferth ac effeithiol yw celfyddyd gain areithydd- iaeth pan to mewn cymhleth teg a natur- ioldeb. Caed hynny, ac fe'i ceir heddyw, yn y Pulpud Cymreig. Ac mae greddf yr areithiwr mor gryf mewn rhai fel y tyf yn gelfyddyd gain ynddynt mor naturiol a'i risgl am y pren. Un o'r cyfryw oedd yr anfarwol Hiraethog, Ganed ef yn areith- iwr dramodol, a bu'n ffyddlon i'w greadigaeth. Ac fe wyddai yntau werth y Blwch. Un o'r darluniau mwyaf nodweddiadol ohono. yn Awdl Dyfed i'w goffa yw a ganlyn Dygai, o ddwyfol èlegwch-brôydd nef, Beraidd nard diddanwch I roi bias ar dorri'r blwch, Oedd o ryfedd arafwch. Ymddifyrrai, oedai'n wyl, Heb'lychwino'r blwch annwyl'; Ei fwyn drin a fynnai dro, Atal, ei fygwth eto, Nes tanio a swyno'r saint I Am ran o swm yr enaint. Ac nid annaturiol fuasai son am y Blwch Cyfrin ynglyn a'r Armagedon. Mawr fu'r dyfalu a'r darogan beth oedd vnddo. Ond ni wyddai hyd yn oed y Caiser a'i weinidogion. Un o gampau byddin a llynges mewn rhyfel yw cadw'r Blwch yng nghaead oddiwrth y gelynion. Fe gofir hanes "ceffyl pren" Caerdroia gynt, o ddyfais Ulysses, tu!fewn i'r hwn yr oedd lie i'r dvfeisydd a nifer ereill o wroniaid. Perswadiwyd y preswvlwyr mai anrheg i'r ddinas ydoedd, a thynnwyd ef i mewn. Yn nyfnder nos gollyngodd Simon fradwr y Groegiaid allan o'r ceffyl pren, a'r noson honno gosodasant y ddinas ar aan. Hynny, meddir, 1184 C.C. Bychan feddyliodd gwyr Caerdroia beth oedd yn y Blwch! A'r Armagedon ddiweddar ? Wel, daeth yr Ellmyn -m bruderus iawn vnghvlch Blwch Cvfrin y Cynghreiriaid tua'r Hydref diweddaf. Anfonodd y gelyn at yr Ar- lywydd Wilson i ofyn iddo ddatguddio'r gyfrinach a Wilson, wedi ymgynghori a'r Cynghreiriaid, a gynghorodd y gelj m i ymholi a Foch, ar faos y rhvfel. Derbyn- iodd Foch ddirprwyaeth o'r Aimaen i'w ystafeil, a datguddiodd delerau'r cad-oediad. Mewn canlyniad, aeth yr Almaen i'r llwch yn ddiymadferth, ciliodd ei bvddinoedd yn ol dros y Rhine, rhoddodd i fvny ei ilynges i Loegr, ac aeth y Caiser a'i fab ar ffo. Agor- odd Foch y Blwcii Cyfrin, a daeth allan ohono allu nad oedd cynnwys ceffyl pren Caerdroia arngen chwarae plant mewn cymhariaeth iddo.
Trem' ll-Blwch y tuget.
Trem' ll-Blwch y tuget. ANODD gwybod pa beth i'w ddywedyd am hwn. Gall y bydd i'r gyfrinach sydd ynddo beri chwyldro dinistriol, lieu gychwyn cyfnod o ddiwygiad gogoneddus yn ein gwlad. Ond gadawn wedd ddifrifolaf y mater y tro hwn. Nid ydym yn awgrymu o gwbl fod a wnelo athroniaeth, na chelfyddyd lien na barddoniaeth a'r gwaith o drefnu meithter dirgelwch Blwch y Tugel,—dim amgen cynllun syml i gwrdd ag amgylchiadau neill- tuol. Ond mae rhyw wythien o ddigrifwch yn y peth. Efallai mai gwell fydd inni blethu'n syniadau ar gan, canys maddeuir llawer i'r neb a gyfeiliorno fel prydyddi Yn awr, ynteu- Chwi, ddoethion a dewiniaid, A'r gwybodusion oil, Sy'n honni'r llygad tanbaid I weld pob peth heb goll At Flwch y Tugel, druan Ymgesglwch heddyw'n ewn A ellwch chwi wneus;1 allan Yr hyn a roed i fewn ? Yn awr neu byth, oraclau, I brofi'ch hawl i'ch swydd Os cywir eich honiadau, Chwi wnewch y gwaith yn rhwydd I Rhowch heibio seremoni, Rhowch heibio gosi pen, A dwedweh yn ddifloesgni Pa fodd y fotiodd Given Rhy ddiwg rhoi'r fot yn fudan Cyhyd tan glo a sel Mae'r Holl'n rhydd ym mhobman, Mae'r Ateb yn y jel Mae'r croes-ddywedyd ffyrnig Yn brawf fod ffansi ffiwch Yn dweyd celwyddau hyllig Am beth sydd yn y Blwch.
Advertising
DONEGAL TWEED CO. UVERPOOL'8 T A TI ObS FOREMOST TAILOI&84 Q I-t is the principle on, which we Quality First have ??''t up and conducted S B_ aS_ our business. Smart ana perfectly Tailored Garments Made to Measure and to Fit. JUDGE FOR YOURSELF been maintained. by placing your order with us for that NEW SUIT. of AddriDss:. 21 LORD ST., LIVERPOOL tu>M u»> ■ 'W"lU" Manager JOHN JONES. AIso '5,103, 165 Grange Kd., B'heao Ovmro am byth. at 226 High Street, Bangor, 23 Hope Street. Wrexham, We specialize In Ladies' Tailor- M ad* 46 Lime Street, Liverpool. Costumes to orderi ilnd througbtoutihe Kingdo#m 4 t