Y Darian

SARZINE BLOOD MXTUM. CROEN IACH A GWAED PUIL- Dyna yr hyn y mae Sarzine Blood Mix I ture yn ei sicrhau, a dim arall. Nid yts yn honi gwella pob peth, fel yr Yankee Patent Medicines, ond os blinir chwi gan groen afiach, ysfa, pimples, toriad allan Scurvy, doluriau, pen dynod, etc., yn tarddu o waed drwg ac anmhur, mynwch botelaid o 'Sarzine Blood Mix ture' gan y Druggist nesaf atoch, 1/1i a 2/6 y botel, neu gyda 3c. at y cludiad yr ychwanegol, oddiwrth y perchenog, HUGH DAVIES, Chemist, MACHYN- LLETH. <

Cyfarfod y Glowyr yng Nghaerdydd. Mewn cyfarfod mawr o gynrychiol- wyr o holl lofeydd y Deheudir yng N ghaerdydd dydd Sadwrn penderfyn- wyd fod rhybudd yn cael ei roddi i'r meistri ar ddechreu Ebrill i derfynu y cytundebau sydd yn bodoli yn bresennol, a bod ymdrafodaeth i ddechreu ar delerau cytundeb newydd. Penderfynwyd fod y gwelliannau can- lynol i'w ceisio: (I) Fod pum swllt y dydd i'w dalu i bob gweithiwr sydd ar ben y pyllau (2) fod y safbwynt i brisoedd i fod yn SO y cant yn uwch na'r hen safbwynt, a 10 y cant ar hynny i fod yn iselfan cyfiog o hyn allan; (3) fod gweithwyr y nos a'r prynhawn i gael pris twrn a .phumed o dwrn am bob twrn a weithir; (4) fod pob halier nos a dydd i gael un pris sefydog am eu gwaith. Pender- fynwyd hefyd fod taliad aelodol i fod yn chwecheiniog yr wythnos o hyn allan, i ddechreu yn mis Mawrth. Deallwn y gwna hyn i ffwrdd a'r "levies yn y dyfodol.

Nodion o'r Maerdy. Cawsom yn y Mardy y fraint o wrando ar y Parch. Peter Price, B.A., D.D., yn traddodi ei ddarlith ar "Deyrnas Nefoedd. Y Saboth canlynol pregethodd dair gwaith yn Siloa. Yr oedd yr addoldy wedi ei lanw i'r ymylon, a theimlad pawb oedd mai gwella y mae wrth fynd ym mlaen os ydyw hynny yn bosibl. Dydd Mawrth diweddaf rhoddwyd i orwedd yn nhy ei hir gartref y cyfaill annwyl, Mr. John Holmes, 19 Thomas Street. Yr oedd wedi cael ei gystuddio ers amser maith, ond daeth y diwedd yn sydyn. Gadawodd ar ei ol weddw ac un ferch i alaru ar ol nriod a thad. Claddwyd ef yn Macpelah y teulu yn Llanwonno. Gwasanaethwyd gan y Parch. Joseph Evans (B.), Sion. Bydded i'r teulu sugno cysur ei fod wedi mynd lie nad oes afiechyd mwyach. Rhoddodd ei gyd-swyddogion yn No. 3 flodeu-glwm hardd arno fel arwydd o'u hed- mygedd o hono. Bu farw y brawd ieuanc, John Henry Evans, 19 Richard Street, ac efe ond 22ain mlwydd oed ar ol cystudd caled maith. Yr oedd yn fachgen dichlynaidd, ac yn aelod o Y sg-ol Sabothol Siloa er mai Bedydd- wyr ydyw ei dad a'i fam, ac yr oedd maint ei angladd yn tystio ei fod yn anwylddyn gan yr ardalwyr, yn neill- tuol ddynion ieuainc y lie. Claddwyd ei weddillion dydd Iau 'n y Gladdfa leol. Gwasanaethwyd gan y Parch. J. Evans (B.). Bellach vmdaweled v teulu yn y gobaith o gael cwrdd a'i John Henry eto.-Meiriona. Rhoddwyd blodeudyrch ar ei fedd gan y rhai canlynol: Mardy Juniors A.F.C.; Ferndale Sunshine Boys; Mardv Young Juniors; Mrs. Dunn; Mrs. Dalies; Mrs. Jones, Mrs. Tylor; Thomas a W. Thomas, Richard Street; Daniel Evans, Edward St.

Holai dyn ieuanc, oedd yn adrodd- wr penlgamp, y plant yn y Catecism yn Festri Capel Anibynnol yn Sir Gaerfyrddin. Methai a chael v plant i ateb mor glir a chroew ag y carai, a dywedodd, "Y r wyf yn synnu atoch yn ateb mor wael ym mhresenoldeb personau mor anrhydeddus." Edrych- ai'r plant o gwmpas a methent weld neb neilltuol yno; ond erbyn edrych yr oedd David Lloyd George, Tom Ellis, a John Lloyd Morgan. Beth am Ryddfrydiaeth Cymru yn y dyfod- of ?

W. Williams & Co. j JEWELLERS, &e.. 29 Ssrsth St., Swansea .1 S .I tJ t. W u n 8 1\,1 riA. Speoftiiittos 18et. GOLD DIAMOND, RUB" AND SAPPHIRE ENG AGEMEN T RINGS, 22ct. GOLD WEDDING RINGS, ISet. GOLD KEEPERS, GOLD AND SiLVER WATCHES Gymry hoff, dewcb at y Oymro Os am helrdd fodrwyau arir, Oriaduron ao awrSeisinn, Geman a chadwynau claer Yspeclol gelfydd, hln-fyneg\dd, Owres-fesurydd, Cwrapawd m6r Geir gan Williams, Heol y astell Trowch i mewn t wei'd ei stdr.

Y RHYFEL. GAN EIN GOHEBYDD AR- BENNIG. Cyfeiriasom yr wythnos ddiweddaf at ddifrod y "submarine German- aidd ym mor Iwerddon. Suddwyd tair Hong fasnachol Y Cruachan (3,092 tunnell) a foriai o Gaerdydd i Lerpwl; y Linda Blanche (550 tunnell), Man- chester i Belfast; a'r Kilcoan (456 tunnell), Garston i Belfast. Cafodd llongau ereill ddihangfa gyfyng. Can- fuwyd y "submarine" wrth ei waith gan deithwyr oddiar fwrdd y Graphic, a moriodd honno hynny fedrai tua Lerpwl gyda'r gelyn ar ei sodlau, ond llwyddodd ddianc yn ddianaf. Ond chwaraeteg i'r cadben; dinys- tria longau fel boneddwr. Ymddi- heurodd wrth gadben y Cruachan a dywedai mai rhyfel yw rhyfel, ac fod yn rhaid iddo suddo ei long. Caniata- odd ddeng munud i'r morwyr i ollwng eu badau i lawr ac i osod ynddynt yr hyn a fynnent. Yr oedd y criw yn rhifo 23, ac yn fuan wedi iddynt fyned i'r cychod chwythwyd y Cruachan a defnyddiau ffrwydrol osodwyd o'i mewn, ac yna diflannodd v Hong dansuddol o'r golwg yn y dyfroedd. Creodd y tro gryn gyffro, ac erbyn hyn cynhydda yr anes- mwythder am fod Oermam yn bygwth 1 o'r i8ed o Chwefror i suddo pob sodlau, ond llwyddodd i ddianc yn Prydain. Dywed rheolau rhyfel a anvyddwyd gan Germani gydag ereill, yn yr Hague, fod bywydau y morwyr fyddo ar Hong fas- i nachol i'w harbed, os gyrrir y llestr ei hun i'r gwaelod. Diystyrra Germani y rheol yn Ihvyr a bygythia suddo pawb i'r dyfn- der! Ei hesgusawd yw nas gall badau tan- suddol achub bywydau, ac mai dyn¡;r moddion ymosodol sydd ganddi ar y mor. Cwyna fod Prydain yn eadw pob trafuld- iaeth o Germani, a'i bod felly yn cynnyg at lwgu ei phobl. I gyfarfod a hyn yr addawa Germani daflu allan ei nerth a defn- yddio pob ystryw i ddinistrio masnach Prydain. Ymddengys pethau yn tywyllu ar y gelyn. Gyda'i holl baratoadau camy- gyfrifodd swm ei drysorau mewn bwydydd a gofynion y bobl. Atafaelodd Germani ar holl fara yr ymerodraeth, ac o Swydd- feydd y Llywodraeth y diwellir y wlad ar hyn o bryd. Ofnir newyn trwy y tir. Aeth orchymyn allan fod yn rhaid cynhilo ar twydydd. Gelwir am ladd un o bob tri o foch y wlad, a bydd yn rhaid cymeryd gofal mawr o'r gweddill. Yr ofn sydd yn ifynnu yn Berlin yw na ddeil y bwyd hyd y cynhaeaf. Heblaw hyn, gelwir yr aur i fewn o bob cyfeiriad. Ar y cyntaf tueddai y bobl i lynu wrth hynny o'r 'pethau melyn' oedd ganddynt fel y byddai ganddynt rywbeth i syrthio arnope deuai caledu. Erbyn hyn, lluniwyd mesurau i dd&l y gwyr darbodus ac i'w gorfodi i waghau eu llogellau. 0 hyn allan gosodir" nod y Llywodraeth ar bob aur bathedig a allan o'r swyddfeydd, a gwrthodir newid pob arihll fyddo hebddo, ond ar golled fawr. Pery y pleidiau i frwydro yn galed mewn llawer maes. Hir gofir gan lawer am y galanastra enbyd yn La Bassee ychydig ddyddiau yn ol. Yno y syrthiodd tua mil o Ysgotiaid i gwsg marwolaeth. Daeth y gelyn ar eu gwarthaf yn y trenches, ac ni ddihangodd un o honynt. Nid hir, er hynny, y cawsant aros yn y tir a ddygas- ant, cyn bod nerthoed d cryfach o'r Prydein- ¡ wyr yn ymosod arnynt hwythau, ac yn ei hyrddio i'r irawr gyda lladdfa fawr. Enill- asom v maes, ond oostiodd y fuddugoliaeth yn cTcS-ud. Gwyddom am un pentref yng Nghymru sydd yn galaru ar ol pump o wyr ieuainc svrthiasant yn La Bassee. Ddydd Iau. gwnaeth y Germaniaid ddwy ymgais ffyrnig i groesi yr afon Aisne y tu dwyreiniol i Soissons, ond methu a wnaeth- ant. Bu yr awyrwyr hefyd yn hynod brysur. Taflodd y gelyn bombs o'r awyr :3.1" Dunkirk, a lladdwyd nifer o bersonau. Aeth y Ffrancod i fyny hefyd a thaflasant beleni ffrwydrol ar wersy lloedd y German- iaid yn Laon, La Fere, a Soissons. Bore dydd Gwener gorfodwyd aeroplane Ger- manaidd i ddisgyn, a chymeryd y ddau oedd ynddo yn garcharorion. Disgynas- ant gerllaw Gerbeviller. Cystadleuir yn gyson ac yn ffyrnig am bob modfedd o'r tir gan y pleidiau yn Ffraino ar hyd y llinell hirfaith o tua thri chan milltir. Nid oes derfyn ar amlhau meirwon a chlwyfedigion y ddwy ochr. Yma ac acw ymesyd y naill fyddin ar y Ilall a'r bidog a chollir ac enillir nifer o'r trenches, ond a- y gynnau mawrion gyda'u swn taranJlyd yn ddiatal o hyd. Ym- ddengys fod Germani yn disgwyl ymosod- iad yn nhueddau glan y mor, oblegid chwyddodd at ei byddin yn fawr yn ddi- weddar yn y cymdogaethau hyn. Efallai eu bod yn tybio fod bygythion a sub- marines Germani wedi peri dychryn i Brydain, ac y gwnelsai rywbeth i glirio ei gelynion o ororau glan y m6r. Er eu syn- dod myn y Maes Lywydd Joffre aros ei amser ei hun cyn s-ymud. Erbyn hyn ceir minteiodd, yn rhifo tua 12,000 o Dyrciaid yng nghymdogaeth y Suez Canal. Tybir mai rhagredegwyr y fyddin fawr sydd i oresgyn yr Aifft ydynt. Ddydd Mercher diweddaf parodd y frwydr 1 ymladdwyd gerllaw Tusun am dros ddeu- ddeg awr. Arosai ein milwyr ni y tu gor- llewinol i'r Canal, a cheisiodd y Tyrciaid groesi y dwfr ar ysgrafrau a phontydd nof- iadwy. Cawd ysgarmesoedd ac ymladd a gynnau mawrion hefyd yng nghymdogaeth Ismailia ac EI Kantara. Canlyniad yr ymladd yn y tri lie oedd, collodd y gelyn dros dair mil o wyr, a lladdwyd pedwar cant ohonynt, a chymerwyd 600 yn garcharor- ion. W Fel y gellid disgwyl, teeir nifer o swyddogion Germanaidd yn eu plith. Cynnwys y lluoedd a a ddiff-yna yr Aifft Indiaid ac Aifftiaid, Prydeinwyr a milwyr o New Zealand, ac ymfalchient fod gobaith iddynt hwythau bellach gael mesur nerth a'r gelyn. Ofnasant mai bywyd tawel gawsent yn yr Aifft, ac na fyddai gan- ddynt ond yn syml warchod, lie na welid gelyn a'i draed ar ei thir. Erbyn hyn y maent hwythau wedi cael cyfie i wybod beth yw rhyfel mewn gwirionedd, oblegid lladdwyd 19 ohonynt, a cheir 93 wedi eu clwyfo. Gweithia Rwsia yn ddygn yn y dwyrain, a phar ofid nid bychan i Von Hindenberg. Nid yw enw y gwr hwnnw mor boblogaidd ag y bu yn Germani. Gwyrthiau a dim llai ddisgwylid oddiwrtho. Bu yn ffodus ar ddeichre y rhyfel, ond cyferfydd a rhyfelwr 11awn hafal iddo ei hun yn yr Uwch-Dduc Nicholas. Heblaw hynny, nid oes ar Rwsia brinder dynion, ac yn ben ar y cyfan, y mae ganddi fyddin sobr. Nis gallem ddyfalu mai yr un pobl sydd yn ymladd yn Poland ag a ymladdent yn er- byn Japan gynt o'r Afon Felen i Mukden. Teifl Germani dyrfa fawr o wyr i fyn- yddoedd y Carpathiaid. Gwelsant y gole coich yn y fan. Os oedd Rwsia i gymeryd meddiant o Hungari byddai dyddiau Aws- tria wedi eu rhifo a ffyniant Germani yn tynnu tua'r terfyn. Fryn, gyda phethau ereill, barodd i Germani geisio cadw Rwsia y tu dwyreiniol i'r mynyddoedd a nodwyd. Hynny yn ddiddadl sydd gan Hindenberg mewn golwg hefyd yn ei ym- osodiadau ffyrnig a chostus iddo ei hun, yn erbyn Rwsia y tu gorllewinol i Warsaw. Tywelltir gwaed Germaniaid fel dwfr yno, ac eto nis gallant daflu y Rwsiaid yn ol. Yn y gogledd hefyd tua Tilsit a Menin deil Rwsia ati gydag egni a llwyddiant mawr. Yr oedd yn ddrwg gennym ddarllen yn llythyr y Parch. W. Fetler, yr hwn sydd yn awr yn Stockholm, Sweden, am gyflwr pethau yn Rwsia. Gobeithiem y byddai ei pherthynas agosach a ni yn ysgafnhau ar faich gorthrymus Anghydffurfwyr Rwsia. Yn lie hynny, y mae y traha a'r erledigaeth yn waeth nag y bu er's deng mlynedd neu ragor. Brawd rhagorol yw Mr Fetler, a weinidog Bedyddwyr, yr hwn dderbyniodd ei addysg yng Ngholeg Spurgeon yn Llun- dain. Dygai ymlaen genhadaeth Efengyl- aidd gref a llwyddiannus yn Petrograd, ac ymwrthodai yn hollol a gwneud dim ag unrhyw ffurf ar wleidyddiaeth. O'r cychwyn y mae Mr Fetler wedi bod yn wrthrych erledigaeth greulonaf yr eglwys wladol. Arosai am ei brawf cyn i'r rhyfel dorri allan. Wedi ami ohiriadau daeth y dydd a dedfrydwyd ef a'i deulu bychan i alltudiaefli yn Siberia. Ofnai am iechyd ei faban tri mis oed, a thrwy I daer erfyn llwyddodd i newid y ddedfryd i alltudiaeth allan o'r wlad tra pery'r rhyfel. Moriodd y tri felly, a chyrhaeddasant i Stockholm, lie yr ymgeleddir hwy gan rai o'r un ffydd a hwythau. Nid oedd derfyn ar y cam-gyhuddiadau creulon a ddygid yn ei erbyn. Tystient nad oedd y Bedydd- wyr yn ddim ond sect Germanaidd, ac fod y Kaiser wedi rhoddi i Fetler 60,000 o bun- noedd at ddwyn oi waith ymlaen! Y mae carcharorion Rwsia heddyw yn heigio gan gyrff saint Duw, a hon yw y wlad fyn gystwyo ein gelynion am en drygioni!

I Tabernac], Llanelli. 1 Cyngerdd Llwyddiannus. Cynhaliwyd Cyngerdd Blynvddol y Tabernacl nos Fawrth ddiweddaf, a throdd allan yn llwyddiant ymhob ystyr. Mae hwn, bellach, wedi dod yn sefydliad yn y dref, a mwynheir y wledd flynyddol bob am- ser gan gynulleidfaoedd mawrion, a chan neb yn fwy na cherddorion y cylch. Mae Air. Meudwy Davies a'i gor galluog, er's 36 o flynyddau yn ddifwlch wedi rhoddi perff ormiadau o oratorios i bobl Llanelli; am a wn i nad efe ddaeth a cherddoriaeth glasurol i'r dref gyntaf o bawb, ac y mae'r lluoedd sy'n cyrciiu i'w gyngherddau yn tystio fod gwerthfawrogi ar ei lafur. Eleni perfformiwyd "Judas Maccabaeus," ac yr oedd yn wir amserol yn yr argyfwng presennol. Yr oedd y cor mawr yn ei olfen, a chanodd ei rannau yn odidog. Nis gallem lai na theimlo hunain dan ton o wladgarwch gorfoleddus pan ganwvd "We never will bow down a See the conquer- ing hero comes." Yr oedd y datgeiniaid, hwythau, yn y llais goreu, a'u canu yn cael effaith neilltuol ar y gwrandawyr. Madame Jennie Ellis oedd y soprano; Miss Louise Llewelyn y contralto; Mr David Thomas y tenor; a Mr George Llewelyn y bass. Yr oedd yn waith anodd dewis y goreu o'r pedwar; o ran hynny yr oedd pob un o honynt vn ffaf i-yn 1 honynt yn ffafryn y gynulleidfa. Yr oedd y Gerddorfa Linynol, dan ofal Mr Wm. Richards, yn ychwanegiad prydferth i'r perfformiad, a chyfeiliai Mrs. D. W. Jones yn ei dull deheuig arferol. Mewn cyng- herddau fel hyn tueddir i anghofio enwi'r swyddogion fu'n gweithio o'r golwg, ac ar y pen yma nis gellir canmol gormod ar y ddau ysgrifennydd, y Mri. Arthur E. Rees a J. Ifor Jones, a wnaethent gymaint er sicrhau Ilwyddiant y gyngerdd. AFARWY. I 7:

Banker Amlwg a Myfyrio Llaw Fer. Y mae Mr Thomas Farrow, Cadeirydd a Chychwynydd Bane y Bobl, a wnaeth gymaint i gynorthwyo'r masnachwyr gwan, wedi ysgrifennu dan y ffugenw Geoffrey Swift, lyfr tra rhagorol, sef "Llaw Fer mewn Deuddeg Gwers." Cymer ddiddor- deb mawr bob amser mewn Llaw Fer, ac ysgrifennu'n Phonetic. Mae'n feistr ei hun, ac y mae ei fryd ar ddyfeisio system a ddifodai y llafur enfawr y gorfodir dis- gyblion fyned trwyddo wrth fyfyrio. Sier- ha lwyddiant, i fyfyriwr o amgyffred cyffredin a rydd ychydig amser yn ddyddiol i fyfyrio, mewn deuddeg wythnos. Ffaith hysbys yw y daw llwyddiant mas- ncahol mawr, mwy nag a gafwyd erioed yma, wedi terfynu y rhyfel erchyll hon; ac ni ddylai ein dynion ieuainc golli'r cyfle gogoneddus hwn i baratoi eu hunain i safleoedd fydd o angenrheidrwydd ar agor 1 r cymwys. Gellir sicrhau'r llyfr hwn oddiwrth v Cv- hoeddwr, E. B. Smith, 35 Dockhead, looley Street, London, S. E., am Is. yn rhydd gyda'r post. Ceir hysbysiad pell- ach yn ein colofn hysbysiadau.

RHIWMATIC AC ANHWYLOEB Y KIDNEY. Triniaeth Rad. Y mae rhiwmatic yn ganlvniad uric acid crystals yn y Uywetban a'r cymn alau. effaith gormod o uric scid yn y cyfaoodniad, a'r acid hwn ydyw'r achos penuaf o boen yn y oefn, lumbago, sciatica, gowt. annhrefn y rlwfr, careg, grafel, dropsi, diabetes a Bright's diabase Y mae Tabledi Estora yn driniaetb effeitbior a llwyddiannus ar gyfer hyn,ac wedi gwella llu o a- bosion werli i feddrginiaetbau ersill fetha yr byn a gyfrif am y ffaith en bod yn cyflym yymmeryd le meddyginsetb,- u "arol yroes" -ydyot yn ami allan o gyrraedd pawb ond y oyfoethog. Y mae nifer cyfyngedig o focsps o Dabledi Estora. yn cael en cynnyg yn rhad er profl en bid yn Ilawn warant-i en disgrifiad —medd giniaeth onest at y Kidney am bris gonpst, la lie, y bocs o 40 n d.; blpdi, nea 6 borta am 69. Cyflenwir hwy gan y rhan fwyaf o ffi-ryllwar. Y mae y ovnnyg hwn o nn boos llawn yn parhan mewn grym i ddarllpnwnr y Dabian am ddeng niwjnod o'r dyddiad bwn, ao ar yr amod fod y rhybndd hwn yn cael ei dori allan a'i anfon gyda 3c. mewn stamps, onid e, fe auwybTddir v ceiaiadau; a'r amcan ydyw, '*»oeelu rhag rhai nad oes arnyn angen am y cynnyg. Cyfeiriad—Estora Co., 132, Charing Gross Road, London, W.C.