Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
LIBANUS EISTEDDFOD, MORRISTON. Whit-Monday.—Chief Choral: "Ar don o flaen gwyntoedd" ("I was tossed by the winds") (Parry). Not under 50 voices. Prize, £ 10, and Scarf Pin value f:2 2s. for Conductor. Chief Coral contest at 3.30. —Children's Choir "Battle of the Bight." Prize, £3 3s., and Fountain Pen value 10s. 6d. to conductor. Solos, j61 Is.- Duet, £2 2s.—Recit, 10s. 6d. Pro- grammes ready shortly.—T. Phillips, Sec., The Maples, Morriston. Adjudicators: Music, Mr. Tom Price, Merthyr, and Mr. Louis Torr, Swansea; literature, Mijy Llew John, Sketty. JUDGE'S HALL, TONYPANDY. Preliminary Notice.—A Grand Eistedd- fod will be held at the above place on Saturday June 15th, 1918. Adudicators Music, Dr. D. Vaughan Thomas, Swan- sea; John Phillips, Esq., Aberavon; Reci- tations, Rev. W. Meredith Morris, B.A., Clydach Vale.—Chief Choral Competition, "The sea hath its pearls" \not under 60 voices); prize JE12 and a Silver Cup to successful conductor. Male Voice Com- petition, "Martyrs of the Arena" (not under 60 voices); prize, JE12 and a Silver Cup to successful conductor. Children's Choir, "Alawon y Bryniau" prize, £ 7 and a Metronome to successful conductor. Solos, £ 1 5s. each. Novices, 10/6. Open Recitation, £ 1 Is. and Gold Medal. Pro- grammes with full particulars Id. each (by post l|d.), may be obtained from the Secretaries, W. T. Lewis, 77 Jones Street. Blaenclydach, Rhondda Valley; Tom G. Davies, 115 Thomas Street, Tonypandy. WORKMEN'S HALL, NANTYMOEL. A Grand Chair Eisteddfod in connection with the Children's Choir will be held on Saturday, the 25th of May, 1918. Chief Choral, one of the following, "Oh, snatch me swift," "The sea hath its pearls" (Pin- suitti), "Ffarwel iti, Gymru Fad," £ 15, and tl worth of books to successful con- ductor.—Juvenile Choir, "I sing because I Jove to sing," prize, jE5 and Chair to successful conductor. Champion Solo (open), own selection, R2 2s. and Cup. Other Solos, 10s. 6d. Further particulars, 2d. by post. Secretaries: Dd. Thomas, 14 Vale View; Ivor Davies, 7 Llewelyn St. AMMANFORD RECREATION GROUNDS. The First Annual Eisteddfod will be held on the above Grounds Saturday, July 13, 1918. President. J. Towvn Jones, Esq., MP Adjudicators: Music, Dr. H. Coward, Sheffield, and E. T. Davies, Esq., F.R.C.O., Merthyr; Literature, Rev, J. Volander Jones, Llandovery. Accompan- ists- Messrs. Gwilvm.R. Jones and Geo. A. Thomas L.L.C.M., Aniinanford. Chief Choral, (a) "Britons Alert" (Elgar), (b) "Ar Doriad Dvdd" (T. Hopkin Evans), -650. Second Choral, "0 Father,, \\hose Almighty Power" (Handel), -,C12. Solos for Soprano, Contralto, Tenor ai-id Bass, each £ 2 2s. Cywydd (Ode) ar "Ddyftryn eac h L2 2s. Cyii- d c Aman," Cadair yr Eisteddfod a £ 2 2s. Recitation (Open), £ 1 Is.—Programmes, Id. each (by post 11 d., to be obtained irom the Secretary-Geo. T. Davies, 110 College Street, Ammanford. Part Proceeds to- wards Ammanford "Our Boys" Fund. WORKMEN'S HALL, z ABER and BLAENGWYNFI. A Grand Eisteddfod will be held in con- nection with Tabor Congregational Church on Saturday, June 15, 1918. Chief Choral, "Yr Haf' '(Gwilym Gwent) neu "Ardon o Haen gwyntoedd" (Jos. Parry), £ 10.. u- venile Choir, "Y Nant a'r Blodeuyn 1. Price), "The stream and the flower, 1st prize, £4 4s.; 2nd prize, £ 2 2s.—Secretary, 148 Jersey Road, Blaengwynh. PUBLIC HALL, CWMAMAN. A Grand Compotitive Concert will be held at the above Hall on Saturday, May tth, 1918. Adju,i icatoi-s :-Mii sic, J. I':vans, T'Jsq., Aherdare; Recitations Rev. D Bassett, Gadlys. Accompanist, A. 1:1. Johns, Esq., Swansea. Programme Champion Solo, in, voice, own selecton, £ 3 3s Male Solo. Open, own selection, Cl Is. Female Solo, Open, own selection, i-l Is. Children's Solo (under 16 years), own selection: 1st prize, os 2nd, 2s. Gd. Owen Recitation, own selection, i-l Recitation for Children under 16 years, own selection list prize, 5s.; 2nd, 2s. (id.- Programmes, Id,, by post lid. All entries close on May 1st.-SNTetary, Mr. D. J. Evans, 20 Aman Street, Cwmaman. COITY, BRILICEND. A Grand Eisteddtod?l?-Tuesday May 21t 1918. President, D.U. Hjchards, E?nME. Ogmore Vale. Conduct*>i, ?Hoveli/ Esq. Penc?ed. Adjudicators: M,,SW.J. KvaiiS, Esq.. Abord.ux. «;d Lewis Davies, Esq., Cymmer. Recita- tions, Lewis DavÜ, Esq., Cymmen Chief Choral not under 40 in ?"?;.?., lan Imddonen Ddofn (Gabriel). First P-?.?, M 2?d -,C2. iiid Female Champion ?nio? 'e2 2s. each. S.C.T.B. Solos, £1 each.' Also Novic( Solos, Boys and G'ris I  Pianoforte Solos, Violin .Solo and I P r.tt\tions Programmes, Hd. post hee, ?.??taries:l?rancisThom??????? ?aio-, Coitv, Bridged; Evan ?BLkms. ¡ S?.mer Road, Coity, Bndgend. PRELIMINARY ANNOUNCEMENT. I MARKET HALL, ABERDARE. Whit-Monday, May 20th, 1918.—Grand Competitive Concert in aid of the Aberdare Town War Heroes' Fund. Competitions: Open Championship, £t5 5s. Champion Solo for Male Voices, £ 3.3s.; Champion Solo for Female Voices, jE3 3.8. Novice Competition, open to those who have not previously won tl Is. or over, tl Is. Recitation, £ 2 2s.—Any further particu- lars may be had upon application to the Hon. Sec., Mr. Dan Edwards, Glyncoed, .Aberdare. HOREB, TREFORUS. Rhag.hysbysiad. Cynhelir Cyngerdd Mawr, Mehefin 29, 1918. Rhowch y dydd- iad hwn yu eich llyfyr. Rhaglenni'n barod yn fuan oddiwrth yr Ysgrifenyddion W. Griffiths a D. Morgans, Pleasant Street, a T. Rees Thomas, Green Street, Morriston. PENCADER. Competitive Concert, Friday, 26th Arbl, 191S. Adjudicators Music, J. Clement, Esq., Fforestfach; Recitation, Rev. Jas. Davies, B.A., Mynvddbach, Swansea. Champion Solo (Open), P,5 5s.. Recitation (Open), j63 3s.—Secretary, Mr. James Davies, Council School. JONAH MORGAN, Mus Bac. (Oxon), BEIRNIAD, ARWEINYDD, &c. (Lessons by Post in all Branches of Music.) Am delera u- TONNA, NEATH. LLANHARAN EISTEDDFOD Saturday, June 8th. Chief Choral, 'Ar Lan lorddonen Ddofn' (Gabriel); £ 7 and a Medal to the success- ful conductor. Solos, Recitations, Essays, etc.—Further particulars shortly. CENTRAL HALL, YSTALYFERA. Eisteddfod Sadwrn, Ebrill 20ed 1918. -11 Ffarwet i ti, Gymru Fad (Parry) i'r Cor ddim dan 40 o i,-if, R10, a Baton i'r arweinydd buddugol. IJnawdau: S., "Ynys y Plant" (E. T. Davies); C., "Gwraig y Morwr" (Parry) T., y Dreams" (Tosti); B. I "Go for a soldier" (E. T. Davies); Linynol (String), "La Troriata" (Hayward), £1 Is. yr un. Novice Solo. 10/6. Unawd i hlant dan 16eg oed, nnrhyw solo allan o'r Songs of Wales," 7/6; ail wobr, 3/ Penillion Cuff C2 2s. Traethawd, "Peryglon y Cyfllod" (dclim dros 5 dalen o foolscap), £1 Is. Adroddiad, 'Y Gwerinwl" (Dyfed), £ 1 Is. Adroddiad i blant (dan 16eg oed), "Eisteddfod y Plant" (J. J. Williams), 7/6; ail wobr, 3/ Englyn, "Y Trefnydd Ymborth," 7/6. Par o Hosannau goreu, 5s. Doyley (i rai dan 16eg oed), 2/6.— Rhaglenni drwy'r llythyrdy, 1-J-c. Ysgrif- enyddion W. J. Hopkins, Bristol House, Ystalyfera, a E. R. Morgan, Ardwyn, Lr. Cwmtwrch. MORIAH, YNYSTA WE. Sadwrn, Llungwyn, Mai 18, 1918.-—Prif ddarn, "Ar lan'r lorddonen Ddofn," ts- Cor Plant. "Suo Gan," C3. IJnawdau ac Adroddiadau, £ 1 Is. Pianoforte, Violin, Ysgrir. Sketch, Prize Bags. Rhaglenni i'w cael gn II yr ysgrifenyddion (Ile. drwy'r Llythyrdy): E. J..Hugh son, Ynystawe, Clydach; M. Evans, 9 Ynvsforgan Ter- race, Morriston. -¡"if.] œL J mW""1 m1 1.12.- LOOK OUT! WORKMEN'S HALL, CWMBACH, ABERDARE. The Second Annual Competitive Concert The Xiijill:k l (,, on Saturday, June 29th, 1918. Competi- tions: 3s. Female Solo (own selection), £ 1 10s. Male Solo (own selection) ti 10s. Novice Solo (those who have not won over 10/0 previously), 15s. Recitation (own selec- tion), £1 IS.-Further particulars re other competitions may be obtained from the Secretary, Enm Williams, 27 Philip Row, Cwmbaeli. SARDIS, RESOLFEN. Cynhelir y Chwechfed Eisteddfod FIYJl- yddol vn y lie uchocl Sadwrn, Gorflennaf 1918. Prif ddarn, £ 10 i'r cor cymysg a gano oreu unrhyw ddarn. Gvvobrwyir am unawdan ac adroddiadau i blant ac i rai mewn oed. Barddoniaeth, Rhaglenni i'w chael drwy'r post lc., oddiwrth yr Ysgrifennydd, Ir, T. J. Pick, 4 Vale Tor- race. Resolfen. ALLAN A'R COLEU! DALIER SYLW! Olierwydd y gorchymyn newydd parthed rhoi goleuni allan, fe ddechreua Eistedd- fod y DemI. Ferndale, Ebrill y 25, am dri o'r gloch ac nid am 4, fel yr hysbyswyd. Hysbysir y bvdd. yr un cyfnewidiad yn Eisteddfod y Workmen's Hall, Mai 16eg, dan nawdd Pwyllgor Llyfrgell Tylorstown. YN EISIAU. (TN i Goginio a gwneud gwaith cylfredin J (Cook General) yn nhy Meddyg yn Llundain." Mae'r ty'n wynebu Sgwar hardd. Cedwir monrj'nion era ill.—Cyfeir- ier: Jones, 15 Russell Square, London. W.C. EISTEDDFOD FREriHINOL GENEDLAEiHOL CYMRU. ■COHW&N/'iWSt 4, 5, G9 a'r 1, 9 if 9. AWDll Y GADAIR-" Y ProfTwyd," heb fod dros 500 o linellau. Cwobr, £12 12s. a Chadair Dderw Cerfiedig. Beirniaid—Pedrog a Dr. T. H. Parry-Williams. PRYDDEST Y GORON—" Morgan Llwyd o Wynedd," heb fod dros 700 d linellau. Cwobr, £ 12 12s. a Choron Arian. Beirniaid-Elfed a Gwynn Jones. Canolwr (os bydd angen—Dyfed. Rhestr gyfiawn o'r testynau yn barod ddiwedd Gorffennaf. HUGH MORRIS, Cesail y Berwyn, Ysgrifennydd Cyffredinol. KENFflC HILL. A SEMI NATIONAL EISTEDDFOD MAY 4th, 1918. Male Voice, "Crusaders" (Dan Protheroe). 1st prize, £ 30; 2nd prize, £ 10, Adjudicator, Mr. T. Gabriel,. F.T.S.C., Bargoed. Brass Band Competition: Class A-"A Life for the Czar," by Glinka, publishers Wright and Round. 1st prize, LIS; 2nd, £10; 3rd, £ 6; 4th, R3. Class B—Belissario," publishers, Wright and Round, 1st prize, CIO; 2nd, £ 6; 3rd, £ 3; 4th, E2. Class C-Bands to Play in Class B. 1st prize, t3; 2nd, t2. Pro- ceeds in aid of the Soldiers and Sailors' Reception Fund.—Edward Jones, Secre- tary, 53 Park Street, Kenfig Hill. UNDEB CENEDLAETHOL Y CYMDEITHASAU CYMRAEC. YSGOL&WYLIAU, L LANWRTYD, AWST 12-241, 1918. ATHRAWON PROFIADOL. TAL AELODAETH ISEL. DOSBARTHIADAU.-Elfennol ar gyfer Saeson; Elfennol ar gyfer Cymry; mewn Lien, Cynghanedd, a Hanes; mewn Hyfforddi-ar gyfer Athrawon yr Ysgol. Cymraeg fydd iaith pob Dosbarth, a chedwir awyrgylch yr Ysgol yn hollol Gymreig. Cynorthwyir yr Ysgol gan Awdurdodau Addysg Sir a Thref. Rhagleu oddiwrth ROLAND TLlOiMAS, M.A., Ysgrifennydd a Cliytarvvyddwi- yr Ysgol Wyliau, Rhestr y Delyn, Aber Honddu. NEW HALL, PENTREBACH, MERTHYR. Eisteddfod yn y Nenadcl IIcllOd, dan nawdd Iforiaid Adran Troedyrhiw, Mehefin 29ain, 1918. I'r Cor heh fod dan 50 mewn nifer a gano yn or-en "Y Blodeuyn Olnf" (Ambrose Llovd), £ 10. Cor Plant, "Nant y Mynydd" (Harry Evans), t3. Action Song, Own Selection, t2. Beirniaid: Cerddoriaeth, J. Bo wen, Ysw. Porth, ac Evan Poley, L.T.S.C., Troedyrhiw; Adroddiadau, Win. Lewis, Ysw., Troedy- rhiw. IJnawdau i Soprano, Tenor a. Bass, £ 1 10s. Adroddiadau, 10s. a 5s. Unawd- au i Fechgyn a Merched dan 14eg oed. Rhaglenni trwy'r llythyrdy, lje. Ysgrif- enyddion Tom Richards, 48 Taldwyn Toi race, Troedyrhiw; Aneurin Morgan, i. Agents' Terrace, Pentrebach. A QUIRE "OF" RHYMES. A Book of English Verse. is. nett post free. WIL IF AN, 58 Miskin Street, Cardiff. EISTEDDFOD CORON RESOLFEN. "Gwvl Aurhydeddu Profrwydi yn eu gwlad eu hun" a gynhelir yn y .Neuadd Newydd, Sadwrn, 31ain Awst, 1918, dan nawdd Pwyllgor Trvsorfa Morwyr a Mil- wyr Metlic'dig y lie. (Rhoddir benthyg y Neuadd yn rhad gan Mr. D. P. Williams.) Llywyddion: Dr. Pdeharcl, Resolfen, a Tom Rees, Ysw., Aberdar. Arweinyddion, Parch. Jenkin Lloyd, Gilfach Goch, a'r Bonwr T. W. Herbert, C.D., Resojfen. Beirniaid.—Cerdd Y Doethwvr Dafyckl Evans, Caerdydd; W. Rhys Herbert. St. Paul, U.D.A., a T. Hopkin Evans, Ysw., Mus. Bac., Castel] Ne'dd.Barddoniaeth, Myfyr Nedd, Resolfen. LlOll, D. Hhys Phillips, Ysw., F.L.A., Alvortawe. (Beili Glas). Adroddiadau, Da fydd Duncan, Ysw. (Dewi Nedd), Caerau. Mwnydcl- iaelii, Bonwyr W. Emlvn Jones, MOIl: \Y.' B. Jones, M.E., Dd. Jones, M.E., Hesol- fen. a T. W. Evans, M.E., Clydach Vale. Pi ii Ddarn Corawl, "Ar Doriact Dydd" (T. H. Uvans), "Trugarha wrthyf, O Dduw" (D. Evans), gwobr, £ 20. Ail Ddarn, "Diolch i Ti" (Ifor Rowlands), isafrif lleisiau, 30ain; gwobr, £ 5. Corau Plant, un o'r darnau canlynol, "The Voyage" (T. H. Evans), "Saf i fyny dros dy wlad" (J. Evans), neu "See the Harvest Moon" (Dr. Herbert): gwobr, £ 7. Awdl, "Ben Bowen" (200 ilinell); gwobr, Coron hardd 5s. Hefyd Pryddest Goffa, j Telyneg, Englyn, Traethawd Cerddo I" iaetli ar Ganig, Mwnyddiaeth, IJnawdau. Pedwarawd, Adroddiadau,, etc.-Rhauleii- ni 2c., trwy'r Llythyrdy 2c. Ysg., Willie Rowlands, Clydfan, Resolfen. AREITH Y Uij| AETH. MAE MR. EBEN. ROGERS (Buddugol Bump o Weithiau yn yr Eisteddfod Genedlaethol), Yn Agored i Roddi Cwersi mewn Adrodd, i gymeryd rhan mewn Cyngherddau, ac i Feirniadu mewn Eisteddfodau. Cyfeiriad: 18 Llantwit Street, Caerdydd. COELBREN, GER CASTELLMEOD. Eisteddfod Moriah, Gorff. 27, 1918. —Ysg.f H. L. Kemeys, Maesyderi, Coel- bren, near Neath.
Ein Senedd a'n Seneddwyr.
Ein Senedd a'n Seneddwyr. GAN LYWEIYN. Erys CYSGOD Y FRW5TDE ENFAWIt vn Ffrainc yn drwm ar y Senedd fel ar bopeth arall. Bellach, wele dros lis o ladd diatal, a hynny ar raddfa na freuddwydiocld. neb erioed am ei thebyg. Y eanlyniad yw fod ein Seneddwyr yn pasio mesurau heb fawr ystyriaeth, ae fod materion o'r pwys mwyaf fel Ymreolaeth i'r Iwerdclonyn debyg" o fynd trwodd bron heb yn wybod inni. Teinilir fod tynged y gwledydd a'r oesoedd yn cael ei phenderfynu y dyddiau hyn mor bell ag a y mae a fynno gallu dyn a hynny. Gosodwyd Y DDEDDF FILWEOL NKWYDD ai* lyfrau y wlad er gwaethaf pawl) a phopeth a. geisiai ei gwrthwynebu. Bu siarad cryf yn Nhy yr Arglwyddi yn erbyn cysylltu Ymreolaeth i'r Iwerddon a hi o. gwbL. Teimlai yr Arglwydd Salisbury yn gryf yn erbyn hyn, a daliai fod yn bwy-tcacil i'r wlad hon gadw ffafr Ulster hyd yn oed pe collid ffafr y tail' rhan arall o'r Ynys Werdd gyda'i gilydd. Nid oedd,yn credn fod Plaid Iiafur yn y wlad hon yn hidio llawer am yr Iwerddon nac ych- waith y dylanwadai Gorfodaeth Filwrol yn yr Iwerddon lawer ar yr America fel y daroganau rliai. Mynnai yrngadw yn hollol rvdd i weifhredu fel y bafnai yn ddoetli pan ddeuai y .Mesur Ymi-eolaeth gerbron. Y ,M\\ Kl.ulU) Y I'Kll-W KIMIMK; A'j;{ TY dydd MavvrUi, a gwnaeth apel daer am basio'r Mesur Milwrol. Ei arf'cr yn awr yw gadael gwail li y Ty yn llwyi' i Mr. I ion a i Law. yn unit; daw i fewn yn awr ac eil- waith i wneud un o'i areithiau ysgubol pan. fyddo pethiiu yn edryeh yn dywyll. Olld dydd Mawrili eisteddodd i wiar.d.o ar y ddadl am rai oriau. ac yna, ar ol cael ei drwytho gan yspryd lip. cododd yn ei gynliefm fel yn y dyddiau gynt. Yn ddi- weddar disgynai rhyw dd'ieithrwcli arno pan yn annerch y Senedd, a chyfriiid fod hynny yn codi oddiwrth v ffaith ei fod yn absennol gymaint, ond nid felly J' fro hwn. Gosododd gyflwr pethau gei'bron mewn, Hiwjan cryfion: y mae y cvfwng yn un dwys, er liynny, g'ydag unfiydedd gallwn ei gyfarfod. Ar y diwedtl yniddiheurai ei fod yn gorfod mynd, fod gwaith yn galw arno mewn lie arall. Gwnaeth un datganiad o'r fnth bwysicaf, sef y byddai Y LLYWODRAETH YN YMDDISWYDDO osna phasiai Ty yr Arglwyddi Fesur yu rhoddi Ymreolaeth i'r Iwerddon. Yn ymar- ferol cyplyswyd hwn a'r Ddeddf Filwrol, a gobeithir yr ymfoddlona yr Iwerddon i'r olaf wrth gael y blaenaf. Y mae yn ar- wvddocaol iawn fod Syr Edward Carson yn dweyd y derbynia unrhyw beth yn hytraeh na mynd o dau draed yr Ellmyn, ac fod yn well ganddo fod yn ddarostyngedig i Sinn Efein nag i'r Caisar. Ar jr un prvd v mae Sinn Efein. y Blaid Wyddelig, Plaid W. (VBrier a Tim Healy a'r Esgobion Pahnldol yn yr Iwerddon oil yn unfryd yn gweithio pob plwyf yn yr*- Ynys i wrtli- -ei.v 11 gorfodaeth filwrol. Yn ol yr haiier ii. I welwyd erioed y fath deimlad yno o'r blaen. Gwnawd. CYFNEWTDTAD PWYSIG YN Y WEINYDDIAETB yn yr wythnos. Aeth yr Arglwydd Derby o Swyddfa Ehyfel yn Llysgennad ar- bennig i Paris, a chymerir ei le gan yr Arglwydd Milner, tra y cymer Mr. Awsten Chamberlain yntau. Pi le yn y Cyfrin