Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
Aelwyd y Beirdd. I
Aelwyd y Beirdd. Philos Hefin.-Unsill y cyfrifir geiriau fel "elw," felly ychwanegwyd "gwan" yn y llinell olaf o'r englyn cyntaf. Am yr un rheswm dodwyd "a" i flaenori "wna hwn" yn yr ail, ac felly ysgoi bai pwysig yng ngolwg gramadegwyr yn ogystal. Gwel- som waelach y rhain yn ennill gwobr. Evan Richards.—Dipyn ar draws ac ar hyd yr oedd y rhes penhillion; ond allan ohonynt trefnwyd tail- can fechan digon da rllellad wy. Olwen.—Llawysgrif fel 'copperplate,' ys dy«edir. Priodol oedd newid mesur wrth dlod i'r cvffrous, ond gwell dal at y newid- iad wedyn hyd at y pennill olaf. Darn adrodd amserol, yn cynnwys am bell ergyd o farddoniaeth. Gadawyd y pennill cyntaf allan. Cwyrosydd.—^Gwell "fu'n plannu" na "vvnaeth blannu." Credwn y gellid gwella 1 ffurf ha liner olaf yr ail bennill, er na | Avyddom pa fodd, wedi gwneud mwy nag un cynnig. Bydd llawer yn torri allan y gan hon i'w gosod ymhlith. eu trysoran, gan ddylieu am ymddangosiad y drydedd cvfrol j o bet-hau cyffelyb gan y telynegwr swynol, natnriol, a dirodres. O.S.-Clywsom oddiwrth Ap Valant, (j^ernantydd, Meillionydd, .W.1..1., H.W.E., D. J. Thomas, loan Cynfiig. I Y COSYN CAWS. Cysur y tJawd yw'r cosyn,—un moetlllls Sy'n maethu pob gewyn; Anodd ei gael, ei nodd gwyn Rydd elw i'r gwan eiddilyn. Dwyn elw i fwrdd dynoliaeth,-a wna hwn, Ei nodd sydd yn lluniaeth; Daw i'r llu frasder y llaeth, Yn iiael o'r cosyn helaeth. I PHILOS H KF.IN. I Y GWARCHEIDWAD JOHN THOMAS (AP NOAH), TREDEGAR. (Buddugol yn Eisteddfod Tafarnaubach. j lieirniad, Dewi Carno.) Ein lv.vfa n fo'n llafar i'r dug o Dredegar, | Ap Noah, awengar a llengar wr lion; Y testui-i sy'n tystio am bencerdd i'w byncio, A'i- delyn rhwng dwylo yn eilio "Llwvn Onn" Dyferu. difyrion wna'r odhvr teg i-lia(iloii- "Arch Noah"* ddwg ddigon o swynion i sercli; Da garwr diguro. mewn llvthyr I Ilithio, Fe ennill pan fynn o-oi)d fynn o mo'r ferch! Aderyn y DARIAN, o les mwy na phlisnian, I Yw'r sylJwr sy allan ym "Allien Y Cloc Mawr" Gem doeth i gymdeithas yw'r coeth wr cyweithas, noddwr mwyn addas i !ym«;is ar lawr: JHawrygol Gymreigiwr, gwir onwog- w.erin- wr, A diddig Fedyddiwr drwy'r dwi- a thrw v dan; Drwy fyd o drafodau, mal El)rill In;1("j lwybrau, Ag wviieb llawn gwenau, a genau yn gan. AP HEFFN. Cvfrol o Farddoniaeth a Llythyron Cam buddugol. I CESAIL Y BRYN. Cychwymus fy ngyrfa yng Nghesaii v Bry'rln'v, Cydiiiwng Rhyd-y-Porthmvn a ?m) v 'Tv Gwyn; Bum yno am amser nad allwn roi cam, Ond gadael y cyfan i ofal fy mam. I r teulu fu ynddo rwy'n canu o barch; Alaent heddyw yn gorwedd hob un vn ei arch; Rwyf innau yn aros am alwad y rhol 0 Arglwydd, rho gymorth i ddilyn eu hoi. Y ty lie y'm magwyd sy'n was tad a'r llawr, Heb ddim byd i'w ganfod ond murddyn yn awr; Fy rhiaint sy'n cysgu yn naear y glvn; A minnau'n hiraethu am Gesail y Bryn. Aberpennar. E VAN RICHARDS. I Y LLEUAD—AWYR YMGYRCH. Hoffi'th weled, leuad annwyl, Mae y morwr ar y donn, [ an yn gwylio mewn unigedd Yn y nos yn brudd ei fron; Gweld dy ddelw yn yr eigion, Rydd fwynhad i'w galon ef; Cofia fod yr Hwn a'th greodd Iddo'n Gyfaill yn y nef. Mae y milwr dewr ei galon Yn sirioli yn dy wedd, Pan y'th wel yn adlewyrchu Yn nisgleirdeb llafn ei gledd, Pan ar faes y gad yn gweini, Tithau'n gwenu uwch ei hen, Cofia fod ei fam yn edrych Arnat ti yng Nghymru wen. Myn'd i orffwys mae y ddaear, T, thau'n gwylio uwch ei chrud, Mewn distawrwydd a thallgnefedd Drwy y nos yn hardd dy bryd. Ond Ust! Dyna ergyd yn rjiwygo yr awyr Mae'r ddaear yn detfro mewn eiliad yn syn! Trigolion yn rhedeg o'u tai fel yn waHgof Beth all fod yr achos o'r cvffro mawr hyn P Y gwragedd a'r plant sydd mcivn dychryn yn wvlo, Gan frysio o amgylch yn welw eu grudd, xn droednoeth, heb ddillad, vn ddrylliog Oil teimlad, ) chwiiio am nodded i gelloedd tan glldd. Fy Nuw Fy Nuw Pa beth sy'n bod? A ydyw'r byd ar ben? A ydyw'r ser fel ffigys ir Yn syrthio i lawr o'r nen? A ydyw'r haul a'r lleuad dlos O'u cylchdro wedi dod, Gan lamu dros orchyinyn Duw, A gwrthdroi trcfn y rliodP Gelyn yw yn liollti'r awyr, A marchogaeth ar y gwynt; Cymer fantais ar v lleuad I wneud difrod ar ei hynt; Liadd babanod, lladd henafgwyr, Hadd ieuenctyd o bob rhyw Blysio mae am waed ei gyd-ddyn, Gelyn creulon, dyna yw- Leuad hawddgar, leuad siriol; Leuad ffyddlon, leuad dlos, Nid niweidio v ddynoliaeth Yw dy amcan di'n y nos; Ond i gadw'r hyd yn drefnus Dygi neges Duw i ddyn, Ei fod Ef yn Gyfaill iddo— Diolch i ti, leuad gun. OLWEN.
[No title]
Da gennyf ddeall fod rhagolygol1 y bydd chwarelau Nantlle yn Hawn g-waith yn fuan. DeaIIaf fod poh gweithiwr sydd yn Chwarel Peny- orsedd, Nantlle, vn undebwvr. Dyna fel y dylai fod. Rhaid i weithwyr imo cyn y cant eu hawliau.
Newyddion o Lawer Lie. )
Newyddion o Lawer Lie. ) Nantymoel.-Y Parch. Hugh Jones, Llanelli, fu yng ngwyl Saron eleni. Y Parch. H. Barrow Williams a'r Parch. J. E. Rees (Ap Nathan), y gweinidog, a bre- gethai yn Dinain; a'r Parchn. D. Jeremy Jones, Cwmllynfell, a J. Lewis Williams, M.A., B.Sc., Aberystwyth, ym mhrif wyl Bethel.—Cyfarfu tri a'u diwedd dydd Linn, Mai 6, sef Absalom Lloyd, Brookland Ter- race, yng nglofa'r Ocean, a John Owen, .Fron wen Terrace, Cwmogwr, a W. Thomas Faulter, Oakfield Terrace, Nantymoel, yng nglofa'r Wyndham. Gwasanaethwyd yn angladd y hlaenaf an y Parchn. T. Hir- waun Jenkins, R. T. Gregory, W. J. Bry- ant, a H. Wither. Claddwyd yr olaf dydd Gwener yn yr un lie. Gwasanaethwyd gan y Parchn. T. Glanmor Jenkins, T. Hir- waun Jenkins, H. Withers, ac Air. J. Mills. Llanc 17 oed oedd efe, a lladdwvd ef yng ngolwg ei dad. Ceir gair am John Owen mewn lie arall.—Yr un dydd anafwyd David Davies, Craigfryn Terrace, yr hwn a weithiai gyd ag Absolom Lloyd; ond mae adferiad buan ar ei Iwybr.—Yr un Ltun eto bu farw annwyl briod y Parch. H. R. Byatt, gweinidog y Bedyddwyr Seisnig, yn sydyn iawn, er yn gyfyngedig i'w gwely oddiar ei dychweliad hi a'i phriod i ail-gy- meryd gofal Horeb, o Gaerloew bythefnos cyn hynny. Y dydd Gwener canlynol claddwyd ei gweddillion yn yr un env a'r ddau flaenorol, pan clalwyd teyrnged dry- loew i'w chymeriad gan y Parchn. T. Davies, Penybont; M. J. Mills (M. C.), Nantymoel; W. Paran Griffiths (B.), Melin Ifan Ddu; Cynlanydd Jones, Blaengarw, a W. Reynolds, Pontycymer. Oherwydd prinder bwyd a thraul teithio eynhaliwyd Cymanfa Ganu Plant Bedyddwyr v cylch hwn yn adrannau. Bu cwrdd" y hare yn Saron, Nantymoel, a'r hwyr yng Nghwm Ogwr. Llywyddwyd yn SarQn gan Mr. John Thomas, Bethlehem ae V111 Müthle- hem gan Mr. Sem Davies, Saron. Holwyd y plant gan Mr. B. James, Nantymoel. Ar- weiniwyd y canu gan Mr. D. Evans, Maen- clochog. Efe fydd yn arwain eto y Gv- manfa a fydd ar y Llun cyntaf vn Awst. Cvyrn Ogwr—Gwnaed elw o 3GI). o gan- tawd gan Gor Plant Bethlehem, dan ar- weiniad Mr. D. O. Daniel, ac anfonwyd yr elw i Ysbyty Caerdydd. C^feiliwvd gan Miss Gertie Jone. Mai 12, dewisodd Bethlehem bum diacon newvdd, sef Wm. Lewis, David Lewis, Wm; Richards, Wm. Edwards, a Thos. James. Brynmenyn.—Gadawyd enwau y Parchn. D. R. Pugh, B.A., Cwmogwr, a Rhys Grif- fiths, Tonypandy, allan o hanes urddo gweinidog yma yn y D AH IAN ddiweddaf. Blin gennym am hynny, a dyma ni mewn sachlian a lludw. Maerdy.—Cawsom ddwy Gymanfa Ganu, y naill gan y Bedyddwyr, a Mr. Dan Davies, Merthyr, yn arwain; a'r Hall gan y Methodistiaid, a'r Athro Dafydd Ifans, Mus. Doc., Caerdydd, yn arwain. Cyfeil- iwyd i'r Bedyddwyr gan Mri. C. L. Jones, L.L.C.M, Ferndale T. W. Mathews, Nasareth; T. Thomas, Scion, Maerdy. Cyfeilwyr y Methodistiaid oedd Mri. Joiin Jones (Alaw Rhondda), W. J. Evans a Miss Eunice Davies. Ni ddistawa rhu'r magnelau mo swn y gan.—Y Sulgwyn a'r Llun o'r un lliw bu'r Parchn. R. B. ijoiio-s, Ynyshir, ac S. J. Leeke, Cwmaman, yn pregethu yn Seion, ac yr oedd mm ar y tafodaii.-H-el) awr o gystudd hu tariv'r cyfaill hoffus Joseph Davies, Richard St. Y parlys a'i dug ymaeth, ac efe'n ymolchi ar ol dod o'i waith. Bu'n fireman am lawer blwyddyn ym Mhwll No. 1. Cafodd un o'r angladdau mwyaf a fu yma erioed, a'r Parch. Hope Evans yn gweini. Cydyni- deimlwn yn ddwys a Mrs Magdalen Davies, ei briod, ac a'r plant. Treharris.—Bu Cwmni Drama Ebeneser, Trelewis, yma'n chwarae "Ble ma fa; (W. T. Davies) a "Machan mawr i" (Dyfn- allt). Gwnaed "Ble ma fa?'' in Bessie Davies, Miss Jennie Kinsey, Mrs. M. J. Gaines Mr. John Davies, Mr. T. J. Williams. Roedd pawb yn dda, a Miss Bessie, fel Marged, y weddw, yn neilltuol felly. Gwnaed "Machan mawr i" gan Mr. Phil Davies, Mr. Henry Morris, Mr. W. T. Kinsey, Mr. E. T. Evans, Mr W. T. Wil- liams, Mr. D, J. Evans, Mr. W. P. Thomas, Mr. D. Lloyd, Mr W. Jones, Mrs P. Watkins, Miss Gwyneth Davies, Miss Rachel Jones, Miss Lizzie Kinsey. Caf- wyd hwyl dda. Yr oedd y neuadd yn or- lawn, a hynny oedd yn galondid mawr. Brysient eto i'n difyru. Clandwr, Tabernacl. Bu cwrdd yma i anrhegu Mr. Wm. Henry Jenkins a chloc prydferth am ei hir wasanaeth fel ysgrif- ennydd yr eglwys. Symiodd y Parch. Wal- ter Davies mewn anerchiad cryno hanes ffyddlondeb a defnyddioldeb y brawd mewn cylchoedd eVaill hefyd. Ar ran yr eglwys I cyflwynodd Mrs. E. Anthony, un o chwior- ydd hynaf yr eglwys, yr anrheg mewn dull swynol a theimladau dwys. Derbyniodd Mr. Jenkins yr anrheg gyda diolch mewn teimladau drylliog o herwydd caredigrwydd yr eglwys tuag ato, a datganodd ei hoffder o'r eglwys, yn enwedig pan gonai am yr hen frodyr oedd wedi blaenu, ond y bu eu dylanwad ar ei feddwl ieuanc yn annile- adwy. Cafwyd ychvdig eiriau gan Mri. H. Walters, W. Rees, T. James, S. George, W. Jones, W. Henry Thomas. Oherwydd afieehyd inethodd Mr. David Henry (Dewi Aman) a bod yno. Cafwyd anerchiadau gan amryw feirdd, a diweddwvd y cyfar- fod gyda "Dan dy fendith. Pontyberem. LJongyfnrchwll y bardd ieuanc, D. Awelfryn Price ar ennill o hono Gadair Soar y Llungwyn. "Myfyrdraeth Y Rhvfel," oedd y testun. Glowr ydyw, ac nid yw ond 25 oed. Eniilodd y prif wobrau mewn eisteddfodau o'r blaen. Pontrhydyfen. — Clwyfwyd y milwyr Joseph J. James a Joseph Rowles yn Ffrainc. Mae'r olaf Ysbyty Netley. Dymunwn iddynt adferiad buan.—Bu cvf- arfod blynyddol Jerusalem (M.C.) y Sul a'r Llun cyntaf o Fai. Pregethwyd gan y Parchn. J-. M. Jones, Pontrhydyfen, a J. Ro berts, M. A., Caerdydd. Yr oedd yr Efengyl dan y gwlith. Cyfeiliwyd gan Mr R. Griffith.—Dywenydd gennym weld Pte. James Jenkins wedi dod adref am dro o ffosvdd Ffrainc. Mae yntau wedi ei ddal ¡ nwy y gelyn, a'r dwymyn, ond yn graddol wella. Da gennym fod ein cyfaill I v Morwr T. John Davies wedi dod adref am dro, ac yn edrych yi-i dda.-Llongyf- archiadau lawer i Mrs. E. A. Morgan I (Llinos Dderw) am gipio'r unawd soprano yn y Bryn Sadwrn, Mai lleg, o dan feirn- iadaeth Dr. Vaughan Thomas. DeaHat ) fod Cor y Merched yn prysnr barotoi i ddvsgn darnau clasurol o dan arweinydd- iaeth Llinos Derw. Ystradfellte.—Mai 9, a'r awel falmaidd il yn sibrwd trwy goedydd yr ardal, bu farw Mrs. Catherine Jones Plasydarren, a hi, I yn 63 mlwydd oed. Ni fu erioed ledneis- iach gwraig na Mrs. Jones. Magwyd hi ar fron yr Ysgol Sul a'r Ysgol Gan, a bedydd- iwyd hi'n ieuanc. Fel eraill olr teiilti meddai hithau ar dalentau disglair. Mae gennym atgof melyiS am Ben Davies (Ben Bach) o Gttmidar, gynt, yn dysgu Cor y Bontpren ar gyfer eisteddfodau, a'r chwaer I vmadawedig yn un o'r prif sopranos. Wedi iddi ymbriodi a Mr. Hywel Jones, aethant i fvw i'r Rhondda. Ar ol hvnny buont yn cadw Hotel yn y Garw am flyiiyddait- a c-hodasant rai plant. Rhyw wyth mlyn- edd sydd oddiar y daethant i amaethu ty- ddyn Plasydarren. Dygodd y Parch. Washington Jones, gweinidog Hernion, air (la. i'r chwaer yn ei hangladd ddydd Mawrth, ei bod yn canu hen ernynau gyda hwyl nefolaidd yn ei chystudd. Daearwyd II ei gweddillion ym mynwent yr hen eglwys ynghanol arnyddion o alar. Gwasanaeth- wyd gan y Fieer Jones. Nawdd yr Ar- ghYvdcl fyddo ar ei phriod a'i mab. Wrth droi ymaith daeth englyn Ap Hefin i'm cof am Ystradfellte Trof (> wag ddwndwr trefydd,—i wvlltedd Ystradfellte lonydd; Cerrygog, walltog elltvdd,—gaf heb haid, A synna f'enaid yn swn afonydd. —Dewi Cynon. Clannau Plenna.-Swil galw i'r fyddin sydd yma a'r bechgyn yn rnynd. Ymwel- odd a ni o faes y gad a mannau ereill yn ddiweddar Pte. James Jenkins, a fu'n gor- wedd yn 1111 o ysbytai'r wind am beth am- ser, ar ol ei wenwyno gan nwv v gelyn. Helyd wele Stoker T. J. Davies a Sergt. Eddie Thomas a Sydney Lewis, R.F.C. Trodd yr eisteddfod allaii yn llwyddiant nos Sadwrn, 18fed cyf. Elai yr elw i chwyddo trysorfa y milwyr a'r morwyr, ac v mae clod yn ddyledus i'r pwyllgor gweithgar am ei ymdrech yn y cyfeiriad hwnmy. Cyflwynodd y Bonwr W. Jenkins, Y.H. ar- weinydd yr eisteddfod, ffon a chod o ai-jaii- ail, Pte..Jame, .Jenkins.-Yn ddiweddar bu Eghvys Bethel (B.) yn clewis diaconiaid, ac ii-eleli- pedwar gwyr da eu gair: John Rosser, M.E., Morgan Rees, Joseph Wil- liams a Jenkm Lewis.—Treuliwyd v Liun- gwyn fel arfer gan yr Y sgoJion Sabothol. Wedi gorymdeithio, awd i fwynhau te wrth y byrddaxi; er nad oedd y bara brith wrth law fel arfer, cafwyd disglaid o de a phob peth yn ddymunol. Wedi seibiant ac yeh- yctig chwarae, bu cyiarfodydd adloniadol. 0 Ben eioo Mawr Tredegair Bum ym ouah, Rymni'n ddiweddar yn gwrando ar y Parchn. John Williams, Brvnsiencvn a af r Atliro Joseph Jones, Abe.honddn. Da oedd bod yno. Yr wyf yn bur gyfarwydd a Mr. Wilhams er's 25 mlynedd.—Bu farw Mrs. Joan Thomas, Prince of Wales Hotel, yn dra sydyn, a hi yn 49 mhvydd oed. Roedd yn enedigol o i- dref ac yn hanu o deulu parchus. Dynes hawddgar oedd hi. Tawel hUll- iddi. Claddwyd ei gwr beth amsex yn ol, efe'n frawd i'r bardd. Cyn- nwyd ac y mae amryw blant ar eu liol.- Diolch a i Ap Hefin am ei benhillion buddugol i mi yn Eisteddfod Tafanrau Bach. Enw dieithr yn yr ardaloedd hyn oedd Ap Hefin, ond bydd yn boblogaidd yma yn y man gan ei fod yn bregethwr mor gymeradwy.—Bydd hen Weithdy Undeb Bedwellty yn debig o fod yn ysbyty i filwyr clwytecng ar fyr, ac yr ydym ninnau'r Guardians yn gwneud ein goreu i gael lie cymwys i'r tlodion dina,iii.-Y Sadwrn di- weddaf claddwyd gweddillion Mr. Saull- ders, arolygydd heddgeidwaid y cylch yn Ebbw Vale. Bu farw'n sydyn. Treuliodd 14 mlynedd yn y cylch, ac vr oedd iddo an- rhydedd yn ein plith. Mae Mrs Saunders yn aelod byw lawn o'r Cynirodorloii.-Ap Noah. Tonyrefail.—Cynhaliwyd Cymanfa Ganu y Bedyddwyr Mai 13 dan arweiniad Mr. J. H. Richards, Tonyrefail. Cyfeilwyr, Miss Maggie Lewis a Mrs. L. W. Thomas, a gwnaethant wasanaeth teilwng. Llyw- vdd cyfarfod y b.ore, Mr. Griffith Jones, Penrhiwfer, ac yr oedd mewn cydnawsedd hollol a'r plant. Llywydd y prynhawn, Paich. T. Thomas, Tonyrefail. Yr hwyr, Mr. Gethin Evans, Cwmlai. Cafwyd anerchiad gan Mr. Lewis James, C.1\1. Diolchodd y cadeirydd i Mr. Richards am ddod i r adwy yn lle'r arweinydd apwynt- iedig, sef Mr. Conwil Evans Caerfyrddin yr hwn a lnddiwyd i fod yn bresennol o herwydd afieehyd. Llongyfarchwn yr ar- wenydd a'r cantorion ar safle uchel y can. f ii,-?, 1 -)o d fod Pte. Clydach;—Blin gennyf wvbod fod Pte. David Jloyd mab Mrs. Lloyd, o Heol y Fardref, wedi colli ei fraich' v'l y frwydr fawr. Annwyl yw David gan bawb cr'i gydnabod.—Clywsom fod Pte. Hendry Rees, mab i Mr. a Mrs. Hendry John Rees, y grocer, o Heol Dwynybedw, yn un o gar- charau Germani. Brysied y dydd pan y cfiift waredigaeth .—Canwyd vn un o gapeli Clydaeh yn ddiweddar Beth am y nos, wyliedydd? Y nos sy'n toi ar fyelP Pa luyd y daw dros wledydd Oleum'r nef? pa bryciP Duodd ein claear deg yn awr, Gwtsgodd am dani'r fagddn fawr,- Cyhoedda agoshad y wawi-, Wyliedydd Seion." A chredwn fod pob calon yn vr emvn. Gelliwastad.
I HERMON, TREORCI.
HERMON, TREORCI. I BEIRNIADAETH Y AIARWNADAU. I Marwnad i'r Diweddar John Jones, Conway Road, Treorci. Derbyniwyd tair-ar-ddeg o gerddi-coffa yn llawn o amryw iaeth, a dim yn wael. Y rhai canlynol osodir yn olaf yn y-gystad- leuaeth: Tan yr Ywen, Telyn Leddf, Dyffryn Achor, Dim ond blodyn, a Timo- theus. Alaent i gyd yn gerddi cymeradwy, rhai o honynt fel pc ycliydig yn ddiegiii. eraill heb lwyddo i bortreadu'l* gwrthrycli yn ddigon elir, a thynnu ar eu dychymyg, a chreu rhinweddau na chrybwyllir am clan- ynt ryn v manylion. -Alie'.i- i-hiii canlynol yn rhagori: Gwerinwr gar ei enw.—Cerdd lithrig a Ilawer o dlysni ynddi, ond disgrilia'r gwrtli- t'ych yn anghywir yn y ppetair llinell a gyf- eiria ato'n esgyn y ilwyfannau i gipio ei I "arob ryn." Beth all fod ystyr "geltydd poen." Awen ddivys tan ywell ddu. Cerdd a Ilawer o ergydion barddonol ynddi, ond nid yw'r gwrthrych y ddigon cyflawn yn hon eto, ac fe'i darlunir mewn mannau ynddi yn rhy eithafol. Yr oedd v brawd hynaw s a ffyddlon John Jones yn ddigon da heb fenthyca iddo rinweddau neb arall. Blodeuglwm Hiraeth. Llinellau gwas- tad a chwaethus o'r dechreu i'r diwedd. Nid ydynt yn rhyw farddonol iawn. Maent yn debycach i fywgraffiad cryno o'r gwrth- rych mewn mesur ac odl, nag i gerdd-gofi'a. Camsynied ydoedd dweyd iddo swydd ddiaconaidd am flynyddoedd. ¡ Diliai^ o dannau'r delyn.—Cerdd swynol yn llawn o brydferthweh a eheinder iaith. Mae'n debycach ei hard dull j delyneg nag i gerdd-golia. Alae gor mod o'r gwrthrych fel cerddor ynddi hefyd, heb roi digon o amlygrwvdd i'w rinweddau gwerthfawr mewn cylchoedd eraill yn yr eglwys. Philos.-Ccrdd dlos yn llawn o ergydion byw, ond teimlwn yn ftin nad yw'r gwrth- rych yn gyfiawnach ac agusach a tom ynddi; nid oes gyfeiriad ynddi o gwbl at ei gysyllt- iad a'r Gobeithlu, a'i weithgarweh taivel. a cliysoii yii ei egIAN-ys. Pen Pych.-Cerdd brydferth eto, yn ystwyth a natnriol, Hid yw mor feddylgar a barddonol ag eiddo Philos, ond mae'n dwyn y gwrthrych yn agosach atom, er ei bod hithau eto yn portreadu'r gwrthrvch yn ormodol fel cerddor. Y Maen Cudd.—Dyma gerdd dda, a chyf- oeth o farddoniaeth chwaethus ynd^li. Iiit- asai'n well er hynny, yn ol fy nhvi) j, pe heb gymaint o sylwadau cyffredinol a chrwydrol. Nid yw corfaniad y linell gan- lynol yn hapu s 'Byddai'T a thra w a' r diac-on yn cyfarfod mewn un tant." Rhaid dii-eyd fod hon yn gerdd dda odiaeth. Calon Drom.-Cerdd brydferth a bardd- onol drwyddi; diehon er hynny nad r gwrthrych mor gyfla wii. N-iicidi ag eiddo v Maen Cudd, ond mae'n dlysach a gwresoc- ach ei hysbryd. Ac o gymryd v ddwv gerdd ddiweddaf a enwyd oil vn oirrliaid'i nil ei gosod yn gyfartal, rhaimer V wobr rhyngddynt. (I bai-liati.)
[No title]
Llanymddyfri.—Dydd Gwener claddwyd gweddillion y Parch T. E. Thomas, a fu am banner eanrif yn weinidog j'r Methodistiaid yn Llanymddyfri a Alyddfai. Daethai torf i'w gvnhebrwng yn cynnwys Maer y Dj-ef ac aelodau'r Gorftoraetli. Aleibion iddo ef yw'r Parchn. H. Solfa Thomas a J. Vincent Thomas, Clydach: a merch iddo ydyw Mrs. Thomas priod v Parch. W. H. Thomas, Maesteg. Alae mab iddo, Ernest, o hyd yn hyw yii yr hen gai,tref-Beilfglas; mah arall vn fasnacli- wr yn Nhredegar, sef Mr Sidev'l,. Thorn as" ac un yn Ne Affrica, sef Thomas Arthur Y mae amryw fechgyn a merched eraill mewn galax ar ei ol. Blin iawn gan lawer fydd nivnd l Lanymddyfri a gwvbod nad yw ei wyneh sinol ef i'w ??ed yno mwv. Ln aiali o hen frodorion y He a gefnofld arnom yr un wvtb- no's oedd Mr. Thomas Williams, Felinclre ac efe'n 71 oed. Bu of yn ffermio yug Nghefnllan am flvnvdd- oedd, a deuai o hil gwyr cryfion. Treuliodd ei flynyddoedd olaf yn Llanvmddvfri, ac m tii neb mwy rhadlon a charedig ei vsbrvd. Gadawodd weddw a clwv ferch SV'll liofi ia\\ n gan v rhai a'i hadnebydd.