Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

5 erthygl ar y dudalen hon

-I -""_-)11."" I Aelwyd y…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

-)11. I Aelwyd y Beirdd. I Anfoned y Beirdd eu cynhyrchion t I Ap Hefln, 11 Seymour St., Aberdar. Mae'r englynion yr Avytlmos hall etc, fel clychati'r -grug, yn fan ac yn ami. Dewi mor naturiol a siarad • Neco yn eyngan- eddu Sol-ffa Neander yii clecian yn Saes- neg; Owen Owen ar destun newydd. Argoela'r AelwYd fyned yn fath ar goB baffio (boxing saloon) cydriiwng cyfeillion a gelynion y "wiw felen." Cofia llawer am V ddadiddinvestol cydrliAvng Trebor -N-fail Dewi .Havliesp, ac Alafon. Trw/Siwyd petht in .r yr eiddo D.D. n S'hadr&eh. Mid gwaeth yw Torwerth a Llanfab o adael pobo bennill allan ar eu byrred. Testun siarad llawei- a fydd gwawdgan nItyd, awdur can y "Tri-a-Tliair" a'r 'f Alderman," a fu yn difyrru Aelwyd y Bei l'cld, cyn byn. Awdl Cwernogle a gynhwysa doreth o gyffelyb v tamaid lrwn. Cofied pawb mai ystyr odiaeth yw very, ac na all. dim fod yn odiaeth wrtlio'i bun, ondi gall fod yn odiaeth o dda neu o ddnyg, Heu yll dda odiaeth. BORD FACH Y DISCYBLION. N. W. Williams.—Diolch am y eordyn post tlws. Mae goba-ith ohonoch gan na ellir eich digalonm. Treiwch eich Haw ar ysgrifeimu pwt o lythyr y< tro nesaf yn e peiiiill. Mae llediaith difrifol ar y frawcldeg sydd gennych Avrth gni-t eich I)el-lnill. li.i:Eto biia-ti.. Cofion ato ti ar papur y DARIAN." GAVGI y DARIAN Avytlmos y Nadolig. Bifan, 'Corseinon.Mae eicli Jlytliyr manwl yn glod i chwi, ond ar gvfer rhai nnvy dibrofiad a 11 ai eu gAvybod na chwi y gosodw*vd y dasg o chwilio am. lin/ellau gwallus. Cred'wn. gyda'r aAvdurdodau gor- uchfel mai nnsillaf yw pob gair yn y Gym- y Sl"ll! diwed 4 -Li ("Ycl ;1 w ill. ol raeg]v "y sy'n- daweddu gydag w ar ol cyt- sain, mogis meddw, syiw, marw, etc., ac i unig eithriadau yw hwnnw, acw, a dacW; ond ni dlarm fod yn galed ar rai sydd eto heb ell hargyhoeddi ar y mater, trwy luehio allan linellau fel a nodweh. Def'nyddia R.W.P. y ddwy ffoixid. Mae "gwartliTudd a gorthnnn" yn hen gynghanedd af yn eiddo .cyfiredii). Wrth gwrs, "I. Walia," ac nid "I Gwalia" ddylasai fod. "Minnau'n ffrom a 'mhen yn ffrwst." Yn ol gramadeg ":l'mpen" sydd yn gywir, fel y nodwcli. A bod yn famvl, rbaid cael gair fel berw i wneud cynghanedd lusg a chwerwi yn ei diweddu. Piga, Bifan wall byd yn nod yn ei gan ei Inin: "A chanfnm ddraenen fiodenog." "Canl'um" a ddylasai fod, yr acen ar y sill olaf yn lle'r gyntaf. Melys iddo gael civmnÍ rhai o'r meistri diAvcddaraf a syrthiodd i'r nn ffos •' .i "Minnau wybum anobaitb," meddai Bardd yr Haf. D.W.D. — CvAvir y dyvt-edwch fod proest yn y llinell hon—"Yn gryf iawn ac erfyniwii," a gallai "Ydlan ddiaflan gvflwr fod yn well trwy gael g :i ateb yr g yn "gynwr." Glywsom oddiwfthi—Glynfyr, I). W. Davies, Dewi Aur, Toriel, Dfelwyn, Harding Rees, E. V. James, Moesen. BEDDARGRAFF HEN GYMYDOG. I Yrna rhoddwyd ym mhridaell—ei fro deg Hen frawd hoff diddichell; Fe. gyfycl Sam Pemgamcll, Ar alwad Tor, i wlad well. DEWI AERON. DYFED. V I Wele ben-bardd aAvenol,—yn awdur 11 o nodwedd urddasol; Mawr Ddyfed! mae rhyw dchrvfol- ddawn drylen A gwin Eden trwy ei gan hudol. T'ylorstown. 0. JENKINS. PR-EGETHWR YSGRECHI,LYD. Fe ladd ei bun wrtli floeddio—a i oer lef d ri I t d d Mwy hoff fai sain m f s Hel y waedd, i ryhud,die. -E(. NECO. I HEDDWCH. Gwawr AAen ar nos gwerinoedd—taw all DWRR, Antur dig byddinoedd C'vnuai- baf bri canrifoedd A thrai i tli:i aruthr fioedd. Hedd,.y trai 'rol yinehwydd tr.in--gemau haul Hyllt- gymylau clrycín;, Hindda i oes,—neAvydd win YmAvared i lom Averin. Goreu additrn gwareiddiad—rheol aur I lid drwg gynhyrfiad; "Mab y Sae'r ,'ylllllob' siai,ad, Arf y Gwir 'rol twrf y gad. II Y MONNTWI-T. MonuAvr—mor annymunol—ydyw hwn, Gyda'i hynt dramgwyddol; Di'siarad ysbryd surol. NAwdus, bi'Avnt o eifcsieu brol. Dolgellau. OWEN OWEN. ENGLYN r; p'.11 'Vnawd wrth gyfiwyno 'am'bE' 1 uymm. The kind dove of love alone—has carried j Th is' curious te?tation? And on its wing shining arc "hewn Mor wishes and admiration. Y Fenni. H. NEANDER RICHARDS. I ""¡-U- SEX J'R GELYNION. j (Yn null yr hen feirdd.) Un o'r petbau goreu a ddarllenais ers dydd oedd erthygl y Golygydd am y Gohehydd yny Western Mail. Dylai'r nodiadan byn gael eu darllen gan bob Cymro byd, er inAvyn eu trwytbo a'r gwladganvch ysol sydd ynddynt. I Credaf bod ysbryd gAvlatgar leua-n Bryd- ydd Hir AArtb benelin Tywi pan ysgrif- ennodd efe y rbain. Owae ni n'r Sais, gnaf treisiawl,—a'i ger- iiint Kiti gwladganvyr ffugiawl; iiliowii iddynt eu rhan haeddawl, Ac arcli ddig-—"Oerrwch i ddiawl." DAVID JOHN BEY AN (Bifan Oorsehion). 0 '!> HEN BEINT AG E? Y "cwnv bach." iach o hvd—-y\v ei bulse Balsam yw i'r hollfyd; I'r bychan er heb iechyd Fe ganaf ft gwyn,' ei fytl. uli bunt annwyl am beint o I-toiio-ro'f Pam fydd raid a'm Avrtho; Mwynhaf ef, a mynnaf o, Hyd dduhiAvr, doed a dddeio. "Shoni'r (twas," atgas wr, sydd—yn ochi'Ti Uchel a Gwernllanydd: Mown l'ha.gfaru am ryw farn fydd I sweh, od y sychedydd. HeVi dan uflern nid wy'n hoffi,-a gwn Nad oes gwas. wnai bobi Hen Alaw. Sylen-sili A llusg waitb .1aiin llosgi i. Gwernllanydd Iiii-n sydd wedi soddi— lawr I lwmlmIl trueni At ei. hen -frawd, dyna'i fri—a'i frawd hen A galw'r Sylen yn gaAvliAvr sili. Aroswch, feirdd amrasol,—a pheidiAvch A'ch ffwdan cableddol; Nid yw eich ffug nadach ffol Ond nyddiad ewynyddol. Lhuliwch ffoi'dd i roi llonydd—i garwr Ei gwt-w sy'n ddedAvydd; Neu fe'ch eeir ctan faich cervdd, Y criw dAvl, yn jail Caerdydd. I ALAW SYLEN. PRYDER RHIENI AM EU PLANT. Morfydd bach, os wyt ymbell. Estyn at y trysor gwell Bydd yn eirwir hlentvn gwiw, Cadw't-h draed ar Iwybiau DUAV. Cofia ofal tad a mm, Yn arweddu'th gyntaf gan'i; Ofni cwymp ar tirotliAvy'r drws, Ac andwyo'th A\ j'neb thvs. Ben ac If or aeth a' thi, Dros yr afon ar y lli; Dan eu gofal, ryw brynbawn, 'Rod, ti'n mynd yn' llaweri iawn. Syrthio wnest, gan waeddi'n groch, Trowd y pinor gwyu yn gocli; Cochwyd gwedd dy fantell wen, Tyst yw'r graith dan Avallt- dy ben. Gwylia rhag cacJ codwm mwy, Syrtliio i bechiod dan dy glwy: Er cael byw ain einioes faith, Nid oes dim a giiddia'rrgraith. 'Port Talbot. D.D. Y GOCH DDIODEN. i Gariadus. iachus, gochen—i filoedd Sydd yn felys "wedgen"; •Gwisgi aeres y gasgen—i'w cliAvmiii Diail t) "solid" yn Alaw Sylen. A'i gym. lwynig G-werjill.anydd" yi-t- ei-win Gura. ar y pi-ydydd; Clwy'r ewinog gloriannydd sy'n chwerw, 'E garia ddelw y gwir ddialydd. "Shoni'r Gwas," diflas dafla-ei wermod A'i ddirmyg ar gylla Anwydog wr, diod ga' Yn ddiball all ei Avella. "G-AveU yw dAvr i gylla dyn"-y llinell Yha sydd yn bemvyn; Daeth a^ anghlod i'th wag englyn. Er ei lros, biirit hi i'r llyn. Os wyla Alaw Svlen-clan ddu lid Hen ddau lo diaAven,— Fe yw y bardd cr;yfa'i heIl- Hyd ei wraicid fel cedrwydden. AP MANDREL CWT. CHWARAE AR Y TRAETH. 0! mor hyfryd ydyw gweled Tiv; o blant ar draethle'r don, Yn cvd-chwarae vn adiniwed Gycla llonder dan eu) bron Hel; un meddw] am beryglon Yn swn erchyll donnau'r Hi, C'liivlirae maent heb ritli gofaion Gyda'r tyAvod man diri. Ond pan ddaeth\ y gaAvr-don heibio, Gan ymrolio 'nol a b1a'n, Eu liyfrydwch ga'dd eu briwio Gan eu clirio i (fwrdd yn "Hin Felly bydd eir; bywyd ninnau, Os ar dywod bydd ein sail, MyniiAvn bwyso ar y sylfaeu, Ar y Graig, sef Adda'r All. Ynysforgan. T. SHADRACH. LLYFRGELL. Ha-wlfraint gAA-eitlrwyr bro''r mynydd-dir Yw"r iyfrgell gviines glyd, v Ynddi ceir cvfrolau drudfawr FfrAvyth athrylitli oreu'r byd; 1'1' Lyfrgeiri awn yn aiddgar, Cell cliAvylliant SAvyno-1. yw, Na foed chwarae'nllÔdeill hymgais, I itiveli delfryd byddwn IWAV. I I0RWERTH. GAly\,nn SABOTH. Cofiwn gadw'r Sabpth, Dydd ordeiriiodd Duw, V Gysegredig Sabotb,- Dydd i orflhvys- yw'; GorifAvys, gan anghiofio Holi Sinderau'r Uawr, Treulio'r dydd i ganmol Gras Coin lesu Mawr. BEES THOMAS. Llansawei. (Llanfab). I FY MOD.. 'fynydd fy Mod,'—dyna mewn tri gair yr alhvedd i gyfrina-ch yr Awdl hon." —Cofnodion Eisteddfod Genedlaethol, 1912. "Canodd hwn i 'FATI went fy Mod.' Y DARIAN, Tacliwedd, 1919. Un rhyfedd y¡V'l' hardd vn holl oesau y byd, Ac a, yn rbyfedclach, jlvfedclicli o hyd, Bu'n caru rhodianna rliAvng banadl a brwyn, A rhedyn gwywedig yngborlan yr wyn A chrwydro fin hwyrddydd hyd iwybrau y coed I Aveled a ddeua-i Myfanwy i'r oed; Ond ffodd.o gynefin yr lieulwen a'r od, I fewn i isterau diwaelod ei fod, I chwilio am berlan 'nyfnderau ei fod. Bu beirdd heb rifeui yn c'rwydro 'ngwlad liud Ac, nid oes un llwybr o fewn yr lioll fyd, Na, chwaith yn y nefoedd, heb olion eu t)-aed, O'r orsedd wen fawr hyd at fey sydd y gAvaed, Canasant gyfrinach pob mynydd a dol, Ac anodd oedd lloffa un dim ar eu hoi; O'r diwedd damweiniodd awenydd o nod Ar gyfoetli dideifyn yn nheyrnas ei fod, Ar laAvnder trag'Hvddol vn nyfnder ei fod. Bu'n SA'ryno y dvrfa gan gymaint ei ddaAvn. Wrth blethu ei odlau i redyn a mawn, A melys ei ganiad fel afrllad o fel, Ond cadAvai ei destuji yn gyfan dan gel. Ar ol iddo orffen gofynodd rhyw un, VAwenydd, mae'r testun? Ni welaf ei lun." Y bardd a (-,t- trymed ei glod, A gAve-nodd, "Fe genais i fynydd fy mod, 'Does fynydd i fynydd fy mod." A'r bardd ymresymai un hirnos ddihun, "Os oes yna fynydd, nid yw Avrtho'i hnn, Rhaid fod yna. ddyffryn a doldir a bryn, A nant ac aderyn yn canu'n y glyn." A suddodd o'r golwg, cyn torriad y dydd I'r deyrnas ddibysbvdd, "nas gwel neb I end ffydd" Wrth rodio'n hamddenol, heb ganddp'r un nod, Tarawodd ar fynwent yn nheyrnas ei fod, Ac oedodd am ennyd ym mynwent ei fod. O'r diwedd dycliAvelodd yn ysgafn ei droed Gan adrodd y pethan rhyfeddaf erioed, Anwyliaid y galon yn syrtliio i fedd, A rhai'n adgyfodi yn .siriol eu gwedd, Rhai'n huno am fil o flynyddoedd yn llawn, Ac eraill y deffro cyn cysgu yn iawn. Ebe'r beirniad yn syn, "Rhowch y | Gadair a'r God I'r gAvron fu'n crvvydro ym mynwent- ei fod, Fu'n AA-ylo afonydd ym mymvent ei fod." Ni raid i'r bardd mwyach, a'r awel yn oer, Fynd allan i giAvydro yng; ngoleu y lloer, Neu oedi i Avylio miraglau y mor, Er tanio ei awen. Rhydd glo ar y ddor, A sudda i meAAvn iddo'i hunaii yn llwyr, A daw yn ei ol gyda'i awdl fin hwyr. Mae mynydd a mynwent-pob petji is y rhod, A heuliau yn cynneu, yn nheyrnas ei fod; Mae nefoedd ac uffern yn nyfnder ei fod ¡ Un nawnddydd 0 Hydref, anhifyr y tro, Y prydydd a golhvyd o lwybrau y fro, I Ac wedi hir chAvilio, yn agos a phell, I lawr ac; i fyny ynghonglau ei gell, ,e n hwng rhedyn y mynydd, tan dderw ac I ynn, Yr awel sisialai ar lwybrauvy glyn, "Oferedd eich ymchwil, yng nghwmni ei I glod Fe awenydd ym mynwent ei fod, Dan saAATil ei fynydd,1 ym mynwent ei fod." ILLTYD. I

Advertising

...Mr. David Mathews (Ap 1…

[No title]

Advertising