Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Penderfyniadau Cwrdd Misol,…
Penderfyniadau Cwrdd Misol, GYNHALIWYD YN TABERNACL, TRE- I LEW, HYDREF 6ed, 1913. 1.—Cymeradwywyd penderfyniadau y Cwrdd blaenorol. 2.—Ein bod yn ymddiried y mater o gael Colofn Goffa i'r diweddar Barch. Robert Jones. Bryn Gwyn, yng nghyd a'r trefniadau i'r Brodyr o Eglwys Bryn Gwyn. 3.-Ein bod yn gwneyd symudiad er cael Cymanfa Ddirwestol, a'n bod yn cymhell holl eglwysi y Wladfa i ymuuo, ac anfon eynrychiolwyr i gyfarfod gynhelir i'r amcan yn y Gaiman, Sadwrn, 25 Cyf., am i o'rgloch. 4.-Ein bod yn anfon llytbyr o gydym- deitnlad a tlieulu'r Fuelies Wen, yn eii prof- edigaeth o golli priod a thad,—y diweddar R. E. Jones. S.-Fod cynal Achos yn Rawson i gael s-ylw yn y cyfarfod nesaf. 6.-Fod Cymanfa y Groglith nesaf i'w chynal yn Sion, Bryn Gwyn, fel y caiilyn Am 10 a.m. Cyfarfod i'r Plant. Maes Holi Cyhoeddus-y 9fed bennod o Rhodd Mam. Holwr :-y Brawd O. Owens, Bryn Gwyn. Arweinydd y Plant:—y Brawd Lewis A. Jones. Chwareuydd :—y Brawd John O. Evans. Am 2 p.m. Holir yr Ail Ddosbarth yn Hanes Josua, gan y Brawd Rt. M. Jones, Trelew. Llywyddir cyfarfod y boreu a'r prydnawn gan y Parch. R. R. Jones, Trelew. Am 6 p.m. Holir ar yr Hebreaid gan y Parch. R. R. Jones, Trelew. 7.—Trefnir Cwestiynau Arholiad i'r Ail Ddosbarth gan y Brawd R. J. Berwyn, ac i'r Dosbarth Hynaf gan R. R. Jones, Trelew. 8.-Llywyddir cyfarfod yr hwyr gan y Brawd W. E. Williams. g.-Arweitiydd Cyffredinol y Gân :-=c:y Brawd Llewelyn Williams. Chwareuydd:— y Brawd Owen Lloyd, Trelew. lo.-Fod pob ysgol i wneyd casgliad ar gyfer y treuliau. 11.—Fod y cyfarfod nesaf i'W gynal yn mis Ionawr 1914. 181 VRR.
Cwrdd Pen Chwarter Ysgol Suly…
Cwrdd Pen Chwarter Ysgol Suly Gaiman. Cynhaliwyd yr uchod dydd Sul, Hydref 12. Dechreuwyd cwrdd y boreu gan y Br. Wm. Evans, Bryn Gwyn, ac yna galwyd ar y Br. David Ial Jones i holi ar y Chweched bennod o Efengyl loan. Yr oedd yr holydd yn ei elfen fel arfer, a chafwyd atebion da ac i bwrpas. Gobeithio y bydd i gyrddau o'r fath ein symbylu i fwy o weithgarwch a meddwl- garwch. CWRDD Y PRYDNAWN.—Dechreuwyd gan y Br. Hopkin Howells, ac yna holodd y Br. James H. Rowlands y dosbarth ieuengaf ar hanes Paul, a chafwyd atebion da ar y cyfan. Yr holydd yn gwasgu adref atom ein difater- wch a'n diffyg sel gyda'r arholiadau ysgrifen- edig. CWRDD Y Nos.-Dechreuwyd gan y Br. Daniel R. Evans, ac yna galwyd ar y Br. David J. Evans yn Gadeirydd, a'r Br. D Ial Jones yn Arweinydd, a chafwyd y rhaglen chwaethus ac adeiladol a ganlyn :-Adrodd- iad, Meinir Jones; deuawd, Mair Vaughan ac Aeron Griffiths; adroddiad, Tudur Edwards; cantgan Barti Evan Rees; araeth gan y Br. W. T. Griffiths ar ein dyledswydd fel penau teuluoedd i fynychu yr YsgoI SuI fel y gallom fod o gynorthwy i'r t6 sydd yn codi. Can gan Mair Evans. Beirniadaeth y Br. James H. Rowlands ar "Hanes Paul," gwobrwywyd Martha Jones adroddiad gan Llinos Jones deuawd, Martha a Hannah Jones; papur gan j y Br. John Arfon Jones ar "Yr-Ysgol Sul a'i chenhadaeth adroddiad, Myfanwy Roberts; deuawd, Mair Griffiths a Mair Evans ad- roddiad, Laurah Pugh. Beirniadaeth David Iâl ar y Maes Llafur, sef y Chwechedbennod o Efengyl loan, daeth pump i'r maes, cyntal, Richard Rowlands, ail, Cranogwen Griffiths. Gwobrwyodd David Iftl yr oil trwy roddi llyfrau i dri o'r ymgeiswyr ei hunan, fel sym- byliadidclYllt i 3nngeisio. Can, Annie Wil- liams; adroddiad, Annie Evans adroddiad, Morfydd Evans; can, David Ial, W. R. Wil- liams yn cyfeilio datganiad gau Barti Evan Rees; adroddiad, Dora Eluned Roberts; can gan y plant o dan arweiniad Ed. R. Evans. Cafwyd cwrdd gwerth bod ynddo. UN OEDD YNO. I I
Ffarwel i Sali Selog. i .—-…
Ffarwel i Sali Selog. —- ?. Swynol felodaidd seiniau Dy gan frwd, gu awen frau, I ateb a'm tyn eto Yma'n drist am hyn o dro. Un selog wyt ti, Sali 1 Pie buost ? A aethost ti Ar gam 'nawr i wiw gwmni Hudol un, a'm gadael i ? Rhyw for yn wir o hiraeth Dros fy nghalon ddilon ddaeth Ar dy "Gynnyg" drud ganiad Mor hoffus, mor felus fad, Ni thybiwn i—thybiai neb- Y baet mor hir heb ateb Ofnais—mi boenais, fun bach- Nad oedd Sal wen amgenach Na'r rhai gwael oer o galon, Y Ileill, ragrithient yn lion A hudol, a throi wedyn I 'mhoeni, nes delwi dyn, A 'ngado mewn ing odiaeth, Mewn anfad gariad yn gaeth,— Hwytliati'n lali yti rhodiaiii)a 0 hyd yng ngwen heulwen ha I'ga(:ilyn" rhyw "glêr" ereill- Fy lladd i er llouni'r lleill Ond os parod i briodi, Gariad. fach, mi gredaf fi Nad ocs angen sgrifennu Cliwaiie, yti A pliiil du: Awn at y gwalth.mawr weithian 0 drefnu—nid canu cân- I nofib'r ffrom enfawr ffrwd A'i hoergur a'i haml hergwd A elwir byw." Ar li'r bywyd Profir pawb rhwyfo rhaib byd Yn ddiogel drwy ddu eigion Grym trawster dyfnder y don Ni roddir ond i'r haeddol Gryfaf: y rhwyddaf ar ol Fyth yw 'r gwan, e fetha—'r gwael, Ufucld I-droi 'r Cryfrhag gafaell Nid teilyngdod yw'n nod ni, Ond cyndyn ennyn ynni; Anheilwng gwan, mewn alaeth Wendid—pwn i'w gadw'n gaeth. "Rhaid i'r gwan ddal y gannwyll I'r dewr i wneuthur ei dwyll." Byw'n hyf raid, heb un hafal, Nid yn dda'r sut-yn ddewr, Sal, I 'mlwybran at ami wobrau. Ry fywyd gwerth trwy fyd gau. Bellach, ffarwel i'r helynt Rhwng Sali a fi, fy hynt Derfynodd troaf finnau Arall wers i'r llu i wau. Yn gywirol dy gariad, Yn ffyddlon, o rwyddlon rad, Doed a ddel, fyth y 'th welwy', Amen 1 Ni atebaf mwy. A. H.
\Gohebiaethau.
Gohebiaethau. Y DYFRHAWR." Pan ymddangosodd penillion y II Dyfrha- wr" dan olygiaeth David Iâl, gwnaeth syl- wadau ffafriol arnynt, a chondemniodd y feirniadaeth gawsant. Dywedai, mai rheswni honedig oedd dweyd, "nad oedd y bardd wedi canu ar y testyn." Mewn TRAFOD arall dy- wed tod y testyn yn benagored" (?) nid rhyfedd yn y byd felly i gymaint o destynau ruthro allan o hono, ac i'r bardd ganu i bob un o honynt, sef, "Ygwladychwyr cyntaf yn cefnu ar Gymru ac yn wynebu ar anialwch 44gwdg a llwm;" "Yr angenrheidrwydd am gyfundrefn dyfrhaol yn y Wladfa;" Yr an- hawsterau a'r caledi cysylltiol a thori'r ffos- ydd a'r camlesi;" "Beiddgarwch a dyfalbar- had y dyfrhawr yn ei waith yn goresgyn yr anhawsterau ac yn dioddef y caledi; Y Wladfa yn dibynu arno." Wnai neb ond David IAI-sydd yn ddall am na fyn weled, ddweyd mai y Dyfrhawr yw'r holl bethau hyn J Yr oedd y penillion fel y gwelwyd hwy yn y DRAFOD, wedi cael eu newiddipyn ond soniodd David Ial pryd hwnw ddim byd am hyny; wedi cais ato am danynt fel y buout yn y gystadleuaeth, y mae yn cyfaddef idclo sylwi fod y bardd wedi rhoi'r gair fyw a byw i odli a'u gilydd yn y pumed penill. Ystyriwn y gwall yn frycheuyn ar y darJun a gwyddwn mai o ddamwain y gwnaed ef; a newidiais ychydig ar ffurf a geiriau Iiinell- au gan yrndrechu cadw syniad gwreiddiol yr awdwr heb ei newid" (?) Ai teg a boneddigaidd ymddygiadau fel hyn, k phenillion wedi bod mewn cystadleu- aeth ? Dim ond i haerllugrwydd Ial mae y peth yn bosibl. Ti yr hwn a bregethi onest- rwydd, a ddarnguddi di ? a gymhelli fonedd- igeiddrwydd, ac ar yr un pryd taflu ensyn- iadau ac awgrymiadau sarhaus. Edryehwch arno yn "ymdrechu cadw syniad gwreiddiol' yr awdwr" yn niwedd y pumed penill yn y gwreiddiol dytiia nhw:- "Mae beilchion segur ac offeiriaid anllad "YD tyru tua'r lie er ceisio byw "Ar lafur hwn hwy ddont o bob cyfeiriad "A thwyllant werin er cael aur i fyw." Y diwygiedig gan D. 1. "Off eirlaid a segurwyr weilch digariad Sy'n byw ar gefn y dyfrhawr tIawd, Anghofiant am ei boen a'i chwerw brofiad "Diystyr ynt o'r ffajth ei fod Frawd." Gwelir fod y beilchion" dan law y Swynwr Oraclaidd wedi diflanu! yr "offeiriaid an- 1 llad" wedi troi yn "weilch digariad" neu piewn geiriau eraill yn llofruddion!! (Y mae dyn digariad yn llofrudd yn ol D. I.) Gwar- chod ni, dyma "gadw'r syniad (?; sylwer yn phellacli, pe buasai Morgan wedi con- demnio'r llinellau hyn (y rhai uchod) fel rhai heb fod ar y testyn, ni ddywedasid dim yn erbyn." Awgrymiadol iawn ouide ? Faint ychwaneg ys gwn i ? Dywed Morgan, Parthed meddyliau a syniadau y penillion hyn,credwn mai doetbach yw peidio manylu, gan nad ydynt ar y testyn." Dywed David lâl, "Tra yn credu yn ddiysgog yn rhagor- iaeth ei syniadau ei hun ac wedi penderfynu beth i'w ddisgwyl gorfodwyd ef i gollfarnu syniadau J. P. J." GwastrafF ar bapur ac inc ynghydag amser yw manylu ar anghysonderau amleiriog David lal. Pw barhau. ANWIREDD. Yn Nodion o Dreorci" yn y DRAFOD cyn y ddiweddaf, yr oedd a ganlyn "Cafwyd deuawd ganddo ef (y Br. D. J., Hafod) a'r Br. Samuel Brooks, Maen Gwyn." Ai cy- meryd canu mawl i Dduw yn ddifyrwch y mae awdwr y nodion ? Ni fu y fath beth a deuawd yno o gwbl. Ai breuddwydio a wnaeth ?-DIFFYNYDD.