Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
T. 1 Treord.I
T. 1 Treord. I Nos Lun yr 16 cyfisol cawsom bregeth od- idog a nerthol iawn gan y Parch. Morgan Daniel B. D., sef rhau o gyfres pregethau cymanfa yr Undeb, a gynhelid y tro hwn, cydrhwng yma a'r Gaiman. Sylfaenodd ei getiadvvrioddiar ranatlo Genesis xii 1-2, a gwnaeth ymdrech ragorol i geisio dwyu ar- gyhoeddiad i galonau y rhai sydd yn byw yn nghaethiwed Aipht pechod a dangos iddynty llvvybr a'i harweinia i'r rhyddid sydd rydd- id yn wir." Sylvvodd Mr. Daniel ar dri cymhelliad ag sydd yn peri fod dyn yn gadael gwlad ei enedigaeth, sef iechyd, cyfoeth a rhyddid, ac mewi) modd medrus a gafaelgar rhoddodd y cymhellion uchod i'w cyferbynu mewn ys- tyr ysbrydol, a chan ei bod yn ymarferol ac amserol credwn mai nid annyddorol fydd arlwyo y tameidiau blasasaf ar fwrdd y DRAFOD. i.if.-lechyd. Mae afiechyd iiaturiol yn torri cysylltiad dyn a'i gylchynioa.-yn ei amddifadu o bob hyfrydwch a fwynhai ijiewn cymdeithas, telly hefyd y mae pechod yn gvvahanu dyn oddiwrth bethau aruchel ei fywyd," ac yn cael ei wrthod o gylch cym- deithas rhag cael ei gwarthruddo ganddo. Gorchyinyn y meddyg yw pan fo dyn mewn afiechyd am agor y ftenestri er cael digon o awyr iach, y mae iechyd mewn ystyr foesol ac ysbrydol i'w gael hefyd trwy symud yn mtaen o'r wiati aflan a halogedig o sefyllfa yr ydym ynddo a dilyn Duw i ganol yr awyr- gylch Ddwyfol yn yr Arglwydd lesu Grist." zail--Cyfoeth. Gadawa Ilawer eu gwlad enedigol gyda'r gobaith o allu cael gwell cyf- oeth mewn gwlad newydd, y mae yn galw yn uchel arnom ninau i wrandaw ar lais Duw yn ein cymhell, fel ag y cymhellai Abraham gynt Dos allan o'th wlad. i'r wlad a ddanghoswyf i ti.' Mae cyfoeth y ddaear yn fendith fawr, ond ni ddaw un cam pellach nag angau, eithr am y cyfoeth arydd Duw trwy Grist fe saif am bob tragwyddol- deb. Mae'r cvfoeth o wybodaeth am Dduw yn anherfynol, a'r dynion mwyaf sydd bar- otaf i gyfaddef hyny. Ufuddhau i Dduw yw'r amod i etifeddu'r cyfoeth hwn, dyna yw hanes dynion mawr y byd i gyd-ufudd- hau i orchymyn Duw, dyna wnaeth Abraham ac mai ei ddylanwad wedi cario i lawr ar hyd yr oesau. Ydyw y mae'n sicr y bydd i ddylanwadau dynion da y byd ymdonni ar gefnfor anfarwoldeb, a dy.na'r cyfoeth i ym- ffrostio ynddo yw'r bywyd pur a'r cyrneriad g I an. 3_vdd—Rhyddid. Dywedodd un o fedd- ylwyr galluocaf v bvd, sef Robertson mai ufudd-dod i'r ddeddf uchaf yw rhyddid,' a phwy bynag a ufuddhant, byddant gyfranog o'r rhyddid sydd ryddid yn wir." Bydded i'r apeliadau hyn gael dyfnder daear, fel ag y gellir disgwyl ffrwyth mawr maes o law. 'L- AP SELYF. I
Yr Ysmaldod Dirwestol.I
Yr Ysmaldod Dirwestol. I [Allan o Waith TREBOR MAI, prif Englyniwr Cymric, cyhoeddedig gan I. Foulkes, Lerpwl, jrS8j.] Trwy law UMBALAH. [PARHAD.L VALENTINE I DEWI HAVHESP. I Dod reswm, wedi'i drwsib-âg awen Gywir, goeth, da Deio Temlyddiaeth, dibabaeth bo,-os.gelli, Oherwydd enwi holl urddau hono. Hyder eich holl ddefodau,—yw'r faner Rufeinig, yn ddiau, Godwch, chwi gerddwch ffyrdd gau, Sodom y dyfeisiadau. Nid "twng," "teihvng," a phob tal,-hyd Ffylacterau hafal, [diras, ürddenwau swyddau'r dyn sal, A etyb i'r titotal. t. Er dawn hyflawn, i aflwydd—a pohol, Braich y Pabau newydd A balchder, gwagder, o'n gwydd Is Abred,-Iwydda sobrwydd.  ?, ceu b ren. LLENOR O'R LLWYNI. I y???M?'?. (Fw bar ha u.)
OYDDIADUR-MEDI. 1
OYDDIADUR-MEDI. 1 20—G. Parch. Edw. Morgan, Dyffryn, 1817 M. Mai 9, 1871 claddwyd Mai 16, tyrfa- oedd enfawr yn dilyn ei vveddillion o barch i goifadwriaeth anwylddyn. y y bobl M. Dr. Francia, 1840; brwydr Alma, 1854; dydd Delhi, 1854; cymer- yd Rhufain a chyfyngu llywodraeth y Pab o fewn terfynau y Vatican, 1870 cau Camlas Panama oherwydd ymlithr- iad yr ochrau yn Culebra Cut, 1915. 21-Gorseddu Dr. William Morgan yn esgob Llanelwv, 1601; G. Florence, eerfiwr. cain, 1728: M. yn Lisbon, Ebrill 1, 1813 buddugoliaeth cyntat Wellington, 1803 M. S.iratea yn Limoges, 1819; M. Syr Waiter Scott, bardd a chawr llenyddol, a rhamantydd hanesyddol dihafal, A. y gyfres Waver ley Novels, etc., 1832; trwy anftbdion perthyuasau daeth i gvflwr o ddyled,hyn a'i cyrnhellodd i ymgymeryd ag ysgrifenu y gyfrol gyiitaf I Waverley, gvverthiant mawr pa un ali galluogodd i ddiddymu y ddyled yn anrhydeddus, ac fuan ymdrechodd drachefn hyd nes gor- phenodd y gyfres; M. Schopenhauer, 1860: G. Chwef. 22, 1788: apostol Pessi- mism, fod y byd yn hollol anobeithiol ddnvg, yn enwedig ei genedl ei hun, ac yn ei ewyilys gofidiai mai Almaenvvr ydoedd. 22—M. Es-ob jewel, A. Diffyniady Ffydd, her i'r Babaeth, 1571 cyfieithwyd i'r Gym- raeg gan Morus Kyffin, 1594: pan ofyn- wyd i Iolo Morganwg, yn Eisteddfod Caerfyrddin, 1819, "Pa gyhoeddiad a ys- tyriai efe yn safon y iaith Gymraeg?" attebai yn ddibetrus, "Cyfieithiad Morus Kyffin o "Ddiffyniad Esgob Jewel' erlid y Parch. Jenkin Lewis, amddiffyn wr htwliau'r Aii-hydfltirfwyr, yn cael ei faeddu, ond fe drechodd, gan eu hym- rwymo i well buchedd, 1787: M. Llan- fyllin, 1805, oed 56; BR. Zulphen, 1586; BR.Curupayti, 1866; Lincoln yn cyhoeddi diddymiad Caerhwasiaeth, 4i mjliwn o gaethion, 1862 M. Parch. Jas. Richards, Pontypridd, i 867 M. Parch. J. Ogwen Jones, A. cyf. diwygiedig o'rT.N. i'r Gym- raeg, 1884 corwynt ysgubol o amgylch Vesuvius, 1911. 23-BR. Assaye, 1803 darganfod y blaned Neptune gan John Couch Adams a Le Verrier ai- yr un pryd, 1846; ei phellder oddiwrth yr Haul, 2,850,000,000 o filldir- oedd, ei chylchdro o amgyich yr Haul, 164-6 o flynyddau M. Artigas yn Para- guay, 1850 M. Wilkie Collins, 1889. 24-G. Jas. Davies (Dewi ab Iago), ger Llan- dysul, lienor a bardd, 1772: gwasanaeth- odd o dan yr efengylwr Stephen Hughes, Pencader Rodeo del Medio, 1841 Es- tatua de Belgrano, 1873 M. Eliza Cook, 1889 M. Parch. Samel Roberts (S.R.), Lanbrynmair, 1885: gwasnaethoddCym- ru mewn pynciau gwleidyddol a chym- deithasol: saif eyfroI o'i weithiau (1856) y 11 gof-golofn o'i ymdrechion fel Cymro gwladgarol; M.G.S. Gilmore, 1892; lladd meirchfilwyr yr Utiol Dalaethau yn Tex- as gau Mexicaniaid, 1915. 25—Darganfod yTawalfor gan Bilbao, 15 13; G. Ceiriog, 1832, bardd y gan, y rhian- gerdd, a phrif-fardd telynegol Cymru M, Parch. Daniel Williams, Tregynon G. Arglwydd Overstone, 1796 clydc1 Lucknow, 1857. 26—Dechreu teyrnasiad William II, (Lloegr) 1087: diweddu Awst 2, 1100; yr Holy Alliance, 1815; M. Syr John E. Dol- ben, 1837: pedwerydd yn ei haniad o'r Archesgob Dolben (Siarl II.): G. Mai 4, 1750: llyfryddwr hynod M. Owen Jones (Myfyr), oed 74, 1814 man ei fedd, All- Hallows, Llundain G. Brenin Denmark, 1870; glauiad milwyr Prydeinig o'r In- dia yn Marsailles, 1914. 27—M. Gutenberg, dyfeisydd yr argrafFwasg yn Mayenoej 1467 BR. Busaco, 1810; M Vieytes, 1815; agoriad y rheiiffordd gyn- taf yu v byd yn Lloegr, 1825 G. Parch. John Hughes, D.D., 1827: M. Hydref 23, 1893: outlaws o Haiti yn lladd rhyngyll o'r Unol Dalaethau, 1915; ewymp Strass- burg, 1870; terfyniad fl. Iuddewigj 5679 neu y fl. 2671 oddiar sylfaeniad Rhufain.
Deigryn ar fedd Wm. M. Davies…
Deigryn ar fedd Wm. M. Davies Dolavon. Ymadavvodd y cyfaill hwn eto fel llawer eraill eleni, yn sydyn iawn nos Weiier y 13eg cyf., ac ehedodd ei ysbryd tyner ar ain- rantiad i'w dragvvj'ddol gartref. Un tawel didwrf fu efdrwy ei fywyd ac ymadavvodd o'i ddaearol babell yn hollol ddigynwrf, yn uuion fel y bu fyw. Mae'r cyfeillion fu yn sefydlu achos crefyddol yn y Boncyn Mawr bymtheg mly nedc1 ar hugain yn ol yn cwympo o un i un. Thomas Jones addfwyn Glaii 'i- Afon Mrs. Thomas, iraidd-grefydd- ol ei hysbryd, Boncyn Mawr; a'i mhab Owen Thomas ffyddlon, ac yn awr wele W. M. Davies dawei a thyner wedi uno a'r cyf- eillion hyny y tu draw i'r lien i beidio ym- ado inwy. Bu o wasanaeth mawr i'r achos gwah hwnw ac efe oedd y dechreuwr canu, a pharhaodd yn fi'yddlon i'r achos yn Ebenezer ar ol hyny ac i ganu a'i lais tyner swynol ar hyd ei oes. Mae ei gan heddyw ar fryniau gwyrddion gwlad y dydd yn fwy bywiog a llawen wedi gwared bythol 0 lesgedd corph. Tarawiado! a theimladwy iawn y Hefarodd ei hen gyfaill Glan Eifion uwch ei fedd. Yn ddiau buasai llawer eraill o'i hen gymydog- ion yn hoffi rhoi gair o flodyn er parch i goffa yr hwn a garent gymaint, ond ri roed cyfle iddynt. Daw rhew-wynt llawer gauaf, a gwawl dyner heulwen llawer haf uwch dy fedd, ond cwsg di y cvfaill siriol yn rlawel yn dy argel welv hyd ddvdd yr ail gyfarfyddiad. Aethost adref ar derfvn y dydd ac yn ngolwg blagur yr helvg wylofus, ernes o ddyfodiad haf tragwyddol gwlad sydd well. Yn iach iti am envd W. M. HUGHES.
Family Notices
GENI. HARRIS.-Medi 23ain, ganwyd i'r Br. a'r Fones Benjamin Harris, ferch. Yfam aIr fechan yn dyfod ymlaen yn rhagorol.
Advertising
Estudio Juridico DEL, Doctor ENRIQUE L HUERGO ABOGADO. Astillitos civiles, comerciales, criminales y administrativos. Acepta los poderes d sLi solo itoiiibi-e. TRELEW — CIIUBUT Cwmni Yswirol Bywyd. LA SUD AMERICA* Peidiwch oedi ar un cyfrif ag jswirio yn ddeatreg yn v Cwmni a gynygia yr Ysgrif Ddiogeliad (Policies) goreu, rhataf, a'r per- ffeithiaf a ellir sicihau. Goruchvvyliwr yn Dolavon— Br. IORWERTH WILLIAMS. Gorucliwyliwr yn Gaiiniii- Br. HUMPHREY T. HUGHES. Ymofyner am y telerau, etc., i GEORGE E. CHADWICK, Hotel Piramides TreJew-sefydlydd goruch- wylwyr CHUBUT a SANTA CRUZ. CODWYD Rhwng Trelew a Rawson tyre perthynol i fO.iUr. Trosglwyddir hi i'w pherchenog ond tal' ;M!i vr hysbysiad. Aiii fanyliou peilachr ymofyner yn Swyddfa'r I)RAFOD. ENCONTRADO. Entte TRELEW y RAWSON una cubierta de automovil. Se dara. al dueno pagando los gastos del aviso. Por mas datos dirigirse a la Imprenta Y DRAFOD.