Y Genedl

Ro Wen I CYMDEITHAS LEiNiYDDOL.—Cynh al iwyd cyfarfod o'r gyandeithas nos Sadwrn. o d:an lywyddiaeth Mr Robert Davids, Pantjr- afon, pryd y caed dadl ar y testyn "Pa un a, oedd yn gyson i weini'dog yr efengyl weith- redu fel swyddog Tieriwtio yn yr ar^.yf'wng presenolî" Agorodd Mr H. H. dror, y oadarnhaol, a Mr Evan Hughee, dros y n,waol. iSiaardwyd ymhellaclt gan Mies J. Glyn Jones. Mri. Zechardah Edwards a D. A. Hughes (o blaid); y Pa<rch O. G. Wil- liams Ml-i. John Owen a David Williams (yn erbyn). Pan bleedleisiwyd yr oedd pump yn erbyn. I

Talybont I CYMDEITHAS DDADLE.UOL.—Cyn- haliwyd eyila.rfod wythnosol yr uchod nos Iau, y \P.a.reh W. E. Williams yn lly wyu lu. Cynhaliwyd cyfarfod amrywiaethol gan !f)d un o agorwyr y ddadl ym absei,)I. Caed orig ddifyr. DARLITHOEDD.—Y"ng nghyfarfod yr amaet/hwyr yn Ysgol y Cyngor nos Fawrth, penderfynwyd 'gofyn i'r iPwyligor Addyeg am ddarlithoedd ar amaethydidiaeth yn ystod y ga-ead presenoL

Maentwrog, I D,ARLITH.NLos Wener yn Yegol y Cyngor o dan. lywyddiaeth Mr Wm. Owen, YjH. PlatS Weunydd, yr oedd y Parch Joseph Jenkins, yn darlitbLo ar "Joliai Jones." MARWOLAETHAU.—Drwg genym hys- bysu am farwolaetlh Mm Evanis, Gellilyd-an Terrace, a ddigwyddodd yn hynod o evdyn. —-Eto yr henafgwir Mr Morrs Roberts, Llwyn. Yr oedd yn un o drigolion hynaf y plwyf, ac yn gyfaill mawr i'r diweddar Wil- liam Roberts, Maentwirog. Claddwyd ef yn Nhrawtsf ynydd.

I Penmaenmawr DIRWEJST.—Yn Sedon nos Fawrth, tra- ddodwyd pregeth ynglyn a'r mudiad dir- wl gan y Parch Griffith J. Owen, gwein- idog y Weeleaid. ,SOCIAL.-Dyna fm gan aelodau Cor Eg- lwys St. Crwynain, yn Ystafell yr Eglwys. nos Fawrth. pryd yr oedd rhai cyfedllaon wedi eu gwahodd yn ogystal a'r cor. Caed amser diiyr. TEULUOEDD Y MILWYR.—Mae y Pwyllgor lleol yn apelio am gronfeydd er cynortihrwyo y rhai ddibynant ar y rhad sydd wedi ymuno i wasanaethu eu gwlad. D.kMWAIN.-Tr.a -.yr oedd angladd y di- weddar Mr Edward Jones ym myned heibio cefn y Grand Hotel, cwympodd y oeffyl a dyniai un o'r cerbydau. Maluriwyd y ffen etstri, ond yn ffoduis ni anafwyd neb. GYDA'R 'LONDON WELSH.Mae Mr Caleb Williams, mab y Parch Caleb Wil- liams. gweinidog egJwys yr Airbynwyr, wedi ymuno a'r "Dondon Welsh." ac y mae ar hyn o bryd yn Llandudno. YN Y FFRYNT.—Mae Pte. W. J. Cover- ley, o'r 4ydd Fataliwn o'r Coldstream Guards, wedi gadael Baa-racks Windsor, gyda'i gatrawd am v ffrynt. YmiBcxld gyda hwy gynted ag y torrodd y rhyfel allan. Mae brawd iddo, 'Sergeant John Coverley. yn Northampton gyda'r 6ed Fatalrjwn R.W.F. CYMDEITHAS DDADLEUOL JERU- SALEM.—Yng nofhyfarfod y gymdeithas uchod nois FsA-i-th, caed dadl ar y testyn "P'run 3Ii enill ynte coiled fyddad gorfod- aeth filwirol?" Dywed<ad Mr Glynne Wil- liams, Westminster House, mai enill fyddai. a Mr Owen Williams, mai colled. Pend.er- fynodd y cyfarfod mai enill fuasai gorfod- aeth. Llywyddwyd gan Mr Robert Jones, Hill Cottages.

0 Gopa'r Mynydd Mawr OLADDU UN TAWELr—Ddydd Iau daear- wyd gweddillion Mr. William Jones, Pen-y- gairth, Nantlle. Hen lane eithriadol o dawel; yn gymeriad pur, ac yn ddiwinydd craff yn aelod selog o eglwys Baladeulyn, ac yn un o athrawon yr Ysgol Sul yno. Ni bu hynaws- ach cymeriad mewn ardal ( ac yn cyfranu at achos crefydd yn eithriadol o hael. Bu'n j cwyno am rai wythnosau yn ddirwgnach. Trijgai hefo'i chwaer a'i frawd, a chydymdeim- lir yn fawr a hwy. Gwasanaethwyd yn ei angladd gan y Parch. M. Williams. Bala- deulyn Anghyboed.d fu ei angladd Yr oedd yn 62 mlwydd oed CWYNO.—Deallwn fod Lieut C. H. Stonor, goruchwyliwr eh war el Penyroreedd, wedi cael goreu i'r fyddin yr oedd yn swyddog ohoni yng Nghaernarfon, ohetrwydd gwa-eledd, a chymer saib o ddeafis i adfeddianu ei iechyd. HAELFRYDEDD.—Yn ol ei h-axfer dda y Mae Mrs. Stonor yn rhoddi te i blant ysgol Nantlle cyn gwyliau'r Nadolig. Y mae'r plant yn dra llawen a phawb yn teimlo'n gynes ati am gofio'r plant. EI LADD YN FFRAINC.—Daeth hvsbvs- rwydd i Mrs. J. Arthur. Baladeulyn Terrace, Nantlle, fod ei phriod wedi ei ladd ar faes v gad Hydref 30. Ymunodd ychydig fisoedd yn ol, ac aeth i'r ffrynt Hydref 5ed. 'Roedd yn swyddog o'r 6th Dragoon Guards. Merch ydyw Mrs. Arthur i Mr. a, Mrs J. J. Williams, Baladeulyn Ten-ace Cydymdeimlir a'r teulu yn eu trallod. ATHRO YSGOL.—Symudodd Mr. William Hughes, Ty Nant, o Ysgol Nantlle, i Ysgol Pant Glas. Deallwn mai am amser byr y bydd vna,

Llanbedr I GOLEUNI TRYDANOL.—Y mae svm- i udiad eto ar droed yn yr ardal i geisio e-a-el rhai i ymuno i ffurfio wlllni at oleuo y lie a thrydan. Medda'r ardal gyfleustemu arbencg i hyn yn ei inafonydd llpiau. Hyderwn I y oylwedd-olir hyn cyn bo hir.

Talsarnau I MARWOLAETH.—Ddydd Mercher, wedi hir waeledd, bu farw yr hen gymrawd Mr Ellis Thomas. Draenogau Bach, diweddar o Dy Gwyn, yn 85 rnhvydd oed. Brodor o'r Bale, ydoedd, a daeth i'r ,ardal ihon i was- anaeuhu yn y Glyn Hall, at Mr Parry. gor- uchwyliwr Arglwydd Harlech; ac wedi hyny bu yn ffarmio yn Lk-ch-ollwyii. Yr oedd wedi ymneilltuo ers amryw flynyddau bellach. Profodd marwolaeth ei briod yn groes drom iddo. Yr oedd yn hen gymeriad gwreiddiol a gonest. ac yn aelod selog yn eglwye Bethel (M.C.) Claddwyd ddydd Sadwrn.

I "Sarrine" Blood Mixture. CROEN IACH A GWAED PUR. Dyna yr hyn y mae y Sarzine Blood Mixture yn ei sicrhau, a dim aral!. Nid yw yn honi gwella pob peth, fel yr Yankee Patent Medicines; ond os blinir chwi gan groen afiach ysfa; pimple tdriad al!an scurvy; doluriau penddynod; etc., yn tarddu o waed drwg ac amhur mynweh borelaid o Sarzine Blood Mixture gan y Druggist nesaf atoch. Is. lie. a 2s. 9c. y botel, neu gyda 3c. at y cludiad yn ychwanegol oddiwrth y Per- chenog.—HUGH DAVIES, Chemist, Mach- 1 ynlleth,

Machynlleth Y BELGIAID-:M:a.e'r ty wedi ei ddodrefno yn dd-a a hardd ar gyrer yr uchod yn Popiaar Road. Disgwylir hwy yma bob dydd. Ca- fodd y Pwyllgor boh caredigrwvdd wrth gasglu y dodrefn a'r oethau angenrheidiol. MAATOLEN YR UNDEB—Cafwyd y ffi- gyrau a ga-jilyn gan Mr. H. R. Williams, mae y looblogaeth wedi lleihau o 11,026 i 10,853; y gwerth trethianol wedi codi 0 £ 61.552 a iG'i.JKlQ ISaif y tJodion wedi lleihau o 339 i :3.53, a r gost y pen am eu cadw wedi lleilia* o 4s 101c. i 3s 4c. PRIODAS.—Ddydd Mawith, priodwyd yng Nghaerdydd Mr WaJter Rees (Gwallter Dyfi), itiao ieuengaf Mr. R. Rees, Y.H., Paria Hoose. gyda Miss Fanny Richards. Goleufryii Whitchm-ch, Caerdydd E-v:5 Mr. Rees ers deuddemig mlynedd yng Nghaerfyrddin yn cashier yn y L. & P. Bank. yn yr hwn le y mae wedi taeu ei hun i fy"'yd y dre yn gyff- redinol. Efe ydoedd ysgrifenydd yr Eistedd- fod genedlaetiiol yn 1911 a bu yn rhan bwysig 1 gario yr antur:aeth drwodd yn llwyddianus. Y niae hefyd yn ysgrifenydd amryw gym- deitliasau Cymreig eraill yn y dre.—Goh.

Caeathraw CYNORTHWYO'R MILWYR. Gvda'r lluaws ardalfoedd sydd yn gweithio i ddangos cvdymdeimlad yn y ftordd yma, yr ydym nirmau hefvd yn gwneud ein rhan. Y ma. amryw o fechgyn leuainc o'r ardal wedi ym- uno. ae nid ydym yn eu anghofio. Cvfarfu'r ehwiorydd au gilydd. Penodwvd Mrs. Gwynedd Roberts, Bodawel, yn llywyddes; Mrs. Owen, Atur Matthew Villa, vn ysgrifen- vddes. a Mrs. Roberts. P.O., vn dry^rvddes. Anionwyd ca^glyddesau drwy lioll dal yr ar- daI, a chafwyd ffrwyth da. Prvnwvd defn- yddiau, ac y mae gwau a gwnio' wedi bod ar Luaws o aeiwydvdd. Yn awr y mae yma syp3-n da o r pethau a gysurant v milwyr VB oerder maes y rhyfel, yn barod i'w anion allan, a phob parodrwvdd i weithio eto. Y GYMDEITHAS toDDO^-Yr o?d- ym yn d?g?-I y buasai rhrwun wedi anfoB adroddiad 'r ?3enedl am hon. Yr ydym bellach W€dl Ca!1 tri cyfarfod y tymor hwn. Rh-ioe? d ancrch,iad agoriadol gan y Paj*ch T Gwynedd Roberts. *Caed an{'I'chia-d yn yr Jfl fill t R. LI°^d Owen, M?r 'M? thew, ar Ddirwest ^ei agweddau diwedd- a?ra?.. ?? ?n y cyfarfod diweddaf caed anerch- iad rhagoroi ga;l Mr. J. Owen, Mur Matthew ??J?a a, ar TTh?omemp?us." Caed amryw adau ar vr anerchiad. Gvda hvnv rhJee 3M' i?. ? Roberts, Glangwna Terrace, gâa a  Sarah Mchard Bodawel  ffeithio1; Oherwvdd fod hanner SvSg w^ v, C9f^rnarfon a Chaeathraw yn dis- gyn ar ddyddmu gwah?ol, y mae a?r? 0'. dymon ieuainc e?enI yn colli'r cvfarfod. am e? b?d yn ?wym Jng Ngha.rnarfon.-?y? gwern.

Ffestiniog: CYMDEITHASAL .—Yng nghymdeithas y Garregddu, yr wythnos ddiweddaf, caed datt ar "A yw amhleidgarwch yr America yn y rhyfel bresenol i'w gyfiawnhau." Cymerwyd yr ochr gadarnhaol gan Mr. R. Isfryn Jones, a'r nacaol gan Mr. Evan C. Lewis. Cvmer. odd amryw o'r aelodau ran yn v ddadl, ac ar y diwedd pleidleisiwyd ac cnillodd vr oclir gadarnhaol.—Cynhaliwyd Cymdeithas Undeb- ol y Wesieyaid, Ebenezer, Disgwvlfa a Soar, yr wythnos ddiweddaf, o dan lywyddiaetk Mr. Owen Jones, iDisgwylfa. Agorwyd y mater, "Pa un ai yn y ddaear ai ynte ar v wyneb y mae mwyaf o gyfoeth,"gan Mr. J. R. Jones, a darllenwyd papurati gan Mr. Ro- berts, London House a Mr R. L. Jones, guard. Yn y Bowydd, nos Fawrth, o dan nawdd v Gymdeithas Lenyddol, eynhaliwyd cvfarfod amrywiaethol. Cymerwyd rhan mewn canu ac adrodd gan amryw, a mwynhawyd y cyfar- fod vn fawr. DYRCHAFIAD-Deallwn fod Mr. O. Cecil Jones, The Square, a Mr. A. Madoc Jones, Isallt, wedi eu dyrchafu o fod yn Lieuts. i fod yn Capts. Llongyfarchwn hwy yn galon- og ar eu llwyddiant, a diameu fod yr ardal yn llawenychu. Deallwn eu bod yn gwasanaethu yn y 7th Royal Welsh Fusiliers. W aWAE, LkDD.-Drwg genym ddeall am waeledd mam ein TeJvnor, Mr. David Francis. Hyderwn y caiff wellhad buan, ac y caiff eto rodio vn ein mysg fel o'r blaen. LLOKGYFARCH. Llongyfarchwn yn galonog y cyfaill ieuanc, Mr. Johnny Roberts, Brynmaes, ar ei lwvddiant yn enill arholiad y Civil Service. Deallwn ei fod wedi dechreo ar ei waith yng Nghaernarfon. Eled ymlaen eto yn uwch ar hyd ysgol llwyddiant yw ein dymuniad. CYNAL CYNGHERDDAU.—YTn y Dehen- dir v mae Dewi Mai o Feirion, a Mr. David Francis (v Teli-nor Dall o Feirion), yn cynal cyngherddau, vr wythnosau hyn, a deallwn eu bod yn cael hwyl eithriadol yno. Gwna Dewi Mai a'r Telynor gryn lawer o wajthyB nglyn a'r delyn, ac y maent i'w cymeradwyo am ddod a'r delyn eto yn ol i fri yn Nghymro. Dewi yw awdur y llyfr ar ganu gyda'r tannau, set "Diliau'r Plant," pa. un sydd wedi gwneud gwasanaeth dirfawr yng Nghymru, yn enwed- ig felly yn yr ysgolion dyddiol. TRÕS. EI WLAD.—Ddiwedd yr wythnos ddiweddaf gwelsom enw un o fechgyn ieuaine yr ardal yn un o newvddiaduron Lloegr, fel un oedd ar fwrdd y llong anffodus, "H.M. S. Bul- wark," a thra yn gwasanaethu ei Frenin a'i wlad collodd Ivor Ellis, mab i'r diweddar Mr. a Mrs. Owen Ellis, gynt o'r Gwyndy, Rhiw- bryfdir, ei fvwyd. Chwith genym feddwl na chawn weled wyneb Ivor mwv. Un hoffutt dros ben oedd Ivor, ae fel yr vdym yn ei gofio yn chwareu gyda phlant y Rhiw. Cofio yr ydym hefyd fel v byddai wrth ei fodd vn cym- eryd rhan gyda chanu ac adrodd yn feand of Hope y Rhiw i(M.C.), ond y mae yn awr wedi myned i'r Wynfa draw lie y canodd lawer am dano pan yn blentyn. Cydymdeimlwn -via fawr a'i berthynasau oil.

Chwilog Y BARDD A'l BWRS.—Mae'r bardd yn gyffredin mor llawn o ffwdan ac o awen, Fe- allai mai yr awen sydd yn gyfrifol am hynny Bu,r ffaith hon yn achoe i roddi 'shock' bur drom i'r bardd hyglod Iseifion. Nos Sul di- weddaf pan aeth i chwilio am ei 'hatling i'r drysorfa' canfu fod y pwrs a'r arian ar goll. Dychwelodd ar ffrwst i Chwilog lie bu yn negesa. y Sadwrn cynt. Onibai am onest- rwydd siopwyr Chwilog buasai'r 'trethwr' wedi gorfod, talu treth drymach na'r cyff- r-edin. Datganodd un o'r frawdoliaeth farddol ei gydymdeimlad fel y cnlyn Colhr pwrs, wrth gwr6. bu'n gas-yr helynt 1 A'r holi'n mhob trigias Rhag fath dro a fo mor fas, Gwylia, fardd gloewaf urddas. Yn y set mewn ofn a siom-y dochreu Dychr\-n ddeuai atom; Dan benbleth gwag dreth go drom, Unweddawg, hynny wyddom. Collwyd', ond oafwyd y cyfan,-y pwra A'r parsel a'r arian; Bydd i'r gwr, sy'n gofiwr gwan, Well a o'hynny allan.

Llanrug; I GALWAD I WEIN'IDOG.—Derbyniodd y Parch. Thomas Roberts, Trawsfynydd, ahvad daer ac unfrydol i fugeilio eglwys y Bedydd- wyr yn Penybanc, Ammanford, a deallwn ei fod wedi ateb yn gadanihaol. Derbyniodd eglwys y Traws a'r cylch y newydd gyda dwfn dristwch. Yn ystod ei dymor byr yn yr ardal y mae Mr. Roberts wedi gwneyd gwaith rhagiorol ac wedi myned yn ddwin i ssrch y ddwy eglwye sydd dan ei ofal, yng ntghyda'r gymydogaeth. Brodor o Lanrug yw Mr. Roberts, sef mab i'r diweddar Mr. Hugh Roberts, Bryn Eryr. Bydd yn dda gan liaws anawr ei edmygwyir am y camrau breission o gynydd a wnaeth mewn byr amser Disgwylia ei enwad bethau gwych oddiwrtho yn y (iyfodol. Deallwn y ibwriada ddechreu ar ei waith yn ei faes newydd tua chanol Ehrill. GOB'EITH'LiU.—Nos Iau J'ng nghapel y Ceunant, o dlau lywyddiiaeHa Mr. Michael Owen, Glasfryn; eynhaliwyd cyfarfod am- rywiaethol. Gwasanaethwyd gan y rha., a ganlyn :—Mary Williams, Ilafoalas Lydia Hughes, Ceunant; Lizzie Hughes; H. Owen, gwyn; Jane E. Hii g he, Maggie Jones, Bryngwyn; Jane E. Hughes; Owen, Waenfawr ac Owen Owens, Hafod- lae; cyfcilwyr: Mr Tom Trefor a Miss Jane E. Hughes, Hafod Owen. CYMDEITHAS LENYDDOL—'Nos Wener yng nghapel Pontrhythallt, o daai lywyddiaeth Miss Owen, Isallt, cafwyd dadl rymus ar y testyn—"A ddylid rhoi heiibio chwareuon ac uchelwyliau crefyddol a chymdeithasol yn yr argyfwng hwn?" AgorWyd yn gadamhao! gan Mr. John Lewis Jones. a'r ochr n;wiaol gan Mr William J. Lloyd, Llys Awen. Ateg- wyd gan Mri William H. Roberts; Richard T. Griffith; R. T. Jones; John H. Jones. Yr ochr gadarnhaol a orfu. Nos Wener yng nghapel Tanycoed, o dan lywyddiaeth Mr. Hugh Griffith, B.A., daa-llenwyd papur dy- ddorol ar y "Glust" gan Mr. Owen Robinson, Bryn Bras. DYRCHAFIAD MELW.ROL. Llongy- faæhwn Mi- Hugh P. Williams, Cefn Rhydd- aUt. ar ei ddyrchaifiad yn 'goriporal' gyda'r fyddin yng iNghaemarfon. YSIGOLION NOS.tUaweinydd genym ddeoall fo<l yr ysgolion nos yn myned ymlaen yn bur llewyrchus eleni. Cedwir ysgol gan Mr. R. T. Griffith, Ddolhelyg, yn Bryn Eryr, mewn "Rhifyddiaeth a Saesneg" yn Glan- moelyn gan Mr. D. T. Re eft, ar "Lyfr Rwymo". Cymerir dyddordeb mawt yn- ddynt gan yr ysgolheigion. ADRJEF 0 DIDE AFFRIG.—Yr wythnos ddiiweddaf daeth y ddau frawd Mri. O. a W. Roberts (Fron Ganol, gynt), adref o'r Trans- vaal. Ediychant yn dda a siriol.

Rhoshirwaen f DARLITH.—Traddodwyd darlith yn Ysgol1 y Cyngor nos Fawrth, gan y Parch. J. H. Parry, Bodferin, ar "Y Germaniaid". Cafwyd darlith ddyddorol ac addysgiadol. Bwriedir cael eyfres o ddarlithoedd gan wahanol ber- sonau ar brif bynciau y dydd yn ystod y tgaeaf preeenol. Da oedd gweled cymaint o fechgyn ieuainc yn y ddarlith a hyderar y bydd iddynt barhau yn selog. Y cadeirydd oedd Mr. Henry Williams, Tymewydd, Rhyce- lios. YMWELIAD Y MEDtDYG.—Ymwelodd v meddlyg rhadlon, iDr Parry Edwards, a'r ysgol ddydd Mawrth diweddaf i archwilio y plant. 'Roedd amryin, o'r rhieni yn bresenol, a. ohaw- sant gynghorion buddiol ganddo. Y RHYFEL.—Hyd yn hyn, nid oes ond un o'r ardal hon wedi ymuno a'r fyddin, sef Rd. Williams, Glanrafon, ond mae yr ardal hon a Rhydlios wedi gwneyd yn rhagorol trwy gasgliu at Gronfa y Tywysog a'r Groes Goch. Casglwyd CZ7 rai wythnosau'n ol a rhoddwyd rhan ohonynt i bwreaau defnyddiau at wneyd dilladau i'r milwyr. Anfonwyd pecyn oddi- yma yr wythnos o'r blaen yn cynwys crysau hosanau, beltiau, etc. i Lundain. Mae Gen- ethod yr ysgol hefyd yn dra pf-irywar ers rhai wythnosau yn gwau tuagat yr un achos da. Bydd iddynt hwythau anfon pecyn o helmets mi ttens, a hosanau cyn y Nadolig.

Make Your Own Xmas I PUddings I with ATORA Shredded Beef Suet. Saves alj the trouble of chopping and makes the most delicious puddings and mincemeat. Largely used by the Royal Navy. Your grocer sells P,, refuse substituted brandy

itMl N.C.O's and MEN •( a?t N 9 B ? who have won the ipflS « VICTORIA CROSS |jj VICTORIA  V BATTERY-SERGT.-MAJOR NOW SECOND-LIEUT.) G. T. DORRELL, Ba i "L to Battery, Royal Horse Artillery. • A\ I I SERGEANT D. NELSON (NOW SECOND-LIEUTENANT), "L" Battery, Royal Horse Artillery. 1 CORPORAL C. E. JGARFORTH, 15th (The King's) 'Hussars. BOMBARDIER E. G. HARLOCK (NOW SERGEANT), 113th Battery, Royal Field Artillery. LANCE-CORPORAL C. A. JARVIS, 57th Field Company, Royal Engineers. LANCE-CORPORAL W. FULLER, 2nd Battalion, Welsh Regiment. I LANCE-CORPORAL F. W. HOLMES, 2nd Battalion (The King's "'I Own) Yorkshire Light Infantry. H, PRIVATE S. F. GODLEY, 4th Battalion, Royal Fusiliers. ?T???S? PRIVATE G. WILSON, 2nd Battalion, Highland Light Infantry. SE??? ? ??????1 DRIVER J. H. C. DRAIN, 37th Battery, Royal Field Artillery. ??S ?t DRIVER F. LUKE, 37th Battery, Royal Field Artillery. ?SS? There is room for ?S??_? \?L  your name on this ?/"??? your name on this  ■ ^HESE HEROES would never have won  B the VICTORIA CROSS by staying awav j"' •] X from the RECRUITING OFFICE. ..? They enlisted for their Country's sake, and fought HF- "IF as only brave men do. Is your name to be known from one end of the world to the other as one of the Empire's bravest sons ? pj^g|||| ENLIST TO-DAY. I The more men we have, the sooner the war will end. j I At any Post Office you can obtain the address of the I nearest Recruiting Office. Enter your name to day on the I Nation's Roll of Honour, and do your part. 1 GOD SAVE THE KING. 1

Llanfairfechan CY,NGERDD.-Nog Fwwrth,, bu te a chynedd yng Nghapel Caersalem (M.C.) ynglyn a cfoasglu at gartrefi Dr Bamardo. Tedlynga Mirs Dr Lloyd a Miss -Mary Hughes y gamnoliaetHi uchaf am v te a'r riiaglen ragorol. CYMDEITHAS BRONDON—Nos Faiwrth yng nghyfiarfod y Oymdecthas hon o dan ly- wyd<Ixa'eth Mr IR. J. Hughes, oa-ed dadl ar y testyn "Gan bwy mae'r hawl benaf 3lr ddyn- ion ieuane-y cartrefi y,nt.e'r wlad 1" Cym- erodd yr oil oedd yn bi-esenol ran yn yr ym- drafodaetlh. a'r mwytafrif o blaid mai gian y wlad y mae'r hawl fwyaf. C.E.M.iS.—Cyfarfu y ddwy gang en o'r C.E.M.S., noo Fawrth. Yn y gangen Gym- reig caed pa pur gnn, Mr J. R. Morgan, ac yngbangen Eglwye Crist ca,ed anerchiad gan Mr Barlow, Caplan y "Clio," ar "Genhad- aeth y Morwyr a'r Rihyfel." YMUNO.—Mae Mr Andrew Hughes, aelod o'r Rifle Club, wedi ymuno I&'T RoyaJ Gaxriison Artillery Caemarfon).

Jr NO ADVANCE IN PRICE. [BORWICKSJ V BAKING POWDER. Jm

MOLRAT AT LADD TYRCHOD. I Y SGRLFE'NA John Pryse, Maesymeirch: -L "Bliand ni acw gan Dyrchod; cynyddent bob blwyddyn fel yr oedd y tir a golwg ddif- rifol arno, ac yr oedd arnaf gywilydd o hono, ond clywaiis fod Mr. Hugh Davies. Chemist, Machynlleth, wedi dyfeieio petra i'w lladd yn ddidrafferth iawn.-Ea enw ydyw 'Molrat,' mewn packets Is. 6c. yr un. Prynais backet, a rhoddais ef yn ol y cyfarwyddyd am ben pryfaid genwair, a rhoddais y rhai hyny yn Uwbyr Jf; wrch. Ni chododd y twrch xnwy."

Penrhyndeudraeth I PRIODAS.—Ddydd Mercher, ym Mhorth- madog, gan Mr J. Bennett Jones, cofrestr- ydd, priodwyd Mr W. Jones. 2 Eryri Ter- race. a Miss Ann Hughes, merch Mr a Mrs Griffith Hughes, Bethel Terrace. Y gwas ydoedd Mr E. Evans, a'r forwyn Miss Jane Hugnes (dnv.aer y briodfercli). Dymunwn iddynt bob II wyddiant a hapusrwydd. O'R RHYFJiL.—Prvdna"vvn Mercher haeddodd y milwr John Morgan, adref o'r Ysbyty yn Plymouth. Perthynai a G-atrawd o.SorrierseWiire. Aeth o Gloucester i Ffrainc bron ar ddechreu y rlivfel. Ni chafodd fod yn v frwydr ond myw byt-hefnos. Y GROES GO,CH.-Wedi wythnosau o astudio caled, yr oedd 35 o aelodau Cym- deithas v Groes Goch vn sefyll arholiad nos Fercher diweddaf yn Yegol y Cyngor. Tra- ddod'wyd darlitliiau iddynt ar y modd i rwymo etc.. gan Dr J. R. Jones, yn cael ei gynorthwyo gan y Rh,ingyll Francis Evans. Yr arhoxydd ydoedd Dr Richard Jones, 16- allt. Bl. Ffestiniog. CYFARFOD MTSOL.—Cynhelir y Cyfar- fod 'b<;(fl ddydd Llun (Ineddyw) yng Nghapel Gorphwysfa pryd y diigwylir y Prdfathraw rylS, Aberystwyth, i anerch ar y Symudiad Ymosodol. LLYFR JOB.—In v g^-mdeitha» ddiwyll- iiadol nos Fawrth, caed dadl ddyddorol ar "Pa un ai Ffaith ynte Ffug yw Llyfr Job?" Agorwyd o blaid Ffug gan Mr Pd. Roberts, ac o blaid Ffaiuh gan Mr J. E. Williams. ■ Ca,d mwyafr:,f mawr o blaid mai ffaith ydyw, Llyfr Job.

Porthrnadog I MARWOLAETHAU.—Ddydd Mercher hebryngwyd gweddillion y diweddar Gadben W. E. Roberts, Tannery, Tremadog. a.'r ddi- weddar Nyrs Williams, Gest View, i'w gor- weddleoedd daeairol yn y fynwent gyhoedd- us. Boneddwr hawddgar. siriol a doeth oedd Cadben Roberts. JBu yn morio am lawer o flynyddoedd. ac ar 01 hyny ymeefydlodd yn Rynyddoedd. ac ar ol yr ardal hon fel gwneutliurwr a gwerthwr lledr. Gedawodd ddau fab a dwy ferch ar ei ol. Yr oedd efe yn 82a:tn mlwydd oed.— Wyres i Mr6 Morris, Gest View, oedd Nyrs Williams, a merch i'r ddiweddar Mr a Mrs Robert Williams, Shop. Lombard St. Yr oedd yn weinyddes dritwyddedig a medrus. yn lodes gerid gan bawb ai hadw;ienai. Cyd- ymdeimiir yn fawr a Mrs Morris yn e: thrall- od mawr. Bu hi systal a mam a thad i'r ymadawedig am flyinrddoedd. Oed Miiss Williams oedd 33ain mlwydd. CYFLWYNO TYSTYSGRIFAU—Yn Yts- pyty y Groes Goeh, ddydd Mawrth, cyf- Iwynodd Lady Osmond Williams dyst-ysgrif- au enillwyd gan y genethod mewn arholiad yn y gwaith o cyfalu am y claf a'r clwyfedig. Rhoddwydhefyd fathodyn arbenig i Mrs Boixner Thomas (Xyrs Price gynt). anrheg i Mrs Baird am y cymorth isylwedjdol rodd- asai i'r Gymdeithas, a thysteb bardd d Dr. Green am hyfforddi .aelodau y Gv.,ndeltlh" yn eu gwaith. Llongyfarchwyd Lady Wil- liams o.r yr anrliydedd mawr osodwyd ar ei mab—Lieutenant Osmond Williams. Hefvd, p:wiwyd i «nfon y cof?on gore at Mies OlAen pa<.j i wy d i ?n f on y conon ?cre a.t  O l wen Williams, ei oliwaer. yr hon oedd yn Nyre i'r j milwyr clwyfedig yn Ffrainc. | DIRVvEiST.—Cynhelir cyfarfod Dirwest ac amrywiaethol yn Snow don St.. beb nos Weiier. DAFYDD JONES.—Parha y mor i ddin- vstr'.i y tir ger Ynys G\-ngar. Ar ol y tym- iiestloedd mawrion diweddaf. mae wedi myned cyn bellad a hen dyddyn y diweddar Mr Von Velden. Dywedodd Mr Evan Joines, Gareg Wen Bach, y dydd o'r blaen. y gallai efe bron bysgota o genostr ei dy— gan mor ago« y daethai y mor Y TREFOL.—Cynhaliwvd y Cyngor nos Fawrth, Mr J. Owain Hughes yn y g-ada--r.-Ar -ynygiad y Cadeirydd, datganwyd cydymdeimlad a. theuluoedd y diweddar lolo Caernarfon, a Cliadbeu W. R. Roberts, Tremadog (taid y Cynghorwr W. Huglieston Robei-te); a Cadben Morgan Jones (hen aelod o'r Cyngor am lawer o flynyddoedd) yn ei waeledd, a,c a Privates Ridley a Hughes, dau filwr clwyfedig. p-I iwyd hefyd i Jon-gyfarch Syr A. Osmond Williams, ar y gwroldeb ardderchog a ddangosodd ei fab, Lieutenant Osmond Wil- 11 liams. ar Faes y Gwaed, .a'r gydnabyddiaeth dderbyniixld am hyny gan y Brenin.—Cyf- Iwyiiwyd cloc hardd vn anrheg briod-asol i Mr J. A. McMillan.—Wedi i'r adroddiad ar- ianol gael ei ddarllen. sylwodd Mr Purnell fod dros £ 1000 mewn Lkiw yn yr ariandy, ac j fod dyled o £ 400 ar y 'Gwaith Nwy. Dym- unai efe wybod, gan y codid llogau ar y C4()O, a del id llogau gan yr ariandy ar y i?wm mewn ll.aw? Nid oedd yn deg tuagat y trethdaJwyr fod cymaifit o'u harian vn cael eu cadw heb elw yn dyfod oddiwrthynt.— 1 Nid oedd neb yn alluog i ateb, a ymddiried- wyd i'r Pwyllgor Arianol wneyd ymchwiliad j erbyn y cyfairfod nesaf.—Pasiwyd i dynu allan "Rol Anrhydedd" yn eynwys enwau i pa-wb a ymunant a'r Tiriogaethwyr, y Fydd- I in a'r Llyngos o'r dref a'r ardal. ac o ddyn- ion perthynol i'r dref a'r gymydogaeth ym- j unas.ant o leoedd ereilL-Bu ilawlr o siarau j ynghylch y ty a neiUduwyd i fod yn yspyty j yng N^landon, Morfa Bychan, a'r hwn, meddai Mr Llewelyn Hughes, oedd wedi ei gondemnio gan y Meddyg fel lie i bobl fyw ynddo.—Cyn'nygiodd Mr W. Morris Jones fod y ty yn cael ei adgyweirio. a chefnogodd Mr Gth. William»3.—Iviimlai Mr Evan Wil- liams na ddylid cau y ty yngwyneb y ffaith ¡ fod prinder tai yn y Ile.-Dywe-cicdd Mr Llewelyn Hughes nad oedd yr un cwt moch- yn yn yr ardal yn waeth ea gyflwr na'r ty hwn.—'Penderfynwyd gofyn i berchenog y ty am faint gwerthid yr eiddo pe y byddai i'r Cyngor ei brynu.—Derbyniwyd atebiooi an- fonwyd i Mr Com ins, y peirianydd, gan y I' Cyngor ynghylch Gwaith .c.arthffoa,d new- ( ydd y dref, a phenderfynwyd cynal cyfarfod neillduol i ystyried r holl gynllun. Gwneid cais am rodd g-an y Llywodraeth at y costau. -G,an i'r Cyngor fygwt-h cymeryd cwrs neiilduol os na tnelid y ddyledeb anfonwyd i'r Western Electric Company am drwsio High Street ar ol i'r Cwmni roddi gwiifren drydanol dan wyneb y ddaear, darllenwyd llythyr oddiwrth y Cwmni yn diweyd y cai y Cyngor gymeryd y cwrs a ddymunid gan na thelid mor hawl yn herwvdd ei bod yn eith- afol. Penderfynwyd gwahodd y Cwmni i anfon cyrnrychiolydd i ymgynghori a Arol- I ygydd y Cyngor a'r Pwyllgor Gwaith.— I Gofynodd Mr Purnell a oedd y ddirprwyaeth benodwyd wedi bod yn ymweled a Mr David t Breese gyda golwg ar gael syinud y toll- I bvrth ym Mhont y Briwel a -Phenyeob?- Atebwyd nad oeddynt ac fod y mater wedi ei dftflu o'r neilldu yn herwydd yr hyn a wnaeth. Cyngor Meirion a Chyngor Deu- draeth.—YTr oedd ar Mr Ellis Jones eisieu di- ffoddi y lampau cyhoeddus am lleg o'r gloch I y nos yn lie 10eg, ond ni chafodd neb i'w gefnogi. —— ■ i

Beddjrelert rl CYWIriAD.Gwnalltli gwr du y wasc gam dybryd a r goliebydd druan, yr wythnos oV bIaen. Y mae y gohebydd druan 0 dani ya enbyd, "nes ofni bron cael byw," a hynny ya hollol ar gam. Dywed fod "tri uga o Beddgelert wedi ymuno a'r fyddin." Nid fel yna yr ysgrifenwyd yr ohebiaetb, ond foti tuag ugain wedi ymuno." Wrth v nifer vna. golyga y gohebydd y rhai o Feddielei-t svdd wedl ymuno mewn mannan eraill, ond fod e. teuluoedd yn trigiannu ym Meddgelert. Go- beithiwn yn fawr fod hynyna o gIurhad yn ddigonol, a bydd heddwch yn teyrnasu cirM ben y gohebydd tylawd. YMUNO.—Y mae Mr. T. Jay, Aber Cot- tage, wedi ymuno a'r fvddin. Erys Mr. Jay ar hyn o brvd vn LIundain. MARWOLAETH.-Prydnawn Sul, Rhag- fyr 6ed. bu farw Xurse Jane Ellen Ann Owen, urng ferch y diweddar Mr Hugh James Owen, Ulasgoed, Llanddeiniolen, wedi hyny Glan- rafon, a Mrs. Roberts, Glasgoed, Beddgeleri. Yr oedd yr ymadawedig yn 42 mlwydd oed. leimlodd arwydd cryf i fyn-rd vn weinyddee pall yn bur icuane, a T)  pan yn bur icuanc, a phrofodd ei hun yn fedr- us iawn yn y cyfeiriad hwn. Derbvniodd ei haddysg yn y London Hospital, a derbvniodd oddiyno dystysgrif o radd uchel. Wed'i hvnT treuliodd amryw flynyddau vn v Whitechapel Infirmary. Victoria Park Hospital, a Hendo. Sick Asylum. Ymunodd a'r Queen's In- stitute a, tbreullodd 5 mJYnedd fel "distriet, nurse" yn Ebenezer, Llanddeiniolen. Diodd- efodd gystudd blin am ddwv flvnedd, a hyny yn ddirwgnach. Claddwyd brydnawn Iau, ym mynwent Llanddeiniolen, ym meddrod ei diweddar dad. pryd v gwasanaethwvd gan y Parch. R. Pryse EEi" Beddgelert. Y ma. cydymdeimlad yr ardal yn ddwfn iawn &'i mham. sydd wedi ei gadael yn bur amddifad. MARW.—Blin genym gofni marwolaetk Tommy, p'entyn tair blwydd a hanner bed i Mr. a Mrs. Griffith Roberts. Tanvrhiw. Ba farw foreu Sadwrn, wedi ychydig ddvddiau waeledd. Bu y gladdedigaeth brydnawn Mer- cher (anghyhoedd) ym mynwent gvhoeddus Beddgelert, pryd y ^wasanaethwvd gan j Parch. Evan Evans, Penrhvn. Dwfn gyd- ymdeimlir a'r teulu trallodedig vn eu profediar- aeth chwerw.

r> the PoivrUr jor getting rid of thai Headaciu er N.EUP.AL51A ASK FOR "JIF" POWDERS. l%d. cich, cioz. If any difficulty in obtaining them, A*iK FOR POWDERS. J. MORGAN JONES & Co., 10, Rhandir House, Liandly.

Caernarfon I'R MILWYR. —G werthf awrogodd y mil- wyr y darpariada-u wnaed ax eu cyfer yn y 'Battery gan y Cyngor Tref. OEfRDtDOROL.. Mae Miss Lena Jones, merch Mfr. Tlioma-s Jones, Clwb y Ceidwad- WVT, wedi ei phenodi'n gyfeilyddes i Gym- deithao Gorawl Prifyegol Bangor. TEMLWYR DA.—Y mae y Temlwyr Da wedi ail-gych-yii eu eyfarfodydd nos Lun di- weddai yng Nghapel Mark Lane. Llywydi- wyd gan Mr. Owen Jones, New Street. Caed anerchiadau gan Mori. Price Humphreys a J. Wynne Parry. Caed adroddiad gan Mr. Thomas Jones, Va-ynol Street a chanwyd gan Miss M. Ellen Pritchard, Marcus Street. ARWIERTH'IANT I PERCHED.—Ddydd laAX eynhaliwyd arweirthiant i ferched yn Neuaddi y Dref er budd Cronfa y Frenhines a Chronfa. Aiuiieg Nadolig y Dywysoges Mary. Agorwyd yr arwerthiant gan y Fa.ere,ø Mrs. John Pritchard). I'R MILWYR.—Mae merched Engedi wedi anfon ail foes yn cynwys 245 o ddilladan i'r milwyr sydd yn y ffirynt, i'r morwyr, ac i'r Mihvyr Cymreig a wa-sariaethant ar y glanau Dwyreiniol. CYMDEITHAS LENYDDOL CAER- SAiLEM—Yng nghyfarfod y gymdeithas uchod, nos i'erclier, dan lywyddiaeth Mr. John Rees (loan FJiye), caed papur dyddorol gan Mr. W. B. Jones ar "Judas Iscariot." "PALS" MAMCEINION.—Mae son fed "Pals" o Fanceinion yn dod i Caernarfon, ond nid oes dim swyddogol wedi ei gael par- thed y mater. Fodd bynnag mae Pwy 1 Igor y Cyngcr Tref yn eymud yn y mater, a-c mae yr heddlu yn ymholi am letydai iddynt. Hy- derwn y coronix eu gwaith a llwyddiant. O'R FFRYNT.—Mae Mr. Willie Thomas, malb Mr a Mrs E. Thomas, Garnon Street, dref hon, sydd yn gwasanaethu gyda'r Fyddin yn Ffrainc, wedi anfon gair adref yn diolch km y mitts a'r sigarenau anfonwyd. Mae'r mittens yn ddefnyddiol iawn ac yn gynnes yn y ffosydd. Iloffai fodd bynnag gael ychydig < felusion a chocolates. Dywed ei fod mewn iechyd rhagorol. "PALS" GOGLEDD CYMRU.—Ymunodd y rhai a ganlyn gyda'r "Pals" yn Swyddia Recriwtio Mr. T. S. Ingham yn ystod yr wythnos ddiweddaf :•—Mri. Richard Roberts, "Goat" Llanheris; Griffith Owen Jones, Coed Park, Penisarwaen; Hugh Hugh Ro- berts, Cae Cipris, Piioszyfan; Edward Rees Howelis, 12 St. Helen Street, Caernarfon; Robert Parry Jonecl 22 Railway Terrace, Blaenclydauh, GIam. Henry H. Tregart'-ien Reeo, Glanmcnai, Gaernarfon; Wm. Fair, j Felmheli; Robert Evan Griffith, Bryn Hyf- ryd, Cwniygk)) a Thomas Williams, Hendre, Vaynol Street. I ABEUYSTWYTII—Ddydd Iau ymadaw- y 6th Reserve Battalion R.W. F., y rhad aros- asant yng Nghaernarfon er pan sefydlwyd y Fataliwn, am Aberystwyth, lie yr arosant am dymor eto. jjlwynhaodd y Tiriogaeth- wyr eu harosiad yn em tref, a gwerthfawr- ogwyd y darpariaaau wnaetl ar eu cyf'er yn y Y.M.C.A. a'r Battery, Yr oedd da.u dren yn eu cludo. ac yr oeii> i, ^ud yng- hyd i ganu'ri iacn a hwy. AIDilU PLAT YR ODYDDION. Nos Fa worth yn ysgoldy C'apel y MacG, eynhaliwyd I cyfarfod amrywiaethol o dan lywyddiaeth Mr R. Owen, Arfoll Terrace. Yn y gystadleu- aeth adrodd eüillwyd gan Mr. Joseph Wil- liams, Ty yr Ysgol 8ir: Mr. J. Wynne Pairry a feirniadai. CanjWyd penillioni yn swynol gan Gwilym Owen ac Idwal Wil- lams, T'jthebam Strcpf. Anerchwyd gan Mri. David Morris, Henry Parrry a D. J. Da-vies (ysgrifenydd), yr hwn a ddywedodd fod y aroafeydd yn l^p. YR ODYDDKXN A'R RHYFEL. Cyn- haliodd Adran Menai o'r Odyddion ei chy farfod arferol noe Lun? P.G. William Joncvs, Crugan, yn llywyddu, pryd y patiiwvd ida-In yr Urdd ym mabwysiadu argyrnhelliad Bwrdd y Dirprwywyr, a chymeryd camrau i dalu holl gyfraniadau yr aelodan sydd wedi ymuflo i wasanaethu eu gwlad hyd derfyn y Ehyfel. Mae dros driugain mil o aelodau yr Odyddion yn gwasanaethu un ai yn y Fyddin neu'r Llynges. Caiff saith o aelodau Urdd Menai fudd drwy hyn. MARW.-Flore Marcher, wedi misoedd lawer o gystudd, bu farw Mrs. A. Bennett, 2 St. (David's Hoad. Y r oodd Mrs Bennett yn swlnaibyddus iawn yn y dref. Claddwyd ddydd Sadwrn. ESGLIHAU I'R MILWYR.— Llwyddodd Mri. Stead a Simpson, y dref hon, i gael contract, y fyddin i gyflenwi dris ddwy fil o esgidiau i'r milwyr. Ar wahan i'r archeb am bum cant ym mis Awst diweddaf, maent wedi cyflenwi esgidiau i'r 6th Reserve Battalion R. W.F. MARW.—Gofid genym gofnodi marwol- aeth Mr Edmund Roberts, Arvonia, Bangor Street, yr hyn a ddigwyddodd nos Sul cyn y diweddaf, yn 40ain mhyydd oed. Yr oedd Mr. Roberts yn aelod gwerthfawr yn Siloh, a chyn ei ddyfodiad i'r dref yr oedd yn flaenor yng NTighapel Seion, Criccieth. Cydymdeim- lir a'r weddw a'r teulu yn eu galar. Cladd- wyd yng Nghaeathraw ddydd M, ercher (ang ladd anghyhoedd). EGLWYS CRIST—Mae tua 160 o aelodau Eglwye Criftt yn gwasariaethu gyda'r Cat-I rodau. DERBYN RHODDION.—Ddydd Gwtener a ddydd Sadwrn ydoedd dyddiau derbyn rhoddion at y Cottage Hospital. Y LLO-NGAU.—-Cyrhaeddodd Chirstian a, Griffith, Lerpwl; Acme, Williamson, Lerpwl; Margaret, Jones, Porthdinllaen; Catherine Latham, Roberts, Connaà'fj Quay. Hwyl- odd Christiana, Griffith, Lerpwl; Acme, Williamson, Penmaenmawr; Aeron Belle, Williams, Felinheli; Danehur&t, Mackintosh, Bar. CBNHADAETH Y M ORWYR.-—DeaJhvn fod Miss Sampson yn rhoddi i fyny yegrifen- yddia.eth Cenhad'aeth y Morwyr dros Gaer- narfon, wedi sadth mlynedd-ar-huigain o was- ana^thu, ac y mae Mrs. (Lloyd Roberts, Plas Maieeuicla., wedi ymgymeryd a'r dyledswydd- Ml, a dechreua ar y gwaith ddechi-eu'r flwyddyn. SEIAT UNiDEBOL.—.Xos Fercher eyn- haJiwyd seiat undebol gan EglwyBÎ M.C. y dref yn Engedi, pryd y caed ane?dh?ad gan y Parch. Barrow Williams, Llandudno, ar y Symudiad Ymosodol. FEIRSON'OL.—Mae Bwrdd y Gwarcheid- wa.id wedi penodi Mr. R. Wynne Roberts (eu clere newydd) fel eu cy-nrychiolydd ar y Civio Guild of Help, yn lie y diweddar Mr. J. Henry Thomas. PENiQDlAD.—Yr wythnos ddiweddaf, pe- nodwyd Mr. J. Roberts Williams yn ysgirifcn- ydd Ymddiriedolwyr Elueen Bulkeley Llan- gefni, fel olynydd i'r diweddair Mr. John Henry Thomas. Y PARJCH D. HOSKIMS.—Mae'r Parch. D. Hoskins, M.A., gweinidog Eglwys Moriah, YI1 hwn sydd weda bod yn gw-eithredu "fel caplan i'r 7fed FaWiwn R.W.F., yn North- ampton, yn awr wedi ei gydnabod gan y Swyddfa Ryfel fel caplan i'r catrodau. Mae Mr. Hoskins Wedi, gwneud. gwaith ardderchog YMYS9 y milwyr Cymreig yn Northampton URDD MEIBION DIRWEST.—Bu cyfar- fod dyddorol yn y Bee Hive nos Fawrth i ffurfio Adran y Plant ynglyn ag Adran Caer- saint o Urdd' Meibion Dirwest. Wedi mwyn- hau te a danteithion cvifoaliwyd y cyfarfod «efydluj o dan lywyddiaetJi Mr. Isaac Ed- wards. Dewiswyd rhai i ofalu am yr adran. Yna caed cyfarfod amrywiaethol, pryd y cy- meirwyd rhan yndd'o gan y rhai a ganlyn;- Misses Jennie Evans, Lizzie Griffiths, Eliza- beth Hughes, Masters Glynne Edwardfi, Thos. Henry Jones, Vincent Owen, a J. Henry Ed- wards. Cyfeiliwyd gan Miss Owen. Bee fiive* Y FICER. Y mae'r Ficer ,medd y "Dawn of IDay" wedi bedyddio 958 o blant a rhai mewn oed, wedi priodi 695 o gwplau, ac wedi claddii dros 1,600 o bersonau yn y plwyi. CY iNGP^RTM).—<Xos Lun yng nghapel Ebenezer, eynhaliwyd cyngerdd cystadleuol llwyddianus o dan lywyddiaeth Mre. Owen Williams, Glan Aber, a Mr. J. Huw Wil- liams, yn arwarin, Y beirniaid oeddynt Mri. R. G. Owen i(PeTicerdd Llyfnwy), a John Price. Gwasanaethwyd gan Miss Blodwen Williams; Mri. Tom Thomas, R. Radford Jones, W. J. Hughes, J. Price, ac M. Tiio- mas, a pharti o dan arweiniad Mr. Robert Rosberte, Pool Street. Enillwyd y gwoibrau gan y rhai a ganlyn :-Be.rti.e Roberts a Willie Roberts, Ty Capel; Ceridwen Thomas, Gas Works; John Bryan Johnny Williams; Eir- wen Williams; J. R. Williams, Elfed Jones; J. Vincent Morgan Nancy Humphreys Lily West Griffiths, a W. D. Evans. Mr. W. Morris a gyfeiliai, a diolchwpyd gan Mri. Ben Price ac 0. Thomas. DRAMA.-De,allwn fod chwech o aelodau cymdeithas lenyddol Beulah yn dysgu drama fer o waith Mr. T. W. Jones, Peny-bryn, i'w plierfformio yng nd' faxfod y gymdeithas yn fuan.

Llanaelhaiarn I Y GYMDETTHAS LENYDDOL.—Cyn- haliwyd y cyfryw yn Festri Capel y Babell, pryd y cafwyd dadl ddyddorol a myn'd ami ar y testyn, "Pa un ai dros dymor ai ynte am oes y dylid dewis blaenoriaid?" Agorwyd dros mai am oes gan Mr. Robert Davies, EleTiiion, yn ca<el ei ategu gan Mr Hugh M. Jones, Ceiri Terrace, dros mai am dymor gan Mr. J. T. Jones, Babell Street. Cymer- odd y rhai a ganlyn ran yn y ddadl: Mr. W. Jones, Mr. W. H. Jones, Mrs Roberts, Post Office Mr. Hugh Hughes, Ceiri Stores; O. M. Roberts a Mr. Charles Rowlands. Pan bleidleisiwvd cafwyd fod1 y fantol o blaid am oes. Ar ol y gymdeithas cafwyd cyfarfod o'.v bechgyn ieuainc i drafod y priodoldeb o gael llyfrgeil gyhoeddus i'r ardal, gan nad oes ganddynt unlle i fyned iddi air nosweithiau oer. Penderfynwyd fod i'r Parch. W. H. Jones roddi yr achos gerbron gweinidoigion y gwahanol enwadau er mwyn cael cyd-symud- iad a chyd-ddealltwriaeth ar y mater.

Rhiw Y IGYMDEITRAS LENYDDOL.—-Nos Lun, yn Ysgol y Cyngor, daji lywyddiaeth Mr Griffith Jones, Ty'nytion, caed dadl frwd or "A ddytaa .Pryda.m Fawr ymyryd yn y rhyfel presenol?" Agorwyd dros yr ochr gad,arnhoool gan Mr Griffith, Ysgoldy Cyngor, a chefnogwyd gan Mr John Williams, Ta;l- lafon, a tihroe yr ochr naeaol g.Em y Parcfh J. Williams, yn cael ei gefnogi gan Mr John Roberts, Ty'r ynn. Siaradwyd ymhellach gan Mri. Elhs Roberts, Tyddyn; R. Roberts. Foel, a Glyn Llyfnwy. Caed rhesymau cryf- ion gan y ddwy ochr, ond pan roed y ddadl i bleidlais, yr oehr gadaminaol a orfu gyda mwyafrif mawr.—Yeg.

Criccieth. CYNYGIAD DYNGAROL.—Y mae Mr. Griffith Richards, Castle Street, un o warch- eidwaid y pIlwyf, am gynyg yng nghyfarfod nesaf y Bwrdd fod Is. yn yr wythnos o gyn- nydd yn cael ei ganiatau i bob dyn a dynes sydd yn awr yn cael arian o'r plwyf, yn her- wydd codiad ym mhris ymbortfli.

Towyn 1 PLANU COEDEIN.-Cymerwyd dyddor- deb anghyffredin mewn eeremoni ddyddorol a fu prydnawn Maw-rth, pryd. y planwyd ooeden brydferth er cof am MT8 Corbett. Ynys Maengwyn, mewn man dymunol, yn y pen agosaf i Fryncrug o'r dref. Gofalwyd aim y trefniadau gan y Cynghorydd S. Edmunds. Caed anerchia-dau gwych gan y Parch D. R. Pugh, Mr R. P. Morgan, Mr J. Maetihlom James. Y.H., a Mr Rd. Baamett.

Ef ail newydd Y GYMDEITHAS LENYDDOL.— Nos Werner, y Parch R. Roberts, yn llywyddu. dajllenwyd papur qan Mr W. G. Jonee, Talgoed, ar "Ddiwylli&nt y Meddwl," a chan Mr Morriis G. Rberts ar "Dd-efosiwn Cref- yddol. Yr oedd v dda-u bapur yn dajigos 01 Gryn lafur ac ymcSnwiliad. Hefyd caed anerchiad byr ond dyddorol gan Mr R. J. Jones ar y diweddar Arglwydd Roberts. Gwrnaed eylwadaiu pelladh gan y llywydd. Mri. John Hughes W. J. Hughes, ac Owen Davies. Diolch wyd i'r brodyr am eu 11 afar gan Mr John Hughee, a Mr R. Francis Wil Eama.