Y Genedl

I Caernarfon MARW.-Blin gennym ddeall am farwol- aeth Mis. Roberts, anwyl briod Mr. Thomas Roberts, gof, Bank Quay, yr hyn a ddigwydd- odd ddydd Xadolig, Cydymdeimlir a'x teulu yn eu trallod. ADREF.—Da gennym weled y Parch. D. Hoskins yn edryc-h mor dda wedi bod yn gweithio\n brysur ymysg y milwyr yn North ampton. Y mae wedi dod ada-ef dros y gwyl- iau. CYiXGHERDD.—Bu cyngerdd arddetroh- og yny Guild Hall, nos Nadolig, a'r elw ym myned at G-ronfA'r Belgiaid- Canwyd gan Misses Maggie Davies, Elmily Davies, Madam, Von Hoof, J. M. Owen, Mri. W. M. Land, R Maeklin, Morris Owen, Waenfawr {penillion), ac adroddwyd gan Master ID. A. Robrnson, a gwa-saoiaethwyd gan Bedwarawd yr Arvonic (Miss J. M. Owen, Mri. Jno. Salisbury, J. Hugh Williams a Robt- Roberto)- Dt R. Parry a lywyddai. Oyf- eilid gan Miss Jones, Bronhendre, a Mr W. Morris (organydd Ebenezer.) DAMWAIX.—Nos Iau digwyddodd damwain wrth y GWeBty Brenihinol, pryd y cwympodd 'Mr Evan Jones, ifCar Mail) o ben y oerbydi uchel. neis yr aeth o dan yr olwynion. 'Symudwyd ef i'r gwesty, ac oddiyno drachefn gyda'r ambiwlaais i'r ys- byty. XADOLIG YN Y MEMORIAL HOSPI- TAL.-BeUach mae y (Xadolig drosodd, ond uid anghofir mohono yn hir gan y patients yn y sefydliad uchod. Wedi eistedd wrth y bwrdd i giniaw rhagorol dan arolygiaeth y Matron (Miss Jotnes) a'r staff, treuliwyd y prydnawn mewn chwareuon difyrus. Yn yr hwyr awd i fyd y gan-y stafiF a'r patients yn cymervd eu rhan. Wedi talu y diolchiadau i'r goruchwylwyr terfynwyd trwy ganu "Hen i Wlad fy nhadau." Teimlad puwb oedd eu bod wedi cael Ndolig Llwen yngwir ystyr y gair.

Bettwsycoed I Y BELGIAID.—Y'r oedd Dife-i- or Bel- giaid yng nghyfarfod rhaunu' r gwobm-u a gynhakwyd yn jisgol v genethod o dan lyw- yduiaet-h y Parch R. M- Jones. Teiinladwy iawn oedd datganiad y plant o Anthem Genedlaethol BeIGIuIU. I u a GW AJSAXAETH Y XADOLIG—Y Parohn. John VYilli-amc-, Brynsiencyn, a. G. H. Havard. y Rhyl, a wasanaethent yng nghy'rddaxi Capel Brynmawr {:M.C.} y Xad- olic.

Rhosfawr CYMDEITHAS LENYDDOL TYDDYN SHO-N,Nos Fawrth, bu gan y bob] ieuainc gyfarfod dyddorol a bywiog yn y lie uchod. Cafwyd dadl, "Pa un ai y meibion ai y merch- ed yw y balchaf." Amddiffynydd y me-ched oedd Mrs. Catherine Owen, Crymllwyn. a gwaredydd y meibion ydoedd Me R:chard Roberts. Bryntirion. Wedi rhoddi yr sihos i farn y cyfarfod, caed y mw yafrif i mai y merched a arddangoshosant fwyaf o falchder. Llywydd, Mr. William Griffith, Bryngoleu Terrace. Y BELGIAID.—Mawr y darparu a'r hwyl- io sydd v dyddiau hyn ar gyfer croesawu y dieithriaid yriia i'n plith. y rhai a ddisgwylir i Prysgol," ddydd Mawrth nesaf. Nid ces arbed wedi bod ar ran yr ardalwvr, n evn l'afur nac arian, er gwneyd lie cysuras i'r rhai ft wnaed yn ddigartref gan y gelyn. II lr >• parhao yr ysbryd hwn i'n nodweddu fel cenedl a gwlad. DAMWAIN DOST.—Tra yr elai M Williams, Ty'nyrhos, i farchnad Pwllheli, ddydd Mercher diweddaf, llithrodd y ceftyl ar v rhew, a chwympodd, gan ei thaPa o r cer- byd; ton-odd ei braich, a derbyniold n.'W'-id- iau eraill. Ar fyr rybudd daeth iJr. Wynne Griffith i weinyddu arni. Er cymaint gan- molir ar y tywydd rhew, ragor y drycinoedd diweddar, mae iddo yntau ei beryglon. Go- bfeithiwn y bydd i Mrs. Williams well* yn fuan.

Llanaelhaiarn CWRDD CYSTADLEUOL-O dan nawdd pwyllgor y Gymdeithas Lenyddol, cynhaliwyd j cvrdd cystadleuol yn Festri Capel y Babell, y Parch. W. L. Jones yn arwain. Mo;hodd y Uywydd, Mr. William Rowlands, Gellia. a bod yn bresenol. WBle y rhaglen ac enwau y buddugwyr—Adrodd, i rai dan 13 oed, Rebec- ca Rowlands, Gellia, ac Annie Thomas, Eifl View (cydradd); datganu i rai dan 9 oed, Jane Winnie Jones ac Eluned Jones (cydradd); ad- rodd, i rai dan 9 oed, Eluned Jones a Mary E. E\ans (cydradd). 2. Jane W. Jones. Canu. i rai dan 6 oed, Dilys Jones datganu i rai dan 1.3 oed, Johnnie Jones, Pentrebach, 2 Willie Gapper; erynhodeb o gynwys y 6 penod cyntaf o Efengyl Luc, :1 Lily Roberts, Ffactri, 2" Laura Jones, Pentrebach, 3 Mary A. Hughes datganu. i rai dan 16 oed, 1 Jane Jones, Ty'n Ffridd, 2 Tommy Hughes a Willie Thomas (cydradd); adrodd, i rai dan 16 oed, 1 M. A. Rowlands, Gellia, 2 Jane Jones; adrodd, i rai dan 6 oed, Jane Ellen Jones, Dilys Jones, Robert Gwilym Jones ,(eydradd); deuawd, Willie Thomas a Tommy Hughes. Hefyd caf- wyd datganiad o ddwy garol yn ystod y cyf- arfod gan barti o dan arweiniad Mr. Robert Phillips; pedwar pennill "Cinio Xadolig." 1 Mr. O. Meirion iRoberts. Clorianwyd y can- torion gan Mri. IW. H. Jones, Ty'n Ffridd, a William Jones, Bodafon. Yr adroddwyr gan Mr. G. J. Robert's. Post. Office, a'r beirdd gan Mr. William Hughes, Uwchlaw'r Ffynon. DAMWAIX I GERBYD MODUR.-Nos Fawrth fel 'roedd Mri. W. Hughes, Nantlle, a J. Elias Jones, Penygroes, yn dychwTelyd a dref yn eu eerbyd modur aethant i wrth- B atmout h n-ide' darawiad a. 'steamroller. y 'Barmouth Pride' I a weithiai ar y ffordd ger Llanaelhaiarn. Ym. 1 ddengys fod v roller wedi ei rhoddi i gadw dros v nos yn ymyl Tyddyn Drain, a thua 9-30 o'r gloch daeth y modur i lawr yr allt ac i wrthdarawiad a hi. gan falurio y modur a thaflu y dyn o'r pen ol i'r cerbyd drwy plate glass ar v ty blaen. Yr oedd y gwrthdaraw- iad mor enbyd nes torri y 'pivot' ar ba un yr oedd olwyn flaen y roller yn gweithio, yn glir, yr hwn oedd yn 'cast iron' 6t modwedd o draws-fesur, a syn ydyw fod yr un o'r ddau ddyn yn fyw. Diangfa ewfyng gawsant. Cludwyd hwy gartref gan Dr. J. W. Row- lands, yn ei fodur.

Beddgrelert I CYFARFOD AMRYWIAE'THOL.-Nos Sadwrn, Rhagfyr 19eg, cynhaliwyd cyfarfod amrywiaethol dan gamp, yn hen Ysgol y Cyngor, Beddgelert o dan arweiniad Mr. David Jones, Emrys House. Cafwyd anereh- iad pwrpasol iawn gan yr arweinydd. Hys- bysodd fod y boneddwyr canlynol wedi anfon rhodd o gini yr un L'r pwyllgor trwy law yr ysgrifenydd, sef- Mr. J. A. A. Williams, Aberglaslyn Hall, a Mr. H. IH. Bates, Plas Oerddwr. Hefyd, fod Mr. Bates wedi rhoddi 1. cerbyd vn rhodd at wasanaeth y pwyllgor ac i'r pwyllgor wneyd fel y gwelont hwy yn oreu. Pasiwyd pleidlais o ddiolchgarweli cynes i'r ddau foneddwr am eu haelioni. Gwaisanaetihwyd yn ystod y cyfarfod mewn datganu gan Sallie Pierce, Smith Sc.; Nellie Williams. Plas Gwyn; Misses Mira Jones; Helen 'Jones, 'Brynsiencyn; Miss Hughes, Ebenezer; Nurse Bryn Jones, Gwynfa; Mr. R. ;H. Jones, Brynsiencyn, a Mr. idward J. Oavies, Nantmor. Gwnaeth y cantorion eu gwaith yn rhagorol, ail-alwyd arnynt bo tro, ac yr oedd hynny ^n profi eu bod yn boddhau pawb. Datganodd Miss Mira Jones yn fen- I digedig, ac yn sicr y mae dyfodol gwych i'r eneth yma fel cantores. Canu penillion telyn gan Mr. R. H. Jones. Llawenydd gweled canu penillion telyn yn dod i fri yng Nghymru | eto Yn sicr y mae Mr. Jones yn feistr y gyn- ulleidfa yn y gwaith. Canodd Sul y Blod- au," o waith Eifion Wyn, yn hynod o deim- ladwy. Adroddwyd gan Mr. Owen Davies, Nantmor, yn dda odiaeth. Ail-alwyd arno j yntau hefyd, ac adroddodd Helynt set y j gornel" yn hynod o fyw. Datgariwyd yr an- j them genedlaethol Ffrengig yn rhagorol iawn i gan Mioses. Barbara Pullan a May Pullan, i Miss Alice Rochon. Deuawd offerynol gan Mr. W. J. Humphreys, Gwynant St., a Mr. Rees Roberts. Gwynant St., yn dda iawn. Cyfeiliwyd i'r cantorion gan Mrs. Pullan; Mrs Jones, Saracen's Head Hotel; Miss Helen Jones a Mr. W. J. Hughes, Ebenezer. Elai yr elw at waeanaeth y boneddigesau sydd yn gweithio dilladau i'r milwyr. GWOBRWYO FFYDDLONDEB—Pryd- nawn Gwener, Rhagfyr 18fed, gwobrwywyd y plant canlynol am bresenoldeb cyson yn yr ysgol am nifer o flynyddoedd. Cyflwynwyd oriawr i'r rhai eanlynol am bresenoldeb cyson o 5 mlynedd, sef Walter W. Jones, Gwynant St; William Pritchard Jones, Emrys House; John M. Griffiths, Sygun Terrace, a Hen '-y R. Owens, Bukeley Terrace. Cyflwynwyd medal i Owen Williams, Smith Street, a-m bresenoldeb cyson o dair blynedd. Cyflwyn- wyd anrhegion iddynt gan Mr. W. R. Wil- liams, P.O.. cadeirydd nheolwyr yr ysgol, a thraddododd anerchia,d pwrpasol iawn i'r plant. Dymunwn longyfarch y plant am eu ffyddlondeb di-fwlch am gynifer o flynydd- oedd. CYFARFOD PREGETHiU—Nos Iau a dydd Nadolig cynhaliodd eglwys M.C. Bedd- gelert ei chyfarfod pregethu blynyddol. Y gweision eleni oeddynt y Parchn. Joseph Jen. kins. (Blaenau Ffestiniog, a D. Cwyfan lHughes B.A., Bryndu, M6n. Cyfarfodydd rhagorol a bendithiol iawn.

Rhyl I TROS EI WL.&D.iMae'r newy .afd trist wedi ei dderbyn am farwolaeth Corporal G. E. C. Rawlins, nai i Mr E. L. Rawlins, y Rhyl. Yimddengys ei fod gyda milwr arall yn torri gwifrau pieog oeddynt wed-i eu gosod ar flaen y llinell, pryd y saethwyd ef drwy ei ben.

Ebenezer IS-BWYLLGOR AXGEX.—Yr wythnos ddiweddaf yr oeddym yn rhoddi hanes cyfar- fyddiad y pwyllgor uchod, a da oedd cael ei hanes. Yr oedd yr ardal, ac yn wir y pwyllgor ei hun, yn meddwl mai unig hanes y pwyllgor hwn oedd hanes ei benodiad, a bod ei enedig- aeth a'i gladidedigaeth wedi cymeryd lie ar unwaith. Da genym ddeall ei fod yn effro i'w waith. Yn sicr ddigon mae yn yr ardal hon angen, a hyny yn ganlyniad uniongyrchol y rhyfel. Oni ddylai y pwyllgor hwn roddi mwy o hysbysrwydd o r ffordd i gael cynorth- wy o'r Fund hon. fel y gall yr ardalwyr gael yr un chwareu teg ag ardaloedd eraill ? Drwg iawn genym ddeall nad yw holl aelodau y pwyllgor hwn yn cael eu gwahodd iddo. Go- beithio mai anghof, ac nid dim arall sydd yn cyfrif am y ffaith hon. LLONGYF ARCHiIAD.-Da genym gael llongyfareh Miss Blodwen Prichard, Glandwi1, ar y camrau breision wna. fel cantore6. Eleni cymer ei lIe ymhlith cantorion eraill sydd yn cynal cyngerdd Nadolig uwchraddol yn Har- lech. Da fyddai i holl ieuenctyd yr ardal gofio mai "Ymhob llafur y mae elw." Y NADOLIG.—Eleni nid oedd cyfarfod llenyddol yn Disgwylfa fel arfer, oherwydd y rhyfel, ac yr oedd hynny fel yn taflu prudd- der dros yr holl ardal, ond manteisiodd eglwys Disgwylfa ar y eyfle a ohynhaliwyd cyfarfod gweddi am ddau y prydnawn. Deallwn 1 r gweinidog siarad yn gryf iawn ar ein dyled- swydd fel Cristionogion i gynal cyfarfodydd crefyddol ar yr wyl bwysig hon, credai fod genym were i'w dysgu oddiwrth y Fam Eg- lwys (Eglwys Loegr) yn y mater hwn, a gres- ynai ein bod fel Ymneillduwyr yn rhoddi cyn dleied o bwys ar y gwyliau oedd yn ein had- goffa o amgylchiadau pwysig yn hanes ein Gwaredwr. Y FYDDIN.-YR oedd amryw o fechgyn yr ardal wedi dod gartref oddiwrth y Fyddin o Aberystwythyr wythnos hon, am ychydig seibiant. Mae yn ymddangos fod .y Llyw- odraeth vn trefnu iddynt gael ymweled a'u t?uluoedd. ac i gael tocyn rheilSordd yn rhad. Disgwylir gweled rhagor ohonynt vr wythnos hon. Hefyd, cafodd wyth o aelodau yr Am- bulance Brigade oedd wedi ymuno a'r R.A.M.C., o'r ardal hon, ddod adref o Pur- fleet yn ymyi Llundain. Hawdd oedd gweled wrth yr olwg oedd arnynt fod y gwaith wrth eu bodd; hefyd, eu bod yn cael digonedd o angenrheidiau bywyd, yr hyn na ellir ei ddweyd am amryw o'r ardal hon yn awr. Mae yn yr ardal 10 o fechgyn eto yn disgwyl galwad i wasanaethu eu gwlad gyda'r R.A.M.C. Mr. J. J. Morga.n, ysgol-feistr Deiniolen, sydd yn dysgu iddynt y "military drills." Hefyd, nos Fawrth diweddaf, cyn- haliwyd cyfarfod arferol y rhai sydd yn deoh- reu o'r newydd gyda gwaith ambulance. Yr oedd yn bresenol o honynt 13. a phasiwyd yn unfrydol eu bod yn ymuno a'r Fyddin er cael eu disgyblu yng ngwaith y Royal Army Medical Corps. GWELLA.—Da genym fel ardal ddeall mai gwella yn raddol yw hanes Johnny Morris, Bryn Terrace, Clwtybont, yn yr Infirmary, Bangor. Gobeithio y cawn ei weled yn fuan eto yn ein plith yn holJiach. Dymunwn iddo ef ac i bawb o'n darllenwyr Flwyddyn newydd dda." CYFARFOD CYST ADLEUOL.-Cynhal. iwyd cyfarfod adloniadol yng nghapel Eben- ezer (A.), nos (Wener. Llvwyddwyd y cyfar- fod gan y gweinidog, y Parch. J. Albert Mor gan, yr hwn wnaeth ei waith yn feietrolgar. beirniaid oeddynt-adrodd, a'r llythyr serch, Mr. Robert Jervis, Caradoc Place; gwaith y safonau. Mr. J. E. Griffith, Bryndu, Clwtybont; cerddoriaeth, Mr. Treflys Jones, Bethesda; fancy work, Mrs. Morgan, Bod Hyfryd. Cafwyd cynulliad da, ac amlwg oedd fod pawb wedi eu boddhau yn fawr yn > cyfarfod.

Llanfairfechan I QiW ASIAN AE TH CAROLAU.-Cynha&- iwyd gwasanaeth Carolau yn Egl wys. Crist nos Nadolig. CYMDEITHAS BRONDON.—Nos Lun, bu Dr Powell yii d-arlithio ar "Tuberculos- is" yn y gymdeithas hon. Mr R. J. Hughes a lywyddai. MILWYR.—IDywedir fod yr ymdreehdon oedd yn cael eu gwneud i geisio cael geui yr awdurdodau milwrol ym Mainoeinioii i an- fon milwyr yna. wedi profi yn ailwyddian- naus. Eto nid ydym am laesu dwylaw. CYMDEITHAS YR EGL WIYIWYR.- Bu cyfarfod gweddi gan y gymdeithas hon nos Fawrth, ,apruarotoa.d ar gyfer gwasan- aeth y iNadolig- 'R'HAJN\U.-Yr wythnos d'diweddiaif rhasi- wyd y gweddill o gi'onfa'r 'hot pot' i 70am o bersoruani anghenus. sef deuswllt yr un. Mr Fiaher oedd y cadeirydd & (Mr E. J. Thomas, yn ysgrifenydd y mudiad. YMUINO A'R FYDDIN.—Mae Mr Richard Jones, Stanley House, yr hwn fu allan yn China, wedi dychiwelyd adref i ym- nuo a'r Fyddin.

0 Odreu'r Garn. I Y GYMDEITHAS UNDEBOL.—Nos Iau, Rhagfyr 17eg, dan nawdd y gymdeithas hon, cynhaliwyd cyfarfod amrywiaethol. Llyw- yddai y Parch. H. Eryri Jones. Aed tnvy y rhaglen a ganlyn-Tôn, "Calon Lan." B-cirn- iadaeth y frawddeg gyda'r llythyren N., goreu allan o 7 o ymgeiswyr-Mr. R. P. Williams, Cambrian Terrace. Wele ei frawddeg: "Nid Ned newidiodd naw nodwydd nain nos Nadol- ig." Cystadleuaeth areithio difyfyr, goreu: W. P. Thomas, Bryn Goleu. Beirniadaeth y penillion, "CollIr Tren," goreu Miss Thomas, Ysgol y Cynghor. Cystadleuaeth darnen damheb ei atalnodi. goreu R. P. Williams; ail, Mr. Owen Jones, Pen'rallt. Gorphen y limerick a ganlyn- "Mae De Wet, arch-fradwr Affrig Yn y cyffion heddyw'n unig Xeithiwr cafodd freuddwyd hynod Goreu allan o nifer fawr o ymgeiswyr—Mr. Owen Rowlands, Penybraich, gyda'r llinell a ganlyn—"Y.sbryd Beyers átto'n dyfod." Di- weddwyd y cyfarfod trwy ganu ton, "I'r Gad, Ddirwootwyr." Clorianwyd yr ymgeiswyr gan y Parch. T. M. Reed Mr R. P. Williams, a'r Llywydd. HUD-LUSERX.—Xos Fawrth diweddaf, trwy garedigrwydd Mr. Stanley Williams. Cambrian House, dyddorwyd plant Gobeithu Horeb gyda'r hud-lusern. Arddangoswyd darluniau dyddorol, ac yr oedd plant wrth eu bodd. 'Diolchwyd yn gynnes i Mr. Wil- liams am ei garedigrwvdd. GWYLNOS Watch-night).— Deallwn fod y Gymdeithas Ddiwylliadol wedi parotoi rhag- len ddyddorol iawn erbyn y watch-night, yn cynnwys amrywiaeth mewn datganu, adrodd, llenori, a barddoni. Cymerir rhan hefyd gan brif adroddwyr a chantorion yr ardal. DIOLCH.—Dymunwn ddiolch trwy hyn i'r casglyddion, ynghyda'r cyfranwyr, am eu gwaith a'u haelioni mewn perthynas a. thry- sorfa gynorthwyol Mr. T. P. Jones, Bryn Eifion, yr hwn a gafodd golled fawr beth am- ser yn ol trwy i'w weithdy fyned ar dan. Casglwyd y swm haelionus o £ 40 7s. 5c.. pa un a gyflwynwvd i'r brawd nos Lun diweddaf. Haedda yr ysgrifenydd a'r trysorydd, sef Mri. R. Jones, Penybryn, ac R. Evans, Cefn Per- fedd, lawer diolch am eu hymdrechion i wneyd y drysorfa yn llwyddianus. Derbynied yr dll ddiolch cynhesaf y cyfaiill ieuanc a'r pwyllgor.

Penyarroes i YN YR YSBYTY.—Dydd Nadolig bu farw j t brawd ca.redig, Mr. William Jones, 14. J Sfltedon Street. Efe yn frawd i'r Parch. R. ) W. nes, Cilgwyn, a Mr. 0. W. Jones. Byda yx ang'ladd" (cyhoeddus) am ddtti o gloch prydnawn lau nesaf. j

Penrhyndeudraeth PROFEDIGAETH. Cydymdeimlir yn fawr a, Mr- John Jones, Cambrian House, High Street, vm marwcxlaeth sydyn ei fam ddydd Sul diweddaf. Blwyddyn i'r un di- wraod bu farw ei dad. MABW OLAETH.—Foreu lau W farw Gwen, geneth 13eg oed Mr. a Mm David Roberts, Adwy-ddu. Cafodd hir waakidd ond v diwedd vn svdyu. I

Llanrug; a'r Cylch i DAMWAIN ANGEUOL.—Ddydd Iau, brawych>vyd trigolion yr ardal gan y newydd trist am ddamwain angeuol ddaeth i ran y dpi ieuanc tirion a chymeradwy. Mr. Owen Owens, Trevor Terrace, tra'n dilyn ei alwedig- aeth yn un o lofeydd Deuheudir Cvmru. O ddeutu dau ns oedd er's pan aeth oddicartref. Cvdvmdeimlir yn ddwys a'r teulu yn eu pro- fedigaeth 'lem- MARWOIIAETH.—Ddydd Mercher bu farw geneth fechan anwyl i Mr. Robert Owen {Cae S iencyn gynt), Bvvlch, Cwmyglo. yn yr oedran cynar o 6 mlwydd oed. Claddwyd ddydd Sadwrn, yn mynwent y plwyf. Cyd ymdeimlir yn iawr a'r rhieni yn eu galar dwfn. MILWYR MARCONI.— Llawenydd genym ddeall fod adeiladau mwycyfaddas yn cael eu codi vil ngorsaf Marconi, ar gyfer y milwvr gwarcheidiol sydd yn gwersyllu yno. Bydd h\:i vn rhoddi mwy o gysur a diogelwch i'w bywydau.

fl dltf lwa$ r.()ES FURTHEST THOMAS HEELEY C £ LI?JlEv*CASTLEiO«jyNfc,

I Abererch XODACHFA.—Ddydd Mawrth diweddaf, cynhaliwyd yma fath o nodachfa mewn cysyllt- iad a'r gangen ,leol o Gymdeithas y Groes Goch. Trodd allan yn hyiiod o Iwyddianus, fel y gwnawd tua £ 60 o elw i'w gyflwyno i'r fund. Y mdaflodd Mrs. Lloyd Evans, Broom Hall, yn frwdfrydig i'r symudiad dyngarol hwn, a chafodd pawb i'w chefnogi a'i chyn- orthwyo, fel y troes yr ymdrech allan yn well na disgwvliad v rhai mwvaf hvderus. LLWYDDIAXT MEWX CASGLU AT Y GENHADAETH-Llwvddodd Master Robert John a Miss Bessie, dau o blant byc-hain Mr. a Mrs- Hugh Griffith, Bodriala, i gasglu dros LS at Gemiadaeth Dramor y Meihodistiaid. Gwnaethant yn rhagorol iawn. GWELLA.—Da genym ddweyd fod Mr. S,amueil Roberts conllractor, Penydon, yn gwella yn dda y dyddiau hyn, ar ol ei waeledd diweddar. Felly hefyd y gellir dweyd am y cyfaill ieuanc, Mr. Isaac Thomas, Cartrefle Terrace, yr hwn orfu a da-el y brif-ddinas a dyfod adief oherwydd gwaeledd. COLLI AN,IFFILI-A-ID.-E.r ein bod y dyddiau hyn yn galaru oherwydd y bywydau dynol sydd yn colli yn v rhyfel blin presenol, eto nis gallwn lai chydymdeimlo a'n cymyd- ogion sydd yn colli anifeiiiaid. Lladdwyd clwv fuwch i Mr. Griffith Jones, Glan Morfa Ganol, gan y gerbydres oedd yn myned o Bvt-nheli i Afonwen. Bu farw hefyd geffyl gwerthfawr i Mr. John Owen,( Bryn Ynys, yn dra sydyn. j

r ) Porthmadog MANION—iDywedir y costia gwneyd rheil- I ffordd Beddgelert tua 100,OOOP.-Torr.odd yr | Y'sgol Sir am dair wythnos.-Bu y Cwnstabl- iaid Arbenig allan y nosweithiau diweddaf yn gv-ylio gwifrau a pholion y pellybr yn y gymydogaeth.-Y flwyddyn ddiweddaf dau gant o longau ddaeth yma, pryd y daeth SO'" yn .191:-C.yflwynodd llywodraethwyr Ysgol Dr Williams. Dolgellau, a'r athrawon, anrheg ha.rdd i Miss May Owen, B.A., un o'r athraw- esau, ar ei hymadawiad. Chwaer i Mr. J. R. Owen, Y.H., yw hi. CWESTUWN Y CAiRTHFFOSIAD.—Bu y Cyngor Tref yn cynal cyfarfod arbenig yr wythnos ddiweddaf i ystyried yn derfynol y cwestiwn o fyned ymlaen neu beidio i wneyd cyfundrefn newydd o garth-ffosiad-

Machynlleth I CYNGERDD YR ANRHEGION.—Nos Lun cynhaliwyd cyngerdd yn Neuadd y Dre', er anfon anrhegion i'r Tiriogaethwyr sydd dan hyfforddiauA Cymerw-vd rhan ynddo gan Miss Morton, Dolcorsllwyn; Mr. J. Jones, Forge; Miss M. Jenkins, Mr. J. Lumley, a chafwyd canu penillion gan Mr. H. R. Hum- phreys, a thelynores Maldwyn gyda'r delyn. Cafwyd elw clir o £ 14. SEFYDLU BAND.-Mae mudiad ar droed i geisio sefydju seindorf bres yn y dre'. Mae y pwnc o gael offerynau wedi ei setlo, a nos Fawrth cafwyd cyfarfod cyhoeddus i geisio cael allan faint o'r bechgyn sydd yn barod i ymuno. Mae Mr. E. Meredith Jones ac eraill yn gweitbio yn egniol gyda'r mudiad. ANRHEGION ETO.—Anfonodd aelodau y Capeil Saesneg anrhegion o cigarettes, chocol- ates, &c., i'r bechgyn sydd o'r eglwys gyda'r milwyr. Y NADOLIG.—Tawel iawn y treuliwyd y Nadolig yn y dref. Y mae llu o'r milwyr, ae o'r Deheudir wedi ymweled a'u cartrefi. Da genym weled y milwyr yn edrych mor dda a ehalonog. PENEGOES.-Cafwyd cyfarfod pregethu ym Mhenegoes, a gwasanaeth y Parchn. E. Roberts (W.). a T. M. Pierce (M.C.) CAEL MILWYR I'R DRE.—Yn Nghyngor ( y dre', darllenwyd yr ohebiaeth fu rhwng y Clerc a'r Swyddfa (Rhyfel, yn gofyn am gael J milwyr i aros i'r dref; ond drwg genym ma; I methiant fu yr ymgais ar hyn o bryd, a phen- derfynwyd anfon dirprwyaeth i Gaer. Pen- odwyd Lord Herbert, Mr. R. Rees, a Mr. R. Gillart i weithredu.

I Amlwch I CLAiDDEDIGAETH.—Nawn Mercher heb- ryngwyd yr hyn crdd ddaearol o'r diweddar Mr. Hughes, Madynfa, i'r fynwent gyhoedd- us, gan dorf barchue o feibion. Gwasanaeth- wyd wrth y ty gan y Parch. Williams, Pensa-rn, yr hwn a wnaeth isylwadau teilwng ar amrywiol agweddau cymeriad yr ymada'v- edig, ac ar Ian y bedd gan Mr. Lewis, gwein- idog y Bedyddwyr yn Llanerchymedd.—Eto heddyw .(ddydd Llun) hebryngwyd gweddill y diweddar Cape. Griffiths, British Queen," i'r un gladdfa. Bu farw ddydd Gwener. wedi ond ychydig ddyddiau o gystudd. Gwasan- aethwyd yn yr angladd hwn gan y Parch. T. Evans, (A.), Porth Amlwch. YR HEN, HEN HANES.—Y'r oedd grym a nerth yn y traddodiad ohoni, yn nghyrddau cyhoeddus Cyfarfod Misol Bethesda, a chyn- ulleidfaoedd lluosog wedi dod ynghyd i'w gwrando. Sicrhawyd gwasanaezh tri o'r cewri sef y Parchn. J. Hughes, Liverpool; T. C. Williams, Menai Bridge, a John Williams, Brynsiencyn. AM DRO.-Gwelir amryw o'n bechgyn. sydd wedi ymuno a. gwahanol adranau o'r Fyddin, gartref am dro y dyddiau hyn. Maent oil yn edrych yn rhagorol, ac amlwg fodyr ymarferiadau yr ant drwyddynt yn cael yr effaith ddyladwy arnynt.

Llangrerniew I MARW.—iNanvm Mercher claddwyd gweddillion Mrs Alice Pierce Jones, Ty Capel, iGwytherin, a fu farw ddydd Sul wedi cystudd miaith yn 29 mlwydd oed. Y Parch E. J. Jones, B.A., a wasamietihai. PERS'ONOL-—Llongvfarchwn Mies Lottio Jones, y Cottage, Llangemyw, ar ei phen- odi-ad fol athrawes yn Ysgol Raseett, ger Gwrecsam- Bydd yn dechreu ar ed ddyled- swyddau yno ddechreu 'j- flwyddyn

Hen Golwyn I iCYFARtFOD AMRYIWlAETHIQL.-Bu cyfarfod amrywiaethol gian Gymdeithias Lenyddol Hebron nos Lun, pryd yr aed drwy raglen ddydd-oral. ,SAET,RU.-Cynygiodcl aelodau Pwyllgor y ¡Rifle Club dlwrci i'r saethwyr goreu, ac ar of cystadleuaeth galed, enillwyd ef gtaai y capten (Mr Clare) yr hwn a. g-afodd 91aiin o farciau. Anrhegodd Mr Clare yr ail oreu 6ef yr Heddvvas Williams, Llysfaen, gyda'r twrci- Cafodd yr heddwas 86ain o farciiau. ANRHEGION.—Anfoinodd parti gwaith y Groes Goch, bare el o ddilladau cynnes, sig- arenau, tybacco a chacenaAi i'w rhoddi yn an-rheg Nadolig i'r 140 sydd yn gwasan- aethu eu gwlad o'r gymdosaeth.

Llanrwst I rOEiRDDÜROL.-Llongy.fa1'ch.vll M ias Twmston Davies, County Buildings, ar e: gwaith yn emU yr A.L.C.M GYDA'R ,FYiDDliN. Y mae tri mab i Mrs Jones- Williams, Waterloo House (gynt t> Rhydlanfair) yn gwas ui-aet-lm eu igwliad. Mr ioisiwiald H. Williams wledi ymuno ag adran Tyneside o'r Peirianwyr B-renliinol; Mr Ernest Williams, Bvddin Awstralia sydd yn yr A '.fft ar hyn o bryd; a Mr Clifford Williianifi gyda'r lOfed 'FataMwn R. W-F. PAMGYMERIADAU'R GERMAXIIAID. —Dyna destyn yr ymdrafod yn y Mutual y nos o'r blaen, Mr T. Tudor Williams ytn agor- Caed sylwadau "an Mri. H. Hughes (Cadeirydd), W. H. Roberts, W. H. Wil- liams, G. R. Jones, W. Morris, O. Williams, D. J William-s, J. Hughes, W. Williams, J- R. Steele, a J. D. Jones. BY,DDff N rh;a-i a ganlyn wedi ymuno a Byddin Kitchener, yn ystod y dyddiau diweddaf :—Mri. -Harold Morris, Pandy; Owen Roberts, Glanddewi; J. Jones, Ty'n y Ffynon; 'Sam Wdliame, Nantbw'lcliyrheyrn; a Sann Williams, Eg- Iwysbaoh. Ma-e Mr W. Lloyd., Tan lan, wed ymuno a'r A.S.C. yn Ffrainc fel gyr- iedydd traction, a Mr J. E. Thomas, aiab Mr J. Thomas, saddler, Glamorgan, wedi ymuno a'r Yeomanry.

I Bethel DAMWAIN. Cyfarfyddodd Mr. Lewis Griffith, Cefn Gryddyn, Seion, a dam wain yn Chwarel Dinorwic, trwy i wynt ei chwythu dros y tip. pan yr oedd ef gyda'i waith, ac y mae yn gwella yn bur dda. DOD ADREF.—Daeth Captain Williams, Bryn Chwilog, aidref at ei deulu eto am amser ar ol bod i ffwrdd am rai misoedd, ac y mae yn edrych yn rhagorol. Hefyd y Proffesor W. J. Griffith, M.A., Caerdydd, wedi dod i fyny i edrych am ei deulu. CHRiISTMAS TREE.-Cviihaliw d yr uchod prydnawn Gwener, y 18fed o Ragfyr, yn Festri Cyisegr (M.C.) Yr un amser cyn- haliwyd cyfarfod amrywiaethal yn y capel. Camvyd gyda'r delyn gan Telynores Arfon, adroddwyd gan Elizabeth A. Griffiths, Min- ffordd Maggie J. Pritchard. Penlon; 'dadl' gan Phoebe Jones, Llys Llewelyn; Pell Wil- liams, Grenor; Tommy Pritchard, Penlon. Canwyd gyda'r tannau gan Misses Catherine E. Hughes, Bryn Llwyd; Ethe Hughes, Tre'r Gof Awel Griffith, Gwladys Thomas, Maggie Owens, Pell Pritchard- Canodd plant y Band of Hope, dan arweiniad Mr. Daniel Jones, Llyis. Llewelyn. Cyfeiliwyd gan Miss Jane Owen. Tyddyn Bach. Terfynwyd y cyfarfod trwy i'r delynores ganu "Hen Wlad fy Nhad- au," a'r dorf ymuno. MARWOLAETH.—iBoreu Mercher bu farw Mrs. Mary Hannah Jonet), priod Mr.' John William Jones, Corra Linn. Dioddefodd fis- oedd o gystudd, ond daeth y diwedd yn dra sydyii. Yr oedd hi tua 30 mlwydd oed, ac yn aelod ffyddlon yn eglwys Bethel (A.) Cladd- wyd ei gweddillion yn mynwent Llanddein- io!en, prydnawn Sadwrn diweddaf. Gwein- yddwyd gan y Parch. J. (Richards, gweinidog. Yr oedd yn wraig ieuanc a lioffid gan bawb, ac y mae cydymdeimlad pawb a'i phriod a dau blentyn bach, ac a'r holl deulu yn yr am- gylchiad gofidus- Nawdd y Nef fyddo dros- t-vnt.

I 0 Nant Ffrancon I Yn ystod jgwyliau'r Nadolig cynhaliwyd amryw gyfarfodydd arbennig yn y gymydog- aeth. Ynghaj^ei M.C. Llanllechid yr oedd yr wyl bregethu arferol yn cael ei chadw. Gwasan- aeth wyd eleni gaJl y Parchn. William Davies, Aberdar, a J. £ Hughes, M.A.,B,D, Caer- narfon Hefyd, cynhalliodd y Bedyddwyr eu gwyl yn y Tabernacl, pryd y pregethwyd gan y Pa-rchn. Jones, Bangor, a Edwards, Deiniolen. Yn eglwysi Sefydledig y cylch cynhaliwyd gwasanaethau arbemg yn ystod y rh?n y can- wyd nifer o Garolau gan wahanol bartion. wyd ?il f er o Garolau gaii wahariol bartion.. Daeth nifer fawr o'r gwyr ieuainc sydd wedi ymrestru a'r fyddin adref i dreulio y gwyliau a llawen iawn ydoedd gan yr ardalwyr" eu gweled a'u croesawu. Y mae y milwyr yn y dyddiau Ihyn p-i wyr ag sydd yn cael eu hedr- mygu yit fawr iawn, ac y mae dyweyd hyn yn dangos y fath. gyfnewidiad, sydd wedi medd- iana syniadau po-bl v wlad am yr urdd. Darfu i nifer o eglwysi y cyldi mewn gwa- hanol ffyrdd anrhegu y milwyr a "Rhodd Nadolig" a mawr y llawenydd ymhlith y mil- wyr.. Ylg nghymdeithas ddiwylliadol Siloam nos Fercher treuliwyd yr amser i egluro 'Y Xiadolig' Darllenwyd papur ar vstyr yr wyl gan r. A. W. Davies, Brynmyfyr, ac aw y Nadolig mewn hanes gan Mrs. Evans, Ger lan. Yn ystod y cyfarfod canwyd nifer o garolau dan arweiniad Mr. H. Thomas, Victoria Place.. Nos Sadwrn perfFormiwyd y Ddrama. drefn- wyd gan Mr. John Jonas, MinaSon, Pant, allan o'r nofel "y Ferch o Gefn Ydfa," gam Gwmni Dramayddol Ogwen. Cafwyd cy- nulliad lliosog ac actito da. Elai'r elw i Gronfa y Groes Goch a'r Belgiaid.

CAERNARFON.—Yr oedd prysurdeb i'w weled ym marchnad Nadolig Caernarfon ddydd Iau. Dyma'r pxisiau: Ymenyn ffres Is 5c y pwys; wyau 6 am Is (18s 6c y 120); gwyddau 7s i 8s 6c; tyrciod Is y pwys. hwyaid 3s 6c i 4s 6c; biff 7c i He y pwys; mutton 8c i lie y pwys; pore 8c i 9c y pwys; lamb 9c i lIe y pwys. BANGOR.—Ymenyn ffres Is 5c y pwys; wyau 6 am Is; gwyddia-u o 5s 6c i fynny; tyrciod 6s 6c i fynny; biff 10c i Is y pwys; mutton 9c i lie y pwys; pore lOe y pwys. LLANRWST.—Yrmenyn ffres Is 3c i Is 4c y pwys etto, hallt, Is l-}c i Is 2c y pwys; gwlaa He i Is y pwys; ffowls 3s 6c i 4s 6c y cwpl; hwyaid 5s i 6s y cwpl; wyau 6 i 7 am Is; pytatw 3s 6c i 3s 9c y 112 pwys. PWLLHELI.—Ymenyn ffres Is 3c y pwys wyau 14 y 120; gwyddau 5i-c y pwys (yn fyw) die y pwys wedi eu trin; tyrciod 8c i 9c y pwys; (yn fyw) wedi eu pluo Is y pwys; hwyaid 3s 6c i 5s 6c yr un; cywion 4s i 5s y cwpl; biff 7c i lO-}c y pwys; mutton 8c i 11.. y pwys; pore Bkc i 10c y pwys; moeh te wion 4lc y pwys; perchyll 12s i 16s yr un. RHUTIIYN.—Ffowls 4s i 5s y cwpl; hwyaid 5s i 6s y cwpl; hwyaid wedi eu Arwsio 5s Gc i 6s 6c. gwydda.u 7c i 71 c y pwys; tyrciod 9tc i 10c; ymenyn Is 3c y pwys; wyau 8 am Is.

I ""811. ..AY-tI!C"AJ1"'AT"Ar BENGER'S FOOD U universally recommended by medical men. For use during illness and convalescence. For weakly infants and over- growing children. As a supplementary food in malnutrition, and for all cases of dyspepsia and impaired digestion. Food ?A '/NFANrS, INVALIDS and the AGED, rM)Llt.!?r !s comforting when other > t? ?J????? foods cause pain. It is J  y ,?\ the most easily digested flip  ? all foods, but is not fim pre-digested. j jaak | Jfgnftr'r FCN is sold by Chemist*, cveryn-htre. Bl BKNGES'S POOD, Ltd. Manchester, Eng. HI Branch Offices— jt NEW VORJC (U.S.A.) 92, William Street. ■■I | SYD.vBy (N.s.w.S 117, Pirt street. Hi Canadian Agents—N«.tion»l Drag Mid H Chamical Co., Ltd., 34, Ft. Gabriel St.. S Srlontra* and Brunches throughout

I Marchnadoedd a Ffeiriau. f Y rhai a gynhedir yr wythnos hon. Y GOGLEDD. Rhag. 28. Gwrecsam, Trallwm (ceffylau), TreLwwydd; 29, Caerwys, Trefnewydd; 30, Crocsoswallt; 31, Caerlleon, Llan- faireaereinl- "11, Llanfyllin Ionawr 1. Llanfaircaereinion; 2, Caernar- fon, Fflint, Llanidloes. Y DEHEUDIR. Rbag. 28, Brynbiga, Llanbedr pont Stephan, Lland,ilo Fawr; 29, Pon|t Sera-ny 30, Caerwent. 31, Caerphili, Ross. Ionawr 1, Llanfihangeil ar Arth, New Inn ,(srir Gaerfyrddin); 2, Llandysul.

Bontnowyaa CYNGERlDD.—-Nos Sadwrn, ynghape; y M.C., cynhaliwyd cyngerdd uwchraddol. Cy- merwyd y gada.ir gan Syr T. E. Roberts, Pias- y-bryn, ac arweiiiiwyd gan Mr John Davies, Muriau. Caed gwueanaeth y rhai a ganlyn, yn rhad Misses Maggie Davies, Caernarfon, 'a. Katie Lewis, Bontnewydd; Mri. W. I- •Land, Richard Macklin, Llew Deulyn, lean Lloyd, y Brodyr Francis, Talysarn, a'r Ar- vonic Quartette, ag un o'r Belgiaid. Cvfeil- iwyd gan Nellie Morgan, A.R.C.M, a Mr O. O. Hughes, A.LC.M, Talysarn, Canodd Cymdeithas Gora-Wl y Bontnewydd (dan ar- weiniad Mr. G. J. Roberts). Yr ysgrifenydd llafurus oedd Mr Richard O. Williams. Caed cynulloe,:dfa luosog iawn, a throsgiwyddir :1 elw i bwyllgor sydd yn trefnu i ddilladu plant anghenus yegolion y cylch'. Cychwynydd y y mudiad daionu.s hwn ydoedd Mr. G. J. Ro- berts, ac y mae clod yn ddyledus iddo ei a'i fgyfeillion am ddwyn oddiamgylch symudiad mor ddaionus.

Pwllheli "ENWOGION MON"—Dyma oedd testyn anerchiad draddodwyd gan Mr. Henry Wil- liams, Caernarfon, i aelodau Cymdeithas Len. yddol Salem yr wyt)hnso ddiweddaf. MAiNIOOs.—Trwy ymdrechion y Mawr rhoddir gwuedd o de i hell deuluoedd y dyn- ion o'r dref syfid wedi ymuno a'r Fyddin, y Tiriogaethwyr, a'r Llynges, Dydd Calan Caiuwyd y siopau ddydd y Xadolig a dydd Sadwrn. Cedwir hvvynt yrt agored ddydd Iau nesaf oherwydd hyny. Rhoddodd Mi-. D. Richards, B.A., bapur ar "Bergson" yng .Nghymdeit-has Lenydclol Penlan, nos Wener. Rhanodd v laer ugeiniau o bwysi o, de i dlodion y dref ddydd Ian Y Sul cyn y di- weddar cvnhaliwyd cyngerdd cysegred.ig yn -!b d d ev se,0 ,re d g yii Y,goi y Traeth, Dr O. W. Grifiitht yn y ga- diair. MARWOLAETH.—Bu Mr. John Murray, saer cerrig, farw ddydd Mawrth, yn 77aill mlwvdd oed. Yr oedd yn gweithio yn y Gareg ev's 50ain m'.ynedd, ac yn ddyn da.

Llanystumdwy I LLWYDDIAXT YR HEX YSGOL.— Cyn- haliwyd gwledd i'r plant prydnawn Rhagfyr 33, trwy garedigrwvdd J. E. Linkleton, Ysw.. •Llundain. Cafwyd anerchiadau gan Syr I Hugh J. Ellis-Xanney. Barwnig; Mr. T. H- Pumphrey a Rheithor y Plwyf. Darllenwyd adroddiad gan fr. T. Griffiths, prif-athraw. Rlioddodd adoiygiad dyddorol o hanes yr ysgol o dan ei ofal am un mlynedd ar hugain. Yng ixgwyneb y ifaith fod y boblogaeth yn llai, ac I ysgolloii newydd wedi codi yn y gymydogaeth calondid yw deall fod hen ysgol enwog Llan- ystumdwy eco yn dal ei thir. Yn yr arholiad Siioi diweddaf enillwyd safleoedd anrhydedd us gan ddwy eneth o'r ysgol, sef Kate Jones, yr ail Ic; a. Sybil Hughes, yr wythfed lie, a hyny allan o 56 o ymgeiswyr ynglyn a dos- barth Porthmadog. Yn ychwanegol ceir ffeithiau i brofi fod ysgolheigion Llanystum- dwy nid yn unig yn cyrhaedd safon uchel wrth ymuno ag Ysgot y Sir, ond hefyd eu bod yn parhau i ddringo uwch-uwch wedi manteis io ar addysg ganolraddol. Yr wythnos ddi- weddar rharmwyd y gwobrwyon yn Ysgol Porthmadog, a dygwyd prif wobrwyon y bech- gyn i Lanystumdwy, sei-Form Il gan John Ellis Hughes; Form III gan T. Robert Jones a Form IV gan Hugh James Hughes. Deall- wn hefyd fod Hugh James Hughes, yn yr ar- holiad Junior Welsh Central Board, wedi tlwyddo i etull 1.1 'Distinctions' allan o 12 o destynau, yr hyn na wnaethpwyd erioed o'r blaen yn hanes Ysgol Ganolraddol Porth- madoe. I

Felinheli i DEW IS 'BLAE.ORIAID.-)¡"os Sul bu'r Parch. James Jones, Croesywaen, a Mri. S. Maurice Jones ac E. Lloyd Williams, Caer- na.rfon, dros Gyfarfod Misol Arfon, yn cymer- yd llais eglwys Brynmenai (M.C.) ynglyn a dew it; blaenoriaid. Y Mri. Thomas tvaiis, Florence House; a Thomas Williams, Boston Terrace, a ddewiswyd. i MARW.—Wedi rhai blynyddoedd o gva- tudd bu farw Mrs. Jones, priod y diweddar Mr. Hugh Jones. Assheton House gynt, a Chlynnog cyn hyny, yn 70 mlwv lvi oed. Di- lynodd ei phriod flwyddyn i'r uiwmod ac o fewn ychydig oriau i Gwraig dawel, foneddig ea hysbryd oedd Mrs. Jones, a chre- fydid wedi cael lie amlwg ar yr aelwyd gan y ddeuddyn. Gwasanaethwyd yn yr angladd (preifat ddydd Mawrth) gan. y Parch. J. E. Hughes, B.A., B.D., Brynmenai. Claddwyd yn mvnwent y plwyf, Llanfairisgaer. Nawn Mawrth, yr un adeg, yr oeddis yn claddu gweddillion Nellie, (jjeneth fach anwyl iawn Mr. a Mrs. Owen Winiams. Hen Gapel Elim, yn vr oedran tyner o lleg oed. Dangos- odd yr atLrawon a phlant Ysgol v Cyngor eu eerch ati drwy brynu blodeu-dorch brydferth i'w rhoddi ar ei bedd. Y Parch. Edward Griffith, B.A., Bethania, a wasanaethai yn yr angladd. Dychrynwyd yr ardal nawn Mawrth gan y newydd trist fod Mrs. Henry Pritchard, Rail- way Terrace, wedi marw yn dra sydyn ac an- -M rs. Pritchard lewyg nisgwyliadwy. Cafodd Mrs. Pritchard lewyg & bu farw. Cydymdeimlir yn fawr a Mr. .Henry Pritchard yn ei brofedigaeth lem iawn. DAMW AI.-Y dydd o'r blaen syrthiodd Mrs. -He-iry Jones, Beach Road, a hi mewn oedran mawr, ar y llawr a thorodd ei chlun. GWEDDI.—Foreu Nadolig cynhaliodd cyf- eillion Bethania gyfarfod gweddi ar ran y rhvfel. CYXGERDD.—Nos Xadolig, vn Mryn- menai. cynhaliwyd cyngerdd llwvddianus, yr elw i'w drosglwyddo i gronfa ledl tlodi ac aagen yn yr ardal. Yr arweinydd oedd y Parch. J. E. Hughes, B.A., B.D-, a'r cyfeil- ydd Mr. Edward Williams, A.T.S.C. Gwas- anaethid gan gorau Mri. John Owen a John Williams; cantorion Mri. John, Richard Wil- liams, Owen Williams, John R. Pierce, Miss Marv Jones, Terfyn; Miss Maggie Vaughan, a Miss Maggie Hughes; penillion telyn, Master Jack Hughes a Master Robert Arfon Williams; adroddwyr, Mri. John Rowlands a Hugh Jones. Cyfeilyddion, Misses Mair Ed- wards, Katie M. Williatns, Katie Jones, Master Johnnie Jones, Master Bertie Currie, a Miss Jennie Williams-

Llanwnda i CYNGERDD PLANT YR YSGOL.—Noe Fawi-th, yn Ysgol v Cyngor, cynhaliwyd cyng- erdd dyddorol gaji y plant. Y Cadeirydd eeckl R. Gwynectdon D'avies. Ela.r elw at y Cronfevdd Angen.

Abermaw i CYNGERDD.—Yn y Neuadd Gvhoedchn: cynhaliodd y Bedyddwyr eu cyngerdd blyn- yddol nos Nadolig. o dan lywyddiaeth Mr. I Rhyt3 Jones U.H. Gwasanaethwyd gan y rhal valllynol;- adredd Miss Blanci ie Bowen. d fan Jone:3 Rhuabo-n Canu Miss Maggie Cadfan Jonea Blaenau Ffestiniog; Miss Maggjg-:e Evap.,7, Coleg. y Brit Ysgol, Aberystwyth Allss Dollie Richards, Abermaw. Caed triawd gan Miss J. Garnett. a'i chyfeillesau; unawd ar v crwth gan Mrs. Dr. Heath, a deuawd gyda'r euphoiiium gan Mri E. Williams a J Williams j Detholiad amryw weithiau gan y seindorf dan ) arweiniad. Mr W. WiLiams, cyLoilivvyd gan Mrs. Edwin Jones I

Penmaenmawr DARLITHIAU GL¡lCHR,lST.-Caed dar- 1, lith ar "Ddwfr a'i Waith" gan Proffeswr V. B. Lewis o'r Coleg Llynghcsol Brenhmol nos Fawrth' Mr. Chas. Fisher a lywyddai. YN Y FFRYXT—Mae Major Johnson, Tyddyn Bach yn y ffrynt gyda'i Fzitaliwn- 1 y 4ydd Fata, "iiwii R.W.F. ADREF.—Mae nifer fawr o fihvyr wedi dod adnef am ychydig ddyddiau. RHOD-DION—Mae yarsel o adiillad wedi ei anfon gan Gymdeithas Gyfeillgar y Genethod I yi'.ghyda liaoddion ereili gan gyfeillion, i Major Johnson, i'w rhannu ymysg y 4ydd I Bataliwn R.W.F. y rhai sydd yn y ffosydd. 1 Y NADOLIG—Bu igwasanaeth yn yr Eg- | Iwysi y Nadolig. I

i Llanberis. I I CVWIP,IA.D.-Yii mynwent Llanrug y cla- ddwyd gweddillion Mrs. Williams, Tyddyn Eili-a.ii, ac nid yn Nant Peris, fel yr hysbys- wyd! vn v "Genedl" ddiweddaf. Llithrodd y c?jmgymeriad i mewn trwy gamgyfaxwvdd,d I ? BELGIAID.—Mae pob darpariaeth wedi ei g??iend yn ein hardal er rhoddi Hety a chroeso 1'r Belgiaid i'n plith a deallwn fod y pwyllgor yn ymohebu er cael ithai yma. Mae pob darpariaeba vn barod ar eu cyfer. CYFARFOD AiDLOXIADOL—Xcs Wener yn Nant Padarn, dan nawdd y Band of Hope cynhaliwyd cyfarfod adloniadol, yn lie v j cwrdd pregethu arferol. Llywydd Parch. J. Evans Owen; arweinydd: Mr David Ro- berts; beirniad cerddorol: Mr J. H. Jones. I G & L, Llanrug; adrodd Mr David Roberts. Buddugol ar yr unawd: Katie C. Davies; ad- roddiad gan Mr David Roberts; unawd ar offeryn gaii Mr. Edwin Parry, Comptoai House Canu penillion gan Mr. David R. Jones, ad- j rod i'.ad gan Mr. iDavid Roberts buddugol ar I vr unawd: Mrs. David Jones, Tawel-lan. ( Diolchiadau gan Mri John Owen ac Owen Jonah Owen; unawd gan Mr. Owen Jonah j Owen c-ystadleuaeth y parties buddugol, inir. Elias Pritchard a'i barti. i MARW.—Ddydd Gwener bu farw Mr John Ij Parry. Bryn Eit-aii, yn 59 mivvydd oed.

Trefor CYFARFOD CYSTADLEUOL GOSE-N. j —-Cynhaliwyd nos Nadolig; Llywydd: Dr. J. J W Rowlands, LlanaeRiaiarn arweinydd Mr. R. Lloyd Jones, Isailt; beirniaid—cenddoroi j Mr. O. Morris Williams, Morfa Xevin; ad- j roddiadau: Parch W. Lewis Jones, B'abell. "Yele enwau v rhai buddugol. Canu 1 Jane j I. lones, Brynrhydd 2 M. J. Jones, eto. Canu (dan 7 oed): 1 Annie J. Thomas, Lime Street; 2 Trevor Williams; 3 Mary E. Wil- Hams. Adrodd (10 i 13 oed) Laura- Jones, j Pilot House; L. J. Owen, Richard O. -T;o- t mas Canu (13 i 16 oed): 1 Tommy Hughes, Babell; 2 Willie Thomas, eto. Arhol- I: iad Liafaredig y Safollau E. Jones, 2 A. Tho- mas. Griffith Parry; 3 Susie Roberts. Safon, 1: R. A. J,)iies, L. Japheth, M. E, Williams, j TVevor Williams. L. Lloyd Jones, J. M. j Jones, Grifnth Jones, Ogwen Jones. Adrodd (dan 7 oed) L. Lloyd Jones, 2 Annie Williams j 3 M. J.. McClement, Gwilvm Jones. Deuawd 1 Hannah Jones a'i chwaer, Trefor; 2 Maggie J. Hughes a Phoebe Rowlands. Chwaxou j ton R. Martin Hughes ac Olwen Evans (eyd- j radd). Tei gweuedig: "Un o'r Ysgol". Ad- rodd (o 7 i 10 oed) 1 Laura Japbeth 2 A. j Mabel Davies. Canu (o 10 i 13 oed): Owen Roberts, Trevor). Arholiad Ysgrifenedig (dan 12 oed) 1 Thos J. Evans, Babell, 2 Rich>ie Owen 3 Thoo. O. Williams, Babell. Eto (dan 14 oed): Annie J. Owen, Lime Street Trefor 2 Lily Roberts, Factri; Laura Jones, M. A. Hughes, Tan y Fynwent. Llanaelhaiarn. j Canu (dros, 50 oed) Mr. R. Jones. Adrodd (13 i 16 oed):: 1 E J Jones. Eunic e Jones, New Street; Maggie Jones, Susie' Roberts. Canu (dan 18 oed): Hannah J. Williams; 2 Jane Williams, Trefor. Arholiad Ysgrifenedig (dan 16 oed): Thos. Hughes. Babell; J. Jones, Babell; A. -7. Jnoes, Tre- for I Eto (dan 23 oed): Maggie Emma Jones, Trefor Gorau Plant, ,dan Igor o Trefor yn gydradd—

Dyffryn j MARWOLAETHAU.—Ddydd Mercher bu farw Mrs. Elizabeth Griffith Ty'r Iddew yn 58 mlwydd oed. Gedy bedwar o blant i alaru amdani a cliladdwyd hi ddydd Sadwrn, ym mynwent Horeb.-Yr un dydd bu iarw Mrs. Margret Jones, Plasbach, ar ol gwaeledd trwaii yn 63 mlwydd oed. Claddwyd hithau I ddydd Sadwrn, yn mynwent yr Eglwys. I

Caerhun, Bangor ] P'SIODAS MELWR—Foreu Mercher, yng ughapel Caerhun, unwyd mewn priodas Mr. W. Prichard, o'r 19th Alter Dragoon.1}, 1st Canadian Contingent, ma,b Mrs. Prichard, Ty Coch, a. Miss Jennie Morris, Ty'r Capel, Caer- ,LUIl. Gweinyddwyd gan y Parch. Hugh Ro- berts, gwein id bg. Gv.asaaiaethKvyd ar y br.odferch gun Miss Maggie Morris (chwaer) ac ar y priodfab gan Mr. Henry Prichard (brawd). Ar ol boreufwyd yng nghatref y briodfereh ymadawedd y- par ieuanc am Gaer cyn i'r priodfab fyned yn ol i Salisbury Plain Yr oedd yr amgyichiad yn un eithriadol gan mai dvnia y tro cynaf yn y gymydoga-e,th i un briodi mewn gwisg filwrol. Dymuniad pawb ydyw am iddo gael dychwelyd yn ol at ei briod o'r rhyfel yn fyw a dianaf. Nawdd y Net fyddo drostynt.

Rhostryfan CYNGERDD HOREB.—Y'r oedd yn chwith iawn gan yr ardal fod heb y Gylchwyl Len- yddol eleni, ond trefnwyd cyngerdd yn ei le nos Nadoug. Mr. Francis Williams, Man- elnester, oedd i gymryd y gadair, ond meth- oad a dod. Arweiniwyd y cynge11cid gan Mr. H. H. Owen, Haiod Owen. Gwasanaethwyd gan y rhaii eanlynol:—Miss Lizzie Jones, Baladeulyn; Miss Jennie Blodwen Williams, Carmel a'i pharti; Mri. 0. W. Francis, Bala- deulyn; Set-h Owen. D. 0. Jones (Ellion), I Talysarn; Willie Rowlands, Fenygroes; a Morgan 0. Jones, Yvaenfawr. Cyfeiliwyd gan Mr. J. W Roberts, Llandwrog. Caed cynulliad da ac elw, rhagorol. MARWOLAETH.—Foreu Sadwrn, daeth y newydd o iDde Cymru am farwolaeth Mrs. Sarah Davies, gwraig Mr. Jeremiah Dav les, Bu am rai blynyddau yn byw yn yr ardal hon. Ymddengys iddi fod yn waeil am tua chwech wythnos, a bu farw nos Fercher diweddaf. Yr oedd yn fam dda ac yn briod hoffus. Drwg genym am brofedig- aeth Mr. Jeremiah Davies a'r mab. I

Criecieth. GALWAD.—Mae Mr. J. O. Hughes, mab Mr. Owen Hughes, High Street, wedi ufudd- hau i'r alwad a gafodd o eglwysi y M.C. yng Xgharmel a'r (Babell, Treffynon. YMUXO A'R FYDDIN.-Y mae Mr. J. W. Roberts, gynt o'r dref hon. yn awr yn .New Brunswick, wedi ymuno a'r ail gwmni o wirfoddolwyr yng Nghanada, ac wedi cael or,iawr yn anrheg gan ei ddosbarth yn yr Ys- gol Sul yn Now Brunswick. Un o hen ddis- gyblion ysgol Mr. Burnell yw efe. Yn ei lythyr at Mr. Bumell, dywed, pe buasai cy- maint o wladgarwch yn y wlad hon ag sydd yng Nghanada y buasai mwy o lawer yn ym- uno dan faner Prvdain Fawr. CYNGERDD GWLAiDGAROL.-Yn yr Ystafell Blwyfol, nos Iau, cynhaliywd cyng- erdd gwladgarol, wedi ei drefnu gan blant yr ysgol. Datganwyd anthemau cenedlaethol Rwsia, Ffrainc, Belgium. Cymru a Lloegr, ac actiwyd amryw ddarnau mewn gwisgoedd yn cynrychioli y cenedloedd a enwyd. Y roedd yr ystafell yn orlawn, a'r cyngerdd drwyddo yn gampus. Cadeiriwyd gan Mr. R. M. Wil- liams, cadeirydd llywodraethwyr yr ysgol, a cliyfl wynodd y tystysgrifai enillwyd gan y plant hyn o'r ysgol oeddynt wedi myned yn wyddianus drwy alholiadau yr Ysgol Sir. Cydnabyddwyd gyda brwdfrydedd lafnr llwyddianus Mr. Burnell, prif athraw Ysgol y Cyngor; Miss Jones, y brif athrawes a'u cyn- orthwywyr ynglyn a pharotoi y plant gogyfer a'r arholiadau, a diolchwyd i blant yr ysgol am drefnu y cyngerdd. Diolchodd Mr. ^Bur- nell am y teimladau da ddanghoswyd It yr ,athrawon a'r plant.

I Conwy J MARW—Ddydd Sadwrn, claddiwyd gweddillion Mrs Daniels, Lower Gate St., yr hon fu farw y dydd Iau blaenorol, yn 82 mlwvdd oed- Y Parch Luther Thomas, a wasanaethai. GORFFWYS.—Mae nifer o'r rhai a ym- I unasant a'r Fyddin yn treulio ychydig I ddyddiau 6 odbyys adref. "PALS. "—Cvrhaeddodd adr.an o Fall- ceimion o'r "Påb" i'r Morfa y dydd o'r blaen, ond y in ad aw odd amryw ohonynt ddiwedd yr w-ythnos i dreulio eu gwyfiau Nadolig >adref-

Genadigaethau, Priodasau, Marwoiaethau. CENEDIGAETHAU. JONES. -!Uiagfyr 22ain, i Mr a Mrs A. Jones, Holyrood, Lloyd Street, Llall- dudno, merch. PRIODASAU. PRITCHARD—MORRIS.—Rhagfyr 23ain, yn Nghapel Caerhun. ger Bangor, gan y Parch. Hugh Roberts, Mr W. Pritchard, 19th Alter Dragoon, 1st Canadian Con- tingent, mab Mrs Pritchard a'r di- weddar Mr David Pritchard, Ty'r Coch, Caerhun, a Miss Jennie Morris, Ty'r Capel Caerhun WILLIAMS—WILLIAMS.—Rhagfjj 23ain, yng Nghapel Salem, Llanllyfni, gan y Porch: G. C. Roberts, ym mhresenoldeb Mr Hughes, y cofretstrydd; Mr Henry Williams, Gwynfaes, a. Miss Nell Williams, Cae'rhiengan, Llanllyfni. ROBERTS—ROBERTS. Rhagfv-r 23ain, yng Nghapel Soar (W.), Talsarnau, gan y Parch. W. R. Roberts (brawd y briod ferch), Mr Charles Roberts, Bachau F irm, Llangollen, a Miss E. A. Robemerch Mr W. Roberts, Groes- newydd, Llandecwyn. PAlt -i--EVANS. Rhagfyr 19eg, yng Nghapel Seion (B.), Porthmadog, gan y Parch. D. Davies, Harlech, Mr John Parry, mab hynaf y diweddar Mr a Mrs Williams, Gibronrhydd, Harlech, a, Miss Annie Evans, Brwynllynau, Llan- fair, ger Harlech. MARWOLAETHAU. JONES.—Dydd Mawrth daeth gair fod Mr Griffith W. Jones, mab y diweddar Mr W. W. Jones (Cyrus), Llanllyfni, wedi ei gladdu yn Efrog Newydd. Cydym- deimlir ar weddw a'r chwe plentyn yr eu galar. ROBERTS. Rhagfyr 18eg, Mr John Roberts, Drefechan, Llanrhaiadr, yn 70ain mlwydd oed. MURRAY. — Rha-giyr 22ain, Mr John Murray. a wasanaethai yn chwairel setts Gimblet, yn 77 mlwydd oed. JONES.-P.I:agfT 21ain, yn Ysbyty Lerpwl, Mrs Ellen Jones, anwyl briod Mr Thorn n, rs, Cae Merched, Penrfiyn- deudractb. '1 54 mlwydd oed. DAVIES.—Cyrliaedidodd y newydd i Rhos- tryfan fore Sadwrn am farwolaeth Mrs Sarah Davies, priod Mr Jeremiah Davies. Bu am rai blwyddi yn byw yn yr ardal hon.

i ■ — — '<>: ,> <.><:>< :<>X<><><> :<> <><><D fLLWYDDIANT PARHAOL 0 Yr un cri o bob cyfeiriad. >'( GRONANT FÀRM OATCAKES. H x Gwerthwyd allan. Anfoner ychwaneg. Brys. V A M?'w caet mewn pacedi 2d a 3d gan holl Grocers Bakers. jj 8 a Confectioners. >] M H H PRIF YSTORFA :? SS ? Lake and Company, Limited, Caernarfon. § Argraphwyd droe y Perahenogion, gan Thomaa Jones, yn Swyddf* owa.10 New Hourbour, Caen>urfoi>>