Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
 ARWERTHIANTAU MESSRS JOHN JJRITCHARD AND (JO., ( AUCTIONEERS AND VALUERS, J BAN GOR. j MENAI BRIDGE SMITHF I ELD. The Best Appointed atkl Beet Centre in I North Wateo. jyjESSRS. JOHN PRITCHARD and CO. SELL BY AUCTION every other Monday, commencing with the sheep at It j, yn- 600 to 600 RIPE FAT SHEEP & LAMBS and 150 to 200 F-7LT AND STORE CATTLE. j Large wholesale buyers regularly attend from Lancashire and Cheshire special terms offered to vendors at & distance- i F.MPIRF CARNARVON 1 M O A DAY, TUBS D AY, and W E D NESD A Y W. S. HART. IN" A STIRRING TRIANGLE DTRAMA BETWEEN MEN I A FRIEND IN NEED," IN FIVE PARTS. t Prices of Admission: 1/2 7d 4d At the Piano: M. R. Wilkins, A.L.C.M. SPECIAL CHILI/EN'S MATINEE, EVERY SATURDAY AT 2-30. Admission: ONE P E N N Y ONLY. ALLAN BOYAL LINE, TO CANADA. LIVERPOOL GLASGOW, — — — — LOtNXOiN AND HAVRE, j — TO — > CANADA, NEWFOUNDLAND, & U. S.A. ALLANS, — 19, James Street, Liverpool; 14;, Cockspur Street S. W., and 105, Leaden hall Street., London, B.C. AUSTRALIA BY THE Orient Line. Via CAPE OF GOOD HOPE, ¡ Under Contract to carry His Maj?slv" 's Mail$ !j -to- FREMANTLE, ADELAIDE. j MELBOURNE, SYDNEY, BRISBANE, I Through booking to NEW ZEALAND, and TASMANIA. Saloon Tickets Interchangeable with P. & O. Line. Steamers fit-ted5 with Cabin es de 'uve. Staterooms with private bath, single. berth ealbins. Managers":— F. GREEN & CO.. and ANDERSON, ANDERSON. &- CO. FOR PASSAGE apply to the latter Firm, at 5, Fenchurch-avenne London. E.C. or in Carnarron: W. J. Parry, High-street: Oolgelle?: R. C. Evans, Einion House; &thesda: W. J. Parry, Coetmor vird. .d?: W. J. Pa.,rT?;, Coetmo-r v- d 'the, DANEDD s? ? !? ?, L? Ymweia Dr. JONES. D.D.S., (A.M) IUBQKON DENTIST, CRAIG OWEN. BANGOR. • A. Laanerchymedd, gyda Miss Owen, Drair House, o 10 hyd 1; ac Amlwch, gyda Ml Elaghes, Stationer o 2 hvd 5 o'r glocu a* Hydrei lOfed Tachwedd 7fed a Rhagfyr 6ed; a Llangefni bob dydd lau, yn Iii., LIed. wig an Road, o 1 hyd 5-30; Llant-4 o 10 hyd 12; Llanberis o 1 hyd 6; Ebenezer o 8 hyd 8 ar ddydd Uawrt- az oJ yr Hen Dai Hld yn Bbenezer foreu ddydd Mawrth Ii hyd 12 yr wythnoa gynt. OS OES PESWCH MYNWCH ? COUCH MIXTURE HUGH DAVIES. Y mae miloedd iawer wedi cael iachad ac VT. ) gwneud eu goreu i'w gymeil ar eMLU &ydd y? | gw-tld Ni 1-c?d cym?yd ondlJN D??.?R 'e. I profi ei ddylanwad uniongyrchol rhyddh ■< | y Phlegm, yn ciirio y Lfais, yn cynhesu ac yn crvfhau y Frest. gan weithio pob Auwyd a Chrvgni ymaith. DAVIES'S COUGH MIXTURE at BESWCH DAVIES'S COUGH MIXTURE I' at ANWYD DAVIES'S COUGH MIXTURE I at ASTMIA 0? gwvddoch ajn rywun yn dioddef oddiwrth j Beswch a Bronchitis, mhwch ef a } hotel- aid o COUGH MIXTURE HUGH DAVIES. ] ac felch besdithia ryw ddydd. i 1/3 a 3/- y Botel. I HUGH DAVIES, Chemist, Machynlleth — ■ CAFWYD CAFWYP—Cy»w Merle,n amddifad. nod ei fam ydoedd, cyrmwvo'r chwith; twll I yn y dde. a charai esgid ynddo, a bwlch plyg odditani.—He.fvd. eafwyd Dal ad. nod, torn I blaen y dde a thwll a bwleh tri thoriad oddi- I tani; cynnwyo'r cbwith.. a bwlch plyg f) bobtn iddi.. Os nad bawlir hwynt ar nen Rhagfyr 9fed, fe u gwerfbir i dalu r cos tan. — Ymofyner a M-r. Jeremiah Jj Evan: 1, Bontuchaf, Bethesda, Settlwr. RHYBUDD CYHOEDDUS THE I/ICENSIXG (CONSOLIDATION) ACT 1910. I NOTICE AS TO SEXEING IN CLAIMS ? TO BE TRE ATED AS PERS<) XS INTERESTED IN LICENSED PREM ISES. j COUNTY OF ANGLESEY". ]VTOTICE IS HEIIEBY GIVEN that the iL Compen",a.ton Authority for the above area having decided at their Principal Meet- ing held on the 30th day of November, 1916. to refu&e the Renewal of the License of the premises specified below, all persons claiming to be interested in the said premises for the purpose of the payment of compensation under the said Act (other than the liceiisee and the registered owner of the said premses) are required to send to the Compensation Author- ity notice of their claims before the 30th day of December. 1916, for the purpose of enabling the Compensation Authority to ascertain in manner provided by the Licensing Rules, 1910, the persons entitled to compensation under the said Act in respect of the said prem- ises. Notice of Claims must be given in the form annexed, and may be sent to the Clerk of the Compensation Authority at his office, at the Shire Hall. Llangefni. LICENSEE PREMISES. Naane and j Situation | of Nature of R?gi?tered Premises. i f) f Licensee. — -— Owners. Balls Alehouse. Sarah John Head 6 days Evans. Jones. Inn. Licence. Lianddeu- sajit. WALTER O. JONES. Clerk of the Compensation Authority. Dated this 8th day of December 1916. THE LICENSING (CONSOLIDATION! JL ACT 1910. NOTICE OF CLAIM TO BE TREATED AS A PERSON INTERESTED IN LICENCEE PREMISES. COUNTY OF ANGLESEY. To the Compensation Authority for the above area.— NOTICE -IS HEREBY GIVEN that I of c!aim to be interested for the purpose of the payment of Compensation under the Licensing (Con- solidation) Act 1910, in the license premises known as and specified below. The particulars of my c;a;m are as follows:— (The Claimant must give full particulars of his claim and. specify any instrument or document on which he relies) Licensed premises in respect of which the claim is ma,de;- Name and I Situation of j Nature of Registered Premises. Licence. I i_ eenste j Owners. "ZTJTH Signature of Claimant. Date  ARfjN, uLANW?A. ?nhehr P R A W F GYNGE R D D yn y He nchod, NOS SADWRN, RHAGFYR 50: 1916, Llywydd: Owen Jones, Ysw., Y.H., Glai, Benno. Arwemydd: Mr. 0. W. Jones, Penygroes. j Beirniaid: Mr. G. J. Roberts, Tremarfon, ) Caeathraw; Mr. O. Llew Ovvain, ae ereill. Bydd v oystadleuaethau canlynoi yn agored i'r byd :— I.-Da-tga)lu unrhyw unawd Gwoibr 10s 6c. j 2.—Datgann Penhillion Telyn. i rai dan 18 oed. Gwobv os. ) 3.—Unrhyw adroddiad, pob oed. Gwobr 7s 6c. ) 4.—-Unrhyw adroddiad i rai dan 18 oed Gwobr fe. CRhai fydd heb gyrraedd IS oed Rhagfyr 30.) Ceir hysbysrwvdd eto am v rhagbrawf. Bydd [ yn ofynol i pinvau yr ymgeisw;> r fod merrn 1!aw cyn neu ar Rha?fvr 20??. JOHN ROBERTS, j Saron Shop, j Ysgrifenydri. t T Y S T E13 Y PARCH, G. CEIDIOG ROBERTS, LLANLLYFNI. £ s c Cyhoeddwyd eisots 34 10 0 Mr a Mrs Evans. The Furs, Conway 1 ) 0 Mrs Owen Jones, The Inn, Pantg'as 0 10 0 Rev. J. Tudno Williams. il.A. Bettws-y-Coed. 0 Rev. J. Jcnes, Hyfrydle, Taljsarn 0 5 I, Rev. Eavkl Williams. Glanrhyd 0 10 0 1 Mr W. Jones. Fern Villa, Gianrlr d C 2 3 Mrs. Griffith. Maen Gwvn do. 0 2 0 i K R 0 7 6 D ienvv (o Lanllyfnii 0 4 0 Miss Mair Thomas, Llundall1. 0 6 Miss Mary Ivey. Water Street, Pen- ygroes 0 5 0 Mr R. Peter Jones, iBryngnleu. l'en- 0 10 Mr Dd. Jones. Gwydir House, Pen y-groes ,0 I Mr. John Griffith. Tanrhiw. Taber- nacl, Bangor. 0 10 0 Miss Griffith, Taurhiw, Tabernac!. Bangor 0 2 6 ;Miss A Griiffth, Tanrhiw. Ta-bernaci Bangor 0 2 Mr W. O. Williams. Tandderwen. rwi'iiac!. Baiigor • • I) 0 Mr. O. T. Owen. Ty Gwvn. 0 5 0 Mr John Jones. Craig (hhn. 0 5 0 Air. W. Thomas. 298, High Street. Banecr 0 2 6 -NT i,. J; liii Wil'iams, Osborne Ilou-e, Bangor 0 2 6 Miss Jones. Port Penihyn House. riglir 0 1 0 Derbvnir v tanyarifiadau vn dd olchs-ar gan '• vr Yssrifenvddion :— -lip.. 0'. w..TO-F.S. c:l1).1': c: "i Per.viToes. North W-?lf«. MR J. B. DAVIES. C. SeVo\ L'.t" llyfni. POSTAL TUITION YOUNG MEN rged 16 to 23 wanted, to JL take up courses in the following sub- iects:- Minin?, Masrnetism, and Electricity. Telephonv. Ordinary and Advanced. Telesrraphv, do. do. Wireless Telegraphv do. do. 11 Snhmnrine Cble Working and Testing Elementary Electrical Engineering. Engineering, Mathematics. Write for prospectus and terms to SECRETARY. W.A. 9 Dept.. Sbaws Cone-e. 55, Alexandra Road, Longport, Staffs- YN EISIEU DALIER s:w::rhal fydd yn I J' ymbboii o berthynas i hysbysiadau gofio mai trwy LYTHYR YN UNIG y mae idi)yr. wneyd -;?nihol iad o berthynas i unrhyw hys- bvsiad ac nid galw yn y Swrddfa Axbeda t yii gost a thraiferth i lav er un WANTEID—To purchase Larch and ScoWh I standing or felied in any qaautitio? gmtaMe for Pit Wood. Particulars to The U. J. Eveson Coal and Coke Co, Ltd., Birmingham. WANTED—A superior cook general.—  Age 30-40; wages ?30-?35. Comfort- able non-basement house. Good references es- s.enti.al.-Apply: Mrs. Lyal, "Behar," West Heath Road, Hampstead, London. 44-Dec 23 l EISIEU-Gwningwr profiadol ar unwaith. Pi Gwaith cyson. Cjflog da. Ymofyner: G. Jones, P.O., Rhydyclafdy, Pwllheli. 44-tc 1^1 EM ALE Attend ants -Re.%pe-c-table Single j. Women Required, of fatr education and good height; previous experiences unneces- sary; salary commences at jL25, rising after satisfactory service by annual increments of £2 to £ 30, and on promotion to per annum, with board, lodging, washing and uniform.—Apply to the Superintendent, I County Asylum, Prestwich, Manchester. | yN BISIAU erbyn canol Rhagfyr 4 0 X GeS'yIau (Vanners) 15.3, yn attebol i waith caled; hefyd Tair Set o harness cryf- ion ac un set ddwbl, dwy Engine falu,-y j manylion i'r hanfon i Morris Evans, Fes- tiniog. 37-Dec. 15 W.ANTED-Respectable (day) girl for W housework, 16-17. Good wages. Apply: AB, "Genedl" Office, Carnarvon. 45ov. ?B j FREE CHURCHES (WALES) INSTITUTE j FOR ifOLDIEIlS, "TN ElSlAU. 'Bu5lr.ep" Manager" i'r ucnod. Pvofiad o waith sefydliad yn Noder v cyflog ddisgwylir. An- toner at y Parch. J. li. Davies, Aldwyn, A tir'ieeie. 40-tc ?_?L.— WANTEiD.—-Plumber required for genera! &itato work, mu?t be inedible for the Army.-Appl? Box WP47 "Observer" Office, Carnarvon. 47-Dee. !LS [ Carnarvon. 47-D'fC. ? W AN'I',ED-For Private Houstr in Eng W land—Good Class of Maids with good reference. Plenty of Places in every part ot i North Wales. Private and Business-Apply Mrs. Ephraim, Origina1 Registry Offioa, Bl. j Festinio*. PRINTING.—Good General Jobbing hand, _L constant employment (if suitable). Apply R Davies, Llandudno. 44 Deo. 12 nlO TAILORS.—Wanted a good all-round JL tailor, for permanency, good wages fur suitable man.—Edwards. Llandre, Aber- ystwyth. 46-Eec. 19 \\TANTED—Scrap Brass, copper, lead, W iron. Spot cash. Immediate removal.— Write, stating quantities, to J. H. Lewis. j 71, Euke Street, Liverpool. 47-Feb 27 WALLPAPERS from 4?? per roll. Any W quantity, lar ge or small, supplied at WHOLESALE PRICES. Largest stock in Great Britain. Write for patterns stating class required. (Dept. 282), BARNETT WALLPAPER CO., LTD., M ANCHESTER. I Jn.-l j [ UPPER GLYNRHOXWY SLATE CO. I LTD., LLANBERIS. YN EISIEU dau 'finer' i yru twnel 7x7 JL yn y chwa-rel uehod. Am ragor o fan- I ylioll HI if oner i V. J. Davies, Goruchwyliwr. I l j oil t () ner i F- J. Dav i e!s, Goruebwy l ivv-r. 47-Dec. 16 CAPEL M.C. PARK HILL, BAXGOR. I "V7"N EISIEU—Gwr pr!od i ofa-?a am yr 1 UQ.hod (Goleuo, glanhau, a thwymo?. i ddechreu lonawr 1, 1917. YTmofyner & Mr. Wil'iam Jones, 16 Snowdon View. Upper Bangor. D«e. 16. DALIER SYLW. Mae Mrs. W. W TVrmaa, 80. 31. 32. Stryd j Llvn 0ArT\lHfon. vn prrnn ??b m?t.h ? Ddodrm hpnafol. Tre?eiy?<i CyDyrddau Rwyd, Tn d».rn. Hen Gade riau tR t3. wANTF.D-Experienced Chauffeur. Apply V V Sir T. E. Roberts, Plasybryn, Car- narvon. X* JANTEE'—Fowls, R?bhit?. and E?". ? Best nrice« given.—H. R. Wllhams. and Co.. St..John'? Market. Liverpool ¡ 'XTANTED.-L:H'Et> quantities of new-laid V Eac" Write oifers of price required, i ? nd nhflt onan^itv von have to offer. Cash on j rrreipt of E, Hodgetts and Salisbury. 1 fie pf'A..ld N EISIEU—Geneth vn medru pob J J gwaith. C'artref cysurus. Ymofyner a Mrs. Williams, Goldington, Church Walks. Llandudno. Dec 16 AR WERTH Q CREWS-Mixpd: 28s £ wt. 281bs, 7s 6d; | r0 W'-e, Cut and Wrought Nails Staples, Tacks* Rivets, Bolts, and Nails, etc., at j NHII Worksv 25 to 28 Rea-Si.. Birminghars. Wlioiesale Prices.C. W. Hayfea, Midland Nail Works, 25 to 28 Rea-st. Birmingham. j OHORTHORN Calvee for Rearing, from O '•'•corn Cheshire Milkers and ture Bred Quotations to any Station. No tansy oriee* Correspondence a pl^aeure- FRANK T) OBIR, LitteitCTn. Chestar L ADIES -Nurse Hammond's Improved J Remedies a.ct in a few hours when all elise fails. Surprisingly effective. Send skimped envelope for free sample, to E. N. j iiammond, 236. High Holborn, London. ATEW iaid ?g? at 3d. each are a little gold- Nriiii?e for users of Karswood Spice, coxi- I tai jing ground insects, which always increase I <?gg output and sometimes double it. 2d packet supplies 12 liens one wf-,ek.-Priteliard, I 33. Pool Street, Camarvon. 42-Liec-31 ( CANARIES—Of every variety, for Singing I and Brced'ng. Best and largest collec- j tion in World. App:rival Also Oi>!dfinches. 1 Linnets, etc. Illustrated list free. See this deciding elsewhere. Genuine Talking I Parrots. Strongest Birdlime. 7d, Is Id, Is 6d I -<ft.t>c Trap Nets best in England, 2i. 2s Od.—IJUDD. Specialirt, Norwich. ¡ I.\r LL THAT TNSECT, TOMMY.—Sp? ¡ H"1T nlis "f jt yonder" some tins qS j \.(ah th.'rp'" « hitj nhance vou'l hfwf "companions" A little rTarrisons's Pomade kilU every ;I)Qt on hair or bocly. -insdat on hnving Harrisons's Nursery Pomade. "Tins of and gd. Sold by Chemists—m )>„ Post, from Harrison rv.>mist. Readinrr. — CIl rn&rvon: no I He; is: T.lansrefn' R. R. Junes: Bangor: J Rr.wpn: HnTyhead: R H. Williams; Port- madnc: T. Jenkins; Hethesda: W. Morris: Criecieth E Dawies Hughes, and Co. Pen- v.{">('o T '« -Tnnps: Amlwch: R. Jones j -All. Qhecnista. j '\?MAS CAGE'S- Curoce Boxes Is 6d. b.. 5d. ?? .<. r?tc?rds. 8 for Pd. T xt | Cards and .Celluloid Scripture Bookmark's— suitable for Teachers. 12 for Is. Agents) "•anted.—Holmes and Co.. Stacksteads, Lance. A MERIiCAN ORGAN—Walnut case, no xV stops, knee swell. Splendid condition, Good tone. Ck £ô.-Crane and Sons, Ltd., Bangor. Eec. 23 r AR WERTH — — n.■ — i, L IAiNBEP.LS.-Ar werth yn gyfrinachol, y JLJ ty rhydd-ddaliadol No. 39, Newton- street, Llanberis. Am fanylion pellach ym- ofyner a. Mri. Morris Owen & Trevor Roberts, Cyfre thwyr, Caernarfon. NOTE economy, Karswood Spice contain- ing ground injects. 2d packet supplies 12 hens one week. From Prytherch, Medical Hall, Bodedern, Valley. Eec 2 YMAE Ci Defaid da ar werth yn Tyddyn JL Syr Hugh, Waenfawr.—Ymofyner a'r perchenog: Morris Griffith. 46-Dec-9 pi3rclienGg,: Morr:s Griffitli. 46-De?e-9 FOR SALE.—Handsome Building, highly L furnished s aes and both ends double- boarded, with tongue and grove. Gal. roofing. size 21ft. by 12ft. Make nice btjngalow or garage—made by Norwich firm. This bu:lding is bolted in Rections and can be easily taken away.—J. Owen, Slate Quay, Carnarvon. I G REAT BARGAT-NS.New Milk or \JT Pleasure Floats, Rubber and Iron Tyres. Also second-hand Governess Cars—■ aheap, and other varieties. Inspection invited. Rjoyail Carriage Works, Carnarvou FOR SALE-S-veral good Lurries, all 81zes and w?gjhts. screw brake6. AI?o. excellent strong Spring Cart, ca.rry 1 ton, and complete good strong Set of Harness. Full. size Furniture Van for Hire, Road or Rail. J. Owen, Slate Quay, Carnarvon. PIANETTE—Suit school, excellent con t dition, good tone. A bargain. 14 guineas —Crane and Sons, Ltd.. Bangor. Dec. 23 PULLET S.—March 1916 hakh-hyin. 3s ôd each. < Os lozen q;1N and cock 34s.—Hnmmol!. Strat'ord. Essex. List free. 44-Dec. 7{) AEOSOD. NORTH WALES.—Llanrw- in th" V-ii lev of the River Conw:>—To be let, nice smaSl farm v.-th modern ;'erached heus^ dairy and outbuild?/igs. YeaHv rentai £110 /triplication to be made to Mr C. Bond. 19 Diclonson-St.. Manchester. 40-tc HOUSE AND SHOP to let, Arfon HouM.< H356, IT* -h f Street, Banap- -Apply to the Missea Eras. 313 High Street, Bangor. N. W. *8-tc rno LET, at Groeslon Furnished Bedroonr) l and Sitting Room. Verv moderate price. Apply: AB46, "GenooI" Office, Carnarvon. 46-Dec-16 AR WERTH neu ar Osod, am bris i,(,! "Erwfair." Penygroes.—Ymofyner: 76 County Road, Penygroes. Gardd enfawr. Bargen arddere hog 42-Dec.-14 p-REE SALVATION FOR ALL ™" By the Sj)ir:t of Itevel.ition in WORKS. Vols. I-XVI (with catalogue) in Libraries.
AT E!N GOHEBWYR
AT E!N GOHEBWYR TRiETHDALWR.—Mater rhyngoeh ehwi a'r Overseers ydyw hwn. Danfonwch eich cvvvti atynt. BRYNHELYG.—Eisoes wedi ei gyhoeddi, a'n gjofod yn rliy brin i ail-adrodd pethau. A'THRO.—Bydd gobaith cia ichwi hcllach gael eich gwneyd yn SVT neu yn Y.H. Cyn- ffonvvjT 6y 11 ei chipio hi.
IDYMCHWELIAD Y LLYWODRAFTH.
I DYMCHWELIAD Y LLYWODRAFTH. Fore Mercher disg} riocld y newydd am ddymchweliad y Llywodraetli fet taranfoilt ar y vvlad- Ychydig ohonoia fuasai 'n dychmyg'u y cymerasai hyn le ar y fath adeg, ac o dan y fath anigylch- ladau-ynghanol rhyfertlnvy rhyfel. I filoedd ar filc-edd o ddeiJiaid y Deyrnas y mae sylweddoli nad ydyw Mr. Asquith yn Brif-YVeinidog yn peri dychryn, o'hieg'yd credid ynddo ymron fel pe yn .rhockli Rhagluniaeth mewn cyfwng gwasgedig: gwr o allu cryf a dysg eang cadarn a diytnod; eFT ei welediad a dyogel ei iarn; yn berchcn pwyll a liurian-feddiant dihafal; yn deall y natur ddynal fel ei ceir yn y Senedd, ac yn abl i'w gwastrcdi'n effeithiol. Y mae colli gwr o'r fath, ar adeg fel hot!, yn golli mawr. Y mae ei "record" fel seneddwr, gwladweinydd, a Phrif-Weiiiidog—yn etiwedig feI Prif- \Veinidag-yn ddys- glaer, a'r gwaith a wnaed ganddo yn frnvr a rltagorol. Y mae wedi bod yn aelod 0 Dv'r Cyffredin dros Ddwyraih Fife er's 30ain itilyned,(I. Drwy boll lianes Lloegr ni bu ond dau yn lnvy nag ef ar sedd y Prif-Weinidog,—Pitt ac Arglujdd Liverpool. Bu ei dyinor l'tl Prif-\Yeinidog yn un o gynyrcb mawr. Y11 1909 caed Deddf Pensiynau i'r hen bobl, Deddf v Plant, Deddf y Gyfnewidfa. Lafur, a. Deddf Prif-ysgol y Werddoti. Oberwydd gwelliant Iiatisdowne yn Arglwyddi yn galw am i Gyllideb fawr Lloyd George gael ei rlioi i farn y wlad, datodwyd y Sencdd a chaed Etholiad Cyffredinol, drwy yr hon y dxcJiwelwyd y Rhydd- frydwyr dracbefn gyda mwyafrif o 124, —a chynwryd 1 rnewn y Gwerddonwyr ac aelodau Filafur. Gwedi liyny der- bvniwyd y Gyllideb g:w" yT j Arglwyddi, heb raniad. Ond helbulus fu'r Senedd newydd yn achos Mesur y "Veto," yr liwn roed o'r ncilldti gan gynvgion diwygiadol Rosel>ery. Datod- wyd y Senerkl lion eto ar Dacliwedd w??'(1 liorl ('to -ti? frydwyi- eilwaith gvda 12fi o fwyafrif. Ddecbrt 1911 cvfhvynwvd y P;tr- [;?ntGnt Bt][" As(ir.itb. yr luvti, vn y man. anto^iwyd Dv 'r Ai'glvvyddi, ac a d<Leh\.dw\d gwelliant an oedd yn audw.'o'r Mesur. Maes o Jaw, | gwedi vs;orni ol'nadwv o ddirrnyg arno yn myn- ('¡¡ ro.) Brenin wedi rhoi ei gydsyniad i i greu <ligon u A!dwvddi i basio'r Mesur. "\n Intraeb na chael creadig- aet.n itewv<!a hswr <> ai*glwvddi, bu dda p)t) yr. arglwyddi ei basio?n Imnain. lr un tymor caed !)eddf Yswiriad. a 'r didwy flvn«xld ddylynol caed y brvvydran bvihgofi",f?wy gvda Mesur Llvwodraeth Gar!)'cf<? Mesu) Dad?ysy)Itind I, Gymrn. Bu gwasnnaeth y Prif-Wem' j idog gyda pliasio yr oil o'r Mesurau hyn, a, Ibwer ycbwaneg, yn ambrisiadwy. A mainf y gwaith a v\-na«l ganddo ynrrlvn a 'r riiyftl Ond VII awr wele'r l^rif-Weinulog wedi ymddiswyddo, a'r wrlad i fesur pell v di ei phnrlvsu. Clofvnii1- cwestivnau aneirif, y rban fvvvaf olionynf nas o-eHir ou hattli. N:d vn gwvbcxl il/s^on. hyd yma, i feddwl ceisio eu hateb. Y mao y prif ffeithiau, ac yn enwedig y I manylion ynglyn a hwy, heb eu dadlenu. Yr hyn sydd wybyddus ydyw mai anghydwelediad—nid cweryl-rhwng Asquith a Lloyd George ddaeth a'r trychineb o arngylch. Dadl Lloyd ) George oedd nad aliai'r Prif-Weinidog fod yn Gadeirydd i'r Cyngor Rhyfel, nag yn aelod chono, am fod y Cyngor hwnw yn eistedd bob dydd, ac weithiau ddvvywaith yn y dydd, tra yr oedd ei ddyledswyddau pwysig yntau fel Prit- Weinidog yn galw am ei holl amser a'i lafur; fel, ac nas gallai weithredu i fawr bwrpas ar y Cyngor Rhyfel; ond golygid iddo gael pob hysbysrwydd o gynllaniau a,c actau y Cyngor, a pharha.u mewn awdurdod i gadarnhau, neu fel a rail, ei holl benderfyniadau- Ond ni aHai'i- Pnf-Weimdog dderbyn y trefn- iad. Mynegai 'r "Daily News" ddydd Me'c her bethau oedd yn golygu fod Lloyd George wedi ymddvvyn yn an- heilwng yn ystod y drafodaeth fl1: rhwng yv ddau. Nis gallwn dderbyn hyny heddvw beth bynag; a phan gvhe-eddir y llythyrau basiedd rhyng- ddynt, gwelir yn eglur pa fodd v saif pethau. Eh aid bod rhywbeth mwy, tybed, yngofynion Lloyd George nag allvvn ni weled gan y teimlai gwr fel Asquith nas gallai eu derbyn. Gan Illai en gwrthcd a wnaefch y Prif-Weinidog, ymddiswyddodd Lloyd George. Yna yniddiswyddodd Bonar Law a'r aelodau Ceidwadol ereill o'r Weinyddiaeth, a chyda hyny cwympodd v Llvwodraeth. I Gwe-li 'hyny ymddiswyddodd y Prif- Weinidog, ac ni raid synu wrth weled fed y wlad, j, fesur pell iawn, yn teimlo ej bod' wedi colli rhan fawr o'i dvogel- weh. Beth fu rhwng y Brenin ag Asquith nis gwyddom. Os gofynodd ei Fawrhvdi iddo am .awgrym parthed y dyfodol, nattiriol a moesgar oedd iddo awgrymu i'r Brenin a lw Bonar Law i ffurfio Gweinvddiaefh. Gwnaed- hyny, ac amcanodd yntau. hyd v gwelwn,, neud felly; ond dvcbwelodd at v Penadur, yn v man, j bysbysu nas gallai. Yn8 galwyd Lloyd Gecrge at y Brenin. Addawodd vnt-ui nnturio ffurfio Gwein- vddiaerh, gyda chydweithrediad Bonar Law; ac yn awr y mae ein cydwladwr envvog wrth y gwaith, yn ol dim a wyddom. "Y rhai na. wyddoch beth a fydd yforu" vdvm ni mewn modd ar- benig y dyddinu hym. Beth pe delai Etholiad. Cyffredinol yn svdyn ar ein gwarthaf? Ni byddai'n Ibwer o syn- dodo Y mae hunanoldeb a hunan- garweh yn rymusderau mar fawrion, a dolur swyddau yn un mor llym, fel na.s gwyr neb beth fydd y diwedd. Mae'r Weiddon yn anodd ei thrin, a Llafur yn edrych am gael bod "ar hen y bryniau'n llawenhau." Mewn darlun ynglyn a hysbysiad am "Pears' Soap" I dr:) yn cl, gwelid bachgen bychan yn ymestyn gan wylo am ddernyn o'r sebon enwog hwmv, ac odditanodd y geiriau, —" He won't be happy till he gets it." < Dyna wir safadwy am ddvnion da gyda go'wg ar swy d golwg ar swyddau,—Byth yn hapus ries eu cael! Os llwydda Lloyd George i ffurfio Gweirivddiaeth a dechreu gweithio, het.b fydd hanes ei arglwydd- gwe. I I Wrth gwrs ni bydd efe i mewn yn y cylch tybed' Pa un bynag, beth am ei wasg wed'yn? Pe buasai ei arghvyddiaeth yn cyhoeddi newyddiaduron yn yr Almaen buasai ei bin ysgrifenu wedi ei bylu er's llawer dydd, a'i botel inc wedi er fnalurio. Gall ami i weinidog da i'r Llvwodraeth heblaw Mr. Asquith, ddweud am dano ef, gvdag ychvdig arall-eiriad.—"Alec- saruler, y gof copr, a wnaetli i mi ddr ygau lawer-" Bydd gi,eledig,,i--t-h an arnrwv wedi eu cael yn ddiau erbvm j y bvdd v llinellau hyn yn cael eu j darllen.
NODI AD A. IT.
NODI AD A. IT. Ymrieillduwr yrT Preg-ethu mewn Eglwys. I Wytlmos i'r Lillll divveddaf, yn Eglwys Plwyf St. Philip, Bristol, pre- gethodd y Parch. H. W. Wright, o Eglwys Gynulleidfaol King'sland, ac ni chlywsom am ganlyniadau anhyfryd wedi dod i ran yr eglwys, y gynulleidfa, y ficar, na'r pregethwr ohervvydd y newydd-beth rhvfeddol. Gobeithiwn fod hyn yn arwydd addawol, ac y ceir V cyfryw f rawdgarweh Cristionogol ar daen yn gyffrodinol. Xi chollai'r Eglwys na'r Capel ddiru. ond enillid llawer. 't- Y Gred Mewn 'Rum.' I Goscdwyd gerbron Mr. Lloyd George, fel Ysgrifenydd Rhyfel, ddeiseb oddi- wrtb y Gvmdeiihas Ddirwestol Genedl- aethol. Gwrthdystid yn erbyn yr hen god ddi-rym fod alcohol yn cynvrchu ac yn cadw gwres yn y corff, ac yn ymddiffyniad rhag oerni a gwlvbaniaeth a chyfeirid at y ffaith addefedig fod rhwng naw a deng mil wedi cael ymosod ainvnt gan frnth y rhew yn y ffosydd, rhai obouvnt wedi cael eu hanalluogi am eu hoes. Cvfeiriai y ddeiseb hefvd I at brufiad teithwyr yn yr Arctic, ac at dystiolaeth gwyddoniaeth fiT y mater, :1 bod Uefhad we<H cymeryd lie gR rtref yn I yr ymvfed fu ar bob math o'r gwlyb- yi- -,7i-nN-f e(I rii ?ii, ii-ii tli (?'r ri-ie,, I dkk-o l, o( l dle i t l ij- mwy wedi ei arfer o )20.000 galwyn o hwnw y Hwyddyn hon. Y mae yn cael ei avvgryniu hefyd vo-dl v dynion v rhoddir "rurn" iddynf yn y ffosydd, neu ,I t. mewn hrwydvau, ddycliwelyd adi'e'u ol a'r chwanl. am- dano wedi ei <rreu ynddynt. Y mae cvfrifolcleb mawr ynglyn a liyn. Gyda Haw, y mae yn debyg y daw y gAvastraff dirfawr sydd ar d.lefnvddiau ymbortli ynglyn a'r ddiod fodd wo 1 dan ystyriaeth v Gwein- idoQ" Ymbortb. Creuiondeb fydd cvf- ynmi ar ymborth y bobl a difa gwertb jnilivnau o bunau o haidd, ceireh, a. gwemth i v^, neud y ddiod. ate Prynu Siwerr. T I Mewn vmddiddan ag un o gynrveh- iolwyj- y wasg, dywedodd Ysgrifenydd y Ddirprwyaeth ar G.yflenwad Siwgr. nad oes gnn un siopwr bawl i wasgu ar i gwsmer i brynu mwy na gwertb deuswllt o nwyddau er mwyn cael pwys o siwgr, a bed dewis y nwvddau hyny ar du v I cwsmer ei bun. Pan grybwyllid wrth yr Ysgrifenydd fed. rhai siopwvr yn I '("Wfcdi prynu mwy na hyny, alebcxld yntau.—"Gadewch i mi gael eu hen wan a chaiff hyny ei atal ar unwaith." Nid ydym yn gwneud ein goreu yn y Rhyfel. Y dydd o'r blaen ysgrifenai Syr Wil- liam Robertson at un o aelodau Cyngor Bwrdeisdref Lambeth, nad oes unrhyw amheuaeth o gnvbl am ein gallu i enill y rhytel and i ni o ddifrif wneud ymdreeh tuag at hyny, yr hyn hyd yma nad ydym wedi ei wneud. Y chwanegai nad ydym ni etc wedi sylweddoli ein perygl, nac wedi sylweddoli yr ymclrech ddylem wneud, ac a allem wneud, pe y ceisiem. i Dywedai Syr William fod ganddo bob ymddiried yn ei gydwladwyr, ond nad vdvnt. eto w?di deffro. Pa ymddiried all fod gan y gwr mewn pcbl sy'n all fod gan y gwr mewn pcbl sy'n •' Difrifol ydvw ei eiriau. Difr*?fol ):( IvNv ei eii,tau. Caetfriion Belgium. N;d v <iymon yn unig sydd wedi en: gorfodi i iclael Belgium, a myned i'r Almaen 1 weithio, ond hefyd y genethod a'r merched sy'n berchen peirianau gwnio, Y mae gwneud y boblogaeth Kyfin hon yn gaelh ion fel hvn wedi enyn digofaint yr Unol Dalaethau, ac y mae cyfarfodydd mawrion ar gael eu cynal i wrthdystio yn erbyn y fath beth. Yn ol y "Frankfurter Zeitung," hysbysodd nt, Helfferich y Reichstag reswm yr Almaen dros fathru y ddeddf ryng- a dywedil,iNi N-na, dim ond niesur o orfedaeth osod yr Alrnaen yn gydwastad a Lloegr mewn dnrpar miwnisiwn. Rhaid i bobl y rhanbarthau a feddianwyd gymeryd eu gorfodi i '11 cvnorthwvo.' # Yr Egrlwysi GweH. Yn y "Nation" bu i-iiilw ohebwvr dienw yn cyhoeddi eu golygiaclau am sefyllfa'r Eglvvysi Anghydffurfiol, ac v mae Dr. Horton wedi eu hateb gvda gwatwareg dyner. Gofyna Hcrton,— Beth wna Dr. Clifford, beth wna Dr. Meyer, beth wna Mr. Shakespeare pan ddeallant fod "Catholic Liberal" yn j anobeithio all, Ymneillduaeth Seisnig? Rhaid a\vel o'r fat.h vma vrodd Mr. j Campbell ar ymchwil am ffrwvthlon- I rvvvdd ysbrvdol a chyfoeth dei^llol yn j Eglwys Loegr/ ac a. all ei yru ynrtliellach [ i ymofyn am horfeydd godidocach a. rhyddid meddyliol mwv hvdwvth yn i Eglwys Rhufain- Oddiwrth "Fywyd Man ning gan Purcen, a chcnantau diweddar ewmm a TyrTen. yr ydvm yn gwybod I fesur pa mor e' 'ai ac ad- fvwiol ydyw awyr ddeallol Eghvys f Rhufain. < Prinder Caplaniaid yn y Fyddin Yn. ol y "Manchester Guardian" y i mae prinder mawr 0 gaplaninid yn y fit ynt, ac an gen tost am gabanau gyda hyny. Y rnae y clerigwyr ieuainc sydd gart-ref, yn hwyrfrydig i gynyg eu ( gwasanaeth. neu heb sylweddoli fod yr aiigen am danvnfc mor fawr pan y mne- caplaniaid sydd wedi bod allan am I flwyddyn yn dychwelyd, Y mae'n bechadurus fed bataliynau sydd wedi | cael gofalu'n dda am danynt gan eu caplnfniaid, i gael eu gadael vn ddi- svmwtb am chwech wvthnos neu ddeufts Jieb ofalaeth bricdol—wvtbnosau feallai o ymladd caled. Gwrandawed rhywr.i) ar y Ilais sy'n galw. t
I YR WYTHNOS.
I YR WYTHNOS. I v Dyn Ou. lacii a, dd:aii., Egwvddor iach a- ddanghosir gan Undebau j Llafur yn gwrthod cydna.bod y piiodoldeh o I ddod a brodorion duon Affrica. i lafurio i'r wlad hon, a, bu eu gwrthwynebiad yn fodd- ion i wanhau llawer ar fwriad y Llywodr- j aerb, gau fod yr adroddiad hrianer-swyddog- t,1 a g\h(ioddwyd y dydd o'r blaen, yn awg- lymu eu bod wedi ildio. Nid rhagfarn yw'r gwrthwynebiad hWJJ; gorwedd egHr.'ddorioii pwysig o da,tio, ac y mae. dyfoci.ji v wlad mewn mwy nag un cyfeiriad yn dibyniu arno. Da, hwyrach' y gwna'r Lijw-jd .r.ei-ii yn Tiuid brodorion duon Affrica i wneud gvvaith Jibz--Aivr o'.r tu ol i'r. llinell danio, ,o, tu ol i'r gwarch-ffosydd ym maes v gyflafan. Dywedir fod eisoes tua mil o Dde Aiirica yn gweithio yn Ffrainc. a bod deng mil arall yn card eu pnrotoi yn Nwyram Affrica i ddod I drosodd. Y mae gw;.<,h<aniaeth maw vn nhymei-edd Ffrainc i dymheredd talaethau I" brodorion hyn, ac y mae'r gwa.haniaeth hwn [ vu peri nad ellir cludo cymaint drosodd ag a | ddyichmygvvyd ar y cychwyn. Hefyd, y 'ma'l' goiynion Hafurol yn wahanoi, a phair hyn diachel'n rwystr. Y irfle ttit mil yn caet [ 'eu disgyblu yn Affrica i fyned i'r llinell dan yn Ffrainc, ond nid yw'r dynion gwynion sydd yn v wlad bono yn flair.o rhyw .a.w.r ar y syniad hwn. O'r ochr at-all, dadleuir os yw I'ryd.ani am fuddugoliaeth y dylai dynu o sydd at ei gaiwad, a, rhioddi ar v mae bob dvn cymwvs v? a?th o ba jiw. n-rac?; 1)4.b (ivi -i eyin N y?i NN -a-,th o 1),,i, Ang^jfdfod y Cctwm. Dirwyvvyd yr anghydi'od hwn i bwynt hyn- od iawu y dydd o'r blaen, ac nid amhosib-L nad oedd- YI1 anisgwyliadwy i Lv.ver. Cofir mai sail yr anghydfod yw fod gweithwyr y "cai'droom." ne"'r adran -sy'n pttrotoi'r gwi- an ar gyfer y gvvchyddion, wedi rhoddi cai« i fe"-ii ) ly fl(,,g d H d i-ef, i few 11 am ragor o gyflog ddiwedd Hydref, oherwydd y eodiad aruthrol vnvuris v bwvd. Yr oedd hyn yn beth rhesvinol ar y wyneb, ond yr elfen 0 dd'yiyswch ynglyn ag ef yw fod* S yr Geo'rge Askwith, dros Fwrdd Mas- nach, yn Mehefin diweddaf, wedi caniatau. pump y cant o godiad iddynt, ar yr amod nad: oeddynt i derfysgu am ragor hyd Chwefror uesaif. Yr oedd dedfryd Syr George Askwith yn gymhwysadwy at v desbarth a, iv,>dw,ydi uchod yn ogystal a.'r gwehyddion. Addefid, wrth wneud v cais yn Hydre.f, eu bod yn tori ar y cytundeb a wnaed ym Mehefin, ond •eyfiawnheid ef drwy ddwevd fod .prisy bwyd :t wedi codi mur aruthrol fel yr oedd \'o am- hosibl iddynt fyvv. Ell hesgusawd yw. nad oeddynt wedi rhag-weled ar y pryd y buas- ;it I- cvfiieNvidiid mor fa-vvr yn yr angenrheid- iau hyw, Agwedd arali ar vr anghydfod yw fod y gwehyddion wedi data an eu parodrwydd 1 ri ymtynu wi-i;h y cytundeb a wnaed ym Me- hefin. ond bs na ellir bodlooi r adran arall. with gwrs fe'u leflir hwy allan o waith, gan na fydd neh i ddarparu'r gwlan iddynt. Yr ? hyn a achosodd v syndod v dydd o'r blaeu 1 oedd, gwaith y Brenin, mewn Cyfrin-Gyngor, 3 yn arwyddp- rroclamasiwn oedd yn cymhwyso 1 Adr=> a 1 cr Ddeddf Cad-Dda.rpar at yr ang- ihvdi'od uchod, a'r hyn a olvga. nad allant i ddod allan ar streie. Y11 ol yr Adran hon 1 bvdd sti-eic, neu gau allan. yn anghyfreitli- j iol hyd nes y bvdd yr anghvdfi.d wedi cael ei wneud yn hysbys i Fwrdd Masnach. ac „j hyd yn oed ar ol iddo gael ei wneud yn hvs- < ■bys bydd yn anghvfreithial iddynt d'od allan or strew am u.n d!WT?cf ar huiga-m. neu, os '37 1 'bydd yr ?in,-?iivdfod cad ei drogjwvddo 1j i Fwrdd Masnach i'w setlo, hyd nes y gwneir y cytundeb yn hys,bvs. Gwelir felly, fod yr ij iAdrall hon o Ddeddf Cad-dd-aroar yn ary.neud < anghydfod Vl1 drosedd, a'r un prvd yn dar- paru peirianwaith arbennig i geisio It lliol)i-,r camwri. Ar v dealltwriaeth yr nfuddl'ia'r A ddwyblaid. ni fydd atal gweitihib Y,1 y fas- II nac h gotwm hyd nes v bydd y Llvwodraeth 1 Wiedi cael tveio ei llaw i "etln r he-hat.. Yi-, j ;in-n ellir ddadlen dros y (Tweitlnnrr vw, nad 1 yw'r hyn av. v cvtmnvyd arno ym ■fel cvflog yn sefyli yn ei werth heddvw (){her- wydd fod oris y bwvd, etc.. wed: nsvned mnr uchel. Yn ol pr:s y faralmad- heddyw! y. mae j eu ovflog vu. llawer llai nag oedd cyir y cod 1 iad, a clian y goddefir j'r prisin g-odi; dylid ■c?!nis!.taw i'r gweithiwr yraladd i,m i gvf:a-fod v ^ofvni'm. i