Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
WATERLOO HOUSE, CARNARFON. -TAB& -O-W-N'i -E5tf.[¿.i:¡.r¡. QC\l!IiI&?;¡':?\.13. 'o.¿ 4 .t>.i- t:q\r'i:f.i¿ Sale Fawr Flynyddoi YN DECHREU DYDD CWENER NESAF IONAWR I2ted, (9) 7, BARGEINION = DIGURO PEL ARFEROL MEWN DILL A DA IJ MEROHED A PHLANT- .r!j}'fip;vr; '¡r¿J:rn':t.I\ ''1:=,f!:21:r;D2:¿: If Telerau: Arian Parod yn Unig, 7MI "'P' ,j. LLONGAU. 1 AUSTRALIA BY THE ORIENT LINE. Via Cape of Good Hope, Under Contract to carry His Majesty's Mails to FREMANTLE, ADELAIDE, L- E Y, BRISB-k-NE. MELBOURNE, SYDNEY, BRISBANE. Through bookings to all Porta in AUSTRALIA, TASMANIA, NEW ZEALAND. Saloon tickets interchangeable with P. and 0. Line. Managers.-F. GREEX & CO., & AXDER- SON, ANDERSON & CO. For passage apply to the latter firm at 5, Fenchurch Avenue, London, E. C. ALLAN LINE TO CANADA. LIVERPOOL, GLASGOW, LONDON, find HAVRE, to CANADA, NEWFOUNDLAND, & U.S.A. ALLANS 1 19, James Street, Liverpool 14, Cockspur Street, S.W., and 103, Leadenhall Street, London, E.C. MAP Y RHYFEL YNG NGWLEDYDD Y BEIBL. fn daagos safle, ? symudLadau y gwahanol fyddinoedd yn en perthynas a THEITHIAU UANESYEDIL Y BEIBL, gan— dERIAH CWYNFE EVANS. Cyhoeddedjg gan GWMN1R "DAR1AN, Pris 61c. drwy'r post. Telerau ai-ferol i Lyfrwerlhwyr. Anfonet am dajio i- SWYDDFA'R DARIAN, 19, Heol Caerdydd, ABERDAR. MAPCYMRAEG yw hwn, a bydd yn fuddiol iawn i YSGOLION SUL. ADDYSGOL. YSGOL SIR ABERMAW. (I Fechgyn a. Merched). Prifathraw. Edmund D. Jones, M.A. (Lon.) Athrawon Cynorthwyol: John Lloyd, M.A. W. A. Beddows, B.Sc.; W. B. Williams. B.Sc. Athrawesau Cynorthwyol: Mise L. M. M- Adam, M.A. Miss Mary Davies, B.A. Yn nghydag Athrawesau piofiadol mewn Coginiaeth a Cherddoriaeth. Telerau E4 10s Oc. y flwyddyn. Pob manylion oddiwrth y Prifathraw, ncu- R. LLEWELYN OWEN, Clerc. YOUNG MEN tged 16 to 25 wanted, to JL take up -ourses in the following snb jects- 1 Mining, Magnetism, and Electri. city. Telephony, Ordinary and Advanced- Telegraphy, do. do. Wireless Tel e-grap D.y do. do. Submarine Cable Working and Test' g. Elementary Electrical Engineering. Engineering, Mathematics. Write for prospectus and terms to SECRETARY, W.A. 9 Dept., Shaws College, 55, Alexandra Road. "Longport Stafls- TYSTED Y PARCH. G. CEIDIOG ROBERTS, JL LLANLLYFNI. 58 9 4 Cyhoeddwyd e.isoes. — — — 58 9 4 Mr G. Davies, FeHnrhydfawr— 1 0 0 Miss K. Llivies. Feliiix-hvdftwi- 0 10 0 Cyfeillion — — — — — 0 50 Mr. T. Jones. [V-n'an — — — 0 2 6 Mr W. Davies, G lamvilVa.id 0 2 6 Mr. J. R. Jones. Gerallt 0 2 6 Mr T. Roberts. Siop Isaf — — — 0 2 fi Dr R. Owen. Bodnant, Penygroes — 0 10 6 J Rev R. Morris M.A., Brvnteg, Wrexh-n — 0 10 0 ¡ Rev M. E. Morris. M'nffordd. IVn- I rhyndeudi aeth — — 0 5 0 Rev Evan Jon. Rectory, Llan- fecheH, Anglesey. — 0 5 0; Mrs Evan Jones. Ca-i-trc-fle, Cnr- I nanon- 02 6 1 Mr John Davies. Minffordd Termce. Gellilydan 0 2 o J Mrs Ellen Griffith, Wellington Shop j Llanllvfni — — — — 0 2 6 j Mr. Dav d Rhvs Evanig, "ePington. Llanllyfni — — — — 0 2 C I Mr. William Jones. Wellington, Llanryfni — — — — 0 2 6 Dicnw. Gaim LyAbe,-nmaen 0 2 6, Derbynir v tanvsgrifiadau yn ddiolchajar gan jT ysgrifenvddion :— Mr..0. W..TONES. Snowclon Street, Penvjgroes, N. Wales. Mr. J. B. LIAVIBS, Council School, Llanllyfni.: ARWERTHIANTAU I MESSRS JOHN KRITCHARD AND CO., AUOTiONKCRa AND VALUERS. BANGOR. lEAl BRIDGE SMITHFIELD. The Beet Appointed Beet Centre m North Wales. A-FSSRS. JOHN PRITCHARD and CO. SELL BY AUCTION every other Monday, commencing with the aheep at 11 ..m. 500 to 600 RIPE FAT SHEEP & LAMt5- and -— 150 to 200 FT AND STORE CATTLE. Large wholesale buyers regularly attend from Lancashire and Cheshire; special terms offered to vendors at A distadco- MESSRS. H. T. Owen AND SON, AUCTIONEERS AND VALUERS, LLONGEFNI. PENTRAETH SIMITH FIELD. MESSRS. H. T. OWEN AND SON .lyi. will hold their next Sale on WEDNES- DAY NEXT, January 10th, 1917. Good entries in hand1. About .j0 HEAD OF FAT CATTLE, 20 HE AD OF STORE CATTLE ANE MILKING COWS. I 30 EWES AND LAMBS. TYCROES SMITHFIELD. MESSRS. H. T. OWEN AND SON, iyj_ will hold their next Sale of FAT and STORE CATTLE. SHEEP, and PIGS, on WEDNESDAY, JANUARY 17, 1917. About 50 FAT CATTLE already entered.  FuAher Entries Invited. C' TYEDiYN CAPTAIN. LLA N FA EL Of 1, TYCROES. IMPORTANT SALE of Live and Dead Farming Stock, Hay. Straw. Green Crop, and also the House- hold Furniture and Dairy Utensils. MESSRS. H. T. OWE AND SON 1. has been instructed to sell by PUBLIC AUCTION at the above place at an early date. Fl:11 particulars in due course. r-  ARIAN LOWEST INTEREST IN THE COUNTRY. J10 TO £1000 NO FEES NO BONDS. £10 Repatv Fll £ 50 Repay .CÚ £2D Repay £ 22 £ 100 Repay LIIO Money Alvanced on Day of A;>plicatiOi,. Repayments arranged to suit borrower's con- venience. L. L I V I N G S T 0 N E HOPE CHAMBERS. 107. MARKET STREET. MANCHESTER. Tel. 3071 City. COLLWYO COLL"'}'iD.}IalJeg (glove) o motor C¡H. G rhwng Valley a Gwalchmai. Gwobrwyu v,sawl a'i dyco i Roberts, Garage. Llangefni. jO-Jan.-13 CAFWYD ClAFWYD.—Cyw iMerleai arndMSfrod..nod ei fam ydoedd, cvnnwyo'r chwith; twll .\11 y dde, a charai esgid vnddo. a bwleh plyg it-,i.tii.-Hefyd. cafw-yd; Dafad, nod, torr blaen y dde a thwll a bwlch tl-i thoria.d <-ddi- tani; wnnwro'r chw th. a bwlch IJJyg o bobtn i<ldi. Os nad hwynt ar neu cyn diwedd Ionawr. fe'u gwerthir i dalu'r oostau.— Ym- ofyner a. Mr Jeremiah Evans. 1 Bontuc-baf, Bthesa, TO LET  TO BE LET.—The Gables. High Street. J_ l'(:u-hy;'??'dr?-H!.—conM'-lirn; ?f 2 Sitt' ng room". 6 Bedrooms, Bathroom. 2 Kitchens, and Small Holding at the back.— To be let from February 12th. R:>nt niotler; Aj.ply Mrri Morg,.n, Ballymacova. Barmouth. — ;— YN EISIEU "»~^ALIER SYLW. — Mae Mrs. W. W. Thomas. SO. 31. 32. Stryd y Llyn Paernarfon. vn prvnu ooh m^th o Ddodr^.fT: henafol. Treselydd, CrvDvrddan Rw-,r;, 'ri i Hen (^ad e riar! '!3»W WANTEE"—Fowls, Rabbit. and E?a. w Best prjce ?iven.—H. R. Wilti?s. and Co., St. John's Market. Liverpool w A-NTEL'Iarge quantities of new-laid W Eggs. Write offers of price required, and what quantity you have to offer. Cash on receipt of Eggs. Hodgette and Salisbury. Qell otreet. Sheflleld. ARWERTHIANTAU MR. ROBT. G. JONES, AUCTIONEER AND VALUER, CARNARVON. gMITHFIELD, CARNARVON. SALE NESAF DYDD MERCHER, IONAWR 17eg, 1917. Ccrfwyd masiiacii ieL]Icluol o dda yn y Sale ddiweddaf. I YN EISIEU WALiNTED-To purchase Larch and Scotch standing or felled in any quantitie* suitable for Pit Wocd. Particulars to The (Jr. J. Eveson Coal and Coke Co Ltd., Birmingham. W ANTED-rior Private Houstz in Eng- t V land—Good Class of Maids with good reference. Plenty of Places m every part of North Wales. Private aad BUBiness.-Apply Mrs. Epliraam, Origina1 Registry Office, Bl. Festinio*. W A'TED-Imme,diately, a eharp youth W for office in Carnarvon. JIust h,-t *e a good- hand-writinig.—Apjdy by letter only: S50, "Genedl" Office, Carnarvon. YN EI'SIAU—Ffarm, heb yn fawr yn JL Ngogledd Cymru. Anfoner at Cymro, 48, "Genedl" Office, Carnarvon. 48-tc YN EISIEU—Yn Ngogledd Cymru, Fferm jL feehan mewn ardal w ledig, gyda rhent rhesymol. NT-anylion gydad telerau: H.W.49, ''Genedl" Office, Carnarvon. 49-Jan 19 YiN EISIEU.—Dynes brodado! i Trcharr!?, JL fel Housekeeper, dan yn y teulu a'r vvraig yn awr yn analluog. C.vflog da i hereon Genedl Office. Carnarvon. 49^1 an. 20 GROCERY and Provisions: Smart Im- \jr prover, or junio,r assistant. Apply full particulars out-doors.—Apply Ellis's Stores, Criccieth. WAKTED-Strong General; clean; plain W cooking, 2 maids kept.—29, Curzon Road, Birkenhead. YN EISIEU.—Prynir hen arian un ai yn JL ddarnau nnigo'l Dell yn fan lotiau. Rhoddir prisiau da. Hefyd stamps tua decli- reu tevrnasiad Victoria.-O.H.50, 'Genedl Office, Carnarvon. 50-Feb-13 MACHINE RUI,ER.-CcmTItte Male (in- eligible). or Female; state experience, age, wages.-—Ebenezr Bayl.fe & Son, IViinty ''Printing Warks, Worcester. 50-Jan. 13 AR WERTH WEIRT;H .-Complete set ci Breaking A in Harness (ne\\ydd). Quality goreu, a in bris isel. W.Illams, Cerrig Gwna, Bod- vviog, Liaiigefiii. F'O-RLE.-S,t-veirial goc-d Lm-ries, all s'zes and weights, screw brakes. Also excellent s-t roiig Spring Cart, carry 1 ton, and • complete good strong Set- of Harness. Fall size Furniture Vain for Hire, Road or futil.- J. Owen. Slate Quaoy, Cai-iiirveii. t.e. WALLPAPERS from 4? per roll. Any VV quantity, Large or ?mjaM, snppLed at WHOLESALE 'PRICES. Largest ?tock in Great Britain. Writ-e for patterns stating class required. Dept. 282). BAR.NETT WALLPAPER CO., LTE MANCI1 ESTER. Jil. I KILL THAT INSECT. TOMMY—Sen? K. ;our pals "o?it yonder'* «ome tina of wash, there's a hlt; chance you"-ll have Companions". A little Harrisone's Pomade kills every insect on hair or body. -rlsist on- having Harrisons's Nursery Pomade. "Tins of Comfort" at 4d and 9d. Sold by Ail Chemists—or by Post from Harrison. Chemist. Reading. Carnarvon: R. Ro berts; Llangefni, R. R. Jones; Bangor: J. Bowen; Holyhead: R. II. Williams; Port- madoe: T. Jenkins; Betheada: W. McsrTssj Criccielh E. Davies Hughes, and Co. Pen- y-groes: J. Ellia Jones: Amlwch; R. Jones. -All ChrnuBts. L LA'BERIS.-Ar werth yn gvfrinachol, y JLj ty rhydd-ddaliadol No. 39, Newton- street, Llanberis. Am fanylion pellach ym- ofyner & Mri. Morris Owen & Trevor RuOerts, Cyfndhwyr, Caernarfon. GREAT BARGAINS.—New Milk or \jr Pleasure Floats, Rubber and Iron Tyres. Also second-hand Governess Cars— cl;eap, and other varieties., Inspection invited. i-tioyal Carriage Warks, Carnarvon. FOR SALE—Excellent Cart Mare, 16 j I' hands.—owing to be in foal. Guaran- 11 teed quiet and a good worker in all gears. Rare. opportunity.—J. Owen. Slate Quay, Carnarvon. ONE beginner paid all expenses and maJe clear profit in six months through using Karswood Poultry Spice ieontaining ground insects). Packets M.. Gd. l. Try it. Jones, Pharmacist, Amlwch, Anglesey. 48-Jan. 13 SCREWS—Mixed-: 28s mt. 2flbf 7; (%.I: Wire, Cut and Wrought Nails Staples, Tacks. Rivets, Bolts, and Nails, etc., at vmi! Work*. 25 to 28 R^h-St., Birmingham. Wholesale Prieps.C. W. Haylea, Midland Nail Works, 25 to 28 Rea-st.. Birmingham. SHORTHORN Calv4 K r Rearing, from XJ record Cheshire Milkers and Pire Brod Bulla. Quotations t-o any Station. No fancy prices. Correspondence a pleasure- FRANK DOBIB, Litteltcn, Chester. o- AR WERTH LADIES ?u?e ii?inmond's improve Ii Remedies act in a few hours when ?n ansa fails. surprisingly effective. Senil stamped envelope ior iree ??inple, to E. ?. J .iammond, 236, High Hoiborn, London. PULLETS which don't Jay don't pay. i JL Karswood (harmless) Spice ensures eggs. Packets 2d., (id., Is. Roberts, Chemist, Menai Bridge. 48-Jan. 18 C^'ANARIES—Of every van.ty, for Singing V and Breedmg. Best and largest collec- tion itL World. Approval. Aiso Goldfinches, Linnets, etc. Illustrated list free. See this before deciding elsewhere. Genuine Talking Parrots. Strongest Birdlime, 7d, Is Id, Is 6d. beif-settnig Trap Nets best in England, 2s 2d, 2s Kd.—KUDU, Specialist, Norwicn. I AR WERTH- Ty hardd a chyfleus cyf- L a/ddas iawn i feddyg mednis, mewn arda.1 0 11,000 o boblogaeth, lie y bu farw yn ddiwtKldar feddyg poblogaidd.—Yniofyned trwy lythyr a C.D.49, Swyddfa'r "Genedl." Cairnai-von, 47tc. FOR SALE—1 Circular Saw bench to take j' 2ft 6in, saw fast and loose pulleys, guard etc. 1 Cart in good order 4ft 6, wheels X3, oak naves, brass caps, etc. 1 Light Spring tipping Cart to suit 14 to 15 hands. 1 Small size Rubber-tyred Governess Car to suit 12 hands. A Superior rubber tyred Landau in first class order by Muilwer. Quan- tity of 1 1.8 octa-gon cast steel rock drills, Shaftings, pulleys, lift water wheel castings. Rubber tyres fixed on .the premises.—E Davies, and Sons, Crown Street, Carnarvon. 50-Jan. 18 p LTLLETS.-Nfai-ch 1916 hatch-laving. J JL 3s 6d each 40s dozen; six and cock i 24s.-Hu.mmelI, Stratford. Essex. List free. FREE SALVATION FOR ALL. By the Spirit, of Revelation in ZION'S WORKS. Vols. I.—XVI. (with catalogue) in Libraries. AT Elbi GOHEBWYR YN ElN NESAF.—Lily thy r o Ffrumc (W. LI. W.) | OGWEN.—GaUwch an fori <li\vy ein gohebydd yn yr ardal, neu yn union- gyrchol i'r svvyddf^, dim ond i ehwi ofalu am gywirdeb, ae an foil erbyn fore Gwener. SYLWER.—My n ainryw o'n. go- hebwyr fod yn glust-fyddjir, er yr boll erfyn arnynt, dnn-y anfon golieb- iaetbau incithion yma ei-byii bore Sadwrn. Allan y RHAII) iddynt fod, a tliyna dynged amryw olionynt \r wvthnos hon eto. ANFONER ERBYN BORE GWENER, a gvnawn ein rore i bawb.
---I'CYMRU AC ACHOS OWEN THOMAS.
I CYMRU AC ACHOS OWEN THOMAS. L'riri y mae angen yruddiiiearad am a.dael allan ei deitl o ilaeri emv Owen Thomas. Mae ambell ddyn mor iawr yngclwg ei genedl, ac mor ddwln yn ei sereh hi, fel na bydd ne.b yn meddwl am roi unrbyw fath o deitl cwrtais with yr enw. Ilhai felly oedd "John Elias" a "Tom Ellis;" l'hi felly yw "Lloyd George" ac "Owen Thomas." Esponia hyn i raddau ddyddordeb dwfu a ciiyfiredinol Cymru yi i yr hyn a i i, yng Nghymru yn "Aches Owen Thomas,"—ond yn y wasg Seismg a adwaenir w-rth emv un o ddau achos hanesyddol a gofnodir yn yr Heu Dest- ament. Ac, yn wir, achos Cymru yn t yslyr htiirtnol y gair, yw achos Owen Thomas c'r dechreu. Yr oedd "Owen Thr.mas"' ym myddin Prydain, yn yni- | gcrtloriad o'i wlad a 'i genedl,-Cymru a'r Cymry. Fel Cymro y codtwld efe FN-(Iiiiii Cymru; fel Cymro y mynodd I de weinyddu Byddin Cymru yn gyson a s\-niadan y Cymry; a chred llawer hvd y dydd hwn ddarfod i Owen Thomas gael ei crlid yn y Fyddin, ac yn y diwedd ddarfod iddo gael ei via allan o'r Fyddin, am fcxl ei esgei):iau Cvmreig yn rhy stiff i ganiatau iddo blygll ,dun i addoli Bnalim y Sais, a'i I argyhoeddiadan Cymreig yn rhy gryf- ion i ganiatau iddo dda-Wnsio i bibelliad traddodiadol militariaeth wrtli-Gymreig. Mae Adroddiad Swyddogol y Llys Arbenig fu'n chwilio i mewn i'r achos newydd gael ei gyhoeddi. Am y dar- llenydd. swvnir ef gan ddyddordeb; yr hanes, svrmir ef gan ei ddadleniadau; cyfyd! cyfog arno gan y budreddi a < -=-=7: .+--<o dd}noethir. Yn yr ;ulioddiad a'r ym- clnviliad cysylliiy dau achos, sei' t'iddo yr Is-gapie^i Barrett, Cadi'ridog Owen Thomas. Mantais ac anfantais i achos Owen Thomas yw fod achos yr Is- gapten Barrett yn gysylltiedig a'i eiddo ef yn yr archwiliad a'r adroddiad. Daw enwau niier o bersonau o satleoedd uchel yn y fyddin ac mewn cymdeithas i mewn i r hanes. Wele hwynt:— (., 11' I. I -.ysy tle< 19 â r ddau àchos: Mrs CornwalLis West o GasteJl Hhuthyn Y Cadfridog J. S. Cowans, o'r Swyddfa Ryfel. 1 C 'ysylltiedig ag achos yr ls-gapten Barrett Y 'Cadfridiog Syr W. H. Mackinnon Y Mnwr.:Mi lielme-Raclcliffe, Mr a 31re. Birch. svlltiedig ag achos >Owen Thomas Y Maesg^wdlj'wiydd Arglwydd French; Y Caxlfridog Syr W. 1,ia;m Pitcaixn CamplKJ1. Y Milwriad T. A. Wynne-Edwards. Galwyd yr oil o'r uchod gerbron y llys i rcxldi eu tystiolaeth. Dyry yr Adroddiad fam y Llys am y naill a'r llall oVoiiynb. A siara.d yn gyfiredinol, beia'r Llys bob un o'r personau urdd- asol uchod, er y danghosir fod rhai oiionynt yn ddyfnach yn y trosedd na' u I gjI) dd. \Ycle ddyfyniad o'r .cerydd a basivv-yd gan y Llys ar y naill a'r llall: MRS. CORNfWAJJLlS WÐST Rh aid i'r Llys orsod ar gof a chadw ei farii fod yiri- I dkiyigiiad y foneddiges hon fel y datgudd- iwyd ef yn yr achos hwn (aichos yr 1" Gapten Barrett), yn wooÜruddol dros ben (highly discreditable) yn ogystal yn ei hyrii- ddiygiad tuag 3It yr Is-Gapten Barrett c.yn ei lythyr ati, yn ei hymdrechion dia'gar i'w niweidio ar ol hymny. &0 yn y dystiubaeth anwireddus a roddwyd gandldi o'n blaenau. Ymdidengys yn ol y tystiolaethau fod y ton oddiges hon yn dal safleoodd1 pwys g yn Sir j Ddiinbych mewn gwahanul gymdeithasau o natur cyhoeddus er cynorthwyo ynglyn a. gwnaith y Rhyfel. Yn eiin barn ni peth i ymofidio am dia.no yw ei bod yn dal y fath safteoedd." Nid oedd yngallu v Llys i ddyfarnu unrhyw gosp ar Mrs. Comwallis We.st. Ond anhawdd dychmygu am unrhyw gcsp llymach a mwy effeithiol i ddynes o'i safle hi mewn cymdeithas na'r dad- < leniad a geir yn yr adroddiad swyddogol hwn o'i hytnddygiadau hi yngfyn a j swyddogion y Fyddin ym Mhair, Kirimel ac yn y Swyddfa Rvfel. I SYR JOHN COWANS.—Deil Syr I John Cowans swydd uchel yn y I Swyddfa Ryfel fel Quartermaster j General, ac mae yn aelod o'r Cyngor RhyfeL Bn oyn oheb!aeth rh\vn?  \Ve-,t it Svr Joh'n Mrs. Cornwalhs West a Syr John Cowans ynglyn a'r ddau achos. Am yr ohebiaeth yn achos Owen dnH'd A(Iro(i(ll:i(i v "Mae yn aanlwg yn belli arrymunol i swydd og uchel yn y Swyddfa Ryfel gatrio goheb iaeth gyfrinaohol ymlaen ar gfwestiynau swyddogol font a. fyunont a ch.vnihwy>- tcrau, a, dyrchafuvd swyddogion (mlwrol) gyda boneddiges nad oes a fyrmo hi ddim yn y byd a'r cyfryw faterion." Am gysyHtiltl Syr John ag acho? ?'? jj Is-gapten Barrett, symia r "Tim- farn y Llys i fyny rel hyn "Dengys ei ohebiaeth a, Mrs. CoruiwaiiLs West ynjghylch yr achos anoethineb, ac ym- a,dawla,d oddiwi-Ui brioooldeb swyddogol.. Etc yngwyueb ei wasanaeth nodedig yngiyn a'r rhyfel, cedwir ef ar hyn o bryd yn ei swyidd, ond JT vdys wedi ei hysbysu o an- foddlonrwydd y Llywodraeth am yr hyn a wnàelh. Felly ceryddir Syr John Cowans y ddau achos—-end cerydd mewn gait. I ac nid mewn gweithred ydyw yn gym- a'i fod yn cael cadw ei swydd a I saile. Y MILWRIAD T. A. WYNNE- EDWAi—Bu yntau mewn g-ohcb- I iaeth a ^yr John Cowans drwy Mrs. I Comwallis West. Er ar y telerau mwyaf c.yfeillgar a 1 ueh-swyddog, y Cadfridog Owen Thomas, dywed yr Adroddiad fod llyihyr o eiddo y Milwi-- laci Wynne-Edwards "yn arddangos eiddigecld o safle a phoblogrwyd y Cadfridog Owen Thomas \1ig Ngoglaul Cvmru. Camsyniad difrifol rnewri I barn arei. ran oedd adlewyrchu ar ei nch-swyddcg gvda'r umcan ymddang- osiadol o ddyrcliafu ei gymhwysterau ef e; hun am swydd g' ffelvb." I Y jVyJ-AYRIAD DELME-RAD- oe<ld yn Ijlywvdd y 3rd Royal Welsh Fusiliers ym Mharc Kinmel. Disxvyddir ef am wrandaw a-r gais Mrs. Cortiw ill: -.s We-t ytuilvn A'r Is-oanten Barrett. Y CADFRIDOG SYR W. H. MAC- I KINON.—Beia'v Llys ef am ddanr->s diffvg barn a doothineb ynglyn ag Barrett. Y CADFRIDOG PITCAIRN OAMPBEUj.— Beia'r Llvs ef" am beidio hvsbysu v Cadfridog Owen 1 Thomas o'r hyn a ddanfonwyd ganddo I fel adroddiad i'r Swyddfa RyfeJ am I o-vmhwvsterau v Cadfrkloij. roo Y MAES-GADLYWYDD, AR- GLWYDD FRENCH.—Beia'r Llys -=- ynia u am y luodd yr ymddygodd ya achos y CaJfridog Owen Thomas. MH. A MRS. BIRCH.—Gotuchw yl- r ystad. Cornwallis cst- oedd Mr. Birch. lihoddodd ei le i fyny oher- \Vydu, ymddygiad Mrs. Cornwallis West yn achos yr Is-gapten Barrett. Noddwyd a cltynorthwywyJ HiEelt Mr. a Ali-s. Bli-oli. Yr unig fai a gal odd y Llys ynddynt oedd bod eu sel dios Barrett wedi eu oynhyriu i ddweud mwy nag ydoedd y dystiolaeth yn yr aChtiS yn ei broR. YR IS-GAFTEN BAR-RETT.—Nid yw'r J^jys yn cael dim Dai o gwbl ar y gwr ieuanj hwn. Y CADFRIDOG OWEN THOMAS. — Barn a 'r Llys fod gan y Cadfi-idog rcswm. da. dros dybied ddarfod iddo gael cait), cKVilar ddwylaw yr awdurdod- all f i \vrcj. Cyduabydda'r Lly y gwasariaeth gwerthfawr a wnaetii :e, uc amlyga'r Llys ei farn "y dyiai'r AwduidvsJau gydnabod gwasanaeth gwfeithfawT y Cadfridog Owen Thomas mev. n modd teilwng." Dyna. yn syml grynhodeb byr o ddyf- arniad. y Llys yn yr holl achos. Mae y Cadlridog Owen Thomas a'r Is- gapten B;wrett eill dau wedi cael clirio eu cymeriadau yn llwyr, a'u carunol gan y IJys ain-a wnaethant. Gwelir fod pob swyddog milwrol a fu a Haw: yn y busnes o symud y naill a'r llall, o Arglwydd French i lawr, yn cael ei feio gan y Llys,—fod y condemning yn yagafnach ar rai ohonynt na'u giivdd. Eithr nid digon hyn. Nid yw cy- hoeddi'r adroddiad o ddyfarni-,ill heb gyhoeddi hefyd y tystiolaethau ar y Hiai y seilir y dyfarniad yn cyiariod a gofynion cyliawnder. Mae hyn yn ain achos Owen Thomas. lVbc rhyw gybolfa o anghyfiawnuor yn holl fynegiadau' swyddogneth liiwrol ynglyn a'r achos hwn o'r dechreu. Wrtb aieb cwestiynau ynglyn a'r achos yn Nhy'r Cyffredin gwnaeth Mr. Ten- nant, Mr. Foster, a Mr. Maepliel-sori- tri Is-Ysgrifenydd olynul y Swyddfa Byrd-gum amlwg a'r ffeithiau sydd yn awr yn wybyddus am Owen Thomas. Gwyddai Mr. Macpherson belli oedd, yn yr Adroddiad pan atebodd efe y ewestiwn—ond darn-gudniodd y gwirionedd, gan roi argraff anghywir i'r wlaxl o'r hyn a gynllwysa,i'l' Adrodd- iad. Gwnaeth Tennant a Foster gam a'r Cadfridog dnvy ddweud yn y Ty fod "cffeithiolrwydd mihyvol" "(nuliiary efficuney) yn galw am ci S) mud. Denoys yr Adroddiad yn wabanol. Llcddf'idd Macpherson ychydig ar hyn drwy ddweud fod "gofynion milwrol" (military requirements) yn galw am ei svmud. Dengys yr Adroddiad mai nid e\ hyn ychwaith. Torodd Arglwydd l;ireucb, Syr John Cowans, a Syr Pit- cairn Campbell Reolau'r Brenin (The Kino's Regulations) yn eu hymw neud as- achos Owen Thomas. Hawliai y Milwriad. Wynne-Edwards mai efe a ddvs-odd i Owen Thomas bopeth ar a wyr y*rk«.ir.ridog, ac- ysgrifenodd Mrs. Ce.rnwallis West hyny at Syr John Ce.wans, a. gvrodd Syr John v llvt-hyr 1 Syi" Pit-cairn Campbell. Clywsoin son am oell yn dysgu y ddafad i hoiL ac er Tlad ydym yn awgrymu mai "oell" ydyw y Milwriad ^Aynne- Edwards, uiae meddwl am dano ef yn ,:ysi>;u Owen Thomas, a wnaeth waith n'lor l agorol yn Rhyfel De A.ffric.3,. yn llawn nior wrtbun ag ydyw i'r oea- hvl'forddi y ddafad. Ih wedwn eto nad yw'r Adroddiad noelh o't* dyfarniad, er fod hwnw yn cyfiawnbau Owen Thomas ac yn con- demnio vr awdurdodau milwrol, t yn cvf:rf<Hd ao- anghenion cyifawnder. Mae lie cry I dros gredu fod yn y tvst- y dylai Cymru gael eu owybod.. Pe v-11 cyhoeddid caft'ai'r whui rvlwg gliriach o 'lawer ar yr holl actios, am v cvmhellion i symud Owen Thomas <> Kinmel, ac o bosibl ar ddat- blvgiadau creill ynglyn a Byddin Cym- ru o'r dydd v cydsyniodd Arglxwdd KI'C'iener a c Owen Themes 1 Fyddin. bono. Cynhwys;i- r 9t "( I Ar,l, N:v, (ld Kitchener ynglvn åg achos Owen Tlxanas. Nid y'w 'r Admddiad yn son g-.«ir am <hmynt. "l????y?i?Bh??G?nr?g yiy Sen-?d :<denill vmddiriedaeth y wbd vtu?)\')tf.4 antd<hnvnwyr cam Cymru. Rhaid rydnabod mai siomedig iawn yw v wlad vn yr hyn a wnaeth y Blaid Gvmreii 1iyd yma vn yr achos pv. vsip hWTi. I ddau Sais, dan aelod dros etholaeth.au yn IJoe-or, v naill. Syr \vtliur Mi-rkman yn Rhvddfrydwr. a r Ibl1, Ir, Ronald Mceill yn Don. y