Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

17 erthygl ar y dudalen hon

DYFAIS WEimiFAWR,

■ — I DIWYLLIO TIR j I I PRYDAIN.…

akedigI TIB HANRSYDDOl?1,

CWRS YRHYFEL. i I I

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

CWRS YRHYFEL. i I adolyqiadyr WYTHNOSI KMODAU PENDANT HEDDWCH. I I I 'IAWN AM A FU SLCRWY-DI) AM A DDAW. —— —— I MAP NEWYDD EWROP. I • SICRHAU HAWLIAU CEKHEDLOEDD I BYCHA1N. ) ■ (jOREtsGYN GWLA1) CANAAN. I BRWYDO YM MESOPOTAMIA' I < — ■—1 I i BRENIN GROE? YN G WINGO. | I I I DATI PEN Y LLlNYN YN RWSIA I ILxJdvw (ddydd (Jwener) y o^o'^yyd Prydain a Chyngbrerriaid i gais Á.1" iv^vvdd America am i ni nodi yr amodau w Y Thai v byddem barod i de^ynu y Rhyfel ac i werni heddweh. Ceisiodd yr Arlywydd o-an (3-erm- i ,i Chydfradwyr- vmønd yr un p<>t:h—on d gwrfhoda^ant. H yetyswy d i'r bvd heddvw pa bet.h a geis-iwn ni wrth gaiao y,Rhyfel. ymlaetn, ac &r %a delerau y bodd- lonem roi v cledd yn ol yn ei waiID. AMODAU PENDANT HEDDWCH. Ceir felly am y tro cyntaf xmiyoad pen- dant o'r amodau ax y rhai y boddionmi ni- asod terfyn ar y tywaHt gwood ofnadwy sydd 14-fldi, bod yn cochi da-ear IVuw o-iv; dwy flynedd a. ihannei. Nodaf yma yn fyrr y prlif bwynt- iau, ac yna ceasiai eglruro, lie bo crhaid, }>a ) r»>i li a olygant. 1. Adfer Belgium, 'Serbia, a Monfeipeg- ro i'w gwir berchenogion, gan dalu Tawn dyledus iddynt. 2. I'r gefyn gilio yn 01 o Tlhwncl RwSLa. a Rumania, gan wneuthur iawn ttsl'wng. 3. A:1 drefna Map Ewfiop. gan dalu ys- tvriaeth bi'iodol i hawliau cenedlaeth^l, a diogeln i bob cened'l, boed fawr bood fech- g-yfa.rt.al hawl i ddatbJygu ei ffnasinacih, a'] foywyd cenedla4#hol, gan wtneuthur y cyfryw drefniadvon eyd-genediacthol ag a fo'n angenrheid.iol i ddiogeln *pob g-wla,d rhag ymosodiad anghyfiawn gtflvn o'r W-r nen o'r mor.. « 4. Ad"fier,i*w pey?henogiion y •ti_?i>r>g!aeth- au a gymwwyd gynt drwy ormes oddiar 0%-iighreiria.id Pr-ytlain, reu yn groee i aw- l ny y trigohon. 5. Rhyddhan acfranan o vcaJhanol gen- bedloedd yn Ewrop oddfwrtsh iau teramor. 6. Rhy-ddlati y Cenhedloiedd ydynt heddyw yn cael .eo gonmem gan Twlrta. 7. AlTt-vidio "Llyvodrairt.h y Twro yn gyf- ,b1 O EwTOp. YSTYR YR AMODAIJ. Ymddengys ystyr Rliif 1 a 2 ucbod yn «idigx>n eglllr-Ond ceir nodyn yn y genadwri yn hysbysn y gellir nodi natur a swm yr iawn a ofyn'iir pan gyi'erfydd y plteidiau i ctro- fod y mater. Ond galtesid tybied fod y ddau bwynt yma yn rhagdVbi»d fod y gelyn i gjlio 3-11 ol i'w diriogaeth ei hun fel un olrt amod- au cyntaf cyri cynnal cvnhadliedd. (Jrolyga Rhif 3, 4, a 5 wneud Map ntewydd o Ewrop be.nbwygfflvdd. Mae y tri hyn yn ymddangos fel Fe tyn gydgysylltiedig a'u gil- ydd, ac o bosibl mai Rhif 4 a 5 fydd y .gr8iig rwystr. Digon aiihawdd gan genedl diaihaus- falch fel Gmnani fydd cifio yn 01 o Bedgtum, Ffrainc, S(Vt>ia, a'r gwledydd emie a om-- gynwyd ac a anrheithiwyd ganddi yn y Rhy- fel bwn. Artbmvddach fyth fydd i'r bwyt- fill i,idio i fjlrty )"11 vsglyfaeth, a gyJnetrodd mevrri ifhyfeloedd cynt. Cymorer Alsace Loritiin, 'm' enghi*aafft. y wlad' gyfoeitihog a giymerwyd gan Gewnani oddiar Ffminc yn Rhyfel 1870. Ormorwiyd y Trfiitino oddiar yr Eidal gan Awioiis ftyttt- yddoedd' yn <?' Cymerwyd Schkwwig HOII- -lei,n oddiar Demnabte gan Germani. Medd- •ia-nwyd ITmze-gov-iyui gan Awvsti^a yclxvdig cyn y RlA"fe^ pres^no?. Dywedaf eto mai an- :lriw fiH ofnadwy a fydd cael gan fwysbfilod1 T-liei"biiK fel Germani w. Awst-ria ildio ysglyf- atlth wertbt-i-wi, a ffcmianwvd ganddynt gy- hvd. Ac- eto. o dan RhSf 4 o'r amodaiu qiaii iddynt wnetfd cyn y cyiu.nw<h ni f unoud, heddfwvh. Cymerer eto Eh if 5. Eidialwjrr f>y'n byw "11 (Awfitria ar lannan'r IAdrfiatiû. Rnmari- laid yw rniN-N-afrif poblogaertlh Transylvanift yn Awntria. Pwyliaid yw trigoliori i-Swn hel- aeth o ymeiH>dra<?th Gkrmaii!. Gofvtia Ribif 5 ar i'r rhai hyn ofl gaiel eu "rhyddlian oddi iau tra.mor." Os oes ystyr i'r gMDtUT ST^lyga. hyn nn o ddiau beth. sef na-i>il in 1. Fod N- t mogaet^hau a. bres'uylir gan v bob) B?YTI yn caeJ en hadfer i''r gw?ydd? yr ha.n y bob! h? oh?nynt, neu 2. Fod Ymreolaeth vn cael ed Mdd'i i'r 2. Pod Ymreolaetb vn c,,ae. 1 3i rodd4, i'r Ett?T os Y naitt n??- ?!?'h betb am Werddon? am Gymru? Betih- am Y" gotl,J,nd Beth am Ijydaw yn Ffrainc? A yw y ti.riogae+hiau hyn i ga-el pu dydiweh'd i'w hP, gmbedkiedd, neu a rK* Ymrtoola-estib c^fPiWimot yin m-of tri igalrriatiii i bob un 0: 'hon ynU DTWEDD Y TWBO. N'iti oes lJe i feddwl y eodlai Germad Wif11h- wynebiad cryJ iaw" i Ribif 6 a 7 o' r pwyntiau tichod. Gol'g<.l ddiapedd, ar y Twrc yn Bwrop. Got:yga hyd yn ruiif f), ddrwedd1 ar Ymfltt>di*ae<th y 1'Wirc yn Ajsia. Am loe y Twrc yn E^vrop, hysbys ertoyn lujytn focT Germani wed) cynnyg oandaitau i Caer Qv-enyn boddJoaiai hi wneud hMdwch a ^Gesfrnani atr ei phen ei hun a gad- ael i Bhydaiin a Ffiwnc vmla-dd y Rhyfed aU- an ar en pennau eu hunain. pwrthododd1 Rw":a edJyc-h m' Y cynyg. Ond mae'r ffiaiWi dd;n!rfod i Gernrani ggrnnyg hyny yn prbfi pAr- odi'vvydcf v Caafeswr i abe%roi-ll y Switajt. W- soeh chmi noeb terioed parotach na V'Caiaai*' i Ab-ni-t-hii-oiid y bydd h% amsesp Sylwei- vn fanwT ;w RSbif 6, "Rhyddliau y CenhoclJlbedd hed'dvw vn cael eu gormeeu g-" n y Twrc." Yr ydym eisoes WK))t rhydd- h.u yr AiiTt oddi-irktho. Go% £ a amod npwydd 'hun Ayddlia-u Asnmenial-rf. Dvw- edir 'fod miliwn o'r bobl anffodu? byn, yn ivyr. yn vtr-agedd. ar yn -blant, wHdj {'O' llhdid mewn fywaed oer gaji v Tvrciaid ea" deeh- reu y Rhd1 hwn. Llwyihid h w ynt mewn llongau av >T ^gus o'n symud i le t \*m. ni yn d(f:cg"on peM; o'r tor, naiit a'i teftid- y iruciTtiaid dT,.)s, v bwrdd, neai sudd- id v lloitTg gan eu gadiael oil J fodd.i. DynaV faih g?read«r n" y Twx*—cj-faill a wftftthivT i'r Caisar. Gttlyga rhyddhant y Syriaid. Mae can- o fiTioecW o'r T1411 h-n wedi marw o nen-yn odtliar rleoh<i*!H v Rhyfe!—y Twrc vrddl eu hvspeilio o'u holl frxklaor: cynhaliacst-h, -gan en gaidael 'hwynt i ifa.vvv n n ewyn. er mwyn hldo ef sael bwvd i'w filr-rvr. G1."1 iJhvddhhJu CAvM Caojum o afnet y Twtf. C'piood: v Croesgadwyr wneud fcyny f n y 'Ca;noldet'OOOd, ganrifoedd vn ol. Metib- i a-asrit hwy. Ai tybed y liwyddir yn I DIM GORMES AR Y GERMANIAID i hwwwch d' ar? i Yn y genadwi, beddweh c'?iy da.n?oe i I boM U ermajii Pad yw ym mwriad Prydaimi f).'i Chyngh?rwyT eu gprmesu hwynt, an- l^heithio en gwlad. na'u harnddifadn o'? cyf- ??t.Man ?? ga-mat?r i g?nh?ioedd cratH i I 1 dd.atb)v? Y?i&b m<TJd cyfrnithlawn -W Nn'  e!!?u ccned'?thoL E?Mir dengys yn giir fod! j Prydain a'i Chynghreiriaid yn b?nd?ityno? o > osod tarfyn unwa?th am byth ar rwysg miÜ- tartirdd' Junkore Prwuiav HyderaJ eu bod yr | un m'ÜI' beiict*ert,.N not, o osod terfyn unwaith am ¡ I byth ax i-wy,tg militomidd Jingoes Prydain. PRYDAIN YN GOFYN DIM. I I Ymddeng-vs nad vvv Prydain yn gof37D aan I ddim iddi hi ei hun. MawliA iawn iw Belu iim, Serbia, Mon- ( • cgro, Rwsi'a, Ffrainc, Rumania, ond ti-dii yi) ,of37,n am ddtim iddi ei hun. A. yw yn golygu y Tnefediga^haa a gynverwyd fxldiar Gennani uvs rllj, dweyd gan nad yw r genadwri yn som am danynt. Ond ma.e'r cwestdynan a gcxtiT mor fawr ao mor bwvfiig reI v rhaid eu gadaeil hyd amrfer I ) ("vfadda.f1 i'w trin ymhetlach. I GORESGYN GWIjAD CANAAN. I I Llawed" ymgais a wnajed yn nyddiau'r Hen, 1 ent i oi-eisgyn Gwlad Canaan., gan syrila o'r gogjfcedd, gaai Babylon o'r Dwyrain, I g, yr Ailft. o'r De Oailewin. Yn awr wtele Pr?m vn tJ¡:O ei Maw a?l y gwaith. Yr \\yt,liinos dtliw^ddaf pajihawyd^ yr ym- ??-<-h a gofnoowyd yn jt ygrif "Y Gen- «J1" yr wy?hnoa cynt pan y cymerwyd M, A?n?h odd?aa- y TKm. Ymosodwyd yr M-Yth- I j noB '<kliwedidaf aiO Pafa? ?ei o eid a Twra yng1 Ng-wiad Caniaan lar lan y mor. Saat ychyidig 1 '11' ehffi10 (ra-za--pyrth yr hall a. I i ?i'wyd ymaith' pn Samson gynt ar ei ysg- wvddani aryfioiu M:a RaL& tua 30 miint?' i'r gosMd ddwy- lain o El Aji?h—aic mewn Hin?? unioosyth, I i'r o-orltew-n o Be^feWeba. Ymoeodiad amis- gwylittdwy o'r eaddbm ydoedd. Datnionwyxil oenadM-Mi! diater g/rn Swyddjog Byddin Twrci 1 vn Rafa am gymortlh- Danfonwyd adiran gpel o Fyddin Twrci o Beersheba i achub yr ad- ran vn Raia. Cyn (^ywuxld o Fyddin Beer- sheba. yr dedid Raifa wodi cael ei hertmaai gien- nym. a'n milwyr a'u d^ylaw yn riiydd it gW'rd(} a Bydldin Beetwheba. IHfo<hvyd hono yw Thvyr, ga.n add, dwyfo, a chiarcharu yn I v niatfeiul yr oil o hxxnynfe. I BRENIN YR HEDJAS. I I Vn ('ys?l)tia? hwn dyM ?dgoHo fod ?ue< eef Meeca, wedi1 gmt?h?fe!? diro rn 011 yn er- b?n y Twrc. R?o<Mw-v? yr hanes ar y prydi y? v "Gen?L" Yn iwa:r<1eh cy dmb?- vddwyd a chvboeddwyd y Pennaeth h?'Dnw gan Brvdain a l^frainc fel "Bremiin yr H- 7?a-n Bi-A.d?iin. l,frainc f?t "Bre m- n yr Hed- Khan o Aa-abia ar lami v Mor 'Coch, ac yn cynnwyf y "Ttrefi Santitidd" Mwca a Med- ina yw yr Hedjae. Yr hyn yw Jettmsailem i'r I (id die vv hymy yw fee-a, ac i naWdkiti Bad I ?fedin.? i'r Ma'hometa? dros yr hf?I fyd. Ed- -n.-chid ar Sw]tMT? Twrci, tra. yn berchen y Ditn??d'd Santaidd, yn ben 'y? Egl-wys Va- ) honM?aJMMd?—M. y cyfi-i?r y Pab yn ben Eg- < hws R-luifain. Brenin yn ben EgJwvs j I Loegr byd. Werli colli oV .Swltaai y I I>inav-oedd Santaidd, ac wedi cyrfnabod a c-hy- hfedkl? aran vn ei le. ma? TV"Td wedi soHi «i hawdurdod ar ran hela<vt)li t>'r Byd' MaOrcmet- anajd? Canh-n?d y ?wrUtryM hyny yw goreagyn- t? prcssno! Gwlad Cana:n geonym m. Y'm- ddcns?'s M p? baem yn bwriadn cc.ifo me& ) ianu Palestinia a Sy?-La. ??.d' <?s genyf ofod. j yr wythnos }wn i e ghiro pwymgl'>,ydd hyn. Cci?ir gwneud rhyw dro eto. I I I BRNYYDRO YM MESOPOTAMIA, j I :tae brwydlro ealt",d yT myncd ym!aen vn I Mesopotamia, 'o amgyldi Kut, y ga4?rft, a r?'i- wvd drwy t'PW?Tt ?ar T?wnshMrtd a 10. am ()f\vw Prydiain ?f Twrc Ð: !dd. M:ieddh;n-I w? Y T'? ga'n Fyde?-n Twrci wedi i Town- shf? iM?o. Yn awr mae Byddin Riydiain vn amgy'fchu Kiit-w nid yw yn amhosib! na <n'fod'ir "Byd'din Twrci yn ei thro i ildib i niti- j nan. BRENIN GROEG YN GWTNGO. j Er gw;ngo 0 'bono 'l e?byn y <yTnby??. 1 g win go vn- 'o?f a wnM H'r?in GTOt?. Mae ?-edi e?-dpYn? a'n ?B ofynion diwodd-- I ond ?" <u)?.?a?. ?? yw ??a.m ? F?M.ne- mewn iyraea- i ?u-natau amod o fa.th yn v bVd I  )'? 'cana-w twyM?rus. Tra vn ysgr5'f?nm hno nid o?s s?cr?YTdd teiiymol b6th. a ddaw { o')- vmdt?f<)d?th. Ond ?ysby?'r fod M&c- I ktiiisen wed5 gyrru catrodlau '0 'Rfm?la i lawi* i gvffi niœu G?f? g?-'r a.n-K?n o gvnnal h.?k-h!a{! Braiim Gweg yn t'm?evbyTt. G?Lh!- I dM?wy! llawer <j fi'wy? c.?Ted ar y eyffin- ian. I DAU PEN Y LT.JNYN YN I j Mae ItineM v biiwrydro air .gyfFiniau IRvsisia i yn ovrraedll yn awlri o For y BaM-ic i'r Moll, I Du. T/;irhvn hir o filwy'i' yn ymestyn am t'ua; ¡ mil o ftmiroedd ydyv;. Cym«nvch. linyn 01 0 ii?Pt r-oe?ci d vd?-' | indiarubber t.rwchufi latihon o 'hyd, a wahi ef sillan i fesur d'wy lath Vylwch pûI hwy* af y t" ymtwali y Ilinyn, Aynnaf a theneuaf rllil yr a. Ac os tnynnwch gadw un pen yn) d' Avcluis. rhaW t«neuo'r ifiywle at"al!. )?na hanes (?erma?i. My?nM Wneud pm Y i?tn'n vn H?m?nia ar ?itm y Mor Du yn dew. il:iii,it liiin v info.r ni -n deiv, i A.R?h rhaaiau 'erantl'to'r UuTyn y"n' f?eu. Ym- o^od'idd Rwsia ar y mariau tenon. Ger Riga, I vn v pen peWaf 'o'I'llin:Yílloijdiw,h Rnmanin. mar. Rnski. v vMaef-^vydd Rwsiajdtl yn gwneud1 naJoC' <vr Gennaniaod tja mews j ]\lacken.«en yn ensll tir yn RtunaTiiav j i «-rv R'uki i enniH yn y gogledd, rhaad fydd | j Gieivmanii alw tnilwyr yn ol o Rnnuania er mwyn /imddiffrji Pi-AFi cael ei gores- gTngalJ RIWÜ". «

[RHWNG Y LLINELLAU

lFFRAE AR FAE8 GOLFF

I -UC=-I ? PWYSIG I FFERMWYR.i

ANRHYDEDD I GAP LAN CYMREIG

! SUDDO LLONG-AGER.I I

- I RHIWMATIC AC anhwyldeb…

I--T-¡ i TOCYNAU TEITHIO.…

! The Cream of the Meat i

I- DIWEDDARAF.

- --^ MR ELLIS DAVIES, AS…

CYNGOR DOSBARTH GWYRFAI

MARW -BUFFALO BILL

-NOD I ADA IU.