Y Genedl

CORFHORAITH CAERNARFON j A'R MflDURON CWESTIWN CiORSAF I'R CERBVDAU. Cymerwyd cryn ddyddordeb mewn achos A ddygwyd gerbron Llye Ustusiaid Caernarfon, dy "d Mawrth, yn mha un y gwysiwyd pump tI yriedyddion cerbydau motor sy'n cludo teithwyr i'r dref, gan y Gorphoraeth, am dori un o f&n-ddeddfau y Gorphoraeth drwy ddefn- vddio y Mues fe: goreai i'r moduron, gan nad oedd y wedi cael ei awdurdodi fel gorsaf gan y Gorphoraeth. Ymddanghosodd Mr. Artemus Jones (dan gyfarwyddid Mr. R. C. Roberts) dros y Gor- phoraeth, a Mr. Graham (dan gyfA\?7 dld Mr. Richard Roberts) droiJ y diffynython. Yr Ustusiaid ar v Fainc oedd Mn- J. R. Pritchard (yn y gadair); J. R- Hughes, W. Hamer, a R. Griffith. Dywedodd Mr. Art, em up Jones fxl } r erlyn- iad yn cael ei gymeryd » dan y man-dd eddf au sy'n rhoc),li -r, t-fnidiaeth motor yng Nghaer- narfon. Pasiwyd hwy gan y Gorphoraeth, a dhymeradwywyd hwynt gan y Bwrdd Llyw- odraeth \n rhaid i'r cerbydaa roddi i fyny yn yr orsaf a ddarparid gan y Gorphoraeth. Y cy- huddiad yn erbyn Y diflynyddion oedd eu bod wedi tori y 1 heOI honno. Yr oedd cryn gyn- vdd wedi bod yn nbrafnidiaeth y cerbydau yn ddiweddar, ac ajweinlai hynny weithiau i or- lenwi'r cerbydau, a phenderfynodd y Gorph- oraeth fod yn rhaid i'r cerbydau motor gael trwydded, a dyna arwerniodd i'r anhydwel- ediad cyntaf rhwng y partion. Sylwodd Mr. Graham nad oedd » wnelo hynnv ddun a'r mater dan sylw. Dywedodd Mr. Artemus Jones iddo ef gy- feino at hynny er mwyn i'r ustusiaid gael yr holl ffeithiau. Aeth ymlaen i ddweyd i'r Gorphoraeth hyebysu perchonogion y modur- 011 eu bod wedi darparu goreaf iddynt yn y Cei. Talai y Gorphoraeth rent i Fwrdd y Porthladd am y tir, oad yr oedd perchenog- Ion y motors wedi gwrthod myned a'n cer- bydau yno, a pharheid i Bros ar y Maes. Nid eedd gwrthwynebiad ar raa y Goiphoraeth iddynt roddi i Iawr deithwvr yn y Maes, na chodi i fyny deithwvr yno, ond yr oedd gwrth- wynebiad iddynt aros 3-it y Maes am ddwv a thair avtr. YR AMDDIFFYNIAD. Y nB. anerchodd Mr. Graham Ylr Ynadon dros yr' amfidiffyniad. Gwyddai ei fod yn aneroh boneddigion oedd yn deall yr amgylch- jadau yn dda, a bAth cedd anghenion mawr y dicf- C,,w%Adai hefyd fod yr Ynadon yn wybyddus fod y moduion oedd yn myn'd a dod i r dref o fudd mawr i fasna.ch y dt'&f. Yr oedd mân-ddeddfau yn bethan ag oedd yn rhaid eu gwylio yn fanwl, ac mewn lla^er o achoaion yr cedd y cwestiwn a. eafai m&n- ddeddfau yn gyfreithiau wedi ei godi mewn llysoedd. Yr oedd yn ddyledswydd aa- yr Uirtusiaid i ystyried a eafai y man ddoddfau yn ;gyfreithiol. Credai rhai Ustusiaid os oedd inan-rddeddfau wedi eu pasio fod yn rhaid -8U rhoddi mewn grym. Gwyddai am rai Ustusiaid oedd wedi cymeryd yr olwg hwnnw ar y cwestiwn, ac wedi gwrthod ystyried y safle gyfreithiol, ac anfonodd yr Uchel Lys y mater yn ol iddynt i'w ail-ystyried. Gallai awdurdod lleol basio m&n-ddeddfau a Bwrdd Oywodi-aeth Leo! eu cymeradwyo, end yr Ustusiaid oedd yr awduriod i henderfynu a oodd y man-ddeddfau hynny yn rhesymoL Badleuai ef (Mr. Graham) ei bod yn ddyled- ewvdd ar y Gorphoraeth i ddarparu gorsaf briodol i'r cerbydau motor, ac hyd nes y g-vvneidi hynny nid oedd ganddynt hawl i erlyn o dan y min-ddedd au. Yr oedd y Gorphoraeth wedi cymeryd hawl iddynt eu hunain o dan v m&n-ddeddfau1! wahardd defnr yddio y Maes os oeddynt wedi darpa-rn gorsaf, end gan nad eeddynt wedi darparu gorsaf briodol nl8 gallent erlyn. Yr oedd yr orsaf .yn y Cei, ger Pont yr Aber, ond dadleuai nad oedd honno yn orsaf reeymol a phriodol Beth a olygai gorsaf reeymol? Golygai orsaf TIe y gellid myned a dodi i"no yn hwylus, a'r lie hwnnw heb fod yn beryglus. Dadleuai nad oedd y lie a tidewiswyd gan y Gorphoraeth yn ateb i'r gofynion hynny. Dywedid fod gor- saf yno i ddeuddeg o gerbvdau, ond heriat ef y Gorphoraeth i fyned a chymaint a hynny o gerbydau yno. Peth araU, yr oedd rhediad yn y tir, ac nid oedd dim yno i'w dioeelu, a buasai'n anffodus pe'r elai cerbyd a'i deithwyr drosodd I'r dwfr. (Chwerthiny. Gofynai i'r Fainc ddywedwyd nad' oedd yr ersaf yn y Cei yn un resvmol a pbriodol. Ar ran perch- enogvon y cerbydau a gynrychiolid ganddo, yr oedd ef (Mr. Graham) yn barod i roddi ym- rwymiad i'r Gorphoraeth y byddai iddynt gydymhurfio &'r min-ddeddfau gynted ag y darparid gorsaf briodol. Ciaed tylolaeJth gaa aanrj-w dystiani o inAtu., DAIYL MR. ARTEMUS JONES. I Dadleuai Mr. Artemus Jones mai'r ewes- tiwn oo" gan yr Ustusiaid i'w benderfynu oedd, a oedd y mftn-dxleddfaa wedi en gwneuthur yn briodol, ac a oeddynt wedi cael eu torn. Nid yr Ustusiaid. oedd i ddweyd a oedd yr orsaf yn un rasyanol. Mater i bwyllgor y Gorphoraeth oedd trefnu hynny, a gaJlai perchenogion y moduron anfon dir- prwyaeth atynt ynglyn Wr mater, a gallent hefyd gofio am y cwestiwn hwn yr etholiad trefol nesai. (Chwerthinl. Nid oedd gan berchenogion y moduron hawl i herio y man- ddeddfau. Os y dvfarnai vr Vnadon yn ffafr y Gorphoraeth, nid oedd yn gofyn ond am ddirwy ysgafn. Y DYFABNIAD- I Dywedo-td y Cadeirydd fod yr Ynadon wedi penderfynu gi.,hirio. r achos am ddaa fil;, er mwyn i r partion geisio dod i gytundeb. Pwvsai Mr. Artemus Jones am i'r Ynadon ddatgan eu barn. a oeddynt yn ystyried fod yr achos wedi ei brofi, a bod y man-ddeddfau wedi en torri. Awgiyirai Mr. Graham y dylid cael gwy- bod a oeddynt yn ystyried fod yr orsaf a ddar- parwyd1 yn un resymol. Wedi ymgynghoriad W, fach vwedodd y Cadeirydd fod yr Uldusiaid yn oredu nad oedd gorsaf briodol wedi ei d&rparu, a thaflwyd1 y gwysioh allan. Derbyni A-yd y dyfarniad gyda chymerad- ■wyaeth gan rai pobl yn y ilys. CJaniatawvd cais Mr. Artemus Jones i nodi at'hoB i'r Uchel Lys.

Teifl yr Afon Dafwyis 1,500 tunelii o bridd i'r Tan yn ddyddiol Ddy-dd Sadwrn, WiaxidHv-yd -emeth fach sait-h ced1 o'r enw Edith Rowe, moreh Dr Rowe, Aberfcawe, ar y frordd. rhwng Glandwr Abei-tawe ga.n da.xie1,b. Nl ym-(Mengys fod y gyrieaydd yn gyfrifol am y d dam wain an- ffodus pan ei bod vn dywiyll ar y prd, ac yntan neb weled y pliontvn. Aed a'r enefth i gyfeir- lad yr ysbyty, ond bu farw ar y ffordd.

CYFARFOD MISOL LLEYN Mr. flol,-Dywenydd oedd gweled adrodd- iad o'r uchod yn y "GenediL." Yn Morfa.. Nefyn y cyf»haii.w;ydi ef y tro hwaa, ac mae yn ymcBd«ai;g!os imai yn Taibernacl, Pur.thmadog, y ibydd y Cyfarfod Misol nesaf, a hjmy yn mis Mawnfch.; gan hynrty, m chynhelir oyfaHod o gwM yn. nMa Chwefeor. Yn jigwyneb hyny, nl yw gofyn, a ydyw y brodyx eribyn hyn wedi acghofio rlian o Gy^ansodtliad a threfn eghvysig y Corff, a geir yn y Cyfffos Ffydd, eydid ywi darken y ctailyin:—■ L Y mae y eymdeithasan misol i gyn- nwys y cyfryw berBonau ag -» fyddo roewn swyddau eglwysig megys f"^flkhwyr a bLaenoriaid1 y cyraderthasau n^illduol a fyddo o fewn y sir, a'r cyfryw swyddOfÓon o s b'oocid eraill, a. ddygwy: fbd yii y cyf- lea6tea«—ac i gyfarfod unwa-ith bob nns o few, y 6i-f He y byddont, yn y lie, ac ar yr zjmmr a benodir eanddynt li-wy eu hun- ain. Sylwer fod y cymdevthafiau hyn i gyfarfod "unwaith bob mis," a gellir gofyn yrahellach, a; ydyw y C.M- hwn wedi gweithr.edu yn unol a'i ddoethineb arferol vntth kiihau nifer y cyf- arflodydd, hyd yn oedl yn ystod y rhyfel, gan y bydd yn debyg o gyfarfod ag arfiawtder i yehwanegu eu rhif yn y dyfodoL Heblatw hyny, laydd y trefruaiit newydd a diedthr hwn yn am-ddifadii rhai eglwysi o gael y C.M. yn eu tro, ac a fyddant yn addfed i'w ail-gym- eryd, cydd gwestiwm teilwng o ystyriaeth. Sylwodd y Llywydd, yn ei anerchia-d wrth gyflwyno y gadair i'w olynyd, ar y ddyled- swydd o geisio gwneyd y C.M. yn werthdod idd'o,—mwy o drin a thrafod pynciau ynglyn a phrofiad ysbrydol ynddo, eef ci. wneyd yn seiat (hyd y gellir). Teimlir gan hiaws y dyddiau hyn, fod rfian llawer rhy helaeth o'r C.M. yn cael ei dnenJSo iymddadleu, a hyny gan ryw nifer feciian o'r aelodau, fel y mae i raddau pell wedi myned yn fath o "Debating Society," yn hytiach nac fel Seiat Fisol fel yn yr hen amser gyro. I L I

I PRIF YSGOL CYMRU I I At Olygydd "Y Genedl." I Mr. Gol.-Bygytiiir Cenedl y Cymry gao areyfwne difrifol' ynglyn a riieolaeth Ad,dysg y Brif Ysgol. Yn nydd y pethau bychain, gorfn i'r genedl weithio allan ei hiachawd,r- Leth ei hunan heb fawr iawn o gefnogaeth na ohynhorthwy gan y Llywodraeth. Heddyw, pan hawlia'r genedl gymorth pell- ach a mwy cymhesur gan y 14wodraeth (enw arall ar y bobl), y mae'r Comisiwn Brenhinol a a^wyntiwyd i ymdrin a'r pwnc yn ystyried cynygiad i drosglwydd'o rheolaeth oruchaf v Brif Y6gol i ddwyhvw Corff etthol- edig o ddeg o bereonau wedi eu penodi gan y Llywodratth- Byddai'r cynygiad ihwn-pe y mabwysi.edid ef—yn gwyrdroi pob egwyddor o Iywodraeth ddemocrataidd. Byddai Prif Ysgol wedi ei hysgar oddiwrth reoleiddiad cyhoeddus yn sicr o golli cydymdeimJad a chefnogaefch Y, werin. Ni ellir cyrraedd anrcan y Brif Y s- got, ond i'r graddau y bo ei chenadwri wedi ei chyfeirio i eangu bywyd, dyrchafu d:e1:fr,yd- au, a syhveddbli dyheadau uchaf y genedl yn ei holl weithrediadau'. Y mae'r ddeUryd uchel sydd .genym am <?-fundrefD rjdd o Addysg GenedtJbo] 0'1' ysgol elfennol i'r Brif Ysgol—y gellid, ac Y dylid ei gweitiuo allan yng Nghymru yn Y6- tod y blvnyddoedd neBaf-yn debyg o aedd- fedu'n rhwyddach, os caafif y bobl fwy, ac nid llai o lais yn ei gweinyddiad a'i rheolaetli. Y mae Pwyllgor Cenedlaethol wedi ei ffurflo i gymryd y camre angenrheidiol ac addw ddiogelu buddiannau'r cyhoedA Ac, M rhagarweiniad, hyderwn y gwna pob oodf cy- rb :F,L,s- yng N ghymru, yn ogystal & phob oymdeithas grefyddol baeio penderfymad yn y fFurf a ganlyn, neu' i'r un perwyl, ac anfon y cyfryw yn ddioed^ i Ysgrifenydd y ComiBiwn Bremhinol ar Addysg yng Nghymru, Bwrdd Addysg, Whitehall, Llundain. Y PENDBRFY^IAD. I "Fod y Cyngor (neu'r Gyfarfod) hvii-aT ol deall, gyda chryn bryder ami yr awg- rym fod rheolaeth a gweinyddiadau uchaf y Brif Ysgol i gael eu hymddiried i Gorph Swyddogol, i'w benodi gan y Llywodraeth, j -yn credu y byddai'r oynygiad, pe y mab- wysiedid ef, yn drais ar egwyddorion sy-t- faemol llywodraeth werinol, a fu'n sail i'r Brif Ysgol, a'r Colegau perthynol iddi, pan sefydlwyd hwynt gyntaf, trwy haelioni brwdfrydig ac aberth. gwirfoddol cenedl y Cymry; fod y deffroad dwfn ym mywyd deallol, crefyddol, a e'hymdedthasol Cymra, vn v cyfnod cyn iddi dderbyn y gy,dnabyw- Wh seneddol o ymdreohion y genedl o blaid addysg, yn dangos fod gan bobl Cym- ra athrylith a dawn i reoh eu tynged bu j hunain; ac mai'r ffordd oreu i sicrhaucyn- nydd a llwyddiarrt dyfodol y Brif ^Ysgol j Genedlaethol yng Nghymru ydyw trwy gye- yllitu ei rheolaeth a'i gweinyddiadau a del-I fryda.u a dyheadau'r genedl, wedi eu cyf- j nerthu gan ymroddiad ac abertb yr holl bobl; trwy gyfrwug eu cynrychiolwyr otholeclig I hwv eu bunain."—Yr eiddoch yn flyddHon, J WtM. GEORGE (Criccieth) cadeirydd. EDW. 1. JOHN (LAanidan). S. N. JONES (Casnewyddl). W. S. MILLER (Brycheiniog). JD. E. POWELL (GwrecsAm). D. H WILLIAMS (Barry). JOHN WILLIIAMS (Biyneiencyn). EVAN R. DAVIES Ysgrifenj-dd.

CYNGOR PLWYF LLAN- I LLYFNI- Cynh?Uwyd cj^axfod ?rbenig nos Lun, lon- awr 22ain. pryd yr -da y?n bmserwl:  bert (cad?rydd), Henry W. Owcn _?an P. Jones, Hugh Jones, John Jones (TaJyBam), RichM-d Roberts WD?jam W. Owen, BoW' Thomas, GnHibh Evan. Jones (Penygroes),, Gri- -nith LIcw?yn Griffith, John P&iTy (LlanLly f- ni). a SICRHAU TIR AT BLANU PYTATWS. I Yn ol dymuniad Llywodraetlh oin gwlad, oedd yr amcan o gyfarfod, ac fod yr oil o dai-ddahvyr y pentrefydd wedi cael y cyfle i anfon i mewn. Cafwyd mai pump o geisiad- au dderbyniwyd, sef'Tri o Benygroes (un jn nodi y lte dyxnunai gael), a dau o Llanllyi- ni ond sicrherid fod un o iDalvsarn at y ffordd. pr heb gyrhaedd. Ee yn teimlo yn siotnedig yn raeer y ceisiadau, gwnaed dar- pariaetli i chwilio am "lanoichaii cyfleus" i'r rhai sydd wedi gwneyd ceisiadau, ac i eraill ddiehon anfon eto, aT ol ail-ygtyried y mater. Pasiwyd i'r cynghorwyr yn mhob rhanibartili i ymffurfio yn Bwyllgor i chwilio am dir. y telerau, a phob manrlion eraill angenrheidiol at ddewis. a phenodwyd cynuJlwyr. Yr adroddad i fod yn barod' erbyn Chwefror 6ed. Llwybrau 1. Bryndcrwen.—Cadarnhawyd adroidiiid1 y Pwyllgor, a chymeradwywyd y y PA,-v l llmlo". 9 taliadau am v gwelliantau.—2. GwynfaeS Der- ohyniwyè yr adroddiad YJI. cynwys trefniant i adgyweirio (yn ddwy adran). 5. Werglodd Fawr: Pa?iwyd i gymeradwyo y cynUun ar- j gymhellid' gan v Pwyllgor, ac i ymddiiried yr a.dg,yweil.ia i'r gofalwvr.— 4. Ty Cooh: Trefn- iant y Pwyllgor vn cael ei gadarnihau. 5. Hen Dy- Yn ol adroddiad .T-rbenig, argymheUid adgyweirio, a chadainhawvd hyBV.—6- Tan- yrallt: Y pwyllgor

Y mae 4.000,000 o cDunelli o gerrig Im MhjTamid C'leopa. j Noa Saxhvrn, pweliwj'd! Sapper Richard ngpi, lx,,rthviiol i'r Royal En^lueere, a drigaa yn Pendarivii, yn gorwedd! ar High-street, Cefn Coed, mewn ystad o lewyg, ac aed ag of i orsaf y pfomyn. Pan ddaeth ato'j hun deaUwyd pwy ydoe<3d, a .chanfuwydi fod! y pl4sm-i yn chwilio aan dano ar y cyhuddiad o adael ei gatrawd i\'n Devonport. Oherwydd j hyn ctmerwyd ef i'r ddhlfa. Yn ystod y nos briwycji'.vyd y O\ni;>t<a'ol Evan", wrth glywert yva?ddd a rhedodd i'r gel!. Yno gweJodd ivans ?n gonvedd %r lawr (mewn l!e??g gyd? j phar o fresus wedi eu rhwymo a.m ei w.ddr. Oaed cryn ainhawstex i dorri y cyfryw. ac i ymhen hir a hwyr y daeth Ev,a-ns hun.

ARFOM. t C^rihaliwyd cyfarfod o DribuKlys Apel y Nihaernaa-fon., ddydd Iau] Mr. Rich- ard Davits, Pocrthmad^g (yn y gadair). Wele,'r d,famiadau, Mr. Henry Price, Cao'rffynon, Penisa'r- waen. Rhyddhawyd ef hyd Rhagfyr 31 o'r bl.-ieii.-Ithyddhad hyd Mawrth 31 (terfynol). Mr. T. Roberts, Caegwyn, Waenfawr. Rhyddhad hyd Ghwefror 28, ac i gael, ei arch- wiJio yn y cyfamser. Mr. D. J. Davies, Llys Gwyrfai, Llanber- is, yr hwn a weithredai mewn gwailih cad- ddal,pari,tu. t%pelia-i'r Cynryehlotydd Mil- mrol yn erbyn y rhyddhad amodol troddwyd; iddo.Rhyddhad hyd Chwefxor 28, a £ i gael ei archwilio yn y cyfamser. Mr. Morris Williams, Bryn Meillfon, Beth- el, saer coed, etc. Apeliai'r Cynrychiol»ydd 61, saer 4coe d etc. Ag?i adi l i d hyd, ?'4awrth MElwroI yn erbyn y rhyddhad hyd Mawrth I 15 ganiatawyd iddo. Nid yw i gael ei alw 2Ft Street, Uanberit?. Apeliai'r Cynrychiolydd Milwrol yn eibyn y rhyddhad odoll iddo.—Rhyddlhad hyd Ebrill 30, ac i gael ei •jwchwilio gan y meddygon yn y t-yfamser. Mr. W. Jones, Bryngwyn Uchaf, Llanrug, 'chwarelwY, 34 mlwydd oedl. G-wrtbodwyd 'Avfidihad iddo gan y Ti-ibunlys Ll-eol.—Nid yw i gael- ei alw hyd Chwefror 38. ,Nljr. G. Owen, 7, Charlotte Street, Llan- beris. Gwrthodwyd rhyddhad' iddo an y Tri. bu??yR I.!eoI.—Md yw' i gael ei alw hyd 1117,1111:?foTr 28ain. Mr. T. Jo-ne-t- Felinheli, ctfiero mewn ariandv. Allia.i'rCynryclhrolydd Miiwrol yn erbyn y r'hyd<lhad hyd Mawrth 12 ganiata- wyd iddo.—Nid yw i gael ei aJw hyd Chwef- ror 28ain. Mr. J. R. Thomas, Gliascoed Park, Fenisa'r- waen, gwas fferm, 27 mlwydd oed'. Gwi-th- odwyd rhyddhad iddb gan y Tntbunlys LleoL —G wrthodwyd yr apd. ApeHodd Mr. D. Parry, Tanvgarreg, Clyn- gwas fferm, 25 mlwydd oed, yn erbyn dy?arniad' y Tribunlys ILeot yn gwrthod rhydd- 'h?d iddo. Rhyddhad hyd Mawrth 31 ac i'w archwiio gan y meddygon yn y cvfamser. Hefyd, apeliodd Mr. William Piicq Cae N'ewydd, Llanmg, saer ooed, etc., 36 mlwydd oed, yn erbyn dyfarniad y Tribunlys Heol yn gwrthod rhyddhad iddo.'—I'w ar chwilio gan y modoy. g APELIADAU AM AIIJ-WRANDAWIAD. Apeliodd y rhai a ganlyn am i'w hachosaoo gael eu hail-wrando Mr. E. Williams, The Ilomes, Caeatihraw, fPermwr a saer coed, 32 mlwydd oed.-Rhydd- had amodol i weithio ar y tir. Mr. William Thomas, Cefngwydyn, Seiosi, chwarelwr, 26 mlwydd oed. Rhyddhad hyd Mawrth 31 (terfynol). Mr. Humphrey Closs, Vaynol Arms, Nant Peris, bugaiL-Ei ohirio. Mr. H. R. Hughes, 1, Cavan Street. Taly- sarn, chwarelwr 36 mlwydd oe-d.Gvi-thod wyd yr apel. Mr. E. Williams, Ty Newydd. Clynnog, gyrwr cerbyd modur, 32 mlwydd oed.—Gwrth- odwyd yr apel. Mr. W. J. Griffith, LIys Blodwen, Peny- groes, creigiwr, 36 mlwydd oed.Pythofnos o ryddW i'w archwilio gan y meddygon. Mr. D. H. Griffith, Madryn House, Llan- mg, llythvr-gludydd' cynorthwyol, dilledydd, etc., 40 mlwydd oed.-Gtvi-tbodw d yr apeL Mr. J. Jones, Tanywaen, Rhostryfan, ad- eiladydd, 35 mlwydd oed.—Gwrthodwyd yr spegl Mr. Owen Moses, Ty Mawr, Llanddeiniolen, bugail.-I'w archwilio gan y meddygon. Mr R Hughee, Drwisdengoed, Llanrug, gwas fferm, 32 mlwydd oed.-Rhyddhad amodol (substitution). —————

GWYRFAI. I Bu cyfarfod o Dribunlys Gwyrfai, ddydd I Mawrth, yng Nghaern/rfon, o dan lywydd- iaeth Mr. T. W. WilliAme. Dywedodd y cadeirydd fod rhai ffermwyr o dan yr argraff nad oedd y dynion roddid i'r Fyddin, yn rhai cyntwys. Dymunai, ddweyd rod y dynion roddid iddynt yn hollbl gymwys i weitihio ar y tir. Dywedodd Gapt. Thomas, Bangor, fod person neilltuol wedi1 dweyd fod teilwriaid, inafinachwyr, et-c., yn cael eu rhoddi i'r fferm- wyr yn lie v rhai gymerid i'r Fyddin. Gwad- ai ef hynny. Yr oedd y dynion roddid i'r I ffermwyr yn hollol gym'wys i weithio ar y tir, ) ac wedi cael eu cymeradwyo gan Gyngor o ffermwyr. Dywedodd y cadeirydd fod yn rhaid i'r gweiriion amaethyddol a apeliai'r diwrnod' ihwnw, gael eu harchwilio gan y meddygon cyn i'w hapeliadau gael oul hystyriedl Dylai pawb oedd yn apelio gael eu harchwilio gan y meddyigon) cyn dyfod1 i'r tribunlys. Yna gohiriwyd apeliadau'r gwoision amaethyddol a ganlyn er mwyn iddynt gael eu harchwilio gan y meddygon:—Mr. Wm. Owen, Rhedyn- og Felen Fawr, Llanwnda, 19 mlwydd oed. —Mr. H. Evans, Rryngwdion Farm, Porrt- llyfni, 21 mlwydd oed.—-Mr. R. T. Edwards, Penrhiwiau, Clynnog, 18 mlwydd oed.—Mir. W. O. Hughes, Ty Mawr, Clyimog.- Mr. Edwin Jones, Dblgynfydd, Pontrug, 19 mlwydd oed.—Mr. R. O. Williams, Lleruar Rich, Pontllyfni.—Mr. H. Evane, Bryn Ifan, Upper Clynnog, 19 mlwydd oed.—Mr. R. Evans, Ciergotaitt, Llanllyfni.—'Mr. W. Jonee, Giralanog, Penygroes-, 21 mlwydd oed'. —Mr. R. J. Edwards, Cwrogwara, Clynnog, 22 mtwydd oed.-Mr. M. Jones, LKvynbedw, Bethel, 20 mlwydd oed.—Mr. W. Owen, RhyddalJt Farm, Caewthraw, 19 mlwydd oed. —Mr. R. J. Jones, Llandwrog, 18 m-lwydd oed.—Mr. J. M. Williams, Tanydcherwen, Nant Per; 22 mlwydd oed.—Mr. J. Hughes, Tyddyn Mawr, Iilanrug, 19 mlwydd oed.- Mr. W. Roberts, Hafod Farm, Llanberis, 18 mlwydd oed.-3b-. O. Jones, Gadlys Farm, Llanwnda, 18 mlwydd oed.—Mr. M. Hughes, Ty Gwyn. Llanllyfni, 21 mlwydd oed,—Mr. M. J. Roberts, L-lwynbedw Vellaf, U%nilyf- ni.—Mr. J. Williams, Eithinog, Pontllyfni, 'f 19 ml-wydd oed.Nlr. D. O. Hughes, 1 jety, Ca-eathraw. ————

I' CAERNARFON. CynhaliAvyd eisteddiad o Dribunlys Caer- narfon, nos Fereher, o dan Jywyddiaeth y Maer (Mr. Charles A. Jones}.Wel!e'r dyf- arniada.u :-Pasiwyd fod y rhai a ganlyn i gael eu harehwilib gan y meddygon:—Mr. H. Jones, Bodgwyuedd, Bethel Road, Caernar- fon; Mr. E. J. Hughes, 21, Holywell Ter- race, Caernarfon.-M.1,. T. W. Williams ac Albert Glover, a waKanaethamt yn y gwaith trydan.—Mr. R. E. Parry, 7, Wynne Street, Ca?rnaj'fo?.— H?wJiwyd rhyddhad gjtn Mr. R. Wdliams, eaermaen, Gatehouse, cndy, Yr f>edd wedi pasio yn C 1. I'w roddi ar restr "substituition".—Mr. R. W. Edwards, gor- uclliwyliwr y Co-Operative Stores, Palace Street, yr hwn a basiodd yn C 3.—Rhydd- had amodol.-Caniatawyd ,tri mis a ryddhad i Mr. T. Jon. cigvdd, Palace Street, gwT priod 31 mlwydd1 oed.-Hawliwyd rhyddhad dros Mr. Ed. White, ceffylwr, a gyriedydd, etc., yng ngwasanaeth -Nlr. Thomas Owen, Royal Stabei.-Tri mis o i-yd dhad. -Ape lic,,dd. Mr. Thomas Williams, cigydd a ffermwr, Stryd y Llyn, an. ryddthad dros ei fab, 19 mlwydd oed, yr hwn oedd yn ei wasanaeth. Tri mis o ryddhad'.—Mr. A. Vaughan Evans, gwr priod 31 mlwydd oed, Segontium. Road Souih. Tri mis o ryddhad.—Mr. J. R. .Jone, Hafod Terrace, "printer's machinist." Tri mis o ryddhad.—Mr. R. H. Roberts, warc- liousemart. gyda Mr. J. R. Pritchard, Stryd y Llyn. Nid yw i gael ei aLw hyd1 LMawrth laf. Pasiwyd nCtd yw y rhai a. ganlyn i'w galw hyd Ebrill laf.—Mr. W. O. Griffith, picture framer, Bridge Street.—Mr. R Roberts, pic- ture framer, Stryd y Llvn.—Mr. Bleddvn O wen, Market Street,, vng ngwasanaefth Mr. G. O. Griffith (Hyd Mawrth laf).—•Mr. C. E. Land, Bangor Street,—Mr. D. O. Jones, cl-.e yn Swyddfa'r Gorfforaeth.I'w archwilio gan y nit-dd,on, -zM.r. D. J. Davie,1?, clerc, etc., stvyddfa'r diweddar Mr. R. R. Stythe a'r Cwmni.—Tri mis o ryddhad.—Mr. Johm gof. gyda tr. D. J. Williams, Porth vr Aur.—Tri mis o ryddhad.-

Y mae 5,400 o filldiroedd ysgvvar o Iofeydd yni Mihnrdain Fafwr.

j ANIBYNWYR ARFON. r Y CWRDD CHWAIITE4 It Oyfarfu. Cwrdd Chwaiter Annibynw\T Ar- fon, ym Methel, ddydd Meicher, o dan lyw- yddiaeth Mr Isaac Edwards, Caernarfon. [ Caed llythyr yn cynwys penderfyniadlau oddiwrth. bwyllgor ar gweistiwn eefydlu cad- eiriau diwinyddol yn Ngholegau Cenedlaethol Cymru. Mae'r penderfyniadau hyn wedi eu cyhoeddi yn flaenorol.—Pasiwyd yn awr i'w 3mnfon i GoiTp-siwn Brenhinol ai- Addysg Uwchraddol yng Nghymru. I YR YSGOL SABBOTHOL. (Gyda golwg ar yr Ysol Sabothel yn y dos- fearth, datganodd y Parch D. Sfc^ley Jones, Caernarfon, siomedigaeth nrd oedd mudiad wedi ei gychwyn i wneyd yr ysgol Saibboth- nil yn fwy effeithior, yn unol a'r penderfyn- Sad a basiwyd yn y Cwrdd blaenorol. Eglurodd y Prif Athro Rees nad oedd mes- urau lleol yn debyg o fod yn ymarfe.rol hyd Ties y byddai i'r gwahanol ysgolian Sabothol gydsynio yn fwy cyffredinol i anfon adrodd- iadau parthed safle yr ysgol, ag yn unol ag a,pel Undeb yr Anni'bynwyr. Enwyd yr Henadur W. J. Parry, Bethes- da, ar ran Cwrdd Annibynwyr Arfon, ynglyn I. ag i)s-lywyddiaeth Urrrleb Annibynwyr Cymru 'am y flv.-yddyn ddyfodol. Yn ei anerchiad o'r gadair, cyfeiriodd y Cadeiiydd at ddyledswvddau a rbagolygon yi- feglwySi Cristionogol yn y dyfodol agos, yn ftrbenig yn wyneb y problemau oedd i'w gwynebu ar 01 y rhyfel'. Nid oedd amheu- iaeth na byddai raid' i Gymdeithaa yn gyffred- ol fvned drwy lawer o gyfnewidiadau ar ol y rhyfel. Byddai cyfnewidiad yn ymddygiad dynion a ddyohwelant adref o'r rhyfel1. yn rrfherthynas c>rfalaf a llafur, a rhwng eglwysi ac egl'wysi. Yr oedd yr argyfwng presenol yn rhoddi cyfleusdra; i'r eglwys, a gellid dweyd 'fod eisioes chwyldroad yn cymeryd He ymhob I cyfeiriad bron oddigerth ynglyn a'r eglwys. Os oedd yr Eglwysi Ymneillduol i ddal eu I gafael yn y bobl a sicrhau ymlymad y bech- gyn oedd yn1 awr yn gwasanaethu eu gwlad I ar y Cyfandir, credai y dylent ystyried y prl- odoldeb o newid y trefniadau pitssenol, y rhai oedd yn tueddli i fod yn rhy ffurfioL Dylai merched gael mwy o Le yng nghyfarfodydd yr eglwysi, oherwydd eu bod wedi da-ngos gym- 'aint o ffyddlondeb i'r cyfarfodydd' yr adeg lbres,enol. Rhaid i eglwys y dyfodol fod yn un o ddifrif, a rhaid oedd i'r aelodau yn lie boddfloni i aros yn y "ffosydd" i redeg di-os y "cloddiau." Yr oedd ef (y Cadeirydd) heiyd yn ffafriol i uno eglwys- yr enwadau os V byddai i. amgylchiadau ganiatau hynny. ■(^yfoitriai. wi"th dorfynn at reoli- y fasnach feddwol. a'i farn ef ydoedd fod mwy o obaith iddynt fwyddo drwy genedlae:l:.hóli'r fasn,ach nag mewn unrhyw gvnilun araJl a ddygwyd v;nlaen. Cvnhygiodd Mr. W. J. Parry M?id!a.I? o ?d?che'a.rwe'h i Mr. Edward 's am' ei -wasa?-Mth ,Nrn y gadair yn ystod y flwyddyn. a datganwyd igofid oherwydd ei symudiad i Dde CytnTu. Uiliwvd gun Mr. W. G. Thomas, a chefnog- -W.Td gan yr Athro Rees, v Pardh T). Stanley Jones, M ri. J. R. Pri<-clÍaJ.'d, ac Edwiard Owen (Caernarfon). j

SURXI YN YR YSTUMOG YN ACHOSI I GASTRITIS AC ULCERS YN I YR YSTUMOG. Gwyddonydd yn dweyd sut i gymedroli r surni. Hyd yn ddiweddar edrychid ar gamdreuliad, gv?yntogrwydd» dwfr poeth, a gastritis fel I pwf fod yr ystnmog allan o drefn. Ond y jpoe ymchwiliaa gofalus, modd bynna^, gan yr a^olirdod med&yigol blaesnaf, yn dangos fod 90 y cant o drwblon yr ystumog yn ddyledus yn y dechreu i surni cynnwys yr y&tumog, a I pban fydd y surni yma wedi ei gymedroli, y j Mae y trwbl yn diflanu, a'r ystumog yn ail I enjll ci gyflwr cyffredin. t Mae surni," medd awdurdod uchel, yn I cytfroi lien dyner yr ystumog, ac yn ei gwneu- thor yn analluog, i wneud ei swyddoga«tha.u | yg briodol; hetvd, gwna surni parhaol i'r croen lidio i'r fath raddau, fel mai'r canlyniad j* fo^dygol, tra y bydd surni yn bresenol, ond rhyddhau yr arwyddion am gyfnod; nis gallir j (? budd parhaol a Hwyr ?a.eh?d, ond trwy  31$f'eithioli y surni felly rhoddi c? ryg i War wella ei hun. Yn bersonol, yr wyf wedi sic haa Qanlyniadau rhyfeddol hyd) yn oed yn yr adiosion gwaethaf trwy ddefynddio gwrth- surni adna;byddus "bisuraied magnesia," a cbvnghoraf y- n gryf unrhyw un sy'n dioddef oddiwrth drwbl yr ystumog mewn unrhyw (furl i gadw ychydig o bisurated magnesia wrt-h law, a chymeryd hanner llond llwy de ar ol pob pryd neu pan deimlir y poen lleiaf. Oellir ei gael oddiwrth unrhiyTV fferyllydd, mae yn rhoddi rhyddhad diymdroi, ac yr wyf vn gwybod iddo wella achosion chronic oedj vredi bod am lawer o flynvddati, ynghyda'r achosion gwaethaf o 'acute gastritis.' Mae'n debyg y bydd llawer o'r darllenwvr va awyddus i roddi prawf ar feddtyginiaetli gartrefol ai-dlderchog Ima, a bydd yn dda cono r.ad yw y cynyrch gymerad wyir y ffurf gyff- o 'magnesia' ddefnyddio ambell dro fel m^djdyginiaeth, neu hyd yn o y cymysgedd o bismuth a. magnepia pur, yr hyn sydd yn I rhywbeth hollol wahanol. Gellir cael hyn gan yr holl fferyUwyr safonol am 33 am boiel fawr, yn oynwys digon am tua chwech wyth- T.os, a chvda phob potel sicrwydd o foddhad I neu'r arian yn oL

BRAWDLYS MON. I Cynhaliwyd Brawdlys Mon yn Beaumaris, ddydd IAuii, dan lywyddiaeth y Baa-nwr At- kin, Barwnig. Yr Uchel Sirydd ydbedd Mr. A. T. Eccles, Uwchydon, Treanddusr, gyda Ah'. T. R. Eras, Caergybi, yn ddirprwy tiddo. Yn ei araith i'r Uchel Reithwyr, sylwodd y Bamwr fod son am ddileu yr aa-fer o atw ar Uchel Roithwyr i Frawdlysoedd, ond yr oedd ef yn bersonol yn erbyn newid yr arferiad oedd yn hen, yn amddiffyniad i'r sawl a gy- httddid, ac yn peri fod boneddwyr o eafle ym- 'hob sir yn cymeryd dyddordeb ymarferol yng ngwaith y llysoedd barn. Yn ddiweddiarach., eyflwynodd- yr Uchel Reithwyr ddatganiad o blaid parhau y drefn Vresenol, a dywedodd y Barnwr yr aafonai y cyfryw i'r awurdodau priodol. Cyhuddwyd Sarah Jones, 45 oed, Caergybi, 'o briodi Wm. Jones, tra yr oedd ei gwr, Wm Parry, a bnododd yn 1899, yn fyw. Erlynid ar ran y Goron gan Mr. R. 0. Ro- berts. Addefodd y wraig ei heuogrwydd. Cyhuddwyd Wm. Jones, 49, morwr, o gyd- synio a'r wraig i dorri'r gyfraith trwr ei phri. bdi, tra'n gwybod fod ganddi wr arall yn fyw. !A-ddbfod(.i yntau ei euogrwydd. Sylwodd y Barnwr fod y cyhudiad yn un difrifol, ac yn drosodd gymer íle yn fynych. ond yn yr achos hwn yr oedd amgylchiadau neilldtiol oedd yn peri iddo fod yn drugarog tuagat y naill a'.I' llall. Rihwymai hwy yn y v-wm o 5p i iawn-ymddwyn am ddeuddeng mis. Cyhuddwyd Ernest Francis Pitman, 35 oed teniwr ar fwrdd Hong rhyfel1, o ymosod; ar Fforence Barton, 23 oed, yn Rhocoolyn, ar y -13e7,, o Fedi, 1916. Erlynid gan Mr. T. Artemus Jones ac am- lidiffynid gan Mr. R. O. Roberts. Caed y cy- hudded'ig yn ddieuog. C'yhuddid Pitman ymhellach o ddianc o'i igell yng Nghaergybi ar y 3ydd o Tachwedd. :Ni d'dygwyd tystiolaeth ymlaen ar y cyh;udd- iad hwn, ac felly gallyngwyd y carcharor yn rhydd.

-I -!? MARW GWEINIDOG. Mao hysby^rwydd wedi ei dderbyn am farwoIaeth y Parch John Cromwell Hughes, B.A.. gweinidog gyda'r Bedyddwyr yn Bos- ton, Unol Da'aeth au yr America, ar ol bod dan -Nvpith.red Yr oedd yr ym- adawedig yn ddengain mlwydd oed. Brodor ydbedd o Blnenau Ffestiniog, a dechreuodd ei yvfa fel athraw, a bu vn gwasanaethu mewn YsgoJ. yng Ngholwyn Bay. Pan yno pender- -??th ?ic or d e..inlwyd fynodd fyned i'r -vveinidogaeth, ac ordeiniwyd ef yn ddiwe>ddarach yn weinidog ar eglwys [ Betlhesda, Abertawe. Yn dillynol derbyniodd ahvad i fyned. vn weinidog i'r America. Mae ei frarwd, y Parch IorwertJi Hughes, hefyd [ wcinidbg gyda'r BedydtTwyr.

( If You Are j lipl Run Down. Builds up Health and Strer. gth. If you are run down from overwork, anxiety, illness, or ??? if your appetite and digestion are impaired and your ???.M ?f?'?L?'?M nervous system in need of a tonic, no treatment will give I such all-round good results as a course of Angier's Emulsion. It promotes appetite, soothes and strengthens I '.W the organs of digestion, overcomes nervous d'prcs?on | -wT p and builds up health and strength. An?icr'? Emulsion j .4f "iiP^ has been prescribed by the medical profession for twenty- i >- ??''?' five years it is a standard remedy of proved value. FREE TRIAL Send name and address. 4d. postage, and mention this paper. TRIAL ANGI. EK CHEMICAL CO., Ltd., 86 Clerkemvell Rd., London. BOTTLE

I TALYBONT Y GYMDEITHAS YMDRECH GRIST-I IONOGOL.-—Cynhaliwyd cyfarfod o'r uchod mos -Su], o dan lywyddiaeth 'Mr. William Hughes, pryd y darllenwyd papur ar "Ddysg- eidiaeth Emynau Ann Griffiths alm Grist," gan Mrs. Jones, Plas Arron. Siaradwyd gan Mr. Caleb Ellis, Mr. Willie Roberts, Mr. Griffith Hughes, Mr. Wm. Hughes, a Miss Evans. Chenville. DARL'IH.—Ddydd Gwener, traddododd Mr. John Roberts, Madryn, ddarlith gyda'r llusern ar Ieir, &c.

I CAERNARFON I GWYL DiEJWI MORJAH.—Cynhelir Gwyl Dewi Moriah eleni yn y Pafilion. Mae'r Pwyllgor wedi trefnu fod i'r holl elw gael ei roddi at achosion ynglyn a'r rhyfel. Gwneir poto ymdrech i wneud yr wyl mor ddeniadol ag sydid b-isdbl. Bydd hyn yn gjyfleusitra ar- dderchog i'r rhai syckl yn cael bod gartref i gynorthwyo y bechgyn sydd yn y ffiynt. Y.W.C.A.'—Y dydd o'r blaen yn y Y.W. CA, rhoed gwledd i filiwyr clwyfedig o YSbYlY Eryri. WYAU I'R CXiWYPEDIGION—Yn ystod yr wythnos yn drvveddu Ionawr 20, oasglwyrd 189 o wyau yn nosbaxth Caernarfon. Casglwyd 75 o wyau yng Nighaernarfon, yn Ebenezer. a Chlwtybont 32; Llanrug 34, Bontnewydd, 23; Ceunant 16; Bettws Garmon 9; cyfanrif 189 o wyau. Danfonwyd 81 o wyau i Yijbytai yn Ffrainc. Derbvniwyd 2s 41e mewn aria-no ULWYDDIANT—Mae Miss M. J. Jones., 28 ,st. Helen's Street-, wedi pasio yr arholiad elifenol mewn llawfer (Pitman). I CAPEL CASTLE SQUARE.—Ddydd Llun diweddaf, cynhaliwyd cj-ngerdd arddechog yn ysgpldy y cape' uchod i'r milwyr elwyfedig yn Ysbyty Eryri, ac i'r milwyr sydd yn Hetya yn y dref. Llywyddwyd gan y Cyng- horydd A. H. Richards, a chymerwyd1 rhan mewn canu ac adrodd etc., gan Mri W. G. Harris, Owen Roberts, Hugh Lewis. Sapper C'har'es, Se-gt,-Major Edwards, Sergt Da- vies, Miss Owen, Dinorwio Street; Miss Nellie Morgan, a Sapper Cooper. Ar gynhygiad y Parch. David Hughes yn cael ei eilio gan Mrs W. W. Dand (yr hon » drefnoad y cyfarfod), pasiwyd pleidlais o ddiolchgarwch i bawb a gymerodd ran. CYDYMDEIMIjAD.—Cydymdeimlir yn fawr a. Mr 0. R. Hughes, Ty Helyg, Dinorwic Street; yn ei brofedigaeth. Bu ei frawdl, Cad- ben Hughes, Ralph Street, Borthygest, ei fab 19 mlwydd oed, foddi drwy suddia. y sgAvner "M. LJoyd Morris." mewn gwrth- daxawiad ag agerlong. Cydymdemilir hefyd a, Mrs Evans, 68 Madoc Street West, Porth- madog (mel-oh y diweddar Mr W. H. Bthall. o'r dref hon) priod yr hon hefyd gollwyd gyd&'r un long. CLADDEDIGAETHAU.—Ddydd L'un, yn Llanbeblig, claddwyd gweddLU-on y ddiw- eddar Mrs. Mary Lloyd, priod Mr Owen Lloyd, paentiwr, Birkenhead. Yr oend Mrs Lloyd yn 80 mlwydd oed. Merch y diw- eddar Mr David Parry, gof, Heol y Llyn ydoedd, ac yr oedd yn aelod ffyddlon yng nghaptl Moriah. Gwasanaethwyd yn yr ang- ladd gan y Parch. D. Hoskins, M.A.—Ddydd Mawrth, yn Llanlbeblig, claddwyd gwedo'ill- ion y diweddar Mr William Evans, Pool Side mab y diwe-daa-N'Mr Eliseus Evans, Pont Cyrnol, ger Llanllytfni. Yr oedd yn 68 mlwydd oed. Yr oedd yn aelrod yng nghapel Moriah. Bu yn gwasanaethu fel garddwr am lawer o flynyddau yn Ngwesty'r Royal. Gedy bedair merch a phedwar mab (dan ohonynt gyda'r Fyddin yn yr Aiifft). Gwaaanaethwyd yn yr angladd* gan y Parchn. D. Hoskins M.A., a David Jones. SUL Y MILWYR.—LXdtydd Sid diweddaf yng nghaWCaWe Square, rhoed y gwasan- aeth yn gvfangwbl i'r milwyr. Pregethwyd gan Sapper Aobertaon, Aberdeen, a chanwyd vr organ gan filwr arall 0 SALONIKA.—Mae Private W. J. Fraser -mab M1-s. Fraser, Henwalia Terrace, wedi dod adref yn wael o Salonika, lie y bu am amryw o fijaoedd. Bu inewn ysbyty yn Sheff- ieJd er y Nadoligt LLYS BWREWEJSTOL. —Ddydd Llun. o flaen y Maer fMr Chas. A. J on) yn y gadadr ao ynadon ereill, apeliodd) y swydd- ogion miiwrol yng ngwesty'r Sportsman am estyniad oriau ar noswaith neillduol ar achlys- ur dlawns a gynhelid ganddynt.. Ni werthid ac ni yfid dim diod' feddm-ol.-D--wedodd. yr Arolyigydd Williams nad oedd, gan yr hedd- geidwaid wrthwyoobiad-Cania.ta:w}"d')T aipel. —Qyhuddwyd Owen Roberts, Felin Cim, Pontllyfni, o beidio gorchnddio goleu ar ei ddeurodur modur. ac hefyd' o fethu dangos ei drwydded. Dywedodd' Mr Richard Roberts {yr hwn a ymddanghosodd dros y difrvnydd) mai penod o dd-imweiniau oedd yr holl achos. Yn y He cyntaf torrodd bachgen yn y wlad ei fraich a dygwyd ef i lawr at, feddyg i Ler- pwl. Aeth y bachgen i Lerpwl gyda'i fam a bu yno am dutau ddiwrnod; daethant yn ol. Yr oedd y fam wedi gofyn i berchenog y modur ddtvTod i'w chyfarfod i'r orsaf gyda/r inodur, ond pan ddheth vr amser, torrodd y cerbyd i laWT. Gof\Tiwyd i'r diffynydd fymed i'r orsaf govda.'i ddeuro<i'ur modur. Aeth yn ei brysurdeb heb orchuddio y goleuadau ac heb ei drwydded.—Tafhvyd yr achosion allan ar daliad! ycon.

I PENYGROES ■PREGETH.—iNos Luri, yn lVstri Bethel, cafwyd pregttli fudcbo, gan "y Parcli Edward Thomas. Trefnwyd \T oectfa gan y Chwior- ydd I>irwestol. t'<- ty- deithavH Pobl I-euainc Soar, darii enwyd papyr rhagorol ar "Rai o Arwyr y Oarehax" gan Mr. R. T. Huberts, Dcu'yn Villa. nio?ch.. wyd' yn gyn?s ar ran yr a?Iod.m gan Mr O. W. Jones? D. Da.vif? B.A.; a W. Parry, prifathraw Y sgoi y Cyngor C-ymenry4* y gadair gan y Parch J. M. Williams. CWYMPO.—Foreu. adyda1 Iau, daeth gair i'r ardal fod y milwr ienanc, William Jones, Llwyaifuches, wedi cwympo ar y maes yn Fffi^sinc. Saethwyd ef garl 'sniper' perthynol i'r gelyn. Gedy arrl v,-raig ie-uanc a phed- war o rai bwb. Brodor o Ab--da-on -cloed-il. and svmudodld i'r rhan yma o'r wlad i was- ana-ethu ar y iir. Bu yn trigo yn Bethesda Bach, LLandwrog. a BontncAvydd, yno yn gwasanaethu yn Bronant, cyn symud yma i fyw. Cafodd y Preifat W. S. Jones. Snow- don-street, y fraint o'i gjadldu yn nhir FfrainQ ,'Cydymdeimlir yn ddwys a'r teulu. FFURFIO COR-IDa. genym ddeall SoJ Mr W. Parry. Ysgol y Cyngor, wedi ffurfio Cor o ferohe<i! yn yr ardal. Efe hefyd wedi ei ddewis i arwain Cymanfa Ganu yn ITinley. Llwyddiant i'r cor a'r arweinydd. AR YiMWELlAD.—Yn ystcd yr wytbnoe talodd y Milwriad H. JOMS Roberts a'r teailu ymweliad a ni. Cyflwynwn g:d:1mde5mlad yr ardal a. Mrs. Jones-Rob erU? ar farwolaeth ei maan, yn Slonifa, Bootle. Trig y meddyg hynaws a'r teulu ar hyn o bryd yn Whallev, Manch ester. PENODIAD.—Hysbysir ni fod y Cynghor- vdd R. G. Roberts. High Street, wedi ei ddewis yn ysgrifenydd Cyfrinfa Nantlle o Undeb y Chwarelwyr. G-wna swyddog TIU- roddgar.

I SUITS GIVEN AWAY Would yol like a enffe or pair of trousers absolutely free? A moet astounding offer is being made by a well-known London firm. They have discovered a remarkable Holeproof Cloth. You can't tear it. You can't wear i* out, no matter how hard yon wear it for if during six months of solid hard grinding work every ° day of the week (not just Sundays)yotl wear the smallest hole another garment wiB be given free. The firm will send a written easy sell measurement form and fashions, guarantee in every parcel. Think. Just 138 6d for a man's suit i and only 4s Ud for a pair of trousers; Boys' Suits 5s lid; knickers 2s 3d. weaT. Now don't delay. Send a postcard to the Holeproof Clothing Co., 56, Theobalds-road, Guaranteed for six months' solid grinding London. W. C. for a large range of patterns These are absolutely free and poetagepaid. Of course mention the name of this paoer. » 1 —»

CARMEL CYERDÐ yr uchod nos. Iau. Ionawr 18fed, i'r amidaai: 0 gyniorthwyo y cyEaiil Ellis Jones, Tyn- pistyli, yn ei waeledd maith. Llanwyd y gadair gan Dr Williams, Tryfan Hall, yr hwn 8 t x-vn baeliomts gyfranodd yn haeliomis i gronfa cyngerdd ya 01 ei axfer garodig. Arweiniwyd y cyfarfod gan yr enwog arweinydd Mr Owen W. Jones, Jones, Penygroes. gwyr pawb y bydd cyfarfod yn ei liaw ef yn sicr o fod) yn hwyliog a dydd- orol. Cyfeiiiwyd i'r cantor ion gan v cerddor medrus, Pencerdd Llifoc, Dyma drefn y rhaglen: Ton gynulleidlaol; can "Gwlad y Bryniau" gan Mr J. H. Jones, Llandwrog; yr Ysbeilwyr" gaa. Miss Mailt Williams, Penygroea; can Baner ein Grfwlad" gan Mr Radford Jones, Caer- narfon can, "Niiagm 1, ga,n Mi* R. R. Tho- mas, Niwbwrch; adroddiad "Cmiad Mam. Mr R. F. Price; can "Pwy fel fy Miss Mbggie Owen (Megan Llyfnwy), Pen- y-groe; can, "Pob peth yn Ready Made, gan Mr Ted*. Thomas, Llandwrog; desaawd "Tell me, gentle Stranger," Mrs Arfon Jones a Mr Radford Jones; can "Caradog" gan Missi Mailt Williams; can "MM'r Olvryn yn Troi," Mr J. Edwards, Llandwrog; can "Yr ysgol yn y wlad" gan Mr J. H. Jones; d'n- awdl "Keys of Heaven," gian Megan r-lyfn vy a. Mr R. Radford Jones; can "Felly'n v.'ir' gan Mr Ted Thomas. Dadganwyd' hefyd yn ystod y cyfarfod gan Gor Merchied C5a.rmel, dan arweiniad Pencerdd Llifon. Cafwyd cyngerdd rhagorol, ae elw 1weodriQl i gycor- tliAvyo y cj'faill yn ei adfyd.

I BANGOR. PRIS TEITHIO.—Yn Mwrdii y G-warf h- eTJlwaid, y dydd o'r blaen, ar gynbygiad Mr Jooseph Davies, pasiwyd pendcrfyniad yn gofyn i'r Llywodraeth feiliau nris teAthio w-da'r tren aelodau byrddnu cyhoeddus. DROS HANER CAN MLYNEDD YN Y WElNTD^XxAETH.—Y dydd o'r blaen \r oOOJdJ y Parch. Hugh Jonea D.D., yn dathuu ei ben blwydd yn bedtwar ugain oed. Mae wedi bod yn y Weinidogneth Wesleyaidd am 52 mlynedd, ac wedi bod yn llywytM Cy- mianfa y Webleyaic? Cymreig, Cadeirydd CVlchdaith Gogledd C-mru: ac mewn swyddi ereill.

.fi. S. Sciatica's Piercing Pain. To kUi ?he nerve pains of Sciatica, you can always depend on Sloan 5 |» Limment. It penetrates to the seat of pain and brings ease at once. g N( A great comfort too, with Sloan's, is that no rubbing is requued. m IINMHI Rl'. Lit 1 ¡ K KILLS PAIN Mr. H. E. Girvan, 32, Adelaide Rd., Kensington. Liver- S pool, wtes: Dr. Sloan's Liniment is the very best ? thiig I have tried for Sciatica. I was suffering from awtul pains in the back, and tbe(third application drove all ? S iac pains out of my body. It is indeed a wonderful remedy." Sloan's Liniment is invaluable for stopping mus- ? cular or nerve pain of any kind. Try it at once if you suffer with Rheumatism, Lumbago, Sore Throat, Pain in the Chest, Sprains, Bruises, Neu. I  ralgia or Headache. ? SoM &y a? C?wt<?. 1/1? and 2/3. ?? —— "I Send your name and address B FREESA MPLE and three penny stamps for yj postage of trial bottle FREE. ? Wholesale Depot: 86, Clerkenwell Rd., London. E. C. 1;s;X; .:¡ (t: 11 MMMMB