Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
28 erthygl ar y dudalen hon
LLANRUG I
LLANRUG I MJffiW A CHLADDU.—Ddydd Sul, (;J¡WG' I ror lfifed, bu farw Mr Knowles, Bryn Gro, yn 77 ml wydd oed. Dydd lau, hebrjugwMd ei wccldillion i iFynwem. y Plwyf Cydffmdeiinlir i'r teulu yn ett profcdi-3:teth. Ddydd Mawth, bu farw pienfcyn bJwvdd oed i Mr a Mrs. John Robert, Di-gwylia. Ddydd Mercher bu farw Mrs Catherine Evans Bryii gwyn Terrace, yn 72 mlwydd oed. Ddydd Sadwrn, hebryngjwyd en gweddillron i Fra- went v- Plwylf. Oydymdteiinlir &'r fceuhuKvdd yn eu walar.
-PWLLHELI - -j
PWLLHELI CWYMJPO DR08 EI WLAD.Dydd ^teaxiher deitbyn.Hvyd y newydd: fcrist iod Preifet. W. J. Pritchard, brawd Mr Hugh Pritchard, cyfreithrwr, wedi ei ktdal yn Fortune Tarawyd ef gan ff.rwyd -belen, a bu f-,w ar unwakk. Bu efe mewn anandy yng Ngnonwy am 5 mlynedd ac mewn ariandy yra IVUrmmg- ham am 11 mlynedd. AddyBgm-yd ef yn Y y Oynghor ac yn Ysgol y Sir. BaillOdd Ysgol- oriaertli Clarke yn iNgholeg th Ei dad oedd y diweddar Gadben Hugh PrUehard Sabrina House, ac yr oedd yn iwhvydd oed. ac yn Hanc rhadlcm ac afcdymswiol. LLAl 0 GERBYDAU MODUR.—Y n her- wydd yr anhawsder i gael gyriedydduxi proi- iadol nid oes gymaint o..jgerbydau modwr yn rhedeg i wahanoJ leoedd yn y rhanbart2i yn awr. NODIAD.—O hyn alQan cynheSir yr Hedd- lya ar yr un dydd ag y cynheiir Bwrdd y Gwarctieddwaid, yr hyn Whosa anghyfleusdra niawr i'r gohebwyr. GWAELEDD SWYDDOG MTLWIROL.— Drwg genym ddeall fod Lifftenant R..Walter Roberts, mab Mr G. Cornelius Roberts (Maer) yn wael mewn ysbyty yn Ffrakre. DymunWJ iddo adieriad buan i'w gynefin iechyd ac at ei orchwyi pwyaig. GA'LAVAD.-Y mae y Parch Edward Wil- liams B. A..B.D. Derwen a Oilawddnewydd (linig fab y diweddar Mr a Mrs Hugh Wil- liams, Shop Goch, gy.it), wedi ateb y-, gad- amhaol yr alwad a dderbyniodd o Eglwys Seisnig Oswald Road, CroasosValft Y mae trvnfa athrofaol a gweinidogaetJiol Mr Wil- Iiams hyd yn hyn wedi bod yn hynOO. ddis- glaer. TRIN TIR.—>No» Fercher, yn y Neuadd Drefo1, a dan lywyddiaeth y Maer, daetili eyn- uil'iad del. ynghyd i wneud cais am dir i dyfu pytatws a llysiau. Eglurodd Mr E. R. Da:vies ifod Mri 'F. E. Andrews a'i Fab wedi cynyg oaeau ger CardiS .Road, a Mrs Jones wedi cynyg tir yn Yokehouse i'r Cyngor. Gwnaeth amryw gais ffurfiol am dir, ao ymgymerodd Mr Davies a phwrcaau pytatws at biaim idd- ynt. PRIODAS SWYDDOG IMII^WROL.— Ddydd Mjawrth, Chwefror 13eg, yn nghapel yr Arcnibynwyr yn Bwlchtocyn, Aberswch, un- wyd rrteWI1 cwlwm priodasol Sergeant n. W. "Will~ iams, Sand Street, a Mias Nell Griffith, merch Mr a Mrs Griffitli, Bwlch Clawdd, Oilan. Gweinyddwyd y seremoni gan y Parch. J. Mostyn (A.), Abarsodk. Gwas- anaethwyd fel gwas gan Mr Henry Griffith, brarwd y briodasferch, ac fel morwyn gan I Miss Kate Ann Williams, chwaer y priodfab. Rhoddwyd hi ymaith gan ei brawd Mr T. Griffith. Dymunwn i'r ddeuddyn ddedwydd- wch a hedd yn eu byd newydd, a'u gwybren fo'n ddigwmwl. BEN MILWYR.—Yr wythros or blaen daeth amryw o'n milw, yr adref am pibaid o seibiant, ac edrvchent yn galonog a dymnnoi eu gwedd. Mae rhai o honynt wedi oyfnevrid er gwell yn y dyn oddi alian., ac eraiTl, er prin ymrestru, a rhagotwg y deuant yn feib- ion solves a nerthol. Gwelsom y rhai a gP-n- lrvn: Privates Willie WillLaans, Tanygarn idtyn winiamas, Tanygam; Thomas JBofcerts, lUiydilyniog; John Lunt, Abererch Road, Ro- bert Thomas. iSt. Tudwall's Terrace, ac Owen IWbert R'ih2Ii,s King's head Strccl. Drmun., wn iddynt oil nodded ac amddiffyntad yn y j dydd bii-n. BARBAREIDDIWCH Y GELm-CSaf- 1 William Charles Morris., mab ifflieng- af Mr John Morris, Eing'^head Street, yr hwn a wasan!\E\iliaifel swyddog ar yr o ''Valdes,' perthynol i Lerpwl, ddiang^a wyrth ioJ rhag dyfrllyd fedd foreu Sul diweddai. Yimddeng^P fod sudd-fad y geltyn wedi ei thor- pedio heb rybudd na thrugaredd. Coll odd dau o'r dwvla.w eu bywyd naw a-r goll, a glaniodd y gweddill yn ddiogel i dir. Y mae ymddygiadau a, chreuionderau y sudd-fadau gelj-nol hyn yn anynol i'r eithaf, ac yn taflu y diystvrwdh ar bethau a gyfrifir yn gyeeg- redig gan genhedloedid y ddaear. Pa hyd tybed y pery yr aflwydd1 dttnystnoi hwn i diaflu ei gysgod ac i fylchu cartrefi anwylaf y broydd hyn, ac i agor beddau i obeithiion y I dyfodol yn gyn-amsero! "Y DDEDDlF. "—Nos Iau, yn Neuadd y Dref, bu Cwmni Di?nyddo?l y Ddmig Goch, Ca-emarfon.. yn rhoi peifformiad gwych o'r  ddrams? ad?byddus "Y Ddf," ne-a "Y Briodaa Ddirgel." Yr oedd lla.nw å.liad-I au a gobeitbion y Ai-ef we& cod'i i'w bwynt uchalf o barthed perfformia.d. y dernvn hwn, gan eu bod wedi cael eu boddhau yn didiirfawr gan y Owmni ddwywaith yn flaenoml. Treul- iwyd. teir awr melus ac adlonol, a deuai gwen a deigryn i'r wyneb bob yn ail ,111 mhresen- cldfb y icymei-iadau o bortreadid mor f)-w. Cadwodd y Cwmni ei enw yn ddilychwin, a boddhawyd pawb yn y perfformiad. Awdwr v ddrajna ydoodd Mr Thomas Owen Jones 1 (Gwynfbr), un o hoglau atbrylithgar ein tref. Y mae efe er's blwyddi bellach yn oyfaneddu yn NgfhaernarfonBydd i Jenkins, y Nuree, Mari Lewis, Mr Jones v Gwe?n <fog. a Gwit- ym, aros yn hir yn nghof y gwrnidawyr. Oynygiodd y Maer ddiolch cynes i'r Owmni am roddi eu gwa&anaetli yn Aad, no eiliodd Mr H. (Pritohard, Mount Pleasant, a phasiwyd hyny igyda chymeradwyaeth untfryd y cynull- iad. Deallwn fod yr elw dros £ 50. MARW GWR POBQLiOGAIDB.—Yr wyth- nos hon mae igenym y newydd trist 9 foys- byau marw a chladdu gwr adnabyddus yn y I <^Peif, sof JVEr Rioe Owen Pivghe, dnemist, Llanfaawfechan, yr hyn a gymerodd te ddy(M Mawrth, Chwefror 13eg, ac efe yn 75 mlwydd I oed. Mab ydoedd i'r diweddar Baavh. Ibeh- ard pughe Rheithor, Oandflewi, Miaesyfed. Ganwrd ef yn Glasfryn, LLanarmoo, a daeth ¡j i Bwllheli i gadw mafinaoh fel ffsryltydd, yn y TIe a adnahyddid fel iKewborotigh Vaults, yn y fhvyddyn dSW, ac y^adawxjdi^ oddiyma yn 1S06. Pan yn byw yma gwnaeth ei 'hun via ddefnyddiol mewn amiyw yylc&ioedd yn myd crefvdd, cymdeitJias a. Rlr fu eigy",tudd. a cbw't," mt'd-al fod y ga,loii oedd barod i gymwynas wedi distow., yn angau. Claddwy i ei w eJ.'d it'i cAl ddyd<f Sadwrn yn mynwent Llanfairfechap- Gedy ar ol fab a merch, a'r rhai v mae cydymdeim- lad cyffredinol y dref. Bydti yn hee e d^^ear- gwn, a beirniadai yn y gwahanol arddangos- feydd. B-u efe a'r diweddar Mr Owen Price, Porthmadog, ym mynd i Garn Fadryn i ddal llwynogod. Cerdtient yno no yn 01. Cofnogai Chwareuon yr Adlonfa a'r Regatta.
Advertising
YR ANHWYiLDEB mwyaf oyfTredin ydyw JL Diffi-g Treiuliad, vr arwydd-ion ydynt:— Rhwymedd, Poen ar ol RWytR. Gwvnt, Poen Bias Dtrwg ar y Gcna-u, Ysbrvd.— Cymerweh dose o Diavies's Tonic Antibilious Pills ac fe dcllflana'rr e-wbl fel niwl o flaen y gwynt: Davies's Pills at y Ddarmodd. Davies'fv Pills at W-k-nt ar yr YstJumog, Davies's Pills at y Piles a'r Gravel. Davies's Pills at Boen yn y Oyllli. Davies's Pills %t Ddiffyg Treuliad. Davies's Pills at Girriad y Galon. Davies's Pills at Boki yn y Cefn. Davies's Pills at Ddiffyg .Awyddt Bwyd. HUOH DAVIES, Qiemist, MacJiynlietili. ]
IDEGANWY
DEGANWY Y ¥RA WDOL.IAETH.<IJywyddwyd cyf- .).i,fod o'r Fnawdoliaeth y Sul o'r blaen gan Mr Henry Jones. Maelor, a chymerwyd l'han gan Mr A. L. IStatham, a Staff Sergit Webb, Ys- bviv Maekui. Traddodwyd anerohiad gan Mr Horac Lee.
NEFYN!
NEFYN PRIODAS.-—Ar yr 17eg cyfisol, yng ngiiap- ol Prince's Road, Lerpwl, gan y Parch Owen PrLtchajd, Nefyn, priodwyd Private John Watkin Joiib. R.A.M.C., a Miss Elizabeth Parry, y ddau o Nefyn. Y morwynion oedd- ynt, Miss l\hy IkJberts, Y sgol Uwchsafonol, Porthmadog; a Miss Sidney Jones, Nefyn, a'r gwas, Corporal R. A. Griffith, R.A.M.C., Newport.
TALYBONT I
TALYBONT CYMlDEITHAS DDIRWESTOL Y MER- CHED.—Nos Fawrth, yn ysgoldy Talybont, cy-ihaliwj'd cyfanfod o'r uchod o aan ly'wydd- iaeth Mrs Hughes, Blaenddol. DluiiUtnwyd papur gan Mrs Jones, Ty Newydd, ar "Gyn- hildeb yn Gy-ffredinol" a siaradwyd gan Mrs Humphreys, Llys Maelor; MTH Roberts, Is- fryn Miss Williaims, Ysgol y Cyngor, a. Miss Roberts, Ysgol y Cvngor. CYMDE1THAS YMDRfECHOL GRIST- IONOGOL.—Bu Cyfarfod o'r uchod 110s Sul o'r blaen o dan lywyiddi&etih Mr William Hughes, pry-d y darllenwyd papur gan Mr George Smith, Fronhaul, ar 'Ail Enedigaeth.'
CONWY. I
CONWY. I CYMRY CYMREIG CONWY.— Nos Fawrth, Clnvefior ù.3eg, daeth nifer dda yng- hyd, er gwaethaf y rhew a'r tywyllwch, i wrando ar anerohiad Mr. O. R- Hughes, M.A., Llanrwst, ar "Weledigaethau y Bardd Cwsg." Gwnaeth -Mr. Hughes waith rhagorol, ac nid gormod dweyd ei fod yn rhenc flaenaf ysgol- heigion a darlithwyr Cymreig. Codwyd ni i fyny i'r entyrch gyda'r bardd a'i gydym- aith, yr angel, a gv- elsom ninau trwy'r drych | yspiol y belen ddaearol fel dinas îawr- y ddinas ddihenydd, a Chastell Belial, a'r ys- trydoedd llydain-Blachder, Elw, Pleser, etc. oedd o dan faner Belial. Cawsom olwg ar gwrs y byd ddeucan mlynedd yn ol, a beirni- adaeth deg a diduedd y bardd, mewn Cym- raeg cryf. ar gymdeithas yr oes honno. Ond yr un yw amcanion a bwriadau dynion ym- hob oes, er y cywnewidiad yn yr amgylch- au alianol ohonynt, a thynwyd gwersi buddiol mewn moesoldeb allan o'r gweledigaethau hyn. Cwr y lien yn unig, meddai y darlith- ydd, oedd yn ei godi, gan obeithio enyn awyddfrvd i astuoio y llyfr er mwyn ei foes a'i Gymraeg gafaelgar. Caed sylwadau i'r un cyfeiriad gan y llywydd (Mr. J. P. Gri- ffith) a'r Pr.rchn. W. Jones a W. Owen wrth ddatgan diolchgarwch y gymdeithas i'r dar- lithydd. DAMWAIN I FILWR.—Mae Pte. W. F. Williams, R. W.F., mab Mr. a Mrs. Williams, Bod Englvn, Waen, mewn ysbyty yn Suff- olk, wedi cyfarfod a damwain i'w lygad dde a'i goes trwy i glawdd syrthio, a chladdwyd ef o dan y cerrig. Mae yn gwella yn foddhaol.
PENMAENMAWR. I
PENMAENMAWR. I CHWAREL CKAIGL.WYD.-Dywed Mr. J. Egau, ysgrifenydd y gangen o Undeb y Gweithwyr Setts, yn ei adroddiad, fod llawer or aelodau yn gadael yr ardal i weithio mewn chwareli yn Ffrainc. Y mae rhai wedi myn- ed yn barod ac eraill am fyned. Yr oedd yn ofidus ganddynt fod cymaint o u haelodau yn myned, a gobeithiant y caent amser da i ffwrdd, ac y dychwelent yn ol yn iach ac yn galonog yn fuan. Y CYNGRAlR CYNOKTHW YOL.-iVlewn cyfarfod o Gyngrair Cynorthwyol y Merched, a gynhaliwyd yr wythnos o'r blaen, diolch- odd Mr R. E. Williams (Arfryn), cadeirydd Cyngor yr Eglwysi llyJùíon. ar ra.n y Cyng- or am eu gwerthfawrogiad o'r gwaith wnaed gan y gymdeithas. Yn ychwanegol at eu gwaith cyffredinol v mae'r Gymdeithas yn darparu baner-ddydd tuagat y Gronfa Gen- edlaethol i Filwyr Cymreig. Mae dydd Sad- wrn, Mawrth 3, wedi ei benodi fel diwmod cyfleus i gynal y baner-ddydd. H wn fydd y trydydd casgliad i'r Gymdeithas wneud y ty- mor hwn.
MAE BANGOR YN FODDLON I
MAE BANGOR YN FODDLON I Ni fydd trigolion Bangor yn taenu adrodd- iad os na, wyddent ei fod' yn wir, ac o Wnof-an- aeth. Cymerweh achos Mr Jones, yr hwn a iachawyd yn 1909 gan Belenau Doan's. Yr oedd yn sicr y pi-yd hwnw, ond y mae yn ddyblygi felly yn awr, wedi i saith mlynedd basao. Mae Bangor yn ioddlawn if oily ac yn dajifon y sicrwydid1 i bobl Caemarfon i gael budd ohono. Ar Chwefror laf, 1909, dywedodd Mr M. E. Jones, 25 Friars Road, Bangor,—Byddaf yn agored i bob tywydd, ac y mae fy ngwaitb vn ftraen parhaus ar fy nghefn. Ar wahanol adegau yr wyf yn cael fy nhrwblo gyda iphoen v cefn, yn cael ei achosi trwy anwyd ar yr elwlod, ac hefy(lpdt pilioenau sciatic yn fy nghlunia.u. Pan fy dd fy ngjiefn wedi bod yn ddrwg, byddaf yn dioddef oddi wrth gar yn y pen ac ysgafndra. Mae'n ddja genyf ddWeyd fy mod wedi can- fod medidyginiaetli ardderchog at y cwynion hyn yn Doan's Backache ùGdruey Pills. Y maent yn fy rhyddhau pl fuan oooen y cefn a phoenaai sciatic, ac yrnegniodd fi me-wn pob ffordd. Bydda-f yn hoffi cael blwch o'r pelen- au yn fy ymyl, a chanfyddaf y bwld ychydig o ddbjgnau yn fy rhoddi yn iawn bob amser Meddyliaf mai Pelenau Doan's yw y ffisig goreu at v ta-wblau hyn.—{Axwyddwyd E. M. Jones. Ar Tonawr 26 ain, 19?6—a.go& i saith mlyn- edd yn dd,iw, dywedodd Mr Jones— Yr wyf wedi eymeraxlwyo Pelenau Doan's i lawer ol-tprwydd fy mod' wedi cael llawer o fodd ohonynt. Y maent bob amser yn deil- wng o bob clod at afiechydon. yr elwlod. I'w cael gan bob masnachwr. neu 2s 9c y blwch oddiwrth Foster McClellan a'r Cwmni, 8, W-13 St., Oxford St., London, W. Peid- iwcli a gofyn am belenau at boen y oefn na'r elwlod.—gofynweh yn glij- am an's Back- ache Kidney Pills, fel y ca,fodd Mr Jones,
I MACHYNLLETH.
I MACHYNLLETH. YSGOLDY PENYBONT-AR-DDYFI. — Parha yr ysgolion i lwyddo o dan arolygiaeth [ dynion medrus, a thra y gofelir am y gan gan Mr. J. O. Williams, ni raid ofni am ei ddyfodol. Mae ef a'i gyfaill, Mr. Evan Jen- kin Evans yn parhau yn ddiwyd i'w chadw o dan ei llwyddiant. Cyn hir, cynheiir eis- tedfod gadeiriol yn y He, ac mae'r parotoadau yn dangos y bydd yn atdynfa pobloedd, a llawer vn cystadlu. DARPARU AR GYFER Y MILWYR.— Dyma sydd wedi bod eto yn Derwenlas a'r Glasbwl], Tro hwn, pendci-vnodd y; pwyllgor gor i gael oedfeuon ar ganol yr wythnos, gan y gweinidogion, a phregethwyd ga.n y Parch- edigion E. Wnion Evans, Jones (W.). a D. Cunllo Davies. Yr oedd y tri enwad yn un. Y cymilliadau yn lluosog, a chaed casg- liadau da. '11, > • I "il:T'T)DALT.- Perv'r cyngherddau yn boblogflidd yn y dref, pa brvd bynag en cynheiir. Mae'r cantorion lle01 b< b amser at wasanaeth teilwng, ac nid oes neb yn blino ar eu cancuon. Y noson o'r blaen, cynhaliwyd cyngherdd er budd Mrs. Hugh Thomas, Graig fach, yn ei galar a'i thral"d oherwydd y ddamwain ofidus a gyfarfyddodd' ei phriod gerllaw Gorsaf y Cambrian, ac a brofodd yn angau iddo, a chaed elw da. PRIODAS FTLWROL.—Cvm^-odd hon le vn ngha-pel Seisnig y Pr^sbyteriaid bore I Mawrth diweddaf, rhwn? Major Rowbotham, a Nuvse Jenkins, merch Mr. a Mrs. J. G. Jenkins. N.P. "Bank, pryd y gwasanaethwyd gan y Pnrch Fred J. Davies. gweinidog yn ngwydd llawer o gvfeillion. Llwydiinnt i'r p,r ieuanc. DAM VN AIN.—Y dydd o'r blaen, cyfarfydd- odd Mr. Lewis Jones, Forge, a damwain tra wrth ei oruchwyliaeth yn y Glasbwll, yn y ehwarel gerrig. Da ddeall ei fod yR gwella yn dela y dyddian hyn.
- - - - THE CREAM OF THE MEAT
THE CREAM OF THE MEAT is Shredded "ATORA" Beef Suet-best Beef Suet ready for use, with the indigestible skin, waste, and water removed. I lb. equals 2 Ihs. raw suet. Keeps for months. Your Grocer sells "AJTORA:" in 1 lb boxes Is 4d; )2- Ih. 8,d.
11-1 LLANBEDR
11-1 LLANBEDR YR Y'SBYTY.—Ddydd Sadwrn, bu sein- dorf Abermaw, o dan arweiniad Mr. W. E. I Williams, yn dyddori y clwyfedigion sydd yn Ysbylv Milwrol Aberarto. Yr oedd Telynor Mawddwy yno hefyd gyda'i delyn.
I ABERMAW
I ABERMAW I MARWOLAETH.—Y mae y newydd wedi dod i law fod y morwr Robert (Ellis Griffith, R.N.R., mab y diweddar Gapten G. Griffith, wedi colli. Yr oedd yn un o ddwylaw y Hong Laurentic. CORPHLU Y SIR.-I)dydd Sadwrn, cynhaliwyd cynhadledd o dan lywyddiaeth y Lifftenant-Cyrnol Bowen Jones, pryd yr oedd yn bresenol holl gapteniaid Corphlu Gwirfodd ol y Sir. Hysbyswyd fod 1,380 wedi ymuno y 1 y sir. Penderfynwyd fod cais am i'r ael- odau gymeryd y llw, a'u harchwilio yn fedd- ygol yn ddiymdroi. Ni raid i rai sydd wedi bod gerbron y Bwrdd Meddygol yn 'Wrecsam gael eu harchwilio gan y meddyg lleol, ond yn uni- ddangos eu cerdyn. < » U
- - ----,-*".-,-ELiI fr-,-…
-ELi I fr- PENRHYNDeUDRAETH MARWOLAETH.—Fore Sul, wedi blin < gystudd, bu farw Mr. Edwin Jones, Bryn f Meurig, yn 71 mlwyd oed. Bu yng ngwas J anaeth Cwmni Rheilffordd Ffestiniog am 32 mlynedd, a chyfrifid ef yn grefftwr da yngIyu a. gosod y cledr-ffordd. Yr oedd iddo air da gan bawb. Cydymdeimlir yn fawr a'i ferch, I ac a'i bedwar mab, yr ieuengaf ohonynt (Mr. ¡' Edwin Jones) yn awr gydag un o longau y Llywodraeth yn Rwsia. Claddwyd ef ym I mynwent Betl-esda, Blaenau Ffestiniog (an- gladd anghyhoedd). Gwasanaethwyd wrth y ty gan y Parch. J. Davies, Rheithor, Llan- I frothen, ac wrth y bedd gan y Parch. T. A. Cooke. LLWYDDIANT. Llongyfarchwn Miss Gwennie Jones, 4 Park Road, ar ei gwaith yn enill y wobr gyntaf yn y dosbarth dan 18 oed yn Arholiad Dirwestol Gwynedd. MORWROL.—Y mae hysbysrwydd wedi dod i Mr. W. Griffith, Eryri Terrace, fod y llong lle'r oedd ei frawd, Capten Richard Griffith arni, wedi ei suddo gan fad-tanforawl, a bod deuddeg o'r dwylaw ar goll. Deallwn fod Capten Griffith yn ddiogel. ADDYSGOOL.—Y mae Miss Gwennie Jones, Park Road, wedi ei phenodi yn ath- rawes yn Y 'gol y Babanod. MARWOiLAETH.—Ddydd Llun, yn 63 mlwydd oed, bu farw Mrs. Ann Williams, 5 Park Road, wedi cystudd trwm. Merch ydoedd i'r diweddar Morris ac Ellen Jones, Ty Eiddaw. Yr oedd yn adnabyddus iawn yn yr ardal. Cafodd ei rhan o brofedigaeth- au y byd I wn, ond trwy yr oil yr oedd yn siriol ac ysbrydol. Gweithiodd yn galed i fagu tyaid o blant, a adawyd yn amddifaid | yn ieuanc iawn. Yr oedd yn wraig garedig, I a chymydoges dda. Meddai ar gof rhagorol, I a dvddoro1 fyddai gwrando arni yn adrodd am hen gymeriadau yr ardal. Cymerai j ddyddordeb yn yr achos yn Nazareth, lie yr oedd yn aelod ffyddlon. Dioddefodd ei chys- tudd yn dawel, a pharod iawn ydoedd i ym- ado a'r fuchedd hon. Cydymdeimlir yn fawr a'i phlant yn eu profedigaethau, Mrs. j1 Griffith Jones, Mrs. W. Lewis Williams, y j ddwy yn byw yn y Deheudir; Mrs. Gwladys Roberts, yn Chicago; hefyd. ei meibion, Mri. Thomas Williams, Hugh Williams, a Gwyn- ) edd Williams, hwythau hefyd "n yr America. Claddwyd hi ddydd Iau, yn mynwent Nazar- eth. Gwasanaethwyd gan y Parchn. M. E. I Morris a J. Parry Jones. (Bydded i'r papur- au AmeriMnaidd gymeryd nodiad o'r uchod).
Caerdydd ac Ebenezer, I Arfon…
Caerdydd ac Ebenezer, I Arfon I Nid yn ami y cyplysir y ddau uchod a'u gilydd, ond er iawn ddeall y nodiadau hyn rhaid gwneud hynny. Cyfeirio yr ydym at farwolaeth Mr. Hugh T. Roberts, 56 Tewkes- i bury Road, Caerdydd, ddydd Llun, Chwefror 12fed, yn 51 rplwydd oed, ond carai Ebenezer, mangre ei enedigaeth, a thrigolion yr ardal, yn angerddol hyd awr ei ymddatodiad. Mab ydoedd i Thomas ac Ellen Roberts, Cae Hoet- yn, High Street, Ebenezer. Bu ei dad farw flynyddoedd lawer yn ol, ond y mae ei fam yn fyw heddyw, ac wedi gadael ei 80 mlwydd oed. Cafodd ein cyfaill Hugh T. Roberts holl fanteision cartref crefyddol, a derbyn- iwyd ef yn ieuanc yn aelod o eglwys Dis- ] gwylfa. IDa genym allu dwyn tystiolaeth ei fod wedi parhau yn aelod ffyddlawn, defn- yddiol a gweithgar o eglwys Crist hyd y di- wedd. Ar ol gorffen ei addysg yn Ysgol Deiniolen, bu am rai blynyddoedd yn is- athraw yn yr un ysgol. Yn y flwyddyn 1885. pan yn 19 oed, trodd ei wyneb i'r De- heudir, ac ymsefydlodd yn Gilfach Goch. Ar ol bod yma am gyfnod symudodd i Dreforris, | a? arhosodd yno am bedair blynedd, pryd y dychwelodd i'r Gilfach (frachefn. Yn y cyf- nod yma rhoddodd y swydd o fod yn athraw i j fyny, ac vmgymerodd a bod yn oruchwyliwr o ■ dan gwmni yswiriol. Yma hefyd y cyfarfu a chydmares ei fywyd, yn mherson Miss M. A. Williams. Hanai o un o deuluoedd  paichu,?af yr ardal. Yr oedd ei thad, Mr. Rees Williams, yn brif swyddog y gwaith j glo. Cafodd ynddi ymgeledd gymwys yng ngwir ystyr y gair. Gwraig bwyllog, gall, a gwir grefyddol ydyw. Enillodd Mr. Ro- 'I berts ymdiriedaeth y cwmni yn fuan, ac ap- wyntnvyd ef yn arolygydd. Symudwyd ef i I Barnstaple a Plymouth, yn Swydd Deven. Daeth yr ail waith i Forganwg, a gwnaeth ei 1 gartref yn Penybont-ar-Ogwy, am bum' mlyn- edd, a bu fyw yn ninas Caerdydd am y pedair blynedd olaf o'i yrfa ddaearol. Yma yr oedd wedi ymuno a swyddfa yswiriant y Llywod- raeth. Dygwyd ef i fyny gyda'r Methodist- i iaid Calfinaidd, a diweddodd ei oes yn aelod o'r un Cvfundeb; ond yn Swydd Devon, er mwyn cyfleustra, ymunodd a'r Wesleyaid, ac eangodd hyn lawer ar ei syniadau i weled rhinweddau tuallan i gylch un enwad. Yn yr holl leoedd a nodwyd, ymdaflodd yn llwyr i waith yr Arglwydd. Yr oedd yn gerddor gwych, a bu yn arweinydd cynulleidfaol a chorawJ mewn pedwar o'r lleoedd a nodwyd. j Efe oedd arweinydd y gan yn Plasnewydd, Caerdydd, yn awr. Yr ydym wedi dilyn ei yrfa yn fanwl o'r dechreu hyd y diwedd (oblegid cawsom ein cyd-godi yn yt un pen- tref, a symudasom ein dau i'r De oddeutu yr un adeg) ac yr ydym wedi cwrdd a'n gilydd ganoedd o weithiau yn ystod y deng mlynedd diweddaf. Yr ydym wedi cvfarfod a. llawer yn ystod y pum' mlynedd ar hugain diwedd- af n rai a fagwyd yn Ebenezer a'r cvlch ond neb a edmygai yr hen ardal a'i thrigolion ya d'byg i'n diweddar gyfqill. BIasusfwyd o'r fath a garai fyddai ymdiddan am gyfarfod- ydd llenyddol Deiniolen," am y corau cys- tadleuol a'u harweinvddion, v datganwyr, y beirdd a'r llenorion, a'r gwahanol gystadleu- wvr a ddaeth i fri drwy gyfrwnc; yr hen I gylcmvyl lenvddol anwvl. Gallwn ninnau ddwyn tvstio?aeth fod dy?dordcb dwfn yn I aros yn ein mvnwes at yr wyl sydd yn gysegr- edig yn ein golwg. A rodia dnu ynghyd heb fod yn gytun." medd y proffwyd Amos. Delai hen gymeriadau amlwg vr ardal i'r bwrdd hefyd bob tro y cyfnrfyddem. Diodd- efodd gystudd trw-I yn vstnd v tri mis di- vredelaf, a daliodd y cyfan fel Cristion. Ad- roddai emvnau a gweddinu lawer, a'i gysnr pennaf oedd fod eglwvsi Caerdvdd yn gwedd- io drosto viitiii. Gwvliwyd drosto ddvdd a nos gan (.i briod a'i ferch, a Mrs. Roberts, Caradog Place, Ebenezer. ei fchwaer. a llu o pvmvdocjion caredig. Mne ei fab. Sergt. T. Emrys Roberts, yn Bettisfield Camp, a My- fanwy, ei ferch, mewn swvddfa yn Caerdvdd, y nnill a'r UaH yn rhodio yn llwybrau eu rhieni. Aethom ar ei pis ymweled ag ef wythnos eyn ei farwolaeth, no yr oedd wedi trefnu i'r Pnrchedirrion F. P. Jones, B.A., I PlnsneMydd W. Davies, Crwys Road, Caer dydd, a T. T. Jones. Mterdy, i wasanaethu yn ei angladd. Methodd yr olaf, er gofid iddn. a bod yn bresenol, am ei fod yn gorfod claddu un o aelodau ei eglwvs ei hun. Ym- welodd Dr. Bob Roberts. Ynvpddu, Mynwy, ? I mn h y diweddar Dr. Roberts, Plas Eryr, I (^lwtvbont,. ag ef. Yr oedd Dr. Rnb wedi I bod yn hew ddisgybl iddo vn Ysgol Deiniol- en. Claddwyd "f ddydd Sndwrn, Chwefror 17eg, yng nghladdfa rcyhoeddns Caerdydd. Daeth torf luosog o Oaerdvdd a Phenybont i ddangos eu parch i'w goffndwrineth', ac i heb- rwng ei weddillion i dy ei hir eartref. SDiddaned yr Arghvydd ei briod a'i blant, ei fnm oedranus a chystuddiol, a'r teulu oli.- T.T.
I GROESLON
I GROESLON LLWYDDIANT.—Mae Miss Blodwen Ed- wards, Beudy Isaf, wedi myned yn llwydd- ianus drwy yr ail arholiad (Theory) mewn Hawfer (Pitman). Dymunwn ei liongyfarch. j I Disgybl ydoedd i Mr. 1. G. Jones, St. Helens I Terrace, Caernarfon.
IBANGOR.--I
I BANGOR. I GYv AELEDD GWEINIDOG.—Mae yr Hy- bnrch Daniel Rowlands, M.A., yn ddifrifol wael. Y mae vn 90 mlwydd oed. Y BWRDD GWARCHEIDWAID.— Yng nghyfarfod diweddaf y Bwrdd Gwarcheid- waid, dywedwyd fod swyddogion y Tloty yn wirfoddol wedi lleihau eu dognau o fwyd, sef i chwarter pwys o yinenyn, a hanner pwys o siwgr yn wythnosol. Darfu i'r Bwrdd yn fiaenorol leihau dognau swyddogion y tloty. Cyn y rhyfel caniateid pwys o fenyn yr un, pwys a hahner o siwgr man, a phwys o siwgr "lump," a chwe phwys o gig bob wythnos. Yn awr, rhoddir hanner pwys o ymenyn, pwys o siwgr a dau bwys o gig. Pasiodd y Bwrdd bleidlais o ddiolchs;arwch i'r swyddogion am eu hunan-aberth gwladgarol.—Gofynodd Mr. W. R. Jones pa faint o arian oedd gan y Bwrdd yn yr Ariandy. Atebodd y Cadeirydd (y Parch W. Morgan) fod ganddynt tua pedair mil o bunau. Gofynodd Mr. Jones a. oeddynt am fuddsoddi yn y Benthyciad Rhyfel. Dyw- j edodd y ?lerc fod yna ddy!edion ma-wr i'w cyfarfod yn fuan.—Ar ol peth trafodaeth gad- awyd i'r mater syrthio trwodd. Y FEIBL GYMDEITHAS.-Cynhaliwyd cyfarfod bhmyddol Cangen Bangor o'r uchod, nos Lun, o dan lywyddiaeth Mr. Gower Gri- ffith. Yn ei adroddiad, dywedodd yr Ysgrif- enydd (y Parch R. W. Hughes) mae swm y casgliadau y flwyddyn hon oedd 43p, o'i gym- haru a 36p y flwyddyn ddiweddaf. Deng mlynedd yn 01 yr oedd v casglia,dau yn 60p. Danghosodd yr adroddiad arianol mai y der- byniadau (yn cynwys y gweddill mpwn Haw) oedd 4Sp 17s 5c, a'r taiiadau yn 40p 13s, yn gadael gweddill mewn Haw o 8p 4s 5c. Dyw- edodd y (Mr. R. J. Williams) fod yn ddrwg ganddo weled canlyniad y casgliadau ym Mangor yn ystod y flwyddyn. Yr oedd Pwllheli wedi casglu 63p, ac yr oedd y 43p a gasglwyd ym Mangor yn anlieilwng o'r ddin- as. Dylai Bangor gasglu lOOp o leiaf y flwyddyn at yr achos yma. Dylent svlwedd- oli beth oedd y Beibl wedi wneud yng Nghym- ru.—Cafwyd anerchiad hefyd gan y Parch A. Wellesley Jones. DARLUN Y PRLF WEINIDOG.— Mae Ylr. Richard Jones, Carnarvon Road, yr hwn sydd yn fad a byddar wedi derbyn llythyr oddiwrth v Prif Weinidog yn diolch iddo an* ddarluu wnaeth o hono. Nid yw y bachgen ond 20 mlwydd oed.
RHYD-DOU A'R CYFFINIAU I
RHYD-DOU A'R CYFFINIAU I ?os Lun bu Mr. R. H. Evans, o Goleg Am- I aethyddol Madryn, yn traddodi ei drydedd ddarlith ddyddorol yn Ysgol y Cyngor, 1thyd- ddu. Ei destyn ydoedd Hadu Tir. Ymdrin- iodd yn fanwl ar y gwahanol blanhigion sydd yn briodol i'w hau yn enwedig yn y parthau hyn; a'r adeg briodol i'w hau. Anogai y ffermwyr i bwrcasu eu hadan o Leyn, neu Fon, am eu bod yn fwy cyfaddas i'r hinsawdd yn y parthau hyn, yn hytrach na hadau o w ledydd cynes a mwy cynhyrchiol. Mwynha- wyd y ddarlith yn fawr. Ar y diwedd gofyn- wyd amryw gwestiynau o ddyddordeb i'r dar- lithydd. Caed cynulliad lied dda o ffermwyr y cylch. Cadeiriwyd gan Mr. Hugh Hughes, Cae'rgors, a rhoddodd anogaeth gref i'r fferm- wyr i wneyd defnydd ymarferol o'r darlith- oedd hyn. Ofnai mai tipyn yn gyndyn yd- yw y ffermwyr i fabwysiitdu cwrs newydd o weithredu a'u bod yn rhy dueddol i lynu wrth eu hen arferion o hyd. OEN CYNTA'R TYMOR.—Ar y 13eg o'r mis hwn bwriodd dafad perthynol i Mr. Wil- liam Williams, Cwellyn, oen du, y cyntaf o'r tymor; yr oedd yr holl gymydogaeth ar y pryd dan gnwd tew o eira. Gofynodd un o'r plant yr ysgol i'r llall, pam yr oedd yr oen yn ddu a hithau yn eira gwyn? 0, med-dai yntau, er mwyn i W. Williams ei weled. WILLIAM TtiOMAS, TALYBONT.— Yn "Nhrysorfa'r Plant" am y mis hwn ceir can fechan swynol a chanadwy o waith fy hen gyfaill William Thomas, Talybont (Plas Gwyn Beddgelert gynt). Tra yn preswylio yn Bedd- gelert am gyfnod maith, bu W. Thomas yn dra diwyd gyda cherddoriaeth. Cyfansodd- odd amryw o donau cynulleidfaol lied wych. Credaf fod rhai ohonynt yn deilwng i'w canu yn ein cynulleidfaoedd. Llawen iawn genym I ei weled" yn parhau i gyfansoddi cerddoriaeth ar ol symud i gymydogaeth Talybont. Bu ei dy yn gyrchfan hapus a chroesawgar i lu o gerddorion a dadganwyr yn Beddgelert, ac am fwynhau llawer o garedigrwydd a dyddor- deb yn ei dy yn Beddgelert yr wyf finau yn dra dyledus. Synais yn fawr ar ei ymadaw- iad o Beddgelert, ar ol tymor hir o wasanaeth llafurus gyda cherddoriaeth, etc., na fua.sai ryw gydnabyddiaeth wedi ei wneyd o'i was- anaeth. I;;ddtrnaf iddo nawnddydd tawel a hapus i fwrnhau ei hun ac eraill gyda cherdd- oriaeth. Mab iddo ef ydyw y cerddor a'r ar- weinydd enwog, Mr. Joseph G. Thomas, Cwmlglo. yÑ LIVERPOOL.—Pan oedd D. Griffith, Dewi Artro, Glan yr Afon, Rhyd-ddu, ar ym- weliad a Liverpool y tro cyntaf, yr oedd yn hynod a niwliog uwch ben; gofynodd cyfaill iddo beth oedd yn ei feddwl o Liverpool? ac atebodd fel y canlyn yn ddifyfyr:— Rhyw dwll yn haner dallu-fy llygaid, A'm llogell yn gwagn; A tawch y nos yn twchu Yn ail i do mae niwl du.—Dewi Artro. N ANTMOR. —Nos Sadwrn, Chwefror 17, cynhaliwyd cyfarfod (yr ail) yn Cedron (A.), Xantmor, er budd y milwyr a'r morwyr. Llywyddwyd yn ddeheuig a chafwyd anerch- iad pwrpasol iawn gan Mr. W. R. Williams, Nantdwroer. Dechreuwyd trwy ganu ton. Adroddiad gan Willie Morris Roberts. Can, Y bwthyn ynghanol y wlad," gan Miss Katie Griffiths. Adroddiad gan Glaslyn Autie, Aberglaslyn. Can, "Wyn bach Iesu Grist," gan barti o blant, o dan arweiniad Mr Mat- hew H. Williams. Cystadleuaeth adrodd, "Somebodv's mother," i blant dan 14 oed: goreu Master Edward George Autie, Aber- glaslyn. Dadl gan John Llifon Robert a'i gyfeillion. Cystadleuaeth sketch o "Rifle" goreu Mr. Robert Williams, Nantdwroer; beirniad Mr. Mathew H. Williams. Can gan barti Mr. Mathew H. Williams. reminon o'r Cyfarfod" (gwel isod). Cystadleuaeth, tri phenill i "Fedd y Milwr," goreu Mr. W. R Williams, Nantdwroer. CystadieuMthi bvrfyfyr; darllen pennill: goreu Mr. Robert W Williams. C&n gan Mr. Owen Cethm Jones, "Breuddwyd y morwr bach." Cystad- Jpuaeth. stori fer, Mr. Robert Williams. Ad- roddiad gan Mr. W. R. Williams, "Y widw fach glen I saw in the trai?." Cystadleu- aeth, "Pa fodd i gadw ty" (pedwar o deulu), ar 248 yr wythnos," goreu Mr. Robert Wil- liams. Can gan barti Air. Mathew H. Wil- liams, "Lluest." Beirniad Mr. William Wil- Iiams, Gardd-llygaid-y-dydd; Carneddog, a Mr. Evan Owen, Hafod Garegog. Cafwyd cyfarfod da iawn. a chafwyd elw sylweddol. I Wel dyma gyiarfod sydd eto i'w dreulio Er budd ein dewr filwyr yn ymladd y I sydd I roi iddynt gysur ynghanol peryglon A'u cadw yn hapus bob nos a phob dydd; Fe row'n ninau gymorth er nad yw ond byr-han I gario vr amcan daionus ymlaen, Cawn ninau wrth hyny ystyried ein hunain Yn filwyr dewr gaon o Hen Gymru Lan. Daw un gyda'i gan, ac un arall a'i benill, A'r llall gyda'i gyfaill yn dadleu yn wych, A'r lleill yn cystadlu, ac weithiau n beirn- iadu, Wel dyma gy far fod, 0 cenwch y clych; I Dewoh frodyr a chwiorydd a mamau a I thadau, I Cydunwch a ni a gwnewch hwithau eich I rhan. Fydd dim a rydd fwy o sirioldeb i'r bech-I gyn K a gwel'd mor weithgarol yw ardal eu « mham. I Os bychan yw'n gal!u i roi a chyfranu j5 Feallwn wneyd unpeth rwy'n siwr bron j Feallwn wneyd unpeth rwy n siwr bron j Does ?' yn rhy fychan na neb yn rhy ? eiddil I ddistaw weddio dros helynt y byd, Mor ddedwydd a fyddai teyrnasiad yr hedd-  weh I A dyn yn ystyried ei gyd-ddvn yn frawd, Yn agos bo'r dydd pan ddaw dewr fechgyn N antmor Yn ol i'w cartrefi heb gael un anffawd.
Advertising
MLEIGH g Ride a H ia Ride a !H 1 THE ALL-STEEL B-I-CYCLL?E ? t  B -?odweddion arbenig yr hw gyda Dunlop T\T?s a Stunn.Archer. ?S three-speeo gear, a'i gwna gymaint  well nag unrhvw bi?vc?e araH. ll I Ni ddefnyddir ond y goreu o steel wedi ei yru 3t yn cer yn ei wneutl.,uiiad.- ,id ham Wfl? I ei guro & morthwyl ^el mewn bi?yelfs ? raill lyS Wrth ade?Ia?u y Ral6gh rhcddir ? ate?l ?-m. En i brawf oTos 500 gTv?ith mwy na.: ga.? yr un 68 marchogwr d ro<Miu amo. Drwy v c yfd'T KE anrhaethol yma bydd bron vn amnosibl i Pal«igh bicycle gael ei dori," o d?n unrhy.v K3 straen reaymol, a Rfa GWARENTIR EF AM BYTH |j| Prisiau, o E7 10s i £ 14 14s. ¡ Anioiier Post Card am y 'Book of the Ralaigh, |OS BANGOR H WM. EVANS, O Hig-h Street. ||| BOLBENMAEN H GRIFFITH E. JONES, g|| Dolbenmaen Stores. O iHW RALEIGH CYCLE CO. LD., NOTTINGHAM. ?g ??N :;?ryon? should read Cyclinz for HIÜt & Points for CycUsts." by Sir Prank Xvfl -ryono should read C7,e-lint for HealiL & ?oints fo?r ?CHyocolM k kisett tsa." l1l1s an?d &gectf.. t?M  100 ptL Priec Is.
- ..-'- -.:: .... BETHEL A'R…
BETHEL A'R CYLCH I CYFARFOD CY'HOEDDUS.—Nos Lun di- weddaf, Chwefror 19eg, cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn Y sgoldy Llanddeiniolen, pryd yr anerchwyd y cyfarfod gan Mr. Evan R. Davies, Pwllheli, ynglyn a chodi bwyd yn adeg rhyfel, a materion pwysig ereill.-Caf. wyd cyfarfod rhagorol. GWAELEDD.—Drwg iawn genym am wael- edd y brawd Robert Williams, Tregof, a John Roberts, Rhianfa, Saron. Hefyd, Mrs. Wil- liams, Preswylfa, a Mrs. Jones, Cefn Rhos. Dymunwn i'r oil ohonynt adferiad buan. GARTREF.—Da oedd genym gael croes- awu Pte. William Roberts, Alun House; Pte. Isaac Pary, Bethel, a'r Pte. William Da- vies, Seion, i'n plith unwaith yn rhagor, a'u cael yn edrych mor dda.
Advertising
Mae SUDD IACHAOL DAlL CARN YR EBOL GRIFFITH OWEN, CAERNARFON I'w gael mewn potel Is 2c., drwy'r pofet Is 5c yn cryfhau ac yn arfogi y Frest rhag Anwyd. yn y Siopau Druggist.
,PENYGROES I
PENYGROES I .PA,PUR-A,U.tNos Fawrth, cafwyd pedwar I papur rhagorol yng Nghymdeitflias Pobl leu- aino Soar. "Herber" oodd testyn Mr D. Glyn Jones, [Brynigoieu; "TUnymariap" gan Mr Hughie Roberts., Deulyn Villa; "Ann Griif- fiths" gan Miss Mary Williams, Aled House; a ".M.ary Jones" gan Miss Rebecca Jones, Ciynnog Road. Cafwyd gair gan Mri Richard Williams (Croesfryn) R. P. Jones, Griffith Pritchard, a D. Danee, B.A. Cymerwyd y gjadair gan y Parch J. M. Williams. MARW-OLAETH.-Fore Mercher, bu farw y eyfaill icuanc Mr Owen Jones, Isfryn, Llwyn du Road, yn 28 mlwydd oed .Dygwyd ef i fyny yn y chwarel, ond fel eraill bu oddi- cariref yn gweithio yn Birkenhead, a threfi eraill yn Lloegr. Chwith genym golli ein brawd mor gynnar, ac1 yn enw'r urdal cyf- lwvnwn ein cydymdeimlad 1 r teulu. Aelod fFjddlon ydoedd o eglwys Bethel (M.C.), ac mae ei ewytlir Air John O. Jones, yn flaenor gyda'r un enwad yn St Helen s Junction. DA IAWN.—Diolchwn i aelodau Cymdeith- as y Groes Goch am groes-awn triugain o fiIwyr ynghyda swyddogion milwrol erys ar hyn o bryd yn ysbyty Eryri, Caernarfon, i fwjmhau gwledd prynhawn a nos lau. Hefyd, yn eu mysg yr oedd nyrses y Sefydliad. I'w croesawu yr cdZInt' Y&gol y Cyngor wedi eu gosod yn liinell o dan ofal Mr Parry e11 priiathro, ac ar ymddangoeiad y milwyr caw- sant "hwre" lion y plant. Wedi cael te,bu- on,t yn mwynhau eu hunain gyda chwareuon roddwyd at eu gwasanaeth gan yr aelodau a'r ymwelwyr. Yn yr hwyr cafwyd "Whist Drive." Rhoddwyd y gwobi-wyon gan Mrs Roberts, Gwyddfor; Mrs Davies, LJyS Medd- yg Mrs (Hughes, Rheithordy, IJanllyfni; Mrs j Rowlarudis, Uwynonn; a Mrs Stonor, Bala- deulyn. Heifyid cofiodd Mrs Thomas, Glencot, a Mr W. J. Griffiths, O.S., Dorothea yn gaa-- edig am y milmyr trwy roddi gwobrau ych- wanegol. Gofalodd aelodau y iV.A.D. am y canu. Diweddwyd noswai-th hapusi iawn gyda dawns. Cyn ymada-el, cafodd y milwyr gwpor, a niawr oedd eu diolch am y croesaw roddwyd I iddynt, Rhoddodd Mr D. R. O. Prytherch, M.A., ifenthyg y piano. Mae Swyddogion y Gymdeithas yn dymuno diolch am bob rhodd gafwyd. Cafwyd punt oddiwrth yr Anrhyd- eddus F. G. Wyni, a "cigtirefttes" gasglwyd gan Mrs Lloyd, Water Street, ar K-fer yr amgylchiad. CLjWB HERiBER.—Cyfarfu jgwetnidojgioft eglwysi Annibynol Caernarfon a'r cylch yng Ngwesty Bodlondeb. Cafwyd trafodaeth ar y mater "Y difrawder sydd yn y wlad i beth- au crefyddol a'r feddyginiaeth" Agorwyd gan y Parchn E. Owen, B.A., Bontnewydd. a Thomas Lloyd, Rhostryfan. Da genym am yr enw roddir ar y do-sbarth "Clwb Herber" o barch i un o brif bregetliwyr ein cenedl. Cyn- haliwyd v cvfarfod prynhawn Mawrth. GALWAD\—Deallwn fod y Parch D- Daviesi (B.) gweinidog Ebenezer a Phontllyfni, wedi derbyn galwad o Clydach Vale, ac yn bwriadiu derbyn yr alwad. Chwith fydd gen- ym fel ardal ei golli o'n mysg, gjan mor gym- eradwy ydyw.
iTALYSARN
iTALYSARN LLW YDDI ANT. — Llongyfarchwn Miss Winifred Richards, Hvfrydle Road, ax ei gwaith yn myned yn liwyddianus drwy ar- holiad elfenol mewn llawfer (Pitman). Dis- gybl ydyw i Mr. 1. G. Jones, St. Helens Ter- race, Caernarfon.
RHOSTRYFAN
RHOSTRYFAN ANRHEGU.—Nos Sabboth, yng nghapel y Tabernacl (A.), cafwyd cyfarfod i anrhegu un o fechgyn yr ardal oedd wedi dod adref o Ffrainc, ond yn awr yn yr ysbyty wedi ei glwyfo, sef Pte. Nehemiah Bracegirdle. Cyf- lwynwyd iddo "pocket-book," ar ran yr ar- dal, gan Mrs. Kate Cadwaladr, a Thestament, rhoddedig gan Mrs. Mary Edwards. Deallwn fod y chwaer hon wedi rhoddi yr un rhodd i bob un o'r bechgyn fu adref am dro yn ystod y rhyfel. Diolchodd y cyfaill, Pte. Nehem- iah Bracegirdle, yn gynes. Canwyd yn ystod y gwasanaeth gan blant y Gobeithlu.
TALSARNAU
TALSARNAU Y GWIRFODDOLWYTt.—Nos Wener. yr wythnos ddiweddaf, anerchwyd y corphlu lleol gan Mr. R. Jones Morris, U.H., a llon- gyfarchai hwynt ar y modd yr oeddynt yn myned trwy eu hymarferiadau o dan hyffordd- iant y Rhingyll D. R. Davies. Yr oedd Tri- bunlys v Sir wedi pasio i wneud yn amod fod i bob un a gaffai ryddhad, i ymuno a'r Gwir- foddolwyr, ac yn niffyg i'r rhai hynny gyd- ymffurfio a'r amodau, y gelwir yn ol eu tyst- ysgrifau. Hyderai na byddai raid gwneud hynny gyda bechgyn o ardal Talsarnau. Hefyd, llongyfarchai Mr. J. J. Thomas ar ei benodiad yn lifftenant i'r Corphlu. Ni allent gael ei well. Y GYMDEIHAS AMAETHYDDOL — Nos Wener, yn Ysgol y Cyngor, cynhaliwyd cyfarfod blynyddol o Gymdeithas Gydweith- redol yr Amaethwyr, pryd yr ail-etholwyd Ar- glwydd Harlech vn gadeirydd, a Mr. R. Jones Morris yn llywydd y pwyllgor. Mys. byswyd fod y gymdeithas mewn safle foddhaol iawn yn arianol. 'o\
GWELLA TRWBL YR YSTUMOG NEU…
GWELLA TRWBL YR YSTUMOG NEU DROI'R ARIAN YN OL. SICRHAU RHYDDHAD UNIONGYRCHOL Yn ddiweddar; penderfynodd awdurdod ad- nabyddus ar anhwyiderau yr vstumog, yr hwn sydd wedi hawlio bod yn ymarfeixd, fod bob anhwylder yr vstumog i'w briodoli 1 surni, roddi prawf ar ei gynllun Dywedw yd wrth pob diodde-fydd oddiwrth anhwylder yr ystumog am gymeryd hanner lond 11 wv fwrdd o bisurated magnesia pur mewn ychydig ddwfr yn union ac ol bwyta, neu pan deimlir poen. Llwyr gyfiawrthaodd y prawf ei gynllun gan y caed rhydidhad yn ddiymdroi yrnhob un o'r cant cyntaf o'r adroddiadau a dderhj-ni^d. yr hyn a ddanghosai fed yr anhwylder i'w bri- odoli i surni yr ystumog, yr hwn. fel y mae'n eithaf gwybyddus gan bob meddyg, sydd yn cael ei gymedroli'n ddiymdroi gan 'bisurated magnesia.' zEr gwneud yn hvsbys y prarwf yna, mae y fferyllwyr enwog sydd weoi ei wenud yn nod arbenig i barotoi 'bisurated magnesia' pur yn unig ar gyfer yr vstumog wedi trefnu i roddi mewn pob paced o wir 'bisurated magnesia' sicrwydd y rhycfd fod- lonrwydd neu. eeir yr arian yn ol-prawf sicr o'u cred fod bron pob un elwir yn 'dyspeptic* yn dioddef yn wirioneddol oddiwrth surni- a'u ffvdd v gwnaiff 'bisurated magnesia' pur yn ddymdroi. gymedroli surni yr vstumog, atal ymweithiad bwyd. a iach.au pob anhwyl- I der yr ystumog aahosir felly. Edrychwch bob amser am yr enw 'Bisurated' ar y k-bel a'r sicrwydd iawn y tu fewn i'r paced.
! TREFOR, LLANAELHASARN
TREFOR, LLANAELHASARN I NEWYDD DRWG.-—Derbyniodd Mr. a Mrs. Wm. Hughes, Manchester House, air o'r 1 S?yddfa Ryfel, yn eu hysbysu fod eu mab, William Hugh. wedi ei ladd gan y gflymon yn Mesopotamia, ar y 9fed o'r mis. Yr oedd yn fachgen ieuanc tawel a dymunol. a rhed cydymdeimlad yr ardal atynt yn ou galar. Yr t oedd yn 25 mlwydd oed. GWELLA.—Deallwn fod Richie, mab i ieuengaf yr Heddwas Evans. yn gwella ar oj effeithiau y rhew, ar ol bod yn y ffosydd i gwlybion yn Ffrainc. • LLWYDDIANT.— Dyirranem • longyfarch Miss Doris S. Foster, a.r ei gwaith yn myned trwy arholiad fel pupil teacher ar ben y rhestr. Eled yo uwch eto.
Advertising
I Not a particle of waste! a) No better use for a pint of milk than I to make a rich, creamy BIRD'S Custard. H The important nutriment thus added H ■ to the milk, makes it satisfying and H increases its body-building value. 11 BIRD"S Custard ( I HOT !?M &o?ecf suet puddt*ngs I or Hot Stewed Prunes, is a very sustaining: ■ wholesome and inexpensive war-time food.