Gwyliedydd Newydd

LLYTHYR LLUNDAIN. I (Gan ein Gohebydd Arbenig). I I Er pan anfonasom o'r blaen mae llawer iawn o bethau wedi digwydd, ond nis gellir dyweyd fod yr awyr wedi clirio ail i ddim. Yn wir, bron na thybiwn heddyw ,fod pethau yn fwy anaddawol nag y buont. Ond rhaid wrth feiddganvch mawr i bro- phwydo. Mae amryw bethau fodd bynag wedi tynu ein sylw, ac yn wir temtir ni i gyfeirio atynt yn y llith hon. YMWELIAD Y TYWYSOG A DEHEUDIE I AFFRIG. Nid ydym hollol sicr pa bryd y mae yn myned, nac yn hidio ond gwelsom y dyddiad, ac enw y llong sydd i gael yr an- rhydedd o gario ei fawrhydi. Mae'n debyg y rhydd ei bresenoldeb ryw fath o urddas arwynebol ar amgylchiad agoriad y Sen- edd Undebol yn Affrig, yr hwn amgylch- iad yn benaf a'i geilw i gymeryd yfordaith. Ond yr hyn a dynodd ein sylw yn benaf oedd Rhaglen ei weithrediadau tra yno Pe buasai yn ymweliad rhyw hen dywys- og paganaidd buasai rhywbeth i'w ddy- weyd dros ei raglen ond fel math o gyn rychiolydd o wlad Gristionogol, tybiem ei bod yn un fydcl iawn a thra milwrol. Oni ellir mewn difrif anfon i ymenydd ein har weinwyr mewn materion fel hyn, fod go- goniant mewn rhywbeth heblaw milwr- iaeth ac arfau dinystr ? A ydyw wedi dy- fod i hyn-mai unig ogoniant a nerth gwlad Gristionogol ydyw arfau rhyfel. Un o'r pethau cyntaf a wneir wrth gwrs ydyw adolygu y lluoedd. Rhan helaethaf y rhag,en ydyw ymweliadau a'r lleoedd y tywylltwyd gwaed gwirion yn amser y rhyfel. Mae wedi penderfynu cymeryd ei Suliau yn dawel, a chrefyddol. Un prawf o hyny ydyw mai ar y Sul y bwriada ym- wefed a bedd Cecil Rhodes, yr ymgorph- oriad rhyfedd hwnw o feddyliau materol. Yna daw agoriad y Senedd, ac wrth gwrs, lawer o wledda, a dawnsio, lie yr ymdden- gys ein Tywysog i fantais yn ddiau. Nid ots air o son am ddim crefyddol yn y rhaglen. Ac ar rai cyfrifon efallai mai diolch ddylem am hyny. I ETHOLIAD CYNGHOR SIROL LLUNDAIN. I Daeth, yn well na'n hofnau, gan mai tawel iawn yr ymddanghosai pethau. Ar wahan i anffawd yn Central Finsbury, buasai y pleidiau yn gyfartal. Colli wnaeth y Diwygwyr yn mhob cyfeiriad, lie mae Mammon yn teyrnasu. Gresyn mawr na fuasid wedi gallu gwneyd yn well, ond rhaid peidio grwgnach. Di- gwyddodd rhai pethau rhagorol. Mae lloedd tylottaf Llundain-y lleoedd gwer- inol, bron i gyd yn nwylaw y Rhyddfryd- wyr. Curwyd Shirley Benn, yr hwn a geisiodd droi John Burns o Battersea yn yr Etholiad Cyffredinol.1 Cauwyd hefyd Sim- mons, yr hwn fu ddigon digywilydd i achosi y drafferth i Mr Benn ymladd eil- waith yn St. George's in the East. Ni choll- wryd ond Deptford, ac enillwyd 21 o sedd- au. Mae'r modd y defnyddiodd y Moder- ater eu mwyafrif o ddau yn Etholiad yr Aldermen yn arddanghosiad o'r hyn awna Toriaeth pan ga gyfle. Am ddigywilydd- dra ac anfoesgarwch, hi pia hi. Cymeras- ant feddiant o'r deg lie gwag a chawsant araeth ar y mater gan Sir John Benn, o dan yr hon y dylent wrido. Ond pan wrido y math yma, bydd y mil-flwyddiant yn y golwg. Mae Rhyddfrydwyr ar y Cynghor yn ddigon cryfion i gadw'r lleill rhag gwneyd llawer o niwed, os na ellir eu tywys i ddaioni. Ty YR ARGLWYDDI. I Nid oes genym lawer o duedd i gyfeirio at hwn ond am dano ef y sonir heddyw, ac ychydig iawn am ddim arall. Credwn fod ei ddiwedd gerllaw, er efallai nad yn y dyfodol agos iawn. Mae gwerin Lloegr mor ddi-dal, yn enwedig yn y cylch oddeutu Llundain, lie mae arglwyddi mor ami a rhad a dim yn y farchnad. Mae'r cwrs gymerir yn un dyddorol iawn. Flyn- yddau yn ol, pan oedd y Parnell Commiss- ion yn eistedd, un o'r prif weithredyddion oedd Richard Pigott, awdwr y forged letters. Pan welodd yr hen frawd hwnw fod pethau yn troi yn ei erbyn, diangodd ar frys, a rhag i neb arall gael y fraint o roddi plwm yn ei fenydd, gwnaeth hyny ei hun. Dyma agweddiad meddwl Ty yr Arglwyddi heddyw. Gwelant fod eu dydd yn darfod a gwell ganddynt farw trwy eu l'iaw eu hunain na thrwy law neb arall. Pan nad oedd pethau yn myn'd yn hollol ffafriol i Doriaeth yn yr etholiad, dechreu- wyd gwaeddi bod eisiau diwygio'r Ty dafiodd allan y Gyllideb. Yn ddiweddar iawn, pan welwyd fod y Llywodraeth o ddifrif am wneyd i ffwrdd a'r Veto, wele Arglwydd Roseberry yn rhagflaenu Ty y Cyffredin gyda nifer o gynygion y mwyaf eithafol o ba rai ydyw yr hwn sydd am roddi ergyd farwol i ettfeddiadaeth fel cymhwysder i sedd yn y Ty. Nid oes dim arall wedi cael sylw y Ty hwn yr wythnos hon. Mae areithiau rneithion a gwagsaw wedi eu traddodi, y rhai y byddai yn wastraff ar amser eu dar- llen. Mae'n rhy ddiweddar am gabolfa o'r lath. Gallwn dybio fod Viscount Morley wedi dyweyd mewn ychydig frawddegau, yr oil oedd eisieu. sef mewn effaith fod Ty I ac y cydnabyddir fod cymaint o angen diwygio arno yn hollol anghyfaddas i wneyd yr hyn a wnaed yn nhafliad allan y Gyllideb. Os oes eisiau condemniad ychtvanegol ac effeithiol ar yweithted hon, darllener araeth Arglwydd Rosebery. OND BETH A WNEIR? Er i ronyn o gysur gael ei roddi i galon- au Rhyddfrydwyr yn ddiweddar rhaid dyweyd nad yw pethau yn edrych ar hyn o bryd yn dda o gwbl. Cydnabyddwn ein bod mewn anwybodaeth am fanylion cyn- lluniau v Llywodraeth. Ond mae rhyw deimlad yn mhob cylch nad ydynt o dclifrifag eithrio George a Harcourt. A dyma mewn gwirionedd ydyw y felldith o hyd gyda Gweinyddiaethau Rhyddfrydol. Mae'r wlad o ddifrif, ac yn gwneyd aberth- au lawer er mwyn rhoddi Rhyddfrydwyr mewn swyddau. Ond wedi cael y swydd- au, teimlir eu bod yn gorphwys ar eu Tnwyfauyn cyfaddawdu, ac yn ceisio plesio Pawb. Gresyn oedd j'r blaid Ryddfrydol sorl arn" ddiwyo-io" Tv yr Arglwyddi o gwbl ar hyn o bryd. Nid ydym yn amheu P, ?, d I ?Iii, gwneyd hyny, ac nis gwelwn fod ?nghysondeb o gwbl rhwng hyny a i ffwrdd a'r Veto. Ond yn awr yr Olaf Ydd eisiau ac nid dim arall. Ceir ???i ?beth fydd Penderfyniadau y Lly- wAn rf-e^h un o'r dvddiau nesaf yma. Os T ??? ?? ?'? dyddiau nesaf yma. Os Vc!v  grynon a beiddgar, popeth yn dr)'? ? na, bydd Aelodau Llafur a'r C??yQaelodmewnarfau, a dvna ben. Ie, dyna ben ar gyfleustra Rhyddfrydwyr am I amser i ddyfod. APEL AT Y BRENIN. Amheuir yn awr a fwriedir gwneyd hyn. Ac amheuir hefyd pe y gwnelid a yw efe yn ffafriol. Os nad yw iddo ef ac i'w had ar ei ol y bydd y gwaethaf o'r helynt. Bu bywyd rhagorol a synwyr cyffredin cryf ein Buddug da yn ddigon i ddystewi y son am Werin-lywodraeth, pan oedd dyn fel Chamberlain yn ffafriol iddi. Mae lor- werth VII. wedi gwneyd yn dda hyd yma ac wedi sefydlu ei hun yn ffafr y bobl, ond rhaid iddo wylio. Nid oes neb yn meddwl fawr o'i olynydd mor bell, a chredwn nad yw yn codi yn ffafr y wlad. Mae mwy o son am Werin-lywodraeth nag a fu er's clegau o flynvddoedd, ac mewn difrif mae yn ymddangos fel pe na fyddai obaith am danom ond trwy gael Plaid Llafur yn ddigon cryf i lywodraethu, beth bynag am ffurf Llywodraeth y wlad, brenhiniaeth neu fel arall. TTEULIAU LLETHOL Y LLYWODRAETH. I Tra y mae'r Arglwyddi a'u bryd ar hunanladdiad, ymddengys Ty y Cyffredin a'i fryd ar ladd y wlad trwy feichiau ych- wanegol yn nghyfeiriad milwriaeth fwr- iedir tua c6,000,000 yn fwy ar longau rhyf el na'r flwyddyn o'r blaen ac y mae peth fel hyn yn hollol anheilwng o'r Blaid Ryddfrydol sydd a'i harwyddair yn nghyf- eiriad Cynildeb. Rhoddir ffordd er mwyn cyfarfod ar anesmwythder a gynyrchwyd gan Charles Beresford a'i gyffelyb. Iechyd i galon oedd gweled agweddiad Llafur yn y mater hwn. Waeth y naill Weinydd- iaeth na'r Hall os yw gwlad Gristionogol am wario [40,000,000 ar longau rhyfel a pethau o'r fath. Nid yw peth fel hyn ond dechreu y diwedd i'n gwlad.

Neath Abbey, Cylchdaith Abertawe. CYNHELIR Nodacljfa Fawreddog Dan nawdd yr Eglwys uchod yn Central Hall, Skewen, Dyddiau Iau, Gweper a Sadwrl7, Mawrtb ,1, ac Ebrill i ac 2, 1910. Diolchir am gyfraniadau neu nwyddau anfonir i Swydd- ogion y Pwyllgor :— Parch. G. Bedford Roberts, Tawel fan, Skewen. Mr. David Poley, 14, Springfield, Skewen. Mr. William Pickrell, Tai-llwyd, Neath Abbey, — — Nofel yn gwneyd ei Chartref yn Lleyn. Son a Siarad Pawb am danill Gweledydd y (ilyn GAN "WILYM tLYWELYN. Pris 2/6 a 1/ Peth go ddymunol wrth ddarllen awdwr newydd yw medru teimlo fel y teimlir wrth glywed pregethwr ieuanc-' Wel, y mae yna rywbetk yn hwn.' Disgwyliaf betliai-, mawr oddlwrtho. Y Gwyliedydd Newydd. Mewn gair, mae dawn y nofelydd ganddo.Y Faner. "Ystori ragorol, yn denu un i'w darllen drwyddi cyn ei rhoddi helbl;o.A" Gwynne Jones. Mae'r arddull yn dlos, a chryfheir gwladgarwch y darllenydd."—Cyrarn. Possesses great power to delineate character. TVestern Mail. It excites a decided curiosity as to writer's potential force. "-illo nchestei- Guardian. Yr wyf wedi darllen y llyfr gyda bias anarferol."—Mr. L. j. Roberts, M.A. Rhaid edrych ymlaen am lyfrau eto gan Mr. Gwilym Llywelyn."—Y Genedl. It is full of interesting incidents.South Wales Daily News., Dipyn o gamp fydd i neb ddarllen y gyfrol hon yn hollol ddifeddwl."—"Silyn yn Y Glorian. Celfydd yw y portread o'r fodryb grintachlyd, a chynhwysa. y llyfr cryn dipyn o fyfyr cudd y Celt. '—Y Drysorfa. One cannot read a chapter of this book without being struck by its noble spirit of nationality. It is a beautiful allegory.Freeman's Journal, Dublin. Ynghyd a lliaws o rai eraill cyffelyb. Telerau swynol i Lyfrwerthwyr, neu yn rhad drwy y post am 2s. 6c,. neu Is. 2c. The Armonic Ltd., High Street, Mold, N. Wales.

EVERY BOX OF ENGLAND'S GLORY' MATCHES USED Means MORE WORK for British Workpeople. Gloucester.

COLOFN Y MERCHED. I Bwyd ac Iechyd. Wedi darllen erthygl" gynwys- fawr dan y penawd uchod o eiddo'r meddyg adnabyddus, Dr Andrew Wilson, credwn mai dyddorol ac addysgiadol ydyw imi yma wneud rhai cyfeiriadau at yr hyn gryb wyllir ganddo. Pan ystyriwn, yr ydym i raddau helaeth yr hyn y gwna ein bwyd ni i fod. Gan yr adeiladir ein cyrph o'r bwyd fwytawn, ac y maethir ein hymenydd a'r gwaed gynyrchir o'n hymborth, hawdd ydyw gweled fod iawn lywodraethiad ein cyfan- soddiad hefyd yn dibynu ar an sawdd y gwaed. O'n hymborth hefyd y derbyniwn yr yni,' neu y gallu i gyflawni gwaith; mewn gair, cyflawnir pob gorchwyl a dyledswydd o'n heiddo, o'r bwyd fwytawn. Gellir i ryw raddau gymharu'r cyfansoddiad dynol i beiriant. Rhaid yn gyntaf adeil- adu'r peiriant, o haiarn dyweder, yna rhaid ei ddiwallu a glo i gyn- yrchu ager, er ei alluogi i weithio. Felly gyda'r corph, rhaid ei adeil- adu a'i gyflenwi a gallu i weithio —yn feddyliol a chorphorol (mus- cular), Y mae yr haiarn o ba un yr adeiladwydy peiriant yn wahan- ol i'r glo a'r dwfr a ddefnyddia i'r dyben o gynyrchu yni,' neu allu i weithio felly hefyd gwahaniaetha y bwydydd a adeiladant y cyfan- soddiad, oddiwrth y rhai sydd yn cyftenwi ini yni (energy). Corph-adeiladol ac Yni-gynyrch- iol. Nid ydyw, efallai, yn "bosibl i dynu llinell mor derfynol cydrhwng y ddau ddosbeirth, hyn o fwydydd, ag a welir cydrhwng haiarn y peir- iant ynghyda'i danwydd a'i ddwfr. Y mae'r ddau fath o fwydydd yn arosod(overlapinn)eu gilydd mcgis: eto: canfyddir gwahaniaeth pen odol cydrhwng y nitrogenous, neu'r corph adeiladwyr; a'r non-nitro- genous, neu y rhai hynny a gyn- yrchant ein gallu i weithio. Dywed gwyddonwyr wrthym fod yn rhaid ini yn feunydcliol wrth un rhan o'r corph-adeiladwyr, ar gyfer pedair rhan a haner o'r yni-gyn- yrchwyr. Tori eu beddau gfyda'u danedd. Gallwn gyraedd safon uchel o iechyd tra 3 n cadw at y cyfartal- edd yma. Pan yn bwyta gormod neu rhy fychan o un o honynt yr ydym yn agored i afiechyd. Y mae cymeryd gormod o gig yn cym- I wyso un i gael gout, neu afiechyd tebyg; yr un modd ag y mae cym- eryd i ormodedd o'r nori-nitro- F i e genous, yn tueddu ami un i fyned yn rhy dew. Rhaid i'r ieuangc wrth gyfran fwy o'r dosbarth cyntaf o fwydydd, er adeiladu, yn ogystal ac adgy- wiro ei gyfansoddiad. Yn amser henaint, eto, rhaid lleihau swm y bwyd. Yn wir, dywedodd un meddyg ffraeth rod y dyn deugain mhvydd oed sydd yn bwyta cym- aint a'r un deg-ar-hugain yn sicr o fod yn tori ei fedd ei hunan gyda'u ddanedd. Tystia gwyddoniaeth mai bwytawr cynil (spare livers) ydyw y mwyaf tebyg o gyraedd oedran teg ac irf. Cynrychiolir y corph-adeiladwyr gan Alumen; i'w gael mewn wyau, cig, fowl, a physgod gluten mewn blawd, legumin, mewn pys, ffa a lentils, a I casein, mewn llaeth. Dyma'r syl- weddau mwyaf adnabyddus o honynt, er fod yna rai eraill. Y bwydydd sydd yn rhoddi ini allu i weithio ydynt, starches, siwgrau, a gwerau (fats). Cofier fod starch a siwgr yn debyg iawn, a rhaid i'r starch ddefnyddiwn (mewn bara, tatws, moron, rice, tapioca, a'u cyffelyb) gael ei droi i siwgr cyn y gall wasanaethu'r corph. Yn syml pan y bwyteir beef steak, ceir o'r cig coch sylwedd i adeiladu ac adgyweirio'r corph, ac o'r pig gwyn, allu i weithio. Effeithia'r siwgrau a'r starches yn gyffelyb i'r fat: cynyrchant wres, a galluogant ni i ddadblygu ein gallu i weithio. Ffeithiau am Fwydydd. Yn ychwanegol rhaid i ni wrth oddeutu "3) 1 2 peint o ddwfr yn feu- ny ddiol--yr hyn gawn mewn dwfr pur, te, coffi, llaeth, a cocoa. Y mae'r cyfansoddiad dynol yn cynwys dwy yn unig o sylweddau (solids). Yn ychwanegol rhaid i ni wrth owns o sylweddau mwnol (minerals) bob dydd a chyflenwir y rhai hyn o'r gwahanol fwydydd yn ogystal ac o'r halen cyffredin, sydd i'w gan- fod mor reolaidd ar ein byrddau, Rhaid i'r gwaed hefyd wrth ych- ydig haiarn (iron) ac os na chyn- wysa ein bwyd^ychydig potash fe ddioddefwn yn bur fuan oddiwrth scurvy. Gochelwch Ormodedd. Cyfansodda'r ffeithiau elfenol hyn A.B.C.' pob ymchwiliad de- allgar am ymborth priodol. Yr ymborrh delfrydol' mewn gwir- ionedd ydyw yr hwn ganfyddwn y mwyaf cymwys a chyfaddas i'n hanghenion personol ein hunain nid yr un peth wna'r tro i bawb ? Y mae un rheol euraidd y dylem oil ei dilyn, sef osgoi gormodedd- arfer dirwest yn mhob peth. Rhybuddir ni gan feddygon y dyddiau hyn i ofalu peidio cymer- yd bwydydd cigawl i ormodedd, gan mai ychydig, mewn cymhar- iaeth sydd yn angenrheidiol i ad- eiladu'r corph, ac fod unrhyw or- modedd yn y cyfeiriad hwn yn sicr o gael ei ddilyn gan afiechyd. Bwyta i fyw,' ac nid 'byw i fwyta' wedi'r cwbl yw y cynllun goreu i bawb ei ddilyn a thrwy ymdrechu cadw gwyliadwriaeth feddylgar dros gyflwr ein hiechyd, gallwn reoleiddio ein hymborth yn y fath fodd fel y bydd yn ffynhonnell o nerth a dedwyddweh ini, yn ngwir ystyr y gair. Wrth derfynu, teimlwn yn aw- yddus i ofyn y cwestiwn canlynol, —Beth ydyw y prifbeth wna'r car- tref yn brydferth ? Ceisiwn ei ateb (D.V.), yn y nesaf. Y mae adeg y spring cleaning yn agosau, ac er bod yn amserol bydd yn bryd imi esgyn (?) o fyd y 1 pots a'r pans,' gan ein bod hyd yma, bron wedi amwybyddu gwaith amrywiog yr housemaid. Ai nid Wesley ei hunan ddywedodd fod glanweithdra y peth nesaf'at dduwioldeb ?

Y SEIAT FAWR. Edrychid yn mlaen at y Seiat Fawr. Cvrchodd rhai iddi o bell ffordd, gwelwyd rhai o Gynlfu yn- ddi yn mwynhau yrarhvy ysbryd- ol. Yn y Mynydd yr oedd y seiat yn cael ei chynal, ac yn dechreu am 7 o'r gloch, a serch mae nos Sadwrn oedd, yr oedd capel braf y mynydd yn rhwydd lawn. 0 bos ibl nad oedd y seiat mor hwyliog ar Seiat y llnnedd, eto yr oedd yn seiat gref ac yn seiat sydd yn sicr o adael argraff ddofn ar fyw\Td Yl11- arferol pawb oedd yn gwrandaw. Yr oedd y mater i siarad arno yn seiliedig ar 2 Tim. ii., 22, 37 peth- au i'w dilyn," sef iawnder," fiydd," '"cariad," "tang '| nefedd." Llywyddwyd gan y Parch. David Jones, Mynydd Seion. Dechreuodd Tecwyn 3m afaelgar Dech.,ceuodd 'Iec?v-\I-n ai,-telgar: Y cyntaf i anerch oedd v Parch. W. R. Roberts. Sylwodd Mr. Rob- erts fod yr Apostol yn anog y bobl ieuainc not rhag chwantau arben- ig, oedd hwyrach yn fwy tueddol iddynt hwy nag i eraill; ond nid oedd hyny yn ddigon, yr oedd yn rhaid "dilyn," N id yw peidio gwneyd drwg yn grefydd rhaid gwneyd da. Gadael Sodom a mynd i Soar Un o ystyron dilyn ydyw erlid. Rhaid i ni fod o ddif- rif felly yn ymroi ar ol cyhawnder. Pwnc y Parch. Isfryn Hughes oedd ffydd. Eglurodd Mr. Hughes yn dra eglur a meistrolgar, mae ystyr j ffydd ydyw anturio ar Grist. Dil- yn ffydd ydyw dangos trwy'n bywyd ein bod yn pwyso ar Grist, ac yn ymddiried ynddo. Wrth ffydd yn troi yn olwg y meddylier fod dilyn ffydd yn esgor ar fodd- lonrwycld. Cawsom fwyd cryf gan Isfryn. Pan yn siarad ar gar- iad yr oedd y Parch. R. W. Jones yn ddoniol a da odiaeth. Dang- I hosodd fel y mae cariad yn tyneru cyfiawnder. Nid sentiment yw cariad. Caru ein gelynion ydyw ewyllysio y daioni goreu i bawb. Byw yn ymyl y groes, ac 3-mhres- enoldeb cariad Duw fedr ddysgu ein cariad. Danghosodd y Parch. Hugh Hughes mae ffrwyth yr holl ddilyn ydyw hunanfeddiant, ghyys. a melus, yn holl helyntion bywyd i gyd, mewn testynau, treialon ac angau ar farn olaf. Seiat gref iawn oedd hon yn wir. GOH.

Oherwydd Gwyl y Pasc claw y Gwyliedydd Newydd o'r Wasg y Sadwrn.

Cloddio Sylfon.—Yn Nghwriur Lerpwl y dydd o'r blaen, yr oedd darlun o dwr o weithwyr yn Llanddulas, fuont ar gais y Canon Roberts, yn cloddio, am ddim. syl- fon yr eglwys newydd yno. Da iawn, mae hyn yn hen, hen, hen, beth yn hanes y capelau ymneillduol, ond, a barnu oddi- wrth y cyhoeddus—rwydd a roddir iddo rhaid fod hynyna yn beth newydd yn han- es yr hen fam. Dywed y Courier fod yn mhlith v llu un jarmeillduwr oedd o'i galon yn helpu,—hwyrach Ond pa sawl ym- neillduwr a fu yn helpu codi yr Ysgolion Cenhedlaethol ? sydd-ar hyd a. lied v wlad, ac yn hollol yn nwylaw y Personiaid ? Hwyrach y rhydd y Courier i ni ychydig o ddarluniau y rhai hyny. Caftnoil Bach.—Pennodvoyd y Cannon Kemphthorne, o Lerpwl, yn Esgob Cyn- northwyol yn Hull. Y Clerigwr hynaf yn Esgobaeth Bangor. D y cl d Iau, yr oedd y Parch D. L. Wil- liams, M.A., yn dathlu hanner can' mlyn- edd fel rheithor Llanwnda. Brodor ydyw o i-, errys-ide, ger Caerfyrddin, ac yr oedd yn wyr o bosibl y disgynydd hynaf yn fyw o'r diweddar Barch Peter Wiliiams. Mae yn mhell dros 90 mlwydd oed, ac hysbysir ni mai efe yw y clerigwr hynaf yn esgob- aeth Banger. Maeyn mwriad ei biwyfcl- ion ei anrhegu. Wedi hen arfer.—" Mae eich cwestiwn wedi dyfod mor sydyn, Mr, HoAvell," Imeddai Caroline, dan wrido, "fel na wn i yn iawn beth i'w ddyweyd. Rhaid ichi roi amser i mi ystvried y peth. Wrth gwrs, Miss Caroline," meddai'r gwr ieuanc yn addfwvn. Felly—yr—ydw -i wedi arfer gwneyd—bob amser mewn— mewn—mewn achosion fel hyn."