Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
CAMBRIAN RAILWAYS. WALES,- Th B !(i 0 1" Re The ?yiti?? Kiviera. JE. i.s.? A?A Ji?&?JE.B. ?.&& w THE WINTER &. EARLY SPfUNG TEMPERATURE OF ABERYSWYTH, ABERDOVEY, BARMOUTH, BORTH, CRICCIETH, HARLECH, TOWYN. PORTMADOC, PWLLHELI, &c. is as mild as Torquay, Bournemouth, &c. Excellent Golf Links at Aberdovey, Harlech, Criccieth, Towyn, Borth, and other Seaside Resorts. Through Carriages daily from London, Birmingham, Liverpool, Manchester, &c. CHEAP FARES AT ALL SEASONS. Lantern Slides, with reading matter, lent free to persons arranging to give lantern lectures on Wales. Official Guides, Time Books, and all par- ticulars on application to :— C. S. DENNISS, General Manager. Oswestry: January, 1910. Sylwer! ° bwys i YsgriferiycJtiion, u Pwyllgorau, &c. GWNEIR POB MATH 0 ARGRAFFW AITH, Megis HYSBYSLENI, o unrhyw faintioli, TOCYNAU DARLITH, 11 CYNGHERDD, CYFARFOD TE, BAZAAR, RHAGLENI CYMDEITHASAU LLENYDDOL, TAFLENI SOL-FFA, &c., &c., Ar fyr rybudd, Yn y modd mwyaf destlus, Ac am brisiau rhesymol, GAN Evan Thomas, HIGH STREET, BANGOR. Telir sylw prydlon i bob Archeb dderbynir gyda'r Post. RHY dd HAD ODDIWRTH BESWCH MEWN PUM MUNYD J.3d. a 2/9. Gyda'r Post 3c. yn chwanegol. I Ni raid i neb ofni canlyniadau Anwyd 83 a Pheswch ond gofalu fod potelaid o gjg Davies's Cough Mixture yn y ty: H Bydd pob dyn yn feddyg i'w deulu at h holl anhwylderau y Gwddf a'r Frest. m os bydd Davies's Cough Mixture wrth || law, Rhyddha y Phlegm. §i ICynhesa y Frest Cliria yr Anwyd 11 gan bob Druggist, I HUGH DAYIES, Chemist, i9 MACHYNLLETH. [ "SARZINE" S BLOOD — a MIXTURE g Croen lach a Gwaed Pur. g Dyna yr hyn y mae y Sarzine ? Blood Mixture" yn ei sicrhau, || j a dim arall. Nid yw yn honi §| I gwella pob peth, ond os blinir ■ ga chwi gan groen afiach, ysfa, pim- || gH pies, toriad allan, scurvy, dolu- I EB riau, penddynod, &c., yn tarddu m o waed drwg ac amahur, myn- || J wch botelaid o Sarzine Blood 1| Mixture," gan y Druggist nesaf ■ a! atoeh, 1/1 a 2/9 y botel, neu gyda I 3c. at y cludiad yn chwanegol. Hj Anffaeledig at Buro y Gwaed, a Chlirio y H I Croen oddi wrth bob Toriad Allan, Llygaid |1 Clwyfus, Doluriau ar y Cymmalau, &c. B !| Perchenogy "SARZINE" Patent:— jj|| j g HUGH DAVIES, Chemist, I g MACHYNLLETH. I I Popular Central London Hotels. Opposite the BRITISH MUSEUM. IT HAC K ERA Y HOTEL Great Russell Street, London. Near the BRITISH MUSEUM. | K I NGSLEY U f% V HOTEL Hart St, Bloomsbury Sq., London THESE Large and Well-appointed TEMPER- ANCE HOTELS have Passenger Lifts. Rath- rooms on every Floor, Lounges and sFaC- ious Dining, Drawing, Writing, Reading, j Billiard and Smoking Rooms. Fireproof Floors. Perfect Sanitation, Telephones, Night Porters. Room Attendance, and I Table d'Hote Breakfast, Single from 5 6 to 8/ Full Tariff and Testimonials on application. Inclusive Charge for Bed- room, Attendance, Table d'Hote Breakfast and Dinner, from 8/6 to 10/6 per day. TELEGRAPHIC ADDRESSES: Kingsley Hotel: "Bookcraft, London." Thackeray Hotel: Thackeray, London." Cymro o'r Wiad ar Ymweliad a Liundain, Gan TALFARDD. Pris Ceiniog. Anfonir dwsin am 8 geiniog (Blaendal) yn post free. Archebion i'w hanfon i MR. ELLIS PUGH, (TALFARDD), ABERDOVEY. neu MR. LEWIS DAVIES, GLYNDWR PRINTING WORKS, BLAENAU FESTINIOG. Cartref oddi Cartref i Ymwelwyr a Glanau y Mor. Mr. J. J. EDWARDS, Gwalia Temperance, High Street, Pwllheli. TELERAU RHESYMOL. At Brynwyr Ffrwythau o bob math Wholesale Anonwch am brisiau at y ffirm fawr TOWNSHEND, Direct Shippers QUEEN SQUARE, LIVERPOOL. Cynyrchiolydd dros Ogledd a Chanolbarth Cymru ED. GRIFFITH. Pan yn prynu Ymenyn gofynwch am y goreu- hwnw i rrure hy;: LE&WEO Palethorpes. Royal Cambridge Sausages. Y mae yn bwysig Prynu y rhai Goreu. TEIFL BOVRIL INFLUENZA DRAW. WANTED an experienced Nrse Good IV references necessary.—Reply, E., Gwyliedydd, Epworth Villa, Barmouth. AT EIN DOSBARTHWYR. Pob archeb a phob taliad i'w hanfon i'r— RHEOLWR, GWYLIEDYDD NEWYDD, Aberdovey, Meirioneth. All Advertisements. P. Orders, and Cheques to be sent to— TI-IE MANAGER, -NEW WATCHMAN, Aberdovey, Merioneth. IRON BUILDINGS OF EVERY DESCRIPTION. Skating Rinks i!rec 011 Chcrcl1es.J A !rcc on 11j::rpl1catlOl!. Churches. | ??? E'?se on AppMe&tioR, i\ Sheds — Chapels. j:n a nec; P"$ wnteform?stFated • mA iï<1/. J ¡;'$ Write íí)r :m'mtmttll CatHlt)f:1¡¡z;& Mission *T I f Halls. ? ?B?'3? Furniture B?a?a 10 Halls. B?<?Cs anV Des[gn. "filers cf t..c  EM?ders c'f i!;hc  S:¡JIM'bej[lId L¡r¡k. .SM?s/o?. ??? ?????? 4 ScMihe?? ?k. ?00? Te?s- Offices. etc. i 594, F. SMITH Co., CARPENTER'S ROAD, STRATFORD, E. PLEASE MENTION PAPER.
[No title]
'Wyliedydd Newydd, aros ar y mur, Ac edrych allan am yr iawn a'r pur, Gwas'naetha grefydd,—seinia ar ein clyw Os gelyn feiddia gyffwrdd Ddinas Duw.' I TALFARDD. I
CYRHAEDD Y LLUAWS.
CYRHAEDD Y LLUAWS. Credwn, mai un o arwyddion anhyfryd yr amserau ydyw, y du- edd a welir yn y lluaws i gilio oddiwrth grefydd. Mae yr Eglwys yn ei gwahanol ffurfiau fel pe yn graddol golli gafael ar y lluaws, yn Lloegr yn arbenig, ac i raddau mwy neu lai yn ein gwlad anwyl ninnau. Does dim dadl nad yw esgeuluswyr moddion gras yn ami hau yn ein gwlad. Ugain mlynedd yn ol, eithriadau oeddent y persoh- au hyn, yn enwedig yng Ngogledd Cymru, ac edrychid arnynt yn ddi- ffygiol mewn parchusrwydd cym- deithasol. Erbyn hyn, mae pethau yn wahanol, cynyddant yn ein plith, cynefinwn ninnau a'r olygfa a bellach ni theimlir v gwahan- iaeth a deimlid gynt mewn perth- ynas iddynt. Peth digon cyffredll1 ydyw gweled man nnteioedd yn enwedig o ddynion ieuaingc yn crwydro ar y Sul o le i le, a llawer o dadau a mamau yn gorweddian yn eu cartrefi, yn rhy ddifater i newid eu dillad gwaith ar dclydd yr Arglwydd. Nid yw hyn yn can- 1yn fod pechodau, a ystyrir yn rhy- fygus a gwaradwyddus yn amlhau yr hyn sydd arnlwg yn amlhau yvV anystyriaeth a difaterweh. a math o ragfarn tuagat Eglwys Dduw a'i hordinhadau. Tra yn cwyno 3m v cyfeiriad ucli- od, yr ydym yn diolch fod genyIIl filoedd o boblieuangc, canol oed, a hen, perthynol i'r ddau ryw, sydd yn dangos ffyddlondeb canmolad wy i'r ordinhadau a hwynt hvvY, yn ddiau, ydynt nerth y wlad a'r Eglwys. Ofnwn mai un rhesW111 dros fod cynifer yn cilio oddiwr^
GWELLIANTAU CYMDEITHASOL A'R…
GWELLIANTAU CYMDEITH- ASOL A'R EGLWYS. Cwyna llawer ohonom yn fynych am nad yw tine crefydd bersonol y tadau mor glywadwy heddyw ag yn eu hamser hwy. Argyhoeddiad miniog o bechod, pryder angherdd- ol am iachawdwriaeth bersonol, yr ymdeimlad llethol, ac weithiau sydyn, o waredigaeth, yn bethau mwy dieithr yn ein hoes ni nac yn oes y tadau. Oherwydd hyn cas- gla rhai dynion fod crefydd yn dirywio. Ofnai Dr. Dale yn fawr fod hyny yn ffaith, ac yn ei ddydd- iau olaf ymddengys fel pe yn colli ei ddewrder. Eto ceir dynion mor ysprydol a Dale ac fel arweinwyr daliant i'w cydmaru a chewri y cyfnodau disglaeriaf, sydd yn taro nodyn gwahanol. Iddynt hwy ni ddiflanodd yr hen athrawiaeth a'r hen brofiad ond dygodd yspryd newydd yr oes gwestiwn arall i'r amlwg, cwestiwn a gedwid yn bell iawn yn ol os nad anghofiwyd ef yn hollol mewn ambell i gyfnod. Yn yr amser gynt yr unig gwestiwn oedd beth sydd raid i mi ei wneith ur, fel y byddwyf gadwedig "? Y cwestiwn heddyw yw beth allaf wneuthur i hyrwyddo'r iachawdwr- iaeth gyffredinol." Y nod yn yr hen amser oedd dwyn at Grist un- waith ac am byth, hwn-yma ac hwn-acw, gyda'r disgwyliad, o'r diwedd, o dan fendith Duw, yr achubid yr holl fyd, a gadewid cymdeithas i edrych ar ol ei hun. Nid oes a wad hyn yn awr, ond gwendid golygiad felly ar bethau ydyw tueddu i wneyd y cymundeb crefyddol i foddloni ar bethau fel y maent. Gweithia llawer yn egniol a dyfalbarhaol i efengyl- eiddio'r byd, ond y mae llawer ohonynt yn disgwyl am ryw ddeff- road adnewyddol—neu yn ol y frawddeg tywalltiad helaeth o'r Ysbryd Glan," hyny yw, rhaid aros nes y ceir adfywiad grymus ac amlwg. Hyd hyny gallwn feithrin ein bywydau ysprydol ein hunain, I I gwneyd ein goreu i gynal i fyny y bywyd eglwysig, ac am bob peth arall, wel, gweithia am dy fywiol- iaeth, ac, uwchlaw'r cwbl, cadw dy I hun oddiwrth "y byd." Golyga hyny gadw yn glir oddiwrth fat- erion gwareiddiad a diwygio moes- au ac arferion, deddfau rhyddid a chyfiawnder-wrth gwrs gwneir eithriad o fasnachu a gweithio a chasglu pres. A oes Cristionogion a dderbyniant y golygiad yna I mewn geiriau ? Efallai nad oes, ond mae nifer fawr yn ei fyw. Ar yr hen ddull hwn o grefyddu torrodd goleuni newydd. Hona i lesu Grist ddyfod i'r byd nid yn unig i ddweyd wrthym am gredu a chael ein cadw, ond hefyd i ddis- gwyl am ddyfodiad y Deyrnas, hyny yw, holl faterion y byd, ei lywodraeth a'i ddeddfau, ei farsiandaeth a'i drysor, ei adloniant a'i ddifyrwch, ei gelf ei wyddon a'i lenyddiaeth i'w trafod yn ol ewyllys Duw, sef, yn ol yr amcan a'r foeseg ddysgwycl ganddo j Ef. Efallai ei fod yn wir pe achub- id pob unigolyn ar wahan mai buan y deuai cymdeithas i'w lie—nis ? gallwn fod yn siwr iawn am hyny a barnu oddiwrth gyfartaledd ael odau eglwysig—end nid hyny ydyw baich dysgeidiaeth Crist, a deuir i ddirnad hyn yn gliriach o hyd, baich y ddysgeidiaeth ydyw y ddy- ledswydd uniongyrchol o sefydlu'r Deyrnas. Gellid yn hawdd ateb. Ie, ond'* enaid pob diwygiad yw diwygiad enaid." Digon gwir, ond mae diwigio enaid yn fwy na'r hyn elwir yii gyffredin yn droedig- aeth. Cynwysa bob gair a gweith- red dda. Dechreua yn mhell cyn cyraedd troedigaeth amlwg, ac y mae mwy o angeiji am dano wedi i'r argyfwng hwnw fyn'd heibie. Mynwesa bob agwedd ar grefydd, uwchlaw'r cwbl golyga grefydd gymdeithasol, hyny yw, cluda gydag ef yr athrawiaeth am yr Eglwys. Nid damcaniaeth ydyw hyn, i raddau mwy neu lai dyma brofiad bob cristion a phob cym undeb o saint. Rhaid addef mai yr Eglwys hyny roddant y pwys mwyaf ar athrawiaeth o Eglwys deimlant y cyfrifoldeb mwyaf yn ami am fuchedd Gristionogol cym- deithas. Nis gall y meddwl dynol syl- weddoli gweithiad allan yr oil o grefydd ar unwaith. Cwrs igam ogam ydyw grisiau dyrchafiad moesol a deallol. Pan y rhydd yr hen ei le i'r newydd, cynwysir yr hen mewn rhywbeth eangach a gwell, cyll ei amlygrwydd ond deil i fyw. efallai gyda nerth adnewyddol, mewn cyfundrefn o feddwl sydd yn cynwys elfenau ereill. Ymddengys ar yr olwg gyntaf fel pe baeo pethau hanfodol wedi eu gadael ar ol, ond cadernid y newydd bob amser ydyw fod yr hen ynddo. Y mae crefydd pob oes yn dal perthynas a meddwl a gwybodaeth yr. oes hono. Credwn mai yr egwyddor hon sydd yn gweithio ac yn achosi y cyfnewid- iad mawr sydd wedi dod dros y meddwl cristionogol a bywyd eglwysig. Hwyrach yr ymddang- oswn fel yn colli nerth mewn rhai cyfeiriadau. Os nad yw ein dydd- ordeb ddyfned mewn iachawdwr- iaeth bersonol, y mae yn amlwg fod dyddordeb dyfnach lawer mewn pyngciau ereill. Yr ydym mor dueddol i sylwi ar y gwendid nid ar y cryfder. Sylwi ar weithred- oedd arwrol a theimladau cyffrous y tadau, ond anghofiwn eu terfyn- au. Faint bynag ydyw ein sel a'n brwdfrydedd nis gallwn byth fyw eu bywyd hwy, na dychwelyd at wahanfodaeth eithafol eu nyrdd. Y mae dylanwad yr Ysbryd Glan yn aros i arwain a bendithio, a rhydd ras digonol i waith y dydd, ac i weithio allan iachawdwriaeth ddyfodol mewn moddau na ddych- mygwyd am danynt eto. Ein gwaith ni ydyw dysgu gwers y dydd, a'i thori i ymarferiad buan. Yr ydym i gristianeiddio cymdeith- as Ie, a thrwy ras Duw yr ydym yn gwneyd hyny." Ni fu yr un oes yn dirnad yn well na chredu yn gryfach yn Nhadolaeth Duw a brawdoliaeth dynion. Y mae Efengyl cymdeithas i Gristioneiddio holl fasnach ac ymdrafodaeth y byd cynwysa hyny ymyryd yn mhynciau gwleid- yddol amaterion dinesig. Nidyw yn canlyn wrth gwrs y dylicl def- nyddio moddion cyffredin cyfarfod- ydd eglwysig i bob pwrpas. Yn wir nid oes terfyn damcaniaethol i waith yr Eglwys. Nid ar y pwynt yna y cyfeiliorna Eglwys Rhufain. Er mai cyfrwng ysprydol ydyw yr Eglwys, a rhaid iddi ddefnyddio a'rfau y Gair a'r Yspryd, eto ni phetrusa'r enwadau i gydweithio a'r awdurdodau gwladol mewn ymdrechion elusengar, ac yn wir mewn maesydd lawer daw liwycld- iant mawr mewn canlyniad i'r cydweithrediad. Y yn i Gristionog- ion dderbyn cvnorthwy, dyweder, Gwarcheidwaid y Tlodion neu un- rhyw awdurdod cyhoeddus arall, pan y gwnant waith y delir yr awdurdod hwnw yn gyfrifol am I ac mor belled ac y ceidw'r awdurdod heb ymyryd a'r egwydd- 1", j ÁLCY )' L Cb" or gristionogol. Ond gwaith yr Eglwys-ydyw adgoiio trwy bwlpucl, a gwasg, ll'wyfan ac esiampl mai dviedswydd benaf dynion ydyw gwneyd daioni i gymydogiori sydd mewn angen, ac i ddileu pechodau cyffredin a themtasiynau i bechu sydd yn gwreiddio mewn trach want ac hunanaeth, i gyliawni'r ddyledswydd am i Grist ei chy- hoeddi, a hyny trwy foddion, nid bob amser gyfarfodydd eglwysig, ond trwy anog ein gilydd a'n cyd- aelodau, gweinidogion, blaenoriaid a phawb i wneyd y gwaith", i ddwyn trwy rhyw ffordd neu gilydd holl egninn cymdeithasol i symud ymaith ddrygau wrthwynebant ewyllys Duw. Os gofynir paham y dylai yr eglwysi yn fwy nachym- deithas yn gyffredinol gyflawni'r gwaith hwn, yr atebiad yw mai trwy ymdrech cristionogol yn unig y gellir ei wnevd yn iawn, ac yn ein meddiant ni y mae'r arfau priodol i'w gyflawni. Gall pers;Mi- au, trefi, dinasoedd, a gwladwr- iaeth gynorthwyo, ond enaid pob symudiad llwyddianus ydyw y cyfrwng cristionogol. Trwv ras ein Harglwydd lesu Grist'y claw y Deyrnas. Nid cariad wlithwyd a thosturi, neu a wefreiddiwyd a chydymdeimlad yn unig ydyw y gras hwn, ond cariad daniwyd gyd- ag amcan aruchel, feiddia wynebu yr ymosodiad mwyafffyrnig a char- io'r groes drymaf yn llwyddianus a gorchfygol. Tra bydd anghyf- iawnder yn y byd, y werin heb eu hiawnderau, gweithwyr heb eu hawliau, dynion iach cymwys heb waith, plant heb fwyd ac addysg rydd, a thra bydd llafurwyr cyff- redin yn gorfod gwerthu eu hunain i ormeswyr, gorph ac enaid, am bymtheg swllt, a llai na hyny yn yr wythnos ein dyledswydd fel dilynwyr Crist ydyw gwneyd yr hyn a allom, waethaf danedd y gelynion i ddwyn croes ein Har- glwydd lesu Grist i orphwys a'r Gymdeithas er ei gwella, yn ogys- tal ag ar enaid yr unigolyn er ei gadw. Y mae'n wir fod yr Eglwys yn fwy na phlaid, ond mursendod noeth fyddai iddi, neu aelodau unigol ohoni, ie, ei harweinwyr o bawb, i wrthod help unrhyw blaid i gyraedd ei hamcan. Un o olion culni afiach a phabyddiaeth ragfarnllyd cyfnod yr adweithiad anfoesol yn amser Siarl yr Ail ydyw y syniad na ddylai gweinid- ogion gymeryd rhan gyhoeddlis mewn cwestiynau gwleidyddol. I, Eu lie, ni gredwn, ydyw y rheng flaenaf ac ymladd unrhyw elyn a chynorthwyo i symud unrhyw rwystr a ddigwydd fod ar ffordd gwelliantau cymdeithasol a rhydcl. id gwladol.