Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
12 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
ALWAYS USE J I DELICIOUS ag' m REFRESHING I FLAVOUR. I EAO QUALITY. j
Advertising
DRINK DWYRYD TEA." I The Tea of Old Time Flavour.
Advertising
"Y Gwyliedydd Newydd." SCALE OF CHARGES FOR Small" Prepaid Advertisements IN GWYLIEDYDD NEWYDD," Situations Vacant or Wanted. Apart- ments to Let or Wanted, Miscellaneous Wants and Sales, Houses, Shops, Business, etc., to be Sold, Let, or Wanted, Partner- ships Wanted or Offered, &c. One Three Six 13 week. weeks, weeks, weeks s. d. s. d. s. d. s. d. 18 words 1 0 2 0 3 9 7 0 30 „ 1 6 3 0 5 9 11 0 40 „ 2 0 4 0 7 9 15 0 50 „ 2 6 5 0 9 9 18 0 03 „ 2 9 5 G 10 6 20 0 In future all small" advts. sent for inser- tion must be prepaid. The inconven- ience of booking small amounts, and the subsequent expense of collecting the same, renders it necessary that this rule should be strictly observed, otherwise insertion cannot be guaranteed. Prices for larger spaces on application. ALL ORDERS, ADVERTISEMENTS, P. ORDERS AND CHEQUES TO BE SENT TO— The Manager, The New Watchman, Qelli, Flint Mountain, Flint, North Wales. AT EIN DOSBARTHWYR. Anfonir un copi am dri mis trwy y Llyth yrdy am flaen-di o 1/8; dau gopi 3/3 o dri i fyny i (i copi, Ceiniog yr un chwe' copi ac uwchlaw hyny, lOc. y dwsin. Pan anfonir i Wledydd Tramor, bydd y prisiau uchod yn II web, yn olfely byddo y tal am y cludiad. ANFONER POB ARCHEBION F.RBYN BOREU SADWRN YMI-IOB WYTHNOS I'R— JRheolwr, "OwyJiedydd Newydd," Y GelJi, Coed-y-Flint, Flint, Oogledd Cymru. ellir gwneud gostyngiad ar gyfrif copiau heb eu gwerthu, ac erfynir am i'r dosbarthwyr ohehu yn ddioedi a'r Rhe- olwr pan y bo'nt yn derbyn mwy o gopiau nag y gellir eu gwerthu. Disgwylir tal ar derfyn pob chwarter, ac oddigerth mewn amgylchiadau eithriad- 01 iawn, ni ellir rhagllaw anfon y papur am fwy na mis ar ol terfyn y chwarter i unrhyw ddosbarthwr a fo heb dalu ei gyfrif. TO OUR AGENTS. TERMS., One copy of Gwyliedydd Newydd for One Quarter with Postage Prepaid—1/8; Two Copies of "Gwyliedydd Newydd" for One Quarter with Postage Prepaid- 3/3 Three, and up to 0 Copies, will be sent at the rate of One Penny per Copy Upwards of 6 Copies—lOd. per Dozen. No allowance can be made for returns; and the Agent is earnestly requested to communicate with the Manager when he is in receipt of more copies than he can sell. When copies are sent to Foreign Countries, the above prices will vary according to postal charges. No Parcels will be sent to any Agent f whose Account is more than One Month overdue. ALL ORDERS TO BE SENT FOR SATURDAY MORNING EACH WEEK Tio- The Manager, "New Watchman," Flint Mountain, Flint, North Wales. AT Em GOHEBWYR. CYFEIRIER POB GOHEBIAETH- Y Qolygydd, II GwyHedvdd Ne wydd," y Gslii, ) Coed-y-Flint, Flint, Oogledd Cymrii. I Anfoner Newyddion erbyn boreu Iau neu' byddant yn rhy liwyr. Ysgrifener ar un VITyne b i'r ddalen bob am- ser, a phob item ar ddalen wahanol. Rhoddei IV Tr <. o.-f neu, Press News ar yr | amlen. yn anion gair cyfrinachol j rhoddwch shunp ceiniog. Os na wneir hyn rhaici ini dalu yn dclwbl. j haid i bob Gohebydd—hen yn ogystal a .newydd—anfon ei emv a'igvfeiriad bob trn, „
[No title]
Mae Undeb Ysgol- Yr Ysgol Sul ion Sul y Barri ac Undeb, yn ewyllysio cyf- iwyno y pender fyniadau canlynol i ystyriaeth enwadau crefyddol Cymru 1. Gan fod yr enwadau ar ddwyn allan argraffiadau newydd neu ddiwygiedig o'u Llyfrau Ton- au ac Emynau, awgrymwn y priodoldeb o sicrhau un Llyfr i Eglwysi Rhydd Cymru. 2. Ein bod yn mawr gymerad- wyo Cynhadledd Fawr Ryngen- wadol, i'w chynnal mewn man canolog, i ymdrin a phynciau ynglyn a'r Ysgol Sul. 3. Ein bod yn mawr gymerad- wyo Undeb o Ysgolion Sul Cym- raeg, a mabwysiadu, hyd y mae yn bosibl, yr un Meusydd Llafur. a sicrhau Llenyddiaeth ynglyn a'r Ysgol Sul deilwng o'n cenedl. I ategu'r penderfyniadau, dywed yr Ysgrifennydd yn briodol iawn Yn Llyfrau Tonau yr enwadau, ar wahan i'r tonau dieithr, ceir yn ami wahanol drefniadau i'r un alaw; ac mewn cyfarfodydd undebol, amhosibl yw i'r pedwar Hais uno mewn mawl a chan.' Awn ni ymhellach na hyn, gan gyfeirio at y modd y mae hyd yn oed yr alaw ei hun yn amrywio mor fawr mewn gwahanol Lyfrau Tonau, fel nas gall cynulleidfa undebol mo'u canu heb fvn'd i ddyryswch gwarthus. Nodwn fel enghreifftiau Bryniau Canaan,' Y Delyn Aur: ac hyd yn oed Twr gwyn.' Ond yr hyn sy'n ddifrifol yw fod Pwyllgor y Caniedydd/ a phwyllgorau cyffelyb ynglyn ag enwadau eraill, yn prysuro gyda'u llyfrau enwadol yn y fath fodd fei ag i wneud llyfr cenedlaethol yn amhosibl am 30ain mlynedd o leiaf. Trueni mawr! Ynglyn a'r Ysgol Sul dywed yr Ysgrifenydd y lluddir ni gan y gwahanol Feusydd Llafur i Hurtio dosbarthiadau cyffredinol i hyff- orddi athrawon yn y gwersi erbyn y Sul: nad oes genym wersi gradd- oledig, ac ni cheir yng Nghymru yr un cyhoeddiad a'i amcan ar- bennig i gynorthwyo a hyrwyddo gwaith yr Ysgol Sul." Cyllwynwn y pethau hyn hwynt yn galonnog i ystyriaeth ddwysaf em darllenwyr, a hyderwn yn gryf y daw rhyw- beth ohonynt. Mae yn hen bryd i symud yn y mater, a da gennym fod Ysgolion y Barri wedi cymer- yd y cam pwysig o gychwyn yn ym- arferol ynglyn ag ef. Mae llawer o siarad yn y gwynt, ond y peth mawr yw cynyg cynllun a ddaw a pethau i bwynt. e. —
[No title]
Dau gan mlvn- Genedigseih edd i'r flwyddyn I-lowell Harries. hon y ganwyd Howel Harries. Cytuna pawb mae'n ddiau,—fod y ddau canmlwyddiant yn gyfle rhagorol i droi yn ol i edrych ar y cyfnewidiad anhraethol sydd wedi cymeryd lie yn Nghymru er adeg genedigaethy Diwygwyr. Hwyr- ach na chytunir ar fanylion yng- hylch ystad Cymru yn y cyfnod blaenorol i'r Diwygiad ond nid I oes neb a wad nad oedd pethau yn wahanol cyn pen haner can' I mlynedd ar ol y deffroad i'r hyn i oeddynt, ac ychydig iawn sydd I wedi eu dallu i'r fath raddau gan gulni fel ag i beidio cydsynio a'r gweinidog Annibynol, Rees Davies, I oedd yn gydoeswr i Howel Harries, pany dywedai yn 1737 Credaf ma i Duw a'ch cododd i fyny i dchvyn tystioJaeth yn erbyn halog- edigaeth o bob an. 7ybo?,ae'i ofergoeledd, ac esgeulusdra hoBo} o addoliad Duw, ac iachawdwr- iaeth eneidiau gwerthfawr ac an I farwol." Mae hanes y ddau can' mlynedd diweddaf yn cadamhau y- dystiolaeth hon. Yr ydym yn mawrhau Duw wrth son am y gwaith ardderchog a gychwynwyd drwy genhadaeth Howel Harries. ¡$O
[No title]
Yn ddiymdroi ar ol ar- Dim aeth y Brenin cododd Mr Etholiad Walter Long ar ran yr ond Wrthblaid i gynyg gwell- gwneir iant at yr Anerchiad, sef cynhyglon Ond awgryma yn os- tyngedig Illai dinystriol fuasai myned yn mlaen yn mhell- ach gyda Mesur Llywodraethiad yr Iwerddon, hyd nes y byddo wedi ei gyflwyno i farn y bobl.' Yn ei araeth yr oedd Mr Long yn condemnio Mesur Yrnreolaeth i'r Iwerddon, gan ddyweyd ei fod y math gwaethaf o fesur ellid ei ddy- feisio. Rhoed i Mr Asquith dderbyniad brwdfrydig gan ei gefnogwvr, ar ei waith yn codi i atteb. Dangosodd fel yr oedd -,& wlad, o bryd i bryd, wedi rhoddi ei barn o blaid y mesur, ac fod y mwyafrifau wedi cynnyddu etholiad ar ol etholiad. Er 1910 yr oedd saith o etholiadau achlysurol wedi cvmeryd lie, ac yr oedd pleidlais Ymreolaeth yn yr etholiadau hyny wedi cynnyddu, tra yr oedd y bleidlais Geidwadol wedi lleihau. Nid oedd prawf o gwbl fod y wlad wedi newid ei barn. Dan y Ddeddf Seneddol deuai Mesur Ymreolaeth v, flwyddyn hon o hono ei hun yn Ddeddf y Wlad. Ni byddai ethol- iad cyffredinol ar y mater setlo dim, gan na allai yr Wrthblaid sicrhau v cawsai v mesur ei basio os ennillai y Llywodraeth ar y pwynt. 0 berthynas í Ulster, yr oedd yn barod i ystyried y cwest- iwo o'i adael allan. ar yr ammod fod Hunan-lywodraeth yn cael ei dderbyn am y gweddill o'r Iwerdd on, ond yr oedd Arglwydd Lans- downe a Syr Horace Plunkett wedi gwrthod y cynygiad hwnnw. Nid oedd y Llywodraeth yn myned i gau y drws yn erbyn unrhyw obaith am gyd-ddealltwriaeth a chytundeb ar y cwestiwn hwn. —————
[No title]
Y tlydd o'r blaen Yr Amaethwyr derbyniodd Mr a'r Lloyd George restr Canghellor. o gwynion oddi wrth amaethwyr. i Gellir rhannu y cwynion dan ddau ben. Y cyntaf yw eiddo y trethu. Y mae Treth Addysg a Threth y Brif ffordd, yn y blynvddoedd di- weddaf, wedi chwyddo cyfraniad- au yr amaethwyr mewn broydd amhoblog i fesur anghyfartal iawn, ac y mae'r gwyn, yn enwedig mewn perthynas a'r ffyrdd, yn sicr o fod yn un resymol a syl- weddol. Y mae, fel y sylwodd y Canghellor ei hun Yn beth beich- us a chaled iawn fod y rhai sy'n dod o Lunden a Chymru, a manau eraill," yn taflu ar ysgwyddau'r trigolion lleol yr holl gost o drws- io'r ffyrdd ag y maent hwy wedi distrvwio mwy o lawer arnynt na'r trigolion crybwylledig. Addavvodd Mr Lloyd George y buasai'r Llywodraeth yn delio a'r gwyn drethol hon yn y dyfodol agos iawn." Y mae'r ail gwyn-yr ymdeimlaè o ansicrwydd ag y llafuria amryw o amaethwyr dano—yn anoddach i'w gyfarfod yn foddhaol. Y mae cynllun Mr Lloyd George, fel y saif ar hyn o bryd, yn mynd gwrs o ffordd i sicrhau'r tenant yn erbyn y perygl o golli ei "weiliantau" neu droad allan anheg. Amlyg- odd y ddirprwyaeth awyddfryd am ragor o addewidion. Cyfeiriodd rai ohonynt at freintiau arbenig dosbarth neilltuol o amaethwyr yr Iwerddon. Ond gwell o lawer i'r amaethwyr yw cydio'n gryf a i di-ollwng yn y sylwedd gynj-gir! c1i-OliWD2; yn y sylwedd gyny.g ir I' iddynt na rhedeg ar ol breuddwyd- ion a chysgodion ansicr. I.
Llythyrau at y Gol.
Llythyrau at y Gol. YR RAiTH GYMRAEG A GWOBRWYO Y PLANT. Mr Gol.—Yn fy llythyr o'r blaen gofyn- ais gwestiwn hollol resymol i Mr Cynan Jones, ond ymddengys ei fod yn dirmygu rhoddi rheswm dros ei osodiadau. Dywed mae llythyren farw fydd y gwasanaeth crefyddol Cymreig i'r plant fydd heb ddeall yr iaith." Beth brawf hynny ? At nad yw Duw yn deall Saesneg ? Dywed fy mod wedi gvvneud sylwadau sarhaus am yr iaith." Wnaiff ef fod mor garedig a'u nodi allan ? Dywed fy mod wedi cyf- eirio at yr ysbryd gwladgarol y mae yr Ysgotiaid a'r Gwyddelod wedi dderbyn trwy fabwysiadu yr iaith Saesneg. Os y gall nodi hyn allan gwnaf yr ymadiheur- iad Ilwyraf iddo am yr hyn wyf yn feddwl o honno ar hyn o bryd. Awgryma mai dyfais y Dicsiondafyddion yw yr hyn ddengys y Census am yr iaith. Ystyried adlewyrchiad ar bwy fyddai Census Forms wedi eu Ilenwi yn anghywir. Beth bynag arall brawf ] 00,000,000 yn siarad Saesneg. Prawf fod cynydd iachus wedi cymeryd lie tra bu y Cymry yn I nvrsio' eu dolur. Dygwyd fi i gredu fod Duw yn llywod raethu y byd—ni wna wabaníaeth pa un ai trwy ymyriad goruwch-naturiol ynte yn fewnfodol-os oes rhywbeth yn y gred honno, byddai ei chymhwyso at hanes yn beth da. Yn anffodus, nid wyf wedi dar- llen mor helaeth a Mr Cynan" Jones, felly, fel yr awdwr gwreiddiol, esgeulusais ddweyd nad Babel hanesyddol oedd mewn golwg. Ond tybed nad oes gwerth yn y drychfeddwl serch hynny? Ni wna lawer o wahaniaeth pa ult.-ai achos ynte effaith y gwasgariad oedd y cymysgu. Ai nid oes Cymro wedi cyrhaedd byd- enwogrwydd o flaen Mr Lloyd George ? Credaf fod. Ond collwyd hwynt i ac o Gymru. Ardderchog ydyw caru ein cenedl, ac y mae ymffrost yn oddefol os nad yn ganmoladwy. os bydd ei wrrlv ddrych ya deilwng. Beth all lo-a teLrua.. < au Cymro wrth weled cymeradwyaeth fyddarol estroniaid i'w genedl-ddyn, fel a welais lawer- gwaith yn mysg ein gwrth- droedolion arynganiad enw Lloyd George. Y mae y Canghellor yn eangach na'i genedl, un o anliebgorion gwir fawredd. Wedi byw yn mysg cynrychiolvvyr o bob cenedl mewn gwlad bell methaf yn Ian a gweled rhagoriaeth y Cymry oar bawb arall, ond ni bu hynny yn rhwystr i mi garu fy nghenedl yn fwy na phob cenedl arall, mwy nag y mae vn rhwystr i mi garu fy mhlant. Hwyrach nad oes dim yn y ffaith i mi ddod i Gymru yn ol, I a'r hen iaith heb ddadfeilio llawer, wedi bod ar yr helyg am dros chwartcr canrif. Cymeraf gyngor eich gohebydd i ymgyd- nabyddu a'r Parch Tecwyn Evans; one ni I. chredaf nes gweled, ei fod yn dweyd fod colli iaith yn golli cened]. Buasai barn Paul, Arglwydd Rosebury a John Red- mond, yn ddyddorol ar ddywediad fel hyn. Protestiaf a'm holl egni yn erbyn dylorni y Saeson fel cenedl. Y mae yn annoeth ac angrhistionogol. Yn sicr y mae genym rywbeth mwy angenrheidiol i'w wneud nag enllibio ein cydfforddohon. Cydneb ydd y Saeson werth merit' pa le bynag ei ceir, mewn Iuddew neu Gymro. Beth pa talem fwy o sylw i ansawdd iechydol ein gwlad ? Onid oes rhywoeth o'i le pan y mae y darfodedigaeth ac afiechydon bud- reddi eraill yn tori i lawr fwy o tua'r haner nag yn Lloegr ? Os ceir allan fod y Saeson yn gyfrifol am hyn, bydd genym ecgus go dda i ddweyd pethau llymion am I danynt. Carwn wrth derfynu rybuddio y Cymro hwnw sydd yn myn'd i gwhwfanu lliein- iau gwyn ar garneddau yr Ymherodraeth Brydeinig, am ofalu fod ei arwyddeiriau yn ddifyniad cywir, rhag rhoi lie i grech- wen rhyw Ddicsiondafydd all fod wedi dianc a chroen ei ddanedd. Yr eiddoch vn gvwir. Chwefror I leg, 1914. ROBT. WILLIAMS. I Chwefror Ile?, 1914. —a——■—<M— ■ I I »
BWKDD Y GOt.. I
BWKDD Y GOt.. I YSG.—Drwg gennyf, ond y mae yn rhaid gwneud hyn wcithiau er inwyn i bawb gael cyfie. Y TRO NESAF Bwrdd yr Adolygydd, Col- wyn Bay, Aberdar, Salem, Cylchdaith Abergele; Gore-Street, 1\JanceIDWJ1, 'GIeà8'
MR. LLOYD GEORGE A'RI MEDDYGON.
MR. LLOYD GEORGE A'R I MEDDYGON. Wrth lywyddu mewn ciniaw oj anrhydedd a roed yn Llundain nos I Wener i Dr Addison, A.S., gan yr I aiwedigaeth feddygol, fel cydna bvddiaeth o'i wasanaeth" mewn I cysylltiad a Deddf yr Iswiriant. dywedai Mr Lloyd George fod pethau yn edrych yn dywyll ar un adeg. Vn awr credai fod yr helynt I drosodd. Allan o 22,000 o'feddygon '1. Jtl. n. .¡,t- .L-tU.Yb'l.J1 cyffredinol. yr oedd 20,000 ar y II i.1'- J', 1.. v \J'- J\ 0. panel. Credai fod cynllun ypan- el wedi bod yn fantais aria no 1 fawr i'r alwedigaeth. Yr oedd y cyfartaledd ar gyfer pob meddyg yn 230p. Yn Llundain yr oedd y cyfartaledd yn 330p., ac yn Bir- mingham yn 380p. Yr oedd hyn oil yn elw clir iddynt. I
CAERWYS.
CAERWYS. CYFARFOD DIRWESTOL.—Cynhaliwyd Cyf- arfod Dirwestol yng nghapel y Wesleaid nos Fercher, Chwefror lOfed, o dan ly- wyddiaeth C. L. Williams, Ysw., C.C., Llaneurgain, Llywydd Undeb Dirwestol, Sir Fflint. Cafwyd anerchiad sylweddol a chref ganddo ar lan Undeb Ddirwestol y Sir. Gwnaeth apel at eglwysi ymneillduol y cylch i gynorthwyo yr Undeb er gallu ymladd un o'r gelynion cryfaf sydd yn ein gwlad, a chredwn y ca ei ddymuniad response unfrydol ein hardal yn y dyf- odol. Cafwyd anerchiad gan y Parch D. Gwynfryn Jones, Fflint. Yr ydym yn wir ddiolchgar i Mr Jones am ei araeth. Mae gan Ddirwest a Sobrwydd, amddiffynwr cryf yn Gwynfryn. Danghosodd Mr Jones fed diotta yn achos i afiechyd y wlad a thlodi y deyrnas. Nid yn hir yr anghofir ei bortread byw o sefyllfa miloedd o drig- olion y deyrnas yn eu tlodi mawr a'u dioddefiadau erch. Cawsom fwynhad nid bychan wrth wrando arno, a symbyliad hefyd i ddyblu diwydrwydd o blaid sob- rwydd yn y tir. Penderfynwyd anfon at y Prif Weinidog, &c., y priodoldeb o gael mesur Dirwestol i Gymru. Cynygiwyd y penderfyniad gan y Parch T. R. Jones (M.C.), ac eiliwyd gan y Parch J. Parry Brooks. Datganwyd yn ystod y cyfarfod gan Barti o Gaerwvs a Mr Moses J. Parry. Cyflwynwyd diolchgarwch i'r Llywydd a'r Parch Gwynfryn Jones gan Mr Evans, Pandy, a Miss Mathews, Maes y Coed. Chwefror lOfed. Dydd i'w gofio fydd hwn. Cafodd Dirwestwyr Caerwys fudd- ugoliaeth fawr ar Chwefror lOfed. Gwnaeth Byddin Dirwest ymosodiad ar ifarnau y dref, a lhvyddwvd i dynu i i- > '■ uair o honynt. Erys pedair etc, end dioich am hyn. Mae gweinidogion y lie— l-archn T. R. Jones (M.C.), a J. Parry Brooks wedi gweithio yn galed, a haedd- ent glod am eu hymdrechion. Yr un modd Cymdeithas Ddirwestol y Merched, yn neilltuol yr ysgrifenyddes, Miss Mathews, Maes y Coed. Enwau y tafarn- au wrthodwyd trwydded iddynt yw y '■ Queen's Head, y Drover's Arms," a'r Cross Foxes." Parch J. Parry Brooks. Deallwn fod Mr Brooks wedi cael gwahoddiad gan Gyfar- fod Chwarterol Treffynon, gynhaliwyd yn y Dre, i olynu y Parch D. Meurig Jones yn Medi nesaf. Drwg iawn fydd gennym ei golli o'n plitli. Nid ydym er hynny, ond yn llawenhau yw ei symudiad i fod yn arolygwr ein cylchdaith. Nid ydym yn ei golli, canys em harolygwr a fydd. Mae Mr a Mis Brooks yn gweithio yn rhagoroi gyda ni yn y Section yma o'r gylchdaith, a chwith fydd gennym eu colli. J. E.
RHUTHYN.
RHUTHYN. Y GYMDEITHAS D:)! WYLLIADOI,. Ar ol distawrwydd ac ychydig seibiant yn nglyn a'r Gymdeithas hon, ail gychwyn- wyd y cyfarfodydd, nos Fercher, Chwefror 4ydd. Yr ydym wedi bod mewn anhaws- der i gael noson gyfleus i ail agor y Gym- deithas trwy fod yma gymaint o gyng- herddau, a phethau cyffelyb yn y dyddiau hyn, fel y mae y noson penodedig y gymdeithas sef nos Iau wedi ei chymeryd yn mhell i mis Mawrth, ac y mae wedi mynd erbyn hyn yn "pick and gyda noson cyfarfod. Cynhaliwyd Social a Chyfarfod Amrywiaethol. Yr oedd y chwiorvdd ieuainc wedi Ilenwi y byrddau gyda danteithion o'r "sort oreu," ac yn ol pob vmddangosiad rhoddwyd "Justice" i'r luxuries a barotowyd. Liywyddwyd y cyfarfod gyda'i deheu- rwydd arferol gan ein parcllus weinidog y Parch W. G. Williams. I ddechreu y rhaglen cafwyd unawd ar y Berdoneg gan Miss Mair Jones. Adroddiad, Master Gordon Thomas. Adroddiad, Star of Bethlehem," gan Minnie Myra Jones. Can gan Miss Sinah Williams. Adroddiad, Robin Red Breast," gan Master Arthur Williams. Cystadleuaeth canu Ton i Emynaroddirarypryd. Dwyyncystad- iu, dyfamwyd y wobr i Miss Sinah Wil- liams. Beirniadaeth o'r liaw ysgrif oreu o'r Ganfed Salm i rai dan 10 oed. Daeth pedwar o bapurau i law, a'r oreu oedd vliss Mair Jones. Yna cafwyd englynion gan Mr John Davies (is-lywydd y Gym- deithas), un i'r llywydd ac un arall i'r Gymdeithas. Adroddiad rhagoroi o Siencyn, yr hen lane," gan Mr Robert Williams. Deuawd, Seren DIos," gan Misses S. Williams a Eliza Hughes. Cys- tadleuaeth, tynu darlun o fochyn ar y Black Board, a'i iygaid i fod wedi eu cau i roi y gynffon. Cynyrchodd gryn hwyi, a cawsonY 'sketches' da iawn, a dyfamwyd y wobr i Mr J. W. Owen. Can "Asleep in the Deep," gan Mr C. H. Thomas, L. &. P. Bank. Adroddiad, "DychweJiad John," Mr R. Williams. Fasiwyd diolchgarwch i bawb oedd wedi cymeryd rhan yn y cyfar- fod a'r Social Cvfeilhvyd gan Miss Wil- hams, Bee Hive. Yrnadawyd wedi i gyn- ulliact dda fvvynhau rvv-r ddwy awr a haner, a phawb yn teimio eu bod wedi cael gwerth y tocyn. R. F. Jr