Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
19 erthygl ar y dudalen hon
ISEION, GORE STREET, MANCEINION.
SEION, GORE STREET, MANCEINION. CYFARFOD BLYNYDDOL Y TRUST. Cyn- haliwyd hwn nos Sadwrn a dydd Sabboth, Chwefror 7 a'r 8fed, pryd y cawsom ein breintio a gwasanaeth gwerthfawr y Parch Charles Jones, Bangor. Dyma mi gredaf .oedd y waith gyntaf iddo ein gwasanaethu mi ar ol ei ymadawiad o'r Coleg, ac ar ol y gyfres godidog o bregethau gawsom .ganddo, gobeithiwn cawn ei wel'd dipyn ya amlach yn ein plith. Traddododd bregethau grymus a dylanwadol dros ben, ..efengyl hynod o amserol, yn enwedig i'r bobl ieuainc, gyda galwad ynddi i fyw Crist, ac i roi ein cwbl iddo Ef. Roeddwn wedi clywed llawer iawn am ei lwyddiant fel bugail, hefyd fel pregethwr poblog- aidd, ond dyma oedd y tro cyntaf i ni gael y fraint o'i groesawu i Gore St. Diolchwn iddo am ei gyngor buddiol. a'i eiriau doeth, a gobeiihiwn eu bod wedi syrthio ar dir da. Y MYNEGYDD. Mae chwarterolyn y GyIchdaith am y chwarter presenol eisoes wedi dod i law ac yn cynnwys adroddiad ,cyflawn o'r oll o'r aelodau am y flwyddyn diweddaf. Heblaw hynny ceir conantau am amryw o'n cyfeillion ymadawedig, hefyd cofnodion y Cyfarfod Chwarter, ■Cyfarfod y Pregethwyr ac ym mlaen, gyda'r plan am y Chwarter. Yr oil am ddwy geiniog. Gan fod amryw wedi hys- bysu y buasent yn caru cael copi o'r Mynegydd yn rheolaidd, bydd yr Ysgrif- envdd, Mr R. M. Williams, Chapel House, Hardman Street, yn barod iawn i'w danfon i unrhyw gyfeiriad am 10c. y flwyddyn, neu 2-ic yr un (inland postage). Mae'r cylchgrawn hwn o dan olygiaeth ein parchus Arolygwr, y Parch Aneurin Lloyd Hughes, yn llawn werth ei bris, ac yn cynwys fel arfer Newyddion Lleol, bywgraffiadau o Enwogion Cylchdaith Cymreig Manceinion, ac yn mlaen. Mae yn hynod o dyddorol i'r rhai sydd wedi bod yn dal perthynas a'r Gylchdaith. CLEIFION. Mae'n dda genym gofnodi fod Mr Rees yn dal i wella er yn araf, araf iawn, eto mae ychydig o welliant yn gal- ondidmawr. Mae yn chwith iawn golli ei wasanaeth yn Gore Street. Dymunem hefyd datgan ein llawenydd at ddychwel- iad gartref May, sef eneth fach Mr a Mrs John Thomas. Mae May wedi bod yn yr Infirmary am wythnosau lawer, 'rydym wedi ei cholli yn y Gobeithlu a'r Ysgol Sul. Dymunwn adferiad llwyr a buan iddi. YMDRECH YR ADGYWEIRIO.—Gan fod y Cyfarfod Blynyddol wedi myn'd heibio, rydym am droi y 'screw' dipyn gyda'r ,drysorfa uchod. Fe] yr ydychyn gwybod Thaid ei chau i fyny erbyn yr wythnos gyn- taf ym Mawrth, a hyderwn y gwna pawb ei oreu gyda'r ymdrech er mwyn ei gwneud yn un llwyddianus. Ni charwn ddod ar ol eich addewidion gyda pistol" mewn un Haw i ymofyn am eich ewyilys da," ond carwn yn hytrach i boced Mr Jenkins fod yndebygi rhyw "fagnet" fawr yn tynu -eiela pres i mewn. PRYNES. CYMDEITHAS DDIWYLLIADOL.—Er nad oes crybwylliad wedi bod er's peth amser yn y G. N. am y Gymdeithas uchod, yr ydym wedi cael cyfarfodydd rhagorol mewn ffordd o bapurau, dadleuon, ac anerchiad- au, gan frodyr a chwiorydd yr eglwys. Nos Fercher, Chwefror lleg, oedd noson planty Band of Hope. Cafwyd cynulliad gweddol, ond fe allasai fod yn well. Yn ystody cyfarfod cafwyd caneuon, adrodd- iadau, a 'dialogues,' gap y plant. Fe waaethant eu gwaith yn rhagorol iawn, ac yr wyf yn sicr fod pawb wedi mwynhau eu hunain wrth wrandaw arnynt. Wrth ddiolch i'r plant carwn ddiolch hefyd i Mr Jenkins a Miss Marie Roberts am ddysgu y plant eu rhanau mor dda. Y mae y cyng- herdd yma yn dangos ol llafur ac ymdrech ,mawr ar ran y brawd a'r chwaer a nodwyd eisoes, ac mae hefyd yn dangos fod y Band of Hope yn llwyddo dan ofal Mr Jenkins. Gobeithiwn bydd y Band of Hope yn ciore Street yn parhau i lwyddo yn y dyf- odol. Yr ydym hefyd yn diolch i Miss Sally Williams am ganu. Cymerwch nodiad o'r dyddiad Mawrth 25ain, noson fawr y tymor, Social y Ilanciaiu." YSG. I
SALEM, CYLCHDAITH ABERGELE.
SALEM, CYLCHDAITH ABERGELE. CYMDEITHAS DDIWYLLIADOL.—NOS Wen er, Chwefror 6ed, cafwyd cyfarfod adlon- iadol dan ofal Mr John Davies, ac o dan lywyddiaeth y Parch E. 1. Humphreys, B.A., B.D. I ddechreu'r cyfarfod cafwyd datganiad hwylus ryfeddol gan barti Ml John Davies. Wedi hyny cafwyd solo gan Mr John Jore; a duet gan Master Willie Jones a Miss Florence Edwards. Y peth nesaf ydoedd adroddiad gan Mr Richard Roberts, Boith, ac yn wir y mae ganddo -ddawnarbenig fel adroddwr. Testyn yr adroddiad ydoedd Molawd Cymru." Y peth nesaf ar y programme ydoedd dat- ganiad gan barti Mr John Davies Enw y dos ydoedd Elizabeth," wedi ei chyfan- soddi gan Mr John Jones aelod o'r Gym- -deithas, ac yr ydym oil yn teimlo fod iddo ddyfodol gwych fel cyfansoddwr tonau. Wedi hynny cafwyd cystadleuaeth, sef -darllen darn heb ei atalnodi. Daeth gryn saith o honynt ymlaen i gystadlu. Y peth nesaf ydoedd cystadleuaeth, sef darllen adnodau o'r Beibl. Daeth gryn ddeg o honynt ymlaen i gystadlu a chafodd Master Willie Jones y wobr, sef chwe- cheiniog. Rhoddwyd v wobr gan Mr Robert Jones, Bodlondeb. Terfynwyd y cyfarfod trwy ddatganiad parti Mr John Davies, ac yr oedd pawb o honom yn unfryd unfarn ar ddiwedd y cyfarfod eiu bod wedi cael gwledd yn feddyliol, ac yn ysbrydol tuhwynt i'r cyffredin. YSG. I
ICOLWYN BAY. ,I
COLWYN BAY. I Y GYMDEITHAS LENYDDOL—Cafodd y "Gymdeithas y fraint yn ddiweddar o wrando'r Parch Hugh Hughes, Colwyn, yn traddodi annerchiad ar Yr Eglwys yn ei pherthynas a. chwestiynau cymdeithasol y dydd." Daeth cynhulliad da ynghyd, ac ymdriniodd Mr Hughes yn feistrolgar ar bwnc y tir, gan roddi sylw i fwriadau y Llywodraeth ar y inater. Siaradwyd gan amryw ar y terfjn; a diolchwydyn gynes i Mr Hughes am adod atom am y trydydd tro. Nos lau, lonawr 29ain, cafwyd dadl ddyddorol odiaeth ar y cwestiwn Pa un ai trwy ddarllen ai trwy sylwi vr ennillir mwyaf o wybodaeth?" Dadleuai Miss Griffith, Lawson Villa, dros ddarllen, a Miss Williams, Cartref, dros sylwi. Cym- erodd yr holl aelodau ran yn yr ymdrafod- aeth a barnwyd trwy fwyafrif mawr o blaid darllen. Chwefrbr 5ed, dau o aelodau ieuainc y Gymdeithas oedd i gymeryd rhan trwy ddarllen papurau. Testyn Miss Lily Owen, Rydal Mount, ydoedd "Rhyddid yr Efeng- yl," a Mr David Ellis ar Wefus Bur." Ni ddaeth y brawd ieuanc yno, ond anfon odd ei dad yia ei le, a gwnaeth waith rhagorol. Mwynhawyd gwaith y ddau yn fawr. Chwefror 12fed, disgwyliem y Parch Madoc Roberts atom v noson hon, ond cawsom ein siomi, oherwydd fod ganddo gyhoeddiad mewn lie arall yn y gylch- daith. Cymerwyd ei le ar fyr rybudd gan y Parch Rhys Jones, a thraddododd anerchiad ar Mahomet a'i grefydd," Cymerwyd y gadair gan Mr Robert Thomas, brawd annwyl a ffyddlon sydd newydd ddod atom o Benmachrio. Diolchwyd i Mr Jones ar gynygiad Miss Williams, Liverpool House, ac eiliad Mr Roberts, Bod Armon. LLESTRI CYJMUNDEB UNIC.OL.-Pender- fynodd Eglwys Horeb gael llestri Cymun- deb newydd, ac aeth Mr Fred Williams a'r Parch Rhys Jones o gwmpas holl aelodau yr eglwys i dderbyn rhoddion tuag arynt. Cawsant dderbyniad siriol, a chasglwyd digon i dalu am danynt. Y nos Sul olaf o Ionawr y defnyddiwycj hwy gyntaf, pryd y derbyniwyd chwech o bobl ieuainc yn gyflawn aelodau o'r eglwys gan y Parch Rhys Jones. Cyflwynwydf Beibl i bob un o'r chwech, a siaradwyd gair pwrpasol wrthynt gan y gweinidog. Bu Mr David Williams ac yntau am wythnosau yn eu cyfarfod er eu paratoi gogyfer a'u derbyn. Cafwyd gwasanaeth dwys ac effeithiol iawn. Y SWPER BL YNYDDOL- Swn paratoi ar gyfer v swper a glywir y dyddiau hyn. Gwnaeth y chwiorydd enw iddynt eu hun- ain y llynedd, a mawr fu'r ganmoliaeth i'r Hot Pie Supper." Ar ysgwyddau Mrs Shadrach Evans a Mrs George Williams y disgynodd y cyfrifoldeb o'i. drefnu eto eleni, ac nid oes modd rhagori arnynt. Nid oes dim yn ormod ganddynt wneud er sicrhau llwyddiant y swper, a chynorth- wyir hwy gan nifer o chwiorydd teilwng i werthu tocynau. Os bydd ar rai o ddar- llenwyr y Gwyliedydd eisieu swper da yn rhad, cofier am Horeb, nos Iau, Mawrth 5ed. Bydd cyngerdd yn y capel tra yr a'r swper ymlaen yn y Schoolroom. Y;Cad- eirydd fydd y Cynghorydd John Jones, Grimsby House. I GOH. I
I BRONYNANT.'.I
I BRONYNANT. I CYFAREOD PREGETHU BLYNYDDOL.—Cyn- haliwyd yr uchod dydd Sul, Chwefror laf, hyd dydd Mercher, Chwefror 4ydd. Preg- ethwyd y Sul gan y Parch W. P. Roberts, Colwyn. Nos Lun gan y Parch Rhys Jones a nos Fawrth a dydd Mercher gan y Parchn 0. Madoc Roberts, Conwy, ac Edward Davies, Blaenau Ffestiniog. Cafwyd cynhulliadau da a phregethu grymus. Bu'r eglwys ar ei gliniau am yr wythnos flaenorol a theimlem ryw naws ysbrydol ac eneiniad ar yr holl gyfarfod ydd.. I GOIl. I
1- iABERDAR. II
1- ABERDAR. I EGLWYSI RHYDDION. Yn y cyfarfod blynyddol dewiswyd y Parch James Griff- iths (B.), yn Llywydd, a'r Parch H. O. Hughes, Seion, yn Is-lywydd. Llongyf- archiadau. DOSBARTH BEIBLAIDD.-Cymerwyd cad- air yr athraw yn y diweddaf gan Mr H. Lloyd (4b Hevin), un o is lywyddion y Gymdeithas Ddiwylliadol. Dilynir Maes Llafur yr enwad. DADL.—Dan nawdd y Gymdeithas Ddi wylliadol, cafwyd dadl ar y testun, "A ddylai crefyddwyr gefnogi y Darluniau Byw ? Cadarnhaol, Mr W. J. Nicholas nacaol, Mr J. Evan Jones. Llywyddwyd gan Mr Morgan Watkins, un o'r Is-lywydd- ion, a siaradwyd gan Mri H. Lloyd (Ab Hevin), Tom Lewis, Mrs H. O. Hughes, Parch H. O. Hughes, a Llywydd y noson. Noson frwd a llewyrchus, a bydd ynwerth gweled y papurau wedi eu hargraffu yn y Gwyliedydd." CWRDD GWEDDI.—^Trwy absenoldeb y pregethwr bore Sul diweddaf, cafwyd cwrdd gweddi, yn ystod pa un y rhoddwyd anerchiad brwd a byw ár "Genhadaeth Llywydd y Gynhadledd, a Mr Gipsy Smith," gan Mr Wm. Jones. Mae son am, y cwrdd hwn. CYMUNDEB.- Yr oedd cynulliad cryf nos Sul yn derbyn y Cymundeb o law yr Arol- I ygwr. Da gennym fod y teulu yn hapus yn y lie. 1, 6 UN OEDD YNO.
I TREORCHY.Ij
I TREORCHY. Y GYMDEITHAS DDIWYLLIADOL.-Nos Fercher, Chwefror 4ydd, o dan lywydd- iaeth ein gweinidog y Parch E. Isaac, darllenwyd papur gan Mr Ed. Morris (Ap Maldwyh) ar Hen Ofergoelion." Treul iasom noson ddifir yn nghwmni yr hen Gymru, a'u gwahanol ysbrydion, pa rai oeddynt yn hynod gyffredin yn yr hen amser gynt, ond erbyn heddyw fel mae yn hyfrydwch meddwl, nid oes ond son am danynt ynmysg y pethau a fu. Y duedd sydd ynom i gredu mae rhyw fath o wen did yn y genedl Gymreig oedd yr Hen Ofergoelion hyn, ond profodd yr Ap yn alluog iawn fod i bob cenedl ei Ofergoel- ion, ond fel mae addysg a moesoldeb yn dod yn brif bwnc yr oes, mae wedi ymlid pob math o'r cyfryw allan o'r tir, ac yn lie yr ystraeon am ysbrydion, Tylwyth Teg a glywyd ar hen aelwydydd Cymru, ceir heddyw son am Grist a'i farwol glwy, a dygir y plant i fynu mewn awyrgylch lawer purach, ac fel y canodd un o'r beirdd:— Cartrefi dedwydd Cymru, Mae ynddynt fuddiol fyw, Ac addysg iach pob plentyn bach, Yw parchu dyn a Duw. Wedi talu y diolchiadau arferol terfyn- wyd trwy ganu Hen vVlad fy Nbadau." Y PARCH D. 0 JONEs.-Nos Fercher, Chwefror lleg, cafwyd darlith o dan nawdd y gymdeithas gan y Parch Emrys Jones, Forth, ar y Parch D. O. Jones, Pen machno. Daeth cynulleidfa dda ynghyd a chafwyd cyfarfod bendithiol, ,a teimlad pawb oedd, mai da oedd i ni fod yno. Siaradwyd yn mhellach gan amryw o'r brodyr ac hefyd ein gweinidog. Cymer- wyd y gadair gan Mr John Morgans. Wedi canu emyn terfynwyd trwy weddi gan y llywydd. M. M.
TRE'R DDOL.
TRE'R DDOL. MARWOLAETH.-Chwith gennym orfod cofnodi marwolaeth yr hen fam Mrs Elizabeth Jones, Ty'wern. Ehedodd ei hysbryd yn dangnefeddus nos Lun, Chwef- ror yr 2il. Ni bu yn gorwedd ond am ychydig ddyddiau, er ei bodwedi cyraedd ei phedair a phedwar-ugain (84) oed. Cadwodd ei hysbryd yn ieuanc i'r diwedd. Ni phallodd ei sirioldeb a'i charedigrwydd gan bwysau y blynyddoedd. Yr oedd yn Gristion trwvadl. Gadawodd i alaru ar ei hoi ddwy ferch, un mab a wyr, oedd fel mab, trwy mai hi a'i mhagodd o'i faban- I dod, sef Mr J. E. Jones sydd yn awr yn Ysgolfeistr yn Crynant, Deheuair Cymru. Yr unig un sydd gartref ydyw Miss Jones, yr hon fu'n dyner a gofalus iawn o'i mham yn ei henaint. Cymerodd yr angladd le prydnawn Gwener canlynol, pryd y gwasanaethwyd wrth y ty gan y Parch R. H. Pritchard ac wrth y bedd yn Eglwysfach gan y Ficer. Y nos Sabboth canlyriol pregethwyd pregeth angladdol gan y Parch R. Morgan. Cysured yr Arglwydd y teulu yn eu trallod o golli un fu mor gu ganddynt. GOH,
PRESWYLFA, LLANDUDNO JUNCTION.
PRESWYLFA, LLANDUDNO JUNCTION. SOCIAL.Dyna yw y gwyn yn y lie hwn fel mewn llawer man arall, prinder ariar, i dalu ein dyledion, o thuag at gyfarfod dip- yn ar y gofynion sydd, cynhalivvyd Social yma nos Iau, Chwefror 12fed, dan nawdd y chwiorydd ieuainc. Yr oedd y pen I trymaf y gwaith ar Mrs W. H. Roberts, Wenallt, a Miss M. J. Roberts, Rhoslan, a gwnaethant eu gwaith yn rhagorol. Treul- iwyd noson ddifyt trwy ganu, adrodd, barddoni, &c., ac hefyd yr oedd y byrddau wedi eu hulio a'r danteithion goreu. Lly- wyddwyd yn ddeheuig gan ein parchus weinidog. Cafodd y cyfarfod gefnogaeth dda a chawsom ^ao elw. Cynhelir cyfarfod cyffelyb eto Mawrth 12fed, dan nawdd y brodyr ieuainc a'r hen lanciau. Cawn wel'd pa un fydd y goreu. Disgwyliwn am gymorth gan eglwysi eraill y Gylchdaith. I c.
HARLECH.
HARLECH. Disgwyliais weled yn y Gwyliedydd Newydd air bach yn cofnodi hanes mar- wolaeth a chladdedigaeth y chwaer Sarah Jones, anwyl briod y diweddar John Jones, Bookseller, Penlan, Penrhyndeu- draeth. Am flynyddau lawer bu yn aelod hynod o ffyddlon yn eglwys y Wesleaid yma, a dygodd i fyny chwech o blant, ac o honynt y mae pump yn fyw yn awr i hiraethu ar ol un ag oedd yn anwyl iawn ganddynt. Yn ddiweddarach ymfudasant oddiyma i Penrhyndeudraeth, ac fel pob tad a mam teilwng o'r enw, yno hefyd buont yn aelodau ffyddlawn am amser maith hyd nes iddynt gael eu cornelu gan afiechyd. Yr oedd yr hen chwaer ymad- awedig yn gymeriad ag yr hoffid yn fawr gan bawb a i hadwaenai, yr oedd yn hyn- od o ddiabsen, dywedai y goreu am bawb, ac mae hwn ynddo ei hun yn rhinwedd, ac yn enill edmygedd a pharch pa le byr/ag y ceir. Fel Ilawer os nad yr oil o deulu'r ddaear cafodd ei rhan o brofedig- aethau, ond dyna ei phrofiad er hynny ydoedd fod yr Arglwydd yn ddoeth, ac yn drugarog ac ymostyngai iddo yn yr oil. Wedi i'r hen babell wanychu fel nad aliai gerdded mwy i'r moddianau, byddai brod- yr duwiol a charedig yn mynd i'r cartref ati i gynal cyfarfod gweddio yn awr ac eilwaith, pa rai a fwynheid yn neullduol ganddi, a son y byddai yn fynych am y mwynhad, a'r nerth a ddeibyniai trwyddynt hyd nes iddi eilwaith fwynhau yr un fendith. Ond er pob gofal o eiddo y plant a'i chyfeillion, tra'r flwyddyn bron terfynu, bu iddi hithau hefyd derfyn ei gyrfa ddaearol Rhagfyr 27ain, 1913, a heb- ryngwyd ei gweddiilion marwol at ei phriod i gladdfa Tryfar, Harlech, bron cyrhaedd ei 80 mlwydd oed. Bellach nid oes genym i'w wneud ond trwy y geiriau hyn roddi mynegiant o'n cydymdeimlad a'r teulu yn eu profedigaeth, ac ar iddynt si hefelvchu vn ei rhinweddau oil. Gwas- anaethwyd wrth y ty gan y Parch Owen I Evans, Portmadoc, ac ar lan y bedd gan Parch W. Langford Brooks. I GOH.
I GRAIGFECHAN, RIlUTHYN.
I GRAIGFECHAN, RIlUTHYN. COFFEE SUPPER A DARIJTH.—Cynhal- iwyd yr achlysur hwn yn y lle uchod mewn modd llwyddiannus iawn, cynulliad fawr a ddaeth ynghyd yn ngwyneb y tywydd anffafriol. Mwynhawyd y Swper gan bawb oedd yn bresenol fel ag yr oedd swn canmol ar bob llaw. Y mae chwior- ydd eglwys Graigfechan yn deall yn dda erbyn hyn pa fodd i ddarparu ar gyfer anghenrheidiau cynaliaeth y corph. Y maent wedi cael experience trwy parot, oi ar gyfer dieithriaid i'w cyfarfod pre- gethu, ac hefyd ar gyfer cyfarfodydd chwarterol. Y darlithydd yma oedd Mr Caenog Jones, Coedpoeth, ar y testyn, "TeuluAbtam Wood." Cymerwyd y gadair heb siomedigaeth oherwydd tuedd sydd yn y rhan fwyaf o gadeirwyr dewis- edig y dyddiau hyn i siomi, gan E. T. Hughes, Ysw., The Stores, Rhuthyn, gwr ag y mae haelioni ef a Mrs Hughes yn amlwg yn ein plith fel Wesleyaid cylch- daith Rhuthyn, ac eto yn y fan yma a fwriodd rodd haelionus a theilwng i Drysorfa Capel Graigfechan. Cymerwyd yr .arweiniad yn y diolchiodau, &c., gan ein parchus weinidog y Parch W. G. Wil- liams..■ i • R. F.J. I
IDINBYCH.--I
DINBYCH. I PREGETHU DiWYGIADOL.-Edrychid yrn- laen tua dechreu y flwyddyn i gael gwas- anaeth y Parch A. W. Davies. Rhyl, i draddocli cyfres o bregethau adfywiadol, ond o herwydd yr afiechyd tost ac a'i goddiweddodd methodd ddod. ac yn yr argyfwng sicrhawyd gwasanaeth y Parch Hugh Evans, Wyddgrug. Piegethwyd nos Fercher gan y Parch J. Parry Brooks, Caerwys. Ni welsomneb yn ymaelodi o'r newydd, ond cafwyd pregethau efengyl- aidd gan y naill a'r Hall. Bydded i'r dylanwad aros yn hir. LLWYDDIANT.—Gyda hyfrydwch yr hys- byswn am lwyddiant Mr D. Berwyn Davies, mab Mr a Mrs D. H. Davies, Ber- wynfa, sef ei waith yn dod allan yn llwyddianus drwy arholiad terfynol y Law Society. Mae erbyn hyn wedi cysyiltu ei hun a ehwmni enwog o gyfreithwyr yn y Brif-Ddinas. Bu yn aelod ffyddlon yn Mhendref, pan oedd gartref. Dymunwn ei longyfarch ar ei lwyddiant, a gobeithiwn y ca yrfa lwyddianus yn mhob cyfeiriad. DADL.—Bu dadl frwd a dyddorol dros ben rhwng Cymdeithas Pendref, a Chym- deithas Lon Swan (A) ar y testyn Ai mantais ai anfantais yw enwadaeth i grefydd. Gan fod y testyn yn un arnseral edrychid ymiaen at y noson, ac yn sicr ni chawsom ein siomi. Agorwyd o blaid Lon Swan gan Mr Williams (Bradleys) a Mr J. Morris Jones, dros y cadarnhaol. Cymerwyd ochr Pendref, sef y nacaol gan Mr E. H. Roberts a Mr E. R. Jones, Post- master. Cafwyd anerchiadau cryf iawn o o blaid ac yn erbyn. Credwn mai buddiol yw cael gwynebu cymdeithas arall i ddadleu a hi. Edrychir yn mlaen am noson gyffelyb eto yn y dyfodol. J GOR. I
I HIRWAEN, RHUTHYN. I
I HIRWAEN, RHUTHYN. I Yn Nghymdeithas Ddiwylliadol y lie uchod nos Wener, Chwefror (3ed, caed dadl, "Pa un ai y dref ai y wlad yw y mwyaf manteisiol i fyw ynddo ar les crefydd ? Cymerwyd y Wlad yn ddeheuig gan Mr Richard Roberts, Nantyne, a'r Dref yr un mor alluog gan Mr Edward Roberts. Siar- adwyd yn mhellach gan Miss H. Roberts a Mr R. Roberts dros y Wlad, a Mr J. W. Owen dros y dref. Llywyddwyd gan Mr E. Rogers Jones. Nos Wener diweddaf, Chwefror 13eg, ynglyn a'r Gymdeithas, caed dau bapur pur syl weddol. Hanes "Isaac" gan Miss Fanny J. Evans, a Moddion Cadwedig- aeth gan Mr Richard Roberts, Kron- dirion. Llywyddwyd gan y Parch W. G. Williams. Cystadleuaeth, enwi Siroedd Cymru, Master Thomas Hughes. Cafwyd can hefyd gan Miss Winnie Roberts. I R. F.J.
I RHUTHYN.
I RHUTHYN. Y GYMDEITHAS DDIWYLLIADOL.—Ar ol terfynu y gwasanaeth cyhoeddus nos Sab- both, Chwefror lofed, cynhaliwyd cyfarfod mewn cysylltiad a'r Gymdeithas i wran- daw ar ddarlleniad o bapur gan Mr Fred Jones, ar "John Bunyan." Braslun o hanes ei fywyd ac ychydig o hanes y cyf nod yr oedd yn byw ynddo. Teimlwyd o herwydd cymhwysder y testyn iiia. doeth oedd ei gael fel y bu, ac yn wir cafwyd gwell cynulliad o lawer y noson yma nac a gafwyd yn ystod y tymor, ac eitbrio Cyfarfodydd Amrywiaethol. Siaradwyd ar gynwys y papur gan y Llywydd, y Parch W. G. Williams a Mr Hughes, Station House. Wedi cynyg a eilio pas- iwyd diolchgarwch unfrydol i Mr Jones am ddarparu papur mor werthfawr ac adeiladol. Yr ydym yn edrych yn mlaen at nos Iau nesaf am bapur rhagorol eto gan Mr Hughes, Station House, ar Werthfawrogiad o Dewi Wyn." GOII. 1
ABERDYFI. ,\,I
ABERDYFI. I Y GYMDEITHAS DDIWYLLIADOL. Nos Lun diweddaf, yn y Gymdeithas uchod, o dan lywyddiaeth Mr Hugh Griffiths, cafwyd papur hynod o ddiddorol ac addysgiadol gan ein gweinidog y Parch J. E- Thomas. Testyn papur Mr Thomas oedd, "Paham yr wyfyn Weslead ? Yn sicr cafodd y cynulliad da oedd yn bresen- ol fudd mawr wrth wrarido ar bapur oedd wedi ei ysgrifennu yn syml fel y gallai pawb ei ddeall, etto yn cynwys prif Ath- rawiaethau Rheolau a Chenadwri Wesle- aidd. Cynygiwyd a phasiwyd pleidlais o ddiolchgarwch i Mr Thomas, a siaradwyd ymhellach gan amryw o frodyr eraill. YSG. I
TABERNACL, TREGARTH. I!
TABERNACL, TREGARTH. I Cynhaliwyd cyfarfod adloniadol yn y, lie uchod nos Iau; Chwefror 12. Gwasan- 1 aethwyd mewn canu ac adrodd gan blant ( y lie, a gwnaethant eu gwaith vn rhagorol. Cafwyd dwy gystadleuaeth, sef canu pen- illion chwaethus ar alaw penodedig. Beirniadwyd gan yr Athro R. H. Jones, Deiniolen. Adroddiad gan John Jones, Moel Rhiwen, yn ddigrif ddigon. Gwobr- f Vv'ywyci y plant am werthu tocynau. Ar- J weiniwyd y cyfarfod gan Mr W. G. Jones, Rhiwlas, a therfynwyd trwy i'r Athro R. H. Jones ganu. Disgwylia, y plant am gyfarfod teoyg eto yn fuan, a diau y cant eu dymuniad.. Melus, moes rnwy. I YSG.
I-MYNYDD SEION, LEEPWL.
I MYNYDD SEION, LEEPWL. Y GYMDEITHAS LENYDDOL.—Nos Sadwrn, Chwefroi Bfed, cynhaliwyd cyfarfod canol- tymor y Gymdeithas, yr hwn a gymerodd y ffurf o Social. Parotowyd lluniaeth flasus gan y Misses Mary L. Jones ac Olwen Williams. Yn y cyfarfod amrywiaethol dilynol, llywyddwyd gan y Parch. W. O. Evans, a chanwyd gan Mri John Thomas, John Simon Lloyd, ac Arthur Jones, ac ad- roddwyd gan Mr Verney Roberts. Cyfeil- iwyd gan Mr Bertie Thomas.. Cyfiwyn- wyd pleidlais wresog o ddiolch i'r chwior- ydd a'r brodyr am eu gwasanaeth, Caf- wyd noson ddifyr. TRWY'R DRYCH ydoedd testyn anerch- iad diddorol rcddwyd gan Pedrog nos Sadwrn, Chwefror 15. Llywyddwyd gan y Parch. W. O. Evans. Edrychir yn mlaen gyda llawenydd at ddyfodiad Pedrog i'n mysg yn flynyddol, a theimlai yr aelodau yn fwy diolchgar nac erioed Iddo qm y darluniad bywiol a chywir roddai 0 fywyd ei Lan enedigol a'r cymeriadau gwreiddiol adwaenai pan yn ifapc. DERBYN AELODAU.—Derbyniodd y Parch W. 0. Evans 17 o bobl ieuainc i undeb Ilawn a'r eglwvs ilos Sul, Chwefror 9. Yr oedd y wasanaeth yn un a gofir yn hir. Bu yr ieueuctyd am rai wythnosau dan hyfforddiant yr Arolygwr, acyn myfvrio llyfr cyfaddas a anrhegwyd iddynt gan yr eglwys. Aeth Mr Evans trwy y gwasan- aeth o'u derbyn gyda manylder a dwyster. Gorchfygwyd ei deimladau unwaith neu ddwy, ac yr oedd lliaws o aelodau yr eglwys dan deiml,ad dwys, gan faint yr eneiniad a orffwvsai ar y gwasanaeth. Ar ol ysgwyd Haw a phob un o'r rhai ieuainc, anrliegodd yr Arolygwr hwy, ar ran yr ,wr h?,i-y, a.r ran yr eglwys, à chopi hard4 o'r Testament New- e,-lw, ys' -Iid ydys yn cofio i.'r ri,o,- ddifrifol a phwysig gael ei roddi arachly- sur cyffelyb, a diau y gwasanaetha hynny i adael arg/aff 'arhosol ar yr eglwys yn gyffredinol, ac ar y bobl ieuainc a dder- byniwyd yn neilltuol. Sylweddolwyd y pwysigrwydd a berthyn i aelodaeth eg- lwysig. YR YSGOL SUL.-Erbyn hyn mae'r Cylchwyl yr Ysgol Sul yn mhlith y pethau gorffennol Rhoddwyd sylw arbenig i'r plant yn y pwlpud ar yr wyl gan y Parch. W. O. Evans, ac yn y prydnawn cafwyd adroddiadau a chaneuon svvynol gan y plant o dan arweiniad Mr Ellis Jones. Llywyddwyd y cyfarfod gan y Hywydd, Mr John Hughes, yr hwn erbyn hyn sydd wedi ymddiswyddo. Anrhegwyd llyfrau i'r plant am eu ffyddlondeb, Teimla'r eglwys yn ddyledus i'r svvyddogion a'r athrawon am eu diwydrwydd. Y llywydd newydd ydvvv Mr Humphrey Jones, gynt o Fachynlleth. ♦
CARNO.
CARNO. DARLITH.—Breintiwyd yr eglwys Wesle aid nos Wener, Chwefror 6ed, a gwasan- aeth werthfawr y Parch J. Roger Jones, B.A. Traddododd ei ddarlith boblogaidd ar Lyfr Genesis," a chawsom glywed llawer o bethau newyddion, pethau nad oeddym yneu deall o'r biaen, ac rwyn sicr eu bod wedi creu awydd i ddarilen a chwilio mwy, yn enwedig ymhlith y dos- barth ieuainc, wedi gwrando y ddarhth. Y mae ein syniad yn llawer uwch am Dduw, ac y bydd i ni ei wasanaethu yn ffyddlon-- ach nag erioed. Brysied i'n plith yn fuan eto, CadeiriwydynL ddeheuig gan Dr. E. Davies Rees, Caersws. MARWOLAETH.—Mae angeu yn tori i lawr ar y dde a'r aswy. Yr wythnos ddiweddaf yroeddym yn cofnodi marwolaeth yr hen. chwaer Mrs M. Ashton, wedi cyrhaedd yr oedran teg o 85 mlwydd oed ond hedd- yw, gwraig ieuanc 35 mhvydd oed, sef Mrs M. Munford, priod Mr T. Munford, Lluest. Ni fu yn gwaeiu ond ychydig dros wyth- nos, a phan ddaeth y newydd ei bod wedi ehedeg i fyd arall brawychwyd yr ardal. Nid oedd y chwaer ymadawedig yn alluog i roddi ei phresenoldeb yii nliy Ddu w yn gyson, ond gofalai am yr achos, ac am anfon ei phriod a'i phlant yno, a chaem bob amser dderbyniad croesawgar yn ei chartref, ac yr oedd yn Weslead selog. Claddwyd ei gweddillion yn mynwent rydd Llangadfan dydd Sadwrn, Chwefror Meg. Cynhaliwyd gwasanaeth wrth y ty am 8 o'r gloch y bore, pryd y gwasanaeth- wyd gan y Parchn Evan Roberts, Caersws, a J. Williams, B.A. (M.C.). Yr oedd hefyd yn bresenol y Parch. T. Bowen Evans (A.). Yna cychwynwyd am yr orsaf, a chyda'r gerbyares am Llanfaircaoreimen. Yr oedd nifer o gerbydau ac amryw ar fieirch wedi dyfod i'w cyfarfod yno, ac erbyn cyrhaedd Llangadfan yr oedd tyrfa luosog wedi dyfod ynghyd i dalu y gymwynas olaf iddi. Yr oedd yr ymadawedig yn enedigol o La'ngadfan, ond wedi byw yma ers rhai blynyddau: Gwasanaethwyd yno gan Mr Evans, Lay Agent, a gweinidog y M.C. Gadawa briod a 10 o blant bycnain i alaru eu colled, a'r hynaf ond 14eg oed. Mae eih cydymdeirnlad dyfnaf a'r teulu yn eu galar a'u colled o fam, a diddaned Duw hwynt, a'r nef a'u hamddiffyno. H.M.
PONTARDULAIS.
PONTARDULAIS. CYFARFODYDD DiWYGIADOL.-Ddechreu y flwyddyn hon cafwyd cyfres o gyfarfodydd bendithiol iawn o dan nawdd yr eglwysi lleol, a'r pregethwr ydoedd y Parch Barrow Williams, Llandudno. Wedi hynny caf- wyd wythnos o .Genhadaeth neuilduol yma, pryd y gwasanaethwyd gan weinid- ogion y lie a'r Parchn Keri Evans, W. W. Lewis, a Trefor Jones, Llapelly. Amqan y Genhadaeth ydoedd dyfnhau y bywyd ys- prydol yn y He, a chredaf ei bod wedi cyr- aedd ei hamcan i raddau da iawn. Y PARCH MADOG ROBERTS.—Y peth mwyaf diweddar ydyw ymweliad y Parch 0 Madog Roberts a ni fel eglwys Wesle- aidd y lie, yr hyn gymerodd le y Sabbath diweddaf, Chwefror 15fed. Cawsom gan- ddo ddarlith gampus nos Sadwrn ar y Lestyn, "Ieuan Gwynedd." Darlith dda a :hynulliad ardderchog. Cadeiriwyd yn jdeheuol gan Mr J. L. Davies, Prif Athraw Ysgol y Cyngor, yn absenoldeb y Cadeir- {dd penodedig, Mr D. Griffiths, yr hwn a oflodd am danom trwy anfon rhodd deil- vng i'r Drysorfa. Traddododd Mr Rob- ots dair o bregethau y Sul canlynol i gyn- llliadau da, yn enwedig yr hwyr. Teim- lwyd tod yn y pregethau genadwri ar gyfer yr oes, Y dystioiaeth gyffredinol yw mai braint fawr oedd cael eistedd o dan v fath weinidogaeth. Ein dymuniad yw am i'r had da a hauwyd gael dyfnder daear, fel y dygo ffrwyth toreithiog. Dechreu- wyd y gwahanol oedfaon gan ein pregeth- wyr cynorthwyol perthynol i'r eglwys, fel y canlyn :—Boreu, Mr John Lewis; pryd- nawn, Mr T. J. Griffihs; hwyr,"Mr Hugh Jones. I GOH.
IGYFFIN, CYLCHDAITH CONWY.\
I GYFFIN, CYLCHDAITH CONWY. CYFARFOD PREGETHU BLYNYDDOL.—Cyn- haliwyd yr uchod yn Soar, yn dech'reu Sul, Chwefror 8fed, pryd y pregethwyd gan y Parch G. J. Owen, Perimaenmawr, a nos Lun pregethwyd eto gan Mr Owen. Nos Fawrth, prydnawn a nos Fercher, Chwefror lOfed a'r lleg. givasanaethwyd gan y Parch D. Tecwyn Evans, B.A. Sul a nos Lun. Chwefror 15fed' a'r lGeg, gwasanaethwyd gan Mr Griffith Jones, Capel Garmon. Cafwyd cyfarfodydd ben- dithiol, a chynulleidfaoedd lluosog ar hyd yr wvl, ac er na welwyd neb o'r newydd yn troi i riiewn, credwn fod yr had da a lic,iiwyd vvedi cael. dyfmder daear. TRWYDDEDU Y CAPEL I WEINYDDU PRIOD- ASAU.-Cymerodd priodas le yma am y waith gyntaf erioed, boreu Mercher, Chwefror lleg, trwy weinyddiad y Parck O. Madoc Roberts. Unwyd mewn glan briodas Mr D. E. Rowiands, Porthynant, Llithfaen, gyda Miss J. E. Hughes, Bryn Derwen, Gyffin. Gweiuyddwyd ar y briodasferch gan ei chwaer, Miss Gwladys Hughes, ac ar y priodfab gan Mr J. C. Jones, Porthynant, Llithfaen. Gan mae hon oedd y briodas gyntaf yn y capel yma, golalwyd am ddilyn yr arferiad dda o roddi Beibl yn rhodd i'r par ieuanc. Cyf- lwynwyd y Bcibi ar ran, Airs M. T., Parr, Fairlea, gan y Parch Madoc Roberts. TeimJa Trustees Soar yn dra diolchgar i Mrs Parr arn y rhodd wcithfawr yma i'r v Trust. Hylrvdwell gennym hysbysu fod y capel wedi ei harddu, tu mewn ac allan, a baneri allan o ffenestri yr holl dai, er dathliad y briodas gyntaf. S. P. S. P. i I