Gwyliedydd Newydd

BWRDD YR ADOLYGYDD. I (Gan y PARCH R. W. JONES, Portli Dinor-I wic). t [Anfoner pob llyfr i'w adologu i'r Parch. R. W. Jones, Llys Menai, Portdmonvic, ger Bangor, N. Wales]. YN OES YR ARTH A'R BLAIDD. Awdur: T. Gwynn Jones. Cyhoeddwyr: Hughes a'i Fab, Gvyrecsam. Pris naw ceiniog. Ystori i blant ydyw hon, wedi ei hysgrifennu o bwrpas i roi hanes pobl ein gwlad ni yn y cyfnod hwnnw, pell pell yn 01, pan bres- wylia ei phobl mewn ogofau, ac y lluniant eu harfau o gerrig, a'r bwa a saeth o bren. Gwneirhyn ar lun chwedl hawdd i'w deall a'i chofiQ. Mae'r cynllun yn ddigon syml, a'i hiaith yn glir a dealladwy. Ystori ddymunol a diddan dros ben ydyw, ac amhosibl cael ei hamgenach fel anrheg i fechgyn Ifer'' ydyw yr arwr, a difyr yr edrydd yr awdur amryddawn ei helyntion a'i orch- estion. 'Rwy'n sicr y darllenir hon gan filoedd o blant Cymru gyda bias a budd. Cynwysa nifer o luniau a Geirfa." Mewn gair mae popeth yn chwaethus yng nghlyn a'r llyfr hwn, ac nid yw ei bris ond naw ceiniog. Llyfr arall a gyhoeddir yn yr un swydtifa, ac am yr un bris ydyw, ER MWYN Y GWR A GARAI." Gan Oliver Don. Trist meddwl fod yr awdur yn ei fedd. Ymadengys fod y stori hon yn y wasg pan gyfarfu ef a'i angeu disyfyd ar y reilffordd ger Prestat- yn. Ysgrifennodd y gwr rhagorol hwn lawer yn ei ddydd, a chredaf imi ddarllen amgenach chwedl o'i eiddo na hon. Modd bynnag, stori ddirwestol ydyw, Ilawn o ddig- wyddiadau cyffrous. Hwyrach y teimla rhai fod y dariun wedi ei or-iiwio; ond ni amheua neb nad oes iddi ddiben daiorius iawn, sef creu arswyd yn meddwl y darllen- nydd rhag cellwair gyda'r ddiod feddwol. Hyderaf y darllenir hi gan laweroedd, ac yr ennynir ynddynt sel ddirwestol, ac aidd- garwch ym mhlaid achos sob- rwydd. Gwnaeth awdur y stori waith campus yn y ffordd hon. Efelycher ef. LLAIS RHYDDID. I Chwefror 1914. I Pregeth gref a diddorol ydyw eiddo'r Golygydd (Parch W. O. Jones, B.A.), ar "Acwila a Pris- cila." Os yw yn ymylu at fod yn faith, cynwysa lawer o wersi a gwybodaeth werthfawr, a cheir digon o dal am ei ddarllen yn of alus a meddylgar. Ysgrif alluog sydd gan y Parch H. R. Roberts, Lerpwl, ar Fewn-fodaeth ac Ys brydoliaeth. Ond mae'n rhaid ilni addef y ces fwy o flas ar En wogion Eifionydd," nag odid i ddim sy'n y cylchgrawn. Ysgrif ydyw gan y Parch W. O. Jones yn adrodd hanes Cymdeithas Cym- reigyddol Llanystumdwy. Mae'n hynod o ddarllenadwy. Adroddir ynddi'n felys odiaeth am daid Mr Lloyd George o ochr ei fam, sef Dafydd Llwyd Crydd oedd efe o ran ei alwedigaeth, fel ei fab ar ei ol, ond yr oedd o deulu henafol a pharchus. Disgynai c Lwyd- laid Llwyndyrus, ac ymysg ei hen- afiaid yr oedd un Seneddwr enwog, sef Syr Gruffydd Lloyd." Ni wybum i o'r blaen fod na Due na Syr yn perthyn i'r-Canghell- or, ac nid yw yn well na gwaeth yn fy ngolwg oherwydd hynny. Deil Cybi ysgrifennu ar Feirdd Gwerip Eifionydd." Chwarterolyn pur dda ydyw hwn, ac yn werth rhagor na chwechein- log. T— Y LLADMERYDD. Mawrth 1914.1 Y mae popeth o eiddo'r di- weddar Brif Athro D. Charles Dav- ies yn werth ei ddarllen. Duw yn maddeu ac anghofio" ydyw pen- awd y sylwadau a ysgrifennwyd ganddo ar Heb. viii. 12. Deil y Parch -W. E. Prytherch i ysgrifen- nu'n wych ar Ein Pobl. Ieuaiiic a'u Rhagolygon." Y GYMRAES. Mawrth 1914. I Dylai'r cyhoeddiad hwn fod ym I mhob ty. Gwyr Ceridwen Peris 1 sut i olygu cylchgrawn dirwestol.

Eisteddfod Aberystwyth I Ymysg y gweithiau cerddorol a ber fformir yu Eisteddfod Genedlaefihol Aberystv, y(th yn 1915, bydd "Revenge, gan Dr. C, V. Stanford, a Deffro, mae' n o wait;h ein cydwladwr Proff. David Evans, Gaerdydd.

DETHOLION LLENYDDOL. I Y Ddau Gyhoeddiad. I Yn y Cymru am y mis o'r blaen yr oedd y nodiad canlynol gan y Golygydd hynaws, mewn atebiad i un o'i oheb wyr :—" Nid oes a fyno fi ddim a'r cyhoeddiad Saesneg prydferth a dydd- orol "Wales." Bu'm inau'n olygydd cylchgrawn o'r un enw. Cych- wynais ef pan oedd genyf fwy o yni a mwy o foddion nag sydd genyf yn awr. Pan oeddwn wedi myned yn rhy bell i dynu n ol, deallais fod Mr W. Llewelyn Williams a'i fryd ar yr un orchest, a dyna un cam wnes a Chymru yn fy anwybodaeth. Wedi rhai blynyddoedd, gorfod i mi ymatal, gan nas gallwn fforddio cynal cylchgrawn Cymraeg ac un Saesneg, a bob yr ychydig yr wyf yn talu dyledion y cylchgrawn Saesneg byth er hyny." Fel hyn, gwaefcha'r modd, yn fynych y rhaid i gwymwyas- wyr cenedl ddioddef. Casnewydd a'r Gymraeg I I Er pob anhawsderau, dod i fwy o fri wna yr iaith Gymraeg, a hyny er ym- drech llawer o'i charedigion proffesedig i'w lladd. Hawdd yw edmygu ffydd- londeb Casnewydd iddi. Er mai tref Seisnig yw, a thros driugain mil a deg o'i thrigolion heb allu siarad gair o Gymraeg, er hyny i gyd sylweddola y mwyafrif mawr o honynt werthfawredd yr iaith, a phan y rhoddwyd y peth i brawf, ni ddàrfu iddynt betruso pleid' leisio yn ffafr iddi gael ei dysgu yn ys- golion y dref. Os gwneir hyn gyda chymaint o rwyddineb yn Nghasnewydd, pa faint hawddach y gellid ei wneud mewn ardaloedd mwy Cymreigaidd. j Dewi a'r Eglwysi I Buon wtthi yn brysur yn dathlu coffa Dewi Sant. Nid aniddorol efallai a fydd y gair yma am Ddewi a'r Eglwysi. Ceir 53 o eglwysi yn dwyn ei enw, sef 42 yn Esgobaeth Tyddewi, 8 yn Esgob- aeth Llandaf, a 3 yn Esgobaeth Hen- ffordd. Dywedir nad oes gynifer ag un Eglwys henafol ar ei enw yn Ngogledd Cymru, yr hyn a brawf nad oedd ei ddylanwad yn gryf yn Ngwynedd. Er hyny, medd un awdwr cymwys i farnu, y mae yn ddigwestiwn fod Dewi yn cael ei gydnabod fel nawdd sant y Cymry er yr unfed-ganrif-ar-ddeg, ac anfonai y Cymry eu rhoddion o bob man i adgyweirio yr Eglwys Gadeiriol, ac ystyrid dau bererindod i Dyddewi yn ayfartal i un i Rufain." .> I Dewi a Diod. I Fel y canlyn y canodd R. H. Jones, New Brighton, ar bwnc Gwyl Dewi a'r Ddiod. DEWI SANT. Mewn tref a gwlad, ar fryn a phant, Ymladdwn frwydrau Dewi Sant. Gwneir difrod gan y ddiod gref Fe leddir myrdd o Gymru. Yn enw'n gwlad, yn enw'n Duw, Awn rhagom i orchfygu, A dysgwn ddirwest bur i'n plant; Ran yfwr dwr oedd Dewi Sant. Mae iaith y Brython yn ei bri Er gwaethaf trais yr estron. < Henafol iaith, anwylaf iaith, Mor beraidd vw'th acenion, Cymraeg dros byth fo iaith ein; plant; Ran Cymro pur oedd Dewi Sant:"

TO RESTORE THE EYESIGHT. TO RESTORE THE HEARING. A NEW SCIENTIFIC DISCOVERY. H *of the age for the cure rlrf!l!:ft: -{kmd and at all stages, Short sight, Cataract,  Eyes, Cross Eves. Cloudy Vision, In- flamed and Watery liyes made clear and strong. Strained eyes c lusec^ constant Con- ^centration on fine work, such as Metal Engrav- ing, Watchmaking, .¡:}:2 Dressmaking, become J strong, and Headaches -1 disappear. Indispens- able to those whose daily occupations are under artificial light, COLLIERS IN PARTICULAR. Loom workers, constant- ly staring at vibrating fibres and colours of various hues. Eye Exerciser (patent- ed in Great Britain and on the Continent), invented by James Williams, 61, The Woodlands, Birkenhead. Those that are troubled with defective hearing and noise in the head will do wise in consulting Mr Williams. In case of correspondence, en- close stamped addressed envelope. Mount View, Towyn, January 6, 1914. I am urged by feeling of gratitude to write a word of recommendation to Mr Williams, Birkenhead's treatment for the Eyes. When I began using the Eye Exer- ciser I was almost becoming totally blind. Having faithfully carried out all instruct- tions given by Mr Williams, I again became able to see that well and so pain- less that I am able to read for hours every day. I am 79 years of age, and make the above statement entirely of my own free will, that it may be of benefit to others that may suffer as I have done. JOHN W. JONES. Tours for March, 1914. Consulting Hours: 10 to 12 and 2 to 8. Mar. 2-Mackworth Hotel, Swansea. „ 3-40, High Street, Llanelly. „ 4—Jeremy's Hotel, Carmarthen. „ 5-Grosvenor Hotel, Whitiand. 6—King's Arms Hotel, Pembroke. 7—Railway Temperance Hotel, Hav- erfordwest. "I 9—Crymych Arms Hotel, Crvtnych. 10—Adelphi Hotel, Cardigan. „ 11—Cawdor Hotel, Newcastle Emlyn. 12—Davies' Temperance, Lampeter. „ 13-Gwalia Hotel, North Parade, Ab- erystwyth. „ 14—Pugh's Temperance, Machynlleth. „ 16-Bryn Llewelyn, Towyn. „ 17-Richmond Hotel, Barmouth. „ 18—Gwalia Hotel, Pwllheli. „ 19—Station Hotel, Carnarvon. „ 20—City Hotel, Bangor. „ 21-Mr Edwards, Talbot, Market St., Holyhead. „ 23—The Mona Hotel, Amlwch. 24—Oak View, Conway. „ 25—King's Head Hotel, Llanrwst. „ 26—Dewry's Temperance, Denbigh. „ 27-Hare and Hounds Hotel, Con- nah's Ouah. „ 28—Trevor's Hotel, Wrexham. NOTE.—This will be the only announce- ment in this paper of Mr Williams' visit. Pan yn prynu YBTIOnyn Cofiwch am y goreu- hwnw  d::CLEEVES Rheolau y Trenf- yddion Wesleyaidd Argraffiad Newydd, yn llyfryn destlus, o'r Rheolaa ddylai fod yn llaw pob aelod Wesleyaidd. l\Jlae'r: Rheolau hyd Gynhadledd 1913 oil yn yr argraffiad hwn. Pris, Ceiniog a climai y copi; 100 am 6/6; 50 am 3/3 post free. Hanes lese Grist I rai dan 16eg oed yn y Maes Llafur ac eraiil, gan y Parch. Llewelyn Morgan. Pris 4 ceiniog. Dwsin am 3 swllt, post free. V DETHOLIAD 0 EMYNAU. YN AWR YN BAROD. Cynwysa dros 200 0 Emynau Detholedig, ac aarauau ar gyfer y Cynhauaf, yr Ysgol Sul, Bedydd Plant, Dirwest, ac ychydig o Emynau Saesneg. CASGLIAD DIGURO. Pris, Pedair Ceiniog, mewn llian ys- twyth. Trwy y Post, 5 ceiniog. Dwsin am 4/ post free. Haner cant am 15/ carriage paid. Cant am 30/ carriage paid. Anfoner i'r- LLYFRFA, BANGOR.  I LIVERPOOL. SHAFTESBURY HOTEL, I Mount Pleasant. Four Minutes' Walk from Lime Street and Central Stations. Cars from Landing Stage stop at the door. A High Class Temperance Hotel Moderate Charges. Welsh spoken Yr anhwylder mwyaf cyffredin ydyw Diffyg Treuliad yr arwydd,ion ydynt —Rhwymedd, Poen ar ol Bwyta, Gwynt, Poen rhwng Ysgwyddau, Surni yn yr s- tumog, Bias drwgar y Genau, Iselder Ys bryd. Cymmerwch dose o Davies's Tonic Antibilious Pills, ac fe ddiflana'r cwbl fel y niwl o flaen y gwynt. I 1111. HUGH DAVIES, MACHYNLLETH. DAVIES'S Cough Mixture ANWYD, PESWCH, INFLUENZA.— Mae rhai'n gyda ni bob amser. Pair hin sawdd gyfnewidiol fod llawer o ddioddef oddi wrth Beswch, Bronchitis, Pas, Dolur Gwddf, Crygni, Caethdra, Diffyg Anadl. Y mae yr hen Feddyginiaeth 11 Davies's Cough Mixture" etto ar y blaen, ac yn cael ei gwerthfawrogi yn fwy nag erioed, bob amser wrth law, yn felus, yn cynnhesu y frest, ac yn rhyddhau y phlegm. Bydd dose mewn pryd vn ddigon. l/l, a 2/9 (postage, 3c).—HUGH DAVIES, Chem- ist,, MACHYNLLETH. PESWCH Y FEDDYGINIAETH FAWR GYMREIG. PESWCH AT ANHWYLDERAU Y PESWCH FREST, Y GWDDF, A'R PESWCH YSGYFAINT. PESWCH Is. qc., a 2s. 9c. PESWCH Nid vrhaid i DAVIES'S PESWCH COUGH MIXTURE wrth PESWCH ganmoliaeth-y mae wedi PESWCH bod o flaen y cyhoedd er's PESWCH blynyddau, ac y mae y perch- PESWCH enog. drwy draul a llafur di- PESWCH ildio, wedi ei berff eithio yn y PESWCH fath fodd fel y mae yn cael ei PESWCH gydnabod fel darganfyddiad PESWCH gwerthfawr at yr anhwylder- PESWCH au uchod. Y mae miloedd PESWCH lawer wedi cael iachad, ac PESWCH yn gwneud eu goreu i'w PESWCH gymhell ar eraill sydd yn PESWCH dioddef. Ni raid cvmervd PESWCH ond UN DOSE er profi ei PESWCH ddylanwad uniongyrchol yn PESWCH rhyddhau y Phlegm, yn clirio PESWCH y Llais, yn cynhesu y Frest PESWCH gan weithio bob Anwyd a PESWCH Chrygni ymaith. Ni raid i PESWCH neb ofni canlyniadau Anwyd PESWCH a Pheswch ond gofalu fod pot- PESWCH elaid o DAVIES'S COUGH PESWCH MIXTURE" yn y ty. Bydd PESWCH pob dyn yn feddyg i'w deulu PESWCH at holi anhwylderau v PESWCH Gwddf a'r Frest, os bvdd PESWCH DAVIES'S "COUGH MIX- PESWCH TUE wrth law. GWYNEB PRYDFERTH.—" Sarzine Blood Mixture "at glirio y croen, fe. phuro ygwaed. Y mae yn myned at wraidd y drwg, ymlid ymaith bob math o pimples, cochni, vsfa, scurvy, penddynod. Gwella hen ddoiuriau, coesau drwg, crydcymmal- au, gan adfer y .croen i'w harddwch natur- iol. 2/9 y botel gan bob Druggist 3c. yn chwanegol gvda'r post.—HUGH DAVIES, Chemist, MACHYNLLETH Dolur y Traed a> Genau. Canfyddwyd yr wythnos ddiweddaf yn Birkenhead fod nifer o wartheg a lan- iwyd yno o'r Iwerddon yn dioddef oddiwrtli glefyd y traed a'r genan. Er mwvn ceisio rhwystro lledaeniad y cle- fyd ofnadwy hwn difethwyd 2,000 o wartheg a 1,000 o foch. EVERY BOX OF ENGLAND'S GLORY MATCHES USED Means MORE WORK for British Workpeople. Moreland, Gloucester. Popular Central London Hotels Opposite the BRITISH MUSEUM. THACKERAY HOTEL Great Russell Street, London,. Near the BRITISH MUSEUM KINGSLEY HOTEL Hart St., Bloomsbury Sq., London THESE Large and Well-appointed TEMPER- ANCE HOTELS have Passenger Lifts. Bath- rooms on every Floor, Lounges and spac- ious Dining, Drawing, Writing, Reading, Billiard and Smoking Rooms. Fireproof Floors. Perfect Sanitation, Telephones, Night Porters. Room Attendance, and Table d'Hote Breakfast, Single from 5/6 7/6. With Table d'Hote. Dinner, 8/6. Full Tariff and Testimonials on appli- cation. TELEGRAl- HIC ADDRESSES: Kingsley Hotel :"Bookcraft, London." Thackeray Hot Thackeray, London." Tel.K. Regent 2083. T. Regent 2041 ARGRAFFU! ARGRAFFU!! DYMUNA LEWIS DAVIES, ARQRAFFYDD y « GWYLIEDYDD NEWYDD," Hysbysu ei fod yn barod i ym- gymeryd ag unrhyw waitb ARGRAFFU i dderbynwyr y Gwyliedydd Newydd am brisiau rhesymol a theg. 1' Y mae y Swyddfa yn cynwys y Peirianau a'r Llythyrenau diwedd- araf—a'r oil yn newydd. Dymuna ddiolch am yr Archeb- ion y mae wedi ei gael drwy Post, pa rai a roddodd lwyr fodd- onrwydd yn ol y tystiolaethau a dderbyniodd. Argreffir Adroddiadau Eglwysig, Liyfrau Solfa, Balance Sheets, Posters—un rhy w faintioliv Tocynau Darlithoedd, „ Cyngherddau, &c Telir Cludiad pob Archeb Ymofyner am Estimates a LWIS DAVIES, "Gwyliedydd Newydd" Office, Blaenan Ffestiniog. INDIVIDUAL COMMUNION CUPS.—See our "Idea, Outfits, adopted by the Churches of Hevs, C. Wenvoa- M.D., J. Gregory Mantle, C. W. Andrews, B.A., B 1) Dr. Clifford, Dr. Jovvett, A. T. Garter, D. Tecftyn Evans, B.A. and hundreds of other ciiurches. SampN*- submiited for apv-rov a I. Specially adapkå for WesJe,ø.r.. Service. Illustrated Price Lists and Address by Archdeacon Seydel, free from the Mt-ers,—Townshenda*" Art Metal Co., "Limited, Show Room and Works, Erin-V Street Hoilowar Head. F3i"inKham. Loudon Show Rooms,62, Hoioora Viaduct.