Gwyliedydd Newydd

TRYSORFAIR GWYLIEDYDD NEWYDD." Derbynied y oyfeillion canlynol ein diolch am eu rhoddion i gyn- orthwyo y G.N. yn yr argyfwng s d Mr H. M. Jones, Caerfyrddin 5 0 Cyfaill 2 0

BWRDD Y GOL. I Allan o Ddiffyg Gofod.—Cyfarfodydd Chwarterol Cylchdeithiau Dolgellau ac Abermaw, Pwllheli, Towyn, a Din- bych Nodion o Ddolgellau; Penuel; Llanidloes; Llysfaen ;|Bagillt; Fwll- heti! Ashton in Makerfield; Mynydd Seion, Lerpwl; Aberdar; Bedlinog. Rhy Hwyr y tro yma—Ystrad Rhon- dda Penygraig Pontypridd Y Gwrthwyndbwr Cydwybodol.

Llyfrau Ail Law. BARGEINION. Rhodder A ar yr amlen oddi- allan, a chyfeirier yr Archebion i- Rheolwr, "Y Gwyliedydd Newydd," Flint Mountain, Flint. i J -==5 MJ1 u Nodiadau Herber Sef Detholion o'r Nodiadau Misol byw, craff, ar wahanol bynciau i'r Dysgedydd gan y diweddar Barch Herber Evans, D.D. Addefir fod y Nodiadau hyn ymhlith y pethau goreu a ddaeth o law Herber erioed Y gyfrol cystal a newydd. Pris cyhoeddedig 3/6 trwy'r Post 2/- Pethau Newydd a Hen Gan Mr Delta Evans (Dewi Hir- addug), Llundain: cyfrol werth- fawr iawn o draethodau, Moes- egol, Llenyddol, a Beirniadol. Cystal a newydd. Pris cyhoedd- edig 2/6; trwy'r Post 1/8. Holwyddorydd Diwinyddol Dr. Pope Cyfeithedig gan y Parch T. J. Pritchard. Cyfrol ddestlus o 494 o dudalennau, ac yn newydd hollol. Pris cyhoeddedig, 10/6 trwy'r Post, 4/6. Yr oedd Dr. Pope yn un o ddiwinyddion gall- uocaf y wlad, ac mai cyfeithiad Mr Pritchard yn feistrolgar a e-hlir. Cyfamod Heddwch Cyfrol wych iawn o bregethau gan hyodl a chryf Dr. Marvin R. Vincent. Pris cyhoeddedig 5/ cystal a newydd; trwy'r Post 2/4. Mae'r gyfrol hon yn awr yn brin. Gnosticiaeth a Agnosticiaeth Cyfrol wir alluog o Bregethau gan Dr George Salmon. Mae yn y gyfrol 18 o bregethau gwir uchraddol. Cystal a newydd. Pris cyhoeddedig 5/6; trwy'r Post 3/3. Hwfa Mon Dan olygiaeth Mr W. J. Parry, Bethesda Cyfrol Goffa am yr hen wron" Eisteddfodol. Ceir ysgrifau ynddi fel y canlyn Hwfa fel Cymeriad Cymreig— Parch Rhys J. Huws; Fel Bardd ym Mesurau y Cyng- hanedd—Elfed Barddoniaeth Rydd Hwfa—J. T. Job; Fel Eisteddfodwr-Gwylfa. Ceir yn y gyfrol bigion o gyn- hyrchion y Prif Fardd enwog. Pris cyhoeddedig 3/6; trwy'r Post 2/3. By the River Chebar Myfyrdodau ar Lyfr Ezeciel gan y Parch Elfed Lewis. Y mae gwelediad cyfriniol a barddonol Elfed ar ei oreu yn y gyfrol hon. Mewn cyflwr da. Pris cyhoedd- ig 3/6 trwy'r Post 2/3. The Ideal Life Bywyd, ynghyda detholiad o Bregethau neu Areithiau y di- weddar Proff. Drumond, wedi eu hysgrifennu a'u golygu gan Mr Robertson Nicoll. Mewn cyflwr da. Pris cyhoeddedig 6/- trwv'r Post 3/3. Christ in the Wilderness Tair ar ddeg o benodau yn ym- drin yn feistrolgar a diddorol gyda Themtiad yr Arglwydd lesu yn yr Anialwdh," gan y Parch. L. H. Wiseman. Mewn cyflwr da. Trwy'r post, 1/10. x Christ and the Times Cyfrol o Bregethau gan yr Aroh- ddiacon Sinclair. Pris cyhsedd- edig 3/6 trwy'r Post 2/Cys- tal a newydd.

CYLCHDAITH CAERNARFON. I Cynhahwyd y cyfarfod chwarterol yn Ebenezer, Caernarfon, am dri o'r gloch Sadwrn, lonawr 5ed. Yn bresennol y Parchn. R. Mon Hughes, T. Hughes, G. O. -Roberts (Morfin), Ishmael Evans, a Mri. Robert Hughes a John Price, Goruchwylwyr y Gylchdaith, ynghyda chynrychiolaeth dda o'r eglwysi. Dechreuwyd y cyfarfod gan Mr Arthur Hughes, Minalyn, Caernarfon. Darlleuwyd a chadarnhawyd cofnod- ion y cyfarfod biaenorol. Etholwyd Mr Arthur Hughes yn ysgrifecDydd y cyfarfod chwarterol, tra bydd y Caplan D. R. Rogers tua oddi- cartref gyda'r fyddin. Cafwyd adroddiad y Goruchwylwyr yn dangos rhif yr aelodau a sefyllfa ariannol y gylchdaith. Yr oedd unar- ddeg yn llai o aelodau na'r chwarter biaenorol. Mae yn amlwg fod yr eglwysi yn gwneud ymdrech deilwng i ddyfod i fyny a'u gofynion. Mae yr amgylchi-adau yn ddigon gwasgedig yn ardaloedd yr eglwysi lleiaf, ond gwna ein pobl hunanaborth fawr j gyfarfod eu rhwymedigaethau ynglyn ag achos crefydd. Canmolid eglwysi Penygroes, Rhostryfan, a Thalsarn, nid yn unig am ddyfod i fyny a gofynion y chwarter, ond hefyd am glirio yr oil ol-ddyled oedd yn aros. Yr oedd tri o'n haelodau wedi colli trwy farwolaeth yn ystod y chwar- ter, sef Capt. R. Parry Morris, yr hwn syrthiodd yn y frwydr yn Ffrainc, a'r hwn oedd yn un o ddynion ieuanc mwyaf rhagorol ein heglwys yng Nghaernarfon, Private Roberts, yr hwn fu farw yn yr ysbyty yn Ffrainc mewn canlyniad i gael ei glwyfo yn y frwydr, a Mrs Elizabeth Williams, hen aelod ffyddlon yn eglwys Penygroes. Pasiwyd i anfon llythyr yn datgan cydymdeimlad ycyfarfod a'r gwahanol deuluoedd. Diolchwyd yn gynnes i'rddau Oruch- wyliwr am eu gwasanaeth werthfawr i'r Gylchdaith yn ystod y flwyddyn, Mr Robert Hughes, Cartref, Groeslon, yr hwn wasanaethodd y Gylchdaith yn ffyddlon ac effeithiol am dros dair blynedd ar ddeg, a Mr John Price, Bryn Arfon, otholwyd i'r swydd ddwy flynedd yn ol, a'r hwn lleinw i foddlonrwydd pawb. Etholwyd y ddau yn frwdfcydig i barhau am flwyddyn arall. Cadarnha wydpeaodiad Mr Arthur Hughes yn Ysgrifennydd y Genhadaeth Dramor, ynghyda Mr B. Price, Marcus Street, fel Trysorydd. Anogwyd yr eglwysi i anfon y cyfrifon oil i fewn erbyn y 15fed o lonawr. Galwyd sylw at y "Dydd o Ymostyng- iad Cenedlaethol, a phasiwyd fod yr eglwysi i wneud eu trefniadau eu hunain. Etholwyd Pwyllgor yn gyfansoddedig un o bob eglwys, a'r Parch Ishmael Evans yn Gadeirydd, i gyfarfod yng Nghaernarfon lonawr 19eg. Gwaith y Pwyllgor ydyw ystyried y sefyllfa ariannol, a phenderfynu ar ryw gynllun i godi swm yng nghyflogau y gweinidog- ion er eu cynorthwyo i gyfarfod y cynnydd mewn costau byw yn yr am gylchiadau presennol. Pa-siwyd nad oedd y Gylchdaith i gael pregethwyr dieithr ar y Plan nesaf, a phenderfynwyd ar gydnabyddiaeth i'r Parch Isaac Jones (A.), Penisarwaen, am ei wasanaeth i'r Gylchdaith. Ar gynhygiad y Parch G.O. Roberts, a chefnogiad y Parch Thomas Hughes (Cadeirydd y Dalaitb), pasiwyd yn hollol unfrydol benderfyniad cryf yn gwrthdystio yn erbyn yr adran yn y Mesur Diwygiad Etholfraint," y Llyw- odraeth sydd yn ymyryd ag uchafiaeth awdurdod gwladol a chrefyddol, ac yn taer erfyn am i'r Llywodraeth ail-ystyr- ied hyn, ac adfer idJynt eu breintiau dinesig yn gyson ag egwyddorion syl- faenol y Cyfansoddiad Prydeinig. Terfynwyd cyfarfod hynododdymunol gan y Parch G. O. Roberts (Morfin), Penygroes. ARTHUR H. HUGHEO,, YSg. I

Y Rhyfel o Ddydd i Ddydd. I Dydd Llun, lonawr 14 Ar3 wahan i danbelennu achlysarol ac ymosodiadau awyrennol o du y Prydeiniaid a'r Ffrangcod, nid oes dim neillfcuol i'w adrodd o Ffrainge a Flan- ders. Ar ochr dde y Meuse cafodd y Ger- maniaid eu gorthrechu gyda chryn golledion gan y Ffrangcod. Yn Nhy y Cyffredin cynhygiodd Syr, Auckland Geddes Fesur Newydd o Wasanaeth Milwrol, i'r pwrpas o ddileu rhai adiannaul o Ddeddf Milwrol, 1916, ac i ddiddymu tystysgrifau o ryddhad roed mewn galwedigaethau neilituol. Dywedai fod angen am 450,000 o ddynion ieuaingc i'r fyddin 439,000 arjgyfer gweithfeydd cad ddar- pariaetbol a 119,000 o ferched. Dy- wedai na byddai i'r oedran milwrol gael ei godi na'i ostwng arghyn o bryd, ac ni cheid gorfodaeth filwrol i'r Iwerddon. Yr oedd y Llywodraeth yn awr yn ceisio cymeryd camrau ar gyfer amser pryderus yn y dyfodol-amser a gredai oedd heb fod yn bell iawn. Yr oedd rhwygiad Rwsia oddi wrth y Cyd- bleidiau wedi galluogi y Germaniaid f chwyddo eu byddinoedd ar y ffrynt Gorllewin i gynnifer a 1,600,000 o ddynion. Darfu i'r ''destroyer'' "Racoon" daraw yn erbyn creigiau ar draefchell yr Iwerddon yn ystod storm o eira, a suddwyd hi gyda'r boll ddwylaw. Bydd Mawrth. Yroedd cryn frwydro rhwng y gyn- Inau Prydeinig a Germanaidd i'r gog- ledd-ddwyrain o Ypres a'r deheu o Cambrai, ac hefyd ar y ffrynt Ffrengig yn Champagne ac i'r dwyrain o'r Afon Meuse. Gwnaed rhuthr llwyddiannus gan y Canadiaid ar warchffosydd y gelyn yn agos i Lens. Gwnaed ymosodiad awyrennol Ilwyddiannus gan y Prydeiniaid ar Karlsruhe, a thaflwyd ffrwydrbelenni ar orsaf y ffordd haearn a ffactrioedd cad-ddarpar. 4 Dydd Mercher Nos Lun oddeutu unarddeg o'r gloch, banbelenwyd Yarmouth o'r mor. Taflwyd oddeutu ugain o ffrwydrbelenni yn y dref, a lladdwyd tri o bersonau, ac anafwyd deg. I'r dwyrain o'r Meuse darfu i'r Ger- maniaid ymosod ar safleodd y Ffrangcod a meddiannu un o'u gwarcdffosydd, ond cawsant eu gyru allan. Gwnaed ymosodiad gan awyrenwyr Prydeinig ar weithfeydd dur pertbynol i'r Germaniaid yn Thionville, Luxem- burg a Mete. Y mae'r Itaiiaid wedi dod yn Ilwydd- iannus mewn dau ymosodiad yn y rhanbarth mynyddig, gan gymeryd tri chant o garcharorion, a meddiannu rhai gwaihffosydd oddiar y gelyn. Dydd lau Y mae ymgais wedi ei gwneud i lofruddio Lenin, pennaeth Llywodraeth y Bolsheviks. Taniwyd pedair ergyd ato pan oedd ym myned mewn car motor drwy strydoedd Petrograd. Di- hangodd heb niweidiau. Niweidiwyd ffrynd iddo yn ysgafn. Y mae'r cweryl gyda Rumania yn ymddangos wedi terfynu ar ol 11awer o gyffro. Cymerodd y Rumaniaid oruch- wylwyr perthynol i'r Bolsheviks i'r ddalfa oherwydd eu bod yn ceisio dylan- wadu. Y mae Lenin wedi anfon rhybudd bygythiol i'r Llywodraeth Rumanaidd, ac wedi cymeayd i'r ddalfa swyddogion y Llywodraeth Rumanaldd ym Mhetrograd fel iawn. Y mae'r holl gorff diplomatyddol ym Mhetrograd wedi protestio, ac y mae ei ffryndiau wedi cael eu rhyddau. Dywedir fod yr arweinwyr gwleid- yddol a milwrol yn Germani wedi dod i ddealltwriaeth drwy gyfaddawd. Yroedd y prif bwyntiau yn delio ag ychwanegiadau tirol, a dywedit fod Hin- enburg wedi cael ei adael at ei ryddid i wneud yr ychwanegiadau tirol a all ar y ffrynt Orllewinol. Ymddengys fod yr un polisi yn gymhwysadwy at y cwr Dwyreiniol, ond nid yw hyn wedi cael ei fynegi yn swyddogol oberwydd y gall effeithio ar Gynhadledd Brest. Parheir i ymladd yn ffyrnig yn Itali, He y mae pob ymgais o eiddo'r gelyn i ad- feddiannu'r safleoedd a gymerwyd gan yr Italiaid wedi profi'n aneffeithiol. Y mae'r ehedwyr Prydeinig wedi taro i lawr dair o longauawyr y gelyn. Dywedir yn yr adroddiad Awstralaldd fod yr Italiaid wedi ymosod yn aflwydd- iannus dair gwaith ar lechweddau gor- ilewinol Monta Pertica. Y mae rhif 'y llongau a suddwyd yn llai yr wythnos ddiweddaf. Ni saddwyd ond chwech o longau mawr, ac y mae hyn y rhif lleiaf ag eithrio un wythnos.

flwyddyn arall. Diolchwyd hefyd i'w gydswyddog, Mr William Jones, am ei lafur a'i ymroad ynglyn a'i swydd am dair blynedd, ac yn ol arferiad rhagorol y Gylch- daith hon, rhaid oedd chwilio am rhywun teilwng i'w olynu, a chyflwynwyd yr anrhydedd i Mr J. D. Owen, Openshaw, ac anodd fuasai i unrhyw Weinidog feddwl am un teilyngach a mwy cymwys ar gyfer y safie. Y mae yn frawd o- gymeriad dilychwin, yn swyddog gofalus, yn ysgolhaig gwych, yn fasnachydd llwyddianus, yn weith- iwr defefl yn ei eglwys ei hun, ac yrfbarod bob amser i gynorthwyo eglwysi eraill; y mae yn un o bregethwyr y gylchdaith a thyr ar draws bob anhawsder er mwyn bod yn ffyddlon i'w gylch. Dym- unwn iddo dymor dedwydd a Ilwyddiannus. Darllenwyd, y cyfrifon gan yr Arolygwr a'r swyddogion fel arfer. ol, a phasiwyd amryw bethausydd heb fod yn ddyddordeb cyhoeddus. Tystiolaethodd amryw fod y cyfarfod hwn, o'r dechreu i'r diwedd, yn cael ei nodweddu gan naws ysbrydol. J. M. W. ]