Gwyliedydd Newydd

MAENTWROG. Cynhaliwyd Cyfarfod Ysgol Undeb Tsgol (W-)»j Gylchdaith Bl. Ffestiniog, yn y lie ucbod, Sabbotb, Ionawr 13eg. Oherwydd absenoldeb y llywyddion, Mr Alun Griffiths rnewn gwaeledd, a Mr E. D. Hughes oherwydd gwaeledd Mrs Hughes, dewiswyd Mr Lewis H. Wil- liams i lywyddu y cyfarfod, a ph.asiwyd eydymdeimlad a'r naill a'r llall yn eu hamgylchiadau, gan hyderu y caiff y naill a'r llall adferiad llwyr a buan. Cyfarfod y prydnawn.- Dechreuwyd yn y drefn arferol. Wedi gael gair byr ac i bwrpas gan y Llywydd, awd ymlaen ,gyda'r rhaglen: Adroddiad gan Miss Eira Mary.- Roberts-" Y Baiblholi y plant yn y Maes Llafur gan y Llwydd, ,atebwyd vn rhagorol ganddynt; adrodd- iad gan Mr Ellis Jones, Trawsfynydd papur gan Mr Willie Owen, Yr Efail, 4& Y Gwr Ieuanc Oddicartref." Cyfarfod yn hwyr-—Deehreuwyd 'trwy ddarllen a gweddio. Rhaglen: Deuawd gan Misses Eira M. Roberts, a Dilys Roberts; adroddiad o 'r Deg Gorehymyn gan Master Emlyn Roberts adroddiaci gan Dilys Roberts, Ymhol- iadau;" papur gan Miss Jane Grace Roberts, Galwad i YmostwDg." Gaf- wyd cyfrifon yr eglwysi gan yr Ysg. Cafwyd gair ar cynnwys y papurau gan y Cynrychiolwyr ac eraill, a'u teimlad ydoedd eu bod wedi gael dau bapur rhagorol a bod y plant wedi gwnend yn rhagorol iawn. Cafwyd Cyfarfod Ysgol hapus iawn yn Maentwrog y tro hwn eto fel bob amser. Goil.

NEFYN. Cafwyd capelaidd yn Nefyn, nos Lun diweddaf, i wrandaw ar y Parch Hugh Hughes, Oolwyn, yn dariithio ar "Billy Sunday, neu Neges Duw i'r oes yn Uafur a llwyddiant y dyn hynod hwnnw." Y mae amcan efengylaidd y ddarlith hon yn haeddu sylw cyffredinol yr holl eglwysi, sef cymell i weithgarweh gyda chrefydd credaf mai da fydd gan gar edigion yr achos glywed am dani fel rhywbeth sydd a'i holl duedd i'n deffro o gysgadrwydd ac i gyffroi ein meddyliau gpuraidd i weithgarweh cyson a di-ildio gyda chrefydd yn ami-ywiol gysylltiadau •bywyd. Mae gan Dduw ei aeges a'i negeseu- wyr yn ac i bob oes, a chredaf wedi ,clywed y ddarlith uchod fod William Sunday yn un o genbadon Duw mewn gwirionedd, :ei lafur enfawr, a'i lwydd- iant anghydmarol yn peri i mi feddwl, er yr amseroedd tawel, digyffro, ac oer, fod y Duw mawr o hyd yn gweithio ac yn eodi dynion i gario ei waith ymlaen, -ei .fod yn gwneuthwr ei genhadon yn ysbrydion a'i weinidogion yn fflam dan." Ni bu hynny yn fwy o wir erioed nag yn banes gwyrtbiol y dyn uchod, dyn sydd yn nerth Duw wedi troi, y byrddau megis a pheri fod eynghorau cyhoeddus cyfain yn cael eu dychwelyd, dyn ac y mae y wasg Americanaidd yn talu gwar- ogaeth iddo, dyn sydd yn prysur sychu yr America o'r ddiod feildigedig, ac yn byn o beth wedi gwneud camp ac y mae Senedd Prydain wedi methu ei gyr- raedd. Wrth glywed maint llafur y dyn rhyfedd yma yr ydym yn cael cyfie i gymharu, ac i weled ein eiddilweh ein hunain a chan Ileied wneir gennym nes codi cywilydd arnom. Saved to Serve I' ydyw un o arwyddeiriau Billy Sunday. Dywedai y darlithydd ddarfod i gynhor cyhoeddus dalu train 200 o weinidogion eu tref i fynd i wrando Billy Sunday, ac iddynt ddyfod gartref wedi ei hysbryd- oli, a than ganu ar hyd y ffordd I love to tell the story." Mae hyn yn siarad yn uchel am deilyngdod y gwrthrych; gyda'r fath destun, ac un o feistriaid y .gynulleidfa yn ei drafod yn feistrolgar, credaf y bydd iddi wneud lies lie bynnag y'i traddodir, a gadael argraff ddofn, fel yn ddiameu y gwnaeth yma. II NEFYNYDD."

CLOCAENOG. I Cynhaliwyd Cyfarfod Ysgol, Ion. 13. j Daeth cynrychiolaeth dda o eglwysi y Gylchdaith. Cyfarfod y prydnawn yn ) fwyaf arbennig gyda'r plant. Adrodd Salmau 23,133,134 gan Elwyn Francis 5 holi y Safon I. yn y ddwy bennod; gyntafo'r Hyfforddydd, adrodd gweddi II yr Arglwydd, a'r 100 Salm hefyd Safon II., 3 a'r 4ydd bennod o'r Hyfforddydd, adrodd y Deg Gorchymyn, ynghyd a'r 14 a'r I5fed wers yn y Safonnau; hefyd V., adrodd Arweinydd, pennod 1 lacateb yr holiadau, gwers 14 a 15fed yn y Safoanau. Yr Arholwr ydoedd Mr Parry, Llanelidan, a gwnaeth ei waith yn dda. Cawsom adroddiad o'r 26ain bennod o'r Holwyddorydd gan Miss Sinai Jones yn effeithiol iawn. Cafwyd cyfarfod o'r cynrychiolwyr ac athrawon rhwag y ddau gyfarfod dan lywyddiaeth Mr Rogers, Graigfechan, liywydd yr Undeb Ysgolion. Caed traf- odaetb ar y moddion eifeithiolaf i gael mwyo ffyddlondeb i'r Ysgol Sul, ac i gael mwy o'n haelodau eglwysig i'w mynychu. Pasiwyd ein bod yn gofyn i'r brodyr ddweyd gair ar yr Ysgol Sul o'r puipud, hefyd fod pob athraw yn gwneud ei oreu i ennyn mwy o sel a ffyddlondeb yn y dosbarth sydd dan ei ofal. Prif waith cyfarfod yr hwyr ydoedd holi y dosbarth hynaf gan Mr Davies, Rhuthyn, a'r Llywydd, y wers oedd y ddwy wyrth, Bwrw allan ysbryd mud a byddar, a Iachau merch gwraig o Ganaan." Cafwyd adroddiad o Salm- au 121 a 122. gan Gwyneth Francis, ac ateb y 37 bennod o Holwyddorydd Mr Pritchard, gan Mrs Jennet Roberts, cafwyd atebion cywir i bob cwestiwn. Darllenwyd papurau ar yr Ysgol Sul gan Mr Elias Williams, Hirwaen, a Mr Davies, Rhuthyn, a chafwyd gair gan Mr Lewis Roberts, Graigfechan, a therfynwyd y cyfarfod gan Mr Rogers, Graigfechan. [ UN OEDD YNO.

I LLANBEDR PONT STEPHAN. Ar ymweliad Pte. Alfred Palmer daeth i feddwl Mr Emrys Morris godi trysorfa gyda golwg ar anrhegu pob un ddychwelai o faes y rhyfel a £ 1. Y mae tri o'n- bochgyn-Pte. Alfred Palmer, Sergt. William Jones, a Sapper Samuel Jenkins wedi ei derbyn. Da gennym weld y bechgyn hyn wedi prof- edigaeth mor lem yn edrych eystal. Cawsom hefyd y fraint o groesawu Denver Thomas, sydd eto yn y deyrnas hon. Nawdd y nef fyddo dros ein bechgyn annwyl. GOH.

DYFFRYN ARDUDWY. Nos Sul, Ionawr 20fed, cynhaliwyd Cyfarfod Ysgol Dosbarth yr Abermaw yn ylleucoa Dylasai fod wedi cym- eryd lie wythnos ynghgynt, ond oherwydd marwolaeth sydyn ac annis- gwyliadwy y LlywyddMr John Jones, y Library, Abermaw, fe'i gohiriwyd. Pasiwyd pleidlasfo gydymdeimlad a Mrs Jones yny pwyllgor. Daeth Mri Wm Jones, John William Jones ac Edward Williams i gynryehioli; -efaUai fod ger- winder y tywydd yn lluddias cynrych- iolwyr Beser a Harlech. Yr oedd ysgol y Dyffryn wedi paratoi yn dda a chaed cyfarfod llewyrchus. Cymerwyd rhan mewn canu ac adrodd gan Willie. O. Williams, Anita Elenor Griffith, Trevor Griffith, Annie Madryn Jones, Gwilym Meirion Griffith, Katie Wil- liams, Jennie Williams, a T. H. Jones. Hefyd canwyd amryw donau swynol gan y plant o dan arweiniad Mr Wm. John Griffith. Arholwyd y Safonau gan Mr Albert Mitchelmore, a Miss Bessie Williams, Gornant. Cafwyd anerchiadau, &c. gan y tri cynrych- iolwyr. Diweddwyd cyfarfod hynod o dnymuuol trwy weddi gan Mr John I William Jones, Abermaw. YSG. I

CYLCHDAITH PONTYPRIDD. I Cynhaliwyd Cyfarfod Ysgol Undeb y I Gylchdaith uchod yn Cilfynydd, Sul, Ionawr 13eg. Yn bresennol,-Swydd- ogion yr Undeb ynghyd a chynrychiol- aeth holl ysgolion y Gylchdaith ond Senghenydd. Treuliwyd cyfarfod y bore. i holi y I. IV. Dosbarth gan y brawd Owen A. Edwards, Abereynon, holwr apwynt- ¡ iedig yr Undeb. Oafwyd atebion pur dda, a'r holwr mewn hwyl dda fel arfer. Cyfarfod y Prydnawn.-Cyfarfod i'r plant a'r bobl ieuainc yn fwyaf arbennig I oedd hwn, pryd yrholwyd yr II. a'r III- Dosbarth yn y Gwyrthiau gan J. D. Jones, Cilfynydd. Adroddwyd pennod I gan Mrs Morris papur gan Mr James Patterson hefyd, adroddiadau, unawd au deuawdau a phedwarawd gan y plant, a parti Mrs John. Y mae rhaid i ni longyfarch Ysgol Cilfynydd am y sylw I a'r ddisgyblaetb arbennig a roddir i'r plant, ac hefyd am gadw i fyny mor dda yr hen iaith Gymraeg. Ac y maent wedi bod yn hynod o ffodus yn Mrs John-hen ysgol-feistres ydyw Mrs John, ac mae yn cymeryd dyddordeb neilltuol yn y plant. Cafwyd cyfarfod da, dyma yr unig ysgol yn y Gylchdaith sydd wedi dangos cynnydd yn ystod y pedair blynedd diweddaf, parhaed i fynd ymlaen. Cyfarfod yr Hwyr.—Cafwyd ychydig { adroddiadau ac unawdau, ond prif beth y cyfarfod hwn ydoedd papur gan Mr Owen A. Edwards, Abercynon. Yn Mhwyllgor yr Undeb, cafwyd trafod iaeth ar sefyllfa yr Ysgol Sul, a theimlid gofid oherwydd y lleihad y naill flwydd- yn ar ol y llall, ag i'r perwyl o geisio deffroi dipyn arnom fel ysgolion ag eglwysi penderfynwyd fod Owen A. Edwards i baratoi papur. Seiliodd ei bapur ar y geiriau a welir yn Actau yr 2 bennod a'r 17 a'r 18 adnodau. Ni raid dweyd wrth neb sydd yn adnabsd Mr Edwards ein bod wedi cael papur rhag orol, gyda rhesymau ac apeliadau cryfion dros gefnogi, a gweithio ynglyn-a'r Ysgol Sul. Bwriadwyd:cael rhyddymddiddan ar gynnwys y papur, ond hec^oad yr amser fel na chafwyd hamdden ond i air byr gau Mri J. D. Jones, R. C. Lewis, Ysgrifennydd yr Undeb, a J. E. Jones Llywydd yr Undeb. Trefynwyd cyfar- fod fydd, hyderwn, yn symbyliad i fwy o weithgarwch er cynnydd yr Ysgol Sul. CYMRO. I

I. WEASTE. Ionawr 7, dan nawdd y Gymdeithas, cynhaliwyd cyfarfod gweddi, dan lyw- yddiaeth y Parch J. Ellis Williams Daeth cifer dda ynghyd, a chafwyd cyf- arfod bendithiol. lonawr 14eg, cafwyd anerchiad rhag- orol gan Mr D. Jones, Weaste,— "Christian Warfare" Anerchiad rhagorol, y siaradwr mewn hwyl. Diolchwyd i Mr Jones am ei anerchiad da. Ionawr 21, daeth y cyfeillion a phob math o ffrwythau, a phethau melus, a chafwyd hwyl mewn adrodd, darllen papurau, a chanu, gan amryw o'r cyf eillion, gyda hwyl anarferol. Bu Pte. David Price ar ymweliad a. ni. Da oedd gan bawb ei weled yn edrych mor dda Ionawr Sfed, yn Dewi Sant, Hard- man St, unwyd mewn glan briodas, Mr Fredrick Williams, Dalton St, Monton, a Miss Myfanwy Lloyd, Eccles (Caernar- foa). Gwasanaethwyd gan y Parch J. Felix, yn absenoldeb y cofestrydd. Dymunwn hir oes a phob llwyddiant i'r par ieuane. CYMRO. A

EGREMONT. j Nos Sadwrn a'r Sul, Ion. 19, a'r 20, cynhaliwyd ein cyfarfod pregethu blyn- yddol, pryd y gwasanaethwyd gan y Parchn Chavles Jones, a J. Roger Jones, B.A. Yr oedd y cynhulliadau y rhai goreu welwyd ers blynyddoedd yn ein gwyliau, a'r pregethu yn goeth ac efeng- ylaidd. Dielchwn am Efengyl fedr ein cysuro a'n nertha mewn dyddiau fel hyn, ac am broffwydi fel y rhain fedr drwy oleuni gwybodaeth a phrcfiad calon ein barwain mewn anialwch at ffynhonau bywiol o ddyfroedd. Bydded bendith y Nef arnynt hwy ac ar eu gwaith.

MALDWYN-LLEYN.1 I Nidoes modd dyfod a Maldwyn a Lleyn at ei gilydd, mewn ystyr ddaear-- yddol, am fod Meirion yn gorwedd rhyngddynt, ond eto y mae'n booibl dyfod a phersonau o'r ddwy wlad i undeb priodasol a'i gilydd, ac i Meirion weithredu fel maes yr amod a'r cytundeb Felly y bu ynglyn a'r hanes diddorol sydd gennym i'w gofcodi yn bresennol. j Yn nhref heBafol Dolgellau, ar y 30aia j o Ionawr, 1918, yr unwyd mewn glAa briodas Mr John Hughes, Veterinary Surgeon, LlaDfaireaereiD ion,- braw d y Parch Thos. Hughes, Portdinorwic,a Miss Owen, Waterloo House Sarn, Pwllheli. Mae Dolgellau rhywle yn agos i banner y ffordd rhwng Llanfair, a Sarn, Fillteyrn, ac yn yr amgylchiad presennol fe ddaeth y briodasferch hanner y ffordd i gyfarfod a'r priodfab. Yr hen arfer, ac nis gwn pam, ydyw i'r gwr ieuanc fyn'd i gartref y ferch ieuane i'w mhofyn, ond y tro yma fe gydsyn- iodd y ddau i gyfarfod a'i gilydd hanner y ffordd. Dichon y bydi hyn yn gych- wyniad arferiad newydd ym myd y priodasau, end dewisiwyd Dolgellau yn bennaf ar gyfrif y ffaith fod Mr a Mrs E. D. Jonas, Tanygader, Postfeistr y dref, yn berthynasau agos i Mrs Hughes, ac o'u ty hwy y cychwynodd y briodas tua'r capel, Cymerodd y sere- moni le ynghapel Salem drwy weinydd- iad y Parch Thos Hughes, Parch D. Thomas, a'r Parch Mordaf Pierce. Yr oedd cymdogaeth y pulpud wedi ei addurno a blodau prydfertb, ac fe chwareuodd Miss Eira James ddarnau detboledig ar yr Organ. Yr oedd y wasanaeth drwyddo yn ddwys ac effeith- iol. Y gwas priodas ydoadd Mr W. Owen, Manager; N.P.Bank, Caernarfon, brawd y briodasferch, a'r forwyn briodas ydoedd Miss Hughes, M.A., Towyn, merch y Parch Thos. Hughes. Wedi y wasanaeth yn y capel fe aed i brif Westy y dref i gael y bereu-bryd, ac yr oodd yr arlwy yn dejlwng o briodas tywysog. Derbyniwyd o ddeg i bym- theg o bellebrau gyda dymuniadau da i'r ptr ieuane, a thraddodwyd anerchiad llongyfarchiadol doniol gan y gweinid- ogion mehod, ynghyd a Mr Edward Griffith, U.H., a Mr E. D. Jones, Post- feistr, ao atebwyd y llongyfaichiadau gan y priodfab yn fwy cymwys ac effeithiol na dim a glywsom er's gryn dro ar fyd. Yr oedd yn bresennol hefyd Mrs Owen, Bronala, Caernarfon, a Mrs E. D Jones, Tanygader. Yr oedd y tywydd yn nod- edig o braf Nid oes neb yn cofio diwr- nod mwy hafaidd ynghanol y gaeaf er's blynyddoedd, ae os ydyw cael yr haul yn ei nerth i dywynu ar y fodrwy yn broffwydoliaeth gywir am heulwen yn y dyfodol, fe ddaw gryn lawer o heulwen i ran Mr a Mrs Hughes. Bwriadant ym- gartrefu:yn Tanyrallt, Welshpool. Pe buasai Wesleaid Cymraeg yn yr ardal buasai Mr a Mr buasai Mr a Mrs Hughes yn gaffaelia.d mawr i'r cyfryw. Pwy a wyr na bydd i Wesleaid caredig Llanfair welod Mr a Mrs Hughes yn eu plith yn fynyph. Mae y ddau yn caru'r achos yn fawr. Gyda channoedd ojgyfeillion ym Mald- wyn a Lleyn y dymunwn iddynt oes oleu, lwyddianus a dedwydd. D.T.

Y mae y Parch. Lemuel Jones, Goppa, Pontardulais, wedi cyf- Iwynp ei ymddiswyddiad i'w eglwys. Y mae Rheolwr y Bwyd wedi anfon archeb allan, yr hon ddaeth i rym ddydd Gwener diweddaf, yn gwahardd allforio ceirch o Scotland a'r Iwerddon, ag eithrio trwy drwydded.