Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
BEVAN & COMPANY, Ltd, Wales' Largest Furnishers. FURNITURE FOR THE MILLION! WONDERFUL GROWTH OF OUR PIANOFORTE TRADE;! We attribute the vast increase which hes taken place in our Musical Instrument Department t > the fact that we are giving far better value than it is possible for any Firm solely dependent upon this B anch of Trade t > supply. We cordially invite intending Purchasers to bring with them the best expert t,e. can get, and to critically ex >ine the quality and value of our '———— i W In truments on offer. We have supplied r. any h, ndred of Pianos and Organs throughout Wales and the border Countie and theru is not a single Instrument which we h ..JIve supplied failing to give unbounded satisfaction Scores of unsolicited Testimonials for your inspection Every Pianoforte war. anted Ten Ire ars. Terms Cash, or generous arrangement for credit. The Alexandra,' 18 gns.; The Renowned PpincipalEty,' 28 gns.; The 4 Brighton' (Overstrung), 35 gns.; The Superb King' (as design), 40 gns Near Empire, & 97 St. Mary Street, CARDIFF; Taff Street, PONTYPRIDD; Wind Street, SWANS EA; NEWPORT, &c.
BeirniadaethI
Beirniadaeth Eisteddfod Cadeiriol Capel Seion, Drefach, Llanarthney, Rhagfyr 27, 1913. (Parhad.) Pryddest: A'r Lianc Aeth yn Berchen Bwa. Dim ond tair pryddest ddaeth i law. Siomedig iawn ydym yn nifer y eystadleu- wyr, yn enwedig gan fod y testt,.n vn itii mor awgrymiadol. a llongyfarchwn y pwyllgor am ddewis testun mor newydd yn hytrach na chodi hen destun svdd dan iwvdni ar ragleni eisteddfodau diweddar er mwyn chwyddo nifer y cystadleuwyr,, ond geill y pwyllgor lawenhau fod yn y bryddest fuddugol lawer iawn o geinion. 1. Y mae Rhin ap Llyr" wedi cyn- ilunio'n tanwl a thlws, ac wedi gwneud ymgais tuag at ganu yn feddylgar. Y inae llawer o teddylgarwch ac o grebwyll yn ei feddiant, ond gweitha modd llawer iawn o anaddfedrwvdd hefyd. Colli yn saern- iaeth v bryddest y mae yn benaf ond dalied ati: "Alter a'i hadfer hi." Cor- fanau y bryddest sydd fwyaf diffygiol. Gyda tbipyn o arferiad geill hwn ddod yn fardd. Da fuasai iddo ddangos ei waith i ryw fardd profiadol. 2. Y.Z., ie, ond A.B. ond odid ym myd y cadeiriau. Cynyrch bardd ieuanc sydd yma eto. Derliyn hon yn rhwydd iawn, ac y mae ynddi gryn dipyn o swyn ac o allu i ddisgrifio. Ei (Kilau yn ddiffygiol iawn. Gesyd oed a rod, god, a erio'd i odli a'u gilydd. Ni esyd brif-lythyren i gychwyn pob llinell. Nid oes yma un ym- gais at afalnodi. Cawsom lawer o flas er hynny wrth ei darllen. 3. Wele Cerdd Dan Anial Cosd Wele gynyreh awenydd gwir. Amheu- thyn edrych ar y copi, ac amhcuthyn mwy ei darllen. Can yn soniarus a melys, ac y mae. ei ddisgrifiad o'r llanc a'r bwa, a'r gaethes yn tarddonol iawn. Clir yw ei ddehongliad o'r llanc a'r hwa hefyd. Y mae ceinion yn y bryddest hon, ac er fod rhifedi y cystadleuwyr yn fach. buasai yn ofynol cael pryddest dda i iynd heibio hon. Wele engreifft neu ddwy fel ar ddamwain Yr oedd dewrder yn ei galon, Yr oedd llwyddiant yn ei gam, Melys ydoedd ei ofalon Dros' gyfla wnder bwrdd ei fam; Trodd yn weithiwr, trodd yn heliwr, Trodd y llanc yn ddewrddyn byw Daeth yn nodd wr, a chynhaliwr 0 dan gysgod aden Duw. Cadd ei grud rhwng llwyni Mamre, Cadd ei fagu'n swn y Salm, Ond yr anial drodd yn gyfle Goreu dan oedranus balm; Nid oes braint fel gofalgarwch Ym mysg breintiau goreu'r byd Crud i wae yw diofalwch, Crud i'r gau yw hwn bob pryd; Angen sydd yn magu profiad, Kheidrwydd ydd yn dysgu neith. TTfuddhau i oreii cariad Ddengys galon dyn a'i gwerth. Eto It Daeth y llanc yn berchen bwa, Daetil yn berchen rierth mewn pryd, Trodd aniaidir mawr Beerseba Iddo'n ga i-t i-ef goreu'r byd; Bendith fwya'r byd yw gweithio. Gweithiwr ydyw Duw erioed; Ismael ieuanc wrth lafurio Bendith bywyd iddo roed. Dyfynwi: yn helaeth er mwyn caloiiogi y pwyllgor i fyned rhagddo i estyn cadeir- iau am bryddestau ar destynau newydd- ion ac awgrymiadol yn wyneb rhif y cys- tadleuwyr y waith hon. Teimlwn yr hyfrydwch o gael cyhoeddi y bryddest hon yn oreu. nite ele gerdd dan anial good yn mhell pell ar y blaen. a thra tlieilwng yw o Gadair Capel Seion Trefach am y fiwyddyn 1913. Eis- tedded yn esniwytli ynddi. Ar air a chydwybod. MYrYHHEF]N. Pump Heol, Llanelli. O.Y.-Wedi i ni ysgrifennu ein nodiad- au, daeth dwy bryddest arall i law, a hynny bedwar niwrnod ar ol yr amser pen- odedig, vn dwyn y llen-enwau Ap Rhagfyr a Prvdydd Y macnt allan o gystadleuaeth felly. Pe buasent wedi (tod mewn pryd (er en hod yn anhraetho] well pryddestau nag eiddo Hhin ap Llyr a Y.Z.) prin y credwn y troisent y fanto. HofFwn y ddwy bryddest er hynny. Y mae llawer iawn o bethau da iawn yn- ddynt.. Y (I(Iati vii ,aiiii ined(lwl, er nad yw Ap Hlwgfyr yn gallu gosod allan ei feddwl yn y fforùd oreii a chywiraf bob amser, a 'does ddim banner ddigon o Ewa Ismael yn mhrvddest y Prvdydd all, Traethawd: "Cwerth y Sabbath ym I Mywyd y Cenedl." Disgwvlem dorf o draethodan ar destun mor amserol—!i<u\dd ei drin, agos at galon a thestun y traethawd hwn. ond el- siom i ni dim ond un ddaeth, o dan y llen-enw Gwerinwr." Traethawd rhagorol vm mhob -edi ei ysgrifennu yn gin gIan a gofalusj wedi ei ranu hei\d ?ahtsathrcf')us. Khagarweiniad byrr ar v Dvdd ahhnth ?'! dydd pennaf yr wdh- iios, a chyda'r jfnumidau a ?an)yn ?)??' werth vm mywyd Cymru Fu": (b) Ei werth ym mywyd Cymru Snlel"; (c) "Ernes o'i wrth i fywvd Cymru Fydd." Gwelwch fod ei raniadr.u yu pang: t tunol. Yntau wedi ymaf!yd yn y gwalian- ol adranau fel caur. ac VTI ysgrifennu fel hen law vn myd lien. Y traethawd hwn yn un meddylgar a l)aixlclonol, ac ei' mai traethawd vd\'w, dyma'r peth mwyai harddonol yn yr <isteddfod. Y mae sat? ach pryddestau na'r traethawd hwn wedi eu cadeirio lawer gwaitb yn Eisteddfodau Gymm. ?TI 1\' It-.t ai- ?nntraeth- ?iii-d yii- y 1)1.itltit- ef ?4 llinellau a phenhillion drwyddo draw. Dim j! ond gwir fardd allasai ysgrifennu traeth- awd o'r fath. Rhaid fod ei awdur yn fardd o fri. Cawsom fudd a boddhad with ei ddarllen, ac nid oes ynom betrusder o'i gyhoeddi yn oreu, ac yn deilwng o wobr angenach na'r wobr sylweddol gynygia' r pwyllgor. Gwobrwyer Gwerinwr yn galonog iawn. i Ar air a chydwybod, MYFYR HE FIN 1
Claddu Mr. William Morgan,…
Claddu Mr. William Morgan, Resolfen. lilin iawn genvf gofnodi marwolaeth yr hen wron rhagorol uchod yn John Street, Resolfen, Cwmnedd.boreu Sadwrn, Ion. 24ain, 1914, wedi byr gystudd yn yr oed- ran teg o 84. Yr oedd yn enedigol o'r Llechryd, Blacnrhymni, ond tna'r Crown, gei- Tredegar, y hu efe byw bron ar hyd ei hir oes: ac fel Bili'r Crown yr adwaenid ef yn Nhredegar a'r gymydogaeth. Bu efe byw ar rai adegau gyda'i blant yn Re- solfen. Gelwais am dano yno ycliydig cyn y Nadolig diweddaf, a gwelais fod ei ddiwedd yn agos. Dyn mawr o gorff oedd a boneddwr byw mewn cymdeithas—un difyr a llawen bob amser, a chaem ami i ystori a phwt o gan ganddo. Yr oedd yn hynod barchus gan bawb ynghyd Tredegar. Dydd Mercher, lonawr 28ain. claddwyd ef yn Mynwent y Graig, Rhymni. Gwasan- aethwyd yn yr angladd gan y Parch. D. C. Davies, Resolfen. Yr oedd yr angladd yn fawr, a chanwyd "Bydd myrdd o rhyf- eddodau ar lan ei fedd. Gadawodd am- ryw o blant parchus i alaru, rhai yn Re- solfen ac un yn Nhredegar. Yr oeddwn yn bur hoff o gwmni dyddan \\ïlliam Morgans, a blin genyf ei golli. Cysured yr Arglwydd y teulu, a chysged yr hen wron nes daw lais a llais i'r llwch, cadarn i waeddu codwch. Tredegar. AP NOAH
Er Cof am Ddiacon Da.I
Er Cof am Ddiacon Da. Yr oedd y gwasanaeth hwyrol y Sul diweddaf yn hanes eglwys yr Annibynwyr yn Siloh, Aberdar, wedi ei benodi i fod yn wasanaeth er cof am y brawd rhagorol a gweitligar yn nglyn a'r achos goreu, Mr. Samuel Davies, 4 Prospect Place, Tre- cynon. Yr oedd cynulliad lluosog iawn wedi dod yn nghyd, yn cynwys nifer fawr o berthynasau, yn gystal a llawer o ffrind- iau a chydnabod yr ymadwedig y tu allan i gyJch yr eglwys xr oedd efe wedi bod yn swyddog mor defnyddiol a gwasanaethgar o honi am tua wytli mlynedd. Fel yr liysbyswyd yn flaenorol yn y Dar- ian, hunodd y hrawd ieuanc rhinweddol uchod gyda sydynrwydd brawvehus nawn dydd lali, Ionawr 29, ac efe ond 32 mlwydd oed, gan adael gweddw a dau blentyn-- mab a merch, yn gystal a mam a dau frawd a phump chwaer mewn galar a hiraeth. Hebryngwyd ei weddillion i Gladdfa Gy- iioeddus Aberdar y Llun canlynoJ yn nghanol arwyddion digamsyniol o barch ac I anrhydedd. yn gystal a theimladau hir- aethlawn ac wylofus. Yr oedd yr angladd yn un o'r rhai lluosocaf a pharchusaf a welwyd yn y dref er's blynyddoedd lawer. Yr oedd ein diweddar gyfaill wedi profi ei hunan yn ddyn o argyhoeddiadau cryfion, yn weithiwr difefl, ac o ddefnyddioldeb y tu hwnt i'r cvffredin, yn nglyn ag eglwys Dduw. Deallwn ei fod heblaw bod yn ddiacon, yn Hanw rhyw bedair o sw vddau, a hyny gyda medr a dyfahveh canmoladwy. Yr oedd yn a thra w gwir lwyddianus yn yr Y sgol Sul, yn ysgrifenydd gofalus y Bane Cynilo, yn ysgrifenydd Trysorfa y Tvlgd- ion, ac yn cymeryd l'han flaenllaw yn y ddrama sydd ar waith gan bobl ieuainc yr eglwys ar hyn o bryd. Xid oeddem yn synu gw eled y fath dod barchus yn addoli (iril- N- eu dagrau wrth gofio am dano yn yr oedfa nos Sul. Seil- iodd y gweinidog ei bregeth gynhwysfawj- a chysurlawn ar y geiriau, "Efe oedd gan- wyll yn llosgi ac yn goleuo." Llefarodd y diaconiaid hefyd eiiiau dwysion, a hyny gyda theimlad o hiraeth ar ol eu cyd- swyddog, a chanwyd tin o emynau y diwyg- iud, "01 d'wed cawn i gwrdd yn y nef," yn wresog a theimladwy ar awgrym un o honynt. Yr oedd yr ymadawedig wedi teimlo yn angherddol ddylanAvadau "y pethau mawr yn ystod Diwygiad 1904-'5. Nid oedd digon ganddo i'w wneyd dros Grist a'i waith er yr adeg fythgofiadwy bono. CliNA-areitwyd v "Dead March yn "Saul" gan yr organydd. Terfynwyd yr oedfa gyda gweddi ar i'r Arglwydd gysuro y weddw a'r plant, yn ogystal a'r hen fam a'r perthynasau gan un o'r chwi- orydd oedd yn bresenol. Coded Duw lawer o gyffelyb ysbryd ac ymroad y div.eddar Sajfiuel Davies, a phared i ddeuparth o'i ysljryd ddisgyn arnom. -,0 I
Advertising
I ESTYN EICH OES Bwytewch ac yfwcli yn gymhedrol, ond os digwydd annoethineb, gellwch ym- ddibynnu bob amser y bydd i PELENI LLYSIEUOL KERNICK lanhau'r cyfansoddiad. cryfhau'r nerves, iachau diffyg traul a rhwymedd, a gwneud y croen yn glir a glan. Y mae miloedd na chymerant unrhyw feddyginiaeth arall. Gwerthir mewn blychau 1/1 a 2 9 gan yr holl Fferyll- v/yr.
Gwahannod Llyfroniaeth y I…
Gwahannod Llyfroniaeth y I "Darian." GAN WYDDONWY. Dymunwn hysbysu'r darllenwyr- yn mhob cwr o'r wlad-y gallant gael unrhyw lyfr neu gylchgrawn y sylwir arno yn y golofn hon drwy unrhyw ddosbarthwr o'r "Darian." Rhodder yr archeb i'r dosbarthwr Ileol; a phan gyrhaedda'r archeb yma mynwn ninau weld ei fod yn cael telerau ar- ferol. Cyfeirier Gwyddonwy Evans, "Darian" Bookroom, Aberdar.
[No title]
E.M.E.Al,te trefniadau ar droed i II ymweled a Cheredigion ar fyr, ac i gael dosparthwyr mewn cylchoedd lie nad oes rhai yn awr. Diolchwn am eich r ffyddlondeb i'r "Darian," a disgwyliwn eto am eich awgrymiadau i gael y Darian newydd i fwy o fri yn ngwlad y C'ardi. Mae eich llythyr chwi, ac eraill ydym wedi dderbyn yn ddi- weddar, yn awgrymu fod y rhan yna o'r wlad wedi ei hesgeuluso yn y gor- phenol; ond edrychir ati na chewch yn hir gwyno'n ofer. J.E.—Oes y mae yma amrvw o'r llyfrau a nodweh, yn cynwys adrodd- iadau a dadleuon difyrus, dirwestol, crefyddol. etc., megis— Y r Adroddwr Difyrus, Is. Y Dadleuwr Difyrus. 6c. Yr Adrodclwr Difyrus, 6c. Adrodd-lyfr Dirwestol, 6c. Dadleuon Buddugol, 6c. Efail y Gof, Is. Hwyr Ddifyrion, Is. Adgofion Watcyn Wyn, Is. 6c. Odlau Eifion, Is. Dyna ryw ychydig i chwi fynd yn mlaen a hwy; mae llawer eraill i'w cael. Yn wir nid yw'r Wasg Gymreig wedi troi mwy o lyfrau mewn unrhyw gangen o lenyddiaeth nag yn y gangen hon. Mae pob un fyddo wedi enill gwobr mewn Eisteddfod—ac ych- ydig yw y rhai sydd heb wneud hyny— yn ymgymeryd a chyhoeddi llyfr, pe bai yn ddim ond pamphledyn ceiniog. E.L.-Mae darllen eich llithiau'n rhoddi boddhad mawr i mi, a gobeithiaf y dewch o'ch cystudd yn ol i'ch hen hunan yn fuan. Byddaf yn disgwyl clywed ar fyr fod mwy o'r Darian yn cael ei gwerthu yn ninas Herbert na chynt. Os ydyeh chwi yn cae l rhyw flas yn y golofn hon o wythnos i wyth- nos, gadewch i ni gael clywed eto.eich bod yn cymell y Darian i'ch cwsmeriaid ar bob cvfle. Mae'n rhaid fod dos- barthwyr eraill yn gwneud hyn, canys y mae ein cvlchrediad eisoes wedi mynd ar i fyny dros fil mewn pum' wythnos o amser. Dengys hyn fod yma Gymry o hyd sydd yn gallu adna,bod peth da pan y'i gwelant, a glynu wrtho. Pan yn gwerthu allan un wythnos, gyrwch gerdyn i'r Swyddfa am ychwaneg erbyn yr wythnos nesaf. Dyna'r ffordd—ond dyna, nid newyddian yn y gwaith ydych. "Os gwyddoch y pethau hyn, gwyn eich byd os gwnewch hwynt." Dyna adnod i chwi ar v pwnc! Jaytee."—Gall Dr. Lloyd wneud hyny yn burion—llawn cystal a'r sawl a nodwch. Nid yw 'r golofn hon at drin materion o'r fath; ond cymerwn chwi yn esgusodol y tro hwn, er mwyn y cof am yr hen amser gynt. Cofion cynes atoch eich dau. E.J.O.—Dylech gael rhagor nag a nodwch. Dylech gael mwy na'r pris eyhoeddedig am "odd numbers" o'r fath. Mae yn eithaf posibl, er hyny, y gellwch gael y rhifynau yn mron i gyd ar delerau rhad iawn, ond os bydd un yn eisiau beth weM fyddwch wedvn? Bydd y gyfrol yn anorphenedig o hyd. Rhowch wybod i ni yma pa rifvnau sydd arnoch eu heisiau: mae yma lawer o'r cyfryw i'w hebgor. Beth bynag. os yw eich cwsmer yn awyddus i gael y rhifynau yn llawn, ni ddylai rwgnach— yn awr— i dalu ychydig geiniogau yn fwy am back numbers'" flwyddyn neu ddwy yn ol. B.E.—Fel y mae gwaethaf y modd, y mae llawer i bwyllgor yr un fath ag yntau ond y mae hefyd lawer o bwvll- gorau sydd yn fwy anrhydeddus i ddelio ag hwy. Os oes rhai o'r aelodau yn honni bod yn trade unionists," apel- iwch atynt, ymresymwch a hwy, mor anheg—mor afresymol y mae disgwyl i chwi roddi eyfran-ci-fran mor fawr o'ch « commission yn enwedig i bwvll- gor llyfrgell gyhoeddus. Gellir disgwyl iddynt hwy, beth bynag, ymarfer yr hyn a bregethant. Yr wyf yn cofio darllen yn rhywle am rvwun yn ddweud ybydd y bobl hyny a dreulient fwyaf o'u ham- ser yn darllen y Beibl yn dra synedig pan ant i'r nefoedd a gweld mai y rhai dalent eu ffordd ag ugain swllt yn y bunt eisteddent yn seti blaenaf y trig- fanau dedwydd fry. Yr un fath yn hollol y gellir dweud am lawer un bre- getha byth a beunydd undebiaeth lafur- ol y bydd yntau yn synfawr iawn pan ddaw diwrnod y mesur—y dvdd o brysur bwyso,—a gweld mai rhywun arall fydd yn eistedd yn reserved seats" y gogoniant. Ysgrifenwch eto wedi y gwneloch gynyg ar ymresymu gyda rhyw rai o aelodau'r pwyllgor. Mae angen codi'r cwestiwn hwn i fwy o syJw. Yr ydym eisoes wedi rhoi ar ddeall i'n darllenwyr y gellir cael pob un o'r llyfrau y sylwir arnynt yn y golofn am y pris cyhoeddedig drwy gyfrwng un- rhyw ddosbarthwr neu lyfrwerthwr. Mae genym i hysbysu yn awr hefyd y gellir cael unrhyw gyflenwad o'r "Welsh Outlook" ar delerau cyfan- werthol ond anfon ataf i Aberdar. Dvlai dosbarthwyr ac aelodau v "South Wales Federation" edrych i'r mater hyn ar unwaith, ac eraill yn mhob lie v mae dau neu dri yn gallu cyd-dynu. Mae genyf fanteision newydd i'w cynyg i chwi, ond y sawl sydd yn ceisio sydd yn cael. I
I Byr Hanes I
Byr Hanes AM MRS MARY RICHARDS, j EBENEZER, TRECYNON. i (Parhad.) j Ceir ar garreg ei fedd yn Twyn-y- carno, Rhymni Er cof am John Bowen, ger Pontypool, yr hwn a fu farw y 26ain o Fai, 1855, yn 85 mlwydd oed. Oni wyddoch chwi i dywysog ac i wr mawr syrthio hedd- vw yn Israel." Eraill o'r cedyrn Y sgrythyrol oedd j ei hewyrth, sef y Parch. WiUiam Bowen, Pontneddfechan; Glynedd | Morgan—mab John Bowen, Pont)- J pwl. Yr oedd ef heblaw ei fod yn gadarn yn yr Ysgrythyrau yn wr j vmadroddus, yn bregethwr athraw- iaethol, ac yn efengylwr rnelus, ac yn awdwr a golygydd o nod ac awdur- dod ar feusydd lien a duwinyddiaeth. Mae ei weithiau ar "Berson Crist," "Yr lawn," a "Methodistiaeth Sir G^ierfyrddin yn aros yn gynyrchion j safonol. I Cedervvydden arall yn yr olyniaeth Ysgrythyrol hon oedd y Parch. D. Gauis Morgan, Resolven. Ar feusydd yr oraclau dwyfol y tyfodd yntau yn wr mor dalg'ryf. Mac ei lyfrau wedi eu cordeddu &g adnodau'r Gair. Mae ei "Gyfelrydd Crefyddol" a'i Gylchoedd Eglwysig" yn seiliedig f arnynt. t Mab i Dafydd Richards y pregeth- i wr cynorthwyol oedd William Rich- ards, priod ein gwrthddrych. Pre- gethodd ef yn ddidor hyd dranc ar hyd y dyffryn o Aberpennar i Ben- i dervn heb orofalu am na ffon ra chod nac ysgrepan. Rhwng bannau'. datguddiad yr vmddigrifodd ei fyfyr- dodau, a'i hefrydu yr oedd pan ddaeth awr ei ymddatodiad. Gwelir felly y gellir cyfrif ar ei hachau Ysgrythyrol ynglyn a'r gyneddf roddwyd iddi i ddehongli'r Ysgrythyr Lan. Wedi i'w rhieni symud o'r Gnol i Heol Tredegar, Cwmtysswg, ym mhen isaf Rhymni, bu hynny yn ach- lysur i'r fam a'r plant i adael corlan y Methodistiaid yn Ebenezer, Twvn-y- Carno, ac i fwrw eu coelbrenau ym Moriah gyda'r Annibynwyr. Er nad oedd Mrs Mary Richards ond geneth fochgoch 15 oed ar y pryd, yr oedd ei hymroad a'i FFYDDLONDEB I'R YSGOL SUL gynared a hynny wedi tynnu sylw, ac wedi enill iddi safle ac enw ymhlith ei chvfeillesau, oblegid nid hir y bu vn ei chylch newydd cyn i rai hyd yn oed o'i chyfoed i amlygu eu dymuniad i'r Arolygydd am ei chael yn athrawes arnynt. Wedi ei phenodi felly mewn modd cyhoeddus gan yr Ysgol, cyd- syniodd hithau, ond gyda gwyleidd- dra prydferth a phetrusder ofnus; ond llanwodd ei swydd, a hynny am dair blynedd gyda boddlonrwydd a ffyddlondeb diffuant. Mynasai ei han- wvldeb tuag at y dosbarth hwnnw iddi dreulio ei hoes i'w haddysgu. Ond, atolwg, gynared blagurodd ei dawn i gyfranu addysg Y Parch. E. C. Jenkins, Salem, Trelyn, oedd y cyntaf dvnnodd allan ei medr yn y cvfeiriad hynny, ond nid y lleiaf i'w ddatblygu ar ei ol fu yr hen ddiwinydd manylgraff, y Parch. William Ed- wards, Ebenezer. Bu wrth draed v dvsgedigion ieuainc, y Parch. J. Richards, Bethel Arfon, a'r Proffesor J. M. Jones, M.A., Bala-Bangor. Ond swyn a chyfaredd yr athraw- iaethu syml a'r hyfforddiant unplyg oedd ei hoff ddull o addysgu. Dyma briod-ddull Grawys ei gweinidog olaf, ac yr oedd yn fwy cydweddol a'i hanianawd hi o gyflwyno ei gwers. Am ei ffyddlondeb diball yn ei swydd fel athrawes yn yr Ysgol Sul am dros hanner can mlynedd, y cafodd ei hanrhegu yn 1904 â thystysgrif hardd. Bydd hon yn weladwy ar fur festri Ebenezer, Aberdar, tra deil cwmmrvvd ei meini ynghyd. Ar yr un achlysur ac am yr un rheswm y cyflwynwyd iddi fathodvn aur gan awdurdodau v "Christian Compan- ion o'r brif ddinas. Diogelir hwn dan sel yn nghist y teulu yn ddan- goseg o'i ffyddlondeb i'w holafiaid. (I barhau.)
Advertising
3 Cadewch imi slarad a chwi am 1 Ludded c\ Pan y llethir eich cyfansoddiad m gan bryder neu or-waith-pan y mae eich ynni yn brin pan y tf-imlwch 11 rywsut "—pan y mae'eh E. q B nerfau yn flinedig-pan y blinir chwi gan yrymdrech leiaf-yr ydych IP JP1 mewn cyflwr o ludded. Mae'ch Bmbk cyfansoddiad fel y blodeuyn yn gwywo gan brinder dwr. Ac yn union fel yr adnewydda'r dwr y W ??? N blodeuyn gwywedig-felly y rhydd ????-? ???.?? ??v '? ? 'Wincarnis' fywyd newydd i gyfan- f A H soddiad lluddedlg. Gallwch ei ?N ¿Mmlo yn llanw eich holl gorff gydad ????N.U L???2???<??'???\ ?N iechyd????—nerth????—ynni newydd a bywydd newydd—hyd yn ??M!MM? ? ??t oed oddiwrth y glasaid cyntaf. ????? ? Dechreuwch fod yn iach NNtt YN rhad Anfonwch am brawf-gostrel yn rhad o Will" carnis'- nid yn unig cael ei Has. ond digon I wneud lies i chwi. Amgauer tri stamp ceintOC (i ciudiad). COLEMAN & CO.. LTD., JBBm W. 140, Wincarnis Works, Norwich. "Gwbt y Bywyd" tt l Cymeradwyir gan dros 10,000 o Feddygon.  v- i ?ORGE'S?'? I 1 IflLE^ GRAVEL]) r Mi' 1 MIRACULOUS EFFECTS! I have suffered from Pile and Gravel for four years, during which time I was quite disabled, and never, during this time, had a whole night's rest. I was at last induced to try a box of your Pile and Gravel Pills, and incredible as it may appear, after I had taken but a few doses, I felt as if I had had another body. Encouraged by the effects of one box, I took another, and now I am free from all pain, a living testimonial to the miraculous effects of these Pills. Yours truly, D. WILLIAMS, Penralltwen, Newcastle Emlyn. IMMEDIATE RELIEF! I feel happy in bearing testimony to the efficacy of your Pile and Gravel Pills in my own case. Also in numerous other painful cases of long standing in which your Pills have given immediate relief, and in a short time effected a perfect cure so the weak in faith may be assured of their efficacy to accomplish what they are professed to do. Yours truly, THOS. PHILLIPS, Grocer, etc., Caeremlyn, near Whitland. Y mae y Feddygini aeth werthfawr bon i'w chael mewn tri ffurf. No. i,— George's Pile and Gravel Pills (label wen) No. 2. —George's Gravel Pills (label las) No. 3.—George's Pills for the Piles (label goch.) Gwertbir y Peleni Byd-glodus hyn yn mhob man, mewn Blychau 1/ a 2/9 yr un. Gyda'r Post am 1/2 a 2/10. GocHelwch Dwy 11 wyn !—Gofynwch yn eglur am "{George's Pills," a gwelwch eich bod yn eu cael. PERCHENOG— J. E. GEORCE, N|.R.P.S., HIRWAIN, ABERDARE.