Y Darian

0 Wy i Dywi. Gwersi Mown Hanes Lleol gan Lewis Davies, Cymer. MWNFEYDD RHUFEINIG. I ranbarth fel Deheudir Cymru sydd mor enwog am ei mwnau gerbron y byd I diddorol iawn fyddai gwybod rhywbeth am gloddfeydd yr amser gynt. Chwi wyddoch, wrth gwrs, mai cymharol ddi- weddar y daeth y De i fri fel gwlad yr haearn, a diweddarach fyth fel prif allforydd y glo. Gwyddoch, cystal a hynny, mi wn, mai dim ond toddi copr, plwm ac alcan wneir gennym yn bres I ennol, a'n bod yn lJoddloni ar gludo y mwnau o barthau ereill i'r perwyl. Ond yn yr Oes Rufeinig bu yma gloddio a thoddi diamheuol ar aur, copr, plwm a haearn. Gwn yn dda ei bod bron wedi dyfod yn arferiad y dyddiau hyn i dad- ogi i'r Rhufeiniaid bopeth hen mewn I mwnyddiaeth, h.y., pan nad oes ond dyfaliad yn sail i'r farn. Y mae perygl yn hynny oblegid bu cryn weithio mewn haearn a phlwm yn y Cyfnod Tuduraidd bedwar can' mlynedd yn ol, ac ofnaf y camddosberthir olion y cyfnod hwnnw ar brydiau fel ag i'w cyfrif yn perthyn i'r Oes Rufeiniig. I'r ochr arall nid oes dim yn sicrach na bod y Rhufeiniaid fu ym Mhrydain yn gloddwyr a thoddwyr medrus, ac er nad hwy oeddent y cyntaf wrth y gwaith, hwy yn sicr oeddent y mwyaf deheuig i agor coffrau y creigydd a dwyn y mwn- au allan at wasanaeth dyn. Nid ydym mor ffodus a'n brodyr yn y Gogledd parthed amseriad pendant y gweithio hyn, oblegid beth amser yn ol darganfyddwyd yn ardal Halkin (Helygen) (Fflint) defyll o blwm todd- edig yn dwyn nodiad o'r flwyddyn eu toddwyd, sef 64 o.c. Meddwn ninnau hefyd yn y De olion cloddfeydd plwm, sef yn ardaloedd Llandrindod a Nant-y- mwyn (Caerfyrddin), ond ni feddwn yr un manylrwydd parthed eu hamseriad, dim ond yn unig mai Rhufeiniaid fu yn eu cloddo. Ychydig fu y cloddio am gopr yn Sluria mewn unrhyw oes. ac felly nis gellir cyfeirio at yr olion gydag un sicrwydd fel ag a ellir wneud mewn cysylltiad a Mynydd Parys (Mon), a Phenrhyn y Gogarth (Llandudno), lie y darganfyddvyd tefyll o gopr (pig copper) yno o'r un nodwedd Rufeinig a'r pig lead yn Fflint. Yr unig fan yng Nghymru y gwn i am ei gloddfeydd aur Rhufeinig ydyw Go- gofau, ger Dolaucothi, ardal a ddengys, fel yr ydys eisoes wedi sylwi, lawer o olion diwydrwydd deiliaid y Cesaraid mewn cyfeiriadau ereill hefyd. Ond am gloddfeydd a ffwrnesi haearn Rhufeinig y maent hwy yn lliosog, yn enwedig gydag ymylon Maes Glo y De- heudir, lle y daw crib y gwythienau i'r wyneb. Dyna, ym mysg lleoedd ereill ellid eu henwi, Elwy (Caerdydd), St Nicholas, Lilantrisant, a PhenyJbont ar y grib ddeheuol, a Llanfrynach (Bry- cheiniog), Bryn Oer, a Gelligaer yn agos i'r grib ogleddol, yr oil yn dangos fod Rhufeiniaid ein hen dalaith yn effro i'r amryfal weddau y gellid troi defn- yddioldeb yr haearn iddo. DYGIAD CRISTIONOGAETH I I GYMRU. Er ein holl ddyled i'r Rhufeiniaid mewn cysylltiad ag adeiladaeth, hws- moniaeth, deddfwriaeth a mwnyddiaeth cilia yr oil o'r golwg pan gofiwn mai i'r genedl fawr hon yr ydym i ddiolch am y "newyddion da o lawenydd mawr." Pwy a'i harddelodd yma gyntaf ? a pha le y gwnawd hynny? sydd bynciau arhosant yn ddyryswch hyd eto, ac nid oes belydryn mwy o oleuni arnynt heddyw nag a oedd arnynt ganrifoedd yn ol. Y mae y ffeithiau mor brin a'r traddodiadau mor lliosog fel ag Fn gwneud yn neilltuol o ofalus wrth gerdded y tir hwn. Clywsoch mi wn, o gysylltu enw Llanilltyd Fawr a phre- gethu St. Paul. Wel, nid oes rhilhyn o soil hanesyddol i'r fath haeriad, a gellir dweud yr un peth am yr holl ys- toriau a honnant bregethiad y gair gyn- taf mewn lleoedd ereill ym Morgannw g. Dyfaliadau noethion yw yr oil, a chyn- taf i gyd yr anghofir hwynt goreu i gyd er mwyn gwiredd ein hanes. Felly, rhaid i St. Paul (er cystal oedd), St. Pedr, Joseph o Arimathea, Simon Zelotes, Aristobulus (un o'r deg disgybl a thri ugain, yn ol y traddodiad), Car- adog Fawr, Claudia (Gwladys Ruffydd), Pomponia (gwraig Aulus Plautius), a'r gweddill fyned i'r cysgod yn y cysylltiad hwn. Ni rydd olion hynafiaethol gymorth inni ychwaith, oblegid gydag eithrio un deml yng Nghaerwent, a ddichon fod yn un Gristionogol, ychydig ddywed y meini am Gristionogaeth y cyfnod. Hawdd ydyw cyfrif am hynny, oblegid crefydd erlidiedig ydoedd ac nid oedd iddi arddeliad swyddogol mewn unrhyw fodd. Pwy, ynte, a'i dygodd i fewn? Milwyr dinod, ond odid, oedd wedi teimlo ei grym pan yn Rhufain, a'r rhai ni allent lai na llefaru am dani i ba le bynnag yr aent. Digon i ni ei bod yma a bod Duw wedi gofalu am lestri etholedig i'r gwaith. Gwyddom yn Bier, serch hynny, am rai o'r tystion roddasant eu gwaed drosti ac erys coffadwriaeth Julius ac Aaron o Gaerllion ar Wysc yn fendigedig tra bo byd yn bod.

ARTIFICIAL LIMBS, Crutches, Eyes, Deformity Boots, Flat-Foot Supports, Steelless Easifit Trusses, etc. lady attendant; Belts, Belt- Corsets, Elastic Stockings, Trusses, etc. Daily, 10-6; Wed. 10-1; Sat. 10-2. List free. Tel 1282.-Allen Pearce, 28 Charles Street, Cardiff.

I Undeb Ysgolion Sul Annibynwyr I Gogledd Morgannwg. DOSBARTH IA. I Arholiad Llafaredig y plant dan 13 oed, Ebrill 7ed, 1914. Y gofyniadau gan Miss Emma Stubbins, Ysgol Robertstown, Aberdar. Rhestr enwau y plant yn dangos y Safon ynghyd a nifer y Graddau y llwyddasant i basio ynddi. (Parhad.) Bryn Seion, Cwmbach. I Safon Mebyd, Gradd 1, 2, 3 Gwynlais James, Corina Llewelyn, Emrys Hold- ing (Ynyscynon), Sarah Jones. Gradd 1, 2: David Price Phillips, Johnny Walters. Gradd 2, 3 Cledwyn Davies. Safon I., Gradd 1 ,2, .3: Latimer Wil- liams, Emrys Marshal (Y nyscynon). Phyllis Rees, Ceridwen Lloyd, Olwen Jones. Gradd 1, 2 Irving Jones, John- ny Chappell, Gwyneth Wilcox. Gradd 1, 3 Mary. Price. Gradd 2 Margaret Jane Beecham. Safon II., Gradd 1, 2, 3: Hannah Rees, Tommy Lewis (Carmel), Annie Thomas. Gradd 1, 2: Sydney Evans, (Wilfred Bryant, Annie Miller, Esther Meredith, Olwen Lloyd (Ynyscynon). Gradd 1, 3: Evelyn Fanny Thomas Gradd 1: Rosie Stringer. Safon III., Gradd 1, 2, 3: Mary Anne Jones, Martha H. Williams. Gradd 1, 2: Blodwen Dobbs, Rachel Marks, Rachel Ann Narbett, Sarah Evans. Gradd 1, 3: Emlyn Jones, Johnny Moyle, Willie Bowen, Tommy Evans, Clifford Bowen, Evan J. Lewis. Safon IV., Gradd 1, 2, 3: Bessie Wil- liams, Irene Thomas, Rachel Moyle Emily Morgan, May Thomas (Ynys- cynon), Willie Lloyd, Rees Williams, Rosina Marshal (Ynyscynon), Elsie Thomas. Gradd 1, 2 Sarah Jane Nar- bett, Mary Lloyd. Gradd 1, 3: Willie Lewis (Carmel), David Gentle (Ca;- mel), David Protheroe. Safon V., Gradd 1, 2, 3: Ethel May Hughes (Carmel), Agnes Thomas, Wrr Henry Phillips, Clifford Evans, Eddie Jones, Trevor Evans, Dd. W. Meredith. Brynmor Evans, Katie Jones, Thos. Hy. Jones (Ynyscynon). Gradd 1, 3: Wm. John Williams. Nifer, 64. Arholwyd gan Miss L. Jenkins a Miss M. J. Williams, Saron, Aberaman. Bethania, Mountain Ash. I Safon Mebyd, Gradd 1, 2, 3: Ogwena I Williams, Evan Phillip Jones, Cardo I Cannings. Gradd 2, 3: Sarah Anne Jones. Safon I., Gradd 1, 2, 3: Haydn Price, John Davies, Jack Christopher. Safon II., Gradd 1, 2, 3: Hannah May Thomas, Iris A vona Evans, Alfred Wyatt, Lizzie George, Dewi Phillips, Abigail Jones. Safon III., Gradd 1, 2, 3: Trefor Harris, Dyfryg P. Thomas, Blodwen Hitchings, Annie Mary Lewis, Maggie Jones, Ceinwen Griffiths, Elizabeth Ann Davies, Mair Rhianwen Jones. Safon IV., Gradd 1, 2, 3: Bertie Evans. Gradd 1, 3: Brynmor J. Grif- ffiths, Emlyn Thos. Griffiths. Safon V., Gradd 1, 2, 3: Maggie Thomas, Nellie Lewis, Edith Evans. ) Gradd 1, 2: Lilian Evans, Mary Emily Close, Elizabeth Close. Gradd 1, 3: Minnie Evans, Haydn Christopher, J. r Kenvyn Davies. Nifer, 33. Arholwyd gan Mr Alfred Hughes (ysgolfeistr) a Mr O. T. Hop kins, Soar, Mountain Ash. Soar, Mountain Ash. I Safon I., Gradd 1, 2, 3: Annie Shel- by, Mona Griffiths, Doris Webber, Cranogwen Owen. Gradd 1, 2: Olwen Roberts. Safon II., Gradd 1, 2, 3: Thomas n, ) Griffiths, Marcus Davies, Harold Grif- I; fiths, Donald Davies. Gradd 2, 3: Gethin Griffiths, Arthur Thomas. Safon III., Gradd 1, 2, 3: Hilda Davies, Catherine Jones, Nellie Jones Ethel Thomas, May Jones Harris. Gwennie Hughes, Annie Gwen Davies, Nancy Davies, Gwladys Owen. Safon IV., Gradd 1, 2, 3: John Jones, Owen Roberts, Clifford Thomas, Emlir.-i Griffiths, Watkin Webber, Edward Webber. Safon V., Gradd 1, 2, 3: Trevor AN il- liams, Laura Griffiths, Annie Evans, Maggie May Davies, Gwladys Muriel Williams, Maggie Mary Davies, Saraa Cathrine Hughes, Willie Rees Davies Nifer, 34.- Arholwyd gan Mr Evan Phillips a Mr John Thomas, Bethtni Mountain Ash. ( Carmel, Penrhiwceibr. I Safon Mebyd, Gradd 1, 2, 3: Gwilym B. Kenfyn, Brinley Campbell, Evan Peregrine. Safon I., Gradd 1, 2, 3: Ivor J 'fin Jones, Idwal Morris, Wyndham G. Ken. fyn, Llewelyn Griffiths, Owen Glyn Davies. Safon II., Gradd 1, 2, 3: Emlyn Davies, David R. Hughes, Thomas H. Griffiths, Glyn Henley, Walter Camp- bell, Maggie Peregrine, Irene Davies. Safon III., Gradd 1, 2, 3: Harold Jones, Samuel Dyke, Elwyn Morris, Handel Davies, Emma Thomas, Edith Owen, Maggie Harris, Eunice Henley. Safon IV., Gradd 1, 2, 3: Idris Camp- bell, David Thomas Davies, Dd. Newell Isaac, Andley Voyle, Aneurin Pere- grine, George Thomas, Albert Kenfyn, Windsor Mathews. Safon V., Gradd 1, 2, 3: Arthur Campbell, David John Jones, Emrys Harris, Alice M. Kenfyn, Winnie C. Thomas, Ethel M. Douglas, Annie M. Hughes, Irene Henley. Nifer, 39. Arholwyd gan Mr Robert Parry a Mr Griffith Jones, Bethel, Mis- kin. Tabernacl, Ynysybwl. Safon Mebyd, Gradd 1, 2, 3: Eliza- beth Ann Lloyd, Elizabeth Evans, Rd. Rees Jones, Dd. R. Price, Wm. Merlyn Owens, Rd. Emlyn Jenkins, Selwyn Evans, Aneurin Bevan. Gradd 2, 3: Derlwyn Bevan. Safon I., Gradd 1, 2, 3: John Evans, D. Aubrey Thomas, Emrys Liloyd, Willie Henry Lewis. George Pickering, Annie Gwyneth Jones, Murel .Jones, Nan Jones, Jenny Evans. Safon II., Gradd 1, 2, Jen- kins, Evan David Owen. Emlyn 1 tvis Williams, Ieuan Gwyn Rogers, Isaac John Price. Sanfon III., Gradd 1. Finned Evans, John Idwal Jonis. Safon IV., Gradd 1, 2. 3: Maria Maud Blethyn, Edith Harris James, Annie Mary Jones, Elizabeth Jane Pickering. Gradd 1. 3: William James Blethyn, Rees Vernon Lloyd, George Brinley Jones. Safon V., Gradd 1, 2. 3: May Lloyd, Nellie Evans, Maggie Evans. Nifer, 35. Arholwyd gan Mr W. R. Harris, ysgolfeistr, Trerobert, Ynysy- bwl, a Mr. G. Gower. O.Y.—Merthyr a Dowlais y tro nesaf. nesaf.. J. SULGWYN DAVIES, Ysg. Siloh, Aberdar.

-Penderyn.. I Rai wythnosau yn ol yn y "Darian" ni a grybwyllasom am y peiriannau nodedig sydd ynglyn a'r chwareli cerrig calch yr ardal hon. Y mae yma bump o honynt, ond am un yn unig yr ydym am son ar hyn o bryd, sef am y peiriant sydd yn gwnethur y garreg galch yn ddefnydd gwrtaith ardderchog. Maluria hi yn llwch man, ac wedi taenu hwn dros wyneb y maes fe gynhyrcha borfa fras a melus i'r anifail. Gelwir hwn gan y mas- nachwyr yn "dust manure," a phroffwydwn y daw ymhen rhai blyn- yddoedd yn brif achles ein gwlad. Ger Cwar Llwyn Onn, perthynol i Mri. W. P. Powell a Gyf., ar gyfer tyddynod Gellidyfolws ac Ynyswen- draeth, y mae'r peiriant rhyfeddol hwn. Oddiar y tyddyn olaf yn ystod mis Ionawr diweddaf, gwelsom y gwas yn torri gwair ac yn ei gywain i fewn yr un dydd. Beth ddywed gwjr Bro Morgannwg am hyn? Cywain gwair yn Ionawr Gwyddom ei bod yn gynhaeaf gwair, etc., yn Aws- tralia yn ystod misoedd Rhagfyr a Ionawr, ond wele bethau anhygoel yng Nghymru. Y CYFAILL JOHN. Bu y gwr da hwn, sef Mr. Thomas Davies, o Drefforest, yn llanw pwlpud Siloa (B.) yn ddiweddar. Fel arfer, yr oedd yn llawn afiaith ac yn addysgiadol. Ei destyn y bore oedd, "Twr cadarn yw enw yr Arglwydd, ac ato y rhed y cyfiawn ac y mae'n ddiogel." Sylwodd fod Duw yn mynd dan wahanol enwau yn yr Hen Destament, ac un o honynt yw "Jehovah," a dohiol ydoedd yn ei ddull gwreiddiol ei hun yn esbonio yr enw hwn-" Je," yn golygu y dyfodol; "ho" y presenol, a'r "vah" y gor- ffennol, hynny yw, y Bod diddechreu a diddiwedd. Nid lIe i ymguddio yn unig yw "twr," ebai ef, ond lie i gadw arfau i'r Cristion ar gyfer brwydro. Yr Arglwydd a godo fwy o ddyniori o'r fath hyn ac a amddiffyno y gwr duwiol yma am flynyddoedd eto. D.C. 1 I

II t.r'j I :E LIST. FOR LIST. MENDING BEl. T5 and". PtlC:SS (,Sf RIFIJPRATED RIVETS. Noneedtoviinchholi-s imply d. i\ RÍ\'p.ts. and bPnd har:k th, i'l"O"" Neat a,,d BB)???<?'?B??? Ofn)))fcat?r!).tg mcingers. or Sf'no I'- for bnx 10- Bf ift.-trated and Tubular Rivet Co.. NBtSt Aylesllurv, Bucks.

Llansamlet. Dydd Sadwrn, Mai 16eg, daearwyd gweddillion y diweddar Mr. Llew- elyn Llewelyn, Frederick Place. Tua dwy flynedd yn ol cyfarfyddodd a damwain yng nglofa Caepridd, yr hon fu'n achos ei farwolaeth. Yr oedd yn aelod ffyddlon yn Eglwys Seion (M.C.), Peniel Green, ac yn weithiwr diwyd gyda phob achos da, yn en- wedig y Rechabiaid. Cafodd angladd fawr, a gwasanaethwyd wrth y ty gan y Parchn. B. T. Jones, Castell- nedd, a T. C. Lewis, Llwynbrwydrau, ac yn Eglwys y Plwyf gan y curad- iaid. Da gennym glywed tystiolaeth uchel i Miss Beatrice Adams fel can- tores. Nos Iau diweddaf cymerodd ran contralto yn mherfformiad, "Dan y Palmwydd," gan Gor Gobeithlu Hermon, Sciwen, a chafodd gymera- dwyaeth uchel. Mewn rhifyn diweddar o'r "Welsh- American," newyddiadur gyhoeddir yn yr Unol Daleithiau, y ceir darlun o Mr. Gwilym Thomas, Samlet House. Ychydig amser yn ol sefydlodd Mr. Thomas yn Pittsburgh, a da gan ei gyfeillion fydd clywed ei fod yn gwneud camran breision tuag enwog- rwydd. Penodwyd ef yn ddiweddar yn arolygwr masnachol y "Welsh- American Newspaper Co." GOLWG Y MOR.

Wedi Pedair Blynedd. Amser ydyw y profiedydd goreu o wirionedd. Dyma hanesyn o Aberdar sydd wedi dal prawf amser. Hanesyn ydyw gyda phwynt a ddaw yn union- gyrchol at lawer o honom. Gorphenaf i3eg, 1909, Mr. J. Wil- liams, 39 Tudor Terrace, yn agos i'r Ysgol Sir, Aberdar, yr hwn sydd wedi byw yn y dref tua deugain mlynedd, a ddywedodd: "Nid oes amheuaeth genyf na ddarfu i weithio dan y ddae- ar, yn ami mewn lie llaith, ddwyn arnaf anhwylder yr arenau. Yr oedd y poenau a gaffwn yn fy nghefn yn llymion iawn, yr hyn a'i gwnelai yn galed iawn i mi, gan fod genyf gym- aint o blygu i'w wneyd. "Tybiodd y meddyg unwaith fy mod vn dioddef oddiwrth y llwynwst (lum- bago). Ar ol llwytho tram byddai fy nghefn bron rhoddi ffordd, a byddai bron mor ddrwg pan oeddwn yn coed- io, yn enwedig os byddai eisieu codi rhywbeth. Caffwn ofid gyda'r bledren hefyd. Yr oedd lliw drwg ar y dwfr, a dioddefwn boenau llosgawl wrth geisio ymwared. "Wedi darllen am belenau poen cefn Doan, ac hefyd glywed fy nghyf- eillion yn siarad yn dda am danynt, prynais flychaid. Gwnaethant les i mi, felly cefais ail fiwch, ac erbyn i mi gymeryd tri blwch yr oeddwn wedi cael llwyr wellhad o'r hyn a'm tryblai. Profodd pelenau Doan y feddyginiaeth oreu a gymerais erioed, ac yr wyf yn eu cymeradwyo i bawb yn dioddef oddiwrth anhwylder yr arenau a'r bledren." (Arwyddwyd), John Wil- liams. Mawrth 17eg, 1913, yn agos bedair blynedd yn ddiweddarach, dywedai Mr. Williams:—"Cefais ddychweliad ysgafn o anhwylder yr arenau yn ddi- weddar, ond cefais ymwared yn fuan gan belenau poen cefn Doan at yr arenau, y rhai a brofasant mor effeith- iol ag erioed. Yr wyf bob amser yn cymerardwryo pelenau Doan i'm cyd- weithwyr. Pris 2s. 9c. y blwch, chwech o flychan am 13s. 9c., oddiwrth yr holl werthwyr, neu oddiwith Foster McClellan Co., 8 Wells Street, Ox- ford Street, London, W. Peidiwch gofyn am belenau poen cefn a'r aren- au-gofynwch yn glir am belenau poen cefn Doan at yr arenau, y fath ag a gafodd Mr. Williams.

Cwmogwy. Gwyliau Pregethu. Lluaws o eglwysi y Cwm wedi cynnal eu huchel-wyliau pregethu yn ddi- weddar. Bu y Parchn. E. Ungbed Thomas, Caerfyrddin, a H. Harries, D.D., Treherbert, yn Saron (B.), Nant- ymoel; y Parchn. B. Watkins, Hirwain, a John Williams, Bryn Siencyn, yn Di- nam (M.C.), Nantymoed; y Parchn. J. H. Williams, Llanfyllin, a D. Jones, Cymer, Glyncorrwg, ym Methel (A.), Nantymoel; Miss Rosina Davies, Tre- herbert, ym Methania (A.), Tynewydd; y Parchn. D. Teifi Davies, Mynydd Cynffig, a S. E. Prydderch, Dinam, yn Hermon (M.C.), Tynewydd. Cynhull- odd tyrfaoedd i'r gwyliau. Cymrodorion. Da gennym ddeall fod Cymdeithas o Gymrodorion wedi ei ffurfio yn Nhy- newydd ar bwys y brwdfrydedd amlyg- wyd ar ddathliad Gwyl Ddewi, a threfniadau ar droed ar gyfer cynnal cyfres o gyfarfodydd i hyrwyddo meith- riniad gwladgarwch a chenedlaetholdeb trwy olrhain hanes a datblygiad mud- iadau cenedlaethol a Chymru yn ei chan, ei lien a'i hiaith, etc. Amcenir drwy hynny adfywio yr anianawd Gym- reig, ac ennyn sel dros ogoniant yr iaith. Yn fuan disgwylir yma gwmni dramodol o dan nawdd Cymrodorion y Garw i berfformio Beddau'r Pro- ffwydi" (W. J. Gruffydd). Gwyl Flynyddol y Glowyr. Cynhaliwyd hon eleni gan lowyr yr Ogwy a'r Garw, Mai 2il, yn Nghapel yr Annibynwyr Seisnig, Penybont. Edrychir ymlaen yn aiddgar at y dydd hwn fel adeg arbennig i dderbyn hyfforddiant ac eglurhad ar fuddiannau cyffredinol, ond gresynus oedd canfod y dyrnaid amlygodd ddiddordeb yn yr wyl o'r nifer enfawr glowyr sydd yn y cylch. Yng ngwyneb y broffwydol- iaeth ddiweddar, sicr yw fod angen rhoddi y ty mewn terefn a gloewi ar- fau, canys bydd llunio y cytundeb nesaf yn fynydd tra anawdd i'w esgyn, os oes coel ar yr hyn ddywedir. Yng ngwyneb y cyfleusderau presennol dylai pob un ddangos ei fod yn byw yn uwch na'r caethwas i'r hwn y gwaherddir ddeall- twriaeth am safon a phris. Onid yw difaterwch o'r fath yn gwanhau ddadl y rhai ymdrechant dros iawn- derau y dosbarth haeddiannol hyn yn niwidiant mwyaf peryglus ein gwlad 1

I Caerdydd. Wythnos y Ddrama.—Gan y credwn nas gellir rhoddi He i adroddiad man- wl o'r gwahanol berfformiadau yn y New Theatre, yn y ddinas hon, yr wythnos ddiweddaf, gallwn ddweyd fod y perfformiadau o'r radd uchaf, ac heb os cystal ag unrhyw rhai sydd yn perfformio dramodau Seisnig. Cred- wn fod y ddrama wedi dyfod i aros yn ein plith fel cenedl, ac y deillia budd yn ol Haw. Wrth gwrs rhoddodd presenoldeb Mr. Lloyd George, A. S., help neilltuol i gael torf ynghyd nos Wener a Sadwrn. Capel Sa'em.—Nos Fercher di- weddaf cafwyd pregeth alluog a llawn o d&n efyngylaidd gan y Parch. W. Saunders, Pontycymer, yng nghapel Salem, Moira Terrace, ynglyn ag ym- weliad Cyngor Undeb y Bedyddwyr Cymreig. Y Diweddar Eilir.-Y mae yn dda gennym hysbysu fod cofgwrfn 1 m diweddar gyfaill, y Parch. William Eilir Evans, wedi ei gosod 1 fyny trwy danysgrifiadau cyhoeddus. Yn gerfiedig ar fon y groes y mae'r can- lyn Er serchus gof am William Eilir Evans, offeiriad, bardd, a lienor, ganwyd Ebrill 26, 1852; bu tarw Rhagfyr 7fed, 1910. Codwyd y maen hwn gan gyfeillion Ei enw fydd y golofn fan, Nad eill o gof fynd allan." Plasnewydd. Dydd Sul diweddaf cynhaliwyd cyfarfodydd neillduol gan yr eglwys hon, pan y gwasanaethwyd gan y Parch. R. R. Roberts, Caer, I gynulleidfaoedd mawrion. Yr oedd y capel eang yn orlawn yn y ddau gytar- fod, a'r gwasanaeth dan arddeliad neillduol. Yrt nghyfarfod y nos can- wyd Worthy is the Lamb gan y cor.

Rolled Gold Pince Nez Frames Fitted to your own Lenses, and guaranteed not to change color Price 8/6 Complete bJith Metal Case & Cord Visitors to London should Coll and have their EYESIGHT TESTED FREE OF CHARGE. Spectacles and 5 /ccomPl8te Eyeglasses from complete Illustrated Price Lists Post Free. Dylai Ymtoeltayr a Llundain alb) a chael profi en GolbJG yn Ddidal. Spectol neu Wydrau Llygaid o 2/6 i fyny, yn gyflawn. Anfonir rhestr o'r Ptisoedd, yn egluredig yn ddidal drwy'r llvthyrdy. '> Send your Old Spectacles and have them fitted into a Best Quality ROLLED GOLD FRAME Price 8/6 Complete. Guaranteed not to change Color. ELEGANT IN APPEARANCE BLACK MOROCCO OPERA GLASS, with Case, 7/6. Best Quality Aluminium OPERA GLASS, 12/6. Real Pearl & Aluminium OPERA GLASS, 15/6. Useful Presents SPECIAL VALUE. ANEROID BAROMETERS, 12/6. 15/6. 1 7/6. As Illustrated. Guaranteed Accurate ANEROID BAROMETERS, Circular Pattern. 8/6. 10/6. 12/6. High Power Long Range ACHROMATIC FIELD GLASS with Sling Case, 15/6 Cheaper Quality, 12/6 The Ideal Glass for Territorials, Scouts, etc. High Power REMMMG GLAS? High Power READING Gus$,' FOUR SIZES. 1. 2/9, 3/9, 4/3, 4/9. Most useful for examining Maps, Photographs, etc. SPECIAL VALUE IN Folding Reading Glasses 9d. &°1/3* l SPECIAL BARGAINS. Garden or Greenhouse Thermometer 1/3 Scouts Pocket Compass 9d. Eyeglass Cleaner 3d. Chatelaine Spectacle Case 1/6 Table Microscope 1/3 Botanists Pocket Lens 1/6 Sest Quality Goods only. Cure pour Sere or Weak Epes witb _Vou r Vore or W, "Diamond" Eye Ointment. POST 1/1 i FREE. "Diamond" Skhl Ointment Cures Eczema, Ulcers, and all Skin Diseases. POST 1/H FREB. OPTICIAN TO THE I LONDON TEACHERS AND THB LONDON COUNTY COUNCIL STAFF ASSOCIATIONS. CYRIL GARDNER, F.S.M.C., Qualified Optician, 292 HOLLOWAY ROAD, LONDON, N. Cofitcch alto yma pan yn Llandain. <S0 Cash returned in full if Goods are not to your entire satisfaction. Eychtoetir yr Arian yn lloton oni rydd y nta16" ddau foddlonrbtydd hollat