Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

20 erthygl ar y dudalen hon

EIN IASTH, EIN GWLAD,' AN…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

EIN IASTH, EIN GWLAD, AN CENEDL. (CAM "AWSTIN.") Ir wyf, cr pan ysgrifenais, yr wythnos ddiweddaf, ynghylch llyfryn y Llywod- taeth ar destyn Gwyl Dewi," am 11)15, wedi cael ar ddcall nad oef perygl o gwbl y daw dychmygion disail brenddwydwyr H ydN (kliau diwed<k\f hyn allan. ii syml a gynwysir, ac y mae pob lie i gredu y bydcl y pamphledau Cyinrao-g u. Saesneg yn foddion i godi hwyl Gym- rag yn mhiith athrawon a dysgyblion ysgolion gwlad a thref os cymer rhywrai ridigon o ddyddordcib yn 3igityr.wytf.iad n a ill ai yr un Cyiuraeg neu yr un Sa/esneg i loddi tymorUi i roddi stori ddyddorol y tonedloedd byehain yu llaw y do "y'n codi. k, Ni fu adcg in or briodol yn bosibl yn -0d (>as ieuemrtyd y dyddiau prpsenol i -oddi maw redd a fu, a phwysigrwydd eiii rryvoclol fel cenedl o fiaen plant bywiog <' v mry Sydd na'r fhvvddyn 1915—adeg pnm-can-mlwyddiant marwolaeth Owain Glyndwr. Yr ydym, wrth gwi-s, wedi syiuud yn mlaen o a.m,ser g wart h us au-nghenedlaethol y Welsh Not"—cosb y mae rhai bechgyn blaenllaw yn Sir Gaerfyrddin heddyw yn. cofio am dani—ac y mae yr hen iaith wahu^ddedi-g yn dyfod "n fwy pobloguidd bob dydd yn niysg plant pob lhvytU, iaith a e-honedl yn Nghymru, a, dylai bl v/yddyn y rhyfel sydd i rvvywt-ro lail ac iaith yr estron Germanaidd gael (.11 « gosod arnom ninau fod yn iythgofiadwy yn hanes Cymru fel blwyddyn deffroad bvwyd conedlaethol yn mhiith v werin. a'r v plant. Ac ni-s gvrn am ddim mwy tebyg :na'r Uyfrau byehain addawedig. Bydd- f ant o les yn mhiith y Saeson a'r Seotiaid, ae yn sdcr ddigon yn mhlith Gwvddelod > Eydd yn gwyli; mwy ar ein symudiadau nag y meddylia ilawer o honom, ond y Diae He i ofci iod eisiau mwy o oleno ar (Tymry difater nag ar ereill, ac nid oes modd gwneyd ein hanes ni fel cenedl < let-han, a lianes cenedloedd byehain ereill, yn adnabyddus ar lai-ar gly-fad na thrwy iryfleu nodion gwefreiddiol am "yr hyn a ™ iu," a throsglwyddo <1 rwy galonau yr cieu- ?nctyd wreichjon a ddid10n gycim?n tan renp<Ua?tho!d&b mewn dyfodol Bydd yn| obeithiol. :J! :1= :I: y. t: Lr mai ar destyn a.raU yr ysgrifena, y mae ??r. E. T. Juhn, A.S., mewn erthygl ^^ref a hoenu? yn Y Golouad ? 3,u cyffwrdd a'r ]jre>enol a'r dyfodol gwleid- j yddol mewn rnodd sydd yn nauiriol reaeg drwy fy meddvvl pan yn ceisio symud yn mlaen a graddol newid yr ymadrodd. Yr ydym (meddai AJ r. John) yn amtwg ar druthwy ednod newydd yn hanes y ])eyrn;id G.vt unal a'r Y mlierodraeth Brydeinig, a chyfnewidiad-au cyfan- eoddiadol chwyldroadol ar ein goddi- "weddyd yn orlawn o fantais a budd i'r firenedl (l,vinreig, ol,l i'w chynrychioiwyr fod yn effrD. yn daer, ie, yn gyndyn, os bydd angen." Nid grwgnach a wna, ond ciengys rai anhaw9derau, a chyflea 311 fyr yr hyn sydd v.edi, ac yn, cael ei wneyd, a pha bethau ,rd,mt fwyaf tebyg o gren iladl, a galw am farn a gweithred, yn y dyfodol buan. Ac yn ei eiriau ei hun, diwedda— Yn ddiamheuol. y mal" y cyfnod prasenol yn hanes gwleidyddol Cymru yn annhraethol bwysig, ond hwyrach gydag undeh, yni, a giveitbgarwch a phender- fyniad anhyblyg yn mhiith ei mcibion, v «gwelir Rhaghmiaeth yn y dyfodol buan eto yn arllwyd ar Gymru 'ei bendithion yn ddiri/ Xid mewn ysbiyd beiniiadu, heb son am y.-bryd chwerw, yr wyf am ddweyd gair IlPll ddau" (Y6 dywed y preget.h*wyr) ar y cl¡dl Outlook "-v miwlyn byivi og dyddorol am Ionawr. Ond y mae iafod- iaith- Cwm Khontkla yn "rhÿ GYJllTeig- aidd i atab y ttordd ma nhw'n whilia yn y Cwm. Barddoniaeth splendid wdd gita'r rarcii. J. J. Williams ar "Magdalen," ond allwch fentro fod gormod o e's a rhi fach o a's ag o t's gento fa i roi real pic- ture o 'en iaith y na.tivos, chi'n 'diall. Mai a'n napod shew o wir Carfyrddin a/r rina, ac yn stidio gormcd o peth ma nw'n galw Cymrag right y liyfra i wed y stori 'rin shwt a bysa rai o foys y Porth ne groits Cwm Rondda Fach yn i gwed i. Dir, dir, dodd gwir y Gloran a'r rina., a boys top L'anwyno, ar i ham-sar gora, ddim yn galli dod i !an a'i standard e'. Dyna i gid si gen i yn i crbin a. Ilicewn i 'swn i'n galli scribMan barddouiath cystal ag e', a thysswn i'n galli compos ^tasmsic fi fysswn yn trio elni i wnffid balh. 0fe faddia i fi, fi ginta, gyfieit liu y verse ola fel hili: Beth wetsa'i 'en fam i, drian, Wel.y8(Eoleh am fedd miwn prid, Qnd heisht! ma i'n dod iddi 'inan, Noo dea i chi fecligin i gid." Igtini shwb beth a doti'r gira'n right, chi'n g wel'd, ond i ia si'n cofio Ruins" n'i sort yn pregethi mor fendigetig am "gariad Di w at ddin," ma' i' beth dithprad bed iaith grmysglid rai odd bolUtu ddigian mIynadd yn ol yn creti ? nag ?d dim shwd Gymreag i g?al a'n iaith ni yn min'd i ddoti lynydd gita shwd ¡ trfeeth inir. lra.Ha hod gonnod o Syanag j'Tyffyla yn yn lletiaJth ni, ond rowch a .fel y mai a. Pi shin yfrki iw,r farddon- "tat.b. cofiwch chi, a thwtchis pert, yn mron -pob liae, ond raid i in o wir y Cwm gal i fling ar gwestiwn iaith bir. Rynai gid." Khityn rliagorol ar y>fan. ilivddenod y bardd a'r golygydd i in ecflo r cyrdda ciani os yw wedi painto'r iili gita brwsh coal tar wth sefill dros letiath -yr 'en natives.

NEWYDDIO LLEOL AI CHYFF?D!MOL.…

I CWMAMMAN. I

MINION AMAN. I

LLWYDDIANT AMANWY.

I HISTORY OF "MR. WU." I -———

(LOCAL BILLS IN PARLIAMENT.

[No title]

Y PARCH. J. GOMER LEWIS, D.D.…

Advertising

TAMEiOIAU AMRYWIOL.

Y DIWEDDAR EVAN LAKE, ! BRYNAMMAN.i

Advertising

Advertising

FOOTBALL. '

Advertising

I NINE MINERS -KILLED.

I'EX-CQNSTABLE'S WI FPS ALLEGATIONS.

INTERESTING SWANSEA WEDDING.

CARDIFF STEAMER WRECKED.