Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

20 erthygl ar y dudalen hon

NODION AR BYNCIAU YR WYTHNOS.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

NODION AR BYNCIAU YR WYTHNOS. ————— —————- (Gan "AWSTIN.") Ar drothwy cyfwng pwysig arall, o fcerwydd na wvddom pa gyfeiriad a gymer Cvnadleddau Cyffredinol Glowyr Cvmru, Lloegr a Scotland ar bwnc gorfodaeth, a-c I na wyddom, ychwaith, pa gwrs a gymer y Llywodraeth os digwydd holl lowyr y wlad ddal at y penderfyniadau swydd- ogol yn erbyn y mesur newydd, rhaid boddkmi ar nodi y eefylKa bresenol a gadael i'r dyfodol amlygu ei liun. Glowyr a Gorfodaeth. Ymddengys fod Cynghrair Mwnwyr Prydain Fawr wedi bod yn gwneyd ym- drech i sicrhau barn aelodau pob dos- foarth yn y teirgwla4 ar bwnc y dydd, ac y ceir adroddiad ar y mater yn Llundain pan ddaw y cvnrychiolwyr ynghyd. Rhoddir rhywfaint o feddylddrych am bwvsigrwydd y sefylKa gan y ffaith fod y Prif-Weinidog eisioea wedi eytfarfod a blaenoriaid llafur i ymgvnghori ar y rhagolygon. Cawn hefyd fod yr Ysgrif- enydd Cartrefol wedi bod yn taflu edyn ei swydd a'i swyddfa dros y glowyr, a'i fod wedi cvhoeddi fod y Swyddfa Ryfel yn golygu rhoddi archeb i'w is-werision i beidio ymdrechu cael ychwaneg o lowyr o unrhvw ran o'r wlad i ymuno a'r fyddin, rhag niweidio'r fasnaefr lo drwy ei gwanhau yn y glofevdd. A golygai mae'n debyg, rhoddi cyfle i rai ydynt yn barod wedi vmrestru, ac hob eu galw i fyny, i ymddangos o ffcaen llysoedd cyn- wysedig o gynrychiolwyr meistri a gweith- wyr glofevdd yn unig, yn anibynol Ifollol ar y pwyllgorau ereill a benodwyd i yetyried apeliadau g-weif hwyr. Beth Nesaf? Saif y glowyr, felly, ar dir gwahanol i weithwyr ereill, a pha offaith a ga y trefniadau hyn ar farn a phenderfyn- aadan y Cynghrair, anm'hosibl yw dyfalu ar hyn o bryd. Y Swllt Benthyg." Yn anibynol ar y pwnc mawr hwn, byddai yn well nodi tod testyn arbenig gweithwyr dosbarth y Glo Carreg wedi cael ei ohirio eto. Gwyr pawb erbyn hyn fod y swllt benthyg" i gael ei ddadleu o flaen Uys arbonig wedi ei benodi yn rhanol gan y Llywodraeth a chan gyflog- wyr Deheudir Cymru a chan gynryehiol- wyr y glowyr. Methodd y ddwyblaid gytuno ar Gvfiafareddwr, a phenodwyd Syr Laurenoe Gomme gan y Llywodraeth. Disgwylid dechreu ar waith y Ilys Dydd hu diweddaf, ond goliiriwyd yr ymholiad am y rhaswm fod Syr Laurence Gommo yn wael iawn ei iechyd, a-c did oes dydd- iad aral wedi ei benderfynn. Llanwrtyd o Flaen Rhydaman. Gofynir i mi alw sylw yn y golofn hon at y diffygion a deflir ar ffordd ardal Rhydaman a'r Dyffryn i gyd drwy fod cwmnioedd y cledrffyrdd yn esgeuluso rhotldi cyfleusderau teithio i'r ardaloedd poblog hyn. Er enghraifft, mcdd un goliebydd, rhaid cychwyn o Abertawe am ddcng mynyd i chwech yn yr hwyr i gyrhaedd Dyffryn Aman, unrhyw nos- waitil ond Nos Ian a Nos Sadwrn, tra y gellir cychwyn am saith o'r gloch, a clivilbaedd Llanwrtyd roewti araser teg unrhyw noswaith o'r wythnos. Paham na cha trigolion Rhydaman y fraint o weled y gerbydres yn aros yn Tirydail, fel gorsaf a saif niewn lie canolog i gyf- ateb Penygroes, Rhydaman a Glanaman, a dweyd y lleiaff' Digon teibyg y byddai yn anhawdd cael unrhyw gyfncwidiad yn y eyfeiriad o dren i redeg i fyny drwy Dyffryn Aman yn yetod y rhyfel, ond pe cymerid y pwnc i fyny gan gynrychiol- wyr Uafur a masnach, dichon na fyddai llawer o drafferth i gael arosiad newydd yn Xhirydail gan fod Mr. John Rees yn barod, bob amser, i wrando ewynion gwlad a thref. Pregethwyr yn y Fantol. Gwelaf fod ysgrifau llymion yn ym. ddangos yn Seren Cymru" ar "Fjin Pulpudau." Ar y 3ydd o Ragfyr yni- ddangrosodd dau lythyr cryf iawri, ac nid rhyfedd fod siarad rnawr am yr hyn a ddywedir. Mewn un yegrif, tafolir y pregethwyr a'r gweinidogion, a haerir fod "dynion ang-hymwys yn cael eu codi I i bregethu"; fod "gnyr anghyfaddas yn cael en hordeinio yn weinidogion"; ac "fod nifer fawr o'n bechgyn yn inyaeil drwy golegau'r cnwad i swyddau bydol ac i ys Ix>egr." Adgof Uwch Anqhof." (Jyr'oiriais yn ddiweddar yn y golofn Ibon at farwolaeth alarus Olwen, meroh 31r. a Mr. Phillips, Pare-yr-ynn, Rhyd- aman, a gwvddwn fy mod yn cynrychioli tylch ean< nidyn unig yn Ileol. ond drwy y wlad, pan yn cynyg cydymdeimlad dwfn gyda'l' tad a'r fam. Y mae Mrs. Phillips yn enwog fel y gantorel) ar- dderchog, Madam Martha Ilarriee, a gwyr llawer o honom mai ergyd trwin ar ol ergydion trymion ereill i'r foneddigee a'i phriod ydoiedd colli'r ferch eerehog a eiriol. Fel hyn yr ysgrifeaa y Parch J. F. Williams, Gelli, atynt, gyda llyAyr •r-ynwysfawr a thyner:- Gu Olwn, er ein galar—y siriol I<on seren hoft hawddgar; Wedi ei gwiw fywyd gwar I ganu aeth yn gynar." iMilwyr Cymreig yn LiurAmin. Geilw "Celt" Llundain sylw at y wudiad newydd yn y Brifddinae J roddi cysuron i filwyr clwyfedig Cymreig yn y clafdai. Ar yr un pryd gcrfrna pham y -cyfyngir y trefiniadau i'r Trrfnyddion Calfinaidd, a phaham na wneir y jmndiad yn un eenedlaefhol? Pe dig- wyddai yr un anghydwelediad yn Nghwm- t"f. a'r cylchoedd, buaeau rhai o'r hen Sfrodorion yn gicr o ddweyd-" boed irhyngddoch chwi a'oh gilydd, wyr Pen- rtyrch:"

SWANSEA EDUCATIONAL MATTERS.-I

| IN THE SNARE -OF THE FOWLER

BEAUTIFUL HAIR, THICK, WAVY,…

YSTALYFEfiA CRfCKETEBS M KHAKI.…

! R.O. : HIS MARK

AIRSHIP WRECKED. I

Advertising

THE VEGETABLE CROPI

AN EFFECT OF BANKRUPTCY.I

CHARGE AGAISST A SOWS WIFE.…

[ CASE OF MISTAKEN IDENTITY…

ASTHMA CUREO.j

LLAHDOVERY BOARD OF QUABDIAN3.I

ORLAD MAIRS DELLTSION.I

ARMED GERMAN FIREMAN I I -

BANKRUPTS DiSCHARGEO.I

I CIANTS OF THE RIMGI -

SATURDArS FOOTBALL RKALS.

i"THE CANNON Of IIANSATNT."