Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
2 erthygl ar y dudalen hon
TYLDESLEY.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
TYLDESLEY. Ychydig amser yn ol ymddango odd yny Seren" han-es Social bechgyn isuainc yr eglwys luchod, a da yn awr yw inni hvsbysu fod yr elw o dros XS w,e,di ei sylweddoli. Tachwedd 5 cafwyd y te blynyddol, a chafwycl elw o tua £ 2 oddi wrtbo. Rhag- fyr 6, mewn oanlyniad i her y bechgyn, cafwyd social :a chyngherdd dan nawdd y chwiorydd. a chan mor lwyiddiannus y trodd allan, nid yn fuan yr angh-ofir ef. Parodd fod Mrs. Vaugjian Pughe, priod ein hanwyl weinidog, wedi ei chymryd yn wael clristiwch mawir, a phasiwyd cydymdeimlad a hi yn ei gw!a.eLedd, ond hyfryd yw gwybod erbyn hyin ei bod wedi troi ar weIla. Am 7 o'r gloch yr hwyr, cymerwyd y gadair yn a-bsenoldeb Mrs. Pughe, gan Miss Bio. Evans, a chafwyd cyngherdd ardderchog. Da-tganwyd ynddo tamryw, o weithiau gan gor y merched yn hynod o swynol dan arweinyddiaeth fedius Mr. H. Davie->. Hys- byswyd hefyd yn y cyngherdd fod yr elw dros £ 10. Oni wnactbont yn ganmoladwy? Felly dyniii'r eglwys hon wadi gWlleud dros Y.20 mewn tllja dau fis o amser. Dengys hyn beth ellir ei w'neud yn y lie y ma9 cy dweithr e-diad. Y male ychwanegiad o 13 yn rhif yr eglwys hefyd oddiar sefydliad ein gwein- idog yn ein plith, ac y mae llawer eto yn disgwyl bod yn ddilynwyr Crist yn fuan. Edrychir ymlaen yn awr at ein Cymanfa Ganu ym mis Mawrth. Dyma. y gyntaf a dysgwyliwn ameer -da. Gwelir felly fod yr eglwys yn hynod lewyrchus a gweithgar, a mawr fwynheir y danteithion ysprydol a geir gan ein gweinidog o Saboth i Saboth. AELOD.
- _n__ - - - - - -MARWOLAETH…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Hendre, a'r diweddar enwog gyfreithiwr, Asa J. Evans, Ysw., ac ereill fu yn offerynau i sicrhau itir yr ysgoldy, a ehasglu digon o ariaii i dalu am dano ac am yr adeilad helaeth a chyfleus, yr hwn sydd yn awr ym nleddiant y Cynghor Sdrol o dan ardreth. Cynirerodd ran ian-ilwg iawn mewn ,sierllau yr Ysgol Ganolraddol ynnhrer Aberteifi, a wasanaetha igylchoedd pwvsig Gogledd Penfro ia Dehau Aberteifi. Ynglyn a'r rhai hyn rhoddoldid ei liafur a'i amser yn ddirwg- nlaich fel gGruchwyliwr iddynt. Nid oedd ball ar ei iyiii a'i ibybyrwch yn y eyfeiriad hwn. Bu yn ralelüd byw olr Cyi-igi-ior Sirot fel Cynghorwr, ac fel Henadur, ym mron o'i gychwyniad hyd ddvvlY flynedd yn ol. Eis- teddodd fel iaelod ar Fwrdd y Gwarcheid- wafd am dr-os 40 a bu yn gadeirydd iddo am itua tchwiarter canrif, a ph-an yn rhy fethedig oh-erwydd pallu o'i olygon, ac y penodwyd y Parch. John Williams, Y.H., Aberteifi, yn ei le, etholwyd ef dra- chefn, iar gyfrif ei wasanaeth gwerthfawr, yn un io'r Ss-lywyddion. Yr oedJd ei gyflym- der i wield pwynt, ¡a,'i gaderniid i lywyddu yn ei wneyd yri ga,ffaeliad mewn safle mor Yr oedd ym Rhyddfrydwr i'r earn, a, bu mew'n llawer gornest ia brwydr, ar yr oehr ymoso-dol a'r ochr amddiffynol, ao yn mesur cleddyfauag Eglwyswyr oul a thrahaus a Cheidwadwyr gormesol, a deuai allan ym mron yn ddieithriarl yn fwy na choncwerwr ar ei iwrthwynebwyr. Fel aelod a swyddog crefyddol yr oedd yn ddiehlynaidd la, chyson ei fuchedd, ac yn weithiwx dif,efl, Nid aielod distaw na disgybl cuddiedig fu efe am y 67 mlynedd y proffe-sodd Grist, a,c nid swyddog segur yehwlaith a gwnai yr oU mewn yspryddi- ymhongar. Yr oedd yn glynnu yn ddiym- ollwng w:rth yr hyn a, gnedai efe oedd yn ddysgeidiaeth bendant y Testament New- ydd ar (bob peth, yn neilltuol ar yr Ordinhad o F-edydd a'r Ordinhad o Swper yr Ar- glivydd. Gely,n anghymodlawn fu efe iblOl) al11is,er i lacrwydd yng nglyn a'r rhain, ac yng nglyn a,'r athr-awiaethau. Nid cywilydd ganddo arddel ei hun yn gaethgymunwr (013 priodol y term ynte?), ac ysgrifenodd ar y mater, fwy snag unwaith, ysgrifau cryfion a di-,droi-yn-,ol y,ii y Gr,oal,' Seren Gom~ er,' Ja '•'Seren ('viiu ii,' 0 'dro 'i dro. Bu yn gadeirydd Cymanfa ei sir enedigol, a thra- ddododd a,raeth gref a grynms yng vighy, ddau'r Undeb yng Nghergybi yn de'io yn drwyadl a, phynoiau maw riou orefydd a gwlladwrialeth. Gresyn fu gadael i gyfle ei anrhydeddu a Chadair yr Und,eh fyned heibio cyn iddia fyned y,n rhy fethedig o gorph i'w chynyg iddo fel y gwnaed. Cyf- ranai yn helaeth tuagat hob achois da, yn enwedig i'r eglwysi yn Mlaenywaun: Ger- azim a'r Ddinas. Ffaith hynod yw ei fod yn ystod y 'blynyddoedd diweddaf o'i oes yn aelod ac yn ddiaoon mewn dwy ddeadell o'r eglwys fawr, sef ym Mlaenywaun ac yn Ngerazim, a chai y ddw, y, o'i Oireu ymholb modd trra gallodd. Rhoddodd gan' punt yn ddiweddiar i'w f am-eglwys ym Mlaenywaun tuag at sicrhau lie i adeiladu festri, yr hon a chwenychodd efe yn fawrr ei gweled yn ffaith. Cyll y oenhadruethau yn fawr drwy ei farw, yn enwedig y South Indian Strict Baptist Society," yr hOiIl y credai efe mor gryf ynddi. Treuliodd pes lafurus iawn, cyfoethog o weithredoedtd da,' a ibu farw yn llawn o ffydd la gobaith, yn PWYISO yn ol ei arfer a,r ei Dduw7. Gofalwyd am idano yn dyner yn ei rodiad axaf i gwr yr afon gan ei nith a'i phriod, Mr. a Mrs. Wm. Nicholas, Granant Villa. Cydymdeimlir yn fawr a hAvy a'r perthynasau ereill, ac yn eu plith, ei dri mad, Mri. Willie, Joseph a Benjamin Roes, amddifaid o dad a mam, meibion y diwetklar John Rees, Ysw., Y.H., pa rai sydd weidi ae yn enill gwohrau a, graddau ym Mhrifysgol .Vbery twyih, ac hefyd Capt. W. Lloyd, Piostfeistr, Llandndocl), &c. Bu ein hybia,rch frawd Mr. Rees yn briod ddwywaith, ond ;ni edy, hiliogaeth. Yn ystod ei oes liirfaith nid oes ond Dui- a Nvyrfaiiit gwerth ei wasanaeth ymho'b eyfeiriad. Llwyddoidd i grynhoi llawer o dcla y Ibyd hwn fel ina hu raid iddo Bryçlleru am ei 4in- gylchiadau bydolj .^n énwëdig yn ystod y rhan olaf c'i daiijh, yr hon a gychwynodd efe yn "y, Granant Isaf," ym mhlwyf Llan- dudoch, lie ganwyd ei, i'r Granant Villa ym mhentref Llandudoch, lie yr hunodd yn yr Iesu." Bwriadai gyfranu £100 at y mudiad mawr sydd yn ein plith f,e1 enwad er sicrhau gweinidogaeth effeithiol i'r 1 Eg- lWYlsi Gweiniaid," ae hyderwn yn Tawr y prawf y ffordd Lyii rhydd i'r ysgutorion i'w ewyllys leu icyflwyno drosodd yn ol ei ddy- muniad datganedig ef. Yr oedd ef yn wr oi ddylanwad eang, ac yn frawr ei baroh gan fonedd a g'wreng, cyfoethog a thlawd, er yr ofnwn nad yw paw'b a dderbyniasant gymwynasaa mainr- ion a phwysig oddiai- ei law yn fyw i'w dyled ia'u rhwymedigaeth iddo. Gwir, na chytunai pawbagef mwy nac y cytunai ef a hwy. Ymylai ar fod yn swrth ab- rupt (weithiau, a. delai ei air garwaf allan yng n-hyiitaf yii wastad, a phan ergydiai, gwnai hyny yn ddiarbed, a hyn efallai a bia,rai i ryw rai deimlo yn anodd gan Idynt fynd ato. Teimlir foid ei ymadawiad yn golled anadferadwy ar lawier cyfrif, ao fod un o'r pileri praffaf o fewn Penfro wedi cwyrnpo. Ein oolled ni fydd ei enill ef, canys daeth y dyldd iddo fyned i'w nef. Hebryngwyd gweddillion y gwron' i dy ei hir gaxtnef gan nifer mawr o wyr bucheddol o gylchoedd agos a phell, am 2 o'r glooh ibrydnawn Sadwirn, Ion. 2, Yn y ty cyn cyohwyn darllenwyd rhanau cyfaddas o'r ysgrythyr, a. gweddiwyd1 glan y Parch. J. D. Hughes, Blaenywaun. Yna ffurfiwyd yn orymdaith yn cael ei gwneyd i fyny o wieinidogion, diaconiaid, uchelwyr, edmyg- wyr ,a chyprychiolwyr y cynghoran a'r byrddau gwahanol. Cynrychiolid y Cynghor Sirol gian Mri. E. H. James, Y.H., Pont- ygafael; B. L. Davies, Y.H., Pantyrhaidd a'r Parch. J. D. Hughes, a derbyniwyd gair gwerthfawrogol oddiwrth H. E. H. James, Ysw., Cyfarivyddwyr Addytg. Dros lywodmethwyr yr Ysgol Ganolraddol yr oedd y Parch. J. Williams, Y.H., O. Bey- non Evans, Y.H. (cadeirydd), J. Teifion J. Williams (clerc), &o., &c. Droo, llywodr- aethwyr yr Yggolion Lleol yr oedd Mri. D. Thomas, Netpool; James Rees, Folx hill; W. James, Penrhynbach; T. Joseph, Llandud- och; Evarll Gwynne, Y Felin, Llandudoch; Dros v Fainc Ynadol yr oedd E. H. James, Y.H., B. L. Davies, Y.H., D. Llewelyn, Y.H., Cwmconell; E. Ceredig Evans, Y.H., 0. Beynon Evans, Y.H., J. Morris, Y.H., Aberteifi. Cynrychiolid Bwrdd y Gwarcheid- waid gan y Parch. J. Williams, Y.H., cadeirydd; D. Davies, Ysw. Clerc; Thos. Hughes, Y.H., Rhosgadair Newydd, Is-gad- eirydd; Mri. D. T. Volk, Clawddcain; Thos. Jones, Lawrence Villa; G. Davies, Bryn- gwyn; Evian Willianns, Ffynonfair; B James, Bayfil; Mr. T. Nugent, meistr yty. Cynrychiolid y Sir gan W. F. Roch, Ysw., A.S., ,a chafwyd gair oddiwrth y cyn-gyn- rychiolydd Arglwydd Tyddewi (Syr Wynfcrd Philipps yn datgan ei syniad uchel am Mr. Rees fel un o'r Rhyddfrydwyr mwyaf goleu- edig a gyfarfu erioed. Y m mhlith y gweinidogion gwelid y Parchn. Geo. James, Penyparc; Geo. Hugh- es, Aberteifi; J. Price y Ferwig; D. W. Phillips, Llundudoch; T. P. Lloyd, Resolven (perthynas agos); E. J. Lloyd, (A.),Llan- dudoch; D. Morgan (M.C.), Aberteifi; D. Phillips, Rheithior a Maer Trefdraeth, Mr. Clement Da-vies, myfyriwr yn Ysgol Caer- fyrddin, &c., &c. Wecli cyrluaedd "Erw Duw" --hen ac en- wog--ym Miaenywaun. hyspysodd y trefnwr o'r sia,radwyr, &c., fod nifer liosog iawn o lythyrau wedi eu derbyn, ac yn eu plith clau o gyn-weinidogion enwog eglwys Blaen- ywaun a'r cyleh yn dwyn ydystiolaeth uch- af i wasanaeth ryfeddol fawr Mr. Rees, sef y Parchn. E. T. Jones a Hugh Jones, Llanelli; 'Arianglawdd,' Pencaer; J. J. Evans, Rhydwilym (un 0 blant dawnus yr eglwys); y Llywydd Edwards, D.D., ä/r Prolfeswr J. M. Davies, M.A., Coleg Gaer- dydd; a Mr. R. R., Williams, Swyddfa'r 'Greal,' Llangollen; a'r Parch. J.Jerikill, M.A. (Gwili), Gol y "Seren," a Mr. Gregory Kean, Llundain. Yna siaradwycl yn fyr onl yn nodedig effeithiol gain y Parchn. Geo. Williams, Pontardulais, cyn-weinidog llwyddiannus Ger azim, a Threwyddel, a chyfaill hoT i Mr. Rees. Tystiai iddo ei gael yn gefn ac yn gynoithwy anmhrisiadwy yn ystod tymor ei adnabyddiaeth ohono fel aelod a diacon yn y cylch, 1[1.0 ynglyn a pliob achos.. Y Parch. J, M. Morgan, Ficer Llandud- och, a ddywedai iddo gael Mr. Rees yn ddyn o farn aeiddfed, cyrhaeddion uchel, a medr -mawr iawn, ac yn ddinesydd o'r fath oreu. f Y Parch. J. Williams, Aberteifi, a ddyg- odd dystiolaeth i faint a gwerthh gwas- anaeth Mr. R. ymhoh cylch y troai ynddo, a-c mai yn y dyfo-doil y deuid i'w weled yn ei wir werth. Y Parch. S. G. Bo wen, Penuel, Cemaes, a ddywedai iddo gael Mr. R. yn fo-neddwr ao yn frawd am flynyddoedd, ac fod ei ffydd- londëb i'r weinidogaeth yn ddiarhebol, ao fod iddo le anilwg fel hanesydd o 'bwys. W. F. Roch, Yew., A.S., yr hwn a, siar- adodd yn Saesneg yn datgan dyled bersoaiol a dyled y wlad oil am wasanaeth enfawr Mr. R. The Veteran Warrior--that know no fear," y gelwai ef-e ef, a dywedodcl y byddai Sir Benfro yn bur wag hebddo. Y Parch. W. H. Jones, gweinidog i-ii roddgar Gerazim, pan alwyd i siarad, a dybiodd yn ddoetha-ch oherwydd oerni a gwdyWch yr hin i beidio siarad a dynion, end a Duw mewn gweddi ddwys, ddiolohu- am holl ragoriaethau Mr. R. Fel hyn y terfynodd, gyda sylwa lau cyni- eradwyol drwy wasanaeth gan y trefnwr, un or gwasanaethau angladdol mwyaf syml a gwerthfawirogol i dywysog a gwr mawr yn Israel a gafwyd un armor. Heddwch i lwch y gwr rhagorol. Os gadawyd allan enwaii rhywrai ddyl a fod i fewn, nid o fwriad nac o fodd y gwnaed hyny. J. D.