Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
3 erthygl ar y dudalen hon
LLOFFION DIRWESTOL.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
LLOFFION DIRWESTOL. ( Alcohol yn Ddinystr. Onid yw yn ITaith. darawiadol fod Alcohol yn gwneyd ei ddinystr mwyaf yn mhlith yr hiliogaethau mwyaf defosiynol, ac uchel yspryd, yn y fel yna ysgrifena un awd wr. a dywed yn mhellach: Yr wyf yn siarad o wiaelod fy nghalpn, oblegid yr wyf yn per- thyn i'r hil Celtaidd-hil sydd yn meddu ax deimladau ardderchog, a brwdfrydedd nerthol, a,e hil sydd wedi dioddef fwyaf oddiwrth effeithiau diodyddmedclwol. Mae ein pwlpudwyr ardderchocaf, a'n 'areithwyr godidoaaf, mewn llawer enghraifft, wedi myned, yn ysglyliaeth i'r drwg ofnadwy hwn. Mae alcohol yn apelio at, ac yn ymosod ar v prifle (citadel): effeithia ar yr ymenydd, jac ar y galluoedd Isyidd yn rhoi tan ao yni i'r 'natnr' yn gynta-f-y rhai hynny sydd yn oael eu meistroli gyntaf gan Alcohol. Pe bai Alcohol ond yn gwanhau y coesau, ac yn ei gwneyd yn angenrheidiol i ddyn i eistedd lawr ynghanol pwll o ddwfr yn nghanol yr heol, ni fyddai yn adrwg iawn gennyf. Galla-i eistedd yno a meddwl a dysgu doethineb; end yn anffortunus mae Alcohol yn cymeryd ymaith y gallu i feddwl. Pe bai yn bosibl i ddyn i fod yn feddw, ac eto bod mewn meadiant o'i holl alluoedd a synh wyrau, byddai meddw- dod iddo yn uffern, ac ni fyddai perygl i ddynion i fyned yn feddwon. Daioni Llwyrymwrthodiad. V, Mae meddygon o safle uehel wedi dangos yn eglur y oamsyniadau corphorol yr oedd dynion yn arfep. eu gwneyd o barthed Al- cohol. Mae llwyrymwirthodiad yn sicr o fod yn achub nifer mwy, o fywydau na meddygon mewn llawer enghraifft. Mae yn sicr o fod yn cynilo mwy o axian na holl fanciau cynilo y Brif-ddinas, ac yn rhwys- tro mwy o droseddau na holl heddgeidwaid y ddinas fawT; ond nid oherwydd y rhes- ym&u hynny y gofynnir i ddynion i gym- eryd yr ardystiad, ond oherwydd nad oes yr un dyn yn byw iddo ei hun, na neb yn marw iddo: ei hun. Mae bywyd dyn yn dylanwadu ar arall, a dylid gofalu fod y dylanwa-d hwnnw er daionia dyrchafiad. Moesoldeb y Fasnach. Aeth saer coed, yr hwn oedd wedi blino ax wneyd eyiihaliaeth onest, at foneddwr gyda deiseb am drwydded tafarndy, gan ddymuno arno i'w arwyddo. Edrychodd y boneddwr arno, a gofynodd iddo, paham na fai yn cadw at ei grefft. Yr ateb oedd, "Mae ead w tafarn yn fwy ennillfawr; ma3 arnaf eisieu dyfod yn gyToethog," Wei, ond, onid ydych yn meddwl y byddwch yn rhoi mwy ,o gyfleusderau i feddwoin i ddinystrio eu huiiain trwy gael trwydded?" Ni feddyliais am hynny o'r blaen; ond mae yn debyg inai felly y byddai." "Yna, os yr Arglwydd a oddef i chwi gadw tafarn am ddeng mlynedd, bydd banner cant o fywydau wedi marw trwyeich offerynoliaeth chwi, a chaniatai pump yn flynyddol: yn awr, beth sydd yn dod o'r meddwyn? A yw efe yn myned i'r nefoedd?" Nac ydyw, maon'debyg. "Yr wyf yn sicr nag ydyw, oblegid ni all yr un meddwyn etifeddu Teyrnas Nefoedd. Beth sydd ya dyfod c hono ynte? "Rhaid iddo fyned i uffern mae'n debyg," oedd yr ateb. Gan hynny onid ydych yn miedd-wl y bydd yn gvfiawn os bydd i'r Arglwydd eich gyrru chwithau ar derfyn y deng mlynedd i lawr i uffern hefyd i edrych ar 91 yr hanner cantmedd- won hynny?" Taflodd y, dyn ei ddeiseb i lawr, ac aeth yn ol at ei grefft onest, ac ni themtiwyd ef wedi hynny a'r dymuniad, a'r awydd i gael trwydded tafarn. Ffyddlondeb i Egwyddor. Swyddog yn y Fyddin Americanaidd a busnes gyda General Washington, a wahodd- wyd i giniawa gydag ef. Ychydig cyn fod y giniaw drosodd, g,alwodd Washin6.ton ef wrth ei enw, gan ofyn iddo yfed gwydriad o win gydag ef. Chwi fyddwch mor garedig a'm hesgusodi i General," oedd yr ateb, "yr wyg wedi ei gwneyd yn rheol i beidio cymeryd gwin;" yr oedd ilygaid y ewmni lluosog o'r ddau ryw1 ar y swy- ddog ieuanc ar unwaith, ac yniddangoiai axwyddion o anfotddlonrwydd ar bob tu. Washington yn gweled tsimlad y cwmni a'u h,anerchodd fel y eanly,n-c, Foneddig- ion, mae Mr. yn iawn. Nid wyf yD dymuno ar neb o fy ymwelwyr i gymeryd dim yn erbyn eu tueddiad, ac yn sicr, nid wyf am iddynt i dori unrhyw egwyddor sylfaenol yn eu ymwneyd cymdeithasol a mi. Mae gennyf biarch i Mr. am ei ddidderbynwyneb, am ei gy ond !b yn glynu wrth reol sylfaenedig, yr hon na all wneyd niwed iddo, ac yn ei fabwysiad o honi, nid oes gennyf amheuaeth fod ganddo. res- ymau digonol." Pwy all ddweyd y dylan- wad gafodd ymddygiad gonest a dewr y swyddog yna ar y cwmni yn o' ynol? Ac er fod yr Ihanos yn hen mae'r addysgiadau geir yn yr ymddygiad yr un yn awr a'r pryd hwnw. Nid oes rhaid i neb gywilyddio dal at ei ardystiad. —dal at ei egwyddor lwyrymwrthodol. Chwifier y faner ddir- westol gan bob dirwestwr yn mhob man. Shakespeare a'r meddwyn. Dywed y gwr uchod am dano fel y can- lyn:— Mae dyn meddw yn debyg i ddyn yn hoddi; mac y:n y,nfyd ac yn wallgof. Gwna un llwyngad ef uwchlaw gwres yn ynfyd; mae yr ail yn ei wneyd yn wallgof; ac y mae y trydydd yn ei foddi." Ah, pa nifer sydd wedi oael eu boddi? Pa nifer foddir bob blwydldyn gan y diodydd meddwol. Mae meddwl am hynny y 11 aetl ac yn frathiad i'n calon. Darllenwyr y "Seren," ardysti vvch. Ardystiwcli yn hen ac ieuangc. Maxdy. o CELYNtN.
TABOR, CWMAFON.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
TABOR, CWMAFON. Cynhaliwyd cyfarfod neilltuol yn y capel uchod nos lau, Rhag. 3, i anrhegu ein gweinidog, y Paxch. D. Giles Williams, a'i briod hawddgar ar ei phriodas. Buasai hyn wedi cymeryd lie ynghynt oni bai fod Mr. Williams wedi cael gal wad i Gwm Rhondda, ac iddo yntau gymryd peth am'ser i ystyxied. Gwnaed cais daer gan swydd- ogion ac eglwys Tabor ar iddo arm y,n ein plith. Wedi i ni ddleall ei fod yn aros yn Tabor, aed ati ar unwaith i wneud rhyw- beth teilwng o'n gweinidog a'r eglwys, yr hyn a gymerodd le ar y noson uchod. Yr oedd y capel yn llawin cyn amser dcchrcu. Cymerwyd y gadair gan y brawd William Thomas, ysg. yr eglwys. Wedi canu emyn, gWieddiwýd gan y, brlawd Samuel Hill, a chafwyd ychydig eiriau gan y Cadeirydd, ac fe ddochreuwyd ar y, rhaglen trwy i Miss Ruth Thomas, L.L.C.M., organyddes yr eglwys roddi Pianoforte Solo. Dilynwyd hi gan y cor, o dan arweiniad y brawd W. Miller. Adroddwyd a chanwyd yn ddi- ddorol ae i bwrpas gan y rhai caiilyii,ol: Thomas Jenkins, Thomas Davies, Lizzie Jenkins, Rachel Griffiths, John Samuel, Ben- Jenkins, 'Williams, David Samuel. Naturiol ddigon oeidjd. i eglwys Tabor fod yn llawen, y Inoson hon, yn herwydd Mr. Williams ydyw ein gweinidog cyntaf, a diaeth a gwraig yma o'r un man ag ef ei hun. o Rymni, ac y, mae Mrs. Williams eisoes wedi gwneud lie cylines iddi ei hun yng nghalol1 eglwys Tabor. Methodd chwiaer hynaf yr eglwys, set Mrs. Harries, a bod yn bre:3- enol yn herwydd henaint a gwendid, old cymerwyd ei lie gan Mrs. Ann Samuel, yr hon a gyflwynodd i Mrs. Williams gadair wasanaethgar a gardd ynghyd a Tray. Yna galwyd ar y brawd Dafydd Evans, trysorydd parchus yr eglwys i gy 11 wyno i Mr. Wil- liams Oak Writing Table werthfawr. At- ebwyd yn fyr ac yn ddoeth gan Mr. a Mrs. Williams, gan fynegi 'eu 'fliolchgarwch a"u gwerthfawrogiad o deimlad yr eglwys. Cafwyd areithiau gan y brodyr canlynol: Thomas Samuel, Thomas Griffiths, Wm. Thomas, Wm. Miller, John Griffiths, Samuel Hill, y rhai a fynegasant galon yr eglwys wrth ddymuno yn dda i'r par ieuanc a *nir oes yn Tabor. Dwy flynyedd a naw mis sydd er pan ddaeth Mr. W. i'n plith, ac y mae wedi bod yn ddedwydd a bendithlawn, a gwe- ddiwn ar iddi barhau felly. Yr oedd cynull- eidfa o'r fath yn profi fod i Mr. a Mrs. Williams barch mawr yn y gymdogaeth a'r lie; yr ydym o hyd yn teimlo ein colled ar ol y oewri Llewellyn Griffiths a Dewi Afan. Darllenwyd penillion cymwys i'r amgylchiad gan ein brawd Wm. Lewis, pre- gethwr cynorthwyol yn yr egfwys. 'Cawsom ddwy awr o gwrdd wrth ein bodd, pawb mewn uchel hwyl. Diweddwyid trwy ganu "0 fryniau Caersalem." WM. THOMAS, Ysg. Mae Tabor heddyw'n gwenu'n lion A hedd yn trigo dan bob bron, A phawb yn unol wrth eu bodd Yn rhoi, a dod i wel'd eu rhodd. Rhodd ydyw hon Oi gariad pur, Rhodd ydyw hon fwynheir yn hir; 0 ..brinder mawr cyfranwyd hi Dan bwys y rhyfel gwaetha fll. Mwy fydd ei gwerth ar gyfrif hyn, Fel aberth calon Tabor fryn; Rhodd eglwys i'w gweinidog yw Rhodd nrudJ anghofia tra bo byw. Nid gwerth cynhenid rhodd fel lion A'n oeidw'n fyw o dan ei fron; Ond gwerth y rhodd o uchel bris, Sy'n gwisgo'i fodrwty. ar ei bys. Rhinweddol wraig, mwy gwerthfawr yw, Na gwerth cynhenid aur Peru; "Mwy gwerthfawr na'r carbwncwl drud," Medd Solomon, y doetha'i gyd. Er cymaint o ddyn ytdoedd Solomon ddoeth,, Fe fethodd yn lan a chael dynes mor goeth A 'r hon Iwiua IddrifiOj mop biexffaith a by w, Merch Pharo ga'dd ef, ydduafo'i rhyw. Ond, diolch i'r nefoedd nad dynes fel hon Ddaethj Williams i(Tabor^i siomi pob broiU Ond dynes olygus, gwir serchus, a mwyn, Un all ddod i'r ysgol i ddysgu y plant, Un all ddod i'r ysgol i ddysgu y plant, Un all wneud ymweliad a hwthyn y sant, Un geisia wneud heddwch rhwng pawb trwy y fro, Un felly 'rwy'n sicr, yw'r un gafodd o. Wlel, bendith y nefoedd fo arnoch eich dau,. A'ch cadwo'n gysurus a,'ch llwyddo'n ddi- drai; Mewn eglwys ac aelwyd boed cynydd mawr iawn, A'ch cwpan llawenydd fo beunydd yn llawn. -0- W. LEWIS. o
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Soar, Blaenycwm, Treherbeit.Cynhal- iodd cor yr eglwys uchod on eynghe dl blynyddol nos Iau, Rhagfyr 10, pryd y rhoddwyd datganiad o'r gantawd "Juda yii Babilon." Cynorthwywyd y, cor gan- Miss Nana Lewis, Clydach Vale, a Mr. Aneurin Ed wards, Treorci. Cyfeiliwyd gan Proff J. T. Jones (organydd a chorfeistr Noddfa, Treorci), a Miss Maggie Davies (organ- yddes eglwys Soar). Arweiniwyd gan y brawd Thomas J. Shepherd. Rhagfiaen wyd y Gantawd a, rhaglen amrywiaethol rag-orol. Yr oedd y cwbl yn aidlewyrehu gallu a tha'ent y, cantorion a'r offerynwyr, a chaw- sant gymeradwyaeth gynnes y gynulleidfa barchus oedd wedi dod ynghyd. Llywydd- wyd yn ddoeth gan y Cynghorwr Dan Dav- ies, Y.H., yr liwn sydd gyfaill calon i'r eglwys yn Soar. Trodd y oyngherdd allan yn llwyddiant ymhob ystyr.