Yr Amserau

   I /SICILY. •. 1 Ysgydwoc T Zjicity r wu oddiar ei ^var yn effeithidl. (forfit- i frenin Naples er dyogelu ei goron, ymostw.ng i gais y bobl. Y mae ffurflywod- raeth yn awr ar, os nid. wadi ei chaniatau iddynt, Senedd Au;bynol.i ymg yn Palermo. Y -?Vni7al yn Palernio. Y mae cryn anfoddlonrwydd yn Naples o herwydd hyn, roeddyliant bod y Siciliaid ya gofyn llawer gormid; a dengys y blaid anfoddog awydd i dynu yn ol eto—orid fyn y Siciliaid golli y mytnryn lleiaf c'r fantais a eanillasant. Y mae y llawenydd mwyaf yn cael si amlygu drwy yr holl wlad; caf- odd y bobl ac achos y bobl gyflawn onwhafiaeth, a chafodd pennaduriaid Ewrop wers i ddysgu bod yn synwyrol.

SARDINIA. V' I Ystwythodd brenin Sardinia i gais ei bobl ar unwaith, a ch, jiataodd fFurf o lywodraeth cyn- nrychioledig, ""V gyhoeddiad breniijol ar yr 8fed o'r wis diwe ai. Y mae llawer o hen elfenau gotthrypnder i aros yn y cyfansoddiad newydd. Prif ffyhhoi. VI' a.wdutdod, neu yr awdurdod yn yr holl bethau x ,vyaf eu pwys a gedwir yn liaw y -reni ii, ond v -Ae yn gam yn yr iawn gyfeiriad. > Addaw y bifr ifel y delo ei bobi yn mlaen mewn moesauda; cant rago^ «to—os byddantyn blant •da dystaw b grio a padu am ragor o ryddid yn fuaiH y cant I orrywbryd, pan welo efe yn dda.

CfiiNTA.. I LR.OPRU £ >I>IATTH CHWECH 0 SAESON.—Daeth y newytld .arus gydar Overland Mail am lof- ruddiad dychrynllyd chwech o foneddwyr gan y Chinea d. yn Kwang-chu-kee;pentref tua thair mil]A,:r o Canton. Ar y Sabboth, Rhag. 5, wedi iddynt fod yn yr e?iwys y bor? aeth y Meistri W. -Rutter, Sm§ll, Bellamy,  Balkwill, a M'Carte, mewn 'h i fynu? ?n, tua da? o'r M' C arte, mewn cwc .glo?h brydna?n, gan fwriadu h?zilio ychydi fill. diroedfr glanio i gymeryd rhodiad, ac yna ddych- welyd i giniawa. Nid oedd ganddynt ond dau la\V;d(Jryll Glaniasant yn y pentref a enwyd, a ph^jent i'r cychwyr aros nes dychwelent. Y i ol tystiofe^th rhai o'r Chineaid, ymddengys lod y tNTsti"oi *th rhai o'r C, trigoli<?a« wedi dechreu ymosod ar y Saeson. Gwaeddj^-rhai o honvnt, Fankwei," (diawl tra- mor,) a talent dom arnynt; oria nichymerasant sylw o tiwly. Wedl hyny taflwyd eerig atynt; ac fel yr oedd y dorf derfysglyd yn cynnvddu, def- nyddiaSam bob math o arfau amaethyddol i ymosod ar y ^tethriaid. O'r diwedd taniodd un o'r Saeec#tei law-ddiyll, a chwympwyd un o'r trigol- ioQk Ar hyn tarawyd y gong i alw yr holl bentref- wyr ynghyd. 1: rngasglodd 11uavvs mawr yn ddioed, ac ymladdasant yn gynddeiriogwyllt a'r Saeson, a cftawsant ddau o honynt i lawr, gan eu baeddu It yn greulon. Ymdrechai y pedwar ereill lonyddu y bobl, a chynnyg arian iddynt, a dianc wedi eu harchglli yn ddychrynllyd a phigffyn, polion,! a cherig. Ymlidiwyd ar eu hoi hyd bentref I Hang-Keaon, lle y daliwyd hwynt, a hwy a ddyg- pwyd yh ol i Hwang-chu-kee, a chadwyd hwy mewn carchar am ddeuddydd heb ddim ymborth, gan. eu fflangellu yn fynych, ac yn y diwedd eu cigyddio yn y modd creulonaf, Gwnaed ymofyn- iad am danynt boreu ddydd Llun, ond ni ellici cael gafael arnynt. Y mae yr amgylchiad galams hwn wedi creu dychryn ymysg y SaosoR,t.r igiaiiiiol yn Canton; a gwnaeth y swyddogion Chineaid d eu goreu i gael gafael ar y llofruddion. Cafwyd cyrft" anaryw o'r boneddwyr anftodas, wedi eu harcbolli yn ddychrynllyd. Ar y 12fed o Ehagfyr, daeth Syr John Davies o Hong Kong i Canton, iymofyn I am iawn yn 'herwydd y sarhad a'r galanas hwn. Wedi gwneyd ymholiad yn y pentref gwaedlyd, torwyd penau pedwar o'r trigolion; ond pa un ai yr euog oeddynt ai nad e, ni ellid gwybod. Y mae amryw o agerlongau wedi eu gorchymyn i Canton, a nifer o'r llynges, i fod yn barod os bydd rhaicl wrtbynt.

CYMREIG. HENLtAN.Nos Wener, Chwefror y 4ydd, tra- ddodwyd Darlith ar Raglaniaeth, yn y lIe hwn, gan y Parch. Rowland Hughes, gweinidog Wesleyaidd, Bangor. Y materion cyfoethog, a'r syniadau uchel a gynwysai y ddarlith, ynghyd a dull goleu a grymus y darlithydd hyawdl yn ei chyfleu i sylw y gynnulleidfa, a ennillai wrandawiad astud a difrifol. Gellir dyweyd ei bod o'r dechreu i'r diwedd yn orgampus—yn wir deilwng o'r pwnc, ac yn gosod bri mawr ar dalentau cryfion Mr. Hughes, fel cyfansoddydd ac areithydd. Er nad oedd caniatad i fyned i wrandaw y ddarlith heb dalu chwe' cheiniog, eto yr oedd y gynnulleidfa yn hynod o luosog. Un o ddybenion y cyfarfod ydoedd cael ychydig i'r drysorfa a amcenir godi, at leihau y ddyled sy'n aros ar Addotdy y Wesleyald yn y lie uchod. Nid yw achos y Wesleyaid ond gwan yn yr ardal hon, er hyny bu yr ychydig gyfeillion sydd a'u hysgwyddau dano, yn ymdreehgar a ffYddlol1 iawn ar yr achlysur arbenig hwn. Netyd, dylid tjydnabod tirion- deb a charedigrwydd y Trefnyddion Calfinaidd am eu cynnorthwyon haelfrydig, ynghyd a'u pare drwy dd yn rhoi eu Haddoldy at wasanaeth y cyfarfod. au fod yi esiampl yn deilwng oefelyehiad eytfrp .;rol y gwa- hanol enwailau yn y Dy wysogaetb POWT !!FxAT.-Yn v mis _I yr oedd gwr o enw Tugh Hughes, o r, yn %etliu craig ger y lb hwn, aeth yn am i ..hy agos i'r fan, pan y daeth yr ergyd alle yn ei dahen gan gareg, yr hyn a'i llad yn 39 (ed, ac yn enedigol o'r Moc vy, Nilir bod yn rhy ofalus efo gorc, Ayn. C/KBDYDD.—Ar ganol nos Llun a amryw seiri a adgyweirio Ilestr o'r enw D, Ritchie, yn Alje jwy. Yr oedd yn eu pliih wr i'r enw Luttoi,, o Gaerdy i. Rywfodd neu gil. ld yr ystyi'-m ar yr hon y safai, a Chf bymtheg i edfedd i'r dwfr. Suddodd a yfcodwm, t Ivedildyfod i'r wyneb 1' ,rj gymhorth. C. codd afael ar un pen. y dwfr. Yr oedd y per arall "n rhwym, ef ,e' 'rroe d dy- yn rhydd gan waeddi am oedd J- naw modfedd o led, yn foi ,d v rwrt- u- naw troedfedd o hyd. Gan archotj ar ef i lawr y channel yn lletain ) hyd am y- 1. yngwyd bad i lawr o'r llora i fyned ar ei oi. pedwar o ddynion ynadc, ond nid oedd gandu, arwyddyd i'w ddilf." o fith yn y byd, ond yn Uuiv lefau taerion n gymhorth, gan fod, y 110 yn un 1 dywyll. A' .n heibio Iluaws o lestri, heb neb yn dM{, yr awydd Liafeu bod yn ymysgwyd tuag at ei waredu. Gan fou morwyr yn gyffredin yn greaduriaid go ofer- g oel- .i, y mae yn ddigon tebyg i ofn eu dal wrth glywed I y fath lefau ar y fath awr o'r no& ac mor dywyll. Fodd bynag ar ol dwy awr a chwarter o fordaith, daeth y bad o hydiddo, a chymerodd ef i mewn mewn cyflwr os a I darfod am dano. Tybir ei fod wedi cael ei gario gyda'r trai agos i bedairarddeg o filltiroedd Yr oedd y noson yn un hynod o ystormus hefyd. LI,AXGUNKIDR.- Cynnaliwyd trengboliad yn y lie J hwn ar gelain bach gen bychan seithmlwydd oed, mab Mr. John Jones, o Westy y Bush. Ymddengys fod 5 trengedig gyda brawd bach iddo pedair blwydd oed, wedi myned i fynu i ystafell yn y tÿ lIe ycedwid casgen yn cynnwys chwech a deugain pwys o bylor at saethu craig. Yr oedd ganddynt bibeH lawn o bapyr wedi ei danio cyn iddynt fyned i mewn i'r-ystafell Tybir nad oedd y papyr yn y bibellyn tanio mor rwydd ag y dymunasai y bachgenyn, ac iddo gan hyny roddi ei law yn y gasgen, a chymeryd ychydig o'r pylor i beri iddo danio yn well. Dysgynodd gwreichion i'r gasgen, a'r canlyniad fu i'r to a'r muriau.a'r ffenestri gael eu chwythu ymaith mewn amrantiad. Yr oedd y fam yn gorwedd ar y pryd mewn ystafell gyfagos gydag efeilliaid pymthegnos oed. Chwythwyd y pared ag oedd yn gwahanu yr ystafelloedd yn ddarnau, a thaflwyd Mrs. Jones gyda baban un yn mhob braich, i ben arall yr ystafell, Syndod iddi hi a'i babanod ddianc yn ddifriw, gan i'r gwely, y dillad, a'r pren gwely, gael '>11 chwalu yn,ifflon. Arbedwyd hefyd y bachgen pf oed, er ei fod yn ymyl ei frawd pan y cyijieroda yr anffawd le. oedd golwg echrys ar gorff y truan a laddwyd. LLANGWYPAN -Mewn fferm a elwir Galas Fawr, yn y plwyf hwn, y P-ld y peiriant dyrnu ar waith ychydig amser yn ol. Aeth u" o'r gweision mewn ffrwst ato, a rhywfodd cafodd afael yn ei smoc, Uusgwyd ef i'r gafael, a llad^.wyd ef yn ddiattreg. JUBILI Y BEDYDDWYR YN NHREDEGAR.—Ar y jubili fe draddodwyd pregethau o'r radd fwyaf myfyrgar a destlua gan yr enwogion canlynol: E.Thomas, Bethel; R. Ellis, Sirhowy J. iones, Merthyr; W. Roberts, Blaenau, a Daniel Jones, Feiinfoe], (gync o Lynlleifiad.) Coroned Duw eu hymdrechion. Metbodd y rhai isod ddyfod, o herwydd anhwyldeb, pellder. ar ang, fleusdra, sef Richards, Pont-y-pridd; Davie: 1 oertawy; Eva, PontrYj&yrynn, a Roberts, Llangefni, yr'hwn a fu yn weinidog llafurus am flynyddau yn Nhredegar, ac ytjj oedd dysgwyliad mawr am ei weled a'i gly wed. TREDEGAR Y mae y wasgfa wedi cyrhaedd JM tref a'r cymydogaethau y gostyngiad yn y cyflogau 0 4s. i 8s. yn y bunt, drwy y gwahanol alwedigaethau ac y mae hyn wedi effeitbio yn drwm ar ein masnach- wyr, ïe, mor drwm ar rai nes eu gorfodi i gau eu mas- nachdai.— Y mae y glowyr yn sefyll allan er dydd Gwener y 4ydd cyfisol, a thrwy hyny yr holl alwedig- aethau ereill yn methu myned ymlaen. Y mae yn debygol y gwnai pawb weithio am ostyngiad o 4s. yn y bunt, yr -hyn a fyddai yn aberthiad mawr i lawer teulus Uuosog. Ni chafwyd end dau daUad er's tair wythnos ar ddeg ac oni unionir pethau yn bur fuan, teimlir yr eSeithiau niweidiol yn drymach eto gan h Ollfasnac1)_r y dref. Go7æb;vdd. LLA?GRANCO.—GM'ai??a'e? jHy??..—Dydd Sa? wrn, y 5ed cyfisol, syrthiodd ysgubor Mr. David Owens? Nant-y-mawn, Dangranog, oddeutu wyth o'r gloch y boreu, pan oedd y pedwar dnnwr yn cymeryd eu &&reu- I fwyd. Yr oedd wyth o gefF?au yn yr un cysylltiaS, a1 phedwar o foch tewion end diangodd y cyfan I un niwed. Gwelwyd manylrwydd gofal R?iagi yn nodedig yn yramgylchiad hwi}, AiiE V,'STWYTu,Ar y dydd Gwener olaf o'r mis diweddaf, bu farw yn ddisvmwth\iawn yn y dref hon, j Mr. William Jones, oriadurydd, GFalw^dd mewn siop yn y dref, eisteddodd mewn cadair, a chwynodd fod rhywbeth yn dyfod. drosto. Bron; kr y fynyd, syrthiodd oddiar y gadair, a bu farw yn y fan. Cynnal- J iwyd trengholiad arno, a dygwyd rheithfarn, Manv- olaeth naturiol." BANGOR.-—Y mae rhywbeth yn dra gofidus i deiml- adnu pertnynasau a chyfeillion ar gladdedigaethau i gael eu cadv mewn eglwys am awr, neu fe ddichon am amryw oriau, yn aros am offeiriad i ddarllen y wasan- aeth. Heblaw ei fod yn otidus i deimladau, y mae hefyd yn beryglus i iechyd, i eistedd mewn eglwys neu sefyll mewn myuwent oer. Yn yr hen amseroedd, gellid myned i gornel gynnes Ty'nyilarl,- a thrwy hyny ni theimlid cymaint niwed oddiwrth y peth ond yn y dyddiau hyn y mae dylanwad ymneillduaeth wedi alltudio yr arferiad o feddwdod mewn claddedigaethau. Cafwyd prawjfpoenus yn ddiweildar e'r anghyfieusdra a achosir gan offeiriad wrth tdio bod yn i'r fynyd i ddyfod at ei dduty fr. Waddedigaeth gwra.'g Owen Jones, ger dinas Bangor. BASGOK A BEAUMARIS Derbyniodd yr ar dodau cynnulledig yn Nhlottf 3 Undeb hwn, \nyr oddiwrth offeiriad plw yfol ya Mon, yn cymhell yn i'w sylw fel un teiiwng o fod yn ysgolfeistr i'r Undeb, ac ei fod "yn Eglwyswr cadarn." Anfonodd hefyd y gwr boneddig gwpl o'i "gardiaif" at wasanaeth y tlodion yn y ty, a'r rhai y dysgid fod bedydd a swper yr Arglwydd. yn foddion angenrheidiol anhepgorol er caffael iechydwriaeth. Y mae sefyllfa pJwyf cyfagos i'r gwr parchedig hwn yn rhoddi i ni olwg hynod arATr athrawiaeth hon. Yno y mae llestri y cymundeb yn gorphwys yn llonydd mewn ty fFerru ers rhagor na dwy flynedd, heb neb yn galw am danynt Y mae poblog- aeth y plwyf hwnw rhwng tri a phedwar cant. DiNBVcrr.—Y mae yn dra thebyg y cynhelir ffeiriau caws yn y dref hAn yn fuan. A];ERDAR—Cynhelir cyfarfod yn bur fuan yn y lie hr..J, i feirniadu ar adroddiadau y Commissioners ar Addvv^.v' Y mae ficer hynod y He wedi gwrthod Add? ?7 ?ia:d parctus a anfonwyd iddo gan W"inidog y Bedy, lwyr, i ddadleu y mater yn gyhoeddus. Y mae yma gyfarfbd wedi bod gyda golwg ar waith y ficer yn codi tal am genad i osod bedd-feini vn v fvnwent. Cynhelid v cyfarfod yn festri yr Eglwys, a chynnullodd yno luaws jnawr o'r treth-dalwyr a'r phvyfolion. Pen- derfynwyd gwrtHs^fvll y gais hyd yr eithaf: ac yn y diwedd dywedai bugail hynaws eu heneidiau wrthynt y mynai efe sefydla y ddefrd, ac y mynai efe symud ymaith b maen o'r fynwent a -,iodid yno heb dalu y fee idd«ief. Fel hyn nid yw y Dugail a'r defaid yn CAF YRDDIlf.- Yn y llys Sirol a gynnaliwyl yn y drcf hoiwdd y mis diweddaf, profwyd yma ac Thwng Dayid Williams a William Morgan, a barnwyd o ofIl:' yr achwyjiydd. Yr oedd y ddau wr yn gymyd- ogion, yn feyw yn Llanddowror, a holwyd j ddau ar y prawf. Ar ddod lau diweddaf, aeth swyddog y llys wasanaethu y ddau ag hysbysiadau yn ol defod y fvfraith, i diafodd fod y ddau wedi marw, a'u cyfeillion ,'u pertfiynfesau wedi ymgynnull i'w ctaddu. BR?TfMMVR.—Ar y dydd olaf o'r mis diweddaf, ynnali?yCJYfa-l?fqd cyhoeddus yn Neuadd y He hwn, ystyried v c&qg^^ darluniad a roddid o'r gymydog- ?th yn adfl&ddufis^ Commissioners ar Ad dysg Dywed CommiÚi r "d pum'mil o drigolion yn Bryn- ?awr, ;4^|fod haner cant o dai yn cael eu chwanegu yn ?ynyd yn ol eyfrif cymhedrol. Y mae yno 19 o farn. wed eu tr? I?ebu, a 38 o fan-dafarndai. oes nag E .pel Esgobol o fewn llai na "Udir. Ymaeyni" chwech o gapeli byebain. ) d y ?ribd yn Huosog iawn. Bernir J l ia u .;ornaf? oboblyr?eseno!. Yr oedd yr aie''au r hynod o wiog, a c lynoethid y celwyddau ar???'g In yr adroddadheb fl'ew ar darod. v r,o„ „ ileiaf o'r /n yr adrodmd heb n'ew ar dafbd.  ?" ysgwar, "capeli bychdo" y cy'feirir atynt., ddeg ysgwar, a'rmwyafohonynt?-u?;n i)? o t)yd, wrth dair Hath ar ddrg o led Y?e ?io ehwech or "capeli bychain" ?y agof i dfjp?deg cant o aelod?u yn nt, we« costio agos i chwe mu o oucsgg^ ae yn rca at acho:n eref?ddol rhwng wyth a i?w cant o'-bunl ifbymodd y CommMSMMr fttf yn lfynyu. 0 gurad, ei hysbmiad oddiwrth .<an«yl gwdig frawd o gurad, a chyhdd ef heb y'?o?n penach yn ei gy?ch. Y mae Reports ? ComM?M?? wedi gwneuthur 1l8 dirfawr mewn un yst?, y maent wedi dynoethi pnt enllibwyr ein (cretydd a'i? cmedl. Gwelir bellach mai personiaid a churadiiid ydyw y mwyaf awchus am ein djffgliwio. AB^ERAFON-—Bu farw Mr. Evan Jones, o r Ile hw. o dati yr amgylchiadau a ganlyn. Yr oedd yn dych- welyd adref ar nos Wener, ac yn croesi pontbren y rhdl^jbrdd/ yn y Felin Gapr. Rywfodd neu gilydd, svr'tllbddJ rosodd i'r dwfr. Nid oedd ystlysafu i'r bont. Gv Iwyd ef ar y pryd gan ddwy eneth fechan, ond 0 erwyu" ^vwvllwch y nos, a'r amser a gollwyjd %p eei»' goleuni, yr i -dd bywyd wedi ei adael cyrt y d gafael arno.' A .(; y claddedigaeth ylluosog awof Teimlid parch mawr idr 0 o herwydd ei dymher hynaws a thirion. BAGILLT.—Yn rhestr y iriarwolaethau, gwelir enw y Parch. Benjamin Evans, Gweinidog yr Eglwys An- nibynol yn BacUlt. Yr oedd yn 69 oed. Cafodd ei ddysg o dan Inyujaeth y Parch. Jenkyn Lewis, yn yr Athrofa oedd f pryd hwnw yn Ngwrecsam. Otdeinwyu ef i'r jveinidogiaeth yn .R.itthun, a bu yno yn llafurio am o gylch deg mlynetd. jSymudodd oddiyno i Bagillt, He xrarosodd hyd ei vmaditwiad a'r ddaear, tymb.or o un itolvnedd ar ddeg ar'm gain. Bu farw y Sabboth y 13eii o'r ma hwn. Y dyd d Ian canlynol, ymgynnulVodd tyr%.Ii ftsci' A phe'ehus iawn i dalu y wasanaeh olaf kfdb" '¥r\el.. I cryn lawei J weinidogion a phrege, hwyr jedti y m, Ynnull ar ?r Mysur. Ar ol gwast aaeth greffedol yn y capfl J1 Neiuidogaethai y trengdig, ffurfiodd y dprf th drefnus, aed trwy Dre- aynnen i Gapè was anaeth grefyddol j? y capel, goso,pde iA' ?' ?o?wsnt berthynol rrCapelhwnw.'? ??gynuao'thyna? gwyr nSwyaf patchu .?b, a theimlir galar a  hiraeth gan bawt a? BANGOtt.—Ceisit .ywun ymresymu ag offeiriad yn y ddinas iork. 4 (jaflfesymoldeb ei Tod yn gosod t5; i d nant "gvfauecf J.,liftdir, ag oedd yn dwyn yn mlaer 1 anfoesrwydd, efchyllaf o'i fewn. Amddiffynai y gwi rchedig ei' tun, fod arno ofn eu troi i ffordd, rhiq wraiq ei witsio, Y'm'le mae Vaughan Johns tie? FF t1: A GH AER.—Dygwyddai yn ddiweddar fod am ,y fTtrmwyt sitiol sir Gaer, yn mwynhau eu cysuna" rnewi. tafarnd^ yn iNinas Caer, lawch eu swRhjfu a chy< a'u pibelli, pan y daeth Cymro o sir nti mewb, i dangosai fod arno awydd i gyfranogi SEyavsuron. J icddyliai un o wyr sir Gaer am dano ei i fod y; gallach na'r cyffredin, a thybiai y cai c ddango h ny trwy boeni tipyn ar y Cymro drtfta. Troa i at y Gymro a gofynai iddo, u Pa beth yw rbeswn) eich bod chwi y Cymry yn cael siarad ddwy waith, a ninau ddim ond unwaith." "O, ebe y Cymfo, "v ae. y -heswm yn ddigon eglur--yr ydych y Sait in iaor bcnglogaidd fel y rhaid dywedyd V/ i" irMwrrTwwg-iwwn—-——■■■■■■in— 11 m n ■■mil HhiiniB' i W rfhY cb-fldwywaith cyn y deallwch"—Aeth y Cymm j ynj "mlaln gan ddywedyd, "Caniatewch i minau ofvn cwestiwn i chwithau. Dywedwch .wrthyf j'.rbeswm paham y mae eich cernflew wedi gwynu, tra y mae eich gwallt wedi aros yn ei 11 w naturiol ?" Ni ailai y gwr doeth o Gaer roddi atebiad iddo, a chyfaddefbdd hyny. Wei," ebe y Cymro, "gaa na eliweh ehwi dflfwedyd wrthyf fi, rtiaid i mi ddywedyd wrthych chwi Yr achos ydyw hyn—y mae asgwrn eich gen wedi bod yn gweithio yn galetach na'ch yinenyttl^ar-o'r herwydd y mae arwyddion dadfeiliad yn ymddangos yn gynt o amgylch eich gen nag o amgylch eich corvn." LtxwM, YSCEI.FIOG.- Dydd Mercher yr 2fed o'r mis hwn, am ddau o'r gloch, bu plant Y sgol Frytanaidd y lie hwn, yn nghapel y Catch, Lygan. Galwyd ar Wm. Tapien, Ysw. Gledlon, i lywyddu y cyfarfod, yr hwn sydd yn rbagori yn ei lafur yn mhob achos da. Traddodwyd areithiau bywiog a phriodo1 gan y Peirch J. iEdwards, (T.) J. Evaus, (W.) a D. Davies, (B.) ac ereill a rhwng yr areithiau, galwyd ar Mr, Davies yrAthraw, i holi y plant mewn Daearyddiaetb Gwlad Ganaan, a Rhifyddiaeth Feddyliol., Yr .oedd atrbion cyflym a lywir y plant, yn glod i'r athraw llafurus a'r 1. Ar ddiwedd y cyfarfod; Ilonwyd v dorf a Fba. peraiddy plant. Y nia- vtl yr ysgolioi hyri adc ligon rhad i'r ilotaf ei gyrhaedd, fel nad rhaid i n adael eu plant yn ymddifad o hono. Wedi dybenu v farfod, trwy haelioni Mrs, Jones, cafodd y plant eL. "oni a hamaid cysurus —Un oedd uno. CWM Av ON—A 27ain o'r mis Ionawr, dygwydd- odd damwain angeur » yn y lie hwn, i un o'r glowyr o'r enw Rees Jones, pry I fy chwythwyd ef gan y dymhestl aruthrol i lawr i'r pivil glo, a bn farw yn y fan. Gad- awodd weddw a dau 0 blant i -Iaru eu colled ant dano. LLANFAIR GER PONT LIIENAl.-Pryunawn dydd Gwener diweddaf, fel yr oedd gwr o'r enw Richard Edwards, o blwyf Penymynydd, Mon, yn gweithio ar un o'r colofnau perthynol i'r Bont Newydd rhwng Mon ac Arfon, dygwyddodd iddo golli afael a disgyn o uchder o 25 llath. Archollwyd e'' gymaint fel y bu farw ymhen haner awr. Yroeddh'n ypedweryddos nad y pumed a laddwyd yma er dechreuad y gwaith hwn. Gadawodd wraig ti phump o blaut bychain i alaru eu colled ar ei ol. MACHYNLLETH—Yr ydym ni, fel tlodion, dan y rhwymau mwyafo ddiolchgarwcb i Syr John Edwards, Bart. Lady Edwards, Lady Seaham, a boueddigion ereill, ynghyd a phrif fasuachwyr y dref, am yr haeiioni anghydmarol a ddangosasant tuag atom y tymhor hwn, trwy ranu rhwng 350 0 honom werth ttiag wyth bunt ar ugain o lo, ar y lOfed ar lleg o'r mis hwn. Thanodd Lady Edwards hefyd lawer iawn o wlanen, a pheisiau, a gjvnau. Yr ydym yn dymuno hir oesa llwyddiatit i'n cymwynaswyr haaionus a chlodwiw a gob. y dilynir eu hesianapl deilwng gan laweroedd;-t- Pugh. [Gwir ddywenydd genym ydyw cofre; gweithredoedd elusengar boneddigesau a bonedd ein gwlad, ac y mae ^n anrhydedd o'r mwyraf iddyn^ hwvthau a tl-ira dym- ;1 ydy^gwe'ed dat,a ni ad-fa hyn o deimlad diolchgar gan y rhai a dderbyniasaItteu haelioni GOL. ] MACHYNLLETH.—Ar y 5ed cyfisol, jrmwelwyd a'r dref a'r cymydogaetbaulbyr- gan y llifogydd mwyaf di- nystriol a welwyd eis Ila%% -r t, 'wyddyn. HUABON—Y mae y?vahanol weithydd haiarn va y ? i bod yn sefyd allan er y gwyliau Nadol'iW°y 0 ""ii^ ?ostyngiad ? Xr haiarn, gorfodwyd meis? ??0 .?; ddio y dj?.on am ostyngiad cyf< yn e cyaogan. ?" j- byddai raid iddynt ad • gweithfaf dd set Yr oedd ennill y gweit,. ddiwedd gos 6ymaint arall a'r hyn oedd ¡. mlynedd 01 a chan fod pris ymbo'-?i yn isel, be?j ) ?alfeat .-mgyme?d a'r telera- "iwyd iddyn tra y mae -D hysbys y galler a Udwt tra y mae .-a hysbys y ga]!er a Uawt .'? 6s. yn y ? r,e mynen ,?yra ?wmpeir yr YA" chais y jresenol gyfFrediaOi wi Dda. y Wch ..ifilfyru ei [Gwel ^ia ostytigia(i mawr a gynierocld le, ¥Yr isedd olaf o'r ^Iwyddyn ddiweddaf, yn mhrisiau pob" matli o haiarn, wedi peri c(yl'ied;o-,i, tr-vinioii i'r nielstriaid a thybiem na fyddai y "gweithwyr yn 1 an- foddbn i'w cyfarfod ar dir teg,, yiignvyneb y r amgylch- iadau gwasgedig hyn. Dylid ccrfio mai nwyddau masnachol y gweithwyr ydyw llafur eu dwylaw, a bod ganddynt hawl i werthu y cyfryw nwydduu yn y farch- nad Orem 8" mae gan y meistriaid y cyfryw hawl 1 "It nt t' l idclv- swm a • h eir eu bresenol phrynu ? .<i? *1# cryn dMet J o'r hyn ll!- „ cyfan, r .,01 yr a'u tbybiwn b-, meistriaict a gweithw? gilydd yn haw, ar y tir hwn, oMegid bydam deddus i'j: ddwy ochr a hyderwp mai felly y dd —Gol.] SEISONIG. I '.RWYDR YR ElSTEDDMOEBD EeL W"'SIG yo ??weddar,ymaegoIygfeyddHedddignfY ? 'ryd He yn eglwys Enderby, mewn canlyn?? 1 dt nghylch ha,. 1 rbai personau f eisted !ai rer neillduol. Dydd Sabboth, Ionawr JJal y fiœr i', weision fyned i eistedd i eisteddie ( LU r. Mr'gett', Sermwrpsichus, ar lv lv, cymr '?' gydag ef o'i gor ei ?. ? y /? ?? "? ? eisteddodd wrth oc' $- Y S:oth canlvnol, yr oed? ,y6? yn agos i eL-tedd y parche. ?hagmyned iddi fellv ior^ iddo .anaeth yn y rhodfa (.><• Ar yr u labrwyr  ?j[? ?hoson i eisteddl hwy a'i rhwystr- ent rhag dyfod i m?wn, 01 ?'o ddringo iddi dros yr ochrLeicester eM [Mewn gwirion- _a_- U t flonvc edd v mae yr eglwys hon MEW g, canys poo ty wedi ymianu yn ei erb, ei hun, a syrth. "-Gol. DIRWYO HENWR DRCVV GANT OED.-I) ""(Id lau, y Sydd cyfisol, cafodd w: o'r enw Jan es Farrall, 104 mlwydd oed, ei ddirwyo o 2s 6c. yn Nhref-lys Salford, Manchester, am feddwi y noson o'r blaen. Dywedai eifab, yr hwn aymddangosai dros ei dad, nad oedd yr henwr arferol 0 feddwi ac na oddefid iddo fyned allan ei hun er's peth amser cyn y uiwrncd hwnw. Dywedai Mr. Trafford, yr ynad, maiy diffynyctd oedd yr hynaf a ddirwyasai erioed am feddwi a'r hwn a ellid ei ddynodi fel y preswylydd hynaf.-Manchester Ouard an. Y mae ymdrech yn cael el wneyd yn awr at gyd. gorffori y ddau gwmpeini goleunwv (Gas Ligld Com- panies), yn y dref hon, trwy gael gweithred seneddol i awdurdodi hyny. Amheuir gan y cyffredin toil codiad yn ei bris mewn golwg ond ymddengys nad oes gan y naill gwmpeini na'r Hall, un amcan at hyn-, canys penderfynir gadael safon uwchaf y pris fel y mae, sef 4s. 6c. y fil 0 Óubic pet. prif ddyben ywhw) Iuso gweithrediad y ddau gwmpeini, a'u galluogi 1 gar;o eu gorchwylion ymlacn ft llai 0 arian.

£ 2,300,000 i'r fyddin, yn lJe y symau a ofynid gan Ganghcllwr y Trysorlys. Gohiriwyd y cyfeisteddiad ar ysgrifraith yr ludd- ewon, hyd nos Wener nesaf. Ar gynnygiad Arglwydd MORPETH, darllsnwyd ysgrifraith fecnyd y Cyffredin, a phenodid iddi fyned 1 gyfeisteddiod y 6ed o Ivlawrtil. Air. LAJ 10 UCHERE a gynnygiai ail ddarlleniad yr ysgrifrdilil er gwell trosglwyddiad -nitt --wyr i OgledtJ America. Crybwyllai yr aelod aiirhydeddus am y marwoldeb dychryrillyd a gymerodd le_Jpr ,y mordeith- ian y llyned, dim llai na 17 yn y cjiinfr. adaosai amcan y rnesur presenol, sefcaniatau dj^M\ o le i bob mordeithiwr. Wedi ychydig ddadl, darllenid yrrysgriî yr ail waith. Ni fu dim ychwaneg o bwys dJm sylw. DYDD MAWRTH, Ch,w<>fror 22. I Cymerai dadl ?e drachefn ar bendiafy cyfeistedd- iad i ymholi i sefyllfa a thraul y fyddi"'r Uynges. HMr. DMsRAELi a gydsyniai a'r gosodiad, ond ni allai gymer?dwyo y gweithrediadatijuaenoroL Mr. H?ME a gefnogai v cynnygiàt1;ond gwasgai ar y pweimdn?io!! beidio ?ofyn am ychweg o arian. Syr R. PEEL a dybim y gaUat da!&nn ddeilliaw o'r eynnygiad, Yr oedd^f ya^arod i roddi ei gydsyniad i'r cvfrifon heb mholfad bIa?AiOtc!, wrth ystyried ein Syr R. heb j;?igol, a'r,-tm,,vlchiadau a ddygwydd- meddi,-tiin?,iii tr asant yn ddiweddar yn China, y rhai yr oedd yn debygol a oiynerit am ychwaneg o sylw. Ac wrth edrych ar yir.yspryd a feddiana yr America, (yspryd a'u darostyugai yn fawr,) nid oedd yn meddwl ei fod yn rhesymol dyswyl y gallai Ileihad gymeryd lie yn ein grym milwrol a Hyngesol eleni. G- -.i Mr. BmonT yr tagenrheldrwydd am I .?h'- y drul, er mwyn esmwythau beichiau y wlad. Os ,??d y Hywodraeth yn gwrthod a'r cyfrifoldeb, dylent roddi eu lie i fynn. Alilwriad SIBTHORPE a wasgai yr angenrheidrwydd am leihau cyflogau gweision y llywodraeth. Arglwydd J. RUSSELL a mdditrynai y cynnygiad, DvgicLef ymlaen o herwydd y camddealltwriaeth am natur y rhag-gyfrifon, y rhai y gallai yr ymholiad hwn eu symud.