Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
TERFYSG YN PARIS, FFKAINC.
TERFYSG YN PARIS, FFKAINC. Paris, dydd Mawrth.—Ncithm r gosodwyd ar barwydydd y ddinas gyhoeddiaJ, yi: enw Prefect y Police, yn gwahardd y wled«L^idnvy g iol (reform banquet), yi* hon oedd i gymeryd lie heddyw; ynghyda gotchymjn oddiwrui flaenor y Guard Cenedlaethol, yn gN?,?ihardd?odvnt fyned yno vn eu diUad milwrol, od i,i i iddynt gan eu ponaethiai d. YmLgr yv odau Seneddol gwrthwynebol "i't: n ddioed, a phen- derfynwyd ??y??ai i'r ein w a?canedig gymeryd 1le; yr e?;Mt} ar y hobl ymostwn?; bod cynnyg- iad o g?hudd?wyn yn erbyn v gweinidogion i gael ei wnqd y?n y Senedd ■ ac os na phesid yrim- ?ceM&n?, bod iddynt roddi eu swydd fynu fel aelodau Seneddol. Hanner dydd heddyw, yr oedd '-W; o bersonau wedi ymgynnull o am?ylch y tonedd-dai, a dechreuasant ymosod arno. Daeth f?Waieli-filwyr ymlaen x chwalu y dyrfa. Yr oedd v Senedd-dai ar unwaith wedi eu hamgylchu gan farcb-iilwyr, gwvr trafed, a magnelau. Ymosod- wyd ar dy Guizot, a thorwyd yr holl ffenestri; a thorwyd, y lampau yn yr holl brif heolydd. Y | mae y terfysg yn gyflVedinol trwy y ddinas. Pedwar o'r gloch, dygai Odillon Barrpt y cyhudd-gwyn ymlaen yn erbyn y gweinidogion yn y ty. Yr oedd palasdy Guizot yn llawn o filwyr am bump o'r gloch, a'r mob oddiallan yn llefain, I lawr a, Guizot!" Pen Guizot! &c. Ymosodid ar y terfysgwyr ymhob cwr gan y march filwyr. Pa beth fydd diwedd nyti ni ellir dywayd yn nwr.
v ■■ "
v ■■ DIRWEST-GI.-Y maegan Mr. G. Williams, llyth- yrdy, St. Sior, ger Abergele, gi tra nodedig am ei sM dros ddirwest. Ni oddefa y ci hwn i'w gyfaill penaf gynnyg iddc,. lr. rn;,th o ddiod feddwol, nad yw yn v' ymgynddeirio^i o Jioed, fel un a fyddai yn cael ei sarhau a'i de-ir-Yq ac ni fyn edrych ar un gwydraid o honi mew 11 un ffledd. I'r dyben o wneyd prawf o hyk-f v -tafs wydraid iddo ond, G'r fath gynddeir- iogrwy nileingar a ddangosai tmg ataf! Y mae yrj drr ganlyn y Parch. E. Davies, yr hwn sydd yn -acfirwe,twrbrA-dftyd.iis.-J. J. [Tybed na chafodd ci"ein cyfaill gast gan vr'hen ddioden rywbryd, a'i fod am ddia! frni o'rherwvdj ?—Got,] HliN LANGCIAU W"I)l DlyrtW.-Boreu Sabboth, y 13eg cyfisol, pan oe.d y bobl yn myned i'r cyfarfod gweddi, i gapel vr Annibynwyr, yn Chwilog, ger Pwll- heli, er mawrsv Jod, -gwelent aradr Penybryn yr lien lar;c;au, H y gelwir, allan yn aredig, at wenith 4debygid: G,Irwyd rbyw fachgen atynt i ofyn paham yr oeddynt yn aredig ar y Sul ? Ar y Sul ? (meddent.) Onid dy",J Sadwrn ydyw hi heddyw ? Nage si". meddai y ttelgeli. dydd Siill ydyw bi: edrychw:a_ y bobl yn nyned ily oapai. Ar hyn gollyngwyd y eexylau odd) ,rth yr aradr, i fvned i'r stabl i bori yr eithin < 0 t wedi eumaIu cyn dechreu y daliad boreu Wredinol hwn. Yr; achos eu bod wedi colli liau yr, wythnos. medd-ynt b wy, ydoedd fod -di bad lyii Mhwllheli ddydd lau yn lie U; felly ei thaflu ddiwrnod ymhellach drwy'r.A. O'm rhan I, rhown gynghor iddynt i chwillo am wraig, pe na byddai iddi wneyd dim arall iddynt ond eadi-i thifedi yr wythnos.—Robin Sion Bob. POBLOGAETH IT ALl.-Pan y mae y fath gyfnew- idiadau pwysig yn cymeryd He yn y teyrnasoedd a'r tateithiau a gynnwysir t-n Itali, nid anfuddiol fydd i'n darlienwyr gael v cyfrifon ystadaidd canlynol, y rhai a wnaed i fynu hya 1 twedd y flwyddyn 1847, am nifer poblogaeth y gwall iol wledydd :-y Ddwy Sicilly, 8,566,900 Piedir -at a Sardinia, 4,879,000 Taleith. iau Rbufain, 2,P~~ 000; Tuscany a Lucca, 1,701,700; Monaco, 758 Sant Marino, 7950; Modena, 483,000-,5, V i Placentia, 477,000; Lombardy, 4,759,00r ttalaidd, 522,608 Istria, 485,000; yn gwnl „ Nm poblogaeth Itali yn 24,567,238 o eneidiau. SBBCH PAJ" -Yn y mis Mai diweddaf, cymer- Wyd merch Henry Barnes, o Bury, yn swydd Lancaster, y.. Ir hon a arosai am beth amser yn y llofft, ond wedi yny symudwyd hi i lawr y grisiau. Parrot a Redw d yn yr ystafell, wrth syhvi ami, a ddywedai yn dra <lur, "Alice, wyt ti'n sal ?" Wedi hyny adroddai ei Jfyniad bob boreu, hyd amser ei marwolaeth yn mis Mebefin. Er y pryd hwnw, y mae yr aderyr., yr hwn oedd yn un tra bywiog a siaradus, v;edd bod yn bruddaidd iawn, ac heb yngan un gair dikoenodd yinaitb, a bu farw yr wythnos ddiweddai.— Bolton Chronicle. Diim o'c-i L&L.-CVmerodd digrifweh le", nid hir amser yn ol, mewn llan fechan ynLloegr. Dygwyddodd fod yroff :iriad yn un lied hoff o lymaidt ac un diwrnod pan yn hNH y catecism i'r dosparth ieuangaf o'i braidd, gofynai Fal arferol i eneth dairarddeg oed, Pa beth vw dy enw ?" ond ni chafodd yr un atebiad. Gofynai eilwaith mewn llais mwy croch, ac atebai yr eneth yn dramgwyddedig. Dim o'ch 101, syr; onid ydych yn gwybod fy enw o'r gcreu, ac yn galw arnaf lawer gwaith mewnnosoii pin 3rbyddiveli yn ein ty ni, am ddyfod a pheint arall i chwi Merch i dafarnwr oedd yr eneth. > Parodd yr atebiad gayn gyffro ar bawb. BACHGENYK CYFRWVS—Dywtnlodd ei fam wrth fachgenyn chwe* oed, mai peth hoUol difoesau oedd i blenty.n pan yn bhai pobl ereill ofyn am gael profi dim a welai fod ganddynt ac a dybiai fod yn flasus. Yn faan wed'yn(gahvodd yn nhy cyniydog, a gwelai y wraig yn bryour yn gwneuthur teisenau lied hofFus yr olwg arnynt- Edrychai yn awchus arnynt am beth amser, ac a'r diwedd dywedai, Hysbysodd fy mam i mi mai petp difoes ydyw gofyn am ddim pan yn nhai cymydo {ion:" "Peth difoes ydyw," ebe y wraig, hyll iawdyw i fechgyn bychain wneuthur hyny." "Ond," atebai y bachgen, "pe byddai i chwi roddi i mi damaid o deisen heb ofyn, ni ddywedodd wrthyf mai peth difoes fyddai i mi ei fivyta." Afraid ydyw chwan- eguiddo gael darn go dda gan y wraig am ei athrylitb." ARCHESGOB CAERGRAWNT.—Bu farw yr uch- swyddogf efglWys|g hwn, ychydig ddyddiau yn ol. Yr oedd Dr. Howley yn wr hynaws, yn gymhwys iawn i'w swydd 0 ache], gan nad oedd ganddo na thalent nag yspryd i wneuthur nemqr ddrwg, nac i gynnyg nemor dda. Y mae y^llyw^raeth bob amser pan yn pennodi un i'r Archesgobaeth hon, yn llygadu am un mor berffaith ddiddk ddiddrwg fag y gall gael. Ond y mae fr* yn dda genym allu dywedyd mai nid felly y gwnaeth y waith hon oole £ >ii} y mae un o brif addurniadau yr eglwys wladol, yr eff-iigyly(Iti o'b,,iio(i vr 1 u y mae e1 '0 (1 Y1 ads?.t:\vdd?'h i?w?t'<u);,) ;?'a f. t &)t' eiddrwydd a'i ddu"i?deb, s?!' 0? ?Tune'r, ???('m Esgob Caer. Y mae gosod Ytrwt, bwnyn y lath swydd uchel yn wir achos llawenydd i ^feri^-wyr efeng- ylaidd, ac yn achos o ddychryn i'r Puseyaid. DIFYHUS.—Yr oedd gan tFermwr yn agos J Winder- mere, fuwch ag oedd yn godro ei hun, a tirrwy h,rriy."n collcdu ei pherchenog. Yr oedd hynafgwr prvifur yn byw yn gyfagos. yr hwn yn feunydùioI a boenai y ffermwr trwy ddannod y fuwch iddo, ac a gymerai ddyfyrwch mawr i wneuthur hyny. Dywedai wrtho na wyddai efe paham yn y byd yr oedd yn cadw anifail mor ddiwerth. Dygwyddai fod fFait gattai fawr yn Rydal, a phenderfvnodd y fFerrnwr i fyned a'r fuwch yno, Yr oedd yr hynafgwr hefyd yn y ffair, ac ar 01 bwytta ciniaw llawn, ac yfed gwydraid neu ddau, aeth allan i bryuu, a'r gyntaf a Earawodd ei olwg ami oedd buwch ei gymydog. Vrnddangosai yn anifail deg iawn yr olwg, a chamnolid hi yn fawr gan y dvn oedd yn ei gwerthu. Bargeiniodd am dani heb go!li nemawr o amser, ac anfonodd hi adref yn ddioed. Boreu dranoetL, gwelai olwg a barodd iddo gyftroi, ac aeth at y ffermwr gan ofyn iddo, Paham yr oedd yn gadae! i'w hen anifail grwydro i bori yn ei faes ef 2" "Nid fy anifail I ydyw, ebe y fierinwr, "gwerrhais hi yn y ffair ddoe, a chlywais wedi hyny mai chwi oedd y prynwr." Parodd hyn gryn ddigrifwch yn y gymydogaeth, ac y mae'r hynafgwr dipyn dystawach. TORIAETH—-Y mae y Toriaid wedi taflu allan Arglwydd G. Bentinck, o fod yn flaenor ar eu plaid yjji. Nb £ y Cyffrediniaid. Dywedir ei fod o duedd ry ryddgar i foddio y rhai peisboeth. Pwysaif ynei le, ni wyddys eto. Dywed rhai mai Ardalydd Granbyyi. dywed ereill mai Mr. Augustus Stafford. Y mae y blaid yn bresenol mewn cyflvvr gresyrms. Collasant yr unig enaid oedd ganddynt pan y col)asant Syr JJodort I Peel. NEWVDDUDUBOS.—Y mat y ddau newyddiadur dyddiol, y Morning Chronicle, a'r Daily News, yn newid perchenogaeth. Y mae aelod strieddot rhyddgar yn dyfod i berchenogaeth y blaenaf yr, lie Syr John East- hope, ac y mae hyr Joshua Walmsley yn dyfod i berchenogaeth yr olaf. Hyderir y bydd newidiad y berchenogaeth yn peri newidiad yn llais y newyddiad- uton hyn gyda golwg a'r Anghydffurfwyr. Y maf y ddau bapyr hyn wedi bod yn bynod o ffyrnig yn eu hymosofjjad&u ar Gymru, ac yn eu pleidiad i AdroJd- iadau y CommisilZV^rs ar Addysg. Nid oedd ganddynt yr -"ri feddyginiaeth i wjlla b- tddiwch" y liyw- y^gaeth, ond Addysg o a cbynnalial y wodrae t h. CAENARVOT HERALD.- Y mae W hwn wedi bod ac yn parhau i fod o wasana, a i'r Cymry yn yr amgylchiad presenol. Ymddeng- n ei golofnau yn wythnosol lythyrau galluog oddiwr heb- wyr yn ein hamddiffyn fel cenedl, ac yn hi y twyll a'r cam a wneir yn y Reports ar Yin- ddangosodd hefyd rai erthyglau o eid. Id, a theilyngai ddyolch a chefnogaeth ein c COSPI HAERLLITGRWZDD.(; gyru trwy dref Caernarfon, a safodd wrth ,m y- ffordd. Dywedai gwraig y ty wrtho i'w cheffyl ddyfod at y drws, ei bod eisoes y ffordd hono, ac y dangosai iddo pa fordd i fynec Y mae rhywfath o gwmni yn well na dim," ebe y cy. iwr. Teithiasant efo eu gilydd o gylch pum' chwech milldir, ac o'r diwedd, gofynai y cyfreithiwr p, bryd y deuent at y ffordd yr oedd ef i droi hyd-d "0," ebe y wraig, "yr ydym wedi pasio y ffordd h er's dwy neu dair milldir yn ol, ond gan fod rhywf>c gwmni yn well genych- iwyHm, meddyliais na byau.. dim niweid i chwi ddyfod1»$yn o'r ffordd gyda mi." CLERIGWYR LLAWIEN.Dywed y orthniiptoi Herald, y cynnaliwyd dawns-gymanfa hela swydr: Warwick, (Warwickshire Hunt Ball,) yn Stratford-o Avon, ar y 15fed o Ionawr, a rhydd enwau dim llai i dau-ar-bymtheg o glerigwyr ag oeddynt yu bresenol, yr oedd gwragedd a merched llawer o honynt yno hwynt. JÓHN BRIGHT MEWN SWYDB.—Cymerodd gylchiad bychan le yn ddiweddar, yr hwn a l let, deimladau yr Aelod Anrhydeddus dros Maffchester, tuag at y cyfundeb crefyddol y perthyna iddo, sef y Cyfeiltion (neu y Quakers). Yn y cyfarfod yn Roch- dale, o'r hwn y mae yn aelod, yr arferiad yw i'r aetodau gwrrywaidd ieuangaf wasanaethu yn ell cylch i gadw'r drws." Byledswyddau y swydd hon ydynt,—edrych ar fod i bob un dyeithr a ddelo i mewn, gael ei gyfleu mewn eisteddle, cau y drysau wedi i bawb ddyfod mewn, eistedd ei bun-a yn nesaf at y drysau, a'u hag' ar ddiwedd y cyfarfod a chadw iawn drefn tra pari yr addoliad. Bydd Mr. Bright, yn lie ymesgusod; y dysgwyliai llawer i Aelod Seneddol wneyd, yn eryd y swydd t_vda sirioldeb a'i benderfyniad ar i ac ar rai a"h.ysuron yn gwasanaethu yn lie brawd absenol. A ydyw hyn yn iselhad i'r boneddwr poblog- aidd liwn ?-Leeds Afercury. [Dyma engbraifft o wir fawredd, teilwng o efelvchiad pob boneddwr Crist- ionogol.-GOL. ] YR AWRLAIS CENEDLAETHOL Yr awrlais a fwriedir ei roddi ar balas Westminster, (y Senedd.dai Newydd,) a fydd y mwyaf yn yr ymherodraetb, os nad yn y byd. Y mae i daraw yr oriau ar gloch yn pwyso o wyth i ddeg tunell; i daraw y bwarteri ar wyth o glychuu, os yn alluadwy; ac i d angos yr amser a, bedair deial, neu wyneb, o ddeg troedfedd p" :.1 o dryfesur. Deial awrl-is St. Paul, y fwv s-f, %f wlad hon, a fesura ddeunaw troedfedd t. m a e i fod mor berffaith ag y gellir e Tarawiad cyntaf r- .rthwyl pan yn taraw yr a.,r, i fod o fewn eiliad i r gwir amser. Bydd y bysedd i'r pedwar wyneb, gyda'r olwynion, yn pwyso deuddeg can' pwvs pen y morthwy] 200 pwys y pwysau o 150 i 300 pwys a phen y dibynai (pendelum) dri chan' pwys Y mae y bys i ddangos y mynydau i symud bob ugain eiliad, pryd y symuda tua phedair modfedd, neu tua throedfedd bob mynyd. Y mae gweithrediad yr awr- lais rhyfeddol hwn i fod dan gyfarwyddid yr astronom. ydd breninol, Mr. Airy.'
'-- 1 I I.. LIJAWER MEWN YCIIfDIG,…
I I.. LIJAWER MEWN YCIIfDIG, I Byddai yn dda iawn arnom pe byddai mor anhawdd genym gyflawni pechod ag ydy w genym ei gvfaddef, Y mae ficar Thoverton yn eario ei egwyddorion Pusey- aidd mor uchel fel y darfu iddo yn ddiweddar anrhegii ffermwr a cherfbren ag arwydd y groes arno, i'w roddi ar yr ymenyn a werthir iddo. Dywedir fod un Miss Brown, yn pregethu yn ninjMfc Caerefrog Newydd, mewn cyflvvr o gwsg. Y mae yn y vlad 1IOJ».U vhollol wahanol-y pregethwr sydd yn effro, a'r gynnuT^d yn nghwsg. Ni ymddengys yn bresenol yr ymfoddlona y iiy wodraeth i ostwng y doll ar de. Yr oedd y doll a dderbyniwyd y flwyddyn ddiweddaf oddiar de, yn rhagor na phum' miliwn a chan' mil o bun- nau. Y mae gan ferched fwy o nerth yn eu hedrychiad nag sydd genym ni yn ein deddfau, a mwy o rym yn eu dagran, nrg srdd s;envm ni yn ein rhesymau. 1 ifi i ? d .:r y yn y tynihor i> borthi eii I b!Hh) yn (tiLt rhagor wltlwir mil a tbri chant a haner o iindp yn wvibnosoi. Mewii eyfeiruid at y gwrtbw\ u» hi ■ a. idangos wyd i dderehafiad y Dr. Hampden ar gyinf cyfeiliornad mewn athrawiaeth, ac i Mr. Lee, ar gyfrif cyfeiliornad mewn nioesau. sylwa y Morning Post fod un esgob yn cael ei wrthwynebu o hervrydd^ei ffydd, a'r Hall o herwydd ei weithredoedd. Y mae .eillion Heddwch yn amlar, mewn nifer, ac yn cy nyddn mewn nerth bennvdd. Nid mor ha wad rhuthro i r fel ag y ba Dywedir hefyd fod yr un vsbryd yn! yn aenu yn 1 frame. v rwrtliododd EsgoD ChichestT ordeinio gwr ieuanc i'r ota nad-?tb er ei fod yn fab i offeiriad enwog yn ei esgob- aet.,am ei fod An benboet i Puseyiad. Y drwg ydyw ii gw,: ieuanc wed) hynj ? ei ..? .? Esgob Huu dQ. Y mae gan Arglwydd .?t, ?<y hYJ;')d i berr i'r GwyddeJo, rheddi i fvna i ddwyla? t^ir fod ardal yn euog o hyn, anfo. luogog Q he*dd id. waid a gosodir hwynt i fyw yn y?il dy ar?laH ar drau' 'is ,tr l all ar drau" J da hyd nes y rl?dd?nt ? troseddwyr i fvnu. Y mae y ffordd hon mor I wyd(l?anp ag ydyw o hynod. Ceisir mewn lluaws o fnmr gennad gan yr awdurdoda.u 1 attal gorch wylion llytiiyiaodd ar y Sabboth. Llwvdd- odd v gsfls mewn amryw d-efydd. ¡  mae e!y&mt Wombw,U wedi marw. Yr oedd yn I *or na chan' mlwvdd oed j Y mae Hog y ri .}]¡tdol yn ivytii miliwn ar hugain o bunnoedd yn iol. Heblaw hJ11 yr ydym yn bresenol, mewn {. 0 ddwch, yn gwario dwy filiwn ar rbYllltheg o bunno < flynyddol at gynnal y (vddyn a'r llynges. Bu farw hen fe uubriod yn ddiweddar yn Hereford, gan adael ei holl eiddo newn ewyllys reolaidd tuag at dalu y d lyled wladol. Yr oedd, eiddo o werth pum' mil o unhaú. Diferyn i'r mor. Ar y dydd cyntaf o'r flwyddyn hon yr oedd naw a deugain o bennadnriaid yn teyrnasi yn Ewrop. O'r rhai hyn nid oedd ond dau dros ddeg a thriugain mlwydd oed, scf Brenin Hanover, yr hwn sydd 76, a Brenin Ffrainc, yr hwn sydd 74., Cyfrifir fod y, ddaear .in gymwys i gynal pymtheg gwaith mwy o dpgolion nag sydd yn ei chyfaneddu yn brcseno?. fK- Y mae Father Mathew weii cyhoeddi ei fwriad o ym- wekd a r Anlerig. Y mae y swm a roddwyd yn gynnorthwy i dlodion yn I Mancliestey, yn ystod y vyddyn ddiweddaf, yn rhagor nag wyth adcugain o filotad o bunnau. Yr oedd agos i bymtheg mil o'r swm hon wedi caeleu rhoddi i Wyddelod. Y mae treth tlodion yn Preston, yn ddeuddeg swllt y bunt. Y mae y Parch. Dr. Massie, gweinidog yr eglwys Annibÿnol yn capel St. Salford, Manchester, yn rhoddi y weinidogaeth yn y lie hwnw i fynu, gan ei fod wedi der- byn y swydd-'o ysgrifenydd i'r gennadaeth gartrefol, yn lie y diweddat Dr. Matheson. Dygwyd mgth newydd o wrtaltb yn ddiweddar i\ wlad hop, ag tydd yn debyg o fod mor werthfawr a'r Guano. Gelwir ef Tremoco" neu Lupens," a dywedir ei focli math frasaf o wrtaith sydd mewn bod. Cyhoeddir fo rsonau wedi cael eu pennodi i gyfieithu Adroddiadau itmisstonerti ar sefyllfa Addysg yn v"v vn>ru i'1 lymraeg. Da iawn. n.tteridge, mcddyg yn Birmingham, .w, y minesaf. Ei drosedd ydyw cyhuddo ydd Manchester d priod un o drigolion Devo&ort ar bedw- o 'iweddar. Anrhegodd hon ei gwr « chwech o tod yr un-mis-ar-ddeg diweddaf. iyd dynes o ymddangosiad barchus i garchar am roddi caricitor twyllodrus i was er mwyn ysb';ilin. Bu farw yn mhen ychydig _1'&1001- -tdewon yn cynnal eu holl dlodion eu edir eu bod yn cyfranu ugain mil o bunnau yn Llundain yn unig, i'r perwyl, hyn. i y meth-dalwyr a ymddangosodd yn y llys yn a Llundain, yr oedd tafarnwr o'r'enw Drew alydd chwech o weithiau o fewn un-mlynedd- hump o'r gweithiau hyn ni thalodd ffyrling y wy. ".In myned yr amser yma o'r nos ?" go- fflvv'r i'w "'as, gan chwanegu, mi wn nad wyt led i chwilio am ddim da." Atebai y gwas, « yr adwn yn cychwyn, ftyx, cliwilio am danoch chwi." Mewn culffordd cyfarfyddai ffermwr a pherson y plwyf, a chan na chiliodd o'r ffordd yn ddigon rhwydd dywedodd y person wrth y ffermwr trwchus "Cawsoch well porth- iantnagagawsdohoaddysg." Digon gwir Syr," ebe y ffermwr, 11 yr wyf yji porthi fy hun, ond y chwi sydd yn fynysgu. Dywedai rhyvfun im gelwyddwr Rhaid i chwi ofalu peidio credu end \r lianner a ddywedo," le ebe y llall ond pwy all wybod pa hanner sydd i'w gredu ? Cofia ebe cwacer wrth ei fab pan yn ei gynghori wrth ei gychwyn allan i'r byd, y cyrhaedda llwyad o olew yn mhellach na chwart o winegr." Dy-weiVvyd gan un am gymydog dystaw iddo "fod gandao lawcr iawh o synwyr • ei goryn." "Dylai fod ebe arall lawer la c..i yn wir, oblegyd nid yw b th;)ngwario dim o hono." Y mae Mr. Peto, yr aelod seneddol dros Norwich, yn adeiladu capel newydd*% Bedyddwyr yn Llundain, ar ei draul ei hun. Dy wrdir;fod y tir yn u lig wedi costio iddo saithmil o bunnau. Dirwywyd hynafgwr yn Manchester ychydig ddyddiau yn ol o'r swm o banner coron.tam fod yn feddw. Yr oedd yn gant a phedair oed. Y mae y gair ar led fod Arglwydd Morpeth yn debyg o gael ei ddyi-hafu i'r bendefigaeth, acy bydd Canghellydd y Trysorlys yn ymgeisydd yn ei le am gynnrychiolaeth parth orllewinol swydd Gaerefrog. Os felly, par hyn wagle yn nghynnrychiolaeth Halifax, ac nid oes amheuaeth na etholir Adj. JMjall, golygydd talentog y Nonconformist, i lanw y gwjle liwnw. I Y mae; idaoh yn Manchester yn gwella ychydig rhagor font's talm bellach. Acbwi gweithK?. fod pobl gyffredin yn esgyn yn uwch?'A?JIfa. Ge);? sylwi hefyd mor briadol fod uwcl SM?ghyH'redin v' disg yn yn is na'u 6efyl!&. Y nJac m-rch y diwed?ar  Archesgob Caerefrog wedi gaMe) yr B?l?s Wladol a throi at y Pabyddion. 'Gyntyn;twlad y Twrc, cospid pobyd d am wertbu "bani o dan bvysau, trwy hoelio ei glust wrth bost y drws, a rhoddid YIlei law gyliell finiog i weithio ei warcdigaeth ei ar y sefyllfa hono. Cyber4 a* J Magnet hanes am dafarnwr yr hwn a briodai ei ail wraig dranoeth ar ol marw y gyntaf, ac yn mhen y trL niif-rnod yr oedd yn y clado, edigaeth wedi ym- wisgo mewn piarwisg o'r fath ddyfnaf. Drwg ydyw gwneuthur dim yn hanerog. Os ydyw yn beth yn ei le, beth yn ei le, gynewch efyn iawn. 08 nad yw, peidiwch a'i wneuthur ford yn y byd. Y m?p y frennes Victoria yn teyr ;agu ar vmheMdraeth yr hon sydd 2/ 4,04 o fdtiroedd o hvd, ac yn c'vnnwv yr lion sydd 2,8.4,04') o fil?.tiroedd -,) bvd, -Ic yii cyni1wv?s v) few,, }»\ti i yYi il, hii fiirw cardotyn nodedig eiiy Pat M I >i n J yiiolland, yn Iwerddon, inewir wffyjJfa o ddn»., • ond catodd v bob' garedig a gymcrasent ar ei gladlu 0 eluMn, .?4 10s. o arian yn II ei gylch, £ H0 » dderDyivorVariandy, ac ysgriftwymM am A I (!j. Mudan a Ly.ldar :dyw blaenor presenol 5wydJfa ar- grall?4dol yn ?wk.
Family Notices
í ESGORODD, ( .1  Williarn J.ne 4,,Tanygaer. fawr, CelIan, ar efeIlhald. f   ?- "'—— Jones, Tf mawr, CelIan, ar 1erch lonaw27. priod y Parch. Thomas Koberts. gweilt Annibynol yn iLlTanelli, ar ferch. r Chwefror 1, priod y Parch. W. WHIiams, H?uc, ar fab. arf«dffr°r7,pri0<!yParch' j, ?'?? St. Clears, t i ar ferch. PRIODWTD, lo?awr 13, yn y Glynarthen.  y Parch. Wm. Jones, y gweinidog, 1'homas Rees \'sw. Pant-yr-onen a Miss Mary DavÏes, Brynarthen, merch henaf 25- nkvS, fe. S?Si»«* w Brt i Ionawr /4, F j? ,lanrhystid, Ceredigion, gan y Parch.  tbrwydded, David  P?. e nmay bush, ?qiss Alary Jones, meVrch hynaf Joh? ?lonaHwr M, ?yn Nebo, r????g,? Ionawr 14, yn Nebo, T aIJsantífraid, gan y Parch. Thomas Jones, gwcinidog y 11e, Mr. John H. Evans' (Iilledydd, a Ali?s Margaret Evans, merch ;ieuaf Mr. p  ionawr 14, yIi ?la?bla,n ,el E y gan y Parrh J. James, gwemidog y lI" ,.La, i, Nam ^i a Miss Margaret Jones, merch D. Jones, Ysw. tSS Mr ryn aiirhysll-d' fian y Parch. John Lewis, Mr. Richard • Monachdý ba^5 a Miss Margarei Jones, MoeUfor. H   "?- gan y Parch. William He^ 0^^ -lone%, yr f^L^rt ystwyth a Miss Ulargaret Thomas, AberstSell P Chwefror 4, egiwys blwyfol Trefeglwys, Mr Jfiohn Pugh, Pandy cottage, Penant, Llanbrynmkir a Miss MMU arr garet Evans, Cwmpellaf; Trefeglo rs. Chwefror 12, yn Llanbedr  p.n y    CelJan, Ceredigion, a l\liss Mary Davies.  D. Davies, Ysw. Neuaddfawr.  Mr. J. Richards 0 Alilffoi?dd, a  erch icuengaf y wweddar Barch. Richard Jones 0'r ern. Chwefror I n ighsoel y bedyddwyr, Pembroke Dock, Mr. William w a Mrs. Catherine Carr 0 LiverpooL Chwefror 6, yn yr un Ile, Mr, WiUiamPhillips, Awl- ftotdd, a Miss Elizabeth Jane CopplestoBe. Çhwefror II, yn eglwys l\2U:hynlleth, gan y Parch. George Venables, ;ir. Richard Jones, Cefeynth, ?.?.M?EMz.b..h ?.? Rhy.??'i?: ? yn Qeth. I Uhwefror I l y n,,hapcl y Maengwyn, Machynlleth; :p gan y Parch. i'-I k E. 1VI ?Lgh aLo?lenn icl4,  ?p Pennal, a Mrs. Margaret Jonp$, I.,Ianfihangel' Y-pm=L Chwofmr 12, yn egh:ys -?iannefydd, gan v Parch. Roberts Ficar, Moses, ail fab Mo8es ?)S?.r'' ?, P as B?deu, ag Ann, ail ferch Mr. H?e"a? ?""?? _m? < ms, BPlI asuchuaf, y ddau o'r plwyf uchod. Parc!W s w5 ?? ??S, Machyn!? -tb, ? ?   ?° ???' swyd'? Gsemar<bn. gan y P? ai?gwein{do?y He, WiUi.m 1??? AA? nm y ddau o olwyf Llanrug. Ron oed y. bDrrioodaaat <a»f 'e a weinydg wyd yn y capel hwn. « Chwe t,o? II yn-nhp-?p?l -yr Annibvnwyr, Diii. gan )" Par(;h,I. y, )nes, vweinidog'Wesleyai&x s?m ferc-' eddar 1Ur. W. Davies, O,I drefuchod. t\ s BTJ FARW, I D ya M oed, Mr. John Rees, (di.fu Llett ger Aberayron, a thad Mr. John Rees, ffwert -iu, &c. Pier street, Aber Itwl:ht A? ?E? Thomas, ?Wjgwen, „r Aberap, i Aberayron y prydnawn .'r hlaen A ot adref Y Doson hono. Caf?d i pf ychy4 boreu drannoeth, a'j 'e??St wedi diat, ?wiynyr?rfeL'   ?Xi ?' "?? gwraig D. ja)!«? Ysw. All mT&W ?  bmrin <h ? tebyg,) John HI i;aes, -.An *113, y. ? oed, y teilwng wladgarwr, Mr. John rlZ™  a choed, Cendl. Mab vdoedd i r^f a* ^artj!f George, gynt 0 ?efdraeth, S? Benf? Ei glefy i ydoedd y ddarfodedigaeth, yr hwn a ddvoddef- od?d gy? vmostyngiad tedwng o Gristion cY-v?. B? y ? d hardd, seiog a duwiol, ynghyfundeb 'r A'k- u -bvnwyr er ysamrai Rynyddau,adiauid?oibd'yn as daa Sy?dlon, a bod ei ddiwedd yn dangnefedd pur. lonawr 2R y° 45 we i: ichydig ddiwmodau 0 gys?dd trwm, Mr PhUlip Morgan, 0 r Cefn-ceidrim,. VIanddeusant, swydd Gaerfyrddm. Bu yn aelod tra c.e&yddMl, am flynyddau lawer, gyda'r Trefnyddion r CdlSbnaidhdh. Yr oedd y gwr parch us hwn yn nodedig yn ei ddydd, am ei nnweddau a iragoriaethau, Llwyddodd Rhagluniaeth ef yn mthllu y byd hwn yn helaeth ond ni roddodd ei galor, "rnynt, canys ,r oedd yn hynod o hatlionus yn ei gyfraniadau i'r tl. a yn ei gymydog- aeth, y ?h .ad el' -iant alar mawr a. ei 01. Yr oedd hynod o ddidderbyn wyneb tuag at bawb a dywedai ei feddwl yn gwbl ddiddedd a diragfarn. Rhagorai yn ei ffyddlondeb cyson gyda moddion gras, Yd enwedig yr Y sgol tsabbothol, i r hon y bu yn ysgri^ dd llafurus am fwy nag ugain inlynedd, yn Y!lgil' eusant, dos- parth Gwydre. Ond yr hyn a gorona. v cwbl, yr oedd yn nodedig am ei dduwioldeb yr oedd ei grefydd. yn amlwg i bawb, yr hyn ydoedd yn well na phobpeth arall iddo yn angau, ac yn rhoddi modd iddo ganu yn yr afon, "Duwioldeb yn ei grym sydd werthfawrocachi'm"  gair olaf a ddywedodd y Cristion gloew hwn ydfo' ed,dy Dv iachawdwriaeth a fvdd byth, a'th evf— yna ehedodd ei enaid i'w gartref fry, He y ?ydd ;r, canmol byth heb dewi am iachawdwriaeth rid, Ionawr 18, yn 35 oed, ar ol hir nychdod, gwraig Mr. W. Rees, y George, Llanbedr. Gadawodd briod a phump o blant, ynghyd a lluaws o berthynasau a chvf- eillion, i alaru eu colled am dani. Chwefror 4, yn 74 oed, Elizabeth, priod Mr. Edward Edwards, Llanelygam, swydd Fflint. Buasai vn aelod gyda'r Trefnyddion Calfinaidd tua ugain mlynedd. Dv- oddefodd hirfaith gystudd yn amyneddgar, a gorphenodd ei gyrfa yn dangnefeddus. Chwefror 6, yn 49 oed, Margaret Morris, priod Mr. John Morris, Glan yr aton, plwyf Llangynog, swydd Dretaldwyn. Yr ydoedd yn aelod esmwvth o gyfundeb y Trofnyddion Calfinaidd, yn Llangynoff Ionawr 24, yn 74 oed, Ilr. Evan Griifiths, Tre'forris, ger Abertawe. Bu am a^as i driugain mlynedd yn aelod cyson gyda'r Trefnyddion Calfinaidd. Chwefror 5, yn 83 oed, Anne, priod Mr. John Davie& Bu am ragor na thriugain mlynedd yn aelod gyda'r Bedyddwvr. Chwe 3r 7, yn Merthyr, Mr. W. Lloyd, vr hwn fu am agos l harmer can' mlynedd yn aelod, a thros ddeugain miynedd yn ddiacon o'r eglwys Annibynol yn Bethesda. Ionawr 30, yn 71 oed, yn Penbontarogwy, y Parch.. John James, gweinidog y Bedyddwyr yn y lie hwnw. V n ddiweddar, yn 87 oed, Mr. John Thomas, o'r lioswin, Llangan, swydd Gaerfyrddin. Bu am dri- ugain miynedd yn aelod gyda'r Bedyddwyr. Chwefror 12 yn i7oed, William, mabieuengafy Parch. John Evans, Hebron, swydd Benfro. M. V* Chwefror ?,v Parch. Benjamin Evans, gweini yr egiwys Ann)uynol yn Bagillt am ragor na deg ?? huga)n o Bynyddan. -? 'JE' Dywedai Arglwydd Morpeth, mewn atehiad i Mr. 0- borne, na fyddai hell draul adeiladu y Senedd-dai newydd J% war cant ar ddeg o filoedd o bunnau. Soft (£1,40°1000