Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

3 erthygl ar y dudalen hon

FFRAJNC.

_ - _-"'-_._-"__-_-_.-_ -"-…

I IWERDDON.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

I IWERDDON. I Iwerddon sydd yn awr yn tynu syhv pawb. ac yn destun ymfldiddan yn mhob cwr o'r wlad, a mawr yw y pryder a deimiir ynghylch y catdyn- iad o'r mesur y crybwyliein am dano yn ein rhi- fyn duveddaf, sef goroediad y r Iwbeas cot-pits act, sef yr awuurdod a rydd yr ysgrifraith a basiwyd Yr ,i- y t h no,-r)s (1(!ivveddaf i'r yr wythnos ddiweddaf i'r RhagUuv, i gymeryd i ¡ fynu a charclmru unrhyw bersonau a ddnvgdybir o fod yn derfysgwyr a bradwyr, hyd y 29ain o I Mawrth nesaf, heb eu dwyn i un prawf. Yr I effaLh a gafodd y newydd o fabwvsiad y mesur llym hwn yn ninas Dublin, ydoedd hollol syfr- I dandod: ilanwyd pawb & syndod, a'r holl der- fysgwyr eu hunain a dychryn, nes yr oedd yn an- mho sihl cael un o'r tdybiau i ddyfod at eu gilydd. Digwyddai; fod Smith O'Brien a Meagher o'r ddinas pan gvrhaeddodd y uewydd, ac atnryw ereill. o'r prif derfvsgwvr; adilvnwydhwy gan I swyddogion y gwahanol glybiau o fradwvr yn ddioed, rhai i'r wlad, ac ereill gvda'r agerlestri i I Liverpool. Yr hysbysiadau a dderbyniwyd o'r parthau mwyaf terfvsglyd yn y wlad, a ddango- sant fod y gwrthryfel brors yn aeddfed i dori allan ond dywedir hefyd fod corff y boblogaeth I Vi1 I)arhau vn hedd vchol ac "11 ff\ddlon Ft' O'orOD yn parhau yn heddychol ac yn ffyddion iVgoron. Ar ddeibvniad y newydd boreu ddydd Mer- cher, gyda'r ageriong Banshee, yr hon a adawodd Liverpool un-ar-ddeg nos Fawrth, ni ehoilodd or Rhaglaw ddim amser i roddi ei awdurdod newydi mewn gweithrediad. Y prydnawn hwnw, mewn Gazette penodol, rhedodd allan gyhoeddiad (Pi-ii- ciamation), yn bysbysu y byddai ig-ynrychiolwr ei Mawrhydi yo Iwerddon roddi darpariadau y gvfraith hono mewn effeithiad yn ddiattreg. Yn y cyhoeddiad, wedi dweyd fod cydfradwriaeth ya bod, rhybyddir pob deiliad ffyddion i'w Mawr- hydi rhag cyi ?ryd cyfran yn y cyfrvw gymdeith- asau, a gorchymynir i'r rhai a ytnunasant a hwv i'w gadael yn ddioed. Yna gelwir ar siryddwyr, ynadon, cwnstaiiliaid, a deiliaid ffyddion ereiU ei Mawrhydi yn gweithredu i'w cynnorthwyo. i ar- fer eu hytndrechion goreu er attal a chwaln pob yingynnulliadau anghyfreithlon, bradwraidd, a therfysglyd. A dywedir fod gorchvmyn wedi ei roddi i fyddinoedd ei Mawrhydi yn Iwerddon i gefnogi yr awdurdodau gwladol t amddiffyn bv- wydau a meddiannau y deiliad, Dydd lau rhoddwyd gwarantau allan o dan y ddeddf newydd, a chymerwyd i fynu un Patrick Q'Higgins, cynghreiriwr a goruchwyliwr a Siar- tiaid Seisonig. Cafwyd yn ei dy lawer iawn q arfau o wahanol fath, a gwaywtfvn nodedig ei choes vn dair llath a cliwe' inodfedd. ei Hafn dur dros ddwy droedfedd o hyd, ac iddi fwvell a bach. Cymerwyd un Flanagan hefyd, gwneu- thurwr nodedig yr arfau dinystriol hyn, yn nghar- tref yr hwn y cafwyd eleddyfau a bidogau. Cy- rnerwvd amryw ereill o'r cynghreirwyr i fvnù. Y tnae llawer o'r rhai mwyaf trystfawr ychydig o 1 i. 'I' ¡" ddyddiau yn ol, yn awr yn ymguddio yn ddystaw yn eu llochesau, rhag ofn usyned i afael y swyddog- ion, a byddai yn dlla gan lawer o honynt pe galleot ddianc i ryw ddyogelfa. Dygpwyd naw o ddynion o flaen yr ynadon ddydd lau, o dan o cyhuddiad o fradfwriadu i iofruddio trio swyddogion y police yn Dublin, a thraddodwyd hwy i gymeryd eu prawf. Dywed y Dublin Evening Post nos lau, !( Me- ddvUiem fod pawb, hyd yn nod y blaenoriaid eu hunain, yn gwyhod y bydd y canlyniad yn ddi- iiystriol i'r gwrtbryfelwyr. Y mae Mr. O'Brien yn hofran o ddeutu Wexford, Kilkenny, a Tip- perary, ac yn traddodi yr areith,iau mwyaf en- nynol i gyffroi nwydau ei ganlynwyr, gan ea hanog i gadw eu harfau, a'u defnyddio yn erbyn eu cyd-ddeiliaid. Mr. Doheny, Meagher, a'r lleill, a yinorchestant i ymgystadlu a'u penaeth yn nhanbeidrwydd eu bradwriaeth Y mae darpar- iadau miiwrol helaeth wedi eu gwneud yn y parthau hyny o'r wlad, a hyderir y byddant yn ddlgonol i gadw i lawr y gwrtbryfelwyr. Ond o hervvydd sefvbfa dedysg-lyd y wlad, y mae nifer mawr o'r teuluoedd mwyaf parchus, yn gystal boneddwyr a masuachwyr, wedi g-adael yr Iwer- ddon, a dyfod drosodd i Loegr, Cymru, a Scot- land Y mae hyn wedi achoj i liaws o weithwyr gaei eu tafill o. waith, yr hyn sydd drachefn yn dehvir o chwyddo y terfysgwyr. Dywedid yn Waterford, ddydd Mawrtb, fod O'Brien wcdi en- cilin ilr mynyddoedd, gyda chan mil o ddilynwyr Daethai agerles i mewn i borthladd Waterford, ac ynddi 500 forfilwyr a phan d<laetb gyferhya a phrif heol y dref, angorodd yuo, fel y gallai ei mangnelau gyfeirio at y prif heolydd. Tra y mae yr ofnus yn diange rhag y perygl bygythiedig, y mae y tirfeddianwyr iiiivyaf 311 y g-ymydogaeth hon yn dychwelyd lW hetifedd- iaeiiiau, ac yn ymddarparu i roddi eu cymhorth i amddiffyn coro a llywodrae h y wlad. Y mae Iarll Besborough wedi rhoddi esarnpl deilvvng o efeiyebiad yn yr ystyr hon. Y tnae y grym mi- iwraidd yn Pillstown yn pahellu ar ei dir ef, ac y mae palas Besborough yn gwasa.»aethu fel ystorfa j defnyddiau rhyfel, tra y mae yr Iarll anrhyde- ddus ei hun yn gwneyd ei oreu er gwneuthur y fyddin yn gysurus, ac er ainddiffyi, tref Carriek. Dysgwylir A rdalydd Waterford hefyd yn ddioed. Tra y hyg-ythir Iwercldon a rhyfcl cartrevol, y mae nid yn unig er anrhydedd, ond hefyd er man- tais yr ar»lwyddi tir i gymeryd eu rhan yn yr vmryson. Cymerodd y ilywodraeth o'r diwedd irbrdd effeithiol i roddi attalfa ar y newyddiaduron bra- dwraidd. y Felon a'r Nation, trwy omedd stamps iddylit ddydd Sadwrn diweddaf, ac am hyny ni alient gael eu trosglwyddo yn ddidnll trwy y Hythyrfa. Yr oedd y llythyr-gerbydau a adaw- ant Dublin nos lau, yn cael eu gwylio gun ddau gard bob 1m. Yr oedd yr agerles Rose, o Bris- tol, yn orlawn o ymfudwyr yo gadael Drogheda yr wythnos ddiweddaf, i ddïangc ü gyrhaedd. y perygl rhyfel cartrefol, yr hyn a vstyrir g-an lawer I yn anocheladwy, Ond y mae yn annicbonadwy dyweyd pa beth fydd diwedd y petiiau hyn. Y mae weithan liaws mawr o'r terfysgwyr wedi eu dal, a llawer wedi ffbi; a dysgwylir yr etyb y mesurau egniol a arferir er atlai t) walh gwaed.