Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
11 L. i.l HOMOEOPATHIC BOOKS AD MEDI- U_ CINE CASES. r T,au1'Íe'" Domestic Median*, ;.)s. Ce to ditto :)I, Jh. Hering's Domestic Pbvsicinn, Ss. Cnse to ditto .)4. Dr. Laan'e's Epitome of Domestic Medicine, .59. Case to ditto, :j2¡¡. Dr. Malan's Pocket Book of Homoeopathy, 2s. Case to ditto, '21;, Dr. Laurie's Homosopathic Guide for Families, Is. Case to ditto, 17a. Dr. Lanrie s Guide to Twelve Remedies, 1 s. Case to ditto.lOs Dr.Thomas s Guide to Six Externllt Remedies 9d. Case to ditto 7s. fid. The above sent free on receipt of a Post Office Order y y for the amount. TTILTTSTRATED PRICED CATALOGUES, GRATIS. EDWARD THOMAS, Homreopathic Chemist, Caxiou Buildings, Pepper Street, Cheater. MEDDYGINIAETH AN'WRTHWYVKB \T)WT. ENAINT HOLLOWAY. CTLCHT.TTHYR n CLAF. Man v Hifwfptldvgon yshvttai hlaenaf a'r cvhooddwvr rnedd- ygol F.wrf>p*idd, yn addef priodoled'lau aughydmaral wrth en"o] ac lachaol vr Enaint hwii; mae llywixlraethau yi nomi ei ddefnvrtdiad Tn en gwasanaeth llvcgesol a milwml; 1ro y me y eyffrediu yn y wlad hon a ttirwyir hyd yn rhoddi "TrytnrtdiHed mwyaf yn ei rhuveddau iachad. Y mae yu treiddio ffvnonellan t-nvn fa a llv^r^dd sydd vn ^orwedd o tan yr iQú. alianol o afiechyd. ac yn diefFelthio yr elfennu podhlyl sv44 yn porfh5 fie yn Hid. v elsfyd. CYMALWST. IDDWF. Mae y rhai hyn yn mhlith y r lefydau mwyaf dyehrynllyd a dirbwnol, er hyny yn eu ffurf woetiinf, aphan vn yrrddanuos Murr f, t pha,, .1 vn ån(erld"iI1¡a'E'thol. y maent yn dillnnu.$n ddiauwadal o 4oc gymhwysiad dyful y gwrtbweilhvdd llinarol ac iachaol hwn i hoen ac CLWYH B RENIN. DOU'RIAl* LLYCHE-DBN, CYMAL- AU YST iTH. ^M ewn aclwsioi) 0Brenin lie y Mae (lyfroødd me"ay!iniaeth01. mPr1tly!r:'dhttU, a phobcyn £ »ormeddygvT wooLen profi yn ddilf»», cyflawna yr Enaint iachnd t-ya-li. Ineb aiol-tiriaii llvchedenog yn fuan o dan ei effeithiau, an y Mae ei effe»thiau J11\AI)I a- ewvn.n ewtocrol vn wir rvfeddol. T-XYNYKOD Y.MARI.LWYSOL Y Base cyfaewdiad imwaf liynod a hapng vn cael ei gyn- ,-rchu,m.ewn ymddangosiad llyijorod mwyaf. adwythig, ar 01 yr Enaint hwn ychvdipo weith-lait. Mae v coebni n diilann, a sfronvnan 0 gnawdiachns "n dechreu •' Brawn. ymarllwyaol. Mae y cyfnewidiad hWTI mlaen yn fwy nen iai hnltn, nes v mfle v hriw. ■ji i lenwi i fynu i sylwedd iach a'r llynorwedi ei A3- i-eiddioi. GAIR I FAMAU. ,3 dnt v dyoddefwyr, am1af oddiwrth niweidiau san ??my ?yw pob mam !!81 y darpnriad iaohaol t,) .'Ob Amsfer vn barod wrth law., Y mao inialrth anfeebi?oroI f fronau dolnrus, a syrriiid i vn gvflvm ddohiHan crswnop, y rhai sydd weithiau yn anhardda penan a gwvrmtmu ptwnt. FFEITHI VU PWYHIG.; Mpavr Knairjif h^vn vncael oi rtdo/ivpddio yn crvf\n^(:rio! *r fwTiM forfilaidd ^for Werydd A'r \[or Tawel, fel med:ly<rmia^th i nrahollion a briwias. Rhoddwyd arehiadau nm g?mi4(lau helaeth bono 1n d?tive(ttrr gan y$ultan o Twr(, tt,i -,b?n,,?n I lk.CH.AD ttHYFEDItOE COES DDRWG AM 17AIR BLYNEDD. CJ!11f:8dir1\lcsPp/¡ Shurp. Apothecari, Salford. AtPro;(es,r Hollow a v, ,r,Tma" ,fi foddhwi Mawr i mi ann Icll bvsbysu T"- y jrwllb'Srt rl^feddStia dctv Piel,. En. 8it çh Pelenaa. ,Dy<xidefodd Mrs. HOlmeR. -?Vbert Street. Wwot Strept Salford, ma?r dost oddiwrth (?oes ddrwtr am dati 1-.Iynedd,' lei na alia' am cifles ?w mi? o amsej- trisqo ea $,nA pb. Wedi clywà cymaint 0 glod i'cb Enaint 9.el PeFenau, tneddwyd hi i "y(j prawf o tnnint, ac m ygpfid yrR-JrU wythnósa.u" daeth ai eiuieeau yn snvld ddirmn f ac lach lowh 1, f?t y gan jn wr ijerddod nnrhvw ); ?ebwl(rleirn?lo'r hoep na'r anghylfeusiira Ueiaf. Td W Syr. Piddooh pl birchua, F, PN sharp. iAC#vn mrfFEDTtnr. o nnoT.uRTATt V-Z Y u-YNEB.. Went i nOE \IEnny,;¡SLŒTII AltALL FETKt". Coln 1;¡thyrcddíu;rt4 Mr. Joseph. Barll£s,Sandy, Bf"rl..h1re. At Proffeswr Hollowav,— vr -Am aniryw fltrTddati oddiwrth nifer fawr o ddolviriau dnvg iawn or wa^ianol rtuian o'm corph. ac yn enwedic ar fy wyneh, yn srymaint (env, fel fill vr oedd rhan fawr (fm,frwvll ivedi ei fWyæ ymaitti. Ar oi tn ibwysiB-iu 1Í1tl- rywiot 0 feo(Iyginia8thall. v rhai a fethas -nt, o;J, tneddwyd P. i brviiu pran NI r. Sponff: rfitw Jvmaint o'ch "Knnint a'eh Pelen- mn anmhrisiadjvi' Defny.llliai¡¡¡ hwynt aiii hødwar m¡. ac v mae'n orfoledd j?enyf (l,1w'vd, fy mod yn awr mewn j^rffa.i^u ioflhyd, so "frtdi pftrhan felfv bh or pan dd.>cl)'eiiai8 dlel. nyddia eich Enaint rhyfetklo], a ohymeryd eich Pelen ill, ers yn atfosd cuiwy fynedd. Wyfyn rarhau. Hyr, eich ii fiii, i Was, lArwyddwyd) JOSEPH D.i.lDiE. Dylid deinvrfdioy Pelenan yn gysylltiodig a'r Enaint yn ritei fwyar o'r aohwylderaa cpnlynot Coesan drwg Bronan drwg Pwnddnvnod Brathiad 1 £ oscketoes- Cyrn tneddal [a Sandflies Cocoabay DwyTawagenog Ohiego-foot CjHWlaa eyfyrtgedig ElepftuntiBais Cancran [ so anystwyth Troedw^t ,s Festulas Dolur gwddf Ffolenau Ch -.vyddiad y Berwllosgifidau Didenaudolurua CymaJwst 4fleobyd v croen Scurvy Crygiti feiiAu do;urus Briwiau Ilinorog Envnfaoedd Awbottion, &c. Yaws Ar werthyn sefydliad y Proffeswr Holloivay, 244, Strand, ger Temple Bar.LTundain. ac «0, Maiden Lane, New York, a cbany rhan fwvaf o Fferyllwvr a tjwerthwyr Cyfferi, dr-y yr boll fyd gwareiddiedig am y Prisiau canlynol ;-I;1d. 211.9.; 4s. 6. lis. 22s. -33e. y blweh. HW Y-maeenill mawrtrwy gyrae-yd y Pot mwvar. N., B.—Rhoddir cytUrwyddiadau i gleifiou o bob math o aflechyd gyda phob blwch DIM CHWANEG 0 EELENAU NAC UNRHYW GYFFEH ARALL, At Rwymedd, Annhreuliad, (Anyhylldraul,) A1I- "hwylderau y Ginu, Geriau, a'r lafu, Peswch, Caethiwed, Darfodedigaeth, a Gwendid. MAE Hevalenta Arabica Foo.) danteithiol .1 DU BARRY vn e.rboo 50 o weithinu ei post mewn Cyffflriau eraill, ac yn mcban yr anhwyltfenia nchod a'n can- lynind,am, megys gwyntog:1"rydd, dirdyiiind,, snrni. dwfr poeth, enriad y galon, pongur gieuog, hy<to, ics, tiedolourenv, byddardod", ftWn yn y pen a'r clustiaa, po^nan yn mhwll y cyllit, a rbwfi!? yr yBgwyddan, tAn iddAvf, tnrddiad allan yn y erMB,amubnredd a plirinder y gwaed, rmnwyna, pesweb caethiwed, darfodedigaeth.dyfrclwvf, t'ryrl r<TmRJ!\1] tr'J,?,l W;¡t gwrthedd a selni yn ystod beiehiogiad, ar nl hwvta, nen sr y mor; isetder ysprvd, cwrwm gwytbi, cramp, ffitiau r1i1'l"e'1. y drtnlt, gw-endid cyffredinol, anesmwvihder, anbtmedu,' girridiad anfodflns, pariyadfrenrors.) anlioiwtrT o gymdeithas anaddasrwydd i efrydu. colliflr-t v enf. JJ¡-drithill.D, y bondro gorlifiad y gwaed i'r pen, hvspyddiad, prnddgl^vf, ofnau di salt, ftfrrnheTitfetfynotrwydtf, trnenr srwydd." Heolaw hvny efe 7dvw 7r ymborth goreu i fabanod a rhai gweiniaid yn gyftredinol, gan nad vdyw un amser yn tr"i yn 'mr ar y cv11a gwna Bac yn ymyru ag ymborth helaet M da, end yn cyf ranu ar?hwaeth iach us i fvr-bryd a chinimv, ac yn adferyd y galluoedd o dreulio, 4I.e yni giawl a ohj hyrog i'r Ulwyat Ilesg. GOCHELIAD 0 BWYS yn erbyn p^ryglon arsTrydiss dynwaredion ffugiol. CanWodd y Bhag-Gangheilydd, Svr W iltia Page Wood, Gwaharddheb ar v iOfed o Mawrth. 1ft, yn erbyn Alfred Hooper Nevil!, am ddynwaredii "Ymfcoith Ilevalenta Ara- bicaDu Barry Barrv Dn Barry, k Co., 77, Regent 4trept, London. tHloddir yma vchydig nifer alliin o 50,000 o ivellianau Gwelliant Rhif. 3906.T..air blvnedd-ar-ddeg obes«' -l:,nn nhrealiad, agwendid cyffredinol, wedi ei synmd g11 "1m. borth Revalenta Arabics rhagorol Du Bari v. Athol Street, Perth. JAM ?S PORTE R. Gwelliact Rhif. .\304-Casa jPansilippo, Pisa in Tuscany 9 :Vlawrth,]8.Jô. Dymuna A no j,.T^taki.t. Chtr k. hysbysn Meistri Barry On Barry a Chyf., ei fod wedi cael ei berffaith wella o'r troed. wst, pengur, fmigraine) coll cof, &c.,gan en Hvmborth Revale entaArabica anmhrisiadwy, ar 01 gwueyd prawfy deng inly nedd atwedded o bob Weddygiaeth arali at yr anbwylderan hyn, heb ddim lies. Mae caniatad perlfaith i wnEjyd an rbyw ddwfcydd a fynont a'r llythvr hwn Owellinnt Rhif.53,018.— Weimar, Ohwef. 29. t6. Yn wyf wedi derbyn budd mawriawa odtiiwrth Bevaleuta ArabicaDti Barry. • í de PLCSCOW, Maes-lywydd, Vditch's Hotel, Edinburgh, Mawrth 15,18.56. Gwellftnt Rhif, 5D,0.>i — Foneddigion, Bum am ddeng mlynedd a chwnneg yn dyoddef yn barhaus oddiwrth cryd cymalan yn fy mhen,ac wedi caei fy nghyneori gan fy nghyf. piUioa, cymerais ganiater 10 pwys o'ch Farina, yr hwn a'm iacbaodd yn y modd nnvyaf effeithiol, gan nad wyf wedi caele adohweliad o'r anhwvldeb am chwaneg na blwyddvn. Gwii^wch -anrhyw ddefny.id o hwn a -.ypiocii yn dda, II eba n. iat1!. i mi dànYlIl{tlfitJ fy hun. Eich illydd wasanaetbydd WILWUI PKIKGT.E Citd. Ceylon Rifles. WOwelliant Khif 4,14.—Miss Elizabeth Yeoman, Gate- SCTe, ger Lilprpool; jwellhad annhreuliad o ddeng mlyneJd o bttfb«d,a iio}iarsrwydion cytbrtiddiad gihaintiol. Martin, tachad o 8 mJyuedd 0 gyfogiad dydd- Richard Willonghby Ys- iaehad o anhwylder geriog am lawer o flynyddodd. AA edi en sypynu 1 bob math 0 hinsoddau, gyda chyfarwydd ladan lfilwn. Mewn canisters, am Is 1c.; I plvys, 2,3. ge bwye, "S "c.; 5 Pwy9, 1- s. ? 12 pwvs, 2i; Puredig goreu refine* quality), 1 PwY?'?, cs.; 2 bwys. 1 is.; 5 pwys, 22s. 10 j- "i "8- Anfon' y canuter< 10 P-3 ft 12 pwys yn rhyrid oddiwrth g?Ft clndiai, rr dderbyniud .Post Office Orde Harry Dt; Barry & Co., 77, Regent Street London Fortunm, Mason, & Co"purveyor to Her Majesty. LiS piecatlilly, a,, GORlCnWYLWYR CANLYNOL J> Abernrnarc, R. P. Cbarles Aberuvon, f3 M. Davies- Aber ayren, W. Griffiths Abordare, D. E J ,v Thomas' J oh r. r nnes; Aberg-cie. Wrn Ellis Aberystwyth, .J nr.n Cole 4 Williams, Drttggist, H. Humphrey? Bangor J.W Spenee Thomas r ewi, Medical Hall, Birk,>tt; ReltllmaTÎi!, J' Merarty Brecon, John Jone9. Cbeinist: Bridgend W. Peth erwick: Brynmawr, F >rd LSe Co.; Builth, H. & P. Morris ChemiMs; Cardiff, J. R. Hopkins; Cardigan, J.R.James. Carmarthe! R. M. Davies, 49, King Street, D. W. Harris- Ü. L Mortimer, Chemist. David Keen, n. & W. Dariee. Guildiinil Square, D. Jones & Co.; Carnarvon, Robert Owen, Drogjdst, R. Griffiths, High Street Corwcn, E. Edwards. Denbigh, W. I.loyd; Dolgelley, T. Chidlovv R,,1;ert, U 0; Rees Visliguarti. Vm¡ghf!11, Chemist Haverfordwest, 0, E. Dav-.i. s, T. T). Meyler, Cberriist. John rhillipa, 1) rurrdst, H, E Potter, Bookseller, č<" W. Williams, 17. Market St. Holyhead. John Hughes, Stanley Ciecent, G. J. Roberts, Médi, Hall; Holywell, w. Williams, Greenfiold Street; T. A Roberts, John Jon"s; T,nmpetcr,.J. Evans Llandov- ery, W. ¡:t"<j, T. L. Morgan, Mcdical Hall; Llanelly, George Br.P1, Th"s. Pridham, Chemist, David Evans, Park Street, David Jones, F., Hughes; Llanfyllin, John Davies, Drug, Illn; L1an\dloe!>, William Jones, Chemist; Llanrwst, 1. Jones; MaebYlll1eth, n. M. Pugh; Merthyr Tydlil, T. Price. Market S<1nare,l\frs, M. W. White, C. W. Gay, High Street; Merthyr Thos. Lovei idge, Chemist; Mold, Pring & Pric&; Booksellsis Narberth, Nicholas & Gdmth David Jones; Neath, A Hayman, New Street; Oswestry, r. Askew l,ob erts. Gnffith, Surgeon & Chemist Pontynocl H. Hughes' ■'?:!u"cier=. j- B.Cuurchill; Pontypri'i-i, Cha5f3as8ett; (UThv, ydyfenn#near '?ardiff, R. Morgan !tuthin, R. Roose H Harkp.J. j .Bancroft; St. David's, E. Williams, Chemist: Sw&Dseu. WIllIams &- Co., G. Barker. Grocer Chas T Wii son, Castle Square,T. Phillips 5c Son, Castle Square; Tre. degar Cbo».l'o«iy Welshpool, J Williams, Medical Hail John Jones Broad Street: Wrexham, W. Overton Anfonwch dri Stamp ceiniog (gyda'r Post) a der. byniwch ynfhydd, v 9T ArgrafRad o dmetliawd poblogridti wedi ci gyfaddasu i'r darllenydd cylfredinol :— 'T GWELL?AD hd) Gyfferi, angbvHenst? y -a chcst, o T-?ympdd, annhre?had, (??n<?hyIIdrau? ) rhyddr.i, cornboer, pwaedglwyf, uihaint. anhwylder geriog, ac afuad, gwyntogrwydd, dirdyniad, sorni, dwfr poeth, cur- ind y giilon, pen-gar gieuog, byddnrdod, awn yn y Pon a I- clnstiau, taniddwf anmhuredd a pitiinder i, rrwaed, man-,ry!1) peswch, caethiwed, dolur yn y gwddf, darfodeditraetli, 'dvvfr- .wyf. cryd cymalan, troedwst, gwrthedd a seini yn ystod béchlogiad, ar 01 bwyta, neu ar y mor, isekler vsbryd, CwlwrogwytW. cramp, ffitian dirloesol, y ddneg, gwendid cy- ffredinol, anesmwyther, r.nhunedd. gwridiad anfoddns, par- lye, tremors, anh^ffedd o gymdeithus, anaddasrwydd i drydn, colliant cofi, lledrithian, y bendro, gorlifiad y gwaed i'r pen, hyspyddiad, prnddtrlwyi; ofnnn disail, arrihcrderfvnol- rw ydd, traennsrwydd, nieddyliau bnnan-ddinystr,' — trwy foddion byfryd a naturiol, yr hyn a arbeda hanor cant o weithiau ei gost mewn meddytdtuaetbau eraill. Yn cR..1ei I getnogi gan dystiolaethau oddiwrth y proifeswyr enwog mewn Elfyridiaeth y Dr. Andtew Ure. Dr. Shorland. Dr. Harvey, I>r. Campbell, Dr. Gattiker, Dr. Wurzor, Dr. Ingram, I a ilawero bersonau parchns eraiil, iectyd pa iai a adferwyd rwyddo, ar ol i bob moddion meddyginiacthol eraill ibllia. I Lontkin 9. Paternostei-row. IJCAERDTFDD, NEWPOBT, A LIVERPOOL.— Y nuw yn I Jlawcn genym weled fed CwL?ini p?rchusyn Liver- pool wedi dyfod i benderfyniad i redeg Agerdd-Ion? j ysplenydd a chyfiym rbwu." Y 1l,tjoed.l hyn-CYflenstra I ac yr oedd ar:vpn rdawr ani dan,); a gobethiwn v bydd iddynt, yn awr, tra yn cvehwyn, dderbvn pob cefnogaeth a cliyoortLwy igario'r anturiaetb allan vn BDteisioI i'r rBe:Mianwyr cystai ac i'r cvhoedd. Am j fm?et hwyho,<?c., gwel Hysby??d. -1 OLEW LLWYDWYN AFU Y PYSG PENFRAR ? 0 DDARPARIAD Y DR. DE JONG1- Dr Be Jo?A'S L???-jBT-OlPM Cod Liver <:A?.<-? CTmpradwy'r a phenodir yr Cipw bwn gan y  I y n Fawr ae ar y Cyfandi- fel med.iy.i?h ur DARFODEDIGAETTI, BOLUR GWDl F, T?Er?ST, C' M.T? WST, A STRATA, CROF.N-DDOIitrrjATJ, G-,IDIJD AT I GZ TWVMYS NFiTT WA-ET-r. LLESGEDD MENY WATT,, GWEHDID BARANOD, AC AFTRC HYT) YR E3GYP.NMF.WN TLAHT A DYN- TON MEWN OEDRAN, A FHOB MATH 0 DDOLUMAU M"- I WYNOG. I nuvfe(HviniReth wirc^eithiol hen yn foddion i Pgtyn l'awef einioes ■< ^.vellhan nnhwylderan pryd yr oedd pob Mhaith am w»Mhad wedi npl Pi roddi i fyny Pareerh?ef v'n Ynvsoedd l.offoden, lie v ceiryr 0? bras- af pllan o ,r,,vrv?TpRnfrasmewnfrorddan ayddyna'crhaa n?f v?ddo. Profir efRr 01 hvny ?" Dr. de-Tonah, 0 HMup ?-hwna ?ydnabvddirgan y broffe? feddy?trwy Ew,.àn f1 vr awdnrdod ucbclaf ar y pwnc. Ar ol ei archw^io ?o?-' vr O?w i fvnvmewn coatr?au. dan'?nad me.alMdd. J vn r1WYll' argra:T Dr.  ac feUy dyogdir yr hylif rhag vn??ra:TD'de Jong'u, ac feUydyc?-hryrhyhfrhag ?Y'  a?rfe?a?.-th.rt.r.y????????? Olcw hwn.v..cd;crou??? mawr -awn am dano yn mha 10 byMgymM-?v'nweddt.niwadietica.elaHaa. I Ycanh-noHon vdynt ddv?-niadauo?i ?P'???? ..tb.nMeddv?of .Ch?fyddol a dderbyniwyd o i)ltti(i Olew Uwydwyn afu y Pysg Penfras, o ddarpan?cth y Dr. De T,Iwy(iwyn afu y Pysg P eiifras, 0 (Icl-,Irpairitoth y Pr. Do YDY?'EDD&R JONATHAN PEREIRA, M.D.,F.R.S.E.. F«L-S Pro?wrynMh?f-v?oIL'?dain. Awd?yr Eiementa "f?'\Ftiterin 'Iedien ani &a., &e. Yr oedld vn addas i Awdwr v dosraniad a r ymchw.hadan ?ren iMo??t?n vr Oewhwn.fodet htmM y?arp.r?r o'r fNlrlVl!'illiReth liwvsftt?vr b(>n. Yr wyf Yll tein, 10", mOlld hynag, rvw ?vnder wrth ?tun-o i cyH?i eich Tmnnind. trwyroddU chvi fv marn am an- gnwdd yr O?y rhoddasoch i Ml ?h-an ?ano;.herwydd vr vdwvf yn gwvbod nad oes n? vn fwy adnahyddus nc ond ve?hy,l!V mo; adnaiiy(l(lus ?phnodoUaethMKnumo! afFeryn- ol v fHdyginiaetb ?n% chw. eich hunan, TR HWN WYF TN ITST?P.TFT) FPL TR AWDHBDOD nCHRLXF \R Y PWN^r  "Pa fodd bvnag, nis gall forI nyf yr un petirnsd,er vn nK'.v?h v ph?dol.teb o ?-d9ymo a oh OM? Yr 0!ew a rodd asoeh i ml ocdd .'r an?wdd Ko?u. pa nn a 7atr"- ?f ?a ?hvfe'nadat ei liw, ei Has.nen ei bnodobaethau fferJ vHol ac Yr wvf fi vn berffaith foddhaol nas gelhr cael Olew tecach a rhafrbrarh at dtlvbenion rtieHflTffol."—T^briU CHARLES COWAN, M.D., L.R.C.S. Meddyg henaf Ysbyty Breninol swydd Berks, Meddyg Cyd- gvnghorawli Feddygdy Reading, Cyfleithydd Louis on Phthisis," &c., ice. Mas yn ddywenydd gan y Dr. Cowan fort y gclfydayd wedi cael rhv)? sicrwydd rhesymol am erthygl pllr, Yr Olew a worthir vn awr a amrvwia yn agos yn mhob "rvdtiad lie ei prvnir, a'r tueddiad i ddewis Olew di-liwa di- las. os na wrthwynebir ef. a berygla yn y diwedd enwnR- r (vvdd CvfTyr agsvdd vn ddiamhenol yn werthfawr ymmblith 7 Cvffeirinu Meddygol. Dr. Cowan a ddymnna bobllwydd- innt i'r Dr. T) E J ONGH yn ei anturiaclh ganmo aawy. lon- a w r 2 r), tSM. ARTITTTR H. HASSALL. M.D., F.L.S. Aelod o Goleg Breninol y Meddygon, Meddvg i r Ysby t Breninol Rhydd, Awdwr Food and its A fipile ration," & Yrwvfwedi <a)n. fpl v ?vyddoch?awcr e ?vlw ? .??ad r.?-.di K cyfTyri.u. Yn mbluh yr ertbyg\au ?hw{)iwyd nidvwnnmorbwvaf.?ra?OtewAfuyr'xsKPon fr,vedldiano\n ddi.ytw?nyf-. a hvnvn fwy n¡'illdÍ1ol ga ?i fod vn fpddy?niaeth hntT.awn ?nyfn: M heb?wbhv? .i fod morddarostvn?dig i waethy?i.d trwy cymys?ad Olew Pv? n?.n. o an?twdd isel iawn. Yr wyf yn hy?yau fy mod mwvnag unwaith, ar wahanol amserau, wedi goswl eieh iOle? L?ydwvn c?K.Landd<M?TMaA fferyllawl-A iw«y TN ?HY.snY?i cHWT—achefMsefyn waet?dycrhydd f)ddhuth bob anmhuredd, ac yn gyfoethog yn elfeuau cyfansoddiad y geri. ??Mor fawr yw fv ymddif?d i ynyr arthy?. I'd yr ydwyf yn arferol o'i roddi vn hvtrach nag un math arall, i'- dyben o fod yn sicr i gaei y feddyginiaeth yn oiohyflwr puraf a goreu." Rhagfyr 1, lM,L d T )., L. R C 1 ??' T? H. TANNER, M.D., L.R.C.P., Meddyg i Ysbyty v Gwragedd, Awdwr "Memoranda on Poisons," A Manual of the Practice of Medicine, "&0. Mae v Dr. Tanner wedi defnydd'o Olew y DT. De Jongh yn Ira helaeth. yn ei ymarferiad cyffredin yn gystal ag yn yr Ysbyty, er ys rliaimisoedd yn 01: ac y mae efe wedi cael fod f-i altuoedd meddvgol yn fwy nag eiddo Olew cvffrodm Aw y P vsg Penfras, ei fod yn aohosi llai o wrthwynebrwydd, ac nad yw ei flas mewn un modd yn anhyfryd."—Ionawr 25,185-5. WILLIAM BAYES, M.D., L.R.C.P., Meddyg i Feddvgrly Brirthton AwdwT' on ^ervocis Dis caso connected with Dyspepsia, On the Triple As pect of Chronic Disease," &c., &e. "Y?y? ?r ?!aJe? 0 f\80edd wedi bod y?.yT Mferiada hc.d J ?orchy?yn nn math n Olew heblaw cnch OewUwyd; wyn chwi o Afu y P?g Penfras, yr hwn aymddengyat m ei fod vn meddu ar lawer o fanteision nwclnaw pob math arall o Olew, yn ei fod o uncrvfder anghyfnewidiol, yn ei fod yn fwy blasns, ac yn ei fod yn llawer mwy efTeithiol Anfynych yr wyf yn gorchymyn dogn mwy na llopai 1'1'Y fTrwythaii (des- sert spoon/u/),ac vr wyf yn ystyried fod Uonaid Ilwy tie yn iiifartal yn ei effeithiau i lonaid bwrddlwy o'r Olew Gwelw. Mae un fantais ag sydd mor bell ag y mae fy mhronad i yn myned, vn pertbyn yn NPHW-ttoli oh Olew ohwi, sef ei du- oddiad i atal rhwvmiad or coluddion, ao felly caniatau iddo gaol ei weipyddù. mewn rhai achosion lie y In-ddai yr Olew cyffredim, vn ¡wnerbyniol,Chlvefror 21, ]8,j,j j i I AR WERTH GAN ANSAR, HARFORD, A'R CYF I) 77, STRAND, LLUNDAIN. I Unig Ddirp. A-ywyr a Throsfaelwyr cydnnbyddol Dr. De Jongh, dros y Deyrnas Gyfunol a'r Trefedig- aethau Prydeinig, ac hefyd gan bob Cyffvriwr cyirifol. HANER PEINT, (10 wns.) 2s. ûc. PEINT, (20 wna.) 4s. 9c. CHWART, (40 wns.) Os. MESUR A N M H E R 0 D R 0 L Y mae 0)ew Dwyd-Wyn Afu y Py<; Penfras i w gael y- wa?ndo) gan y Fferyllwyr canlynol yn Nghymm,y rhai a ben o Iwvd yn Ornchwylwyr i'w wevthu Aberdar, John Jones. I M??tfg. Morgan ThomM. Abfr?veni. J. ,,r? t, ?fachylUeth. J. W. Uoyd. Abfr?ote. Edward Edwards. I Maentwrog, E. N. Evans. Abertawo, J. Harris. I Menai Bridge, J Davies. Aberystwyth, J. Cole. I Mynwv. W. Spencer. Bangor, William Griffith. Narherth. Griffith a Nicholas. Beaumaris. J. Slater. iNewport, T. Betheada.Hugh Rowlands. I Newtown, T. 1)?ivi?s. Caerna"fon. Gr'?tn I en Porthmadoc, M. E. \?orris. Caerdvdd, Benjamin Smith. lpwllheli, D. Williams, a M. Caergybi, H. G-Hughes. I Roberts C?teUn?d.W.Hiitbert. I Ruthin, R R?oe. Chepstow, Mrs. Williams. Tenby, W. ?'atkin?to)). Hwlffordd,Gwvnne Harries. I Tremadoc, R. J Jones. Llanidloes, William Jones. 1 Wrexham, W. H-Johnsjn, a Wr. UftndDn.W.DaTiea. I Rowland. Dandndno. n. thom. We!ahno«t. Witliams & Son. Goeholiad.-Ol ifyddir a'r anhawsder Ueiaf i gae yr Olew hwn, nc mgtiis ddiegwyddor yn cael ei gwneyd i roddi m eraill yn eile, pan y gofynir am un T)r. de Tongh. gwu i io«srs. Ansar, HARFOETD, &- Co., (y rhii y mae Dr. ct-alongh wedi ei drosglwyddo iddvnt) 77, Strand, London, anfon Podair Haner-Peintiau wedi eu gwneyd i fynu yn ddiogel, wedi TALU en CLUOIAn i unrhyw barth o Loegr, ar dderbyniad Post Office Order am ddeg swllt. DRYSORFAGWYBODAET H GY. FFREDINOL. NEWYDD DA I'R CYMRY. V MAE H. HUMPHREYS, Argraffydd, 1 Caernarfon, yn dymuno gwneyd yn hysbys i'r I.lyfr- werthwyr a'r Cvhoedd, ei fod. wedi pwrcal1 y cyfan o'r Slock EI'! oedd ar Jaw o'r GYFltélL GTVTAF 0 ADDYSG CHAMBERS ['R BOBL, ac hefyd. ei fod vn gorpben y gwaith anmhrisiadwy hwn trwy gyhoeddi, yn GTMRAHG yr A L GYFKOL, i ddol allan yn rhanau. Cvfleithiedig ean EBEN FARDD CALEDFRYNjy Parch. OWEN JONES; Parch. DAVID HUGHES, B A.; GWEIEYDD AP UHYS; CL.VYDFARDD ,ac eraiU. Jkddyag Chambers il, y Oyfrol Gyntaf, los., mewnLTian. CTNWYSIAD Y GYFROL GTNT-T. Seryddiaeth; Daeardraith; Goruchiondrpteth; YTywydd; Daearlunineth Anianyddol; Aniandraith Llysienol; t lvs- ienaeth Gyssodol; Aniandraith Anifeilaidd Mildraith Athroniaeth Nittiiriol T,Iawprelfyddydan Peiriannaeth; Dyfrbwysiant; Awyrolaetb; Tremiadaeth; Swtriaduo h; Trydaniaeth Tynfeinig; Trydan dvnfeinig; Amservdd- iaetli; Awronitietfi FferYlliaeth Fferylllaetb. cvmbwysedig at y celfyddydau; Gweithfeydd Mold-luniol Gweithfeydd Gweol Mwnyddiaeth M wneion Delidati; Delidweithydd iaeth Yr agerbeiriant; Clndiarl arforol; Adeilyddiaeth Twvmiadaeth Golenadaeth; Dyfr-dlarrariaoth; Baddon- Ffosellau Amaethyddiaeth; Triniaeth 1 ir Owyllt: Rhaw. ddiwylliaeth; Y Gegin-ardd Y Flodeu-ardd; Y Ffrwyth- ardd; Coed-amaethiad Y March; uwartheg; Maeron- iaeth; Y Ddafad; Yr Afr; Yr Alpaca; Moch; Dof-adar; Cwningod; Caes-adar; Y Fel-wenynon; y ei Maes-lielwr- iaeth Genweirio Mor-bysgotaeth; Cadw, aeth Iechyd; Dangosega Geireglureg. Hefyd yn y Wasg, yr AIL OVI"ROI• o Addysg Cham- bers i'r Bobl, T 4TDD RA-4 YN BAROD .—CYVWTSIAI) YR All. GY,R0I, j Ymborth; Diodydd; Darpariaeth Ymborth Cogyddiaeth J Meddyginiaeth Dfiu'.naidd: Hanesineth j Anianyddol rtyn; Cf-nediyddiaeth; faith Cyfansoddiad cvmdeithas Llywodraetli Hanesineth a natur cyfreithian Flaacs hon Genedlaethau Hanes Groeg Hanes Rhufain; Hane^ y Caitol Oesoedd Hanes Prydain Fawr a'r Iwer Idou Cyfansoddiad ac Adnoddion yr Ymerodraeth Brydeiniir Ewrop Lloegr a Chymru Alban 7 Iwerddon; Asia; ladia Ddwyreiniol; Affrica; Eangfor-dir (Oceania)-, America Ogleddol; Ameiica Ddeheuol; IndiaOrllewinol Y Meddwl Dynol Pwyllwyddoreg; Rhesvmeg (Moeeolinoth; DIIW- inyddiaeth N it.nriol: Hanes y liibl Cristionogaeth Y cref- jwldau T'aganaidd a Mahometanaidi; Ofei goebon: Dy' d- swyddau Neillduol Bywyd Agoriad i'r Calendar Dyled- sjwyddau cvhoedd a chymd ithasol bywyd Trefnidedd Wladol; Poblogneth Cyfreithiau y TIOdioo; Hywvrl Ys- wiriad Trefnidau cvmdeithasol y 6rall<11111 weithfar; Ys- tadegau Poblogrwydd Addysg; Rbifvddiaeth Alsoddi,g Meintona«i,b Llnnio Paentio: Maeagerfio Hynnfiaetheg; Rheitbeg a i-beinddysg; Argraffyddiaeth: Cerfiudaetb; I Lech-luniadaeth: Goleu-lnniadaeth Peroriaoth Olfervnau cerdd: Awgrymiadau Teuluaidd Dangoseg a fcSk" Anfonir y Gyfrol neu y rhifynau YN doijjpa t d'-wy y Post ar dderbyniad eu gwerth mown 1, t Office Order neu Pottage Stamps. Cyfeiriery llvthyr fel fiyn:-T,, Mr Hugh Humphreys, Printer, C'amarcon, North CYMERADWYAF,TYIAIT J "ADDYSG CHAM. BERS 1R BOBL. OPPIWRTH Y PAP CH. LKWS F.DW4IID3, I1AI.4. "Dttiawngenyfwetndbod "Chambers's Information for the People" i gaelei gyfleit u. Llyfrau fel hyn sydd eisiau ar v C .Ymry,-iiid i gau allan Grefydd, ond yn ychiranrgol ut uE .> IS EDWARDS, Bala. ODDIWRTH Y PARCH, D. BILVAN KVANS. Nis gwn am un Vyfr yn yr iaith Seisoneg, 0 gyffelyb duedd ac ansawdd, yn baeddu ei gymharu a 'Chambers's Information for the Peope: ac nid bychan yw fy lla>va:iyd d ei fod yn awr yn cael ei gynyg i'r Cymty yn eu hiaith en hnnam, mewn diwyg da, ac am oris nynoa o raoiawn. ;»y. lid achul) yr adeg i gefnogi dygiad allan y gwaith rhagorol dan sylw, i'r hwn ar .vybodaeth yn gvffredinol, ni ehvnyg- i J vd iddynt ddkn yn debygerioed o'r blaen.D. SILVAN STANS. ODDIWRTH T PAF.CH. WILLIAM RRES LLYNI.LKIFIAD. Yr wyf yn mawr gymeradwyo yr amcan o roddi Cham- bers's Information for the People' yn nwylaw fy nghydwlad- wyr,yn on hiaith eu hunain.—Dyma, nid yn unig I.yfr, ond Y J.L YFR ag yr oedd mawr argen am dano yn Nghymrn. Y mlle \.>e 11 ac h gyflawnder a gorgytlawnder o Esponiadauyn pin i,iaitli, a llawer o foddion gwybodaeth dduwinyddol, ond yehydig iawn, mewn cydmariaeth, hyd yma, o foddion gwy- bodaeth gyffreditiol.—Bvddwn fel Cencll dan rwymedigaeth am y Cyfieithiad hwn i gyfiawni y diffyg; nid amheuaf na "haiIT v lath Gyhoeddiad dderbyniad parod a helaeth."— WILLIAM REES, Uynlieiflad. OODlWRTfl T PARCH. JOHN PHILLIPS, JUNOOR. Am fy mod yn ystyried gwybodaeth vr, vmborth meddwl Re rni r m eddw yw'r dyn.abod Chambers's Information for the People' yn cynwys y fath gyflawnder o w^*)dncth gyffredinol. y raae n llawenydd mawr genyf glywe'd ei fod i gaelei gyfieitliu i'r, a'i gyhoeddi yn yr [aith Gvmiaeg. Diau y >'v,lrl o werth mawr in Cenedl ni: hvderaf na fydd dilTvg cefnogarth a derbyniad i Addysg Chambers i'r Bobl —J PHIL LI PS, Bangor. ODDIWRTH Y PA RC (IK P1 G ION SAMUEL HOBKRTS A JOHN ROBKRTS, LI.AJJHRYNMAIR. "Gan fo(I 'Ad(lysg Chambers i'r Bobl' mor werthfawr mor amrywiacthol, ac mor ddeniadol, ac wedi bodo fudd mor helaeth drwy I,oegr a Scotland, ba arnom awydd eryf lawer fro am ei weled ;yn nghyrbaedd y Cymry."—SAMUEL HO- BERTS a JOHN ?OS-K?T? Llanbrynmair. ??' ODDIWRTH Y PARCH. JOHN WILLIAMS, DREFNFWYDD. Fy man! i yw, HaS gall dim mewu vqtyr Ilenvddol chwan- egu mwy at freintian ein Cenedl na chael Addysg Cham- egu mwy at freiiitiau e,?u Cone(il iia chael A  (lv,?q Cl)firri- bers Ïr Bo!)!' wcdi ei gyfidthu.JOH-" WILLIAMS, Dref- newydcl. Cyhoeddedig ac ar Worth gan H. HOMPHREI-S, Caernar- von, ArWeitli hefyd gan John Thomaa, Bookseller, Trede. ,IU. y Lijtfrwortiiwj'i a'r DoabturtLfyi >u gyilrodiuolj ,t'. J. W. BENSON'S WATCH, CLOCK, 34,&35,LUD- AND GATE HIU., CHRONOMETER j J,ONDON. ■■ ESTABLISHED, 1749. -r W. B E N S 0 N, O MANUFACTURER OF GOLD & SILVER WATCHES of every description, constraction.wid pattern, invites atten- tion to his magnificent and unprecedented display of Watch- ps, which is admitted to be the largest and best se'qciQd S'ock in London. It consist, of Chronometer, Duplex, Pitent, Detached Lever, Horizontl, Rnd Vertical Movements, Jewelled, Ize., with all the latest improvements* wouittediii snperbly-ftnished engine-turned ancl engraved Gold and Silver Cases. The designs sugraved upon many of the cases are by eminent artists, and can Only be obtained at this manufactory. If the important requisites, superiority of finish, combined with accuracy of performance, elegance, durftbility, and reasonableness of priee; are wished for, the intendiag purchaser should visit this Manufactory, or send for the ILLUSTRATED PAMPHLET, pupHshed by J. W. BENSON, (and sent post-free on application,) which contains sketches, prices, and directions as to what Watch to buy, where to buy it, and hiw to use it. OPINIONS OF THE PRESS. From the Morning Post," October 30. Exibits exquisite artistic feeling in ornamentation and perfection of mechanism in structure." FrJm the "Morning Chrovi le" October 30. Excellence of design, and perfection in workmanship." From the Morning Advertiser," November ], The high repute which Mr. Benson has obtained for the qualities of his manufacture stands second to none. Front the Morning Herald," November 3. "The high standing of Mr. Benson as a London Manufac- turer mnst secure for him a large amount of public patironage." From the" Glo\>e, November 3. All that can be do si rod in finish, ta'»te, and design." From the Sun," November 3. "Mr. Benson, as a long-es'ablished City Tnatit!F.c! urer, has gained a reputation for tho qualitvofhi3 productions, Which stands second to none in the City," From the St mdard," November 3. "Leave Nothing to be desired but the money to buy them with." From the Observer November 16th. The watches here exhibited surpass those of any other English mnnufacturer," GOLD WATCHES, horizontal movements, jewelled, &c., accurate time-keepers, £ 'i 15s., E4 15s., £ 5 15s., to £20 each. Gold L'n or Watches, jewelled, and highly finished moveuights, S6 fis., £8 8é..£10 10s., #12 12s, £14 14s. £ 16 16s. to 100 Guineas. SILVER WATCHES, horizontal movements, jewf-Hed, &c., exaot time-keepers, C2 28. £ 2 15s., £ 3 15s., to £10 10s. each. Silver Lever Watches, highly finished, jewelled movements, £3 108., .£4 lOe. XS 10s. £ 7 10s., -68 lOa., Xlo 10s. to 50 Guineas. A two years' warranty given with each Watch, and sent carriage paid to Scotland, Ireland, and Wales, or any part of the kingdom, upon receipt of Post Office or Bankers Orier, made payable to J. W. BENSON, 33, and 34, Lud- gate Hill, L01!lrion.. Merchants, Shippers, and Wetch Clubs supplied. Old Watches, taken in Exchange or Repaired. CONSUMPTION—Its first indication is a slight tickling cough- o'tentimes improperly treated, or dtogether neglected.—A. B. MADDOCK, M.D. JONES' BALSAM OF SQOILLS AND HOREHOUND. Mcddyginiaeth a ystyrir yn anffaeledig fit y Peswch, yr An- wyd, y Diffyg Anadl, y Pas, y Crygni, a boll anhwylderau yr ysgyfaint, ydynt yn rhagllaenu y darfodedigaoth. TYSTIETAETHAU AM RINWKDDAU Y PRIF GYFFERIAU A GYNHWYSA- Yn holl anhwylderau yr ysgyfaint mae y Squill wedi cael ci brofty feddyginiaeth fwyar defnvddiol. R. HOOPER, M.D. F.R.S. Horehound ydyw y feddyginiaeth fwyaf cymeradwy a llwyddianus at y Peswch S'T Asthma. T. REDWOOD, Professor of Pharmacy It Chemistry. TCHTDIG 0 LAWER I) DYSTIOLAETHAU AM RINWEDDAU Y FEDDYGINIAP.TII. Oddiwrth J. F. Wheatley, Ysw., Birmineham (talfyriad). Yr oeddwn wedi cael fy mboeniyn ddirfawrnos a dydd am fisoedd, gan besweh trwm. Wedi defnyddio pob moddion v gwvddwn am danynt yn aflwyddianus, gwnaethum brawf o'ch meddyginiaeth chwi, ac erhyn cymerVtty)- ail botelaid, yr oedd y Peswch a'r anhwylderau a i canlvnent, vedi fy llwvr adael. a m hiechyd yn well nag erioedL Cynghoraf bawb i'w ddefnyddio. ¡ Oddiwrth Mr. Jjioya, Ahermaw. Yrwyfwe(li bocl yii dofnvrldio "ones' Balsam, &c." yn y teulu lawer 0 weithiau, a gallaf yn hyderus ei gymeradwyo fel meddyginiaeth ragorol at y Peswch a'r Asthma Oddiwrth Miss Parry, Gwanas Hall, Dolgellau. Yr wyf wedi bod amryw weithiau yn defnyddio "Jones' Balsam of Sqtiills," &c., ac wedi cael gwdlhadjbuandrwyddo bob tro o Beswoh ac Anwyd. "Odrlhvrth lr. Owen, Last Inn, Abermaw. Wedi cael peswch ac anwyd byddaf bob amseryn defnyddio J ones, Balsam of Squills," &c. ac vn cael gwellhad union- gyrchol. GORUCIIWYLWYS: Aberystwyth, COLK; Abergele, En. WARDS; Abergavenny,WATKINS Abordare, JONKS Amlwch ROOSE Amlwch Port, EDWARDS Bala, THOMAS Bnntor' ROBERTS: Bag-illt, JONS: Beaum%Lris, Triov.ts WILLIAMS; Brymbo, HOWARD; Caernarfon, GRIFFI-JYG HIJMFHRKYS Carmarthen, BATIKS^; Cardiff, SMITH; Con- wy, ROIBKRTS; Corven, JoxFs; Denbigh, EDWARDS D'ow- lais, HARRISON Dolgellau, ROBERTS a REvs; ,tinio, WILLIAMS; Fflint, HATWOOD Harlech,HUGHES Holyheltd HUGHKS; Holywell, GREGORY; Llanidloes, JOXKS Llandi- lo,DAVIES; Llanfair,HUMPHREYS; Llanfyllin, C. n JOXKS- Llanrhaiadr, M. JONKS; Llmgollen, Griffiths; Llanrwst, JONFS; Llandudno, THOMAS; Llanerchymedd. WILLIAMS Llanfachreth, JONKS; Llangefni. HUGHES; Ma-.hynlleth' Pu(IHE Menai Rridge, DAVIKS; rold, BIRCH a WILLIAMS; Montgomery. 1I.I.lAiR; Newtown, Mo ROAM; Portmadoc, HUMPHREYS a MORRIS Pwllhmli, ROBERTS; i'lnthiu Roost; Bonbon, DAVIES; Rhyl, Hit DITCH St. Asaph, DAVIES Towyn, JONES Tremadoc,JONES Welshpool, JONES ■ Wrex ham. ROWLAND; Swansea,EVANS Trefydd Saesonaeg: -Liverpool, Jones, Paradise Street Mancheflter, Jones, Great Jackson Street. Shrewsbury Humphreys, Mardol. Chester, Williams, Foregale Street'. Oswestry, Evans, Cross Street. Wholesale Agents.—Loudon Messrs Evans, "I.escher & Evans. Liverpool: Messrs. Evans, Sons, & Co; Clay Dod N.Caso; Tr ak ii Clegg; Sharp & Cattle; R. Forster, & Co., and from the maker, D. Jones, Chemist and HooksfJiler, Barmouth. D. S.-Gellir ei gnel He !lad yw yn brcsenol ar warth drwy ofyn i unrhyw fferyllwr ei geisio.
Y SENEDD YMHERODROL. I
Y SENEDD YMHERODROL. I TY YR ARGLWYDDI. J I DYDD LLUN,—Chwef. 9. I Cyfarfu eu harglwyddiaethau tua phump o'r gloch. Dygodd Arglwydd Brougham reithsgrif i mewn i I atal achosion cyfreithiol dibwys a dibwrpas. Yr Arrow. Y Tywysogaethau Danubaidd. Ariz. Lyndhurst a ofynai am gopi o'r gorchymyn trefedigaethol mewn perthynas i gofrestriad llongau, mewn canlyniad i ba un y caniatäwyd rhestr i'r Arrow, a hefyd gopi o'r rhestr a roddwyd i'r ]long bono. Wedi hyny galwai sylw at erthygl a ymddang- osai yn y Moniteur yehydig o ddyddiauyn ol, yn mlia un y dywedid, fod Ymerawdwr y Ffrancod yn awydd us i uno y ddwy dywysogaeth Danubaidd, a bod pob peth ag oedd wedi cymeryd lie er y pryd hwnw wedi ei gadarnhau yn y dyb bono. Barnai yr Ymerawdwi y byddai i'r Galluoedd eraill cyn hir fabwysiadu ei olygiadau ef, a chyngh:)rid, fod y mater i gael ei osod at farn y cynulliadau a gyfarfyddant mewn canlyniad i firman y Porte. Yr oedd efe yn deall fod Twrci ac Awstria yn amrywio yn eu golygiadau ar y mater hwn, ac yn anfoddlon i gyfeirio y pwnc at ystyriaeth y cynulliad, at ba un yr oedd wedi cyfeirio. Yr oedd y pwnc o bwys mawr, oblegid y Tywysogaethau oedd- ent atalfur rhwng Twrci ac Awstria, ar y naill law, a Rwsia ar y Haw arall, ac os unid y ddwy dy wysogaeth yn un deyrnas o dan un pen, achosai ddychryn mawr i Twrci, gaii y byddai lejauuo or y aom tnw idrli o dan ddylanwad Rwsia, ac ar y llaw arall byddai Groeg o dan ddylnnwad yr un gallu. Yr oedd yn dymuno gwybod gan hyny gan Arg. Clarendon, a oeddid yn bwriadu fod y cynulliadatl ag oBddent i gyfarfod o dan firman y Porte, i gymeryd i'w hystyriaeth y priodoldeb o uno y ddwy dy wysogaeth, neu ynte a oedd y cwest- iwn hwnw i gael oi gadw yn hollol i gynrychiolwyr y galluoedd mawiion mcv. n cynadledd dyfodol yn Paris. Uywedai tvril Claronilon nad oedd ganddo wrth. wynebiad i oso I y gorchymyn gofynedig ar ffordd y Ty, ac os r^lhii, gosodai restr neillduol yr Arrow hefyd. Ni l oedd dim rhwystr ar ffordd ystyried y cwestiwn o uno y tywysogaethau yn firman y Poite, a byddai hyny yn gydunuul hollol n bwriadau Cynadl- edd Paris. Yr o-.idd Teyrngenad Twrci wedi pender- fynu y byddai pobl y tywysogaethau yn rhydd i ddadleu unrhyw wrstiwn mewn perthynas i'w hachosion, ond na fyddai unrhyw benderfyniad a ddaethpwyd iddo yn nghynadlodd Paris, yn ymyryd q, gallu y Sultan. Yr oedd yn udealltvvriaeth yn y Gynadledd nad oedd yr un or gauuoedcl i araethu eu syniadau hyd nes byddai y pleidiau eu hunain wedi gwneyd eu bwriadau yn hysbys. firll Derby a ddymunai wybod, a wnai Iarll Clar- endon osod ur fwrdd y Ty yr ohebiaeth yn 18:)4, mewn perthynas i fynediad y Prydeiniaid i Canton. Carai wybod hefyd, a oedd y llywodraeth wedi rhoddi j unrhyw orcliymyn ar y mater er y flwyddyn 1849. Yr oedd yn credu fod gohebiaetlt bwysi wedi cymeryd lie, ac fe garai eu gweled ar fwrdd y Ty. larll Clarendon a addawai gydsynio a chaisyr Iarll urddasol. Nid oedd, er hyny ond teg i ddweyd, fod yr hyn a gymerasai le wedi ei achosi yn hollol mown canlyniad i'r hyn a gymerasai le ar yr Arrow. Er fod yr amgylchiad wedi gwneyd cadw at yr hen gytundeb yn fwy angenrheidiol, eto, nid oedd dim a wnolo y mynediad i mewn i Canton a chwestiwn yr Arrow, larH Derby a ddywed.d "i fod yn meddwl y ?uLn ddangos fod cael mynediad i mewn i Canton wedi bod yn hir ar feddwl Syr John Bowring, ac yr oedd efe yn tybled fod cymeryd yr Arrow yn gyfieustra da i gario allan ei ddyinuniad. Iarll Lyndhurst a fawr ddymnnai gael barn cyf. reithwyr y llywodraetli ar y mater hwn, ond dywedai Arg. Clarendon, nad oedd y cyfryw beth yn arfer- j edig- Wedi yehydig o ymddiddan pellach, sylwai Iarll Ellenborough, ei fod yn awyddus iawn i gaol difyniad helaethach o lytbyr Iarll Clarendon vn cyineradwyo yniddygiad y consul a'r llyngesydd nag a gafwyd, ac atebai Iarll Clarendon, nad oedd ganddo un gwrthwyneb- iaa i roddi yr holi lylhyr. Arg. Lyndhurst. Os fijdd i fy nghvfaill anrhyd- eddus omedd rhoddi vr achos a osodwyd o Uacn cyfreithwyj- y llywodraeth, a'n barn hwythau gerbron, y byddai y cyfryw heb un awdurdod, ac o ganlyniad, ni thelid un math o sy] w iddynt yn y ddadl a gymerai Ie ar y mater. Gohiriai eu harglwyddiaethau tua 8 o'r gloch. DYDD IÅhwef. 10. I Yr Arglwydd Ganghellydd a alwai sylw at yr I angenrheidrwydd o wneyd un Hys priodol i hro6 c;wv!lys;cu nüu iythyrau cymuu. Gan na fyduai yo gyiicus i br-jh poL llythyr cymun yu Lluadain, yr oedd efe yn cynyg fod llysoedd parthol i gael eu sefydlu, bod eu nifer i fod yn ddeg ar hugain, a gosodid hwynt mown lleo^ddifyddant yn gylleus i'r wlad. Os byddai .F eiddo o dan ddtm. cant o bunan, byddai gan y Ilys oe.:d siroI hawl. Yna deuai yr Arglwydd Ganghell- I ydd at yr ail beth oedd am alw sylw cu harglwydd- i?cthaa .ato, sef achosion priodasol. Tybiai efe y f dvlai Kwra.i? fyddai wedi cael ci gadael gan ei gwr am i dair blynedd gael llvthyr vsgar, a bod yn feistres ar ei heiddo ei hun, fel pe na buasai wedi priodi. Gof. vnai am ganiatad i osod rheithsgrifau ar y materion hyn ar fwrdd 7 fy, ne yna aeth yn mlaen i egluro y try dydd rheitbsgrif oedd ganddo mown perthynas i brawf clerigwyr, y rhai a gyhuddid o droseddau athrawiaethol a moesol. Ar ol taftu golwg ar y dull costus a maith presenol yn y llysoedd eglwysig, dywedai efe, y byddai ei reithsgtif efyn rhoddi gallu i unrhyw berson ddwyn cyhuddiad yn erbyn cleriqwr trwy gael gwys gan yr esgob, ao y gellid ei brofi gan reithwyr yn gyfansoddedig o glerigwyr a lleygwyr. Barnai y rheithwyr am yjfTeithiau, a roddai yr esgob y ddodfryd. Ymddygid yr un modd gyda golwg ar betlwu atbrawiaetiiol, a gellid apelio fel arferol at Dy yr Arglwyddi. Arg. Lyndhurst a alwai sylw at y rheithsgrifau. Gyda golwg ar y rheithsgrifau mewn perthynas i ddisgyblaeth eglwysig, yr oedd yn ymddangos idda ef yn fwy doeth i erlyniadau gymcryd lie o dan y gyfraith eglwysig, ac ni,i o dan ddeddf Seneddol. Cwynai nad oedd dim penran yn y rheitbsgrif ysgariad yn dwyn perthynas ae achosion o crim con gan ei fod yn barnu mai annynol hollol oedd i wr ofyn am dal arianol$an -un a fyddai wedi gwneyd godineb a'i wraig. Esgob Exeter a ddywedai y dylid gwneyd mesurau o natur ysprydol mewn eysylltiad a'r eglwys yn destun mesur gwahanol. Arg. Campbell a glywai gyda syndod y gallai owpl priodasol ar ol bod oddiwrth eu gilydd am dair blyn- edd gael ysgariad oddiwrth eu gilydd. Arglwydd Brougham a hyderaiy byddai creulondeb y gyfraith bresenol o gondemnio gwraig cyn rhoddi cyfleusdra iddo amddiffyn ei hunan gael ei ddwyn i derfyniad. Wedi yehydig o ymddiddanion pellach, darllenwyd y rheithsgrifau am y waith gyntaf. ■ DYDD IA7u,-Chwefror 10. Cymerodd yr Arglwydd Ganghellyd ei eisteddlc am 5 o'r gloch. Mewn atebiud i Ardalydd Clanricarde, gwnaeth Iarll Clarendon hysbvsiad mewn pertbynas i acbosion Itali. Ni ddywedodd yn bendant fod milwyr Prydain am gael eu galw adref. Cosbedigaethau ailraddol. I Ardalydd Salisbury a gynygini fod pwyllgor neill duol yn cael ei benodi i ystyried cosbedigacthnu ail. raddol. Nid oedd v;, barnu fod rheitbsgrif Syr George Grey yn debyg o fod yn un effeithiol. Yr oedd efe yn barnu fod dysgyblaeth y carcharau yn deilwng iawn o sylw. Yr oedd carcharau yn cael gwell ymborth nag ydoedd carcharorion milwrol. a'r rhai oeddent yn onest yn gorfod by w mewn tlotdai. larll Granville a hyderai na wesgid y cynygiad gan fod yr ymchwiliad mncvaf wedi cael ei wneyd. Pan ddeuai y rheithsgrif sydd yn awr oflaen Ty y Cyffred- in o. ílaen eu < harglwyddiaethati, gallesid gwneyd sylwadau arno y pryd hwnw. Gwnaeth Arg. Campbell, Iarll Stanope, Iarll Car- narvon, ac larll Fitzivilliam sylwadau ar y pwnc hwn. Cyflawnwyd ychydig o orchwylion dibwyp, ac wedi hyny gohiriai eu harglwyddiaetbau. DYDD GWENER,-Chwef. 13. I Cyfarfu y Ty, am bump o'r gloch. Rhoddai Arglwydd Derby rybudd, y byddai iddo pan osodid y papurau ar fwrdd y Ty mewn perthynas i China, alw sylw y Ty at y mat or trwy wneyd cynyg iad penodol ar y mater. Cyllawnwyd yehydig o orchwylion dibwys, ac wedi hyny gohiriai eu harlwyddiaethau. ), "7ï TY Y CYFFREDIN. I ? I DYDD LLUN—Chwef. 9. Cyfarfu y Ty am bedwar o'r gloch. I i Drttk Jhgtwys. I Syr J. Pakington a ofynai a oedd y llywodraeth yn I bwriadu dwyn i mewn reithsgrif y senedd-dymor yma ar y dreth eglwys, ynte a ymfoddlonent i wneyd fel y gwnaethant y senedd-dymor diweddaf, sef cynyg I gwellianau ar reithsgrif yr aelod dros y Tower ] Hamlets. Syr George Grey a ddywedai gyda golwg ar y rhan { olaf nas gallai y llywodraeth ddweyd pa gynygihdau [ a wnant ar fesur nid oedd gerbron, ond am y rhan gyntaf fod y llywodraeth wedi bwriadu unwaith ] ddwyn i mewn fesur ar y pwnc, ond o herwydd v j llawnder o orchwylion fyddai gan y llywodraeth i'w dwyn yn mlaen, nad oedd yn meddwl y gallent ddy- fod trwyddo, ac o ganlyniad nad oeddent am ei dwyn, i mewn. I Arglwydd Pal mention, ;!r I Mr. Disraeli. Yr wyf wedi sylwi gyda gofld nad I yw y Prif Weinidog wedi bod yn ei 10 or pan y cyn- ygiwyd yr anerchiad. Dymunai wybod a oedd rhyw debygolrwydd y byddai yn ei Ie yn fuan. J Syr G. Grey a ddisgwyliasai y buasai yn ei le y noson houo, ond teimlai yn hyderus y deuai i'r Ty y noson ganlynol. Mr. Disraeli a ddywedai, os byddai, y dymunai wyhod rhai sylwadau ar wadiad ei arglwyddiaeth ar rywbeth a ddywedwyd ganddo ef ar noson gyntaf y senedd-dymor. Alltudiaeth. I Syr G. Grey a gynygiai am ganiatad i ddwyn riieithsgi-if i mewn i wella deddf Vie. 16 a 17, pen. 99, o dan yr enw deddf i nrfer eosb arall yn lie all. tudiaeth; pwnc ag oedd o bwys mawr i'r wlad. Caf- wyd fod yn anmhosibl eario allan yr arferiad o alltudio, gan na dderbyniai y trefedigaethau ein carcharorion, ac yn 1853 pasiwyd deddf i ddyddimu alltudiaeth am lai na 14 o ftynyddau, ac yn rhoddi gallu i'r barnwyr i ddedfry'u cosb arall am dded- frydau am fwy na 14 o flynyddau. Am saith mlyn. edd o alltudiaeth rhoddid dim ond pedair blynedd o wasanaeth cospawl, am ddeg mlynedd, ac o dan bvm- theg, gwasanaeth cospawl o chwech i wyth mlynedd ond os byddai dyn yn cael ei ddedfrydu i alltudiaeth am ei oes, yr oedd y gwaBanaeth cospawl i fod yn ogyhyd. Cyn i'r ddeddf yma gael ei pbasio yr oedd gallu i roddi i'r alltudion docynau rhyddhad yn y trefedigaethau, ac yr oedd yr un gyfuodrefn i gael ei dwyn i arferiad gartref. Yna rhoddai Syr George ystadegau i ddangcs y cynydd mawr oedd wedi cym- eryd lie yn y gwasanaeth cospawl, a'r lleihad yn yr alltudiaethau. Y tymor Ileiaf am ba un yr oedd y carcharorion yn cael eu rhyddhau gyda thocyn rhyddid oedd tair a phedair blynedd, i rai a dded- frydid i saith a deng mlynedd o gosbedigaeth, ac yr oedd yn deilwng o sylw fod y nifer fwyaf o lawer wedi ymddwyn fel ag i haeddu cael eu rhyddhau yn mhen y tymor hwnw. Addefai nad oedd hyn yn brawf yn y byd o edifeirweh a gwelliant, ond o awydd i gael rhyddid. Hydy cyfrif diweddaf yr oedd 7002 wedi eu rhyddhau fel hyn, yr oedd 1200 yn gweithio yn Gibralter a Bermuda, ao nid oedd y nifer a allent dderbyn eu rhyddhad yn ystod yr ychydig flynyddau nesaf yn fwy na 500. Yr oedd y rhyddhad yma wedi cael ei alw yn ol am gamyniddygiad mewn 460 o amgylchiadau. Yr oedd efe yn meddwl y gyfundrefn hon wedi achosi llawer iawn o ddychryn disail. Os parhai heb ei newid byddai lleihad yn raddol yn nifer aalwyr y tocynau. oua j ore1 I- oedd, pa beth Oeddem i wneyd gydalr etreliarorion ? Pa fath gosbedigaethau a ddylem ei roddi arnynt ? Nid oedd y gyfundrefn 0 ga.niatau tocynau rhyddhad ond yn prysuro tymor eu rhyddhad. Nid eedd ond pump y cant o'r rhai a gondemniwyd yn ddynion oeddent yn dal tocynau rhyddhad, ac nid oedd hyn gan hyny yn ddigon i gyfiawnhau y dychryn sydd wedi meddianu y wlad ar yr achos. Ac er fod ty- doriadau a throseddau mawridn wedi cynyddu, nid oedd troseddau vn gyffredinol wedi cynyddu. Yr oedd hyn i w briodoli i sefyllfa y wlad. Nid oedd ond saith o siroedd yn y deyrnas lie yr oodd cynydd yn nifer derbynwyr'cynorthwy plwyfol; tra yn y lloill yr oedd lleihad, ac mewn rhai o honynt, leiliad mawr. Yr oedd pwyllgbrau o'r ddau Dy wedi eis. tedd y senedd dymor diweddaf ar y pwnc o alltud- iaeth, ac yr oeddid yn cytuno mai manteisiol oedd alltudio cynifer ag y gallai y llywodraeth yn gyfleus. Ond yr oedd anhawsder mawr i gario hyn allan mewn gweithrediad. Cyfeiriai Syr George at dystiolaethau a ddarllenwyd o laen y pwyllgor alltudiaeth i ddang- os fod lie i dderbyn rhai condemniedig yn ngorllew inbarth Awstralia, y gellid gosod yr alltudiaid yno yn ddiogel, ac fe dderbynid eu llafur yn ddiolcligar gan y trefedigaetliwyr. Yr oedd adroùdhd y pwyll- gor hefyd yn cynghori fod tymor y gwasanaeth cosp- awl i gael ei estyn, ac yr oedd y rheithsgrif bresenol yn amcanu cario allan gynghorion y pwyllgor yn y ddau beth yma. Y condemniol hyny a ddanfonid allan o'r wlad, fe'u dewisid ar gyfril eu cryfder a'u hiechyd ac ni feichid y trefedigaethau a dynion gweiniaid ac afiach. Yr oodd yn hollol gydolygu a'r pwyllgor fod gobaith am wobr yn gymhelliad cryfach i ddiwygiad nag ofn cosb, ac felly nid oedd am ddy- ddimu y gyfundrefn o ganiatau tocynau rhyddhad. Cwestiwn arall ydoedd annghyfartalwch y ddau ryw. Nis gallosid danfon llawer iawn o wrywiaid heb wneyd rhyw cMarpariaeth ar gyfer danfoniad fenywaid hefyd, ac yr oedd A wstralia orllewillol wedi gomedd derbyn y dosbarth cyllredin o alitud bonyw. aidd. Ond yn ol y tystiolaethau o flaen y Pwyllgor, yr oedd yn cael fod merched Gwyddelig a gondomnid yn wahanol i'r rhai eraiil, ac yr oeddid wedi bod yn llwyddianus iawn yn eu diwygiad. Gan gyfoirio at gyfarfod diweddar y rhai oeddent yn dal tocynau rhyddhad, dywedai os oedd yr heddgeidwaid yn ym- yryd, ac yn atal iddynt gael gwaith, yr oedd hyny yn groes i'w cyfarwyddiadau, ac yr oedd efe yn barod i goshi y rhai a wnant hyny. Yr oedd am gynvg ail ddarlleniad y rheithsgrif yn mhen dwy wythnos. Syr J. Pakington a ddiolchai i Syr G. Groy a;n ei reithsgrif, er nad oedd yn meddwl fod y dychryn oedd yn bresenoi yn y wlad yn hollol ddisail. Yr oedd yn symiad cytlrcJin Yl1 mysg y rhai a gondemnid na fyddai i'w dedtrvd gael ei gario allan, ac yr oedd efe wedi derbyn llythyrau yn dangos y dedwyddweh mawr a fwynheid gan garcharoriun pan yn myned trwy eu gwasanaeth cospawl yn ngharchar Preston. Yr oed(I Ilytbyr oddiwrth un yn dweyd na fu erioed mor ddedwydd ag yn ngharchar Preston. Dylasid hefyd osod allan yn bur bendant fod alltudiaeth yn un o'r cosbedigaethau trymaf. Mr. Collier a ddywedai mai mwy manteisiol o law ar fyddai cadw era carcharorion gartroi i amaeth tii gv/ylit a gwcithydu efcwii, Ond yr oodd ya cyd » synio a'r rheithsgrif yn ei chrynswth. Wedi yehydig o sylwadau gan Syr J. Eamsden, dywedai Mr. Labo'ichere ei fod yn ymddangos yn bresenol mai gorllewin-barth Awstralia oedd yr unig fan y gallesid danfoti carcharorion, ond ar yr un pryd nid oedd yn meddwl na cheid mannu cyileus eraill cyn pen hir. Nis gailasai gorllewinbarth Awstralia ateb y dyben ond am dymor byr. Mr. Bentiek a dybiat y dylid chwilio am rywle yn nes adrof i'w danfon, ac yn wir barnai efe y dylid eu cadw gartref, a gwneyd eu llafur yn elwol. Os na fyddai gorllewinbarth Awstralia yn fanteisiol ond am dymor, paham na ymosodid ar y cwestiwn o ddifrif yn lie ei daflu yn mlaen, oblegyd byddai yn rhwym o ddyfod o dan sylw eto cyn hir. Yr oedd efo yn con- demnio y tosturi annoeth hwnw oedd yn cael ei ddangas yn y dyldiau hyn tuag at ein trosoddwyr; nid oedd dyn tlP-d gonest o Td yn llafurio yn galed am ei dama1"1 "{Idu n 'u am dano, a phan na lyddi11 ;o, nid "edJ dim o'i fl"1 :dJ fftnr ll-yjd "J uisa— r ? ??dyF6<r ?'? 1:.? ?eydynsMt ysant Wodiy ?.?dwydc??d i ddwyn y Iihoddw lorge Grey hr d j ddwyn rht vn er hyrwyddo sefydliSa vs. golion di n Lloegr, a gohiriai y Ty tua haner aw unarddeg. DYDD MAWRIH,—Chw'rf. 1O¡' Cyfarfu y Ty am bedwar o'r gloch. Arglwydd Palmerslon a Mr. Disraeli. Mr. Disraeli a godai mewn Ty llawn i alw sylw at yr hyn a gymerasai le rhyngddo ef ag Arglwydd Palmerston ar noson gyntaf y seaedd-dymor. Yr oedd yn cofio ychydig o flynyddau yn ol fod dadl wedi codi yn y Ty, pan y darfu iddo ef amddiffyn cwrs Awstria, a chyfei'iai at ymrwymiad ar ran Lloegrti Prwsia a'i thaleithiau Saxonaidd. Gwadai Arg. Pdlmerston, yr hwn oedd yn ysgrifenydd tramor ar y pryd, fod y fath gytundeb mewn bod. Ac er ei fod wedi bod yn ysgrifenydd tramor am 17 mlynedd, nid oedd yn gwybod am y cyfryw ymrwymiad (yr hyn yr addefodd ar ol hyny) hyd nes y dangosodd efe (Mr. Disraeli) ef iddo. Yr un modd yr oedd Arg. Palmerston yn gwadu fod cytundeb yn awr wedi cael ei wneyd rh wng Ftrainc ac Awstria yn diogelu i'r olaf ei meddianan Eidalaidd; ond yr oedd efe (Mr. Disiaeli) yn parhau i ddweyd fod, ac yr oedd wedi derbyn ei hysbysrwydd, nid yn Ffrainc ond o le arall, ac nid oedd yr amhouaeth Iejaf ar ei feddwl o gywir- deb ei hysbysrwydd. Nid oedd yn beio Ffrainc am hyny, ond yr hyn yr oedd efe yn cwyno o'i herwydd ydoedd, os oedd ei hysbysrwydd ef yn gywir, fod llywodraeth et Mawrhydi yn cyfleu i'r wlad a'r Ty eu bod yn cario allan gwrs o wladlywiad croes i ystyr y cytundeb hwnw, a bob y llywodraeth yn marcliogaeth mewn awdurdod ar y dybiaeth eu bod yn tTafriol i Itali, ac nad oedd y rhyddfrydwyr yn cymeryd rhy- budd oddiwrth yr hyn oedd wedi cymeryd lie yn Poland a Hungari. Yr oedd gwadiad Arglwydd Pal- merston yn cynwys dnu beth, yn gyntaf, nad oedd y fath gytundeb rhwng Ffrainc ac Awstria ag yr haerai efe (Mr. Disraeli) mewn bod, ac ail, os oedd na wyddai efe ddim am dano. Ond yr oedd efe (Mr. Disraeli) yn ail ddweyd yr hyn a ddywedasai ar y dochreu, a dywedai yn fanylach fod y cytundeh hwnw wedi ei lawarwyddo ar yr 2?ain o Ragfyr, 1854. A mwy na hyny, yr oedd efe (Mr. Disraeli) yn haeru fod llywodraeth ei Mawrhydi yn gwybod am v cytun. deb ac yn ei gymeradwyo; a dywedai yn mhellach, nid yn unig yr oedd y cytundeb wedi cael ei, ddyddio yn Khagtvr, 1854, a'i gymeradwyo gan lywodraeth ei Mawrhydi, ond yr oedd wedi cael ei gosod mewn gweithrediad yn bur helaeth; bod Awstria mewn canlyniad wedi tynu yn ol lawer iawn o'i milwyr o Itali, bod llywodraethau Itali mewn canlyniad wedi dychrynu, abodAwstria wedi cael caniatad,er mwyn eu tawelu i wneyd y eytnnrleb yn hysbys iddynt. Haerai fod Uywodraeth ei Mawrhydi yn gwybod hvn. Os byddai Arglwydd Palmerston mor fwyn a gosod ger bron yr ohebiaeth am Ragfyr, 1854, ac Ionawr, 1855, anturiai brofi ei haeriadai i'r Ilythyren. Yr oedd ei arglwyddiaeth wedi trin y pwnc y noson o'r blaen yn bur ysgafn, ond yr oedd efe (Mr. Disraeli) yn dwyn cyhuddiad mor bwysig, ac yn dal ato, a'r cyhuddiad yn ddisail, mai mwy naturiol fuasai iddo doimlo yn ddigofus. Arg Palmerston a addefai nad oedd yn dweyd fod Mr. Disraeli wedi dyfeisio y peth hwn, ond fod yh rhaid fod rhywun wedi ei dwyllo. Yr oedd yn ddrwg ganddo nas gallai deimlo mor ddigofus tuag at y boneddwr anrhydeddus ag y dymunai (ehwerthin). Yr oedd Mr. Disraeli yn dweyd tra yr oedd llywodr- apth ei Mawrhydi yn proffesu dyddordeb mawr yn y cwestiwn Italaidd, ac yn cydymdeimlo 5 hwynt yn eu car.ineb at iau dieithr, eu bod ar yr un pryd yn cefn- ogi cytundeb oedd rhwng Ffraine ac Awstria yn diogeiu i'r olaf ei meddianau Eidalaidd. Yr oedd efe (Arg. Palmerston) wedi dweyd y pryd hwnw, ac yr oedd yn ail ddweyd yn awr, nad oedd, hyd eithaf ei wybodaeth ef, y fath gytundeb mewn bod. Nid oedd Mr. Disraeli wedi dwyn un prawf o'i hanfodiad. Nis gallai ofe ddychymygl1 am un sail i'r haeriad ond hyn; yn misoedd y flwyddyn 1851 pan oedd to. bygolrwydd Y buasai Awstria yn dyfod allan gyda ni ¡ yn erbyn Rwsia, gofynai Awstria os digwyddai Rwsia enyn gwrthryfel yn ei thaleithiau Eidalaidd, a wnai Ffrainc ddiogelu y cyfryw feddianau iddi, ac yr oedd Ffrainc fel cyd blaid anrhydeddus wrth gwrs yn addaw gwneyd hyny. Gwyddai llywodraeth Prydain am bvn wrth gwrs (clywch, clywch, clywch, oddiwrth yr wrthblaid). Ond yr oedd efe (Arg. PRImerston) yn barnu na lawarwyddwyd y cytundeb ar hyn mewn un modd, gan na ddaeth Awstria allan yn erbyn Rwsia. Ond yr oedd yn gamddifyniad hollol ar ym- adroddion i ddweyd fod y cyfryw "convention" yn gvtundeb. Yr oedd yn erfyn maddeuant y boneddwr gwir anrhydeddus am beidio teimlo yn ddigofus wrtho v noswaith o'r blaen (chwerthin). Yr oedd yn ymdaflu ar ei dosturi am beidio siarad am dano ef a'i haeriad gyda mwy o ddigofaint (ehwerthin). Tai Cwrw, I Mr. Hardy a gynygiai mewn pwyllgor reitbsgrif i wella v deddfau mewn perthynas i dai cwrw. Ei gynygiad yw i barhau y drefn bresenol gyda golwg ar yi- holl dai cwrw ) sydd vn awr wadi eu trwyddedu, ond fod cwrw-dy newydd i gael ei dt wvddedu gan yr ynadon. Nid aecld gan neb bawl i fvned i'r cyfryw dai yn awr i bigo allan rai o gymer- iadau drwg. Cytiygiai efe fod dirwyon yn cael eu gosod am wortbli gwirodydd yn y cyfryw dai, eu bod i ddyfod o dan arolygiaeth yr heddgeidwaid, a hefyd i ddirwyo rhai a yfent yno ar ol oriau penodol, yn gystal'a'r rhai a werthent y ddiod, a hefyd am omedd ymadael a'r tai pan alwai y meistr arnynt i wneyd hyny. Mr. E. Ball heb ymrwymo i bleidio yr holl fanylion a gefnogai y mesur. Dangosai fel yr oedd meddw- dod yn achosi troseddau, a galwai ar y Ty i ystyried y mesur. Syr G. Grey a addefai ddrygioni meddwdod, ac nid oedd am wrthwynebu dygiad y reithsgrif i mewn, ond cynghorai Mr. Hardy i chwilio adroddiad y pwyllgor fu yn eistedd ar bwnc yr awdurdod briodol ar drwyddedau. Syr J. Pakington a ddiolchai i'r boaeddwr anrhyd- eddus am ddwyn ei reithsgrif yn mlaen, ond barnai mai mwy priodol fyddai ir llywodraeth gymeryd y mater i'w dwylaw. Mr. Wilkinson a farnaifod y boneddwr amhydedd- us yn edrych ar y pwnc o chwith, oblegid yr oedd pobl vn 'fed nid am fod y tafarndai mown bod, ou.d yi. oedd y tafarndai mewn bod am fod y bobl yn ond Wedi yehydig o sylwadau gan Mr. .Lowe, uy- wedai Mr. Crossley fod pob tafarndy ag oedd yn agored yn demtasiwn ychwanegol i feddwdod. Rhoddwyd caniatad i ddwyn y rheithsgrif i mown Ar gynygiad Arglwydd Palmerston cydsyniwyd fod pwyllgor yn cael ei benodi i ystyried pa fodd y gellir gwella dall a iaith deddfau Seneddol. Wedi cyflawni rhai gorchwylion ereill gohiriai y Ty tua haner awr wedi 8. DYDD MERCHER— Chwef. 11. I I ?- Cymerai y Iletarydd y ganair urn naner ayaa. Yr unig bwnc o bwys a fu dan sylw ydoedd rheith. srgifaU mown perthynas i ddociau Liverpool a Bir- kenhoad a'r afon Mersey, Cyfeiriwyd hwynt i ystyr- iaeth pwyllgor neillduol. Gohiriai y Ty tua deg mynyd i bodwar. DYDD IAU,—Chwef. 12. I Cyfarfu y Ty am bed war or gi och. I Yr ymosodiad ar Canton. I Mr. Cobdon a roddai rybudd y byddai iddoyn mhen dwy wythnos ddwyn yn mlaen y penderfyniad canlynol ar bwnc China. Bod y Ty hwn wedi clywed gyda pliryderweh am yr ymgyroh sydd wedi cymeryd lie rhwng yr awdurdodau Chineaidd a Plirydeinig yn afon Canton a heb ddatgan barn pa mor bell y darfu i lywodraeth Canton roddi achos achwyniad trwy beidio cadw at gytundeb 1842, yn ystyried fod y papurau a osodwydary bwrdd yn ff'uelu a, gosod sail ddigon boddaol i'r ymddygiadau eithaf- ol a arfcrwyd yn achos yr Arrow yn Canton." Yr oedd hefyd am gynyg fod pwyllgor arbenig yn cael ei benodi i ystyried ein perthynas fasnachol a Chino, Syr Robert Peel. I Mewn atebiad i Mr. Stafford, addefai Syr It Peel ei fod wedi gwneyd yraracthyn Saltby ar y 7fed o Ionawr. Os oedd wedi camgymeryd neu arfer geiriau cas tuagat neb, yr oedd yn barod i wneyd yr amende honorable. Yr oedd wedi traddodi yr araeth ar achlysur o lawenydd. Arglwijud Palmerston yn gorjoa ijmcsiwng. ? I I Arg. Palmerston a ddymunai nysoysu ei IOn weai deall ar ol yr ymddyddan diweddaf fod y convention y cyfeiriai ato wedi ei law-arwyddo (bonllefau cymeradwyaethol gan yr wrthblaid). Ond gan eifod yn ei natur yn fwy o gytundeb milwrol na pholitic- aidd, ac mai ei amcan ydoedd rheoleiddio perthynas milwyr Ffrainc ac Awstria yn Itali, os byddai i Awstria fyned i ryfel yu crbyn Rwsia, a ehan na wnaeth Awstria hyny, yr oedd y cytundeb, er wedi ei lawarwyddo, yn ddim gwell na llythyron farw. Mr. Disraeli a ddywedai fod Arg. Palmerston ar y diichreu wedi gwadu fod un cytundeb o'r.fath a nod- asai efe rhwng Ftrainc ao Awstria mewn bod. (Na ddo, na ddo, oddiwrth Arg. Palmerston) Yr oedd ef? (Mr. Disraeli) wedi liaeru fod cytundeb yn bod rhwng Ffrainc ac Awstria, yn dyogelu i'r olaf ei meddianau Eidalaidd, fod y cytundeb wedi ei law- arwyddo, fod llawer o bethau wedi cael eu gwneyd mewn canlyniad i'r cytundeb hwn, bod milwyr wedi cu tynu o itali, a bod y eytim-'ob wedi «. tol ei arfer er lUWyU. Litwoiu llywodraotbaa Itali. Yr oedd ;yr I i arglwydd urddasol wedi dweyd mai nid cytundeb oedd convention, ac nad oedd wedi ei lawarwyddo, ond yn awr. yr oedd yn gorfod addef ci fod wedi ei lawarwyddo. "Yr wyf fi ("he Disraeli) yn haeru eto, fod cytundeb—cytundeb dirgelaidd yn bod rhwng j Ffrainc ac Awstria ei fod wedi ei lawarwyddo ar y dytld a nodais-c1 fod wedi ei actio arno yn helaeth —nadyw hyd eithaf fy ngwybodaeth i yn cynwys ar j ei wyneb ddim terfyn ar amser oi weithrodial-a bod y nodwedd a rod(iir iddo gan yr arglwydd urdclasol yn hollol anghywir." (uclld gymeradwyaeth ). Arg. Palmerston a haerai fod Mr. Disraeli wedi llwyr gamddarlunio yr hyn a lysbysasai ar y dechreu er mwyn cuddio ei orchfygiai gwaradwyddus. (na, na). Yr oedd wedi dweyd fot y cytundeb dan sy' (na, na ) Do, fe (ld,? wedi ei wneyd ar gais Lloegv (na, na). Do, fc ddy wedasai ar gais," oblegid yr oedd efe yn cofio yn burion. Ond yr oedd ofe ( A Imersto" r- gwadu hyny. Hyd eitbal fct wyboc fath gytunde1 )yn bod. wt convention vraidd yn botT, ond Jjfy. ystyr a ha Mr. Disraeli, acn»« yma wea, erwneyd gf^gaib j_uucSi, » ei ltysp:,sui(ldi. Ydoedd ybqflcd yn camgymeryd yn hollol. We r ston, tneddir, wedi colli ei 3ym Llll. sylwadau hyn.] fV-^tjai Mr. Napier fodanfierchlad yn c. i\datuci> at ei Mawrhydi i erfyn arni gyn hyatyriaeta ffnrftad swydd o Weinidog ( cyhoeddus gydt swyddfa briodol. Wedi cryn dipyn o ddadleu eydsynin ^'Vg- I" Y Dreth Eylwys, Syr W. Clay a ofynai am ganiat, heith- sgrif i mewn i lwyr ddyddimu y s. Yr oedd y rheithsgrif yn hellol yr ag-.un y senedd-dymhor diweddaf. Cadwai oi sylwailau h yr ail ddarlleniad. Mr. Spooner a garai wybod barn y llywodraeth ar y rheithsgrif. Mr. Laboucher8 a sylwai mai yr amser priodol i'r llywodraeth ddatgan ei barn oedd pan ddeuai cwest- iwn ei hail ddarlleniad gerbron. Rhoddwyd caniatad i ddwyn y rheithsgrif i mewn. Ar ol eyflawni rhai gorchwylion ereiil gohiriai y Ty tua 12 o'r gloch. DYDD GWENEB,—Chwef. 13. I Cyfarfu y Ty am hedwar o'r gloch. I Pan gynygiwyd ymffurfio ya bwyllgoro adgyfien. wad sylwai Mr. Layard fod y llywodraeth weui myned i ryfel yn erbyn Persia heb ofyn i'r Senedd, ac yn awr yr oedd yn debyg a wneyd heddweh heb fpd gan y Senedd un Haw yn y peth, ac yr oedd yr 4ddweh yn debyg o gael ei wneyd ar delerau ag a dueddent, yr oedd yn ofni, i'n taflu i ryfel parhaus a chainolbarth Asia.' 0 dan yr amgylchiadau, yr oedd yn dymano gofyn a fvddai ei gynygiad ef yn debyg o' ymyrfteth a'r ymdraPodaethau oM Hygid ef gtir broh y Ty. Arg. Palmerston a ofnaiy byHJai, Mr. Roebuck a sywa i nad oedd adolygkflym- ffrestgar y Ty hwnw ond twyllodrus hollaf. Pan ofynid am hysbysrwydd cyn dechreuad rhyfelf<!r ddy- wedid wrthynt eu bod yn rhy fuan, os pan oedd yn myned yn mlaen fe ddywedid eu bod yn ymyraeth, ac os ar ol y rhyfel, yr oedd yn rhy ddiweddar.. Yr oedd efe yn dymuno gofyn pa bryd yr oedd yn amser priodol i ofyn am hysbysrwydd (cymeiadwyaeth). Arg. J. Russell a dybiai fod amgylchiadau arbenig y rhyfel yn erbyn Persia yn gofyn am gydymdeimlad y Ty. Os gosodid yr lioll bapurau ar y bwEdd gwneid sylwadau a allent ymyraeth a'r ymdrafod- aethau. Mr. Gladstone a sylwai fod yn annichonadwy i'r Ty ddatgan ei farn ar y cwestiwn hyd nes y ceid y papurau. Yr'oedd efe yn meddwl fod gwaithy llyw- odraeth yn dechreu rhyfel heb gydsyiiiad y Ty yn beth y dylid sylwi arno. Mr. Disraeli er ei fod yii, bleidiol i arfer amynedd, a rybuddiai y Ty i edrych vn eiddigeddus ar waith y llywodraeth yn myned i ryfel yn annibynol ar lais y Senedd ac yr oedd efe yu barnu' y dylasai v Ilyw- odraeth osod y papuran gerbron gyda golwg ar eu hymyraeth yn achos y ddwy Sicily, y rbai yr oecld efe yn deall, a addawwyd yn yr araeth oddiar yr orsedd. Dywedai Mr. M. Gibson fod Arg. Palmerston wedi hyspysu fod Lloegr i dalu haner costau y rhyfel, ac os fally, yr oedd yn haeru y dylasid cael gwybodaeth am y gallu oedd yn ofynol. I Y Cyllidcb. < J. I Pan ymffurfiodd y Ty yn bwyllgor o adgyflenwad I codai Canghellydd y Drysorfa tua phump o'r gloch i .? I I I'll I I 1 1. wneyd ei nysoysiaa cyuiaot, a puarnaoaa yn siarad hyd yn ages i wyth. Sylwai ei fod yn cymeryd y cyfleusdra cyntaf ac; oedd modd i wneyd yr hysbysiad cyllidol hwnw yr oedd yn gwybodJ fod y Ty a'r wlad yn awyddus iawn am ei gael. Yr oedd y Ty yn ar- ferol, yn gyntaf oil i benderfynti costau y wlad, ac wedi hyny yr oedd yn gorphwys ar y llywodraeth i ddarparu y meddion i gyfarfod a'r treuliadau, ond yr oedd rhyddid yn cael ei ganiatau yn y mater hwn, ac yr oedd yn ofyniad rhesymol ar ran Ty y Cyffredin, ar fod iddynt gael gwybodaeth itin y moddion oedd mewn llaw cyn penderfynl1 ar y treuliadau. Dech- reuai trwy alw eu sylw at gyllidau a threuliadau y flwyddyn ddiweddaf, yn dechreu yn Ebrill 1^56, ac yn terfynuyn Ebrill 1857, er mwyn symud yehydig o gamgymeriad mewn perthynas i nodwedd y trefhoedd cyhoeddus. Swm y cylHt ydoedd ^71,885,000, sef yehydig yn fwy nag yd id efe wedi ci gyfrif yn ei hysbysiad cyJIlidol diweddaf. Yr oedd treuliadau amcangyfrifedig y flwyddyn, a chymeryd i nr wn yr echwyn i Sardinia o CI,000,000, a'r bloidlais o goel am ^3,000,000, yn gadael diffyg o-tua £ 8,378,000, yr hyn a gyfarfyddid trwy echwynion a lledaeniad biliau ar y cylTid Yr oedd gnn y llywodraeth allu i roddi allan filiau ar y cyllid i'r swm c dair miliwn o bunau, ond nid oeddent w. arfer y gallu hwnw ond oeddent yn fr-ddlawn i hyd at un filiwn o bnnau, a r oeddent yn foddlawn i roddi i fyny eu gallu am y gweddill. Swm vr holl dderbvniadau o bob 11,an ydoedd ^70,384,000 a'r boil dreuliadau doedd X78,000,000, ac yr oodd gweddill mewn lUw o XI,384,000 (clywch). Adgofiai y Ty nad blwyddyn o dreuliadau cyffredin oedd y flwyddyn ddiweddaf, gan fod milwyr i'w dwyn adref o'r Crimea, a ebostau anarferol ereill i'w cyfiir- fod, ac yr oedd lleihad yn y derbyniadau oddiwrth rai o'r trethoedd. Yr oedd derbyniadau y cyllidau yn dangos ystwythder rhyfeddol y wlad ac eangder ei hadnoddau. Yr oedd Swm y fiwyddau a ddanfonwyd genym o'r wlad hon i wledydd tramor yn 1856 yn cyrhaedd y swrn anferth o £ 115,109,000. Yn ystod yr un amser hwnw yr oedd llongwriaeth Prydain wedi cynyddu yn fawr, ac yr oedd y llongau a ddef- nyddiwyd gan y llywodraeth yn amser y rhyfel wedi eu cymeryd i fynu gan fasnach beb yr anhawsder lleiaf. Yna aeth yn bur fanol i'r pwne er mwyn ceisio dpngos fod,y cyllid yn fwy blode^QgyJi Hiwedi y rhyfel nag ydoedd ar ei ddechreu, a dywedai y dilvnai hyn trwy roddi amcangj'friF am dreuliadau y flwyddyn ddyfodol. Y costal1 cyffredin am drill dyled a trwahanol wasanaethau v wlad fyddent yn ol ei gyfrif ef yn: £ 63 224,00, ac yn I y SWIll hwn yr oedd yn cyfrif £ 205,000 fel ein cyfran o gost y rhyfel Persiaidd hyd I y laf o Ebrill nesaf; ond a chymeryd i mewn ad-dal iad ar gyfrif aehwynicm a chostau yu codi allan o amgylchiadau y rhyfel, byddai yr holl dreuliadau yn cyrhaedd y swm o £ 05,474,000. Aeth y boneddwr anrhydeddus dros y gwahanol amcangyfrifon am y fvddin, y llynges a'r gwasanaeth arall gyda'r amcan o egluro gwahanol ranau v "wm hwn, ac yn n.diwrs ei sylwadau dywedai y bwriedid cynyg yswm oXII0,000 yn ychwaneg at y bleidlais i addysg, a hefyd symiau tuaKaL uil acleiladu y swyddfeydd tramor a threfedig- aethol, gan eu bod ill dau mewn cyflwr adfeiledig ar yr un pryd yr oedd yn rhaid iddo gadarnhau sylw a wnaeth yehydig o nosweithiau yn ol, fod ywlad mor awyddus am dreuliadau hael ag oedd o anamynedd. gar o drethiad ychwanegol. Yr oedd y perygl mawr i'r cyllid yn codi, nid oddiwrth gostau afreidiol, ond trwy gynlluniau defnyddiol, amoanion dyngarol a phethau eraill gyda'r amcan i wella y wlad yn gyff- redinol (chwerthiniad), ond yr oedd efe yn cael ym wared oddiwrth yr holl bersonau hyny oeddent mor awyddus i wella y wlad trwy barciati, creirfeydd, ae felly yn y blaen, gyda'r esgus arferol, y byddai eu hawgrymiadan yn cael en hystyried gan y Ilywodr- aeth (ehwerthin). Ond yr oedd hyn oil yn dangos y perygl mawr i'r cyllid. Yna cyfeiriai at y ddyled yr aethpwyd iddi yn ystod y rhy lei. Yr oedd y llog blynyddol ar y ddvlod ychwanegol yn ystod v rhyfel yn £ 1,400,000. Cyfeiriai Syr Cornewall Lewis ar ol hyn at hysbysiad Mr. Gladstone fed ymrwymiad wedi cael ei wneyd yn 1853 y byddai y dreth ar enillion yn durfod yn 1860, a dywedai fod dim llai na £ 7ti0,00U o aretnoeaa weai eu symud er y pryd hwnw; o ganlyniad tra yr oedd treuliad ychwanegol a threthiad llai wedi cymeryd lie yr amser hwnw, yr oedd y penderfyniad a wnaed y pryd hwnw wedi ei aflonyddu gymaint fel mai prin y gallesid dywedyd fod dim vmrwyraiad ya awr ar y llywodraeth. Deuai yn awr at y trefniant am drulh- oedd v flwyddyn ddyfodol, ae yr oedd am draffeithu y Ty àg ychydig 0 sylwadau ar drethoedd uniongyrch ol ac anuniongyrcbol (chwerthin), gan eifod yn crodu fod teimladau anmhriodol yn bod yn y wlad ar y pwnc blaenaf, gan fod yn ymddangos fod llais y wlau yn gryf iawn yn ei erbyn. Yr oedd trethoedd union- gyrchol y wlad, yn yr hyn yr oedd yn cynwys y llythyrdoll yn C20, 0'00,000, a'r anuniongyrchol yn £ 31),350,000 neu yn agos i gymaint a.rail. Wrth siarad ar y materion hyn cyfeiriai at y dreth arbapur, a dywedai nad oedd yn credu y byddai dyddimiad y droth yn llwyr yn gwneyd papur nemawi os dim yn rhatach i'r treuliwr; ac nis gallai ychwaith ddal allan ddim gobaith i'r bonsddwyr hyny ooddent yn awyddus i«ldyddimu y dreth ar winoedd j ac hysbysai yn mitellach nas gallai roddi i fynu y dreth ar yswir. iadau tan, treth ag oodd, meddai, yn syrthio yn hollol or eiddo gwirioneddol. Yr oedd hon yn wir yn ymddangos yn dreth olaf y dylasid ei dyddimu. Wrth son gan hyny am drethoedd y flwyddyn, yr oed m gyfyngu ei hnn at y trethoedd hyny ag oedtLnt mewn grym y ftwyddyn ddiweddaf, a phoidio gwneyd dim cyfnewidiad, ond yn y rhai hyny a ycb, wanegwyd yn ystod y rhyfel. Ni wnaed dim cyf- newidiad yn y trethoedd ar wirod. Byddai colli treth y vhyfel ar frag yn goiled o £ 2,000,000, ond nid oedd efe yu cynyg parhau y dreth. Am y dreth ar. incwm, yr hwn oedd yn Is. 4c. y bunt hyd yr Ebrill nesaf ond un, yr oedd yn bwriadu ei gostwng am y tair blynedd nesaf i ddim ond 7c. y bunt, a oc. os byddai yr inewm y" llai na -11150, a thros XI(IO. Ond yr oedd troth arall y rhyfel, sef ar de a siwgwr. Yr oedd yn dclrwg ganddo nas galitisiii ymddwyn yr ¡ un modd at hon. Ya ol y gyfraith, fel yr oedd yn bxeseaol, yr oedd y dreth ar de i "aQi ci gostwag o initi Ebritl nefmf. Oad yr I oedd efe yn cynyg fod y dreth ar tie i gael ei oswrac yn mis Ebrill nesaf liyd 18158 1 Is. 7c., yn 1353 i j Is. 5c. ne yn I860 i Is. 3., ac ar ol hyny yn Is. y j bunt o dan y gyfraith bresenol. Yr oedd ?m wneyd cyfnewidiad c.yffelyb ,yda golwg ar siwgwr. Y dreth I bresenol ar, siwrgr rtSn oedd 20e. y can p' Yr aivr yr oedd efe yn cynyg ei rod t ft i tod vn 188.10., y d,wyddyn ganlynol v- I wedi hvny 15s., ac y« olaf yn 13s. 4c. ( raith bresenol, P.yddai Trethoedd tqrffdy ereill o stwf". Oddiwrth yu cyfrify •^n^W }; I ar dcu». rl- hi. y h M arenilli Wedi i aelactk. fyr, cwynai Mr. Hadfield I niau rh&ilSyr?. I fwriad i gymeryd J briodo!. ',¡r;Mr I Mr. 'inturrougli -,i *I'vta"a rodd, yet treth eribkl f fynu yn fwy anewvll^gar na's*dreth rh "tl!dtLtL newydd ei roddi i T-t gan Ganghellydd y Dtysorfa Mr. W. Evrart a ddywedai, et ei fod yn;erbyn tre „ ar enillion, eto a hyderai y byddai treth yn fuan iawn ar eiddo. Wodi yehydig o sylwadau pellach gan ln-i-á o *'l aelodau, cydsyniodd Canghellydd y Drysorfa i ym. t IFurfio yn bWyllgor ar ei gynygion nos Lun. Ar ol cyflawni rhai gorchwylion ereill, gohiriai y Ty tuag ugain mynyd wedi deg o'r gloch.
I ?- - - -,- - -G O H E B…
?- G O H E B I- A- E T H A U. ?o??gyra7ri.e(?;,4 (,?l hyn:-T?, fi di.,?r i ?;r Ansera-i O,lfia, Liverpool; 8 phob Uyt?ypan a fyddant yn cyrnvya arct?btOB, ta?dan a nhob peth o )tat?r!!?m<}iio],i".Afr.? "oyd, AmwaA Ifficfy Livrrp'Hfh' • i Ni dderbynir nn ilythyr oni fydJu-nIei?ndiadwedi ei .agdalu. Ni wneirsylw o unryhwoiiobiaathoddieithri'r ysgrifenyl mddiricd si,;e*w'pHodol i'r Goiygydd. Nid yw y (yrlrl yn ymrwymo i UdychAyelyd unrinyw ys- grii, nuc yehwauii i'w ystyried tel yn cyiopradwyo gwAhano nriinu. a dullw^dd y gobobwyr- f
^TENYDDIAETH CYMRU.
^TENYDDIAETH CYMRU. MR. GOL.—Mae Golygydd y Owron yn y rfiifvn am yr wythnos ddiweddaf wedi dyfod allan mewn leading artich ar Lenyddiaeth Cymru," a chymer arno ben- I derfynu y ddadl rhwng CaswaBon" a W yn yr Athenceum, ar gylchrediad y Newyddiadoron Ctm. reig," am yr hon y crybwyliai M" yn eich rhifyn am Ionawr 21ain. Ein hunig amcan yma yw myuegi fod awdwr y leader yn y Otoron yn camarwain ei ddarllenwyr, ar fatw: 9 bwys-r-qater yn wir ag sydd yn golygu hanfod y ddadl. D'ywed fod Caswallon" yn yr ATHENIKW, ac M." yn yr AMsERAtr wedi camddeall "W" sef mae fboddi nifer y cylchrediaeth blynyddol ydoedd "W," ac i C*Sr)SMlIon" ac M" d?bi el vtt eu hamryfusedd mai yn tM/?o<c{, neu per single kme, ydoedd "W" yn ei feddw?. X?t.Uai y bydd Gol. yr AmsFiki- mor garedig mi ddyyredfd wrth y darJlelJwyr ag na chawsant y fraint o ddarllen llythyrau rhyfeddol W," fod y llythyrau hyny o fy rtlaen yn bresenol ar y bwrdd, ae mai nid cywir yw i Caawallon'' ae M" gamddeall W," yn bendai)t "weekly''—hyny yw, efe a ddywed fod cylch. re Had yr AMSEKAC yn ystod y flwyddyn 1858 yn 107,725 weekly"- wythnosol (tua dwbl circulation y TIMES!) ac eiddo y GWBON yn 52,000 weekly- wythnosol—dyna y ffaith. Rhaid i yi dybied un 0 diau beth, sef naill ai na ddarlleuodd Golygydd y GWRON y llythyrau a wnai adolygu, neu ei fod yn fwriadol yn attinarwain-de- wiser a fyner, mae y ddau yn dangos syniadau moesol pwl, llac, a phenrydd. I. Un o'r petnau a awgrymwya yn aaiweddar yn y llythyrau yn yr ATHENÆUM, ac ,yn y MBRTHYR II. GUARDIAN ar fater y cylchgronau Cymreig ydeedd, ell bod wedi myned yn rhy ami a man a holltol i ateb v farchnad Gymreig, ac oblegid hyny fod tri rhan o bed war o honynt a'u cylchrediad yn analluog i dalu am olygwyr yn meddu nodwedd iad llenyddol." Yn awr braidd na fyddem yn gofyn ai nid ydyw y leader dan sylw yn brawf arall o hyny. Dyma olygydd yn ysgrifenu llith arweiniol yn sylfaenedig ar anwiredd noethlwm, a'r anwiredd hwnw ar y mater ag sydd yn goblygu asgwrn y ddadL Mae y ofiipgyn- iad dan ein sylw yn dwyn i'n cof leader nodedig aj&li gan ol ygydd o'r un ysgol mae yn debyg, yr hwn a ddarluniai yr Esgob Protestanaidd yn cysegru mynwentydd trwy ganwyll a halea," a siaradai yn sobr ond bygythiol am yr Esgob neu yr Offeiriad, fel dygwyddsai y peth yn conjifrmo." Yr EVENING STANDARD wrth grybwyll y mater hwn fel engraifft o j ddysgeidiaetb gwyr lien Cymru, a roddai gynghor difrifol i'r golygydd hwnw. Ond mae i'w ofni na I dderbyniwyd y cynghor ni fyddai profi i ryw fath o I ddynion eu camsyniad, ond eu gwneyd yn fwy mursenaidd a chlochdarllyd. Mae gan awdwr y leading article dan sylw yn y GWRQK farn uchel, yr wyf yn gweled am lenyddiaeth Gymrèig. 14 W;" tebyg hefyd fod gan "W" farn uchel am gymwysderau golygyddol awdwr y leading article hwn, ao hyd yr wyf fi yn gweled, y mao i'r ddau lawer o roesaw i farnau da eu gilydd; ond braidd na feddyliwn fod "W" yn edrych dipyn yn bwt a llipa wrth ganfod ei nodd- wr yn gostwng mor ddiseremoni ei 107,700 i 2,000 beth bynag fe all Caswallon" ao M" yn awr adael rhwng- y ddau Gymro mawr yma a'r mater. Llawer o ddioleh i Caswallon" ac M" am eu llythyrau pwyllog a gwladgarol, fe fyddai yn dda hefyd pfe gwnai ein beirdd cadeiriog yn nghyd a'n gwyr Ilea gyfryngu eu dylanwad yn mater yr eisteddfodau, neu fo taleenau- Slip" yma yr Tierii sefydliadau can- ec rtethol yma yn erbyn y wal; maent wedi en evmwyso i droi melin tafarn a chapel. Nid oes gehyf ft ddymuniad yn erbyn na thafarn na pob petitGymry, aowyl ar ei waeicd ei, buo., CAIMEX.
LLENYDDIAETH AC ADDYSG YN…
LLENYDDIAETH AC ADDYSG YN SIR ABERTEIFI. Dafydd. Siwt ma hi'n lgd lieno, Ehys bach ? Rhys. Da iawn, fachiio, "Ond bod,cry* bryder > tneddv'f tinaf yn nghyleh fy ysg if ddiwedi|»f yn jrif i W\eth nawr fach v Serfeyiridiis fynllyd odtf.wrth 3$erddyn Wytif ye f rhega^n rhigwm rhes, am gamddarlunio ei bstit mewn cysylltiad a barddoni, &e. A rhaid i mi addef fy mod dan iy nwylji^ pan yn gwneyd ^y sylwadau hyny; ond pa betivjbjpwg am Merddyn Wyllt," y mae yn fwy na thebytr fod dyn a dyn t&awr yn y orwt y dywedid ytarthyf taw ef oedd "Merddyn." Dafydd. Ust! dyna gnoc ar y drws. (Ben y shop a Wil y Doctor yn dyfod i mewn). Rhys. Y mae yn dda iawn genyf eichcyfarfod bob amser ar yr beol neu yn y shop, ond nid wyfyn cotio i mi eich gweled yn fy rhwthyn llwyd i erioed o'r blaen atolwg beth sy'n bod; rhaid fod rhywbeth maes a le. Ben. Dim byd, wir, ond fod Wil wedi cael ar ddeall eich bod chwi yn deohreu ymgodi i sylw y wlad, ac fel y gwyddoch fod Wil- waeth gweyd y gwir na'i feddwl-yn hoffi cynlfona t pyn i wyr enwog, yr wyf yn meddwl y bydd gwell bias ar eich stoian chwithau gan Wil o hyn allan. Wil. Camdystiolaeth, wir, bob tamaid Ben bach. Y rheswm bod Rhys a finatt yn gwrtbdaraw mor fynych yw, nid ei fod ef afinau yn ysgogi mewn cyf- eiriadau gwahanol, ond ein bod yn cychwyn o'r un pwynt ar hyd yr un llinell unionsyth, a thrwy fod Rhys yw ymsymud yn gyflymach, bydd yn fy nyeodlu a dyna ni'n dau ar y parth. Dafydd. Addawsoch chwi Rhys, y nos o'r blaen y caem ychwaneg am eich hynt i Sir Aberteifi. Yn awr yr wyf fi yn cynyg fod i chwi gyfiawni eich addewid. ao i ninau wrando, waeth 'does dim di- wedd byth ar philosophy a gwag dwyÍl" y Doctoriaid yma. Rhys. Wel, rhaid i chwileidiodisgwyl dim trefn, waeth be fedr hen dwrch daear o'm bath i. Ar un o fynyddoedd Sir Aberteifi, ar ddiwrnod v gellid cwyno gyda'r bardd— Garw oered yw'r eira A'r un haul 'rwan a'r ha." bum mor ffoaus a chwrdd a dyn bach, rhyfedd yn mhob golygiad—rhyfedd yn ei gorph; pen mawr lew, llygaid bach gwanaidd heb ddim o fflam ath- rylitb yn ymddangos yn golouo yr ystafeltaeW mewnol; traed bychain a gluniau hynod o eiddil, yn cerdded yn fan a chrynedig; tlawd oedd ei wisg ft gwelw ei wedd, ac yn wir nid oeddwn yn caru dysgwyl yn ei wyneb, oherwydd "megys cysgod marwolaeth oedd ar ei amrantau. Ac nid hir y bum heb ddeall fod yr hen law yn cyfrif ei feibion wrth y can oedd os nad mil oedd yn y Sir, a'i gyfoeth tuhlwnt i feddwl calon. Ond dirgeiweh y wedd angeuol R'r aelodau diymadferth ydoedd fod perthynas i'r hen wr wedi dringo rywfodd i fod yn drustee ar ei eiddo—ei ben a'i galon yn gystal a'i bocm-fol na chaiff yr hen frawd nac ymarferiad i'w aelodal1 na fresh air i'w gorph aai feddwi. t> Ben. Twt, waeth i chwi siarad yn blaen; rhyw ys. gerhwd cymdoithasol welsoch chwi yn caeleilusgo reI ci gerfvdd ei glustiau gan ryw deyrn gormesol, nes y mae yn teimlo yn gvndyn ac anfoddog tuag at bawb, yn enwedjg yr aelodau lleiaf. Doctor. Ie, aelodau ydych chwi yn feddwl onide ac nid ewinedd. Rhys, llhoddwch chwi yr esboniad a fynoch ar y naill beth a'r Hall, fy marn i ydyw y dylui yr hen wr ofalu am ei blant ac am ei ystad, heblaw vn y dull y mae yn gwneyd, neu yn hytraeh nad yw yn gwneyd; Dafydd. Na hudiwch, daw'r plant i drin yr ystai eu hunain cyn hir, a dyna pryd y ceir gweled llen- yddiaoth ac addysg yn blaguro yn ein tir yn gyflred- inol. Rhys. Yr wyf yn meddwl fod golwg braf a iachus iir y phU1; in Si: Aberteifi, os na chant gaetuiwed a ohtUii dan duwylaw yr hen wr a'i drustee