Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
X[jJL rmaroPATHTC ROOKS AD "MEDI FT CARCASES. DC. Laurie's T"*omestic Medicine, 163. T~"ASR' to ditto 51s, j)r. Herine'G Domestic Phvsician, 8s. f')af to ditto 54s. Dr. Laurie S Epitome of Domestic Medicine, 5S. Case to ditto. ;j,!s Dr Malan's Pooket Book of Ho-ncoopmiiy, "IS. Case to ditto, 26. Dr. Laurie's Homoeopathic Guide for Families. Is. CASE to ditto, 17A Dr Laaria's Guide to Twelve Remedies, Is Case to ditto,UN Dr.Thomas's Guide to Six External Remedies, 01, Case to ditto 7S. 6d. The above sent free on receipt of a Post Offi.e Order for the amount. ILLCSTBATED PRICED CATALOGUES, GRATIS. EDWART) THOMAS. Homeopathic Chemist, Caxlon Buildings, Pepper Street Chester. DIM O'R FATH AIR A FFAELt MEDDYOIAETH Y MYRDDIWN, > ATH RONI AETII A FtAHH. P F. L K N A U H o L I O \Y A Y AGHOS CYNHYRFIOL SELX1. Y gwaed vdyw peirianfc hv vyd-gvrali id. Di«-<lla an v cnawd, asgwrn. cvhvr. GIFTU a'r cro<>n. Y cvlla vn ei gweithiad, v sfwrrthi ei doapirthwyr, a'r YMVS;?N IN L 1 v gwvthredau .<-A trwy h" rai mae vsyhvedd ?wrthod- e,lilly" pi gvyvrchiad. vn CIE1 ei fww allan. Ary E-LLT v r mite v P-VENA1! hvn vn gtv.-it redu ar Y 'IN pryd, gan WE'LA angh\ hlr ml, pnro'r llif- ,E-,F.T)TAETIT,)T. YR AFIECHYD CENETUAETHOT Ansrtiy'Mr Mil vdyw'r ufiechyd mwyaf CYFT'EDIN yn mhlith rob dospnrtb yn y Ivla" 1) ti 1\1R." vn cvmsryd mil 0 wa- hanol rtiau. ac vn ifv '11 wieiddiol pe "vglns anein r: ond- ptfath HYN- i ricniiiou sen arwvddiou. pi nio-i-vstvrnig bynasei W>vvnebiad i gynghorion moddyg- ol cv'fredin, ;¡,1j>l. vn HA") 1 a pbrysur i'r fpddyginiaRjth ¿. °" anfFaele d.i.F-hon. H\IST GF-RIOL. SIWDT y peri 0 bwys aobobtrorol i ipch- R fpsen yr non svdd yn didoli Y llil'uo Idi Pelenan vn benodol. TINVI gvwiro yn dd- 1, fI" vn gwrlla vn efvt-ithitil y crvd rrelyn, G "io a r hail ami-y wiaethau 0 glefydao gene. an^awdd anHatJuiol vr CMIG. GAT ft AT FENYWOD ,iiap 11t,dd S^FIDLOG a'r afreoleidc'an 7 rhii ydynt flin- dnr FX'NC-OL y RHYW WANTP, a i- rnai, pun e'11 he8lrC¡1:UBir. sydd bob, amser vnb.vrhnn einioes. ydvnt vn cael Oil symtid aw vv amser FTF "11 cael eu liata) AM vr dyfov.lt>J. trwv hail N'R fifewpallai TYNE1" on-'L trvcyad! lIvn Inchad a Phocn tost yn v Cylla. ADYPGRIF^N'O lytbyr oddiwrth Ir. G Horalpv, Cyfl>>riwr Gwti*« «}TFI>l a. THI'U'uol vorrietori, ger Abertawj. HOHOWAY, Pvr,—YF- WVF nev. vdd DDERBYN V mauyiion crnl) itdcr wart. !'gr.1 O .!ió" y" CVTEIHO at nn avid wern V-n 1 v.) BW-RCAS\YR och PHMMW a' Enfirt bob "m"r yn fv sefydlia.-1 i, DT wad atr..Darid Lswig. LRGIIFRYFELARH ei foi wedi dyoddef oddtxvrtK yr ymosodiadau mwyaf J'vm 0 Anphvlldraul, :a 1)h0e" '\<1 Tlvm VN V CVHN naiaodd v rhai hyn :IM dros eu""6- mis, ».<>< trf-ioyn rl icHynaidd 1")'1 !J1Pr!rtn:iniat>:h »ra|l( •ycfiii.+wvd hwyrii o'r diwcdd VN hoJolnr (I efnvilriiad rh dd a !jr'¡ N EH F'elsjian EWIRI.INPDDOL *nml|ri${«dwy. Y mae Y rhai BYSJ yn anie trydn'cL Enaint YN^AE! "n gwprth- fawroffi yn fawr-trwy /y ard* ac y roae en gwertbiafat vn faw?06 vn fa,.r- trwy ly ae 7 ma,, eLi gwortt,iaiit yn YdwyI, SV?, y "iddoch yn barchus, F A'-avrl iwvd', G. HOItSr.F.V lacim4 Rhyfefl, dol 0 Ddiff ArUidl. Adiiret11) Ijihyr 6:ldi\\Tth Mr. John Bailie, Ie u,.Trafnid- ydd. 88: ynwiiiK-ii. Co Down, Iwerddori. \T PRNFTEATRR HOTLOWAV. Syr,— Y !».«E genyf yr h:¡xiryiwob mawr 0 anfow i ohwi fan ylion 0 ificbad arsr(>ro! uralW, DirifTv^-anndi, WE«)i cael pi effeithic- Rn eich MUDNV^TIT>"FH wprtbfawr. wpdi i boh lI1e(ld:>niaet oruii FETBU. Yr OE-TD MR .TIMES Fur, O DromagUiss. Ki'-mo't., Co. HOW, WED- BED yri <-iel ei BOSNL trsn vrafipchyd ARSW\ITR;« HWN am 20 rah'Rtdd. a?Y!- oedd vn pvwir vn v radd oiafo'r Ilni1,Jdeh pan Be, de'hreii- odd peryd eich Pf?ec?a. ae y t?bJLo?r Bn?atvt] ddn fr frr1n OS. a horen Ymaeceuyf Tr. t.vfr\?c?D<-tthvo. ?)ttW,'fr<Md.'tr 01 parhl; aicz,,In'ch T'. I y •"rybwyllwyti achod am wvth wv.tbno.1, le?i i,,vb) iacb- ad a bytl er L,?ny a(ii rr I ad, a byth er U"NY wadi mwynh.IU yr iechvd Jo(,g,u, Ydwvf Mpfi?hau, Anwvl Syr, yr PIDDOR-H -m ?VWII-, ?Aj-w? dwyd) 'J??RAlMF?'eu.' Prltiiau Hollmtay udynt v fettduffiiriapth trm U qurydd:ra,n darii yn y hyd at yr anhwyhlerau caubjnol. — Cryd. Diffy (facade Anhwylderaugeriawg AnhwvMerm> Y colnddion ROIYRT-'W^V Rhwyn-.iad y coluddiOU Y darfodedigaeth Nychdoi Dolnr gwddf Craianwst Crwvddion aiI-rnddol Gremanod Dyfrglw-f. Clffyd y i'waed TiLii iddwf ..i. nl"vv],lpf9u ben y waidd Twymyn 0 BOB math Ffitia". Troedwst Cur YN y pen Aniihreu'iad Tic Dntereux Po'oro'i Euynfli 'I CLWYF melyn AN echvd vTafu Li \Il;"9t I Ffojcnau fPt/?) CVMALHTST' T A ttlf,, d w fv CUvv'r brenin Anhwyldeb y giau Uynifer 0 bob math G?'nJid.?f. j ?c..&c.,&c. j Ar werth yn sefydliady Proft'eswr Holloway, 224 Sfand, ger Temple Bar, Llandaln, He SI», Maiden Lane. NEW York,A chao y rhan fwvaf O FreryUwyr a Gwerthwy Cvfferi drwyvr holl fyri (jwireiddiodig, am v prisiau .caalyool: — Is. 11Ç, •28.0c; 49.6C.; LIS.; 223. :J3s. v hlwch. V mae enill mawr trwy gyrriei-yd y maiiit mwyat DIM CHWANEG 0 BELENAU NAC UNRHYW GYFFER ARALL, At Rwynedd, Annhreuliad, {Anghylldraul,') An. hwyldemu y Giau. Geriau, a'r ir fii., Peswch, Caethiwed, Darfodedigaeth, a Ga-endid. MAE Revalenta Arabica Food dantpithio? 1- DC BARRY vn a,b,d ?) o weith'a'? e? POST mewn CyfTeriati eraill ac vn laclian vr anhwv!d<»r:I'I nchod a'u can- J iyciadau, mpgys :—gwyntogrwydd, dirivii'? td sur pN!th, enriad v salon, PPN^NR gienog, hyseet-?es?: i,?, byddardod. -?n ,n 7 1) n AR clustiau. PW') vn mhwT' v cylla, a rliwna yr vnirwyddan, tá 11 irldwf, tarddiad allau vn croau. finmhuredti a phrinder y gwaed, M.-mwyna, RPRW^B c,1'id. dnrfodedit»aPth, dyfrc'wyf, rrvdcx maian, troedwst L, w,rthedi a selni YN vgtod heicbio?iarf, ar or hWV'1, Ieu ar mor iselder ys rvd, cwlwm jrwytbi, cramn, ffitian dirloesoi v DD'IOR, gwendid cyffredinol, an«smwytbd*r, an"unedd,' gwridiad' afifoddns. parlys.ffrpwor?,) anboffe'd n gymdeitbae ARNHDAANVYDD i pfrvrtn, colliantv cof, ttertruhinu, y bendro corlifiad v GWAPD i'r pen, bvspvtidiad. pru(l(iglu-yr I orn a, di sail, anmhendeifynolrwydd trnenr srwydd Heblaw hyny EFEYDYW yr vmbortb goreu 1 fahanod a rhai cweiniaid vn gyffredinol, gan nad ydyw UD AM«B' yn troi vn sor ar y cv!: S gwapaf, ti#c yn ymyru ag ymboTth helaetii da, on( yn eyf rinn 9r?h'i?ethyiach"us i fyr-bryd a cbinaw, AC yn adferyd J gdlIu.wdà 0 dreulio, ac yni giawl a cuybyrog i'r niwyni Ilest. GOCHRLIAD 0 BWYS yn erhyn pnryglou arswydus 4YW#ar«d;on ngiol. Caniatodd v Pta,-Gn-gb,livdcl, I,, IViiii;i Page Wood, j GwabardrtTi<5?. ar y.JOied a Mawitb, 1954, vn erbvu Ai-e-, Hooper Spvi1J, am defynwaredA Ymborth Revaienta Ara. hicaDu Barry. Baarv TJ11 Barry, & Co., 77. Regent HffPt., Longer, j Rbodfl4 yrnu ychydig idifer allan 0 ."I(),onn 0 wcilianan Gwelliant "Fbff. Y irne 12., mlynedd o ofnusrwyd rhwymeflki. &11nrreu!jad, a gwendid, oddiwrfh vr hyn vr \y wedi DVCWWEF trtreni mitewr, a'r hyn ra slh>i nnrbyw feddvij iniafth ei symutl na'i esmwytbau. wedi cael ei iachau yn eff eithiol gan Vmbo tb fin Barry mewn amser bvr iawn. W. R Reeves, Pool Anthony, '1 iverton," Gwelliant 52.422—Birdgebouse, 'TimTey, 3, Eh"i11, IR54 I mas vsgvfaint each am SI 0 ftynyddoed 1. poori ewaed,' afre«>3eiddia«| yr »!«. b..dod, cloch yn y glust, rhwymiad gwendirt, 'fivr anadliad a phesweh, ivedi cap! eu symud gnn eieb E"alcnt-a Arabi(!&. af, ng l lv l 'irj, Mae fv ysgyfair T. af' nghy'Ua, mhea. a'm elnatiau, oil yn iawn, fy npblvwvn berffaith. ac y mae fy II.dfr,iad yu l'hyfeddo(1 i 40 hollgyànl,borl James Roberts. Mats,;achydd Coed, GWelriant 48.6T5.-Plynioutli. Mai 9fed, J51. y" -Vf atn y deng mlvnedd diwerlrlaf wedi bod yn dvoddef oddiwWfc angbylldranl, pen^rnriadan, ofnnsrwvdd, iselder ys prvd, aohnredd, A lledrithoedd, ac wedi Hyncu awm angbrp,)- .pdr:?' 7 $pri heb ea,3,??t h?'j. Y mae yn hyfryd genvt ddweyd FRTD eich mborth chwi wpdi fy i^ichi N, ac yr vvyf vn awryn mwynbao wel1 irchyd -log a frefais am lawer 0 fly nyddoodd ataetliant beibio. ) S. I' ewton,,I>lbu!lehydd:. Rbif. 4.20S. V mae wyth mlynedd 0 annghylldraui.ofnns. rwydd, gwendid sfyda'r wrwst. cwlwrogwytlii, a gwrthwvneb edd, wedi enp] eu symnd yn effpithiol gan Ymborth I-)chya Adfencfl DA Banry. Bydd y-n hylryuwch gen., f ateb nnrbyw ymofyniadau.. Parch. John W. Flavell, F.idiiiigton Reotory, Norfolk." Wed eu aypvau i bob irnath o hfnsoddau, gv,la chyfarwjubl irdaii Ilawn. Mewn canisters, am Is lie.; i pwvs, 2* 2 bwys, 4s 61' 5 pwys" Us.; It pw-ia, I-. Vuredig gore, {stiver refined quality), I pwya, 6. 2 BW«s. 1 Is.; .1 pwys, 22 10 pwv«.ilis, Anionir y canisters 10 pwya a 12 pwyp yn rhycf ODDIW^TR post clndiad, ar dderhyniad Post O/fice Oide Barry D11 Harry & Co 77. Regent Street LONDON Fortnim. Masun, & (o.,pijrvevor? to Her Maj esty, 128, Piccadilly a I G?'?CRWY??R°C??LY?O??' 128, I>iccadilly, al Aber»man. R. T Charles; Aberavon, T!. M. Davios Aber nyroii, W. Qi-iffitha Abordare D. n, Evans, J. V Thomas JOHN Jones Abereele, WM Ellis Aberystwyth, John Cole T. WILLIAMS, Drapgist, Ii Hnmphveyep; Bangor, R.W SPENCE Thomas T fm-is, Medical Holl, T Birkett; Beaumaris. Mecarty firidaend W Petlr erwick; Biynmawr, F rd & Co Bnilth, H. & P. Morris Chemist^; QBrdifP, J R. HOPKINS; Cardigan. J R. James Carmarthen, R. M. Davies, 49. King :troet, j), W, Harris I). L Mortimer, Chemist, David Fees, TI, & W. Davus (iuildli I] ,>.junre, D. Jones & Co CF-rnarvor/. ROBERT Owen. Druggist, B. Griffiths, Higb Str-,It Corwen, E Edwards Denbigh, v. TJoyd: DolgelTey, T. Chidlow Roberts, R 0: IJee* • Fi?fcgtiard. Vaughan, Chemist Haverfurdwest, 0 E Davies,T. D. Mevler, Chemist John Phillips, Druggist, H. E. Potter, Bookseller, &c.. W. Williams, 17, >IAR! t st. Holyhead. John Bfrgheg, Stanlpv Crpcent, G. J. Buherts, Medical H^IL Holywell, W Williams, Greenfield Street; T. A- Roberts, John .Jon^s; Tamppfer J. Fvans Llandov .ry,w. r. 1. Morgan, Medical Hall; Llanpiiy. George Bmom. hos. Pridham,Chemist. David Evans, Park Street, David.fones, E. Hughes; Llanfyllin, Job. Davies, Drug gist; Llanidloes, William Tones, Clwm st; Macrwst, J .Tone"; Machynlteth, H. M PUGH; MertLiyr Tyd til, T. Price Market Square, Mrs. M. W. White, C. W. day, High Street; Mertbvr. Thos. Lovei idgp. Chemist; Mold, Pi-ing & Price, Booksellers Narberth, NICOLAS & Gtiffith, David Jones; Neatli, A Dayman, New Street Oswestrv. J. Askew Rob- erts, prilSth. Surgeon & Chemist Pontvpool, H. Hughe", W. H. Srenders, J B., Cbnrchill; Pontvpridd, C'has Bassett- Rhydyfelin.near Cardiff, R. Morgan RU'hin, R. Roose, U: Barker, J. J. Bancroft; St. Davids, E. Wiitiams, Chemist- Swansea. Williams Co., G. Barker Grocer, Cha". T. WJT wd, Castle Square, T. Phillips & .-nn, Castle Square; TIE degar, Ctias. Peaty Welbhpool, J. Williams, MEDICARHAIL John Jones Broad St.reet; Wrexham, W, Overton. Anfonwch dri Stamp ciniog (gvda'r Post) a der. byuiweb yn rbydd, v (J3 Argraffiad o druethaw-l poblogaidd wedi ei gyfaddasu i'r darlleuydd CYFFREDITIOL — "t GWELLHAD htb GySeii, aiighyfleustia I na choat, 0 rwrmedd. annhreuii ID, giivlldraul,) rbyddi.i, eornboer, gwHedtriwyt, gihaint, anbwylder geiiog, ac afuad gwyntogrwydd. dirdvniad 8ilrd, owrr poeth, enr- iad ygttlon, PEU-gur gieuoa, brl.18rrlod. s\v n yn y pen a'r clustiau, tanidilwi anmburedd a pbrind.-r v gwaed, manwyn, peb .ch, caetbiwed, doinr yn y ¡¡W <I (1(, drlode.lilCaelh, dwrr-: GIWVF, cryd cvmalau, tioedwyt, gwrthedd a selni yn yqod: beiebiogiad, ar ol bwyta. Dell ar y mor, iselder ysbryd, CwlwiBgwythi, cran, i,, flititu dirloea^l. y ddi;pg, gwendid cY-, ftredinol. anesmwvther, anbtinedd ewridiE'd ANTODDUS, paf- lys, tremors, anboffedd 0 gymdeitbas, nnnddasi wydd i f,frV,]n, colliant cof,ll^dritiuau, y bendro, gorlifiad y gwaed i'r pen, hyspyddiad, pruddilwyt', ofnlln dii-ail, Hnn.henderfvnol- nndd, truenusrwydd, meddyiiau hutfcu d linystr,—1 rwy foddioil byfryii a naturiol, yr hyn a arbeda baner cant 0 weithiau ei TOST mewn meddygiuiaethim ernill YIl ca-I ,i gefnogi gan dystioiaelhan C'diwith y prolfeswyr enwog mewu -1 Ifydcliaetli y Dr. Andiew Ure. Iir Sborland. Dr. Harvey, Dr. Caulpoell, Dr Gattiker, Dr. Wurzer, L'r. Ingrain, allawt-RO bersorjau parcLus eni11, iecliyd pa ISI a rwyd'io. ar ol bob moddion rneddygiiuaetho) eraill tethu LOUDEN 9, Palernostei-row. J CAEBDYDD, NEWPORT, A LIYEBPOOT,.—Y itiae yn JLAWC-N eenym WFLT-TL tod Cwmpeiii; parohus yn Liver- pooi wedi dyfnJ i beudfrfynia.) i redeg Agerdd-lonp: ysplenydd a cbvrivrri rhwn? y JIeoeJd hyn-cyflenstr ac yr oedd ARISEN mawr am dano; a gobethiwn v bvdd iddvnt, yn awi. tra yu cych wyn, dderbyn pob! cefnogaeth a chynorthwy i gario'r auturiaeth allan vn anteisiol i'r meddiairwyr rystal ac i'r <-YH'<.E«M. Am j ,Irusei i-Iwylio, &c., gwel HysJ^ysiad. • <' .? GEORGE Ji, BELL, (from Bell and Moody's, Bath,! M' DICM. GAI.VAMST, and SURGICAL INSTRIJ M K V T M K K T.. y 4 PARKFR STREET, LIVERPOOL, (The S end door fr.im Chuivh-st' eetj Be,'3 to call tue attention of Die.mission Be,,s to c 55 and the Public to his Ban lag s and Truss, s of every description Elastic Stockings. Knee Caps, and Ankle Band '1e5, iwith or without lacing), of the htet improveUlclIt Elastic Chest Expanders and Backboards, Ladies Elastic Abd >mir,nl Supporting Ban 1- ) ages.. Hunting Belts, French Spring Crutch. es, Domestic Syringes, Suspensory Band- ages. &e. Trusses, Enemas, and Surgical Instru- I 'A ments repaired ¿<PI" Agent for the Elastic Sevigne Stays, Dr. ",d J Fitch's Abdominal Supporters, &c. — 1 -——— I. idies attended by Mrs Bell. An assortment "f Braham' s Patent Pantoscopic Spectacles for pre- i-vi,ig and assisting the sight. 0LEW LLWYDWYN AVU Y P Y 8 ( n TrOARPARi-AD Y P,U. DE ?. Pa Jonah's T.Ujht-Brcivi Co? L?-?- ? Cymeiadwyii- a pbenodir yr Clcv hwn gan y p«| f;-di+yg. -n Yr-? '.n ?wr M ar Y 'n-.?-ru U R ?C-I C'- '??'&et H 0AR70DEDI0AKTH, DCLC-,Q GWL>rF, IVST, ASTRSIA, CROKN-DDOLURIAU, GWENDID It OL TTYMYS FT WA'F.:D1T. T,I.V;:GEDTllIIF.Ny,vA1D, GlVEKXiTJ" HAHAVOT). AC AFTECHYP Yn ESGYRN "fF,WN PLANT A DVX- 'C)N OEDRAN, A PHon MATH 0 DPCiL'JUIAT' MAN- WYNOO. .,I v, !tawpr<')n?f? .? gweHhs-n ??)wy]dp'ut prydyr df?dpot p.?!t?..]?wp]')r"d?d)<")f'pir?dd)ifyny ?n???r?!'? 'Y')?"< °' Lorr?pT).?? v Cfiryr 1'"?- hrM. ir align I' nfu y'Pvsg Pc-nfrn-< mewn Tordd ag svdd yn aierhan v?.th m?'ndd?. r'?flref?'-oihvnyMnP- Hp .Tonsil. 0 TTnan<\ yr hwn a evd-i'dv-ddir gan v hrotTes feddvgn' trw t-'wop, rp! vr awdnvdod ucbelaf ar y pwnc. Ar ol ei arch-vi'io "•ood'lir yr f>lew 1'fvnv niewn cost.-elau, dan gauad metalaidd. vn dw-vn areraiT Dr. de longb, ac felly dyogelir yr hylif rhap po c:'mvq"1(1 II -{I'. Y mae v gwel'iadnu anirfpvo! a cff"it]¡;r trwv ddefnyddio yr Ole-.v h\vnrwcdier:u gal,y ml\sr iawn a-n dano yn uihalo f";nf1 y mae pi rinweddau l:'ll 011 oael fcllan. Y eai-vnolion ydvnt ddvfynindan 0 rai o'r prif Gvmerndwy- =iP»l;nn M'eddygol fl Cl e'fvddol a dderbyniwyd o blaid Olo« r.lwv^twvn afu v Pysg Penlyag, o ddarpariactb y Dr. De longli:— Y PIWENPAP. .TOMATHAX ?T-:RKTPA..r.S.e.. F.L.S Proffes vr vn yilnif vsgnl Til'indain, Awdwr yr Elements "I Taterin ^TEDICN and Therapeutics." ke., &c, 1 Yr npdd vn addas i Awdwr v dos"aniad a r vmehwiliadan gnreii hri-lo^iaethan vr Olew hwn, fod pi hunan y Dar; atwi bwvsfnwr bon. Yr wvf vn tpimlo. modd bynatr. rvw vswtlder wrth autnrio 1 gvflawni pich dvmniii»d, Jrvvyroddt I chwf fy marn am an- sawdd vi-'ilewv rhodda'soeh i mi 'fr»n o nono; obprwyd" vrvdwvfvn crwvbod nad OPS neb vr fwy aduabyddas, ac ond v-chvdig w adnahvddus, n phriidn^aethau anianol a furyll- "I v reddv?i'niaetb bon. a chwi eich bunan, YR HWY WYF YN TSTYRIKN TfL vii ,\Wf>I:!tI'Of> UC.HF.IAF AK Y PWN'( "Pa fodrl bvnoff. ni. g¡ll fod genyf yr un retrusleryn N^VIVVH v 0 CV.LSVNIO Yr Q'»WARO N \«n.;h i mi oedd o'r ana-iwdd goren. pn nh a vst-vnr of Yvcli -hvfeirifld at ei liw ei flis.neu ei briodoliaethau an vr wvf fi vn fcerffaith foddhnol nas gellir cael Ole-v tecacb a meddyaol."— Fbrid Hi..1-)4.. I rtfADLES- COWAN, L.R.C.S. I Med.lv henat Ysbvtv Rroninol swvdd Berks, Veddyg Cyd- (?RN.JBORAWL i Feddvgdv Rending, Cyfieithydd" Louis on Pbtb; = is "-Vc. HE vn Hdvwenvdd gan'y Dr. Cowan fod v gelfyd'ly-L wedi ,zier-,vvfi(I rtie.vrn .ol fm Prili,al pii, Olpw a wprthir vn awr A NTTIRVWIH vn aros vn mbob •jfydlind lie ei prvnir, a'r tneddiad i ddewis Olfv (Ii-liw a di- JaR. OR na W-thwvnebir ef. a h"rv!!1a vn v diwedd enw-.G- vvdd CvfTyr AS svdd VN niliamhPQo1 vn w,"1IJfR.w1' "n mblith 7 OyfToiriHti Meddvgol. Dr Cowan a ddvmnna bob 11 wvdd- 'ant i'r Dr. DE JOKGK yn ei anturiaelh gaiini,)Iadwy.T,i. t w r ARTHT-l H. HASSAI-L, M.D., F.L.S. A"lO'l r. G NIP? Breninol v Meddycfon, i'r Ysbyt Br^ninol Rhvdd, AWDWR FL Food AND its Adulteration, & &C. 44 Vr WRFVR^DI tn'U. FOL CRWVDDOCH, LAWER 0 ¡;¡'hv1'ryWtto G\-MVS(RIACL LLVCRPDIC cvfTyrisu Yn rnhlith yr ERTBVFFL-NI "hwinwvd. nid vw nn n. 1)?vcfLwr NP ?)pw Afn v P,Iv Pen fr?. WPDI dixncvn d-t?v'w ?nvf; 9 byn vn FWV NOI.LDUP] ?a PI fod vn b(,fr go,,vf fi b?1),a hvnv, ,?i fod mo?dda-o.tYnMdit! i .vaf.U'vc."? t-wv ???.1 <?)?- P??i)) C ansawdd isel lawn. Yr?y''vnhv«hv-)fym? M'?@ DR$4 ?nw?ith. ar wxt?no' am"c?-). wd) M?od eich T I,vv(iwvTl chwi dfn DDOFFRANIAD FFE*Y LAWL — A HYVY V" I Hvs.Tl r oftwi a obofais pf vn wastad vn rhvdd oddiwrtb HOB anmhuredd, ac yn GYFOOTHOG yn elfeiiau cyfansoddiad y eri. Mor fawr VW fy ymelairiptl i vii vr i I yr ydwyf vn IRFPFOL N'I rnddi VTI bvtrach NTF!? UN mfltb (TYBFII F> fod vn sicr i gstl v F'^DDYGINIARTH yn oi chyflwr PURAT a GOROU. Khagfvr 1. 1 Q'> T > T T. H. TANNER, M.D., L.R.C.P., MEDFT>V i Ytilix-ty y FTWATFE ID, Awitvr "A MANUAL of the Practice ofV^DIFIIQE,"6cc. £ Afap y !»r. Tanner wedi defnydd;o y "r. I>p Jonpih j vn dm helsPth. vn pi vmarrpriall cvfTrodin yD ffyst.a! n.;vn vr Yshvty, er ys rli^II m?Rnp^d yn ol ff v map ofp wrdi capl fod ai ALLN^EDD WIEDDVPOL \n FWV na? eiddo Oli,%v cvffi-e, fn v Pvsg ppnfvas. r^d vn ucbosi li«.i o wrthwvi'ebrw d yw ei fias m" nn motifi vn WILLfAM BAYES, M.D., L.R.C.r •> Meddvg i Feddvsrdv Brighton, Awdwr Oil Nervous Dis- ease 'connected wi'H Dyspepsia," "On the Triple As ppct orChronio Disease," &C., SEC. Yr vf er vL; w,icli bod yn yr arferind o | boidio gorcbvmvn nn math o Olew heblaw eirh OlewLlwyd- wvn chwi 0 Afu v Prsg Penfi as, vr hwn a yraddengvs i mi ei fod yn meidii ar la-vero fanteision uwchiaw pob math arall o j Olew, vn pi fod ( un crvfder anghytnewidiol, yn ei fod yn fwy ( blasns, tie vn ei fod vn llawer mwv etfRithial Anfvnvch yr wTf vn gorchvmvn dogn rnwy na llonaifi llwv ffrwvthan (ds- 1'ri spoonful),nn vr wvf vn ystvried fod llonnd Ihcy de yn l'ilar!alll71 pi e[Teith\an i lonaid bwrMl'VU o'r OUw Gtcelw. Mae on fantais NA svdd mor bell ag v mae fy mhrofiad i yn niyned, vi perthvn vn neilldnol ïch Olew chwi, sef ci dll- ^ddiad i atal rhwvmiad o'r eoluddion, ac felly caniatau iddo geel ei weinvddu mewn rhai achosion lie y byddai yr Olew nvffredin yn Ilnnerbyniù¡' Cbwefror;¿l, 185,5. .R WERTH O-AN ANSAR, HARFORD, A'R CltT 77, STRAND, LLUNDAIN. Unig Thlirj,vywyr a Throsfaelwyr cvdnabyddol Dr. De Jonvh. dros v Devrnas Gyfunol a'r Trefedig- aethau Prydoinig. fie hefyd g:m bob Cyffyriwr cytrifol. HAXER PEIT, IN wns.) 2s. foe. PETNT, (20 wns. i 4s CHWART, l40 wns. Os. M K N M It F, N o I) R O L Y mae Olew 1.1''yn Afu v Pysg Penrras i'w gael y. wastadol gan y canlynol yn Nghymru.y rhai a ben > lwvd yn OI-ocbwvlwyr i'w weri.hu • i \beroar, Joan.lones. Miergaveni, J, Wl\tkin, Abergele, Edward Edwards. A hertawp, I. Harris. 1 j Abervstwvt'H. J Cole. J Bangor, WiiJinm GriPBtU. f3e, T 91,tcr, h];: H 1 aJ: Innd B. Caernarfon, GRIFFITH Owen. Oaerdydd, Benjamin Smith. Caergvhi, H. (J. Hughes. "?t<')h)<"??.W.?i',bf)-t. [ Cb?palow. ''?' Wi?iams. ti.Yordd,C,w,,nn Ilarries- I r.!anid1np, William Jones. !.landilo, W. Davies. L.laiidndno. Thomas. Maesteg. \Iorgan I homas. ^TA^HVNLLETII..T W. Llovd. Maeutwrog E.N". Evans. Menai BRIDGE, J Davies. Mynwy, W. Spencer. Karberth, Griffith AN'icholas,, Newport, T.-l.,IO'ies. Newtown, T, Davies. Portiimadoc, M. E. '-Rorris. Pwllheli, D. Williams, a M. Roberts Ruthin, I*. Roose. Tenby. W. -Valkington. Tremadoc, It. J. Jones. Wrexham, W. H .Johnson, a \V. Rowland. Welshiiool. Williams ic ION. Gocheiiad.— OS cyfai fyddir a r annawsner ueiat i gae vr Olew hwn, nen bod vmgais ddiegwyddor vn cael ei gwneyd i ruddi matbau eraill yn ei le, pan V gofvnir am un Dr. de Tongh. gwna Messrs. ANS^?T, HARFORD, & Co.,IV rhai v RNSN- Dr. de .,o,igii wtxli ei drosglwyddo iddvnt) 77, Vtrand, F.ondon. ANFON floclair Muner-Peintiau wedi etl gwnevd i rynu yn (iftiovpl, wecti en CMT'IIAD i unrbvwbartb ) I oegr, ar dde byoiad Post Office. Order am ddpg swllt. BYDDARDOD A SWN YN Y PEN. OWAlUNTIR YMWABRD DIOED A PHABHAU8. V ewydd TI PYL'OPDDJJ FJVDAF Tenwau A llawn gy.eiriud 200 o BE^SONAU ^VDDAR, a adferwyu. i glylved vii berffaith. F eitbinn RBV^CI'C DARGANFYDDIAT) HYNOD—p? un a aDnega bersonaa bvddiir iawn I glvwed 8wn 'm",1i ddanioncyflredin mewn dau fyrud AR ol ei gymbwy-iad, beb rfer-d unrhvw offeryn. ciustgorn, na ihriniaetb feddygol. \ewyd.! ei gvhoeddi, pris 7c., yn rhvdd trwy y post ar dder- BVNIRD saith' ° Jythvr.ll"dull. Y mae v dnll SWVllO! l]ln] ° TTUVAN-IACIIAD VN ftnliad HOLLO' argrach-fetrdygtniHeUi, sc vn ddinoet iftdo ddar-Anfvddiadau ymhongar thwyllo«trus J hocedwyr V IVDD'AN hvn. Ci ILL PERSONT^U byddar dlcryd eu civweditfaeth' eu hunain. gan rvddhau V dycddefvdd oddi- trt'? bob a?H a'?hysurns yn y pen. Y tnae r Uvtr h?n niiloe 1,? yu wliob pirtli o'i, byl. lieb iddvut D-enoli eu hu-A:n oddicartr-f, na rhod i heihio PU gore!- ?vtionocwh]. Cyboeddir ef gan I'eddy SE yd IAD Suflo'k IPINCN er i ich id bvddn- lod, FRAXCIS UOBK'.T HOOHTON, 2:1 S!;fFn? -t.ppt,P,i!)?raUHa<t,London,M'?mbfrntth? L N ."n ftoval Coi e-!e -f \Iai 2, a L'ce,jtiat, o?. the Apothecaries Company, Ebt-Ut?Oain,IS.?. rbndd'oMeb i' fvr¡illI'i"j,¡ He lii,l ('I' IlIwvn clw. 'I'ystebau a thystiolnetbau i!lun feldygon yspvltai, a 'ei?an y 1'h?ygwy ?r meddyKon "I.wocafyn Lloegr.yn mhreaenoldeb pa 1'.lÍ yr iachawyd por- sonau bvddnr trwv ddai gaR'fvddiad[ newvdd F. R Hoghton AC y mae rhai canoend o ddyoddefwyr neilldnol a wellaw- d V gellir eu gwele41 a chvf irio utVnt, Urhtu i vmgynglmrl o U hvd 4 vti ddvddiol. I.lythyrau i'w cyfeiiro fel trchod. :VÚl0f:J. dim yn ci/nyrc -n (fu-fudid He net nt, A>. huyldcran, ac yn byrhni Hyiryd Duna! yn /ivy nag In i y Frwt* o DAN N0''hK 4'11 I'Rn "i F ;a'; s r F ,t' T H n Y F 1 (; I O; Y: ¡W Wig TH NEr FRDDTOSAKTH MF.WNOL ynyw I1 01J E R' S ROYAL BATH PLASTERS, r;t Be.wch, f!ethiwød, Cryll:il, rnrh"'dTII''¡ On i-id i v Gal on, Gwddfglwyf {CR»M> y Pas, lpb.Ctr}t.. flf-n Ysig- ;arlnu, Briwi iu, I.lwvnwst, ne t boen yn 7 cefn, Raint As. L-wrn y cefn a chymalw STOG Aflechyd Y Fron, a P.,oeiau Setyillog. ALLAW 0 FIT.OF.PD O -W EIXIAllTAtJ RHYFEPUuL. -IT HE BFSYCHl\DA" G .O.V, Brusna .Mills, Clara, 28ain 0 R Niis j¡¡r, lR&" • oneddigion, —Y'r wvf eto yn cael fy mlino R*N fy hesweb ganaf, A welwcli chwi fod yn dda anion i lwi un IH"¡; I I o'ch Roner'S Plasters: CAN i mi ddcrbvn esmwythad AA.'W,' vn y ddau Runt" diweddaf, yr wyf JN» BRYDJRNA bn>i «U rliimveddau etfeithiol eto, I (Arwyddwyd) JOSEPH FMCTOR.TS. 0 Y, -C.Vrnliellais y Plaster i John Mi'ler, yr HWN GY, vn Fe'invdd M y pentref hwn gyda mi, v mae yn dweyd ei 1,)(1 eisioes "r dl cael esmwythad trwy ei ddefnyddio. J. FJ. :TCH -i. IACHAD CYI.LA GIHKISTOO. HighSci ool, Loughborough, 23AIRI o'r 4VDD YNS. 1855 Anwvl ::>\1 -GSI1 fy mod wedi derbyn ileshad mawr oddl. ivtt" eich per S Plaster at anhwvldeb gibeintog v oyll vr wyi vn URN '1),1 Piaster yn cael ei yatyried, pan yn adnabvudut,-Irwyad'.o fla. it pob meddyginiaetbau eraill at yr anhw"h ) au hyny at ba rai y bwriedir ei' I Yr,, idocb yu gy-.vir, J. 15. CAUI-FIE .a, M A. GOilWEXPPoG BEDWAK Mrs. Mae yn bl; ser mawr gan Mr. H. Maiden Bnrv, dros glwyddo i Meistri I;oper a i Fab.gvmeradwyaeth 1 Roper'sPias ters, gan Mr William L'utson, Earl Stivet Uurv 'at.o'tvni'<! llvm yr yssyfnint. Hn yn orwei idio- bpdwar rj8, RC y iiiae yn ddilvs ganddo bod ei laehad i'w briodoli i ■rvnorthwVA-n serol Ropers Plaster gwertbfdwr, yr hwn a b yn,,(Ici yn !'y mllelfa. t r vdych at eicn rhyddid i wnpyd defuydd O bye mewn nnrbyw ffordd a ystynwch yn gyllihwyg, el. budd y I cvhoedd yu gytlredinol. ?nwrthta,'?. MaeMusnachwyrdt?wyddor or inwyn elw wed b 1  gwerthu eielycbiad ffugiol. Rlloddtr ?che!iad ,?«„ nl i hry?yri L?'y?'MU, '-R<E.an????J L'I.AS'J i, :J wedi t,. gerfio ftr fa??od y ??.????-?? ?? ?? .?.??T?L-*? ?  Uv.vod^eth, a ???-???-???? Chy..sgiifyPer I chenog i,cefi), fe; byn WKIU T5I HAROTOT YN UNIG GAN HOBERT HOPER I FAB, ^VFFERWYR, SHEFFIELD, Ar egwy.' hi-ion Medico chemical, o Pdail Brytanaidd a Suddau in-rtioddau yr HilJsawJ,11 lie Tit: trees drop hulsam. and on all the houirhs Health sits. and wakes itsovereign as it flows." Plasteri llawn maint, 19. lc; ae i blant, 9jc. yr un. neu trwy'r ost ar dderhyniad ls.4c.,neu Is. mevvu liytbytnodau. Ar werth gan y nifer f-.vyaf 0 Werthwyr Cyfferi Breintebol vi• y Deyrnas Gyfuuo1. 1 YMOGELW..H RHrVC Bvdd- wcb ofedus, A G^LYNWCLI am KOPHB'S PI,ASTI;J»E. C()SU)IPTlO-Itsjint indication is a sli"ht tickling cough— P "tPo,ti's improperly treatc", or altogeth r neglected.—A. B t :?lArD?CK, M.D. JONES' AND HGSmHOUND. .r U,C\)'J- i:t,; U JJ Moddyginiaeth a ystyrir yn ANI"IETE li at y Peswch, v- An' wyd, y Dillyg Anadl, y Pan, v Crvgui. a holl anhwyUlerau yrysgyfaint, ydyrtt yn RHAJ{FU» ti y darfodedigaeth. 1STIOLAFTHAU AH L: SWI'UWC V OYFFERIAIT A (; "H IVYSA. Yn holl anhwyldonui yr ;> sgyfiint "IIE y Stjuill weili cael ei hroti y leudvgiuiaeth fwyaf defnyddiol. R. HOOPER, M.D. F.R.S. Horehonnd ydyw y feddyginiaath fwyaf cymeradwy a llwyddionus at y Peswch a'r Asthma. T. REDWOOD, Professor of Pharmacy & Chemistry. YCHYUIG O J,WElI. 0 DYSTTOI AETII.U: All RINWEDDAU Y FEDDYGl':U,TH. Oddiwrth J. F. Wheatlev, Vsw Birmingham (talfviiadl. Yr oeddwn wedi cael fy mhoeui va ddirfawr 110s a dydd am lisoedd, gan besweh trw n. NY->di defnyddio pob moddion v gwydihvn aru danynS. yn aflwyddianus, prwnaeth'un bra-vf o'eh nH'Id(I\i'1Üt,t'1 ch\i, a ei- v 1 eynivry t vr ail botel-tid, yr oedd y Peswch a'r anil vvlderau a i <• mlvcent, vedi fy Uwvr ala"1, a m liiechyd yn well nag erioed Cvnghoraf bawb i'w ddefnyddio. Oddiwrth lr" Llöyd: A,'){)l1I11W. Yrwyfwedi bol yn defnyddio "Jones Balaam, 4tc."yn V teuln I tiver o weithiau, a gallaf yn hydeius ei gvmeradwyo fel med lyginiaeth ragorol at y Peswch a' r Asthma Od.liwrt'I Parry, n wnn is Hall. Dolgellau. Yrwyfwedi hod amrvw weithLu yn defnyddio ''Jones' Balsam of Squills." &c, HC wedi cael gwfllhad buandrwyddo bob T^OO Beswch ac Anwyd. Oddiwrth Mr. Owen, Last Inn, Abennaw. W2di cael peswch ac anwvd hvddal'bob ams?rvn defnvddio Balsam or Squills," &c. ac yn cael gwellhad uuion- gvrchol. GORCCIIVVYLWVB.; — Aberystwyth, Cot,R Abergele, En WJBDI; Abergavenny,WATKINS Abordaro,.TosKs Amlwch ROOSF. .vin'web Port. EDWARDS; B da. THOMAS; Bingor, ROHERTS Ba-fillt, JOKKS.; B^num I'-is THOMAS Bethesda, \¡J,UA)lS; BI^MBO, HoivtRn; Caernarfon. GRIFFITHS a HRMTHR+YS; Oarmirthen, DAVIT, SJ (' trr1iff, SMITH; CoIn- wy, UOMHRTS Coi wen, Joxcs Denbigh. KNWARDS IJow. lais. HTRRISON; Dolgellau, HUBERTS A RE'Rs; Ff •stiniog, WII.I.XAMS Fflint, HAVW ION Harlech. HvaiiEB; Holvhe id. HTT.HRA; HOIW-PII, GREKORY Haverfordwest, MI-YI.ETT; Llnnelly, PB« [)fI w IJanà,)vAry, MORGAN; Llanidloes, JI.XKS I LAND,l->. 1)AVI KS I.'unfair, IlrMruHE YS L'anfyl'in, C R.JONKS; L'aiibaiadr C.ro;:s; Griffiths; Llantwst, Jov s; Llandudno, THOJDS; I.lauerchvmedd WIL LOIS; Llnnfachretb, ToNEs Llangefui. HUGHES; Ma :hynlleth, PU«HE M lesteg, THOMAS Mertbvr, Lbvei- id go; Menai 1:idsf1, DAVIES; Mold, BIRCH a WILLIAMS Montgomery, WILLIAMS; Neath, HILEBKRT; Narherili, Grifiths Newport, JONES Newtown, MORGAN Portmadoc, HI MPHREYsa MORRIS; Pwllhel', ROBERTS :uthin, RoosE. Ruabon, DAVES; Kbyi, HILDITCH; ST Asaph, DAVIE St Davids, Wi liams Tenby, Waikinton; Towyn, JONES; Tremadoc,JONES; VVelshpoo., JONES; Wrexham. ROWLAND Swan!Óea, EVANS Trefvdd Saes -iiaeg: Liverpool, Jones, Paradise Street :\Inchf::steri Jones, Great laokson Street. Shrewsbury, Humphreys, Mardol. Chester, Williams, Foregate Street. Oswestry, Kvans, Cross Stre -t. Wnoleeaie Agents.— London: Messrs Evans, Lcseher. & Ev ins Liverpool; Messrs Kvans, Sous, IT Co Clay, Dod, FC. Case; Tr alt ,<C Clegg; Sharp Sc Cuttle; R Forster. & Co., and from the maker, 0, Jones. Chemist anil Bookseller, Barmouth, D S —Gellir ei G-IEL lie nad yw yn bresenol ar werth drwy ofyn i unrhyw FFE.-Y'L>vr ei geisio. PRIS Is, lc,   CLOCKS. ???? CLOCKS, WATCHES, 'i, ':f:JJ.' WATCHES, '"f }l\ "è.Q ¡2:; 24, RENSHAW STREET, LIVERPOOL. A. B K A H A M SON (B H OTHERS.) TTis a well known fact that for many years L the Inhabitants of Liverpool and neighbourhood were necp??t?p,) t? p*v H'SJE sums ormo.?ev if th?vrpqnirpd buv a CI ck or Watch, and numerous oftheWorkinu j C¡3-es conlr1 not ?pa'-e the monnvatoncp.thfy then ""n? t bv the week vix.t!)fvpiidw.?k)vin''t?menta. BUT the amount nid was nearly a fou'th m re thin Ili Xrtic'e was worth ARRVHVMSOV have adopted the -vstem to SML a first rate '"lock 5C Watch, at excoed- incly low pries, and are proud of the patronage thev have gained. AlL Clocks and Watohes ARE warranted, and will be changed if not, approved of. Mr ABRIH • M -o.v, .Tllnr has lot*manv years been en gaged bv 1.1:8 most, eminent Watch Manufacturers IN the King- (I o ri, mill wishes to draw t he attention of the Public to the 4 -e Repairing o- all kinds of Watches & Clocks, and is able, in consequence of the enormous quantity of Instruments, with all the litest improvements, to do Rep" airs cheaper than any House in Liverpool. If you wish TO be served well, come to ABRAHAMSON BROTHERS;, RRNSHAW-STREET, LIVERPOOL. CYHOEDDEDIG AC AR WERTH CAN HUGH HUMPHREYS. Caernarfon, ac a an foitir cirivv y Postvn nntDRAVL ar dderbvvniad gwerth yr hvn lydd eisiau mewn Post Office Order neu Stamps, cyf- eiriedig fel M hod. LLYFRAU CREFYDDOL, &c. TY Tad yr lesu neu olygiadau ys,qfrythyro] ar net y nefotdd, tragwyddol gartrof plant vr Arg.wvdd, PAN v duwiolfrydig Edmundson. 2s. 6". mewn llian baidd. Pymtheg a Deugain o Bregethau, ar amrywiol fate LION pwvsig, gan wahanol bregathwyr yn Nghyfun- deu y Weslpyanl. Pris 10««. Taith y Perenn. ?an John Bnnvan. Yr argraff. iad cytia?,vntt!'yn (i'vinrapg.' iad cyflawnafyn Gvmraeg. Mewn nedI', :), Esboniad ar y Testament Xewy^d, pan v Parch, j J. Wesley. Cyfieithiad newvdd gill y P rch. Row and Hughes. Mewn plvg bychan, 0 modfe ld wrth 4 Cyn wysrl I,lr aultio(iau vn vv!itt,vii -iiiewn byrddau 7s. 6C„ lledr Rs. y rhwymia-L goreu, ,ilt •dyes, ios. tic. Traetbawd ar Hiuian-adaubyddiaeth gyda Allfyfyriadau a Svlwa lau ar y Natur Diyno!. Gan J. Mason, A.C I'cis Is. rye. Cant o Fyfyrdodau; neu Aiiitdliadau Dwyfol Enaid Duwial yn sychedu ara Grist. Gan vr liyglod Howe wedi ei gyfi ithu gan H. Humphreys Pris 6 I. Hanes Cretydd yn Nghymrn, o'r airiser y daeth v •Cymry i Ynys Prvdain, hyd v tlwvddvn 18PI GIlD y di weddar Barch. D. Peter. Ail-urgraffiad. Pris 5s. nc. LLYFRAU ADDYSG, &c. Gramndeg Cymraeg, sef Ieitbadur Athronyddol YI yr hwn yr amlvgir D -ddfau yr Iaith Gvmi .e^ yn nghyda Cbyfarwvddiadaa helaeth iw deall, ei hvsgrifonu a'i uarllen yn briodol, &c. H'-F .d, Bheolau Bariidoniaet I a Tiiraethawd ar Reithe?. Gan H. Hughes, (/egai.) Yr ail Argraftiad, gyda diwygiadau ac ycbwanegiadau. Pris' 2s., neu 21. lie mewn llian Crvnodfh o Ramadeg Cymraeg, yn nghvda Chvf nrwyddia 11 manwi i ddarllen yu briodol. Gau H. Hughes, | ( 1 C¡nll', Pris fie. Arweiniad bychan i Ramadeg yr Iaith Gym raeg. Pris 2g Addysg Chambers i'r Bob), yn cynwys Traethod- au godidog ar wahanol gmglienau Gwybodaeth Gyrt edin- ol. Cyfie,the(liu r gan Ehen Furdi, Ctitedfrvu, Peircb, Owen Jones, 11 David Hual.es, B.A Gweirydd ap Rhvs Ciwydfardil, ac eraiil. Y Gylrol gyntif, mewu llian, 15s. Yr Ail Gyfrol o Addysg Chambers yn dod allan yn rhanau Is. yr un. Y 5ed vp '-tirod. Gemadur Cymreig a Seisonig, a Chydymaith i'r Ysgol Sahbathawl: Yn amlygu ansawdd a gwraidd y Gymraeg, tar diad geiriau dvrys, cynuliiad o eirian o flv- fftdyb sain,AOBRYNOIVI HSLAPTH o piriau tywyll vr Ysgrythyr, efe en cyfystyrbn. Gan J. W. Thoman, Arlonwyson. PrU Is. Hunan-gyfarwyddydd i Gymra ddysgu Saesoneg; y n yr hwn y rhod 'ir sain y lKthyrenau "a r geiiiau Seisun- egmewn Hythyrenau C»mreig. At i- b, a yr ychwIIDnlŠwy,] crytiodeb o ymddiddaoion, ilythyrau, eynll'lni,w dun\io-. iadau am Brian, &c., yn y ddwy iaith. Gan Bar .dDu MOD. Prig Is. Vocabulary—sef Llyfr o ymddiddanion a bravvdd- egau Cymraeg a Saesoneg. Pris tic. Llyfr Llythyrau Cymraeg a Saesoneg; vu cynwys amrywiaeth 0 Lytbyrau Teii!tioi, Cyfeillgarol Uarwriaelhol, a Masnacbol; BUL'y •, NTo lau Cyiarchiadol, Ffurfi tu o F, yrtys, Rhybtidcion i ymtuhielo liir neu dai, Talvsgrifati am Arian, Ysgrifau Cyfnew d ac Addawol,&c.; Fees y County COUIT; a'r FLU IF o Rybudd evn rb-iddi un yno Ffurfiau i Gyfarch Personau o Fchatidetli. Pris 8J. Y. Garddwr Cymreig, neu, pob Dyn yn Arddwr iddo ei hun, er fPirfio, trefnu, gosod allan, a thrin GARPD LVSIAU, (IAI.'IID FFRWYTHAI A G»RI»I> FLOP" Wedi In c asl u yn ofalus.&LLUN o waith Abercrombie, L i-ice, Glenny, &c. Pris h. Darlith Ardderchog ar Sei-yddiaeth, a draddod- wyd yn Nglivindeitbis y Cymreigyddiou, yn LIundsiu. Gan .T. \V, TllOmt1. AR'ooMyson. Yr Athraw Cenidoroi yn cynwys Gwersi EgJnr. haol ar noil Run-in Ymarferol Cerddoriaeth. ar rl'¡ull hollol r.vwydd, wrth ba rai y gellir dysgu darllen Cerddoriaeth beb gymhorth Athraw. uaoD. Hughes. PI is BE, J.LYERA!" UANKSOL, Ke. YR UN. Hanes Bywyd Najtoleon Bonapart. diweddar Ym I herawdwr Ffrninc, a'i ryl'eloedd gwaedlyd. Prist;c, Haues Bvwyd Admiral Nelson, prif For-ryfelwr y hyd. Pris ne Hanes Bvwyd Due Wellington a'] oi-elliestioii mihvrol. Pris tic. Hanes Dywyd a Marwolaeth Nicholas I Ymber- awdwr holl RWSIA, &C Gan I.), ap Hnw, Feddy C. Pris fic Hanes Bywyd Die Aberdaron; Cymronodcd)? am ci daleut a i archwact:; mu udjsgu leitho.jdd. (Van H Pi ?Iale,,t a i t-i,[Ns?;u (ian I f.. Hanes y Cymry: yn cynwysy?rii ddy?wvddiadnu a ?ym?rasant 1, yu eu hymdralod a r Rhufeiniaid, Sacson. inid, Daniaid, a'r ;o;ormauiaid, Gau Ellis WynoWy-fui. Pris tje i' nele Tom's Cabin, neu Hunes Caetbwas Crist- ionogol o'r en w F'ewythr Toinos sef Dynoetliiad o'r G 'OLH. fusnach yn ei gw. iiat)t)l gysyllti tdaii. GAN H. B. Stywe. Cvf. gan y J'arcli. 1J, Roborts. Pris tic. Arweinydd Cymreig i holl Ryfeddodati Llundain. Gyoa Map. PI is fic. NI ddylai un Cymro fyned i Luu- dain heb brynu hwn bvdd o amihraethol werth iddo. Gwlad yr Aur, neu Gydymaith yr Ymfudwr Cvm ¥eig i AWSTRALIA. G 'N D. ?ip (i. ap Huw, Feddyg. Hefyd, Can yr imfulwr, gan Eben Fardd. Pris Is. gyda Map lliwicd'L', oddeutu pedair tsoedled I ysgwar, neu heb y Mab, tic. Hanes Mordaith o amgylch v Duaear, gan Gymro O Fen. He wydd d lychwp1v. Pri • lie. PORTREADAU A DARLUNIAU. Darlnn y Parch. Edward Anwyl -2s. 0c. oarlun "'v Parch. John t?ias. o Fon—Is. Uarlull Ÿ Parch. David Kot?rts.Caornarfon—3s (x-. Dariunvrarch Thomas Allbrev-2s. ün Darlun ? Parch. John Bryan, Caernurf ,n-ls,fjc. ) Dartun 'Y Parch. Daniel -I ones. Caernarfon—Li. -?4 o Ddaiinniadau \sgr>thyrol, yroU am Is. Darluniau Twin o'r Nant. Cawrdaf. Gytun P?ris, Darlitiiia,?, 'rnvt)i o'r Cawrd,,it', Gyti,in Pei, ThumM Pennant, o chant )J?Yd. fie. yr un. Map hynod a chywir o Ogldd Cymru ar Iuti Mndrv'o Ciwm vn eario baich. is., neu wedi ei iiwio, l. j Papui1 Llythyr r.eu Gardiau ac arnynt Ddarltin- iau o -PI.,f D>.Tryuofd-l, Llynoedd, a Rhaia trail (iuglodd Cyrnru. 19. y dwsin, neu rhai mwy 2s. y dwsin. Llyf'r I)ai-iiilliaii o Ol.vgfey(I-I prydfortb a mawr e'ddog yn Ngovledd Cymru. Tis., un urall 7s.ii Darluniau o Ferched Cnnru, gycla hct, beewn cwta, A sann hacsill Is., lii wiedig Is. l'c.-l1n arall M^vy, Is (1(' lliwiet1ig, "28. 6e Darlun o (iastell Caernarfon fel yr yjnddangosai ar Dydd I i i i g, 2 '¡'ddcr1'¡.( »'• ar werti.a" II. HI MPIIRRYS, a r Ijlyfrwcrtbwyr, WIU JAMS & SON S PURE GLYCER{E Vt S?if '\r?6-s JOHN WILLIAMS & So 's PURE J GLVCERISIK SOAP has been analysed by two of the most "hIe 1 c 1 -mists-:bf L.on !0", ond is stron /LV recoaamendod by I several >-minent in -n i :I ti.e medio II profession. It is sui_ ted to the most delicite skin whether arisinq from disease or othe wise), and is the only kind fit for nursery use.—May be h d OF all resp >ct H'e C:leirista.perfura-trs, &e. -Soap Works, C18lkenwell, LOll lun. 1- C J J. IV. BFN S ON'' S WATCH, CLOCK,34, & 3 5 GATE HILL, CHHOü:\rETER LONDON. ?IIA-? UFA CTOPY, ESTABLISH D, 1749. J- w. BENSON, J. MANUFACWTU. RER OF GOLD & SILVER WATCHFS OF every descript'ou C011strHctíoll an,1 pattern, i N vites atten- tion iO his magnificent and unprecedented display of Watch- es which is admitted to BP the largest and best se ected S ,ck in London. It consist el Chronometer, Duplex, P It"ot, Detached Le»er, Horizontal,and Vertical Movements, Jewo led, -SEC., with all the latest improvements, mounted in snnerblv-finished engine-turned and engraved Gold and Silver Cases. The designs engraved upon many of the cases are by eminent artists, and can only be obtained at this manufactory. If the important requisites, superiority of finish, combined with accur CV of performance, CIC ;R,CE, durability, and reasonable "ESS of price, are wished lor, the intending purchaser sh.onl,l visit, this Manufactory, or send for tite ILLUSTRATK.D PAMPHLET, puplis'-EL BYJ. W. B KNSON, fand sent post-free on application,) which contains sketches, prices, and directions as to what Watch to buy, where to buy it, and h)w to use it. OPINIONS OF THE PRESS. From the Morning Post," October 30. "Exibits exquisite artistic leeling in ornamentation and perfection ot mechanism in stroctnre. m the Morning Chroni le, October o0. Excellence of design, aiid perfection in workmanship. From the Morninq Advertiser," November 1. Th high REPUTE which All-. Benson has obt lined for the qualit es of his manuf etnre stands S-cond to none." FroM the Mormnq HeraldNovember The high standing of Mr. Benson as a London Manufac- turer must secure for him a large amount of public patronage. From, the Globe, November 3. "All that can he desired in finish, tlute, and design." From the" Sun," November 3. "Mr. Benson, as A long-es ubhshed City manufacturer, has gained a reputation for the qnnlitv of his productions, which stands second tonooei I the Citv.' Fro'a the "St ndard," November 3. II Leave Nothing to be desired but the Dlone'j to buy them with." Ffom 'th* Observer November Wtlt. "The watches here exhibited surpass those of any other English m-oiufncturpr. GOLD WATCH S, horizontal movements, jeweded, &c., accurate time keepers, £ 'i 15s., £ 4 1-5. to f20 each. Gold Lever Watches, jewelled, and highly finished movements, £6 6s., XA 8s., X10 10s., X12 12s., X14 14s. S16 16?,.t? 100 Gninfaa. SILVER WATCHES, horizontal moyements,.)ewe))ed,&c., exact timekeepers, t2 2s., ?2 15s.. £ 3l5s., to?t0!0a.each. ? 8-lver Lever Watches, lughly fit,ished, ipwelle i movements, £ 3 lOs., E4 10s., X,5 joi. E7 ios., JR 105., XIO loi. to 50 Guineas.. A two years' warranty given with each Watch, and sent cHrri"e paid to Scotland, Ire?nd, ?nd Wil s, or any p?rt of the kingdom, upon reeeip? of Post Office or Bankers Or ei-, made payable to J. W. BENSON, 33, and 34, Lud. gate Hid, London. Merchants, Shippers, and Wdch Clubs 8upplied. Old Watches, taken in Exchange or Repaired.
J Y SENEDD YMI-IERODROL. I
J Y SENEDD YMI-IERODROL. TY YH ARGLWYDDI. I I D L ('h" 1(' DYDD LLUN,—Chwef. J. Cyfarfu y Ty am hump o'r gloch. Esgobion henumethinntui. Rhoddai Ar. Dungannon rybudd. y byddai iddo ddydd lau ohn "rll%-wo(ir,,teth, ao eddent yn bwriadu dw\n rheiths^rif i mewn y Senedd dymor presenol i ranu esgobaeth Llundain, ac i ddarparu tfliiadan blynjdtlol i esgobion fyddent yn gortod rhoddi eu swyddu i I'yny o lierwydd afiechyd. Dvgai Arg. Brougliom reithsgiif i mewn, yr hon a ddarlicnwyd y waitb gyntaf, er byrwyddo casgliad ystadegau barnol. Y Rhyfel Persiaidd. Apeliai Arg. Clarendon at Arglwydd Albemarle i ohirio ei gynygiad gyda golwg ar y rhyfel Persiaidd. ar y tir fod yr ymdrafodaethau yn Paris yu dyfod yn mlaen yn foddaol, ac y gelli(I y hyddent yn terfynu yn Hwyddinrus unrbyw foment. Iarll Albemarle a gydsyniai, ac felly gohiriwyd y cynygiad. Cyflawnwyd y gorchwylion eraill, a gohiriai y Ty tua haner awr wedi cbwech. DYDD MAWRTH—Chwef. 17. > O T- Cyfarfyddodd y Ty am bump o'r gloch. Aclws Chinn. Arg. Derby a roddai rybudd y byadai iddo d- ydil Mawrth, ddwyn yn rohten benderfvniad gyda golwg ar acliosiot) hina. Dydd lau neu ddydd Mawrth, byddai yn alluog i osod geiriau pendant ei gynygiad ger bron. larll Carnarvon a ofynai, a'i gwir ydoedd fod y llyngesydd Seymour wedi dechreu tatlu pelenau poetliion i Canton. Iarll Grenvillt; a htebai, nad oedd gan y llywodraeth un rbeswm i gredu fod y Llyngesydd wedi defnyddio mesurau mor eithafol. Yr Arglwydd GanghelJydd, mewn atebiad i Arg. Brougham a ddywedai, mai ei henderfyniad yn iuan oedd, gosod ary bwrdd saith o reithsgrilau er crynhoi y deddfau Seneddol, mewn perthynas i gyfraith tros- eddau. Gohiriai eu barglwyddiaethau tna haner awr wedi chwech o'r glooh. DYDD lAu,-Chwef. 19. ) Cyfarfu y Ty am bump o'r gloch. Yr yMoSodiad ar Cantori. Iarll Grey a ddywedai, ei fod o'r pwys mwyaf cr mwyn bod yn Darod ar ddadl yr Arrow nos lau nesaf, i wybod a oedd gan vr Arrow hawl i gario baner Brydeinig. Yn ol deddf a basi wydyn 1854, nid oedd unrhvw long i gael ei rhestru fel llong Brydeinig, os nad oedd yn perthyn i ddeiliaid Prydoinig. Nis jieliid newid hyn ond gan ei Mawrhydi mewn cyf I ringynghor, a dymunai efe wybod gan hyny, a oedd ei Mawrhydi wpdi rhoddi y fath orchymyn. j Iarll Granville a ddywedai, nad oedd dim gor- chymyn wedi pi roddi. Er y hyddni yo angenrbeidiol fod pob ordeiniad yn cyfoewid y Merchant Shipping Act i gael ei gymeradwyo gan ei Mawrhydi mewn I cyfrmgynghor, a'i gyhoeddi ar ol hyuy yn y Trefedig aethau, yr oedd cyf'eitbwyr y Uywodraeth wedi barn a, nad oe id yr orJeiniad hwn o'r natur liwnw, gan nad oedd yn cae! ei ystyrfed yn gyfnewidiad yn y ddeddf llongwriaeth masnachol. Oynygiad Arglwydd Derby. I Iarll Derby. Y mae y cynygiad yr wyf ti run ei wneyd ddydd Mawrth nesaf fel y canlyn —" Fod y Ty hwn wedi clywed gyda gofi I fod cvfeillgarwch wedi ei atal rhwng deiliaid ei Mawrhydi ac awdurdodau Canton, yn codi allan o fenran a fabwysiadwyd gan brif arolygydd masnach ei Mawrhydi, er mwyn cael iawn am drosedd a haerwvd a gynverodd le o a;ytun- deb atiodol Hydraf 8fed, 1^4:3 fod y Ty hwn yn b tJ nu fod yr amser yn dra anft'afriol er gwasgu ar y Chineaitl hawl i gael mynediad i mewn i Canton, gan ddeiliaid Prydeinig, yr hyn a adnwyd yn Uonvdd er 1849, a did at hyny trwy rym arfau; bod y Ty h wn yn barnu na ddylasai l'hyfel gael ei ddechreu, heb fod Uywodraeth ei Mawrhydi yn gyntaf wedi gorcliymyn iiyny, ac nad yw y naill na'r liall o'r pethau y cyfeir- iwyd atynt yn ddigon i gytiawnhau y moddion a gymerwyd. Llywodraeth India. Ardalydd Clanricarde a godai i gynyg penderfyniad i'r perwyl lod y gyfundrefn o dan ha un y mae llyw odraeth tiriogaetbau ei Mawrbydi yn India yn cael ei gweinyddu, yn gyfryw tol nad yw yn awr yn gymwys i sefyllta y bob], neu lwyddiant yr Ymcrodraeth eang hono. Aetti yr Ardalydd urddasol dros sefyllfa gyllidol India yn bur fnnwl, atbros y modd yr oedd v i trethi yn cael en codi, er mwyn dangos fel yr oedd yn gwasgu yn annheg ar y bobl. Cyfeiriai wedi hvny at weinyddiad cyfiawnder yn India, yr hvn meddai oedd yn warth i Loegr fc i achos yn gytfredin- ol. Y gwyn ydoedd, nid yn erhyn unffurfiaeth yn v gyfraith,ond fod y fath ddyrysweh fel yroedd y llysoedd barn yn lie bod an llysoedd cyfiawnder yn offerynau i erlid a dial Os bvddai i Sais lofruddio brodov yn un o'r taleithiau pellaf, nis gallai y piawf gymeryd lIe ond yn y llys uchaf, ond os y brodor a laddai y Sais, gellid profi y Idaenaf niewn lb s lleol. Yr oedd cy- meriad yr ynadaeth hefyd y fatli reI yr oedd nid yn unig y brodorion, ond yr holl gymundeb Ewropeaidd yn I gwrthdystio yn ei erbyn. Nid oedd am gynyg unrhyw gunlliin o welliant o'i eiddo ei bun ond yn unig ym- foddlorii trwy gynyg ei beriflerfyniiol. Y Due Argyll wrth vrthwynebu y cynygiad, a gwynai o herwydd amcan cyfi'redinol y penderfyniad, i honai na ddyhu holl gyfundrefn llywodraeth India gael ei 5,o.->o-.i o'r neilldu ar y tiJ. a nodwyd gan yr Ardalydd urddasol. Ar yr un pryd, yr oedd yn adùef fod dilfygion ac anghyfleusderan yn y gyfundrefn ddwbl o lywodraetb, ond mewn jmrlrferiadyr oedd y cyfan yn ddarostyngiedig i lais v Senedd. GwrÙwynobwyd y cynygiad heb un rhaniad,a gohir- iai eu barglwyddiaethau tua derig mynyd i saith, I Drnn GWENKB,—Chwef. 20. Cyfarfu y Ty am t ump o'r gloch. I I Arg. Diingtintion a roddai rvhndd, y byddai iddo il ddydd hn gyny? am ?nel cyfnf o nif(r y bywioluethau yn esgobacth LIundaJO, o dan gan punt yn y liwydd. ) yn. I Ar gynygiad laril Stanope, penderfynwvd pwyllgor I neillduol i ystyried, ni ti ■ el lid c wneyd ldiyw gyfnew- idiad yn argraffiad cofnodau y Ty, yn neillduol gyda'i amcan o groniclo enwau a niter ypendefigion a bleid- leisiant ar yinraniadau Arg. Dungannon a ofynai, a oedd v llywodraeth yn bwriadu dwyn rbeithsgiif i mewn i ranu esgobaeth J^lun-lain, a rhoddi pension i hen esgobion methiant- us. IarllHarrowby a ddywedai, am esgobaeth Llundain. fod y llywodraeth am benodi dirprwyaeth, er cbwitio i mewn i'r achos. Am y pwnc arall, nid oedd y llyw- odraeth yn bj.fod i ddwjn yn mlaen unrbyw fesur. 1 T Y Y CïFFHEDI. i DYDD LLUN-Chwef. l(i. 1, ) Cyfarfu y Ty am bedwar o'r gloch. Mewn atebaid i Arg. R. Cesil, dywedai Syr B. Hall nad oedd yu bwriadu penodi beirniaid ar y planiau am y swydd-dai newyddion i'r llywodr- aeth, hyd nes y byddai y planiau wedi eu danfon i mewn. Diardde.i.id, JIr. James Sadleir. Yn unol a rhybudd, cy? lai Cv Mr.Fitz?eratdypende' ?Cf i,<??, Mr. James Sadler, un ?.,? gyliuddo o luaws o ar' buddiadau wedi eu prf eu rhoddi allan i', Ulg James Sadleir we'd yn y Ty bWJI i fod yr nen f diweddaf, a chan e t of rdd cy iawnder-ei fod fy hwn Dygai y bone a s o engreitltiau o waith y¿rr yn ymddwyn fel hyn mewn amgylchiadau cytfelyb, a galiirai ar y Ty, er ei fwyn ei hun, ac er mwyn mozis- oldeb cyhoeddus, i fabwysiadu y penderfyniad. *ifr. G. Butt a eiliai y cynygiad. Syr F. Thesiger a gefnogai y penderfyniad yn bur galonog. Mr. Roebuck a lawenhai weled y fath gynygiad o fiaen y Ty o'r diwedd. Wedi ychydig o ddadleu ar ffurf gyfreithiol y cyn- vgiad. yn yr lmn y cymerodd y Cyfreithiwr Cyffred- inol, Mr. Whiteside, Syr G. Grey, a Napier le, eyd. syniwyd i'r cynygiad. Pwyllgor <> Adgyjlenwad. Pan gynygiwyd ymflfurfio yn bwyllgor o adgyflenwad, dywedai Canghellydd v Drysorfa ei fod yn cael ei fod yn angenrheidiol i'w gynygiad ar yr income tax i cael ei gynyg mewn pwyllgor o ways and means; ac os byddai i'r Ty ganiatau y cyfryw bwyllgor ar ddiwrnod cynar, cynygiai ei benderfyniad, ond yn bresenol nis gallai ond cynyg penderfyniad am bleidlais mown adgyl- lenwad i gyfarfod. Wedi ychydig o yinddiddan, dywedai Mr. Gladstone y byddai yn annoeth njyned i mewn i gwestiwn ameangyfrifon y llynges, a byddai pfe yn erbyn eu hystyried hyd nes y ceid penderfyniad y Ty ar yr hysbysiad cyllidol. Cydsyniwyd i ystyried y gyllideb nos -,t go. hiriai y Ty tua chwarter wedi saith o'r gloch. DYDD MAWRTli,-Chwef. 10. I Cyfarfu y Ty am bedwar o'r gloch. Mr. Muntz a ohiriai ei gynygiad ar y dreth ar iucwm am bymthegnos. Yr Arg. Amddiifynydd mewn atebiad i Mr. Baxter, a ddywedai ei fod yn bwriadu dwyn rheisthsgrif i mewn er rhestru pleidleisiau sirol yn Ysgotland, a bdyd rheithsgrif heddgeidwaid i Ysgotland. Syr C. Wood mewn atebiad i Mr Roebuck a ddy- wedai mai nid gwir ydoedd, fel yr oedd wedi cael ei daeuu, fod y Resolute'' wedi ei tiiynu oddiwrth ei gilydd. er pan gyrhaeddodd y wlad bon o America. Arg. Palmerston mewn atebiad i Mr. Cochrane a ddywedai tod y papnrau yn achos Naples, y rhai a osodwyd ar fwrdd y Ty, yn cynwys yr holl hysbys rwydd aryr achos a allasai y Ty ei ddisgwyl, er nad old yn cynwys yr oil o'r pap rati. Mr. Cochrane a ofynai ar ba adeg, ac ar ba delerau yr oedd ei Mawrhydi yn bwriadu adnewyddu perth- ynas diplornayddoi a brenin y ddwy Sicily. Arg. Palmerston a ddywedai y byddai yn bur anmhriodol ateb y fath gwstiwn. Achos China. I Arg. I'almerston mewn atebiad i Arg. Goderich a ddywedai fod yr awdurdodau Chineaidd wedi ymosod ar ddwy long Brydeinig yn afon Canton, cyn amgylch- iad yr Arrow. Syr J. Pakington a ddywedai fod adroddiad wedi ei gyhoeddi yn y nerWyddiaduron fod y llyngesydd Pryd- einig wedi bod yn Iluchio bwledi gwynias i Canton. Dymunai wybod a oedd y llywodraeth yn meddu rhyw wybodaeth ary mater. Arg. Palmerston a ddywedai mai yr unig sail i'r hanes ydoedd hyn yr oedd y Chineaid wedi gosod He ar dan, ac yr oedd torf fawr o Chineaid wedi ym, gasglu ar le clir gyferbvn, ii0 yr oedd yn bur angen rheidiol eu gwasgaru, ac o ganlyniad lluchiwyd rhai shells i'w mysg i'r perwyl hwnw, ond nid oedd dim peleni gwvnias wedi eu taflu, ac nid oeddid wedi tanio ar y ddinas. Llygredigaclh mewn EthfJ!iadau. I Arg. Palmerston a gynygiai am gael penodi pwylt. gor neilldnol i chwiho i mewn i weithrAdiadau y ddeddf er atal llwgrwobrwyon mewn etholiadau. Cydsyniwyd i'r cynygiad, a gohiriai y Ty tua haner awr wedi saith o'r gloch. DYDD MERCHER,-Chwef. I Cyfarfu y Ty am haner dydd. Addysg. Syr J. Pakington a godai i gynyg am gael dwyn rheithsgrif i mewn i hyrwyddo achos addysg. Nid oedd yn bwriadu cymeryd llawer o amser y Ty. Dymunai cgluro yn y lie cyntaf fod y rheithsgrif wedi ei thynn allan yn y fath fodd fel ag i beidio myned ar draws y penderfyniad y daeth y Ty i ldo ar gynygiad Arg John Russell v senedd dymor diweddaf. Y cwbl a ddywedai efe am y penderfyniad hwnw oedd ei fod yn dangos annghymeradwyaeth o gynllun yr arglwydd urddasol a'i ystyried yn ei grynswth. Y ddwy egwyddor bwysicaf yn mhenderfyniad yr argl- wydd urddasol ydoedd fod y cynllun i fod yn un cyffredinol a gorfodol, a chan ei fod yn barnu pe buasai wedi gwneyd cynygiad cyffelyb eto, y buasai yji myned ar draws barn y Ty, yr oedd y bil yr oedd efe yu ei ddwyn i mewn yn bollol wabanol i eiddo yr arglwydd nrddasol. Yr oedd efe, gan hyny, yn cynyg rbcithsgrif fyddai yn oddefol ac nid yn ortoiiol, ac un a fyddai yn 1-Jool ac nid yn gyffredinol. Ar yr nn pryd yr oedd yn hollol gydsynio ag Arg. John Russell pan yn dwyn i mewn ei fil y sesiwn ddiweddaf y bvddai un mesur cyffredinol a therfynol yn fwy j boddaol nae un goddefol; ond wrth weled amheuon llawer n ddynion oeddent yn teilyngu parch, a phen- derfyniad y Ty, nis gallai ond dwyn i mewn ei fesur lleol a goddefol. Oddiwrth y prawf a gafwyd ar reitkisgrif oddefol Mr, ] rt i sefydlu Ilyfrgelloedd, rheithsgrif i sefydlu heddgeidwaid, yr oedd yn nu y byddai mesur fel hyn yn gwneyd codi treth addysg yn beth cyfreithlon yn effeithio yn bur dda yn y pen draw. Nid oedd efe yn meddwl fod nnry o eisiau addysg yn y trefydd nag ydoedd yn y cymyd- ogaethan gwledig, ond er hyny yn y dinasoedd a'r trefydd yr oedd yr eisiau hwnw yn cael ei deimlo fWyAf, ac yn y cyfryw fanau y bydd y prawf debyeaf o j gaol ei wneyd yn effeithiol. Nid oedd am en+ro yn fanwl ar yr holl fleithiau a ddygasai yn mlaen y sessi wn ddiweddaf, y rhai, er en bod wedi eu gwadu, oeddent hyd yma heb eu gwrthbrofi. Dywedwyd gnn Mr. McAndrew oddiwrth ei wybodaeth lleol am Fanchester, fod 30,100 o blant yn y dref hono nad oeddent yn gweitliio nac yn myned i'r ysgol, ac yr oedd Mr. Canon Rickson wedi dweyd fod yn mhlwyf St. Andrews, yn cynwys 97 o erwau, 13,000 o drigol- ion, a bod 431 y cant o'r plant rhwng 3 ac 16 oed y rhai oeddent yn myned i'r ysgol Sal,'25 y cant yn gwejitbio; 29 y cant yn myned i ysgolion dyddiol; a 41i v cant nad oeddent yn gweithio nac yn myued i'r ysgol. Yr oedd egwyddor ei reithsgrif ef yn driphlyg, sef bod rhyddid crefyddol i gael ei ganiatau, fod treth leol i'r ysgolion i gael ei gosod, a bod yr ysgol- ion i fod o dan lvwyddiaeth y tiethdalwyr. Y'r oedd y rbeithsgiif yma wedi ei thynu i fynu gyda chyn- orthwy pwyllgor yn gyfansoddedig o ddynion galluog au enwog, Be yn una nifer cyfartal o'r ddwy blaid, y grefyddol a'r fydol. Y seiliau ar ba rai y llwvddwyd i gael y ddwv blaid i uno oeddent y rhai canl *vnol,- cydsynia y blaid grefyddol fod y dreth i gael ei gosod er mantais ysgolion bydol, ac yr oedd y bltlid fydol, ar y t,,i a,all, wé'di ymfoddJoni ar fod i'r eynorthwy oddiwrtb y trethi gael ei roddi i bob ysgol oedd yn dyfod at y safon penodol, ar yr amod yn unig fod yr arian a gyfrenid gan y trethdalwyr i beidio cael eu defnvddio i ddysgtt athrawiaethau crefyddol. Cyf- renid y dreth i nnrbyw ysgol fyddai yn dyfod i fyny nt y safon, ac ni fyddai un gorfodaeth i ddysgu athr- awiacthau Y byddai y rhieni yn eu herbyn. Cynorth- wyai y dreth y gyfundrefn bresenol, parheid i gasglu y pres oddiar y plant, ac ni ymyrid dim a cbyfran- iadau y pwyllgor addysg. Yn ychwanegol at hyn rhoddid gallu i'r pwyllgorau lleol pan brofid eu bod yn dlawd sefydlu ysgolion rhad, 5eu i ganiatau i blant fyned i mown i ysgolion fyddent cisioes mewn bod. Yr oedd yn gwybod y gellid ei gyhuddo with wneyd v cynygadnn hYll o ddinystrio y gyfundrefn bresenol, a rboddi terfyn ar ymdrechion gwirfoddol, end yr oedd efe wedi talu sylw mawr i'r pwnc, a theimlai mni ei ddyledswydd cedd gosol ei gynllun gerbton y Senedd. Pe byddai i'r mesur basio tybiai v deilliai y manteision rnwyaf oddiwrtho, a hyd yn nod p i byddai yn cael ei wrthod, fe wneid llawer iawn o ddaioni trwy y ddadl ar y mesur, Mr. Copper a sylwalmtd oedd yn meddwl y byddai un gwrthwynebiad gam neb i ddygiad y mesur i mewn. Yr oedd y bil yn mlt o gydgyfarfyddiad rhwng y blaid grefyddol n'f blaid fydol; ac yr oedd efe yn barnu mai y pegwn tro gyda'r blaid fydol fyddai, a oedd ysgolfeistr mewn ysgolion enwadol yn cael ei wahardd rhag eyfranu addysg unwadol i'r plant hyny oeddent yn perthyn i'r un enwad ag ef ei hun. Nid oedd efe yn meddwl y gallasai pientyn ddysgu ei ddyljdswydd tuag ato of ei Jiur), ei gymydog neu ei Dduvv, heb ddysgu egwyddnrion cristionogaeth, ond os nad oedd addysg athrawiaethol yn meddwl dim rnwy ita, dysgu flurf neillduol, nid oedd yn gweled -lirii gwrthwynebiad i gynygiad i'w heligor. Barnai mai trethiad lleol a godilefol oedd yr unig foddion i ymyryd a'r pwnc yu awr, ond gan na wyddai ond ychydig am y mesur, nid oedd ain ddfttgan ei faru hyd nes y bvddai y bil o flaen y Ty. lkl r. E. Ball a ystyriai fod addysg ar wahan oddi wrth addysg grefyddol yn niweidiol yn hytracb nag yn llesol i'r wlad. Yr oedd yu ddrwg ganddo, gnn hyny, fod y barwnig gwir an-hydeddus wedi teimlo o ditil rwymedigaeth i ddwyn mesur i mewn ag oedd yn rhoddi terfyn ar addysg grefyddol. Wedi rhai sylwadau gan Arglwydd R. Cecil, dy. wedai II Mr. L'oMer. fod y pwcc hwn bc?llach wed, bod o dan sylw v Ty am 20 mlynedd, ac yr oedd efe yn j credu fod saith mlynedd yn cael ei ystyried yn ddigon I o amser i ddwyn unrbyw gylfroad i deriJniad. Yr oedd efe yn credu os trinent y pwnc mown yspryd gi nest, nid oedd dim anhawsder yn nglyn ag ef nas gallesid ei benderfynu. A ddywedai rhywun wrtho nad oedd modd penodi amser neillduol o'r dydd i gyfranu addysg grefyddol yn yr ysgolion. Gellid yr nil mor hawdu tklywedvd nas gallasai yr ysgolfeislr benu amser penodo! i ddysgu daearyddiaetb. Ac os' oedd addysg grefyddol o'r fath bwys, dylid peni. amser i hyny. Mown gwirionedd yr oedd yr ysgolion cenedlaethol oil wedi mabwysiadu y, cynllun hwn. Yr oedd yn cIda ganddo fod Syr akington wedi dwyn rbeithsgiif oddefol i mewn, ny o herwydd I y rhes wm caii Ivnol-inor fuan ag -lid treth ilr pwrpas ymrt diflanai y dyrysweh crefyo --nit a cheid eu bod wedi dychryn eu lb yma am flynyddau. Yr pedd 1<' cymeradwyo ysC"ol o'r fath ym ond. ""¡Rio prosely ac nid oedd y dyoj?sv I "yny'g feddwl. Hyderai na f | ,1'i f.? ?- <, ,1. > • vnuel Romel4 y r amser hwn, set C<*iu 5åedd jhos addysg am fod n^nt ofn j gost na fa erioed gynllun ya ttteddu y i gyfarfod a theimladan pawb na chjfcftUu gwir anrhydeddus. l Mr. Henley a ddywedai fod lIuawJo l y wlad ag oeddent mor awyddus i hyrwy addysg ag ydoedd Mr. Cobden, ae eto nid ,;u, edrych ar y cwestiwn crefyddol fel bwbach, Mr. Cobden a ddywedai mai v,liyn. a ydoedd. fod yr anhawsder i wahanu add, ac addysg fydol oddiwrth eu gilydd yn H ied yn fwbach. < Mr. Henley a honai y byddai o crefydd yn effeithiol os dysgid hi yn an ryw I haner awr yn y dydd fel y dysgir yr iaith Ægig neu ddaearyddiaeth. Os ceisid dysgu c.refydd fel gwers nid oedd hyny yn ddysgeidiaeth ag oedd yn (iebyg o gyraedd y galon. Galwai sylw at y ffaith nad oedd dim darpiriaeth yn cael ei wneyd yn y rheith- sgrif hon ar gyfer sefydlu ysgolion newyddion, a bod crefydd yn cael ei cliau allan o gwbl. Yr oedd yn gofyn pa fodd y gellid edrych ar y rheithsgrif yn un oddefol, pan mai ei heffaith fyddai, os byddai 51 o bob cant mewn cymydogaeth yn cydsynio i weithredu ami y byddai y 4!) eraill yn cael eu trethu yn ol eu cydwybodau er dwyn yn mlaen gyfundrefn o addysg, a barai fod plant yn cael eu dysgu at bob peth yn y bvd, oddieithr eu dyledswyddau tuag at Dduw a dvn. Arg. John Russell a lawenhai o berwydd dygiad y rheithsgrif i mewn, a thybiai mai doeth oedd ei gwneyd yn oddefol, er nas gallai guddio ei farn mai eu lies a'u dyledswydd oedd gwneyd addysg y wlad yn bwnc cyffredinol a gorfodol, ond yr oedd ballaeh, pa fodd bvriag, yn gwybod mai nid dyna oedd barn y Ty, ac felly mai anmhosibl oedd cael cydsyniad y Ty i fesur cyffredinol a gorfodol. Ond yr oedd vu ofoi nad oedd y goheithion oedd o flaen Syr J. Pakington mor dehyg d fod yn foddaol ago yr oedd efe yn tybied, oblegyd yr oedd He i ofni y byddai camesponiadau a syniadau anftafriol yn sefyll llawer ar ffordd llwydd. iant. Yr oedd yn vmddangos nad-oedd dim sail i'r wrthddadl a godid gan Mr. Renloy; oblegyd o dan gyfundrefn newydd, cyflwynid addysg mewn modd ag a fyddai wrth fodd y honeddwr anrhydeddus, sef yn yr un modd ag y mae yn awr yn cael ei gyf ranu yn yr ysgolion enwadol. Nid oedd yn meddwl fod Syr J. Pakington yn y rheithsgrif bbii- wedi gwneyd y fath ymostyngiad peryglu* ag a dybid, i bleidwvr addysg fydol; i'r gwrthwyneb, yr oedd efe yn meddwl eu bod hwy wedi ymostwng llawer iddo ef, pan yn cytuno fod addysg grefyddol yn cael ei gyfranu mewn ysgolion a gynelid allan'o'r trethoedd- Wrth derfynn dvmunai bob Uwyddiant i'r boneddwr gwir anrhydeddus, a hyderai y byddai yn alluog i symud y rhwystrau oeddent ar ffordd y mesur. Mr. Hadfield a wrthwynebai y bil gan gondemnioy rhan hono ag oedd yn gwahardd addysg athrawiaeth- ol. Yr oedd y dreth i gael ei gosod er llds pob enwad, ond yr oedd efe yn bur siwr na wnai Pabyddion ddanfoo eu plant i ysgol Brotestanaidd, ac os gwnaent beth a ddywedai Mr. Spoon er am rodd lawer mwy nagun Maynooth; Hyderai yn fitwr nad oedd un cobaith v nasiai v bil. 11 Mr. W. Ewart a gyfeiriai at sefyllfa esgeulusedig addysg yn mhafrthau gwledig y deyrnas, ac yn nellf duol gyda golwg ar y rbyw fenywaidd Yr oedd efe yn bleidiwr ir egwyddor wirfoddol,, ond yr oedd yn meddwl y byddai yr egwyddor honoyn cAel ei'gwas- annethu oreu trwy dreth (chwarthin). Syr J. Pakington mewn atebiad i'r gwrtbddadleuon ar y mesur, a gyfeiriau fit sylwadau Mr. Henley, a'i fod wedi gweithredn yn fwriadol wrth beidio son dim am ysgolion newyddion. Rhoddwvd caniatad i ddwyn y rheithsgrif i mewn, a dygwyd hi gan Syr J. Pakington, a darllenwyd hi y waith gyntaf. Gohiriai y Ty tua deng mynyd i chwech. DYDD IAU,—Chwef. 10. I Cyfarfu y Ty am bedwar o'r gloch. Syr C. Napier a roddai rybudd y byddai, pan ddygid ameangyfrifon y llynges ger bron, yn dwyn o flaen sylw y Ty araeth ddiweddar Syr R. PeeL Yr ymosodiad ar Canton. I Mewn atebiad i Arg. C. Hamilton dywedai Mr. Labouchere nad oedd dim gorchymyn wedi ei ddanfon allan i'r awdurdodau Prydeinig yn Hong Kong, neu at y llyngesydd yn y dyfroedd Chineaidd i atat gweithrediad, neu i ddirymu y gorchymyn a ddanfonwyd allan gan larll Grey yn 1847, pryd yr oedd pob ymosodiad yn erbyn y Chineaid yn cael ei wahardd beb yn gyntaf ymgynghori a'r llywodraeth garlraf. PTl/a. I Mewn atebiad i Mr. Lav" d dywedai Arg. Palmerston nad oedd efe yn gwybod am un- rhyw gytundeb a wnaed rhwng Rwsia a Persia yn mis Ionawr diweddaf, yn ol pa un ,yr oedd yr olaf i ,roddi i'r flaenaf ddarn Yr, wr o dir ar gyffiniau Twrci. Gostyrigiad yt eiitolfiaint yn y Siroedd. Mr. Locke King a otynai am ganiatad i ddwyn rheithsgrif i mewn i wneyd yr etholfraiht; yn a Chymru yr un fath ag yw yn awr yn y bwrdeisdrefi, sef trwy roddi yr hawl i bob un mewn sir i bleidleisio mewn etholiad seneddol, os byddai yn talu deg punt yn y flwyddyn o ardreth. Dangosai mor angbyson oedd rhoddi pleidlais i ddyn mewn bwrdeisdref. fyddai yn taln deg punt y flwyddyn o rent, a gomedd rhoddi pleidlais i n lyn arall fyddai yn byw ychydig n dai yn mhell»e\ ond allan o'r fwrdeisdref, er y byddai yr olaf yn t u hwyrach X45 yn y flwydd- yn o ardreth. Mr. T. Duncombe a eili-ai y cynygiad. Arg. Falmerston a wrthwynebai ycynygiad.|Yr oedd efe o blaid gwneyd gwahaniaeth rhwng etholfraint y sir ac etholfraint y fwrdeisdref, pe amgen bydlai, rbaid gwneyd i ffwrdd a'r boll fwrdeisdrefi. Nid oedd wrth ddweyd hyn, yn erbyn h-elaethu etbolfraint y siroedd. Byddai yn ddigon boddfon i'w estyn at yr byn y mae yn awr gyda golwg ar reithwyr, sef £20. Hwyrach y dywedid hiai ryw Ddiwygiwr clytiog ydoedd, ac nad oedd yn DdiwygiWr. cynwysfawr. Yn 1831 yr oedd eyfq^widiad cynwys- fawr wedi dyfod yn angenrheidiol, yr oedd y wlad yn' galw am byny, ond yr oedd ein cyfansoddiad wedi tyfu yn raddo? ne yr oedd efe yn bachu tnai dyna oedd y Hwybr goreu, sef i wneyd cyfae?idiadau yn ol fel yr oeddy *)ad pI galw, ac aros i n?ted pa e?aith fvddai i'r nvft-viv cvfnewidiad. Plèlijleisiai ef yn erbvn y cyfnewidiad. Mr. Headlam a alwai sylw at y ffaith fod yr ethol- fraint yn y siroedd gynt yn fwy rhyddfrydig nag yn y bwrdeisdrefi. Yr oedd unrhvw dirfeddianwyr o 40s. via y flwyddyn yn pleidleisio yn y blaenaf; f)nd nid oedd y rhagorfraint i'r bwrdeisdrefi mewn tip modd mor helaeth. Y cwestiwn a ddylai fod ydoddilf: —" A oes rhyw wrthwynebiad i'r dosbarth yr ydys yn awr yn cynyg eu rhyddfreinio? (clywch, clywch). Ystyriai efe y rbentwr ty tl!) yn rhagorach na'r cyffelyb raswn bwrdeisdref. Mr. II. Drummond a geTnogai y cynygiad. Arg. John Russell a blgirliai y cvnygiad liefvd. Yr oedd ty deg punt yn y .siroedd yn werth un £ 15 neu £ 16 yn y bwrdeisdrefi Heblaw hyny yr oedd llawer o diefydd yn codi, y rhai pe caent yr ethblfraint sirol a fyddent foddion. Yr oedd efe yn ystyried y rhoddai y mesur sefydlogrwydd i'n cyfundrefn, a byddai efe yn barod nid yn unig i bloidleisio dros ddygiad y rhcithsgrit i mewn ond hefyd o blaid yr ail-ddar. lleniad. Mr. Bentick a dybiai y dylasai Arg. John Russell ddwyn yn mlaen restr o'r mesuran diwygiadol a ddygwyd i mewn gapddo ef pan ydoedd yn brif weinidog cyn beio gweinyddiaeth Arg. Palmerston am y diffyg hwn. Arg. J. Russell a dderbyniai yr her, a dywedai y dygai y cyfryw restr. Mr. T. Dnncombe a ddywedai y synai efe os byddai i rai o aelodau gweinyddiaeth larll Aberdeen bleid- leisio yn erbyn y cynygiad, oblegid yr oedd yn rhan o'u mesnr diwygadoi hwy eu hunain. Yn bresenol yr oedd miloedd o drigolion Kensington, Hammer- smith a Brompton heb bleidleisiau i'r bwrdeisdrefi nac i'r siroedd. Syr J. Graham a bleidleisiai dros y cynygiad, gan ei fod yn cofio fod cynygiad o'r fath wedi ei wneyd yn ngweinyddiaeth Iarll Aberdeen. Yn yr Iwerddon yr oedd gan un a dalai £ 12 o rent hawl i bleidleisio yn yr etholiadau sirol; ac wrth weled nad oedd dim perygl i'r cyfryw hawl gael ei estyn i Loegr, ac wrth waled v gwnai y cynygiad helaethu yr eti-olfraint mewn cwrs fyddai yn berffaith ddiogel, cefnogai efe ef. Rhoddai bleidlais i guradiaid, i weiridogion yr of- encryl i swyddogion ar haner t-t), i fasnachwyr wedi rhoadi eu siopau- i fynu, a'r eyffelyb, pob un o ba rai oeddent vnteilyngn pleidlais. Mr. Sidney Herbert a wrthwynebai y cynygiad oherwydd dau reswm, un ydoedd sefyllfa pleidiau a sefyllfa y llywodraeth. Yr oedd y llywodraeth wedi penderfvnu gwrthwynebu y rheithsgrif. ac nid oedd arno ef eisiau cu dwyn i fwy o ddyryswch nag oeddent vnddo eisioes. Mr. Roebuck ar ol dangos gwendid y gwrthddadl- euon yn erbyn y mesur a ddataanai ei fawr syndod oherwydd rheswm olaf Mr. S. Herbert sef y tueddai i wanyebu y llywodraeth. Yr oedd pfe yn tybied y dymunai y boneddwi gwir anrhydeddus bleidleisio yn erbyn y llywodraeth os byddent ar gam, ac o'u plaid os byddent yn eu lie, ond yn ol ei svlwadau yr oedd yn ystyried nad oedd y llywodraeth yn iawn,' oblegid yr oedd yn addef y byddai raid i ryw lvwodraeth ei ddwyn yn mlaen rhyw bryd, ac eto yr oedd yn pen- derfynu eu cefnogi. Ar hyny rhanwyd y Ty a chafwyd Ubiaidycynygiad. 17 0 Yn erbyn 1,)Iz I Mwyainfynerbyn. '? I 0 8antniad gomeddwyd caniatad i ddwyn y mesur l I mewn. Derbyniwvd yr hysbysiad am y nifer gyda I banllefau o gymeradwyaeth. Arian Gweinidogion (I werddon ). I Ar ol ychydig o iiat-ad rhoddwyd caniatad i ddwyn rheithsgrif i mewn i ddileu y dreth oedd yn lie arian gweinidogion yn yr Iwerddon. Maynooth. Mr. Spooner a godai i gynyg iod y Ty yu jmSmuu yr.1 bwyllgor i ystyi^4 v doAdffaU er gwaddoliad Maynooth er tynu Vaddoliad hwnw, o* gan gymeryd i naii personol. V" gwneyd rhai einiol i gyflø. ei waitbyr ^T.. ei blwytfi^in, U lb »r vn ft1 &<1 y? rh?.t ? ?y?'t ■{ vn rheol > gjnyt 1 ytud yn °? ?. .irder.' in wir .y mi Duw yn derbyn y Itw person fyddo yn tyngn. RrfftHi anrhydeddus i ddarllen y ,yfr STOsto ei b ai yn bur siwr y gweM ei fod yn myned e dan wnidJ rhyddid Protestaniaetn.V Mr. Kendall a eiliai y cyaygiad. Mr. Roebuck a ddywedai fod yn ymddangts fod Mr. Spooner wedi darllen hanesyddiaeth trw^gyf- rwng ei ragfarn. Ceisiai efe (Mr. Roebuck) os fod y rhodd i Maynooth yn seiliedig ar gy^awnder a doethineb. Seiliwyd y coleg mewn ofn am y chwyldroad Ffrengig, ac er mwyn atal addysg Ffrainc clnvyldroadol seiliodd Mr. Pitt goleg May- nooth. Sefydlwyd bi. gan Senedd Brotestanaidd, ac nid gan senedd gymvsg fel bon. Gwrtbdvstiai vn erbyn galw y senedd bresenol yn Senedd Brotestan- aidd, ga-u ei bod yn cynrychioli y tair. teyrnas. Ail. ddywedai fod coleg Mitynoothgau y senedd Wyddel. ig a etholwyd gan Brotestaniaid yn 1795. Y pryd hwnw yr oedd ofn mawr wedi ineddianu y wlad trwy yr egwyddorion chwyldroadol ag oedd wedi en dwyn o Ffrainc, gan mai arferiad ydoedd i offeiriaid Pabaidd fyned ar y cyfandir. Oherwydd hyny pen- derfynwyd cael lie i'w haddysgngartref. Pan unwyd yr iwerddon a Lloegr befo eu gilydd, derbyniodd Lloegr yr hyn yr oodd yr Iwerddon edi,.ei wneyd. Buom yn pasio dedddfau i'r Iwerddon am flynydd- oedd y rhai oeddent yn warth i ddynoliaeth, er mwyn rhoddi Pabyddiaeth i lawr. Methwyd yn yr amcan, ac yn 1829 yr oedd yn rhaid i ni basio yr Emancipation Act. Crewycl Maynooth i ddybenion Seisnig. ac yr oedd ei pharbad'yn bwn^J O gyfiaWnder a doethineb. Wrth derfynu cwynai Mr. Roebuck oherwydd y dull a gymerwyd gan Mr. Spooner, a gofyuai pwy roes hawl. iddo le ddweyd fod rhai nad oeddent o'r un ddaliadau ag ef yn bechaduriaid? Wedi rhai sylwadau gan Mr. Bowyer yn cwypo o herwydd gwaith Mr. Spooner yn dyfyou darn au yma ac,a<fw o weitboedd y Pahy^ddion, sylwai Mr. T. Chomber?? mai pwnc sxml gedrpröp y Ty, boHot ar wabaa oddiwrth bynciau deu'dw'd"_pr?r6n 'y ac yr oedd y Ty eisioes wedi penderfynu y mater, oblegyd galwent yn unllais am ddadwaddoliad May. nooth. Nis gallesid amddiffyn,y rhodd ar agwyddcrion Pr«testanaidd, ac yr oedd dadleu felly yn amlygn difaterweh am grefydd sefydlog y wlad. Gwnai efe gyfranu yr arian yn rbwydd i Babjai^ion at amcan elusengar, ond. hi wnai,bvth gydsynio etr ^^yr arian i gael eu tretiliy i ddysgu y fath athrawtaetihau ag a geir yn y llyfrau a ddarllenir yn Maynooth. Wedi i Mr. Sergeant 0 Brien ddweyd ei olygiadan, sylwai Mr. Moore os hyddai i'r mesur hwn Wl ei gario yr arweihiai i ymchwiliad i bawliau sefydliad crefydd- ol arali yn yr Iwerddon (clywch, olyweb). Mr. Drummond a ddadleuai fod bargen yn bod rhwng Lloegr a'r Iwerddon ar bwnc Maynooth. Yr oedd cynygydd y peuderfy-lijad yn ymddangos fel Philadelphiad yn ym wrthod a'i ddyledion(chw.erhin). Yr oedd Eglwys Loegr, wedi gwanychu, ac yr oedd pobl Lloegr yn gwadu hanfodion eglvys, presenoldeb Duwyn yr offeiriadaeth, ao nid oedd hyny i'w gael ond vn eslwvs Rhufain. Mr. Sergeant Shee a ddywedai ei fod yn cael ei ddadleu Lrad oedd yn gyfreithion i Senedd Prydeinig ganiatau gwaddoliad er addysga offeiriaid Pabaidd ac fe wnai efe gyfarfod yr haeriad trwy ddweyd nad oedd yn gyson ag egwyddorion yr eglwys ?efydledig yn Lloegr a'r lwerddon, iiae yn gyson ag unrhyw sefydliad gwladol o grefydd i dynu yn ol y cyfryw waddoliad. Yr oedd sefydliadau eglwysig yn rhan o'r cyfansoddiad Prydeinig, ac i hanfodi yn mhob rhan o'r taleithJau Prydeinig, ac yr oedd Coleg May. nooth yn awr i ryv fesur yn sefydliad eglwysig. Yr oedd yn wir nad oedd yn gwasanaethu ond un amcan sefydliad: ond yr oedd yn gymaint o sefydliad cre- fyddol ag ydoedd y Regium Donum i'r Protestaniaid. Aeth y honeddwr yn mlaen yn lied faith yn nghanol anniddigrwydd y Ty i draethu ei syniadau yn mhell- ach, ond yr oedd yn rhaid iddo ddistewi, cymaint oodd y gw"rtrti Q.1TI rwnit y T.1. Arg. Palmerston a ofidiai o herwydd y dadleuon blynyddol hyn ar y pwnc hwn. Os nad oedd an dyn i gyfranu tuagat grefydd nad oedd yn ei chymeradwyo, beth oedd yn dyfod o'r rhyddid barn oedd yn cael ei ganiatau yn y deyrnas hon ? Lie yr oedd rhyddid barn yr oedd yn rhaid fod gwabanol sec tan, a phe derbynid cynygiad Mr. Spooner, sefydljd nn grefydd mewn modd gormesol. Wedi i Mr. Spopner wneyd atebiad rhanodd y Ty, a chafwyd O blaid y cynygiad 159 Yn erbyn. leT Mwyafrif s Gwasgarodd v Ty tuag ugain mynyd wedi un or gloch. v DYDD GWENFit,-Chwef. 20. I.,r T, f ",v Cyfarfu y Ty am bedwar o'r gloch. Mewn atebiad i IVIr. Layard, dywedai Arg. Palmerston nad oedd_yn gwybod^ dim tm gytundeb rhwng Rwsia a Phersia ond trwy y new- yddia 'sron. Anwitedd 6edlt fad yr ymdrafodaeth yn wedi darfod, ond yn hytrach yr oedd pob gobaith y trpent flUan yn llwyddiaons. y Y ddadl ar y GylUdeb- r { .• Pan gynygifryd- ymffurfio yn bwyllgor or ways Á means, codai ,r Mr. Disraeli i wneyd y cynygiad am yoqbioi y rhoddasai rybudd. Wedi gwneyd, rhai sylwadau me d o ragyniadrqdd, cyfe- t Y, dreth,ar incwrfi^r abertb aawr yrr^jadd y I wediei Wlre{4 i gano Y" rhyfel ya )nllleo" at (fistwyikd naturiolU oedd yn bodoii yn eu mysg y trethoedd yi rhyfel yn eael eu tynu pan derfynal y rhyfel. IW ddeatiodd y bobl fod y ddeddf Stmeddol yn caniatwUf!^ i'r llywodrlaeth barhan y drerti am ddwy flyneddwedi terfyniad y rhyfel, decbrenasant ymgynhyrfu ac nid heb reswm. Buasai yn yinddygiad graslawn ar ran v llywodraeth pe btiasai yn, gwneyd ei bwriad yn hys- bys i beidio cadw i iypy y qrathi ar inowm yn ei ucbder mwyaf, qod yr oeddid Wedi gwneyd hyny o'r, diwedd, ac yr oedd yr hysbystad Cyllidol o flaen y Ty. Yr oedd Canghellydd y ^rysorfa wedi cynyg amean- gyfrifon a threuliadau am dair blynedlt Ei wrth« i wynebiad ef (Mr. Disi-aeli) i'r gyllideb ydoedd, y gwnelai ddilMid V dreth ar ihcwm yn beth an mhosibl yn I860. Yn y flwyddyn 1857-8 (a thaflu beibio bob meddwl am Persia a China) yr oedd genym gostau o 4T)5,474^00; a ohyllid o £ 06,365,000. Aeth Mr. Disraeli yn bur fanol i geisio dangos y byddai costau y flwyddyn 185$—!J yn £ «ft,8«0,00d; ac felly, fel yr oedd y mater yn sefyll, byddai v wlad yn rhy fvr o tua phum, iniliVn o bunau. Dylai hyny beri i'r Ty betruso cyn yrnfl&irfio yu bwyllgor ar y cyfrifon. Os "dYDa fyddai y diffyg yo 1858-9, beth ddeuai o'r cynllun am 1859-60 ? Yn ol pob tebyg oa eid yn mlaen yn y dull presenol, oeid y byddai y treuliadau yn fwy na'r cyllid o tpa deng miliwn, a hyny yn y flwyddyn yr oeddid i dynu ymaith y dreth ar inewm. Os felly byddai achwynion cyffredinol, a cheid y byddai y dreth yn dra anmhobiogaidd, ac yn neillduol yn yr Iwerddon. Os fel hyn y byddai, pa- ham na osodid y cynllun i lawr yn y fath fodd Sal ag i wneyd y derbyniadau a'r tretiliadau yn ogymaint, ao atal y camgyfrifon enbyd am y flwyddyn 1860 ? Yr oedd Canghellydd y Drysorfa wedi dweyd fod, y wlad i ddisgyn yn raddol i dreuliadau y flwyddyn 1858. Os felly paham na ddisgynid a&-unwaifh? Pa beth oedd yn atal hyny ?. Yr oedd GsnglwHydd y Drys. orfa wedi cynvg trethoedd newyddion ar de a siwgwr. Dyma y ddau beth, y dyltd bod yn olaf i gyffwrdd a hwynt, ac eto dyma oedd y nwyddau a ddewiswyd pan nad oedd un angenrheidrwydd i'w gwneyd yn ddrutach. Yr oedd yn bosibl gwneyd gostyngiadau fyddent yn annoeth, ond pan ellid eu gwneyd yn ddiogel, dyledswydd y Senedd oedd efo gwneyd. Pan oedd Canghellydd y Drysorfa yn son am ostyu&i" yr oedd yn gostwng y treuliadau, nid i'r hyn oeddeot yn 1852, oud i'r hyn oeddent yn 1^58, pan godwyd hwvnt lawer iawn yn ngwyneb seiyllfa fygytmo) pethau pan oeddent chwe miliwn yn uwch na phan oedd efe (Mr. Disraeli) mewn swydd. Cyfeiriai at y gwrthwynebiad mawr oedd i'r dreth ar incwm yn 1810 ar ol brwydr Waterlw, pryd y dilewyd £ U,0OQ, 000 o drethoedd, ac y gwnaeth y llywodraeth yn hurion hebddo. Nid oedd efe yn dymuo cwtogi treuliadau y fyddin a'r llynges, yr oedd pethau eraill y gellid eu cwtogi. Can gredu os byddai i'r Ty dderbvn ei gynygion ef y gallesid hebgor trethoedd. newyddion, gadawai ef i ystyriaeth ddiduedd y Ty. Canghellydd y Drysorfa a ddywedai nad oedd Mr. Disraeli prin wedi dweyd gair ar y oynygion ayJUidol a wnaed ganddo ef. Yr oedd yn wir ei fod wedi dangos ei fawr annghymeradwyaeth o'r dreth ar da, p ond gan fod te wedi cael ei drethu er ys blynyddau, j. nis gallasai fod dim sail dros arfer y fath iaith gref. Gvda golwg ar y blynyddoedd lS58-fI ac 1851)_60. • nid oodd efe wedi cynyg i'r Ty unrhyw ameangyfrifon, a honai efe nad oedd dim sail i ofni diflyg yn y blyn- yddoedd hyny. Yna aeth dros benau ei hysbysiad blaenorol, Be aeth yn bur fanol i'r cwestiwn o brynu y ddyled yn y flwyddyn hon a'r ddwy ganlynol, set dros £ 9,000,000, a thybiai efe y byddai yn beth eithaf. cyson i'r Ty os harnai yn addas i oedi y pwrcasiad hwnw am dair blvnedd yn ychwanegol. Gyda golwg ar y dreth ar incwm yr oedd yn wir ei fod efwedi ? yr oedd ei cynyg codiad yn y ddwy flynedd ddvfodol o .5e. i 7c. y bunt, ond nid oedd y codiad hwn mown un wodd yn un trwm, Be yn ddiau tueddai i barotoi y fiorad i ddilead dvetb yn lSRO. yn hytracb tJa i'r gwrth. wyueb. Yi oedd yu anmhosibl gweled treuliadau a