Yr Amserau

TAT RHYDD DDALIADOL iFruholdî AR WERTH. ~\r TAFAR?DY a etwir yRED LION, Dau Y Dv cysylHi■> yn r,*h>-dag .WYTH o eraill eyft,f,)g, ol) yn Mhemref Jibenex'jr, plwyf Llanddcir iolcn. Hefvd,DAU D V yn lthref Bethesda, y rhoi ydynt nv.vn sof^ilfd ragoroli sario vn mliea nnrhyw fatli o fisnacb. Ymofvner gyda Mr. EDWARD WTI.LIAMS, Drn.per, H!:TH ES- rA, neu Mr Kc 2ASD DAVIS, Braic\-y Gwair, BB + HFSDA. NOTICE TO EVE^Y FAMILY IX THE CSTfED KINGDOM. 4 NT ASSOC TAT TON of HEADS of FAM- j"V TLIKS Menof Science are about to ia?aea Pe- i.di,gl. at One 8h4linal per month, which wid commend itsrif to tins 1 n'11' » if every respectabie famil*. It is to be called THIS HOUSEHOLD ENrr\CLOP.tDIA or, Family Dictionary; and is to contain information on every subject ttonnfted with Housekeeping. such as Cookery, Confection arv. Preserving, Piclriirn. Baking, Brewing, Clothing the Cellar, the Dairy, the Larder, Domestic Medicine, the Trc it- ment of Children, the -Mqii i,-lcrrent of She Sick-room, the Unties of Servants, and all otl!<»r subjects relating to Per- sonal aill Domestic Comfort. The Universal necessity for such a periodical as this need not be enlarged upon, and it is to he issued with tbe intention of introducing souud and useful information into English homrs. Part 1 of this •icellenk periodical will be puMishrd July 1, and it will be obtainable of enry Bookseller and Newsvendor in tho Cnited "KiJgd ota London W. KEN r kND CO., .51 & Paternoster Row, E.C. LIVERTOOI.I SHEPHERD & GILLIXG. SWYDDFA YMFUDOL GYMREIG. ACrERDD I NEW YORK. ?? ?. N liI I,' I? 11 ?, l I AE vr A?-erld-long ragorol ¡ CITY 0 F B A L T I. y^rORK. i hwylio oddiyma ar ihl;M Mercher y l'eg o'r mis yma. Cludiad, £ 8 >3, yn nghvd iigonedd o ymborth gwedi ei imgyddio. Mae yr Agerdd-long ragnrol vma yn cyflawni ei mordaitb Til syffredin mewn o 11 i 13 o ddv^aiau. Anfoned pawh a fwriado fvned ynddi eu deposit o -fc'2. yr an, yn nghyd a'u benwau a'u hoedran, er 8Ïcr:]u eu lleoedd, i JAMES LAMB, it, UNION STREET, LIVERPOOL. i AWSTRALIA. MONARCH OF Ti 'RE S-F, A.' Llinell y "WHI'rF. STAR' 0 Prydeioig ac Awstra'iai 1. gynt v Lly. thvrcod P'en'.nnl. Y Monarch of Cadben Burg°9s. yn rhestrii 2440 o dunelli. 54) 0 0 <!lin^ili 0 Iwyth, a anfonir allan fllt1 Hong yr -Vfed o Orphenaf, gyda Hythyrgnd, llwytb, a thettbvvr. Y mae v Clioper hon nn o'r rhai mwvaf a biiana 'sydd jn nofio, vn ebwaer long i'r Titan" g'odfdWT. a dewiswyci hi yh benolol pan lvwodraeth Tmerodrol Ffrainc i prlndo en bytliinoedd i r Cr ruea. Y mie ei n«»u*dd-ysta.fo]loedd vn ardderchog, ac w-ili ell dodrefnu a gw lvawd a )!:in hefyd rbewdv i fwvavri i ffres. Y mas ganddi ar v hwrdd beiriant o allu AR ceffryl i svmnd -y llong. CTmeryd i mswnlwyth, a grwe'thio sagnecivdfiion; 31 o awyry drtion, yn cynwys So freintebi" cyfatebol Erne-son.; ac unarddez o ysgol lwybraa gorcliuild- edig, pob an o honynt >n fvnedfa ragorol i awyr ac y mae yn gyfar$<wbl wedl ei chvfa'.dasu «>■ radd o trvflawrder na fedd uiirhyw long yn y fasnach. Teiihwyr yn myned ar y bwrdd ar y 19eg o Orphenaf. Am Iwytb neu fordaith ymofvner 4 H. T. WILSON & CHAMBERS, 21, WITEIT STREET, LIYEBPOOL. A LECTURE ?nrrLL be DeUTered in the COfMO HALL, II No. 3, Hackin H?v.Dtie-s'reet.nn TCESDAT evn- ine next, lfitlt -Tume, ar half P8t f in th evening, by Mr- HrGHF.s. Subject," LiveTpcol Life as exibited in the Sun- d.ay School"—to which L ctare you are respectfully invited. Admission frge, W. CURRIE, Hon. Sec. AT EIN GOHEBWYR. ø- Byddai yn dda iawn genym pe gallai ein goheb- wyr ofalu am i bob gohebiaeth ag y mae o bwys iddi ymddangos yn y rhifyn canlynol, fod yn y swyddfa hon bore ddydd Sadwrn. ø- Costiodd y penillion ar Afon Rheidiol" i ni ddwy geiniog yr oedd un Uythyrnod yn rhy fach. lw Yr i->edd adroddiad arall o wyl ddirwestol Doly- ddelen wedi d vfod i law cyn yr eiddo Felix." IW Y mae gohebiaetbau John Darius, Tregeiriog, Gomer o Gvmru, Galarwr 0 Wynedd, Aristotl, ac atnryw eraill, mewn llaw. Nid yw y popyryn y cyfeiria Un oedd yn etho" ato yn deilwng o sylw. « Yr oedd hanes v Great Eastern wedi ei gys- odi cyn i ohebiaethau Caergybi ddyfod i law. fiÇ Y iraa llythyr "Fair Play" yn gfyfryw ag y byddai yn berygltis ei gyhoeddi. id oes genym hawl I ddifrio cymeriad moesol neb pa mor ddrwg bynag y dichon iddo fod.

YR WYTITNOS, I Wytbnos o wyliau eto a pfyraerodd y Senedd, heb na rhe=wm nac anjrenrheidrwvdd am hyny. y chydi iawn o galedwaith a fedr aelodau y Sen oedd presenol ei ddadleu dros gael seibiant; nid ,oes eto on vhydig wythnosau er pan yr oeddynt gyda'u difyrion yn cyniwair y wlad daeth Rhed- gfeydd hpsom gyda. deuddydd o chwareu iddynt; fir- felly nid oedd un angenrheidrwydd am dreulio yr wythnos ddi .veddaf mewn segurdod; ac am v cysegroolgrwydrl a gysvlltir a'r amser, hyderwn Tod y lluaws o'n boneddigion, yn gystal a'r werin, erbva hyn, yn gwybod pa bwys sydd ïw roddi ar ryw goelgrefydd fellv. Ond nid dyma y tro cynt- af, na.r olaf vchwaith. mae'n debyg, i reswm a dytedswvdd orfod rboddi lie i hen arferiad. Ar Nr adgynnlliad, nos Ian, ail ddatganai Arglwydd Palmerston ei obaith y byddai y llywpdraeth yn alluog i osod mesur o flaeu y Senedd cyn diwedd ■y tymor hwn mewn perthynas i'r dreth eglwvs. Y mae achos i ofni, pa fodd bynag, mai uid ar- wydd er duioni ydyw yr oediad hwn. Mae yr unig ffordd a all tod yn foddhaol i gorpli mawr y bobl yn Mrydain i drin y gorthrymder hwn yn Tx-rffaith syml a hawdd. fel nad oes eisiau oud yohydig ystvriaeth bellach nweh ei beu a liyny I ydyw. flwyr ddiddymiad v dreth. Gobeithiwn fod ein Prif Weinidog yn deall hyn, ac wedi ei "vmer yd i fewn i'r cyfrii wrth lunio ei fesur. Nid oes dim a foddba y mwyafrif o bobl Brydain, medd- wn, tu yma i osod llwyr derfyniad ar hoedl y dreth dreisiol hon. Felly y teimla, nid yn unig yr Ym- r^iHdnwyr, ond dosbarth belaeth iawn o eglwys wyr parchnsaf a mwyaf goleuedig y tir. Y mae miloedd lawer o'r f&th oreu o eglwyswyr yn teinvlo fed y dretb hon yn anfri ac yn sarhad ar en heg- lwys, ac yu rhwystr anorfod i'w llwyddiant a'u tangnefeJd. A hyderwn fod Arglwydd Palmer- ston yn ddigon llygadgraff i weled, a gadael o'r neilldn yn awr vstyriaethau eraill a mwy pwysig, fod diddymu y dreth eglwys yn un o'r mesurau hyny, trwy basio pa rai y mae ganddo y siawns oreu i wneutbur iddo ei hun enw a gofir am oes- oedd yc Mrydain. j Nos Iau" hefyd ceisiai Arglwydd Robert Cecil gfin y Tr i benodi pwyllgor i ymotyn i'r buddiol. deb o gymeryd pieidleisiau mewn etholiadau yn y siroedd a'r Prif-ysgolion trwy bapurau ycgrifened- ig. Yn mysg rhesyman eraill a ddygir dros v mesur hwn. dywedir y gwasanaethai i raddau pelll yn tie y tugel, yn gymaint ag y byddai yn foddion i ddwyn llawer o'r rhai ydynt yn bresenol yn yragadw yn mhell oddiwrth ymdrechfeydd ethol- irdol 1 roddi eu pieidleisiau, ac y byddai yn atalfa ar Iwgrwobrwyaeth. Am ei ddefnyddioldeb yn v golvgiad blaenaf, yr oil a ddywedwn ydyw ei fod yn hollol afreid'ol; ac yn yr ail olyglad, y byddai ïl gwbl aneffeithiol, os nad gwneth na hyny. NH oes n'"b y dyddiau hyn yn gosod ei bun mewn nem,-r o berygl, iw gorpb, ei deimlad, na'i gymPTiad, wrth fyned yn dawel a difrifol, i'r bleidlcisfaa ac od oes cob a dybinnt felly, prin y tneddyii^n eu bod yr deilwng or etholfraiui o gwbl Ac mor bell fyddai y trefniant o fod yn efiPeithio! i atal Uwsrrwobrwyaeth &c- yrnyraeth an- mhriod'd, fel y byddai. yn ein tyl.- ni. vn estvn mantais a clsyfleustra ychwaneg at hyny. Onid ;dvw tv yr etbolwr yn agored i'r ymyrwr fel cvnt? Nid oes yr un atalftt i i. stlward i fyned at y deil- iad gvd,,t:i Eddewid".oi-i ai lygythion awgrymedig, neu haner-ddat-ganedig, fel o'r blaen. Ac onid ydyw yr ethclwr i fod yn ,gri i*ened ar y tocyn gyda gwrthddrych ei ddewisiad, fei ag i'w isod yn agored i holl wg, dialedd, ac ad-daledig atth v rhai y mae ar eu dwylaw ei fygylu a'i or- thrymu o'r berwydd ar ol hyny fel o'r blaea' Ac Tn wir. v mae enw y gwr sydd yn dwyn y cv- nvgiad y mlaeti yn ddigonol "Varaini i Y)i *-la(i dim o'r fath beth a rhyddid ac amddiffynlad i'r echolwr sydd wrth wraidd y mesur hwn. Pwy vw Arglwydd Robert Cecil ? Onid mab Ardalvdd Salisbury? A tbro6 ba 10 y mao yn eisttdd" Oriid dros 'M??ord—ilo?e.I fwrdeisdref Ardalydd F ;(dr, yr hwn ni chyl! ei ?yH?.sdr:) i ,-mw?l d a tbatedigp?? ar bwy byna a bleidi??i'l?ii? I yn erhvn ei ewyUys cf. cs byth y daw ai ci !aw ? Nid d -rfia y bobl i estvu rliyddid fte. annldiflymad i'retholwyr; a hyderwn na fydd i neb gamgv- m^rvd v ddicbell hon, fel moddion i effeithio vr hvu m'd yw bosibl ond yn unig i'r Tugel. Y mae lien gwestiwn y Sound Dues—y tollau a d*-l'd gan lon^'iu pob cenedl i lywodraeth Sweden am vf;el pasio y Sounds—wedi ei setlo o'r diwedd. a hvnv trwy fod y gwahanol wledydd a anfoneut oil llongau marehnadycldo! i'r Baltic wedi rytuno i brvnu en rhydd dramwyfa trwy swrn peu- odch vn ol helaethrwydd y fisnach a wru-ent. Y ,net, rrasnach Iloegr y v froedd hyny, fel holl ddvfroedd eraill y byd, yn fawr, ac felly, yr oedd v swm a osodid ami hi Iw daiu vn fawr mewn cvnbariaeth. Tybiai rhai fod £l.l'!Onn yn ornood. Efallai, ar rvw ystvriaeth, ei fod; old prin v meddyliwn ei fod yn nawerwthvstvried ei fod yn fucidion i "rtlo yn dragwyddol hen gwes tiwn a alia; beri blinder, ac achosi teimladau nii gellir yn hawdd ddi.nnd pa ftiltit ac yu enwedig pan feddyliom fod oyrut&r o filiynau 0'11 harian ) n c"81 eti ;^war:o bob blv.-ydf'yn ar h^n sv<jd yn hMTer gwaeih na J Collodd y Rhyddfrydwyr yr yradrechfa yn Leeds, a hyny yn hollol, fel y mae yn digwydd yn rhy fvnych, trwy ymranu yn eu herbyn eu hnilain. f Nid oes eisiau yspryd prophwyJOliaeth i ddatgan tTawd v ty 5, Nr?!ir yn y scfyllfa bono. Bai Mr. John Remington Mills oedd ei fod yn rhy rydd- frydig, ac yn enwedig yn ei olvgiadau o barth i gwestiwn addysg; a thybiai rltai Q etholwyr da. Leeds mai addas oedd gwneuthur aberth llosg o bono, gan ddewis yn hytrach gefnogi golygiadau j y Toriad diledryw, Mr. Beecroft. Yr oedd yr ) ymdrechfa yn un o'r fath galetaf; ond dywedir fod pob un o'r pleidiftu, ar y cyfan, nr yn ymladd megys am fywyd, eto yn ymladd yn bur deg; r dengy y mwyafrif bychan a gafodd yr vmgeisyd j dengy,i fdi, ond c?!f<'c?—pa mor fuddugol iaethus a fuasai y Rhyddfrydwyr pe yn unedig. Y mae Ffrainc eto yn ymyl dechreu ar un o fFugchwareuon yr ymerodraeth. Y mae oes y corph dihanfod hwnw—yr YstafeilDdeddfwriaeth ol—y cysgod senedd sydd yn perthyn i'r Vmer- odraeth-wedi dyfod i'r terfyn. Digon gwrtheir- iol, ni a addefwn, ydyw son am fywyd, ac angeu, a chladdedigaeth yr hyn na fu erioed mewn bodolaeth eto, a siarad yn briodol, felly y mae yn rhaid siarad am hclyntion preMhol ein bi'odyr yn Ffrainc. Y mae yho ddelw o Senedd, er mwyn twyllo llygaid y bobl; ond nid ydyw mewn gwirionedd ond Cysgod yr Ymerawdwr—efe ydyw y Senedd. Bydd yno gysgod etholiadau y dydd- iau sydd yn dyfod bydd, bid siwr, a ehyftgod etholfraint gyffredinol-naw miliwn la haner o etholwyr !—a chysgod 0 ryddid i bob un i arfer ei ethQlfraint yn y modd mwyaf cydweddol a'i farn a'i ewyllys ei hun. Y mae yno gysgod hyn oil; ond hanfod y cwbl ydvw ewyltys yi* Vmer- awdwr. Os oes eisiau prawi vchwanegol o hyn nag a gaed trwy y btynyddoedd o'r coup d'etat hyd yr awr hon, y mae i'w gael yn gyflawn a pbenderfynol yn anerchiad y lly wodraeth. Yn yt yagrif bwysig hono, dywedir fod yt Ymerawdwf yn ewyllysio gweled cyfkttn ryddid i bob etbolwr i arfer ei etholfraint; ac er fod y livWodraeth yn I hawlio yr un ragorfraint ag a fwynheir gan bob etholwr -tinigol-bvuv yw hawlfraint o gael enwi ei hymgéisyddion-yr etholwyr yn unig fydd yn dewis. Yna, a yn mlaen i roddi ar dcleall i bawb pwy a ewyllysiai y llywodraeth cu gweled yn cael eu hethol a'r rbai hyny, oddigerth ychydig eithr- iadau, ydynt yr hen ae'odau, y rhai a atebasant mor gyflawn i'r hyn o ddi&gwyiid oddiwrthynt, trwy gefnogi yr Ymerawdwr yn ei holl ymdrechion i leahau a dyrehafu ei wlad. Ie, Ffrainc; ti blentyn tyner a moethus, yr hon, yn dy ystranc- iau plentynaidd ac afreolus, a fuost gynifer o weithiau yn ymyl gwneyd pen am danat dy hun, pa mor ddiolchgar y dylet ti fod-ftill y gtJfal tyner a gwastadol a sirferir Am danat gas dy dad Napol- eon ? Y pryd na wyddit ti pwy a fyddent y rhai cymhTtysaf i'th wasanaethu fel cefnogwyr i'th Ym- erawdwr am y chwe blynedd dyfodol, mor fawr yw dy fraint fod genyt riant llygadgraff ac effro i nodi y rhai hyn allan. A pba mor anufydd a gwrthnysig a fyddi os cynygi wrthod yr un o'r rhai hyn, y rhai a wnaethant gymaint drosot, yn mherson dy dad, yn ystod y chwe blynedd a aeth- ant heibio Cywilydd, cywilydd i ti os cynygi, ie. os meddyli am foment am v fath betb. Yn nes yn mlaen yn yr ysgrif, pa fodd bynag, yr ydym yn cael cipolwg megvs ar flaeti y wialen fedw. Ond," meddir, 0 "os bydd i elvnion yr beddweh pyhoeddus weled yn dda arfer y rhyddid hwn yn achlysur i wneuthiir gwrthdystiad bradwrus yn erbyn ein sefydliadau-os cynygiant arfer y rhyddid hwn yn offeryn i greu terfysg ac athrod, yr ydych chwi, M. Ie Prefet, yn gwybod eich dyledswvdd, a bydd cyfiawndcr yn gwybod hefyd pa fodd i gyflawni ei dyledswyddau gyda thost- lymder." Er ya ycbydig fisoedd yn ol bu etholiad cyffredinol yn Mrydain; ond beth a feddvliasai pobl y wlad hon pe cyboeddasid y fath ysgrif gan ein llywodraeth ni y pryd hwnw? Yma ystyrid y fath beth yn sarhad ar synwyr cyffredin, ac yn waradwydd ar gymeriad yr holl genedl; ac eto, dyna yr hyn sydd yn gweddu i fesur helaeth i Ffrainc yn ei sefyllfa bresenol. Yma, drachefn, y mae y wasg yn ddilyfethair—pawb at eu rhyddid i ysgrifenu eu hanerchion etholiadol, eu hesbon- iadau, a'u hamddiffyniadau, fel y gwelont yn dda, heb fod yn gyfrifol i neb, cyhyd ag na byddo yr ysgrifell yn cael ei harfer yn offeivn i wneuthur niwed personol; yno nid oes dim o'r fath beth. Beth a feddyliai ymgeisydd yn Ngbymm neu Loegr o fod o dan orfodae-th i anfon copi o 1 an- erchiad etholiadol i swyddfa Prif swyddog yr heddgeidwaid, a derbyn caniatad oddiyno cyn y byddai at ei ryddid i'w gyhoeddi yn y newyddiad ur, na'i osod i fyny ar y parwydvdd ? Yno y mae postio biliau yn drosedd, a chynal cyfarfodydd yn waharddedig; ac am y wasg newyddiadurol, y mae ei genau hi yn gloedig; y cwbl sydd ganddi i'w wneyd ydyw mwngial canmoliaeth i ymgeis wyr y llywodraeth neu fod yn ddistaw; &c os bydd i rai o newyddiaduron tafodrydd Lloegr ollwng eu tafod ar neb o'r rhai hyny, neu feiddio condemnio unrhyw un o drefniadau a rheolau y llywodraeth, byddant yu y carchar mor fuan ag y glaniant y tu hwnt i'r cuifor. Dyna rai o elfenau rhyddid yn Ffrainc. Ymgeiswyr y llywodraeth, wrth gwrs, a etholir dan y fath amgylchiadau, oddi- gerth i ambell un ddigwydd cripio i fyny a sefyll yn gynrychiolydd y rhai hyny a hawliant fwy o annibyniaeth meddwl a rhyddid nag a farna y llvwodraeth sydd dda er eu lies. Deallwn fod yn Ifrainc eto ddosbarth lied luosog o'r rhai hyny ac nid anmhosibl mai y problem fydd yn sefyll yno i'w benderfynu cyn hir fydd, pa un ai yr eth- I olfraint a'r Senedd fydd i ddyfod yn sylwcddau, j ac nid cysgodau fel y maent yn bresenol, a thrwy hyny ddymchwelyd yr Ymerawdwr a sefydlu llywodraeth gyfansoddiadol, ai yr Ymerawdwr, trwy ail coup d' etat, fydd i ddiddymu yr ethol- frain t. Belgium fechan eto mewn eyffro ? Pa beth ydyw'r helynt yn awr? Dim ond un o'r cynhyrf- iadau dibaid sydd yn tarddu oddiar y cysylltiad a fyn gwahanol lywodraethwyr y ddaear ei gadw I rhwng crefydd a'r llywodraeth. Wel. nid oes yr un eglwys sefydledig yn Belgium. Gwir; ond y mae yr hyn sydd lawn cynddrwg, os nad gwaetb, sef y wladwriaeth yn noddi ac yn cynorthwyo pob eglwys, neu grefydd. O'r gwreiddyn drwg hwn y mae y cynhyrfiad presenol yn Belgium wedi cv- fodi. Pa hyd eto y bydd, tywyaogion y ddaear heb ddysgu y eytiawnder o beidio yrnyraeth a ehrfydd eu deiliaid? Unwaith v gwelid hyn wedi cymeryd lie, byddai y ffynonell fawr o ba un y tardda tri o bob pedwar o gwerylon y gwledydd wedi ei dihysbyddu; a chredwn y costiai gryn lawer o drafferth i'r diafol i ddyfeisio a ffurfio cronbwll n fwriai allan gymaint o ddyfroedd gwenwynig ar draws cymdeithas. Lie y byddo eglwys sefydledig," bono ydyw yr oen llywaeth" sydd yn derbyn holl ftitfrau y llywodraeth ond lie na byddo un eglwys yn wrthddiych neiliduol nawdd y lly wodraeth, eithr pob un yn cael ei chydnabod ganddi, ac yn derbyn ei nodded a'i ffafr, gorchwyl mawr pob un o'r pleidiau ydyw ymwthio yn mlaen mor bell ag y byed n bosibl i lewys y llywodraeth, ac i feddiant o awdurdod. Y blaid luosocyn Bclgitm, yn y wlad o leiaf, ydyw y Pabydciion ac nid ydynt wedi golLwog beibio eu cyfleusterau i ychwanegu en gallu a'u dylan- wad yn y Senedd a'r canlyniad ydyw, fod y nifer luoaocaf vn y Ty—cynrychiolwyr y gwledydd a'r rn.in-benirefydA-yn Babyddion. Wedi enill y fatitais hon, ofer disgwyl yr axosai y Pabyddion yn hir heb geisio ei throi o ryw fuddiant i'w heg- Iwys. Decbreuas-mt gydag addvsg. Alne yr eglwys Babaidd—a r Jesuituud yn enwedig—yn dead v pwnc hwn yn dda ac nid oes un ystryw, Llafur, na thraui yn ormod gaucldynt i geisio cael gafael yu y plant ar bobl ieuainc. Felly, rhodd- wyd cynyg yn Senedd Belgium ar gael athrawon o'r grefydd Babaidd yn unig i leuwi y cadeiriau yn y prifvsgolion. Yr oedd hyn yn ormcd; methwyd cario'r mesur yn wir, yr oedd ei amcan wedi ei gerfio yn rhy amlwg ar ei dalcen. Mewn canlyniad, yr ocdd yn angenrheidiol rhoddi cynvg arall, a dwyn hwnw yn mlaen dipyn vn fwy ys try wgar na'r lia!l. Hyny a wnaed—a gwnaed vn llwyddia.nus, mor bell ag yr oedd a fynai y Senodd Llwyddasant i basio mesur i aliacgi enwadau. c'pfyddol i aderbyn cymunroadion, beb na therfyn na llywyddiaeth arnynt, ac i drusglwyddo y rhan fwyaf o sefydliadau elusengar y wlad i ddwylaw yr offeiriaid Pabaidd. Nid hawdd ydyw i ni, yn e:n symledd, ddyfalu y defrvdd a wneid o'r mes- uran hyn gan v Jesuitiaid. Dllan, yn ddiau, y byddai aur Belgium yn rhedeg i'w coffrau, ac ael- odau y grefydd Babaidd yn byw Jll fras, ac yn ymgytoethogi ar eltisenjui na fwriadwvd erioed i'r fdthddybcn. Ond tra yr oedd y mwyafrif yn y Sonedd yn bneddu y gwrthwynebwyr, ac yn rhoddi eu cyrueradwyaeth i'r mesurau hyn, yr oddd "y Llle:tiirl aid" ar yr ori.cl yn murmur allan eu ban- foddlourwydd mor uchel fel y Lu raid eu gvru allan; ac wedi cael eu hunain ar yr heolydd, tybient en bod i gsel pob peth yn eu ffordd eu hunaiu, a dangosent eu gallu i fwynhau y cyfryw ragorfraiut. fel y bydd y mob y rhan fynychaf, trwy dori fIene:td ac afreolaeth o r fath. Galwyd ar y milwyr i roddi terfyn ar y gweithrediadau hyn. a rhoddodd y Brenin, yn rhinwedd peman yn y cyfansoddiad, derfyn, am yr adeg bre- senol, ar y Senedd; ac felly y mae y mesur, ar I ol y cwbl, wedi ei osod ar y silff, a gobeithiwn mai nid yn fuan yr aflonyddir arno Dywedir fod y bobl wedi ymffyrnigo yn echryslawn yn erbyn yr offeiriaid Pabaidd mewn gwahanol barthau o'r wlad ond hollol ofer fydd eu gwaith tra y byddo crefydd a'r llywodraeth mewn cysylltiad a'u gil- rid. Gwyddom y tynir llawer o wersi oddiwrth yr a.mgyllhiad-y naill yn erbyn helaethiad yr etholfraint, y llall yn erbyn yspryd goi-mrciol a kunan-geisiol y Pabyddion. ac felly yn y blaen ond y tfers fawr i Belgium ei hun, yn gystal ag i j Frydain a gwledydd eraill oddlwrtlii, vdvw, y' dymunoldeb o wneuthur pob brys i roddi crefydd i sefyll ar ei thraed, ac i fyw yn gyfangwbl -at, ei I thraul ei hun. I

NODIADAtJ CREFYDDOL. Sylwasom mewn erthygl arall ar y cynhwrf a gymerodd le yn ddiweddar yn Belgium, pa uu oedd yn eflFaith achosion crefyddol, neu eglwyig, yu fwy nft dim arall; Ctfynctil yr ychydig nodiadau ychwanegol sydd genym i'w gwneyd yn yr erthygl hon at faterion ag sydd yn dal per- thynas fwy uniongyrchol t'n gwlad ein hunain. Ychydig a feddyliem, er ya ychydig fisoedd yn 01, pan yn sylwi.mewn "congl" arall, ar erthygl dra rhagorol gan *Mr. Isaac Taylor, yn y "North British Eevieu, fod yn yr ysgrif i)ono ddefnydd v fath ystorm. Erbyn hyn y mae y North British -un o'r rhai galluocaf on chwarterolion, wedi peidio, a hyny yn benaf, yr ydym yn dlall, oher wydd sylwadau Mr. Taylor. Er ys dros chwarter canrif yu ol ysgrifenai y Aleud;Vy o- Cingar- anadnabyddus awdwr y "Natural History oj EshtftusKtsift a'r "Saturday Et-eizing," y pryd hwnw-fel y canlyn am "esboniwr cyfundraethol" yr ysgrytliyi-ati- v lluniwr duwinyddiaeth gyfundraethol yn condci: n'o annuwioldeb yr am heuwr; ac ymcld-.n^oSa ful yn cytneryd safle yn y pellder eitiuif oddiwrth y fath ryfyg. Y mae ei ryfy-g ef o fath gwahanol; ond y mae y dybiaeth -y gau dybiaeth ar ba un yr adeilada, yn han- fodol yr un a'r eiddo yr arriheutft; oiteroytld mae V cyfuiidraethWr a'r amlleiiwr yn cychwvn eu nesboniad or ysgrytbyr gyda'r egwyddor honedig —Na ddylai fod dim mewn datguddiad ag nas gellir dangos oi gyfatebiaeth a'i berthynasau i bob rhan arall o dduwinyddiaeth. Nis gall y naill na'r Ilall otldpf ir hyn nad d yn hwylus i'w le ordeiniedig yn eu hathroniaeth ond mae y ddau yn defnyddio mcddion hollol wahanol i wneyd i ffordd a'r hyn sydd anhywaith yn yr ysgrythvr. Cvmera yr amheuwr y ffordd hawdd o osod o'r neilldu bob peth o'r fath ond mae y cyfundrefnwr, gyda mwy o barch, mae yn wir, ond nid gyda mwy o wyleidd-dra, tra yn cadw holl ddefnyddiau yr ysgrythyr, yn rhoddi peiriant an orchfygol ei reSymeg ar waith ac Hid oe6 dittl yn | alluog i wrthaefyll .nerth a phwysau y peirian- waith hwn. Nid oes dim yn abl i gadw ei ffurf gyntefig ar ol myned dany gwasgiad arddansodd- 01 hwn. Ac alien y daw duwinyddiaeth gyfun- draethol !-nid duwinyddiaeth arddunol a dirgel- edig yr ysgrythyrau, oiid yr eiddo y gadair bro- ffefyddol. Yn y cyfamser, y mae ysgrifenwyr ysprydoledig yr ysgrythyrau, yn ddistaw, eto yn eglur, trwy eu harddull a'u trefn, yn proffesu nad ydynt hwy yn cyflwyno ond elfenau gwahaniadol o'r ddwyfol wyddoniaeth a phob un, yn ei ddull ei hun, yn cydnabod—" 0 ran y gwyddom, ac o ran yr ydym yn prophwydo." Ceir ami gyffyrdd- iad ar taixt bwn gail Mr. Taylor yn ei weithiau dyIynol-ÿn ei Enthusiasm, ei Fanaticism, ei Ancient Christianity, ei Spiritual Despotism, ei Wesley and Methodism a dychwela ato gyda nerth mawr yn ei lyfr diweddaf-Tlte Restoration of Belief, pa un, fel y cyntaf, a'i cododd i enwog- rwydd, sydd yn ddienw, ac wedi creu cynhwrf nid bychail yn y tyd crefyddol. Cyffyrdda hefyd, gyda Haw led drom, &r yr un pwnc yn ei erthygl ar Dr. Chalmers. Yr egwyddor y dadleua efe drosti ydyw-y dylid darllen y Beit' fel pob llyfr arall, yn ei oleuni ei hun—hyny ywi chwilio pa beth y mae efe yn ei ddywedyd a rhoddi credin- iaeth gyflawn, unplyg i'w holl wirioneddau, heb ymofyn pa fodd y cydsaif hyny a rhyw dybiau, neu gyfundraethau a ffurflasem ni i ni ein buoain yn flaenorol. gan gredu bob amser mai o ran" yr oedd yn bosibl rhoddi datguddiad o wirionedd- au ysprydol i ni, ac mai o ran y mae yn bosibl i ninau eu dirnad. Beiai y Dr. yn vsgafn, ac yntau yn gweithredu mor egniol a llwyddianus yn ol yr inductive method mewn atbroniaeth, am na buasai yn dilyn yr un drefn yn ffyddiog yn ei ymchwiliad ar ol gwirioneddau ysprydol crefydd a siaradai yn bur rymus a hyawdl, yn ol ei arfer, ar ragoriaethau a manteision y drefn hono. Teimlodd llawer o Ddoctoriaid Ysgotland oddiwrth yr ysgrif; a siaradodd amryw o honynt yn ei herbyn. Gwnaeth Dr. Cunningham yr erthygl yn destyn ei anerchiad olaf i'r efrydwyr ddiwedd y term diweddaf. Y mae yn digwydd braidd yn hynod fod Mr. Isaac Taylor, yr hwn y mae ei olygiadau wedi dyfod mor wrthodedig ar y pryd presenol, yn digwydd bod, er ys ugain mlynedd yn ol, yn cael ei ddwyn yn mlaen gan yr un bobl- ag ydynt yn awr yn ei gondemnio, fel ymgeisydd "union-gred" am gadair Rhesymeg yn Mhrif- ysgol Edinburgh, ac nad oedd gan y cawraidd Syr William Hamilton, os ydym yn cofio yn gywir, ddim ond 4 o bIcidleisiau yn ychwaneg nag ef yn yr ymdrechfa hono. Anfoddhaol i ymddiriedolwyr a thanvsgrifwyr coleg Manchester y mae pamphled amddiffyniad- ol Dr. Davidson yn troi allan a'r canlyniad yw, fod dirprwyaeth wedi cael ei phenodi i fyned at y Doctor, i wasgu arno y dymunoldeb o roddi ei swydd fel prif athraw y coleg i fyny. Xid llawer o ffordd sydd oddiwrth y pwnc hwn at un o'i gyfathrach ag sydd newydd ei roddi o flaen ein cydwladwyr, sef y cynvgiad o iMOO o wobr am y Traethawd goreu ar Brophwydoliaeth- au y Beibl. Deallwn fod rhai brodyr gweiniaid a thyner eu teimladau yn ofni fod drwg yn llechu yn y cynygiad bwn. Feallai fod ond anturiwn feddwl, pa faint bynag o ddrwg a all fod yn Ilechu ynddo, fod yn bosibl ei wneyd yn foddion i gyn- yrchu mwy o dda nag o ddrwg. Mae yn bosibi— a'n barn ni ydyw-fod athrawiaethau cyfeiliornus a niweidiol yn cael eu dysgu gan Dr De Wette, a Dr. Bunsen, ie, a chan Mri. Coleridge, Jowett a a. Macnaught, Dr. Davidson (yn gystal a Dr. Tregeiles) a'n cydwladwr galluog y Parch. Row- land Williams ond beth er hyny ? nid ydyw yn canlyn, mewn un modd, mai dyledswydd pob dyn union-gred ydyw ymgadw oddiwrth y pwnc. Y mae pob ymchwiliad gonest, Ilaftirus, amynedd- gar a ffyddiog am y gwirionedd yn sicr o'i wobr. Byddai yn fuddiol dal mewn cof hefyd mai nid trwy gadw byth a hefyd ar ryw un sefyllfan, y ceir golwg ar amryfal ranau a phrydferthion teml gwirionedd. Yn awr, tra y mae dysgeidiaeth a Beibl-feirniadaeth yn ffynu yn ein mysg, hyderwll. y bydd ein prif ysgolorion a'n meddylwyr yn ym afaelyd yn y pwnc hwn, ae yn cyfansoddi rhyw- beth arno a fydd yn anthydedd i'r genedl, yn werth ei ddarllen a'i chwilio gan brif ddynion yr oes, ie, a'i gyfieithu er budd i bobl yr Almaen. Tra gyda dysgeidiaeth mewn cysylltiad a chrefydd, yr ydym yn ymyl pwncyn bychan a ddygwyd dan sylw dosbarth Iluosog o'n cydwlad- wyr yn y dref hon er ys ychydig adyddiau yn ol, sef sefydliad Cronfa o ^20,000 tuag at gynaliaeth Athrofa y Metbodistiaid Calfinaidd yn y Bala Da genym ddeall fod yr enwad parchus hwn yn Ngogleddbarth y Dywysogaeth a threfydd Lloegr, wedi penderfynu o'r diwedd i osod eu hathrofa yn deg a sefydlog ar yr egwyddor wirfoddol, yn lie ar dreth, fel y mae wedi bod yn ystod yr 20 mlynedd a aeth heibio o'i hoes Rhoddid yr achos gerbron y gwahanol gynulleidfaoedd yn y dref hon gan y Parchn. Dr. Edwards (prif athrawy sefydliadj, ac Edward Morgan, Dyff ryn,, i'r hwn y mae y gym- deithasfa wedi ymddiried y gorchwyl o gacglu y swm sydd mewn golwg. Atebai Dr. Edwards, i'n tyb ni, yn eglur, ddihoced, boddhaol a nerthol bob gwrthddadl ag sydd yn debyg o gyfodi yu meddyl iau dynion rhesymol yn erbyn yr amcan. Rhodd- ai fvnegitid tarawiadol ac effeithiol o'r modd y sefydlwyd yr athrofa ac v dygwyd hi yn mlaen hyd yn hyn a datganai yr hyder mwyaf difiuant yn y bobl a'r egwyddor wirfoddol, ond iddyut gaef chware teg Dadleuai Mr. Morgan yr achos gyda deheurwydd a gwres anarferol; hyderwn yn fawr y caniateir iddo fywyd a nerth i ddwyn allan faen penaf yr adail wir glodwiw hon y mae ei ddwylaw wedi ei sylfaenu. Anhawdd, yn holl wersyll Methodistiaeth, fuasai cael ei gyffelyb, anmhosibl fuasai cael ei well, at y gorchwyl gwir bwysig hwn. Deallwn gyda hyfrydwch fod egni anarferol yn cael ei wneuthuryn yr achos, a bod eisioes dros haner y swm mewn addewidion wedi eu cael. Y cam mwyaf a all cenedl ei wneutbur a hi ei bun ydyw gwneyd cam a'i ph wlpud; ac y mae yn llawn bryd i grefyddwyr Cymru-nid yn unig y Meth- odistiaid, ond yr Annibynwyr, y Bedyddwyr a'r Weslevaid yr un modd—edrych a vdyw y pwlpud yn cael yr h\ n a haeddai oddiar en Haw. Ofnwn nad ydyw, a bod crefydd yn dioddef yn ddirfawr o'r herwydd mewn llawer lie. Ond, ychwaneg ar hyn ryw ddydd eto. Da gan ein calon weled yr eglwys esgobyddol yn ymysgwyd o ddifrif at ei gwaith—fod dynion difrifol, gwcithgar, haelfrydig- eu calonau yn ychwanegn ynddi o ddydd i ddydd—a bod y naill gerpyn ar ol y llall o'r hen rwymynau pabyddol a choelgreiyddol yn mha rai y bu hyd yma dros ei holl fywyd mewn caethiwed," yn cael eu taflu heibio. Yr oedd neuadd fawr Exeter yn orlawn o wrandawyr y nos Sabbathau diweddaf; a pbreg- ethau grymns a gwir efengylaidd yn cael eu tra- ddodi iddynt gan weinidogion perthynoli'r eglwys esgobyddol. Gweddiai Mr. Spurgeon yn y neuadd fawr yn ngerddi Surrey yn ddifnfol am fenditb y nefoedd argynulliad a llafur ei frodyr yu Exeter Hall. Pa faint bynag o ddyled sydd ar grefydd yn Mrydain i'r Eglwys Sefydledig, y mae llawer ¡ iawn ar yr eglwys hono i'r Ymneillduwyr. Iddynt hwy y mae yn ddyledus am addysg grefyedol 1lawsr o'i gweinidogion mwyaf doniol a llafurus i'w hesiampl hwynt y mae yn ddyledus am ei Hysgolion Sabbathol a'i Chymdeithasau Cenhadol; ae iddynt hwy y mae yn ddyledus am y cynhyrfiad presenol i fyned allan i'r prif-ffyrdd a'r caeau ar ol y rbai nad ydynt yn dyfod i ymofyn am dani. Bydd y llafur hwn yn sicr o ddychwelyd yn ol yn fywyd ac iechyd ysprydol i'w mynwes eu hun » gwynfyd na enynai yr eiddigedd yn y naill neu y llall o honynt yn dclengwaith mwy niigerudo! fyth yn achos y miloedd sydd yn mnrw o eisiau addysg, er pob peth, yn nghyrtiau a cliulion heol- ydcl trefydd poblogaidd ein gwlad.

J ETHOLIAD 9TB GAERFYRDDIN. i I Yr ydvva yn gweled fod dau ymgeisydd allan am gycrychiolaeth y sir hon, yn lie y diweddar Mr. 1 Saunders Davies, sef Mr. John Lloyd Datics, Blaen- dyffryn, a Mr. David Pugh, Manorafon, Cadeirydd Brawdlys Chwarterol y sir. Nid ydys wedi cael dim profiad ar Mr. Pugh hyd yma fel aelod Seneddol ondy mae Mr. Lloyd Davies wedi ei brofi a'i gael yn brin. Do, foli profwyd, ao fe'i cafwyd yn llai na'i air -Did yn ddifater o'r hyn a adciawSai, ond yn gweith- redu yn berffaith groes i hyny; a gwyddom mai teimlad y mwyafrif mawr o'i gydwladwyr, ar ol y profiad hwnw, ydyw, na fydded i'r dyn hwn gael ei snfon i galnglnrychioli no parth o Gymru byth mwy. Y mae Mr. Pugh-ei alluoedd a'i gymeriad—yn ddigon bystys i bawb jn Sir Gaerfyrddin, fel mai I afreidiol ydyw i ni ychwanegu gair åm ei wahanol ragoriaethau.

I CYLCHWYL HANDEL. Yr ydym yn hyderu fod ein holl gyfeillion cerddorol yn y Dywysognetb, ag y mae eu modd- ion a'u hamser yn caniatau, wedi gwneuthur y trofniadfiu angenrheidiol tuag at anrhegu eu Huiiain wledd odidog hon. Y mae pob peth yn rhagarwyddo na chlybuwyd erioed y cyffelyb ag a glywir yr wytbnos nesaf yn y Palas Grisial. Mae y cor bellach wedi ei gwblhau-pob cantor a chantores a chwareuydd wedi arwyddo ei ym- rwymiad. Mae nifer y cantorion rywbeth uwch- iaw 2,000, a'r oTerynwyi, 395, o ba rai y mae 76 first violins, 7,1 violins, 50 violas, 50 violin- cellos, 50 double basses, yn nghyd a nifer gyfatebol 6 offerynau eraill-yn gwneyd yr holl dorf o gerddorion o fown i'r ychydigyn Heiaf i 2,500. Mae nifer y cerddorion, felly, yn fwy nag a gy- nwysai nemawr o neuaddau y deyrnas. Yn ych- wanegol at y nerth aruthrol own, y mae hefyd yr organ fwyaf ncrthol ag oedd yn alluadwy wedi cael ei hadeiladu yn arbenig at wasanaeth y cyf- frfod, a thabwrdd hefyd, pa un sydd lawer yn awy nerthol nag un ag y mae hanes am dani erioed o'r blaen. Mae yr organ a'r orchestra wedi eu cwblhau, a'r tocynau, yr ydym yn deall, yn gwerthu yn dra eyflym, fel yr ydym yn ofni, od des rbai a chwenycheftt fod yn bresenol, ac eto heb sicrhau toCvnaii, eu bpd wedi colli yr adeg i gael lie o'r fath fwyaf manteisiol. Y prif gantorion ar yr achlysur ydynt y rhai canlynol: — Madame Clara Novello, Madame Rudersdorff, a Miss Dolby; Mr. Simms Reeves, Mr. Weiss, a Herr Formes; end er fod y rhai hyn oil yn gantorion o'r fath enwogrwydd, a rhai o honynt o'r dosbarth blaeuaf oil, prif arbenig- rwydd a gogoniant y canu yn y cyfarfod hwn fyddant y cydganiadau. Yr ydym yn bur sicr y bydd ami lane o Gymro yn teimlo yn rhywle y tu allan iddo ei hun yn y baddon trydanol hwn; ond gobeithiwn ar yr un pryd y caniateir iddynt ddychwelyd cyn gadael terfynau swynedig y Palas Grisial. Nid lie i un a'i feddwl oddicartref yw heolydd Llundain. Deallwn y bydd y Frenhines, a'r Tywysog Albert, y Tywysog Frederic William o Prwsia, ac erftill o aelodau y teulu Brenhinol yn bresenol. O'r amrywiol gyfarfodydd cerddorol eraill a gy- nelir yn ystod yr wythnos, nid y lleiaf attyniadol fydd Oratorio Mr. Costa, Eli," yr hon a gyf lawnir yn Exeter Hall, nos Iau, dan lywyddiaeth- yr awdwr ei bun.

FFRAINC. I Y mae yr etholiadau ncwyddion i gymeryd He ar yr 2lain o'r mis hwn, a pharhant am ddau ddiwrnod. Nifer y dirprwywyr i'r senedd newydd yw 2G7. Y mae cyleblythyr oddiwrth y gweinidog at brif swydd- ogion y taleithiau ( y prospects ) yn hysbysu dymun. iadau yr Ymerawdwr gyda golwg ar yr etboliadau, yn awgrymu pwy yw yr ymgeiswyr wrth fodd y Llyw. odraeth, ac yn darrgos i'r swyddogion hyny pa gwrs y maent i'w gymeryd o dan yr amgylchiadau. Mae y cylchlythyr hefyd yn bysbysu ei fod yn dymuno rhydd gymhwysiad pleidleisiad cyffredinol gan y 9,000,000 etholwyr. Nid oes ond ychydig o amheuaeth na fydd y nifer fwyaf os nad yr oil o ymgeiswyr y llyw- odraeth yn cael eu dewis, ond nid yw mor debyg y bydd yr holl etbolwyr yn prysuro at yr etholfa fel yr awgry.flir. Y TnAe newyddiaduron Ffrainc yn am. rywio llawer yn eu golygiadau ar y cylcblytbyr hwn. Mae y Patre wrth gwrs yn ganmoliaeth i gyd arno, ac awgryma nad oes dim ond y rhyddid perffeithiaf yn hanfodi gyda'r pleidleisiad cyffredinol. Ond nid yw yr holl bapurau mor foddlawn. Mae yn ym- ddangos y bydd i'r llywodraeth edrych ar bob un a esyd ei hunan i fyny yn ymgeisydd, ac eto na chymer y Ilwon angenrheidiol fel gelyn agored, ac felly yr ydym yn cael nad oes un o'r gwerinwyr, enwau y rhai sydd wedi eu dal i fyny, mewn gwirionedd yn ymgeis. wyr; megis M. M. Cavaignac, Goudchaux, Carnot, Gamier Pages, Jules Fairne, &c. Bydd pob un a rvdd enwau y cyfryw dros eraill yn euog o drosedd yn erbyn y gyfraith. Y mae yr boll bapurau Seisnig ag oeddent wedi siarad yn rhydd ar y dull yr oedd yr etholiadau i gael eu dwyn yn mlaen wedi eu hatal i gael eu lledaenu yn Ffrainc Y mae Brenin Bavaria i aros yn Paris hyd y 12ed o'r mis hwn. Mae y papur swyddol yn cyhoeddi llythyrau meith- ion o Algeria yn rhoddi hanes manwl am fuddugol- iaethau y fyddin Ffrengig ar y llwyth Beni.Ratten. Yr oedd gwrtbwynebiad yr Arabiaid yn gryf iawn, a cholledion y Ffrancod yn fawr dros ben. Y mae ychydig o bentrefydd wedi eu cymeryd, a sefyllfa y Kabyles wedi chario, ond trwy aberthu 64 o fywydau a chlwyfo 414. Y mae llythyr diweddarach wedi ei dderbyn, dyddiedig Mai 26 yn hysbysu fod y Beni Ratten yn cynyg telerau.

AMERICA. I Cyrhaeddodd yr Asia borthladd y dref hon boreu ddydd Llun. Nid oes dim newyddion politicaidd o bwys. Y mae General Coss yn parotoi atebiad i gais Arglwydd Napier am adnewyddu yr ymdrafodaeth mewn perthynas i America Ganol. Bwriada llywodraeth yr Unol Daleithiau ddefnyddio mesurau egniol yn erbyn y Mormoniaid. Y mae Cymanfa Gyffredinol y Presbyteriaid yn Cleveland wedi bod yn dadleu yn frwd iawn ar gaethwasiaeth. Y mae Presbyteriaid Ynys Rhode, Hampshire Newydd, a Wisconsin yn cynghori fod tir gwrthgaethwasiol cryf yn cael ei gymeryd.

ITALI. Yr ydym yn clywed fod y Pab yn cyfyngu ei bun at yr amcanion crefyddol at ba un y mae yn teithio. Y mae yn ymweled cl Lovetto a lleoedd sanctaidd eraill; y mae wedi cyflawni gwasanaeth yr offeren ac wedi addoli creiriau pa le bynag yr oedd rhywbeth hynod ar ei daith; ac y mae wedi cyfranu caredig rwydd a bendithion gyda haelfrydigrwydd mawr pa le bynag y mae wedi myned; ond hyd yma nid yw yn ymddangos fel wedi cymeryd nemawr o ddyddordeb yn llwyddiant tymhorol y rhanau hyny c'i diriogaeth- au trwy ba rai y mae wedi myned. Ond dichon fod y Tad Sanctaidd yn cymeryd nodiadau o'r hyn y mae yn ei weled i'w defnyddio ar ol byn.

1 TWRCI. Y mae hanesion o Constwtinopl, dyddiedig Mai ai, yn crybwyll am barhud ymosodiadau ar dramorwyr yn y brif ddinas. Yr oedd y Porte drachefn wedi ymdrafod a'r Cenhadaethau ar y mater, a dymunwyd amynt enwi dirprwywyr i gydymgynghori a'r Divan ar y moddion goreu i gael eu defnyddio i roddi terfyn ar y sefyllfa hono ar bethau.

YSPAEN. Y mae yr hysbysiadau o Yspaen yn rhoddi hanes am derfysgoedd mewn caDlyniad i ddrudaniaeth bara ychydig o amser yn ol, y rhai oeddynt mor bwysig fel ag i'w wneyd yn angenrheidiol i alw allan y milwyr. Y tnae y ddadl yn y senedd ar y rheithsgrif mewn perthynas i'r 'Vasg wedi bodyn un frwd. Pen- derfynodd pwyllgor fod y rheitbsgrif i gael ei newid fel ag i beri fod cyfrifoldeb y' troseddau yn disgyn ar olygydd y papur; ac yr oeddid yn barnu y buasai yn cynghori gostwng yr arian gwyliadwriaeth i 6,000 o piastres, a'r cymhwysder tirol gofynol gan olygydd i daliad 200 reals yn lie 2/ 00 fel y cynygid gan y llywodraeth.

I RWSIA. Dywedir mewn llythyr o Berlin y bydd i Ymer- awdwr ac Ymerodres Rwsja gyrhaedd Kiel ar yr 2il o'r mis nestf. Y maent am ymweled ag Hamburg, Hanovor, Gottingen, Frankfort, a Darmstadt lie yr arosant o'r (jed hyd y Ued. OJdiyuo a yr Ymerawd- wr i Wildbad i ymweled a'i fam, ac ft gyda'r Ymer- oires i Kesingen neu i Breckmon. Ymwela yr Ym. erawdwr a Berlin tl1a'l 20fed o Orphenaf, ar ei ffordd i Warsaw. Y mae uhasc pwysig iawn wedi ei arwyddo gan yr Ymerawdwr. Ar ol cyfeirio at ukase y 27ain o Fai, yr hon oedd yn eyhoed li maddeuant i'r Ymfudwyr Pwylaidd hyny ag oeddent wedi cvdnabod eu beiau ac wedi gofyn am ganiatid i ddychwelyd i Poland, y mae yr ukase presenol yn adferu i ymfudwyr politic- aidd yr boll hawliau o ba rai yr amddifadwyd hwynt, os ydynt wedi cymeryd mantais ukase 1856, ao wedi dychwelyd i Poland cyn coroniad yr Ymerawdwr presenol.

■— I —— MODHWY-BRIODAS LUTUER.— Y mao llythyr o Marbourg yndywedyd fod modrvvy-briodas Luther newydd ei chael alian, ei bod o aur syml gyda chroes mewn gemau, ao yn dwyn oddimevvn yr arys,rifiitcl,-D Martino Luthero Catharina Bora." Y mae cywiredd y fodrwy hon i'w amheu, gan fod desgrifi id1 o'r un gynwynol wedi ei roddi mewn gwaith a gyhoeddwyd yn 1741. ao mewn Uyfr- restr yn 1917.

I IBARDDONIAETH. i j ENGLYNION I'R HEN LANC. Yr hen lane ni rana ei wle II-A (lyne-ii Ni adwaena 'i rhinwedd A llefa mewn dull hyfwedd, Na lanwer cryd, byd, na bedd. Feudwy Ilwyd, ni fyn fod lieei,-o fynn Un fenyw'n gydmares,- Yn lle'r fun wella'r fynwes Eiddil brau, addola'i bres. Mac golttg ddiyingeleLi(I-iawn arno Yn ernes o'i waeledd; Ni cha un ylch ei anedd- Gwael ei wisg, a gwelw'i wedd, Cowarch. Eos WYN. r'Y OE Ri Ymlithra'r afon bur, Ar wely grisial clir, .o Rhwng 11 wyni fyrdd A'i gwedd yn llawn o awyr A'i sibrwd oil yn fwyn, Wrth lifo o dwyn i dWy" 1'r eigion gwyf?. ■'V Wrth edrych ar ei 1!? J A gwrando'i murmta ( O bryd i bryd, ty: Rhyw addysg im' a roes, Mai llithro mae fy oes, Drwy oddef llawer loes, I'r bythol fyd. Hi k o flwydd i flwyddj Yn gyflym yn fy ngwydd, Heb aros dim, Fel y dysglneriog li, A chwydda yn ei fri, Yn ebrwydd llifa hi Drwy angau llym. I'r dyfnder sydd o hyd » Yn llyncu oesau r byd 0 oes i oes; Ac er eu llyncu hwy, A rhoddi marwol glwy, Ei adlais ddyrcha'n fwy, I waeddi moes. Wrth i'r diweddaf d5n, Fy nwyn o'r fuchedd hon I'r ddieithr fan; Yn y lewygol awr, Wrth ado'r ddaiar lawr, I ddechreu'r eilfyd mawr, Beth fydd fy rhan ? Ai suddo byth a wnaf, Dan ddwyfol lid fycaf, I farwol boen ? Ai ynte esgyn fry, I blith y nefol lu, I chwyddo'r anthem gu I Dduw a'r Oen. HWFA MON. TREM AR DRE' FY NGENEDIGAETH. 0 ben y graig uchelfrig hon, Dros ddyffryn tirion tremiaf, Oddiyma draw i'r dwyrain dde, Ar Ddinbych dre' edrychaf. Mae ar y dyffryn yn ddiau Gain ryfeddodau anian; Ond tremio 'rydwyf, er mor wych, Ar Ddinbych, fy hen drigfan. Hiraethu bydd fy meddwl gwan Am wel'd y fan yn fynych, Ac felly mae fy nhueddfryd 0 hyd am fod yn Ninbych. 'Rwyf yma heddyw'n llawenhau Wrth ganfod muriau cedyrn Ei chastell sy* ar gadarn graig, Hen adail at Galedfryn. Fe'i darniwyd ef mae'n wir, mewn rhan, Er hyn mae'n gadarn eto- Rbyfeddu bum y gwyr a'i gwnaeth, Fel daliodd gwaith eu dwylo Y gweddill erys megys gynt, Er rhuthrwynt anrhaethol, A yrodd amo oesau ¡hyd, 0 barthau'r byd yn nerthol. Bu'r gwylltion fellt o gylch ei fur Yn prysur enbyd wibio, Wrth arch eu Llywydd, ar eu hynt Yr aethant heb ei ddryllio. Tebygol bydd ei dyrau of Sydd tua'r nef yn esgyn, I'w gweled eto oesau hir 0 fynydd.dir a dyffryn. Mi welaf adail eto'n bod- Ty'r Duwdod, hynod enw, Lle'm rhoed i ofal Tri yn Un, Yn blentyn egwan acw; Trwy'r ordinhad o drefniad Duw, I ddynolryw a roddwyd, Sef bedydd dw'r a gaed yn rhan I faban yn ei febyd. Yn enw'r Tad, a'r Mab yn nghyd, A'r Ysbryd Gl&n sancteiddiol, Felly y rhoes efe ein Rhi Ei air i ni yn rheol: Yr hyn a wnaethpwyd ar fy rhan, I mi yn faban yno, Eu dyled wnaeth fy rhiaint im', Nid a er dim yn an go'. Na, Dinbych fy hon gartref cu, Lie hynod sy is haulwen, Ger Dyffryn Clwyd, hyfrydol hardd, Ail ydyw i ardd Eden. Acw y ce's, yn faban bach, Mewn awyr iach anadlu, A dacw'r ddaear gynta' gaed Erioed i'm traed ei sangu. Mi troediais hi o gam i gam, Yn Haw fy mam ofalus- Trwy ei diwydrwydd hynod bj, Mi ddois i fod yn fedrus, I ddilyn fy nghyfoedion gynt, Rhai oeddynt gwmni hynod, Mewn llawen fodd o gylch y dre', Sef mangre hoff fy maboed. Er cofio am fy mam a'i Haw, Ni ddaw i'm cyfarwyddo Mewn un amgyJchiad yn y byd, Mewn ing neu adfyd eto; Terfynwyd ei blinderus daith, A dydd ei gwaith aeth heibio- Yn mhriddell oer y dyffryn du, Fy mam sy yn gorphwyso. Y ddwyfraich a'm cynhalient gynt, A'i dwylaw ynt wywedig, Ac yn ei mynwes hon o'i bodd Gofteidiodd fi'n garedig; A'r ddwyfron fu i mi er maeth, Rhai hyny aeth trwy angau, Yn dra gwywedig yn y bedd, Yr unwedd a'i holl ranau. Ac yno yn y carchar cudd, Y tafod sydd yn tewi, Yn mbett y ffordd sy dda gwnaeth bon Yn ffyddlon fy hyfforddi, I roi fy nghred yn Adda'r ail, Cawn felly sail i ganu, Pan el y byd i gyd yn dan, Ac anian oil yn drysu. Prysuro 'rwyf ar ol fy mam, Nid oes ond cam i'r gladdfa, Sef ty y llygredd, ceufedd, caeth, Lle'r aeth fy mam oddiyma, Hyd pan agorer dorau'r bedd, Mae'r allwedd gan yr Iesu, Ar fore caniad udgorn Duw, Y dof yn fyw i fynu. Llanclwy. JOlIN HUGHES.

Q1}tnthinattaut tiahasaut a Itotoutotlan ESGOEODD, Yn ddiweddar, boneddiges E. G. Salisbury, Ysw., A.S., Caerlleon, ar ferch. Meh. 3, yn Park street, Grosvenor square, Llun- dain, boneddiges y Mil iyr:ad H. W. Wynn, A.S., o'r Cefn, ger Llanelwy, ar fab ac etifedd. -2, priod Mr. Thomas Morris, gweithiau haiarn Eryri, Portmadoc, ar ferch. -1 priod Mr. John Williams, crydd, Rhyl, ar fab. Mai 29, priod Charles Hughes, Yow., Old Hall, Halkin, ar fab. RRIODWYD, Mai 30, yn Llanrhydd, ger Rhuthyn, Mr. Abel Roberts, Celyn, Llanrhaiadr, a Miss Mary Davies, Bathafarn. -30, yn Rhutbyn, Mr. John Edwards, Penybryn, Llanferes, a Mrs. Barbara Jones, Brynhaidd, Van. armon yn Ial. -21, yn nghapel yr Annibynwyr Rhuthyn, gan y Parch. J. Wynne (T.C.), Mr. Thomas Parry, Tan- ywaen, Llanrhaiadr, a Miss Jane Hughes, Rhewl, Llanrhaiadr, ger Rhuthyn. -29, yn Llanbadarnfawr, Mr. John Evans, siler llongau, a Miss Williams, merch Mr. Richard Wil- liams, asiedydd, Aberystwyth. -31, yn Abergele, Mr. John Jones, Abergele, a Miss Hannah Morris, St. George. -25, yn Llandysilio, Mon, Mr. Robert Morris, Ynysygof, Caergybi, a Mrs. Jane Jones, Caergybi, gynt o Kingstown. Meh. 5, yn Aberflraw, Mr. William Jones, crydd, ac Ann, merch Mr. Lewis Hughes, grocer, o'r un lie. -4,)'n y Cygegr, Alostyn, gan y Parch. Hugh Pugh, Mr. George Sidley, Oxton, swydd Gaerlleon, a Miss Alice Pedder, ail ferch y diweddar Thomas Pedder, Ysw., Scale Hall, Lancashire. -5, yn eglwys Llanllechid, gan y Parch. E. Lewis, Mr.William James, Carneddi, a Mrs. Susannah Roberts, Cwlyn, y ddau o'r plwyf uchod. -5, trwy drwydded, yn Sammah, gan y Parch. H. Morgans, Mr. Richard Thomas, Gelli, Llan- brynmair, a Miss Margaret Morgans, Cwnimeidrol, Cemes. I 4, yn ngbapel Dinbych, trwy dmydded, gan y Parch. T. Gee, Mr. Daniel Williams, o I.amwst, a Miss Parry, meroh henaf Mr. William Parry, Swan, Dinbych. -2, yn nghapel yr Annibynwyf, Dinns Maw. ddwy, gan y Parch. David Davies, Penygraig, Mall Wyd, Mr. Rowland Lewis, Tanybwlch, a inliss Catherine Jones, Tanycelyn, gef Dinasmawddwy. Mai 26, yn nghapel y Trefayddion Calfinaidd, Conwy, gan y Parch. John Evans, flansantffraid, Mr. John Williams, y Meddiant, Llansantffraid a Miss Morris, o'r Glyn, Llandrillo. yn eglwys Llanllechid, gan y Parch. Evan Lewis, curate, Mr. William Parry (Llechidon), Car- neddi, ger Bethesda, a Jane, merch Mr. Ellis Pariy, Cwmyglo, Llanrug, ger Caernarfon. t I BU FARW. I Mai 29, yn 19 oed, Miss Williams, merch hysaf y < diweddar Mr. William Williams, oriorydd, A)bry-s twyth. -31, yn Aberystwyth, wedi cystndd byr, Miss Ann Morris, o Bentrawd, ger y DrefnewyM, d 29. Sarah, gweddwy diweddar Mr. Soc.1, High Street, Llanelwy, oed S3. -28, oed 36, Celicia, merch, ieuangaf T Hargert, o Lanfaes, Aberhonddu. oed 64, Mr. John Rowland Mem a Town.  -30, oed 69, Jane, gweddw y diwea Mr. John —? ?th, ntorwr, BeaumaTIS. —°3, oed 66, Xr, P,,ger Owen, o. Dyddynceicyn, ^mrpwllgwyngyllv Mon. -31 yn nhy Mr. John Edwards, Danger, Mar- merch y diweddar Mr. William J iaes, brethyn. iaerfyrddin. —27, o'r croup, Catherine, merch William a Mary Edwards, Llanerchrigog Arms, oed 2 flwydd. -15, Mr. Morgan Thomas, Babell, Mynwy, yn 81 mlwydd oed, wedi bod yn ddiacon defnyddiol iawn gyda'r Trefnyddion Calfinaidd am yspaid maith o flynyddoedd. Adwaenid ef yn agos ac yn mhell fel Cristion cywir' a gwresog, ac fel swyddog hynod o ymroddgar a chymeradwy yn eglwys Dduw. Bu ei dy am lawer o flynyddoedd yn fangre gartrefol i gen. adauyr efengyl, ac eniliodd iddo ei hun radd uchel am haelionusrwydd tuag at bob achos da. Cadwodd ei fywiogrwydd dihafal gyda chrefydd hyd y diwedd. Meh. 2, wedi cystudd maith a pboenus, Mr. David Rowlands, grocer, Caernarfon, oed 76. 5, oed 13, Harriet Louisa Roberts, merch y diweddar O. Roberts, Ysw., Dinas, Llanwnda, ger Caernarfon. -2, yn 2 flwydd oed, unig ferch y Parch. E. Williams, gweinidog yr Annibynwyr, Dinas Maw- ddwy. -5, Mrs. Margaret Harding, Wyddgrug, oed Ul. -2, David, mab Mr. William Morris, Bontuchaf, ger Bethesda; oed 6. Yr oedd y teulu yma wedi claddu dau blentyn o'r blaen tua thair wythnos yn ol, un cyn hyny, tua thair blyneddyn ol, a thri o fewn eylch pythefnos tua saith mlynedd yn ol.

Z HAINT YR ANIFEILIAID. Dywed gobebydd yn y "Mark Lane Express," "Fod teimlad cyffredinol yn mhlith Amaethwyr, fad yrhaintyn cyflym agosau; os felly, y mae rhag- flaeniad yn well nag iachad," a cbyda hyfrydwch yr wyf yn gwneuthur yn adnabyddus, trwoch chwi, feddyginiaeth, yr hon i'r byd amaethyddol sydd yn anmhrisiadwy, ac i Gymdeithas Yswiriad Anifeiliaid xioo,ooo. Cymerer o Common Sulphur 4:1 I Barbadoes Tar .43 Dragon's blood .13 Cymysger yn dda, a rhodder i bob anifail mewn peint a haner o griwel cynes. Os ydyw yr anifail yn ieuanc, gwna haner y swm y tro. Mewn tri diwrnod adnewydder y dogn ac ar yr ail ddiwrnod ar ol yr ail ddogn, rhodder 4 wns o glauber salts mewn dwfr cynes. Dyma feddyginiaeth rad ac effeithiol. Dylai cymdeithasau amaethyddol a chlybiau amaethwyr ddosbarthu yr holl deyrnas yn daleithiau; penodL golygwr i weled fod i bob perebenog anifeiliaid gaei ei orfodi i arfer moddion i atal lledaeniad yr afiechyd echryslawn hwn; ac os na chynorthwya y Ilywodr- aeth, neu i amaethwyr yn bersonol fabwysiadu y feddyginiaeth lion, am ei bod yn rhad ac yn syml, wel, yr ydych chwi a minau wedi gwneuthur ein dyledswydd, heb aros am ddychweliad y Proffeswr I Simonds o Awstria a Poland, ond myned i weithio ar unwaith yn ol y drefn dda Seisnig.

I AMRYWIAETHAU. LLONG FLAENLLYM (clipper) NEWYDD AM AWSTRAL- IA.—Cawsom yr hyfrydwch yr wythnos ddiweddaf o sylwi fod Mri. H. T. Wilson & Chambers, perchen- ogion Llinell y White Star" o Longau Blaenllym Prydeinig ac Awstralaidd, diweddar y Llythyrgod Freiniol wedi anfon allan ei llong ardderchog y Titan gyda 600 o deithwyr ar y 22ain o Fai, a'r Ben Nevis" gyda 440 o deithwyr ar y 27ain o Fai. Hwylia y llong glodfawr y White Star ar yr 20fed o Fehefin gyda GOO o deithwyr, a chanddi bron bob lie wedi ei gymeryd; a'r Miles Barton ar y 27ain gyda 250 o deithwyr. Maent wedi ychwanegu at eu mintai ardderchog y Monarch of the Sea," Cadben Burgess, yn rbestru 2,240 o dunelli, a 5,000 o deith- wyr. Gwelir rhai manylion eraill o berthynas iddi yn yr hysbysiad yn ein colofnau heddyw. Y mae yn lefiathen o long, ao ystyrir hi yn un o'r llongau penaf a anfonwyd erioed i'r mor am ei holl gyfleusderau a'i chysuron i deithwyr. Y CYNGRAIR CENEDLAETHOL DIRWESTOL.— Cynaliwyd cyfarfod blynyddol aelodau a chyfeillion y sefydliad hwn nos Fercher, yn Neuadd Exeter Mr. George Cruikshank yn y gadair. Darllenodd yr ysgrifenydd yr adroddiad, yr hwn a roddai banes siriol am weithrediadau y Cyngrair am y flwyddyn a aeth heibio. Mae y sefydliad hwn yn gyduniad o'r Gymdeithaa Ddirwestol Genedlaeth- oi, a Chyngrair Dirwestol Llundain. Y mae boneddiges o'r enw Miss Sarah Wedgwood wedi gadael X200 yn glir o bob cyllid i'r sefydliad. Areithiwyd gan y Parchn. Mr. Robinson, Newman Hall, LL.B., a'r Aurh. Neal Dow. CODIAD YN Y PRIS.—Yn Westminster dirwy- wydbachgen 15 oed o 10s. am fod yn feddw, ac ymosod ar yr heddgeidwad. Wedi y dirwyad daeth ei fam i'r llys i dalu y dirwy. Amlygodd syndod at y swm, a meddyliai fod rhyw gamgy- meriad. Deg swllt am feddwi," ebai hi, 11 yu- fydrwydd ni thelais i erioed dros bum' swllt yn fy holl fywyd Cymerodd rhyw walch ddyn meddw a rhoddodd ef mewn arch, gan osod y cauad fel y gallai ei godi, rhoddodd et mewn mynwent, ac arosai i weled yr effaith. Ar ol ychydig amser gadawodd agerau y ddiod ef, a chan fod ei le braidd yn gyfyng eisteddodd i fyny, ac wedi edrych o'i am- gylch Ilefodd Wel, y fi yw y cynta' sy' wedi codi, neu rwy'n ddiweddar ofnadwy." GENOA.—Y mae dinas Genoa newydd ddianc perygl difrifol. Yr oedd naw can' carcharor y bagne wedi llunio ymgais i ddianc, ond yn ffodus darganfyddwvd eu bwriad mewn pryd. Suddwyd y ddinas i arswyd mawr fod y carcharorion wedi bwriadu gwneuthur yr ymgais, fel yn 1849 yr yingeisiwyd at ystryw, ac y cyflawnwyd pethau dychrynllyd. ANWYBODAETH DDYCHRYNLLYD. Adroddir mewn cyhoeddiad o Charlotte, N. C. fod Nugent, crach feddyg'yn y gymydogaeth hono, wedi bod yn yr arferiad o ysbeilio beddau i'r dyben o ddyfynu defnyddiau meddyginiaethol o gnawd ac esgyrn cyrff meirw, ac yna eu Ilosgi. Darganfyddwyd ei drosedd, ac yr oedd y bobl am weinyddu cosp derfynol arno, ond cawsant ef yn marw, un ai trwy gymeryd gwenwyn nen ymhel a chyrff meirw. Cyn iddo farw cyfaddefodd ddadgladdiad unar- bymtheg o gyrff; yr oedd ganddo y gred or phwyllog y gallai gael dvtyniad ( extract) trwy ferwi yr iau, a welliiai afiechyd yr iau, ac an- hwylderau eraill. Yr oedd ganddo gynorthwywyr a'goruchwylwyr i werthu ei gymysgeddau echry dns. DARGANFYDDIAD GUA.NO.-Darganf 'yddwyd cyf- ran o guano yn ddiweddar ar y Keys (Cayos) cysylltiedig ag ynys Cuba ar ei hochr ddeheuol Dywed y Madrid Gazette :-Yr oedd y sampl a roddwyd dan ymchwiliad yn sylwedd, a chymer yd canlyniad ei ddosraniad defnyddiol, yn cynwys sulphate of lime neu gypsum, arwyddion o halen neu chloride of sodium, phosphate of lime, gyda oxide of iron, carbonate of lime, gydag arwyddiou o magnesia, silica a fiilicate of iron, defnydd peir- ianol llysieuol a dwfr yn gymysgedig yr oedd y dosraniad symawl yn dangos fod y sulphate of lime ac olion halen yn myned i'w gyfftnsoddiad yn ol cyfartaledd 40 rhan.mewn 100, y phosphate of lime yn ol 20, a'r carbonate of lime yn ol 12, y silicia a'r silicate 2. defnydd poirianol llvsieuol 6, y dwfr a'r golled 20 rhan. Y mae Mr. Casaseca yn dra cbyfiawn wedi galw sylw at gydmaarieth y dosraniad hwn a'r eiddo guano Peru, a'r hwn yr oedd y sampl yn dra gwahanol, gan nad oedd yr olaf yn cynwys uric acid, urate of ammonia, am- monial salts. Tra nad ydyw cyfartaledd dosran- iad defnyddawl guano Pent yn rhoddi dim sulphate of lime. y mae y sampl a ddosrvwyc1 yn cynwys dim llai na 40 y 100 o'r sylwedd nwnw, ac y mae i sylwi arno nad oes dim guano eto wedi rhoddi gypsum, ar gyfrif hyny ystyria Mr. Casaseca ei hun yn awdurdodedig i'w ddynodi yn gareg galch- aidd. Oad y mae Mr C. or hyny o'r farn fod y sylwedd hwn i'w ystyried yn wrtaith mwnawl o ddefnyddioldeb mawr o gypsum a gynwysai, ac i raddau uchel iawn vn ddsfnyddiol iawn mown desgrifiadau neillduol o ddiwylliant. nid llai nag ar gyfrif y cyfartaledd nodedig a gynwysai o phos- phate of lime, un o'r gwrteithiau mwnawl goraf sydd yn adnabyddus. Y GENADWRIAETK FEWNOL. "DroOELF A RHEOLEIDDIO, NID DiNYSTRio.—Y mae yn Ger- many drofniant mawr a adnatiyddir wrth yr euw y Genadwri Fewnol" yr hwn sydd beb ei gyffel- yb yn amrywiaeth a helaetbrwydd ei wrthddrychau crefyddol. Yr hyn ydyw y trefniant hwn i dy. I wyllwch yebr iy??w, ydyw cyfundraetb gySredinoljy Prr ? loMoway o oruphw?iMtb- au meddygoti'wgweo?dau corphoro fe?ymao y sefydbad Ge "manaMd yi?gwasga?ttr?y M?yfr- ^ylch-wertha clyddariwch' c?Mdol i gw!1, feHy y me ,gomebwyh r WyT aj wyr8'Wurych l?'wyr y a:Y,8arwr diHinobwnyn [ cynygii gteiSon pob tiriogaetb. Y mae i fedóyJW8"bau mor alluog í ]ywodraethu afiechyd, ac i du. gelu ae estyn emioes ag ydyw eu traethodau a'u homiliau hwy i atal troaa?'* i gynyddu rhinwedd. Cenadwriaeth fewnol ydy" ei un yntau hefyd, canys nid oes amhwyldeb meyflol" nad yw yn. rhoibi fynu i'r iaeth fwyaf ncrfhol ac anffa-eledig ac eto y af o bob dyginiaeth, peleni Holloway. Y mae yn debygply gellir olrhaia hifreav martroldeb a ddirofd yn mhlith cenedl eildiedig i annw a tP.- ,eulusedig y cyllk I U eiriant tyner a nhwyaig yti. ct aw- qn yn (-1dychrynyd. Y qggpgordd Haw, a angen m arm; yn vith- r ac yn dlnystiilt °} cael ae; y?. ? yntar? ? ? mewn? ? Ymae ?._??? ?  r .:f.ifá.o. 01 &. ú., PrO. ei bOI. ProtflsSS^Wl^a^V^mae ei bel^, wt^Tfc eyf&anso i yn unig o syed?au Ilysie yn cyrhaedd ac yn cmoli elfenau a I dinystnol a.6ec?yd yn yr byli?&u a??fe?atdd gydarbn cy?ym- der ag y mao ?oleum yn ymlid y tywyllwcb. Y mae iddynt fetha yn anmhosiblwJdd aeryH?w!. Ac nid hyn yw y cwbl. Gwet?sdant fel Q.Tf- nerthydd, gan adfem ir cyUa ei ?yW?*?' y? cynhenid, cryfhau y cyfansoddiad, a tby"nt bywiogrwydd adnewyddol i bob peirialt marw- aidd. Yr un mor llesol ydyw enaint Hdloway Yis mhob anhwyldeb allanol, a'r rhai a ymørphWvs- ant ar ei ddwy feddyginiaeth fawr efF dan in allan bob darpariadau meddygol eraill, ni obant allan byth fod eu hyder wedi ei gamroddi.-Pau.. sylvanian Enquirer.

Ychydig o welliantau gan Ymborth lievalentia Arabica Du Barry:— Gwelli ant 48,61.5.-Plymouth, Mai 9fed, 1851. ■ Yr wyf am y deng mlynedd diweddaf wedi bod yn dyoddef oddiwrth anghylldraul, pen guriadau.ofnusrwydd, iselder YI- pryd, anhunedd, a lledrlthoedd, ac wedi TIyneu swm angbrei- adwy o gyfferi heb eamwythad. Y mae yn hyfryd gmvff ddweyd fod eich Y mborth chwi wedi fy iachau, ae yr wyf yn; awr yn mwynhan gwell iechyd nag a gefais am lawer o By. nyddoedd a aethant heibio. J S. Newton, Masnachydd.

MARCHNADOEDD A FFEIRIAU CYMRU. HENFFORDD (Dydd Mercher diweddafl.- 0 Wenith cyflenwad gweddol, gwerthiad parod am o Is i 28 y chwarter uwch na'r farchnad ddiweddaf; oocb 58s i 60s gwyn 62s i 63s. Haidd yn dra phrin- gwerthiad parod am brisiau blaenorol. Gwerthiad rhydd am brisian blaenorol ar ffa, pys, a cheirch. CAERNARFON, Mehefin 6.—Yr oedd y farchnad heddyw yn bur boblogaidd gan ei bod yn Sadwva setlo, ond ychydig o fasnes a wnaed mewn vd, y prynwyr yn ochelgar rhag pryna gan fod y prisiau yn debyg o ddjfod yn is. Gwenith 68s i 70s, haidd 385 i 42s, ceirch 27s i 29s y peg. Ymenynffresllcil4 eto hallt 10c i 11e-y pwys. Wyau 10 am 6c. Pytatws o 7c i 8c y stone, 2 lb. am lc. ABERGWAEN.—Cyflenwad cymedrol o dda corniog; ymofyniad prysur, prisiau uchel am rai da, y rhai gwaelaf yn dra isel. Ychydig o gefylatt ar werth. prisiau yn uebel. Ychydig o ddefaid, y fasnaeb ddim yn wertb sylw. Dydd Mawrth yr oedd cyflenwad da "yn ffair y moch, a chliriwyd hwy ymaith yn gyaar am brisiau tra uebel. CROESOSWALLT.-Cyflen da o ddefaid ae wyJt gwartheg a lloi, a chyfartaledd cyffredinol o fathom eraill; cryn nifer o brynwyr, a cbryn lawer o stocya newid dwylaw am y prisiau canlynol, cig eidion a chig defaid Cie i 7c oen 7jc i 8c; a chig llo 6c y pwys. CAERFYRDDIN.—Cynaliwyd un o'r ffeiriau pwysicaf yn y Deheudir yn Nghaerfyrddin ddyddiau Mercher a Ian diweddaf. am geffylau da a moch, yn onwedig am gcflylau ac ebolion, o ba rai yr oedd cyflenwad mawr. Yr oedd yr arddangosiad o ran rhifedi, ao- sawdd, a chyflwr yr oraf o fewn yr ugain mlynedcl diweddaf. Llawer o borthmyn o wahanol barthau Lloegr yn bresenol, ond oherwydd y prisian uchel a ofynid, ychydig mewn eydmariaeth a werthwyd nes i'r gwerthwyr ostwng eu prisiru, pan werthwyd niferi mawrion am brisiau tra uchel. Yr oedd yno y nifer arferol o anifeiliaid cadw, ychydig iawn o ychain teirblwydd, ao anifeiliaid tewion; ymofyniad prysur. a gwerthwyd y rhai oeddynt gymwys i deithio am brisiau blaenorol. Cyflenwad mawr o wartheg a lloi, ymofyniad gweddol am danynt am brisiau uchel; cyflenwad llawn o bob math o foch ymofyniad prysur am brisiau boddhaol i'r gwerthwyr.

MARCHNAD LLUNDAIN Mark Lane, Dydd Llam, Meh 8. Mewn Gwenith cartrefol a thramor yr oedd v fasnach yn araf. Mewn blawd, nid oedd cyz newidia i'w weled yn y tram or, na'r hwn a wnaed yn y dref; ond yr oedd y rhai o Norfolk wedi gostwng i 43s. y sachaid. Yr Haidd goreu tramor mewn ffafr am lawn brisiau blaenorol. Yr oedd pryniad rhwydd ar Geircb. Ffa yn cael eu cynal i fyny yn dda. Pys moch yn anarferol o uchel oherwydd eu mawr brinder; dim codiad yn y rhai i'w berwi. GwBWITH, Lloegr, gwyn, newydd «. 49 0 68 0 Lloegr, coch newydd 48 0 62 0 TramorCyfandirEwrop 50 0 81 0 HAIDD, at Fain .26 0 32 0 CBIBCH, Lloegr .21 0 32 (J Scotland 20 0 33 0 ¡werddon ,19 0 31 0 FFA, Lloegr as 0 38 0 Tramor 86 0 45 0 Prs, Lloegr, gwyniou .4$- ft 44 0 bryvhion .42 0 46 0 PSIUIBD,goreu, y sach o 280 pwys.,51 0 52 0 yr ail 44 0 47 0 America, heb suro, y baril.. 3-17 0 35 0

MARCHNAD GWLAN LIVJtRPOOL, Meh 6. Yr oedd ymofyniad cymedrol am wlan o'r Uch- eldiroedd, ond y mae cyn lleied o bono fel y mae yn anhawdd cyfarfod ag ef, ac yr oedd prisiau uchel yn cael eu cadw i fyny yn dda. Gwlan Gwyn o'r U eheldiroedd-dim yn y farchnad. Gwlanau Cheviot a chroesedig yn ffafr y prynwyr, 1 gan fod y gwerthwyr yn dymuno clirio ymaith cyn y cneifiad newydd. s. d. s. d* Laid Highland Wool, per 241bs 16 0 17 0 White Highland do. 18 6 20 0 Laid Crossed do. unwashed 18 0 20 6 Do. do. washed 20 0 31 6 Laid Cheviot do. unwashed 23 0 22 6 I Do. do. washed 23 6 28 0 White Cheviot do. washed 32 0 40 0 j|

MARCHNAD YR YD LIVERPOOL, ? u. Dydd Mawrth, Meh. 2. Nifer dda o brynwyr o dref a gwlad, ymofyniad gwell am wenith yr un at ddefnydd cyffredin wedi t adenill y colliant ddydd Gwener, ac yn cyrcbu Uavn I brisiau wytbnos i heddyw. Ychydig o ymofyn &Tn  flawd, eto dim tuedd i ostwng y pris. Cryn ofyn am f| geirch i'w ddefnyddio gartref, ac i'w anfon ar led, yr un bris a wythnos i heddyw. Ffa a Haidd heb dynu I Ilawer o sylw, heb gyfnewidiad pris.. L d, d GWENITH, Lloegr, gwyn y 70 pwys 9 0 10 2. coch 8 9 9 3 Iwerddon 8 9 9 6 f Tramor, Cyf. Ewrop 7 0 7 8 Unol Dal. a Can. 9 0 10, (I; HAIDD .y grynog 44 048 O Tramor .f 4 0 5 4 Ceirch. Lloegr i^. ,.y45pwy$.. 3 10 4 4 Iwerddon ■ 3 11 4 0 i- Tramor 0 0 0 « FfaLloegr.. y Grynog Ymhcr 41 0 45 0 Iwerddon a'r Alban 41 0 42 0 Tramor 39 6 41 0 Pys, ili- herwi, gwynion, 40 0 43 0 Ti-amor 44 0 0 0 -1: PEILLIED, goreu.y sach o 280 pwys,. 45 0 46 0 yr ail 4-2 9 4,3 0 Yspaenig. v. 59 0 60 0 America .vbaril 0 196 pwys.. 31 0 83 0

LONDON CATTLE MARKET. Comparative Prices of corresponding weeks to 1866 1857. Per Bibs, to sink the Offals. 1 Meb. 9, 1856V Meh. 8. 1867. s. d. s.? d. s. d. 8 d. Coaw & inferior Ba&As 3 ? to 3 10 3 2 to 3 4  Second quality, ditto ..40 4 2 3 6 8 10 i'?me large Oxen 4 4 4 8 4 0 44 Prime Scots, &c 4 10 5 0 4 6 4 10 t? Coarse & inferior Sheep 4 0 4 2 "0 3 4 jSj Second quality, do. 4 4 4 8 3 6 40?' Prime coarse,wooled, do. 410 5 0 4 2 4 8 Prime Southdown, do.. 52 544 10 50, Lambs 5 0 tI 0 5 8 6 8 i Large coarse Calves 4 I) 4 10 3 10 4 10 Prime small, do 5 0 5 4 5 0 '5 2 Large Hogs. 3 2 4 0 3 8 4 2 Neat small Pojkers 44 4 8 4 4 5 0 ■a—9 LIVERPOOL. i Printed and Published by JOHN LLOYD, at his residence, 11, St. Anne Street, Liverpool, Wed- uesday, JUNK 10, 1857. j