Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

9 erthygl ar y dudalen hon

-! -? "-I ..;. I y GYMDEITHAS…

.M^SURAU YD.

ABIAETif YPDIAETH.

An H.

-I IY GYXaDLEDD W.r:ry! 1QGAETHOL…

OLIVER CROMWELL. I

AMRTVIAETH A U .

Advertising

I Y SENEDD YMERODROL. I

Rhestrau Manwl, Canlyniadau a Chanllawiau
Dyfynnu
Rhannu

hystyried gyda chynllan cyffredinol diwygiad. r dymuoai ddweyd fod y lheithsgrif hon yn dwyn I perthynas & hawliau yr etholedigion, ac nid yr I etholWyr—>mewn gwirionedd yr oedd Arglwydd Palmerston ei hanari wedi dwyn mesur i mewn yn v dwyn cyaylltiad a'a hawliau, sèfrhejthsifyllwõn. j Ynol y rheith-gr f hon, nid oedd oad an osod J aelodau Seaeddol Lloegr ar yr ua tir a rhai Ysgot- land. Syr G. Grey, keb ddatgan-si, tarn ar deilyngdod y mesur, a wrthwynebai yr ail ddarlleniad ar y tir, mai [I gwell oedd oedi y mater hyd y Senedd-dymhor Desaf. Mr. T Duncomba a ddywedai, ei fod yn ymddan- gca iddo ef yn athrawiaeth newydd, nad oedd cyn rychiolwyr y bobl i dda'Hen eWest?o ?w/Mad y gynrychiolaeth. Sut yr oe? p:ïf'eidi oog i wybod muniadau y bobl ond trwy laiseucywyehiolwyr. Yr oeddent yj> <vr yn boeth oddiar etholfeydd (chwerthia?. Y'' oedd oediad.yn "Sgfyglu*. Yr oeddga?Sened?au me?htoa ?gga*n gwae 1, Be yo mhen Otydi? o ".)'yd.. OdLw yr ae jlatt rf nrwynMadau. ÖnT p oedd el t ya awj y ewaai M L. ?? "?? I- r.. Grea, dywedal ?'? yo hoUol gydsynir Mi- —■' ,iynas 4'r g '-v?' ?t ? ¡ 1118 T I F. P   0 :¡' ;,Y:,1"r.. n. ¡,Vf R,  < TP G CHEAT* 'A- j TB 1'; CH¡;:AP ,< r 1\ t E'AR}, ;<;¡ I ?e4i. Yree? d-?t a" eviatiwn jwygiad* o ryw ne?th i'w gMl y ??a< *ai, Wrialki y ?oU o'u ha?Met i'w ea&-oedd ?M!? hyny yn barna n'M gwell oe??Mio mesur &l<myrpM<Molheao. AdgoSaiyra?odMrhydedd. us Oi wglwyddi-th (P?BierBton) fod penran tebyg i'r yhetthtgnf bteaen'.l yn y bil a ddyg"Td I mewn yn MM BM y Uywodfteth, o ba ua yr oedd yr aelod tHMhydedAm yn a?od? :<■, Ittumodd v Tv. a chafwyd O blaid yr ail ddarlleniad j 1 H?Yi?y  'ty.nr.lg'1. Mwvafrifvn erbvn 59 "-n  v ;r • wfr- Arglwydd Robert Grosvenor wrth weled teimlad yTy, a dynai ei gynygiad yn ol mewn perthynas i dalu costau etholiadau. Mr. Daneombe o-herwydd yr un rheswm a dynai ei gynygiad yn ol, am ail ddarlleniad ei fil mewn perthynas i YIT" frestriad etholwyr. Gohiriai y Ty tua hanar awr wedi pump o'r gloch. I DYIDD IAu.-Mehefln 11. I Wediilaaws o fan orchwylion gael eu cyflawni, galwai Mr. Wase sylw y Ty at gyfrifon Duciaeth Lan- caster, a chynygiai anercbiad am gael hysbysiad o'r holl fanoriaethau Wr etifeddiaethan perthyool i'r Goron yn hawliaeth Duciaeth Lancaster. Dangos- odd yr aelod seneddol y gwastraff mawr oedd ar segur Bwyddau yn y Duciaeth, ac ar hen ffurflau ag oeddynt yn warth i'r dyddiau diweddaf by a. Wedi Tcbydit: o ddadleu cydsyniwyd i'r cynygiad. Qweinidogion Protntanaidd Bengal, I Mr.Kinnaird a gynygiai y penderfvmadau canlynol, oddiwrth yr hyn a hysbyswyd i'r Ty hwn ei fod yu ymddangos nad ywgweinyddiaeth bresenol taleithiau Bengal yn dyogeln it boblogaeth fanteision llywodr- aeth dda, ond fod corph y bobl yn dyoddef gormes mnnghyffredin oddiwrth yr heddgeldwaid, a diftyg gweinyddiad priodol cyfiawnder: Fad y Ty hwn yn barna mai dymunol fyddai i lywodraeth ei Mawrhydi ddefnyddio mesitmu dioed i gael allan wir sefyUfa gymdeithascl y bobl, a ehael allan pa fesnrati sydd wedi xsaal en mabwysiadu mewn canlyniad i'r gormes o dan ha un y mae lluaws mawr o'r taleitbian isaf yn dyoddef, ac yn fwy neillduol gyda golwg ar y gyfun- drefn o dirfieddiant, sefyufa yr heddgeidwaid, a gweinyddiad cyfiawnder; a hefyd fod y cyfryw ad- roddiad i gael ei osod ar fwrdd y Ty. Er cadarnhau ei gynygiad dywedai fod yo India gan mil o Ewrop eaid, a cbyfrif y milwyr ar gyfor cant a haner o til- iynau o bersonau, ac nad oeddem yn dal ein gallu end trwy ein benw, ac o ganlyniad ei fod o bwys mawr i ni lywodraethu yn dda. Aeth yn mlaen yn bur faith i sylwi ar gwynion y deisebwyr, ac wedi iddo ddarfod gwosed yrngais i gyfrif y Ty, ond rhedai ychydig o aelodau i mewn, ae achubwyd y mater rhag, y digwyddiad hwnw ddisgyn iddo. Mr. Dunlop a gadarnhai yr hyn a ddywedwyd gan y deisebwyr, a nodai y gormes ofnadwy yr oedd pobl Bengal yn ei ddyoddef c dan y lly wodraeth Brydoinig mewn canlyniad i lygredigaetli a gormes yr hedd- gaidwaid, a'r boenydiadga prferid taag atynt. Mr. Yernon Smith a ddadleuai nad oedd dim aog- enrheidrwydd am ymchwiliad pellach, fod hyny ag a ellid ei gael allan wedi ei gael, ag yr oedd y llywodr. aeth yn addef 11aer o'r drygau y cwynid o'u her- wydd, ac yn gwneyd yr hyn a aUent tuag at eu symud. Nis sallesid diszwyl mwy na hyny oddiwrthynt. Nid oedd yn meddwl y byddai dirprwyaeth i India yn llesol mewn un modd. Yr oedd y cenhadon Protes tanaidd yn eu deiseb yn dweyd mai ofieiriaid y bobl oeddent felldith y wlad, ac wrth edrych ar sefyllta bresenol India, yr oedd yn gofyn ai v cyfryw berson. au oedd y rhai eymhwys, gyda'r fath iaitti yn eu geneuaa, i ddechreu dirprwyaeth ymchwiliadol. Yr oedd yramser am ymchwiliad drosodd, a'r amser i weitbio wedi ciyfod. Syr JSrdeine Perry a faroai y dylid talu sylw mawr lawn ifarn y cenaadoa,y rhai oeddent ya meddu y erfleuaderau goreu i wybod ansawdd y wlad. Barnai efe fod y cenhadon yn haeddn cefnogaeth union- gyrchol y lly wodraeth; ond yr oedd yn gwybod f id rhai bonedwyr yn y Ty hwnw nad oeddent yn ffafr- iol i'r eenlradon (chwerthin), ond nid oedd eu tyøtiolaetb;ynaigwerthfawr er hyn. Pleidiai efe y l eynygiadt I Arglw3«dd J. Russell a gydolygai mai amser gweithio ydoedUl hi bellach;.a(- nid amser chwitio. Barnai hefyd nad doeth oead i'r Ty basio penderfyniad yn condemnlo ilywodraeth India mor gyffredinol. Tra yr oddd yh,addef'llawei o'r drygau nad oedd yn meddwl ysyafadid hwynt trwy basio penderf/niadau mor dang. Hyderai nad arbedid nnrhyw fesuraq. er syttin4 y drygaa yn nglyn d'r heddgeidwaid a drygaa eMill. Yr oedd yn dda ganddo fod y mater wtdi al ddwyn gerbron, ac oddiwrth yr hyn a wyddai am 1* Jaeth India, nad oedd yn meddwl y byddai An r. harodrwydd i wneyd yr hyn oedd ya angen. rheidiol. — Mr. Mangles ar ran y Bwrdd a ddywedai na safai un yityriaeth o gynildeb ar en flordd i Toddi i bobl Bengal y gyfundrefn oreu o weinyddiaeth ac o hedd- geidwadaeth ag oedd yn bosibl. Barnai na ddylai y cenhadon ymyraeth ya achosion y Ilywodraetb, er fod gauddo-of bob parch iddynt ar yr un pryd. Beiai ychydigar nodweddiad y Bengaliaid, addefai lawer o'r drygau, y cwynid o'u plegyd, a therfynai trwy ddweywim arbedid na chost na thrafferth er cael UywodwaA dda, a gweinyddiaeth dda yn Bengal. Mr. Ayvton a farnai nad oedd dim yn tueddu mwy iatalficdMoiad CnsUonogaeth yn India nag ymyr. aeth f freahftdon mewn politicaeth. Yr oedd bodol- aeth llawer o ddrygaa an ferth yn India yn cael ei addef, ond yr oedd y drygau hyny yn eodi oddiwrth yr amgylchiad cyffredinol fod 38,000 nea 40,000 o Saeson yn galki myned i'r wlad, cymeryd cyllid, a dal y bobl mewn darostyngfad. Yr oedd efe yn meddwl- fod yr arnaer wedi dyfod pan y djlid ysgubo ymaith yr "ynfydrwydd annealladwy" hWDw-Llys y Cyfarwyddwyr ymaith, a bod Brenhines Lloegr i gymeryd Ilywodraeth aniogyrchol ar ddeiliaid In- diaidd. Mr. Kinnaird mewnymoBfcyngiad i awgrymiad Arg. John Russell a dynai ei gynygiad yn ol. Mr. Hadfield a wrthwynebai i'r cynygiad gael ei dynuyn ol mor ddireswm, gan fod y pwno yn dwyn perthynas a sefyllfa un ran o ahwech o boblogaeth v byd. Yroedd efe yn penderfynn rhana y Ty ar y ewestiWn. Fellyfe rftnwyd y Ty ar ol ychydig o siarad pell- ach; ond collodd y cynygiad trwy fwyafrif o 119 yn erbyn 18 Wedi myned trwy rai gorchwylion ereill, gohiiiai y Ty tua haner awr wedi deuddeg. DYDD Gweker.—Mehefin 12. Cyflwynai Major S. Knox ddeiseb y diweddar Gatr. awd Eidalaidd yn ewyoo fod y Ilywodraeth wedi tori amod a hwynt. Mr. G. Dundas a gwynai o herwydd yr annghyf. leusderau oedd yn bod yn Mhalas St. James ar ach- lyanron derbyniadau y Frenhines o foneddigesau y brifddinas, ac addawai 'I Syr B. Hall (yn nghanol arwyddion o anfoddlon. rwydd y Ty) i fyned i draal o newid ychydig ar y palas er ei wneyd yn fwy cyfleus. Wedi myned trwy, rai goreh "ylion pellach, ym- ffnrfiodd y Ty yn bwyllgor o adgyflenwad, pryd yr hysbysodd Mr. Wilson y rheswm dros yr ychwanegiadau yn y Gwasanaoth Cartefol. Yr oedd v costau hyn wedi ychwanegu er y flwyddyn 1838 o £:93,()OO i £ 6,72i, 000. Ond yr oedd yn angenthei,iiol cofio'fod lluaws o gostau wedi ea trosi .lwvddo ar y wlad ag oeddeot y pryd hwn yn cael eu dwyn yn lleol. Yr oedd yr yehwanegiad i fesar mawr hefyd i'w briolloli i waith Mr. Gladstone jn 1854, 1ft trosglwyddo cogtau o'r oyftldylgett,, i'r n blynydtlol. Yr oed costau addysg wedi i; bpfyd, a cnymeryd gwyddor- iaeth a chelfyrfdyd^ i'r swm o 90'1,000. Yr oedd y bleidlais a g y flwyddyn hon, dros Loegr yn j £ 560,000.j?ip?%8dd yehwanegiad o £180, 000 ar :fe$fen Caerg eraill, ych wanegiftd eottajl ago oodd yn h iol. Yr oedd eostan adeiiddau cyhoeddus, yJplfDSld sirol ac ys bytai Dubliir'wedi ychivanegu,^Wrth dafyng rhy- baddiat yr aelod anrhytieddiis y Ty rhag yr ygpryd oedd yo ffynu i geiaio taflu beicbiau lleol ar ysgwydd- au y wlad. Yr oedd beichiau lleol bob amser yn cael eu dwyn yn fhlaen gyda chynildeb; ond tafler hwynt ar y genedl, ac yr cedd pawb yn awyddus am y darn mwyaf: Wedi i Syr J. Pakington a Mr. Brisco wneyd thai sylwadau cyaieradwyaethol (ar y cyfan) ar yr hys- bysiad a wnaed, gwrthdystiai Mr. W. Williams yn erbyn y cynydd dirfawr oedd wedi evmeryd lie yn nghostau y wladwriaeth. Yr sedd eÿft gwbl argyhoeddedig y dylid cyflwyno y costau hyn i sylw pwyllgor neiUduol. Mr. Ayrton a faruai na ddylai y fath symiau dirfawr jael ei p'^idieisio yn Evtiyddcl at aahos addysg pan ydoedd can lleied o eTdurdod gan y teneii ar y iymian. r Mr. A. Stafford a ofHjái fod y Ty yn cymeri d y I cvnydd hwn yn ngliost tu y wladwriaeth mor d< lis. | taw. Arg. Palrnetgton a briodotii ddistawrwydd y Ty i w j syndo I fod y Ilywodraeth wedi gallu lleihau y cos taa i I j gymaint mewn can lleie l o »>r.» r (cbwcrlli-in). Mr. Roebuck a farnai 011 oedd Mr. Stafford v redi gwneyd addewidion o Waid cycildtib wrth ei et r-ol. wyr y dylasai flaenori yn øi wrfchwynebiad i'r cd stau presenol. I[ Mr Gilp;n a ddywe lai ei fod ef wedi gwna y4 y- cyfryw adduneda i wltb yr etholwyr, ao yr id yn penderfynu eu talu ar yr adeg bre-406t;. Ar hyn aet h yr ymd ii 'daa 111 bur afreol* i_ dd»a chvraaint oedd y dyrvswch bii raid/ta lro<id y ejT nydd' heb wney i ond yohylm iawn 0 gfiriVtMk a Gohiriai y Ty tut hauec awr wedi eg olr gloch i