Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

17 erthygl ar y dudalen hon

Advertising

A* AYFKILLION YB " AMSERAU."

IAT Y DERBYNWYR..

AT EIN GOHEBWYR.

YR WYTHNOS.

j CYNADLEDD ADDYSG.I

Y DRETH EGLWYS.

Y PARCH. SAMUEL ROHERTS, A.C.,…

i I AMRYIYJ!ETHAU. ! I

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

I AMRYIYJ!ETHAU. lliNES EHYFEDD MRFYRAWA o TImE ATHB^FA C»MBRIL GE. — Henry Hay, AiiRFI Priitgle, Aim. Mwnay, Alias White, ac Alias Witkins, a gimer wyd i fyny yn d'liweddat' yn Sunderland am god arian trwy gam hysbysrwydd. CyfarsoddoOd ddltu hthyr, yn cymeradwyo ei hun i foneddwr, a'i fo I Nedl ei fwriadu un djidd i fod yn ado urn dysglte- yn eglwys Crist." Anfonwyd ef i garchar, aj fel r oedd yn fiael ei ddwyn allan i gael tynu ei arlun i'w ledaeiiu me wn trefydd eraill adnaby Id wyd ef gan heddgeidwad, Merrit, yr hwn a tu vr. filwr, fel cyd. tilwr gyut yn y 8)tin g^trawd. Ar y cyntaf, ceisiodd wadu yr adnabyddiaeth ond yn ^wel-d hyny yn anmhnsilJl dywedai, Wel! ni wiw hym- byio, ni waeth i mi wneyd brest glirohoniar unwaith." Yna dywedodd Merrit wrth yr a. ol vg ydd ryw fanylion perthynol i fywJd ei hen gydfilwr yn yr India DJwyreiniol, a llanwodd y carcharor ei hun i fyny \r hyn oedd yn ddiffygiol yn y byw- gr ffiid. Y mae, fel yr ymddengys, yn tab i berson o Elwys Loegr, ac wedi ei ddwyn i fyny yn Cam bridge gyda glllwg ar yr eglwys, ond i adefnyddio ei iaith ef ei hun, aeth braidd yn wyllt," aeth i'r chwareudy, a mwynhaodd ei hun yn ol dull dynion orer yn gyffredin. Diarddelodd ei gyfeillion ef, ac aeth yntau yn ol yn y byd. Ymunodd a'r 85in gatrawd o wyr traea, a desgrifiai Merrit ef fel un o'r vsbrydoedd mwyaf annghyffi edin yn mysg y milw\ r. Pan oeddynt yn St. Vinceat yn yr Inuia Ddwyrein. iol, mynodd Watkins wn clerigawl wedi ei wneuthuf mewn trefn i fyned allan i bregethu yn mysg y brodorion, ond ni th lodd ond un ran o dair o'r pris, a charcharwyd ef yn y gwarchawd ty am amryw ddyddiau.amdwylloyteiliwr. Pan orchymyn wyd y 85ain adref, caniatawyd iddo uno yn wirfoddf 1 ag un o'r catrodau brodorol, He y cafodd ei alluoedd iddo y swydd o ysgolfeistr, ond o'r diwedd aeth allan 0 le a rhyddha?yd ef o'r fyddin. Yna daeth drc-sodd i'r Ysgotland. Ile yr uno 'd a'r 71ain gatrawd, ond enciliodd yn fuan ar 01 tno a hi. Collwyd golwg arno am beth amstr, ond daeth i glustiau yr aw durdodau ei fod wedi troi at bregethu, ac weii cael allan lie yr ydoedd, anfonwyd gwarcheidwad ymnith i'w ddal. Digwyddodd ei fod y bore hwnw wedi ymrwymo i bregethu yn un o eslwysi Glasgow, ac aeth y swvddog a anfonasid al an i ofalu am y milwyr oedd i'w ddal i'r elwYII pan yr oedd y gwasmaeth ar ddechreu, ac eisteddodd o ILel1 y pwlpud. Adroddai \V~tkins gy,ta digrifweh yn y 8 ttle yn Sunderland mor wrol yr aeth yn mlaen a'i tJregeth, er f wyddiJj o h v,i yr hoelid el mur fuan aa y gollvngai f gynullai tfa. Ac felly y bu- gyda'i fod wedi dweyd y bendith ad, a dyfod i lawr y irisiau, cymerwyd ef i fvny. Bu hyn os ydym vn cofio yn 'awn yn ngau^f 1847, ac yr ydym yn cofi > yn dda y syndod a grewyd yn y ddinas pan welwyd gweioidog (fel y credid ei fod y pryd hwnw) yn cael ei drwy yr heolydd mewn llawn A-i-igoedd canonaidd, yn ciael ei Bmayl-hu gan fintiii o filwyr. Ar y 27ain o Fawrth 1849 ihyadhawyd ef o'r Pimn yn Dublin, a dychwelodd i Glasgow. Anfonodd Mr Gilford arluniau o hono i amry wiol fanau, a derbyn iodd ddydd Llun o Liverpool yn dywedyd fod y dyn hwn yn adn^byddus ynn fel v Parch 11. C. Stewart, dan yr hwn enw yr oedd wedi cael deg punt gan Mr. Jeffrey, masnachydd cyfocthog, i'r hwn y protfesai f jd yn genhadwr o Cevlan. Wedi derbyn yr hvs bysiwydd. amlygodd Nlr. GitTor d y pet h i'r carch\r- yr hwn a sylwai, "Ah 'r wyf yn cofio Mr. Jeifrey yn dda. Bum yn byw gydag ef ddnu ddiwrnod. Y mae ganddo dy fel palas, ac fe "ttorbiodd allan y pres yn siriol. Gallaswn gael can punt ganddo pe buaswu wedi meddwl am ofyn cymiint." Wedi ei gloi i fyny ar yr I leg, g >tynodd am gelfi ysgrifenu i orphen llyfr a ddechriuasai yn d'liweddar dau yr enw "Am heuoi v galon." Yn y llyfr hwn y mae wedi dwyn i mewn hanes ei yrfa ei hun, yr enw dan ba un y mae yn myned ydyw Henvy Thoiton Hay," Cymerwyd et ymaith i'r Vs-o land bore dydd Merc er, cyn iddo sins* r i orphen t i a;iiO loiiid. Dywe.i vn yi h nes ro 11. T. II ty" yn f.ib i ofTeiiiid, fo I gaa ei tam dd^u 0 hiniit Henry a M-tivaret, dewis td-l Henry > r eglwys lei -i tl-e itiatth. ac antoawyd ef i St. John's, Cambridge. ilu CI dud t„riv. a gilwyd et Kciref. Psiododd ei tKin yn ta,hcm ih ve Mis. 11 c vniadawsarit a'u gilydd. Wedi hyny at-ih nrwy y cvtne^i iadau n!iiry#iol a adroi'dir ucftod Yn Newc.-stle yr oe d we, i eeitsio uenihyg arian :n rywun, a gosodai ei imn allan lei per-dn o Liverpool, ona dechreuodd drw; dybiieth ei gykhfiiu, aeth t Sunderland, Jle v cvmeiwvd et i fvny rcin yr head • gei.iwuid, ae y ih xtdwvd terlyn trus ryw dyuihur o 11ehf ar ei dduli o fyned yu mlaen. YsT*-nM O FEl.I.T A THAaVSAi: VN Y DP.KF Mi>N.— Bu tymhe-tldJyeiu'Y?itydynydi'cfhoHddjc. Holltwyd 1 hwylitren llong gan un o Ir ¡udlt. Yr o» ud dyn o'r ?nw I Cooks•-•vs't dylya ti\ l, a tharaw-)dl mellt.?Ti ef i v i Dl.C !<] L,p, dnu ofsl lIleddygon, find gobnithir am iddo wellhau,

I Rheilflfyrdd Dehoudir Cymru.

[No title]

----USK BRA: ^H._--

RHEILFFORDD DEHEUDIFt CYMRU.

[No title]

RHEILFFORUD NEWPORT A PHONTYPOOL

WESTERN VALLEYS RAILWAY.

i RHEILFFORDD DYFFRYN NEDD.