Yr Amserau

I AT "^YDD "YR AMSER AU." byr,- iawn y mae tuedd ynom i farnu eymwysd -eithredoedd dynion, yn ol maint en medd He eu pwyso wrth eu teilyngdod ar safon 1 gwirionedd. Beth bynag gan ♦ liyny t or "an bendefigion em gw!ad? a jKPir nrbyw ymboliad yn f ??<?? honynt, fel pe na ?< J??' u hunain ar by nc- eyrnas. Aryr un i. } lynas 1 lylem, vddai drin ??Jt ? ri' ,h Yr ?.  .?1 e-lt 1f????p? h? y?omodol gan <td? ? gO'l. ??T<nas; ".Çd yn dieitbriad, nid yw y oy? rywddeddfan vedidyMtti fodolaeth ae yn rhan 6, gyfreMuM y tir eyn i ni wybod n c yatyried dim yn 4?4 cyloh. GaUaMm lawer gwaith oa?oi trai s, a thaau ouiwrthym y gorthrwm a ddarfu I ni megis yn ddi. arwybod i ni ein hunain, ymostwng iddo, pe talasem sylw priodol i helyntion JT amserau. 0 leiaf, cawsem ddadleu y pwnc yn^deg, ,ac os buasai i ni.gaei- ttechu ar dir rheftwn fuasai i ni ymaaWelu t bod yn foddlon, acfolly fcetdio rboddi lie i neb rwg. pach o herwydd fed pethau fel y maent. Nid ami y gwelais unrhyw fesur yn dwyn perthyn. mor uniongyrehol 1'0 hamgylchiadau Ileo?, yn Wel ^^jygKrio drwy y senedd mor ddisylw a diwrthwyneb ?)?MFt'r 1 yfraith $ basiwyd yn ddiweddar er rheoleiddio t%l,Oe y gwahanol siroedd. Ac os nad wyf yn cam- Klmryd, fe deila y wlad gryn lawer oddiwith *Uthiau y gyfnnth bon mewn Hawer ystyr, a bydd yn acbos o siomedigaeth cyffredinol. Mae y ddeddf hon ar gael ei rhoddi mewn grym trwy y deyrnas vn y dyddiau hyn, ao amser a ddengys p& beth a eDillir oddiwrthi. Yn y lie cyntaf ymwthia i'n mysg i ddad- ymchwelyd trefniadau profedig, heb ofyn cenad i'r awdnrdodau lleol a'r trethdalwyr, gan drosglwyddo oddiwrtbynt yr hyn a berth ynai yn briodol a chyfiawn iddynt, sef en hunanlywodraeth, i ddwylaw y prif gwnstabliaid, y rhai a etholir i'w swyddau gan vnad- on y Sir. Cam cyntaf y rhai hyn fydd penodi eu his- swyddwyr, y rhai yn ddiameu a ddewisant o blith eu eyfeillion eu hunain heb ymgysylltu a theimladan na dymuniadau talwyr y trethi, o ba rai y derbyniant eu cyflogan. Diswyddir dynion Syddloo, sydd wedi profi eu hunain ers llawer o flynyddoedd yn addas i'w swydd, i'r dyben i wneyd lie i eraill mwy adna. byddus a chyfeillgar a'r prif gwnstabl Mae hyn yn bcllol aaghyson & chyfiawnder i'r swyddogion blaen- orol, ao yn groes i egwyddorion anwylaf cyfansoddiad Prydain, sef fod i'r rhai a dalant drethi gael Ilais yn y moddit:) o'n gwariad. Heblaw hyn, mae nifer yr heddgeidwaid wedi eu hychwanegu yn afreidiol o dan y gyfraith bresenol, a swyddogaethau newyddion neu raddebau wedi eu creu o'r prif gwnstabl i lawr i'r arolygydd, y rhengyll hyd at y swyddog iselaf yn y lleohres. Telir eyflo-,an iddynt yn ol eu safiad yn y force; ond y mae i ni etto ddysgu a vdyw galw un yc Inspector, ac arall yn Sergeant yn eu cyfaddasu yn well i wasanaethu y swydd o heddgeidwad mewn gwlad lie y mao ugain neu ddeugain o honynt yn angenrheidiol ? Ymddengys yn hytrach fel cynllun wedi ei ffurfio i greu swyddau ar draul y cyhoedd heb dalu sylw priodol i'r ffaith a oedd gwir angenrheid- rwydd am dano, ac amgylchiadau y wlad yn ei ofyn. Pa fodd bynag, dyma fel y mae, a rhaid i ninau gvd. ymffurfio ag ef hyd nes y gwel ein seneddwyr yn dda ei welUiau. Bydd i'r trefniadau dan y gyfraith hon ychwanegu eanoedd o bunau at drethi tylodion pob sir, y rhai oeddynt eisoes yn llethu y trethdalwyr. Ac i ba ddyben y mae hyn oil? A oedd cynydd troseddau yn em gwlad yn galw am hyn ? A lethid ein hedd- geidwaid blaenorol a gormodedd o waith, fel ag i ofyn J «m y fath ychwanegiad at eu nifer ? A oedd an foes- eldeb ac aflywodraeth yn enill tir gymaint ag i osod angenrheidrwydd arnom i ymdebygoli yn ein sefydl- iadau gwladol i rai 0 deyrnasoedd y cyfandir agyfrifid IIlai gwarei(idiedig na "Brydain fawr ei breintiau." 1'1 Heb allu rhoddi atebion cadarnhaol ynte i'r cwest. iynau hyn, nid oedd angen ar y wlad am ddeddf iif ^ewydd y Police. Yn y dref yr wyf yn trig-o yoddi- tin o'r porthladdoedd pwysicaf yn Nghymru-yr oedd gbnym un heddgeidwad yn cael ei gyflog o'r trethi; 80 er nad .oedd ganddo ond y nesaf i ddim i'w 3' vtkimthur B I_A eb yn danod iddo ei fywyd an. ? ^mol a difyrus.dan y trefniant presenol, mae paym dn o swydao ao Ul1 0 honynt bid siwr yn tcwsrylleiltl Pa bet* a gant h n j>w wneyd, tMh awn, oai chynorthwyant ou gilydd 1 ymbleser, Kii OWICL Amgllclhiipdau y dref ru gofyn am danynt,. iw I 1LROçdd ymayn fwy La digon; ond,, eto, Rofynir 1 I uwu taa t a haler 0 bunau yn 1 tfwrdc1? n taa? at eo cynal! r dyben o wneyd y drefn ym .yr, bgws ei llyncu 7 w a wn? I d oth, darpenr fod i'r ilywodraeto ftrfm 3hw»t?r v cytlogau, ond dymu "em wybod, pwy yw P Hywodraeth ? Onid nvui y rnaiv dreth- y gwaeyd i fyny y llywodraetb, a nht wah»ni#i»tti o ba un o'r tretbi y telir y cy t'ryw gyflogau, pan y mae y i oynydd yn gyffreflinol., So felly yn gofyn mw; o arian r olr cyllid? Llyneir ahwyd fel hyn yn rhy ami heb yftyned ei bansoudau. Dylai y wlad gael boddlon- r^rdd y bydd i' r.eynydd hwn yn ei gwariad gynyrchu iiiom oj-filtehal; ond ofnwyf na wna. Rhaid cael vjfwedd newyd d ar betbaa oyn y bydd i lawer o hedd. k geidwaid foesoi'i y byd. Mae eisiau egwyddorion gwell nag a f edaieni* yn gyffredin gan y jdc«hwth L.Io. W'I). -9w f- I- Yr eiddoch, &e., I PIWYGIWR. Gorpb. 3ydd, 1857. J'IWYGIWR.

Y GWIR YN ERBYN Y BYD. I  Mr. Gol.,—Gweiais vn eich newyddiadur parchus am yr wythnos ddiweddaf, hanes y cfarfod dirwestol • gynaliwyd yn nghapel Pall Mall, Liverpool. Ynyr hanes dywedir, Ac areithiodd Mr Roger Jones (Alarch Glan Gonwy). Ei destyn oedd yr hen ddi- areb Gymreig, I Y c;- a laddo ddefaid a ^rogir.' O! feawddeg dlawd ac annealladwy. Gyda golwg ar y ddiareb gallwn ddywedyd, nad oes un fel yna yn y Gymraeg; dylasai ygwr fyfyrio ychydig ar ddeadfau yr iaith cyn ei hysgrifenu. Y ddihareb Gymreig ydyw mai 'Y ci y ?tce?tr ei fod yn lladd defaid a ,8I'°gir. Ao fel yna ei mynegwyd gan yr Alarch. g?yd y mae yn dywedyd, "Y mae yn rhaid i ni ei <MO yn achos ei feithder, ac na ddarfa iddo drin ond pur ychydig ar ei destyn." Gallwn ni hysbysu mai aid ei fai ef ydoedd hyay, oblegid erfyniwyd arno dyn dechreu gymeryd ei amser, oh,rwydd fod un o'r t ?»eithwyr ar ol. Yn nghylch trin y testyn gallwn -ddywedyd, na buom yn gwrando ar destyn yn cael ei < drin yn well. SyJwodd y darJithydd, Oddiar yr fv lIn egwyddor, ag yr ymgodai ein hpnafiaid yn erbyn y ei y dywedid ei fod yn lladd defaid, yr ydym ninau yn eyfodi yn erbya y ci hwn-meddwdod. Yn gyntaf, ? Y-=e y 6i hwn yn Uadd cyfoeth ein gwlad yn ail' dyn yn ei amgylchiadau; ac yn drydydd, y dyn ei hunan. Gallwn hysbysu, pe buasai holl wyr ieuainc Cymrcig ein iref yn ei wrando, y buasant yn barod i ddolefain, "Abrec o'i llaen. Drwg oodd genym hefyd weled yr anfri y ceisiwyd ei daflu h: t-in blaen- oriaid; yr ydym yn sicr nad ydynt yn deilwng o hono, 'md o'r parch mwyaf. CAKWR GWIRIONEDD. I

AT WYR IEUAINC A LLENORTON CYMREIG I LLYNLLEIFFAD YN GYFFhEDiNOL. I MR. GOL,—Gyda eich oanintad dymunwn roddi I pir neu ddau drwy gyfrwng eip-li newyddiadur pablo owdd at ystynaeth y dos'?rth pwvsig uch9d o'n cenedl a gyfaneddar 1 ? y dref bob'o? bon. Mae yn adnabyd s i ?.' ?imlarywudyddordpb In I hanes amg) -cdiadaixv dref, nad oes I reV«Lwfi  'L "Iwryy ?y?gynun at eu gilydd 1 ddiwylbo eu Inedd 'lIar ar y tymor ?or Swyd dyn. Mae yn ?f?yl.? ? L tymor 0 gapeH a c?ymdeitbas?u 'r cyt9 'dW Ibe, cynal ynddvnt yn th?sol, hyd ?n oed ar ad??on, M hefyd fodper?i? ?d.d i bawb e?yUy?o ymMO & h nd y mMY MUi ?.r u,? J hy, ..nd" h. 0 ?nynt yn ho, ?ngbyaeus. ? 1' vchvd- ° b?thy?a ? ??ieidf.oedd/ ? y g?f m?. ? ?. F  'r ( ?- mwyafrif o'n capeli yn tain sylw lied fanwl i'r cym- deithasau hyn, ac yn wir maent oil wedi bod Hawn mor lewyrchus ag y disgwyliasid. Ond pan y mae y gwanwyn a'r haf yn gwneuthur eu hymddaugosiad, maent oil rywfodd yn ymddarfod ac yn myned megys ar gyfrgoll. Addefwn yn rhwydd fod anfanteision yn eu dtyn yn yr adegau hyn nad ydynt yn y gauaf, sef fod nuvy o symudiadau yn cymeryd lie, ac amryw yn myned i Gymry a manau eraill am adfywiad (recrea- tion), y rhai pan gartref ydynt feallai golofnau y sefydliad yn y lie a thrwy nad ydyw y cymdeithas- au ymhob lie yn lluosog naturiol yw casglu fod y gyf- eillach yn ddiflas ac nid yn felus-'jn y cyfryw leoedd, pan nad oes ond ychydig wadi ymgynull ynghyd. Ond ar yr un pryd yr ydym yn methu gweled fod rhyw fan bethau fel yna, yn ddigon o esgus dros eu gohirio o naill jjdiwedd gauaf i ddechreu y Hall. Os edrychwn ar ddyben eu sefydliad mae yn gawol- adwy, sef cadw dvnion ieuainc oddiwrth brofedig- aethau a themt. Jlynau y dref a rhoddi anogaeth iddynt fyfyrio ar rywbeth a fydd oles ac o gysur iddynt raewn ammer dyfodol. A'n tyb ni yw, fod yn fwy angenrheidiol au cynal yn yr haf braidd na'r g%unt; oblegyd dyma)r adeg y mae Theatres, HllpS, Dancing Saloons, Singiqk houses, &a., yn gwisgo eu a dengacll enill pob dosparth, ac yn osbarth.dan sylw. Nid ein gwaith yn Vnyg rhoddi desgrifiad o'r gwahanol 4ig y, mae gwyr ( no y dref yr. yr wi -To., ilaiiin a weled •g wedi t, A yn Is a 8 oiiwi "ael rhyw utf Young MeitU < i Sieson, a'i chynal rhjr %*id gwyr byddai felly yn gyflout ieuainc yn perthyn i ryi et neiUduol ydym yn feddwl. Yr ydyv » 7* elkwau a'r sectau oil, a ohroesawu y' ft')"(. Jdioler hwynt (oil o fpofrestr dynolfs-h, el nd ,r )'It,y. yn credu eu bod wedi bod, ac W bOd, Ar ffbrcfy llwyddiant ) llawer sefydliad daiocSul; ond gwyr ieuainc y dref y I jai sydd yn dilyn c1 gorchwylion yn nyddlawn ar J d y dydd, 8C ar ? ??h y dydd ?rned heibio, If ?ynhM eyt???<? adeiladol, a derbya a f u ?y?t?*? Nid amcanwn ar hyn o bryd g e.vtre?(=.,t i»r fath sefydliad. Na, gadewch i ni wybod trwy gyfrwng yr ?M?c?M (drwy fod Mr. Golygydd mor garedig) pa peth yweich teimlad gyda golwg ar hyh, ac os yn ffafriol, bydd yn hawdd iawn eu ffurfio. Clywais un o'n gweinidogion yn crybwyU am hyn, ac ar yr un prydyn arddangos ei barodrwydd mwyaf i'w gefnogi. ac nid oes ynof yr amheuaeth leiaf na fvdde yr holl weinidogion yr un mor barod ond i ni ddangos ein hawydd am dano. Cymered rhyw un "tijlanwadol ag sydd yn troi mewn cylch cyhoeddus pwnc mewnfiaw, a gallwn ei sicr^au na fydd yn fyr o gefnogaeth. Disgwyliwn yn bryderus weled yn yr Amserau yn fhan-fod rhyw un o'r cyfryw nodwedd wedi cymeryd yr awgrym yn yr hyn y llawenycha yn fawr I HORACE WYN.

I CYFARFOD LLENYDDOL ABERTEIFI. MR. GOL.-Fel un ag oedd a fynai ag un o'r rhanau pwysicaf o'r cyfarfod hwn, dymunaf le i air yn ychwaneg yn ei gylcb. Mae rhyw dywyllwch yn crogi uwchben y cyfarfod hwn o byd. Mae hanex y cyfarfod wedi myned i goUi. Darfu i rai o'r pwyllgor ofvn i ni a fyddem mor garedig ag ysgrifenu ychydig hanes o'r cyfarfod, fel heading i'r ddwy feimiadaeth, yr hyn a wnaethom, wrth gwrs, ac y mae y dyn a ddanfonodd y ddwy feirniadaeth i swyddfa yr Amserau yn dweyd ei fod wedi anfon yr hanes hwn gyda hwy; ond pa fodd y oydsaif peth fel hyn yn ngwyneb eich j nodyn chwi Mr Gol. am y 2ain, yn ateb i'm nodyn i am y 27ain o'r mis diweddaf? Dywedwch chwi Ni ddaeth dim i law yma (ond yn unig y ddwy feirniad aeth) mown perthynas i gystadleuaeth Aberteifi. onide cawsai ei gyhoedrfi yr wytlAps ddiweddaf." Yn awr, gofynwn beth a feddylia y riW~lW am ym ddygiadall fel hyn ?" Dylai y pwyll(,(,r alw eu proxy i gyfrif ar frys. Hefyd pa raid i neb fyned i faes dieithr i saethu at y beirniaid yn y tywyllwch, ac arllwys eu bustl ar draws y dynion oedd yn pwyso yn drymach na hwy yn nghlorian y feirniadaeth, beth a wnaethant hwy ? Nyni sydd gyfrifol am ddyfarniad y gwobrwyou. Beth yw y falais at yr ymgeiswyr llwyddianus ? Ond i hyn y mae achos. Mae peth fel hyn yn rhu fradwrus, ac mor wired a'n geni, os cawn achos eto i ysgrifenu ar hyn, gollyngwn ein bysgrifell yn rbydd o'i chadwynau, a siaradwn yn ddeg mwy croow y tro nesaf, yr ydym yn deall ein tir yn drwyadl, a dywedwn bethau a fydd yn dan ar groen rhai a fynant i ni yn awr greda eu bod yn ddi niwaid. Ni chaiff hoced a dichellion o'r fath lonydd' gyda dim fydd a fynwn ni ag ef. Mae y feirniadaeth wedi ei hargraffu, a safwnaeu syrthiwn gyda hi, darfu i'r pwyllgor gynyg Xi i ni am feirniadu y traethodau, on darfu i ni ei gwrthod; gwnawn fwy eto am ddim er mwyn llenyddiaeth ein gwlad. Yr eiddoch, Aberteifi, Gor. 4,1857. ROBERT JONES.

CYHOEDDIAD NEWYDD ETO. Mn. GOL.-A gaf li ran o ch newyddiadur am dro i roddi cynygiad o flaen eich darilenwyr 3lethodistaidd feallai y teimlwoh wrtivvynobiad i'm llythyr, am ei fod yn porthyn-i sect.ac dy a cilwch anfonwcb ef at olygydd parehus y Drysorfa, i h, a yr atebaf fod yr Amserau yn myned i ddwylaw o'r dosbarth ag y mae a fyno y llythyr hwn a hwyot na'r Drysorja. Yr wyf fi ac amryw eraill yn teimlo fod angen ar y Methbd. istiaid am gyhoeddiad i'r dosbarth ieuane o'r ysgol Sabbothol, sef i'r dosbarth o'r 10 i'r 20 oed. Mae gan y Bedyddwyr eu Greal, yr Annibynwyr mCronicl, a'r oil or enwadau sydd yn llai Uiosog na'r Method- ;Stiaid, en misolion i gychwyn ieuenctyd, ac i goethi l»i med^yliau, ac fe fu gan y Methodistiaid Cymreie rai a wnaethant lawer o IN; fe aMai, eu bod i raddau wedi eu cyfaddasu? 0 dosbarth peUaeh yn mlaen   '-in a gynygir; ie y mae gan y s"3""eg eu Monthly Herald. Cy  yn gamataol eu Monthly Heral^d. Cv mer^ yn gam.at! aol lod y ^ethodigti(fid ?- a n teimlad 'r. r.njn am y lä"h j" j Wele y cynllun ger eich bionaucyl&IS- 5" neu yn y mis, i gael ei olygu gan y ddau m?." ?' °? ?- eWl' eu cael, fod y ddau olygydd i gae ,at ?eymwys a surhydeddw; y oyhoeddiad i ddyfod alia1 ??y° nawdd yr ysgol Sabbothol; fod cyfarfed dau 3 °, dan chwech wythnosol i ofalu am ei daliad i'r cyho sol °? cbwech wythnoaol i ofalu am ei daliad i'r cyho?°?'' ? fed yr elw a ddeilha oddiwrtho ar ol tala pob i ,yn" ion i fod yn eiddo y dosbarth cy&rfod dau fi 01 i'w ftMmp yn gyfartal yn ol nifer y derby nwyr i eul ?io? WB.an.eth yr ?ot Sabbothol, yn "?Mydd yfttl barn y nifer liosooaf o'r athrawon i Credwyf y dcrbynid of y fan leiaf gan 20 o bob 100 gallai yr elw fod yn mhob 'Ysgol trMt-0 nilar oddautu 1 s. i lös. y d wyddy.n. yr a t:vddai ya fwy na I dIgon at gael11yf\,&u l1u unrhy" betb angenrbeidiol. I Ood pa food y ir ef? Cymered pob ysgol Sabbotholl y?? lE-oda? ei "y?, yriaeth. ac anfonant eu llais i 1 gy fa r.o d v osbarth iiesaf, anfoned cyfarfod y <?bartb ef "i-r 3? chwafteml nesaf i ofyn .et M cymerad. wyaetb wrtho, penoded y Gymdeithasfa ar bersonau i ehwllio am olygWyr °??s M ar y cyhoeddwr mwy- a?f ??? eua. bu ago! i mi ddywedyd eyboaddwr y Dr.4-rf;. -0dd y gallai y ddau ddyfoti mewn un pa.rcel, wrtb derfyou ertY'niaf ar bob arolygwr y-,gol Sabbothol reddi y mater o flaen yr ysgol ao os bydd y mwyafnf 0'1 blaidanfon?h ïr oyfanod nesa?eu yntau 08 oeB S*e W»- ar v cynS? rhoddwoh Ie iddo Mr. Gol. j Llandder/el, Mthtfin 30, 1857. D. JONES. I í.

SIR FEIRIONYDD. MR. GOL -Fe allai y goddefwch i mi wneyd ych- ydig sylwadau ar y cyfnewidiadau sydd yn cymeryd lie yn em Sir fynyddig. laf. Mae yma Police Constables, mae y moch a'r mulod yn gorfud bod o dan do neu glo, mae y potwvr yn cwyno yn enbyd; yr Hawkers wedi oael eu troi allan o waith am eu bod heb yr un drwydded, o ba rai yr oadd mwv yn sir Feirionydd nac un. sir arall o herwydd nad oadd yma bolice officers. Mae y ffarm- wyr yn dechreu cwyno gan ofni y bydd raid iddynt dalu ychwaneg o drethoedd ar eu cyfer. Mae y deg. wm wedi codi. Mae y bobl yn gyfFredinoi yn owyno am na bae yma Railway fel yr oil o'r siroedd eraill yn Nghymrll a Lloegr, fe allai mai y rheswm am hyny yw fod tir sir Feirionydd mewn llai o ddwyl&w na siroedd eraill. Mac eto gynwrf -mawr mewn rhai ardaloodd o her- wydd fod y bonedJwr parchus Syr W. W. W. yn bwriadu gwerthu rhan o'i etifeddiaeth. Gresyn meddaf na bae cymaint o egoi yn ei denantiaid ag i brynu eu ffermydd yn eiudo iddynt eu hunain, fe allai pe yr anfonent ddeiseb at y boneddwr yn coffa iJdoeubod yn dyniuno hyny, y cydunai an caiso herwydd mae ef wedi bod bob amser yn noddwr i'w hen denantiaid. 'Pe buasai tiroedd y Si* rhwng rhagor o bersonau, mae yn idiamau genyf y buasai yma tecsiwn ac y buasem ivedi cael un cymwys i ein cynrychioli yn y senedd vn rii-wbeth in bro er cyn cof. J a. gènyf ldeall :d ffarmwyr sir Drefaldwyn, yn prjnu eu ffermydd OR Mae yma un arwydd dda, sef fod he idgeidwaid yn 11 eu dewis o ran ou cymwysder, ao nid oian ffafr nQrHj # "I n, nin? yn ymddangos fod yn mysz ¡, d08arth uoa. yjngais at yunrneyd i chrefyddj; e' .?.?? rdoe agorwyd Eglwys Derwen, yr oedd yno gynulleid- fa fawr o wyr Eglwysig o Meirionydd a Dinbych ac mae Mr. Moltby, Corwen wedi darparu ty coed sym- udol at gypal cyfarfodydd cyhoeddus, modd y gallont gael cyfle i ddiwallu y corph, ac mae yn ymddangos eu bod wedi cael tro trwyadl. Gwir eu bod yn ym- gvmeryd a'r hyn y buont yn ei wrthwynebu gymaint, sef cyfarfodydd m'\H a i)i -oi) y nos, a phregethu teithiol; yn MeiroryM y naill berson neu giwrat yn eyfnewid naill Sabboth, ac os bydd modd ion ganol yr wythoos gofelir am gael person dieithr. Llwyddiant iddynt meddaf i ddynwared yr yraneill- duwyr i'r eithaf; ie, meddaf, i gymeryd y tal yn ewyll- ys da. Yr eiddoch am y tro, A. A.

MANCHESTER. MEISTRI GOLR,-Mae yr enw uchod wedi cyrhaedd ei safon yn mysg y great facts, yn y dyddiau hyn. Mae'n dtfbyg nad oes yr un dref ar wyneb y ddaear, ag y mae ei henw yn britho mwy o newyddiaduron. i'w ganfod ar fwy o barwydyd-l'w glywed yn amlach mewn ymddiddanion cyffredin, a chyfatchiadau a'h. lysurol, ar hyd y maesydd, trwy yr heolydd, ac yn y tai, trwy'r hoU fyd adnabyddus, ag yw enw y ddinas fawr hon Manchester yn awr. Wel nid peth bach yw hyn. Gwyddoch chwititau lanciau yr Amserau yna, dipyn am werth a dylanwad enwogrwydd mewn enw erbyn hyn, y mae yr enw Amserau wedil lyfod yn dipyn o jact go lew yn bresenol, ac oni bai melldith babel buasai yn great fact hefyd, a llwyddiant i chwi medd fy enaid. Ond yr enw Manelaster ydyw fy nhestyn yn awr, Manchester, dyme iaethfanegwyddorion diwygiadol, tvUiaioi, moesol, a chrefyddol; ffynhonfan trafnid. iaeth rydd. magyddfan dyngarwyr gwir gawraidd, pa rai a ysgydwent y ddaear, a ddyrnent fynyddau, a adeiladent yn ol eu hamcanion, ao nid oes a'u rhwys- tro. Pob ysgogiad gwir ddaionus, i'r wlad yn neill duol, neu i'r byd yn gyffredinol, a ga yma gefnogwyr 0 gedyrn cyffalyb i gedyrn Dafydd gynt, a orchfygant bob gelyn a'n cyferfydd. A pha beth brnag yr ymaf- ael en dwylaw ynddo i'w wneuthur, gv&ant a'u holl egni. Meddylient, amoanent, penderfynent, a gweith. ient, a thyna i'r byd ffaith fawr wedi ei chwbleiddio, o werth anmhrisiadwy. Pa ryfedd ynte fod Ymher. awdwyr, Tywysogion a Phenaduriaid y byd yn mynych d ilu ymweliaid a'r fath bobl. Wel yn awr dichon eich bod yn disgwyl i mi roddi hanes ymweliad y Frenhines Victoria a'r teulu brenbinol &c., a Man. Chester yn 1857. Ond yr ydych eisioes wedi gwn euthur hyn yn ddiangenrhaid, ac yn well nac y gall- aswn i. Digon yw dweyd fod Manchester wedi dan- gos ei theyrngarwch yn deilwng o honi ei hun yn yr amgylehiad hwn. QH^ffra eu harian fel Uwch, gallasech feddwl wrth t?B!t y dref, eich bod wedi myned, i 1" Fent Warehouse" fawr, a'r nwyddau wedi en gwasgaru i'w harddangos, gyda chost a llafur dirfawr-chwifia y banerau ardderchog ar bolion a rhaffau trwy y ffenestri, ar benau y tai, y masnaoh- jdai a'r lampau am filidiroedd o ffordd, ac ar bontydd ardderchog a adeiladwyd megis mewn un dydd. Ond wrth edrych arnynt, gallech feddwl eu bod i aros hyd ddiwedd amser yn gofiantau o'r parch a'r mawrhydi a dalwyd i'r ymwelwyr brenhinol. Pa wlad o dan haul y ffurfafen a ddengys y fath ddedwydd ymweliad. Y Pen coronog a'i phobl, heb yr un gelyn yn gallu dangos ei hunan yn eu mysg; pawb o un galon yn Uefain ÐllW gadwo'r Frenhines.' A gobeithio y bydd i'r Tywysog Prwssia sef darpar wr y Dywysoges Ymerodrol ddysgn gwers oddiwrth yr amgylehiad gogoneddus hwn, erbyn y byddo ei dymhor ef i fod yn llywydd y bobl. Astudied pa fodd i enill serch a ohalon ei ddeiliaid fel y cenfydd yr eiddo Victoria. Rboed bob cefnogaeth i bob rhinwedd, a phob ysgog- iad, a fyddo yn tueddu i wellhau amgylchiadau cy- ffredin y genedl.-Rhyddid crefyddol, rbyddid y wasg, a rhyddid i bob yspryd diwygiadol mewn byd ac eg- lwys, i garthu ymaith holl elfenau aoghydfod, a holl waeau y gorthrymudd pabyddol, ac sydd yn dal y cyfandir o'r naill ben i'r llall o'r bron dan y fath gaethiwed a thrueni. Rhaid i mi derfynu gan ddy. muno i chwi bob llwyddiant i wneuthur yr Amserau fel ac y mae Manchester yn Great Fact. Wyf eich ufudd wasanaethwr, I Pendleton, G-)r. 4. 1857. OWEN EDWARDS. EDWARDS.

I MEICHIAU. Dym" beth ag sydd wedi achosi gofidiau lawer i Inaws o'n cydgenedl, t, wy ddrvsu bywioliaeth rhai ac achosi colledion trymion i eraill, oddiwrth pa rai y teimlant trwy eu hoes, sef myned yn feichiau dros eraill, o ganlyniad yr wyf fi yn cynghori pawb i omedd myned yn feichiau tros hyd yn nod ea cymydogion mwyaf caruaidd. Yr wyf yn gwybod am rai yn y gymydog- aeth hon wedi achosi colledion trymion i'w cymydog- ion anwylaf, a hyny yn benaf oherwydd eu difaterwsh am gael yr arian yn nghyd, oherwydd yr oeddynt yn deall mai ar y meichiau y byddai yr orfodaeth o dalu os methant hwy; a dyna yn benaf a'm cynhyrfodd i ysgrifenu yr ychydig yma ar y pwnc. Trwm iawn yw i hen wr, wedi iddo weithio yn galed ar hyd ei oes, a llwyddo i gael swm go dda o arian yn nghyd, orfod eu talu oil a byw ar y plwyf oherwydd iddo fyned yn feichiau troq craill. Trwm yw i amaethwr wedi talu rhenti ma.vii )a, trethoedd trymion, cyflog- au da i'w weithwyr, a bod yn drugarog wrth y tlod. ion, ac er hyny heb swm helaeth o arian yn nghyd, orfod eu tala a myned i ddyled oherwydd iddo fyned yn feichiau tros erail", a hyny beb fod o un fantais iddo. Fe ddywedir fod y fasnaoh feddwol yn nod teilwng o ymosodiad gan bawb, pe na byddai yn gwneuthur dim yn amgen na choiledu dynion os felly, y mae echwyna yn y modd y gwneir yn hre- senol yn haeddu gwrthwynebiad egniol, neu fel yna yr ymddengys yn y broydd yma o leiaf. CARWR LLWYDDIANT. I

GWALCHMAI BRITISH SCHOOL. I Wrth gyflwyno iV cyhoedd adroddiad blynyddol yr ysjol uchod, mae yn dda gan y cyfarwyddwyr dystiol- aetbu i lwyddiant a defnyddioldeb yr ysgol. Goddef. er iddynt odwyn ar gof eu bod wedi arfer pob ym. dreeh yn eu gallu at wneyd yr ysgoldy a'r adeiladau perthynol yn gyfleus. Mae yrr.a yn awr adeiladan sydd yn rhestru yn y dosbarth cyntaf o'r fath yn Nghymru. Ond nid yw ymdrechiadau y cyfarwyddwyr wedi eu cyfyngil yn unig at hyn, maent wedi ymdrechu i godi safon yr addysg a gyfrenir i'r un gradd ag eiddo ysgolion Brutanaidd goreu Cymru, ac eto mae yn gweddu i'r plant a'r ardal. Y mae tystiolaeth ymar- ferol o effeithioldeb y cynllun i'w weled yn nghynydd y rhai sydd wedi bod dan addysg er y sefydliad, sef lonawr 28ain 1856. Er yr amser hwnw derbyniwyd i'r ysgcl 195, o ba rai y mae 118 yn awr yn perthyn i'r ysgol. Dymunai y cyfarwyddwyr wasgu at ystyriaethau rhieni, yr angenrheidrwydd o gadw eu plant yn gyson yn yr ysgol. Llaw y diwyd a gyfoethoga," ac nid y I "JlIDtyn sydd o dan enw bod yn yr ysgol am flwydd- yn, pan mewn gwirionedd na bu yno haner yr amser hwnw. Bu 61 o blant yn bresenol am 176 o ddiwrn. odan o'r flwyddyn sydd yn diweddu Mai laf. Gwneir y taliadau yn ol gallu y rhieni:— I riant tyioaion, amcidilaid, &c., am lc. yr wyth. nos. 2 Plant y dosharth gweithiol o 2g. hyd 3c. 3 Plant ffermwyr, &c., 4c. hyd 8. Amgylchiadau y plant sydd yn L dan addysg ydynt fel y canlyn:— 1 Tlodion ac amddifaid 33 2 Plant gweithwyr 38 3 Plant ffermwyr 47 I 118 Mae y rhai uchod yn perthyn i wahanol enwadau crefyddoL Mae y tanysgrifiadau at yr ysgol wedi cynyddu er y llynedd-safant eleni fel y canlyn ■ t s. d. Mr J Hughes Bodwrog 1 0 0 Mrs Hughes ditto 1 0 0 Mr 0 Williams, Peoybryn 00 10 0 Mr David Charles 0 10 0 Mr Wm. Jones, Br-dwina 0 6 8 Mr Robert Evans, Tynewydd ..008 Tanvsgriiiodd y rhai sydd a wrth eu henwau yr un fath y llynedd. Anrhegwyd y plant a tea party y llynedd ac eleni, ac mae yn hyfrydwch mawr genym gofrestru enwau y boneddigesan parchus a cbaredig a wnaethant y fath anrheg yn hollol ddidraul i'r committee. Mrs. Evans, Tynewydd „ Griffiths, Shop I „ Hughes, Bodwrog Hughe", Cefucaerfor I „ Jones, Bodwinn r'(";af Jones, Bodwina bellaf „ Thomas, Shop OweD, Treddolphin „ Williams, Penybryn IVilliains, Trcbau Meyrick Miss Evans, Grygor Edwards, Glungasddu „ Charles, Penrhyw Rowlands, Cerrig,engan „ Morris, Bryniau „ vvilliams, Penybryn 11 Williams, Ys; ubor Esgob D Jones, Gw?chmai. Anrhejodd y rhai hyn y tea party y llynedd. Ar ymwehad cyntaf J. D. Morell, Ysw., 1m 0 Inspectors ej iUawrhydi yn ^Hhefin.1853, prent.isiwyd dau fachgen i fod yn athrawon cynortSiwvol. Mae y modd y daethant drwy eu arholiad yn teilyngu can- moiiaeth mawr iddynt. Mae report cyntaf yr ysgol gan Mr M. fel y can- Iyn: Yn bresenol ar ddyda yr ymweliad 110. Mae yr ysgoldy yn bur dda. y llawr o goed, aWTjad yn 1 foddhaol, y tai pertbynol i'r ysgol yn dda. ty yr athraw j wedi ei ddechreu, desks mewn rhesi cvdwastad, digon o honynt; dodrefn yr ysgol yn bur dda, digon o lyfrau. Y coflyfrau ydynt schedules y llywodraeth, wedi eu cadw yn dda iarn-llywodraeth yr ysgol yn dda iawn-yr addysg yn dda. Rhenir yr ysgol i bed air rhan. Mae yr ysgol o dan otal un athraw a dau o athrawon cynorthwyol. Mae dechreuad campus wedi ei wneyd eisioes yn yr ysgol yma; mae yn llawn o blant, y rhai a ddysgir gyda gofal mawr, diwydrwydd, ac i ddyben. Teilynga bob cefnogafth mewn ffurf o roddion arianol blyoyddol y Ilyw,)dr- aeth, gan fod yr athraw yn meddu cymbwysderau da at ei waith, ac yn ymroi yn ddiwyd ati. Mae report y flwyddyn btesennl heb ymddangos, ond mae gan y cyfarwyddwyr le cryf iawn i feddwl ei fod yr unrhyw mor ffafriol a'r llynedd. Dywed Mr. Morell eleni am yr atbraw, Yr wyf yn ystyried Mr Evans yn ddyn ieuane o gymeriad rhagorol, 0 arferion diysgog a gweithgar; yn meddu cyrhaedd- iadau da, ac o gymhwysderau gwir uchel, nid yn unig i iawn drefnu ysgol, oud i'w haddysgu hefyd." G A elir oddiwrth yr hyn a ddywed y boneddwr yma sydd yn alluog i farnu teilyngdod y sefydliad, fod eich hysgol eisioes wedi gwneyd cynydd mawr yn mbob ystyr. Rhoddir lie i chwithau larnu drosoch eich hunain mewn cyfarfod cyhoeddus a fwriedir gynal yn fuan. Nid allwn beidio a theimlc yn ddwys ar ol ein di weddar gyfaill a chydweithiwr, Mr O. Thomas. Os eymerwyd ef ymaith oddiwrth ei lafur cyn gweled llawer o ffrwyth, mae wedi gwneyd cehedlaethau yn ddyledus iddo. Wrth derfynu dymunwn dalu ein diolch gwresocaf i'r cyhoedd am eu "ydweithrediad a'u cynorthwy, a gobeithio y bydd i'r unrhyw barhau felly. I JOHN HUGHES, Chairman, I ROBERT EDWARDS, Secretary.

I NEWYDDION CYMREIG., » I GOGEEDD. LLANIDLOES.—Mae y gwaith ar y rheilffordd hon yn myned yn mlaen yn dda, ac ni amheuwn yr agorir hi o fewn ychydig filitiroedd i'r Drefnewydd ar yr amser y cytunwyd arno. Gohiriwyd ddydd Mawrth diweddaf y cyfarfod i ystyried cynygiad Mr. D. Davies i gymeryd lease ar y linell. LTANmLOEs.-Dydd Sadwrn diweddaf cynhaliwyd trengholiad gobiriedig yn y Queen's Head Hotel, o flaen y Dr. Slyman, crowner, ar gorff Richard Lewis, o'r Fedw Ddu, marwolaeth yr hwn a achoswyd trwy ymladdiad a John Evans, o Nantygwernoar, Llangu- rig. Oddiwrth dystiolaeth y bachgen, yr hwn oedd yr unig gydymaith ar y pryd, ymddeDgys -fod dau ddyn ieuanc yn tori mawn ar fryn yn mhell oddiwrth unrhyw dy, ae ymddangosent fel pe buasect yn gy- feillion perffaith. Dechreuasant luchio mawn at eu gilydd o ran digrifwch; dylynwyd hyn gan fath o chware ceffyl," yr hwn a ddiweddodd mewn ym- laddfa drwyadl. Lewis oedd y cryfaf o'r ddau, ond yn ystod yr ymiaddfa, yn anffortunus syrthiodd i lawr, a thra yn y sefyllfa hono ciciwyd ef yn ddidru- garedd gan ei wrthwynebydd creulawn. Aeth adref, lie ar ol bod mewn poen am ddau ddiwrnod a haner, daeth angau i derfynu ei boenau. Cafodd y rbeith. wyr reithfarn dynladdiad yn erbyn John Evans, a rhoddes y crowner ei warant i'w ddal. Y DREFNEWYDD.—Dydd Gwener diweddaf, rhodd. wyd alarwm yn y Drefnewydd fod tan wedi tori allan yn Rhosypanau, Dolfor, yn mhlwyf Ceri. Erbyn ym. ofyn yr oedd yr holl adeilad yn tamau. Dygwyd dan danbeiriant i weithio, ond ni wnaethant ond diffodd y fflamau a godent oddiwrth y coed a syrth- iasant. Cafwyd cyfran o'r gwenith o'r ysgubor, ac ystyried y defnyddiau o ba rai y gwnaed yr adeiladau nid yw y golled gymaint ag y gellid disgwyl. Tybir i'r Ilosgiad gael ei achosi gan blant, y rhai a chwareu ent yn yr ysguhor, a matches ganddynt, y rhai yn anfwriadol a daflwyd i'r gwellt cvn eu diffodd. Y DREFNEWYDD. Boddiad dyn Ievw-c. — Dydd Gwener diweddaf boddodd Mr. John Allen, brodor o Guilsfield, cy'frwyydd, gweithiwr i Mr. R. Lloyd o'r dref hon, yn afren, rhwng Doleno a Milford, wrth dr-p.f hon, yn <1ddiwrth yc hysbysrwvdd a rodlwyd ymddengys i'r trancedig"rhwng 8 a 9 o'r gloch, gyda W. Morgan a S. Powell fyned i'r Park, a myned i'r afon yn y lie a nod wyd, yr hwn a ystyrir yn un o'r lleoedd mwyaf peryglus yn y cwmpasoedd. Aeth y trancedig er ei rybuddio J.. le mwy na'r dyfnder, a gwelwyd yn fuan ei fod mewn sefyllfa dra pheryglus. Ymdrechodd ei gyfeillion ei achub, ond methasant; yn wir bu yn agos i Powell gael yr un dynged ag yntau, trwy ei fod yn agosaf ato, ond gwaredwyd ef trwy gangen gael ei hestyn iddo. Nid oedd cvnor- thwy arall yn agos, a suddodd Allen heb gyfodi mwyach. Mor fuan ag y gellid aeth hysbysrwvdd allan, ac er i bob ymdrech gael ei wneuthur i godi y corff, o herwydd tywyllwch y prydnawn, bu pob ym- drech yn anetfeithiol hyd bore dranoeth, pryd y can- fyddwyd y corff ae y dygwyd ef allan gan Thomas Jones ac Edward Jones, y rhai a wnaethant ymdrech ganmoladwy ar yr achlysur, am yr hyn y csnmolwyd I hwy yn fawr gan y crowner a'r rheithwyr yn ystod yr eisteddiad bore dranoeth. Nid oedd y trancedig wedi bodyn y dtef ond tair wythnos. Gobeithiwn y bydd i'r amgylchiad hwn fod yn rhybudd i'r rhai sydd yn gosod eu hunain yn agored i'r fath beryglon. Y dydd o'r blaen cafodd dau ddyn ieuaDc ddiangfa rbag" boddi, ac oni bnasai i gynorthwy gael ei roddi buas, ent wedi syfranogi o dynged y trancedig. GAERWEN. MON.-Cymeradwyaeth i lafur, diwyd- rwydd, a ffyddlondeb gweinidog yr efengyl.-Cynal. iwyd cyfariod dyddorol ao adeiladol yn y lie hwn hwyr y 26ain o Fehefin, i anrhegu y Parch. Robert Hughes a darlun o'r cywiraf o hono ei hun, wedi ei baentio gan Mr. Williams, artist, Caernarfon. Ys. tyriodd rhyw gyfeillion i achos yr Arglwydd fod Mr. Hughes wedi gwasanaethu eglwys y Trefnyddion Calfinaidd yn yr ardal fel bugail gofalus, pregethwr derbyniol, a gweinidog llafurus, am yn agos i wyth mlynedd ar hugain heb un tal arianol, nid oberwydd anmharodrwydd yr eglwys i roddi i'r pregethwr ei gyflog, eithr oherwydd ei ddymuniad ef i'w gwasan. aethu yn rhad, fel y gallai hi wneuthur mwy o ddaioni mewn rhyw ffyrdd eraill, am hyny pender. fynasant ei anrhegu a'i ddarlun. Dechreuwyd y cyfarfod gan y Parch. J. Pritchard, Llangollen, trwy ddarllen a gweddio kyr hwn oedd i bregethu yn y I Gaerwen y noson, ond rboddodd ei gyfeillion eu cyf- arfod i fypy yn arwydd o barch i'r gweinidog oedd i gael ei anrhegu). Llywyddid y cyfarfod yn fedrus a chanmoladwy gan Mr Hugh Hughes, Llangaffo. Wedi cyfarch y gynulleidfa galwodd y Uywydd ar y Parch. J Donne, Llangefoi, i anerch y cyfarfod, yr hyn a wnaeth yn ganmoladwy iiwn, gan ddangos teilyngdod gweinidngion ftyddlon Crist o gyfrif mawr er m.yn eu gwaith. Yn nesaf gal wyd ar y Parch. J Pritchard, Llangollen; yntau hefyd a rodiodd braidd yr un ffordd, gan ddangos trwy natur petbau, ac ysgrythyrau y gwirionedd, fraint a dyledswydd Cristionogion i gyfranu i'r rhai a'u dysgant yn y gair, mewn pob peth da,ac mae dedwyddwch yw rhoddi yn hytrach na derbyn. Yn nesaf darllenodd Mr Roberts, Cefndu, gyfarchiad caredig oddiwrth yr eglwys i'w gweinidog wrth gyflwyno y darlun i Mr Hughes, yn nghyda swm 0 arian, o £4 i ;:5, sef gweddill y rboduion at y darlun, buasai y gweddill yn bunoedd yn ychwaneg oni bai i'r ysgrifenydd, R Williams, omedd cymeryd gan lawer, a dywedyd wrth amryw ei fod wedi cael digon, oud er pob peth aeth fel y nodwyd dros ben yr hyn yr amcanwyd iddo foj, y rhai a gyflwynwyd yn arian i'r gweinidog am na eluted amser i bwrcas11 dim a hwy, fel v gallo brynu ej ddewis lyfr neu lyfrau hyd y eyrhaeddo y casgliad. Y pryd hwn dangoswyd y darlun i'r gynulleidfa. Yr oedd y darlnnydd, Mr E Williams, Caernarfon, wedi bod mor llwyddianus i wneyd arddangosiad cy wir, a'r gwaith mor berSaitb, a'r 8u?f o amgylch y lluu mor h?rdd, fet yr amlygwyd cymeradwyaeth ucbel so unfrydol gan y rhai oedd yn bresenol. Yn ganlynol cododd Mr Hughes i gydnabod teimladau typer y frawdoliaoth tuag ato yn ol eu cyfarchiad iddo. Dy- | wedai fod perygl i unrhyw wagfawredd daearol i ym- lusgo i mewn i grefydd syml ac ysprydol Mab Duw a'i fod wedi ceisio rhwystro arn^ inioa yr anrhegwyr I mor bell yn y dechreu a gwrthod eistedd i'r llunietl- ydd i'w dynu, a'i yru adref yn ol heb wneyd dim. Yn mben amser daeth eilwaith trwy orchymyn y rha? oedd yn penderfynu dangos parch i'r gweinidog, trwy hyny gwelodd Mr Hugbes ei fod mewn perygl o anfoùdJoni y rhai y bu cybyd in ymdreohu bod yn gymeradwy yn eu plith. Dio>hodd am eu teimlad- all da, as amlygodd ei ddymuliiad i fod yn wasan :iethgai i bohl Dduw, a rhyngu bodd ir hwn a'i dewisodd yn fiiwr li %,I Jrliwedd ei dymhor. Yn ddi. weildaf gnlwyd y Parch. John Huglies, Borthaethwy, 1 yr hYD a wnaeth fIT y pwynt o ci eiydlol wi gyflredin. Ni wrandawforu araeth weii o'i hyd ac y mater hwn erioed. Gal wyd fir Mr Donne 1 derfynu trwy weddi. Bu ycantonon vn llwydrtiau us i wneyd en rhan yn wir dda, at wne,-d y cyfarfod yn fuddiol a blasns.—J. P. 1 \vijLHELi.~—Davidiw dwtn^r di- weddaf fel yr oedd Miss Jones, ciAv ier i Mr John Jones, porthnion, yn dy chwdyd a livf gyda Mrs. Catherine Jones, siop, Llmor. hiewu trol fechan o Birk Bodegroes, He yr oeddynt wedi bod yn rhjdcU a rheg o fwydyad a diodydd Ir c,Ynhaulifw.)T, pan yu ages i bentivf yr Efaihiewydd, trwy r\w foddion dycbrynodd y ceffyl, yr hwn a arweinid gan fachgen- yn, ymrwystrodd yr 01 wyn yu /?7:?y ?ordd a dym. I chwetwy? y drol. Caf.vyd Miss Jon?? ur v Hordd .t. ymddangos yn ddifywyd. Yr o. d 1 d'u?e.?Jygyji lie yn mhen ychydig fyuudau, oud cawsant fod y benglog wedi tori. Ni lefarodd air ar ol hyny. a I rhoados angeu derfyn ar oi dioddefladau yn mben oldeutu dwy awr. Yr oedd y drancedig yn 67 mlwydd oed, ae yn cael Pi iuawc barchii. Cynal.wyd rheith | j holiad o flaen H H Hughes, Ysw., crwner. yn Ty'n. j Ion, pryd y dychwelwyd rheithfarn o farwolaeth ? ddamweiniol. Da genym ddeall fod Mrs Jones, yr hon a friwyd yn dost yn ei phen, yn dyfod yn mlaen { yn rh Agorol. CONWY -Cynhaliodd y Methodistiaid Calfinaidd eu cymdeithasfa yn y lie hwn ar y laf a'r 2il cyfisol. Yr oedd y eymdeithjsfa hon yn un o'r rhai llunsocaf a welsom yn y dref hon, ac yr oedd y pregethau yn rymus a llewyrchus,a'r gwrando yn astud a difrifol. a gellid tybied ar agwedd weddaidd y gynulleidfa, eu j bod yn barod i ddweyd Da yw i ni fod yma." Cyn., I hiliwyd cyfarfod eglwysig am 8 yn y horeu, ddydd I-ui, i'r hwn yr ymgynullodd tyrfa fawr o'r ardaloedd o amgylch. Y mater dan sylw ydoedd Santeiddhad, a rhail i mi addef na chlywais vmddiddan mwy t dyddorol erioed, am wyf yn pi g-ofio. Yr oedd yr angenrheidrwydd am dano, y modd i'w gael, a'i bryd- ferthweh, yn cael ei dlangos yn eglnr a gogoreddiis mvn, fel yr oedd yn cyfodi awydd cryf ar lawer fod Yl1 feddianol arno, "A phereflithio santeiddrwydd yn ofn yr Arglwydd." Pregethwyd yo y capel nos I Fercher gan y Parchn. John Foulkes, Liverpool, a D Jones, Caernarfon. Dydd Iau, mewn cae marteis- iol gerllaw y dref, am 10 pregethodd y Parchn. 0. Hcwells, Tarvin, a H Rees, Liverpool; am 2 y Parchn. D Davies, Penmachno, a D Jones, Caernar. fon; am 6 y Parchn. 0 Howells a H Rees. Cafwyd hin gysurus ar byd y dydd, a phob tawelwch, ac ym- I ddygiadau y dyrfa luosog yn y maes ac allan o bono yn fwy gweddus a pbrydferth nac arferol. Aeth pawb i'w ffordd yn Hawen ac mewn iawn drefn, o leiaf yn fwy felly mae y gwelwyd er ys llawer blwyddyn, a chafwyd lie cryf i obeithio nad aeth llafur gweision yr Arglwydd ddim yn ofer, ond y bydd yr had da a hauwyd yn dwyn ffrwyth toreithiog.-Crwrandawr. MACHYNLLETH.— Mehefin 26ain cynaliwyd ffair yn y lie uchod yr bon a elwir y ffair fach. Clywais son ain y ffair i: tr,), ond ni chefais gyflensdra i'w gweled hyd y tro hwn. Trwy fod genyf ffordd go bell cychwynais yn dra bore, a chvrhaeddais yno erbyn haner awr wedi naw y bore, pryd yr oedd am- j ryw o anifeiliaid wedi eu hel i'r dref, ac eraill yn dylifo i mewn o bob ochr, a'r prynwyr wrthi mor I brysur fel nad oeddynt o'r braidd yn cael sefyll ail i ddim ar y stryd. Yr oedd swynogydd da o ddeg i ddeuddeg punt, a'r buchod cyfloion o ddeuddeg i ( bymtheg punt, a phrisiau da rhagorol am bob math. Yr oedd yma gyflawnder o geffylau a thrwy hyny siomwyd y gweithwyr o'r braidd yn y pris, er hyny gwerthwyd hwy yn o lwyr. Gallwn feddwl mai tra ieuanc ydyw y rhai sydd yn dod i Fachynlleth yn y grefft o werthu ceffyle, nen y maent yn fwy anne- I heuig gyda'u ceffylau na'r bobl gyffredin. Cewch eu gweled yn dod ar eu cefnau dan chwipio a thynu eu penau, fel nad llawer gormod yw y stryd i ddau basio eu gilydd. Onid gwell yw gadael i'r anifail fyned yn ei has cyffredin, ac os daw rhywun eisieu ei ) weled yn trotian, cymerer ef i'r ffyrdd am ugain Hath 1 y pryd hwn, ac nid ei yru ar garlam o'r naill ben i'r llall i'r heol a hyny lawer gwaith ar ol eu gilydd nes bo wedi blino ei hun allan o WYDt, pa geffyl a edrych yn dda pryd hyn?—Un o ddau Lane. LL,&Nc,yNoG. Darlith.-Nos Fawrth Mehefin 90ain t»*ad dod wyd darlith ar Losgiad y Byd a'r Ddaear m v.ydd, gan y Parch. Isaac Jones, Llanrbaiadr, N-n nghapel y Trefnyddion Calfinaidd; elid i mewn trwy docynau, yr elw yn myned at leihau dyled addoldy y Wesleyaid yn y lie. Byddai canmawl y ddarlith yn afreidiol, canys gwyr pawb sydd yn adnabod Mr Jones ei fod yn ddigon o ddyn i feistroli pa beth bynag a gymer mewn llaw. Yr oedd ei svlwadau ar ddaeareg yn gampus, ond pe bawn yn dyfynu llanwn yr Amserau a dyfyniadau, ond er mor dda oedd y ddarlith, nid oedd yn werth gan r eb gymaint a chyf- Iwyno diolcbgarwch i'r darlithydd am ei lafur. Ar ol i Mr Jones gyflwyno ei ddiolchgarwch am fenthyg y capel, terfynwyd y cyfarfod trwy weddi, ac ymadaw. odd pawb gan ddweyd mai dyna y ddwy awr mwyaf l hapua a gawsant er ys llawer dydd.-Gu.,randawr. GRONANT.-Cyntiliodd y Methodistiaid Calfinaidd j syfarfod preethu yn y lie hwn Meliefin 22ain a'r 2:ja.in. Gan na bu cyfarfod cyffelyb er ys rhai blyn- yddoedd, yr oedd y gymydogaeth o gymaint a hyny I yn croesawn y cyfarfod hwn yn fwy gwrescg. Cyfran, wyd yn siriol at ei gynal gan yr ysgol Sabbothol a'r gynulleidfa, a threfnodd bron bawb eu hamgylchiai- au fel ag i roddi diwrnod cryno i wrando yr efengyl. Pregethodd y gweiinidogion canlynol ddwywaith ar yr achlysur, set y Parchn. Robert Hughes, Conwy, R Thomas, Garston, Liverpool, O. Howells, Tarvin, ac E. Lloyd, Treffynon. Meddyliem fod graddau hel aeth o'r eneiniad ar y moddion o'r deenfeu i'r diwedd. Yr oedd yn hawdd pregetliu, ac yn bleserus ¡ iawn i wrando. Un llinelJ (Jeature) amlwg ar y gynulleidfa oedd y lluaws o wynebau llwydion, a'r fath nifer anarferol o alarwisgoedd oedd yn britbo y cynulliadau mewn canlyniad i'r ddamwain alaetbu s fu >n nechreu y flwyddyn hon, trwv i'r bywydfad gael ei ddadymchwe'yd! Pruadaidd iawn oedd gweled cymaint o weddwon ac amddifaid yn yr un, He ac wrth edrych arnynt enynwyd ynom ddymuniad cryf iawn ar i "Dad yr amddifad a Barnwr y weddw" weinyddu y swcwr angenrheidiol i weddwon amddi- faid Grnant. DOLGELLAU.—Damwain angetiol.-Gorph. 2il cyn. haiiwyd trenghohad o flaen G J Williams, Ysw., Coroner, yn y dref hon, ar gorph boneddwr ieuanc dieithr o'r enw Ramsden Goldtborp, perthynol i gwmni Miligan Forbes & Co., B( ad ford. Ymddengys i chwech o ddynion ieuainc ar eutaith drwy Gymru gyrhaeddyd y dref hon haner dydd Gorph. 2il. ae wedirbo?di yr ycbydig bethau oed,l ganddynt at deithio mewn diogelwch a ohael lodgings, aethant I allan hyd lanau yr afon Hinon gyda'r bwriad o ym- I drochi, pan wrth le a elwir y Storehouse cyfarfuant a boneddwr o Ddolgellau, cc ymholasant ag ef pa le oedd yn lie cyfleus i ymdrochi; dangos odd yntau lyn lied fas a glan; ond dewisasant hwy un pellach vn mlaen a dyfnacb. Aethant i mewn i'r llyn, ac ym- ddengys i'r trengedig ymgeisio am gael y gwaelad, a drysodd ryw fodd neu gilydd. Amcanodd ei gyfeill- on am dano amryw droion gan ei godi i wyneb y dwfr, ond yn ofer bob tro. gan fod y dwfr yn y fan hono yn lied wyilt. Daeth amryw bersonau i'r lie, ac yn eu plith Mr William Jones, butler Syr R W Vau.:han, yr bwn a ymdrechodd a'i holl egni i'w gael i fy ac o'r diwedd a lwyddodd. Ond er pob ymdrech a wnaed gan William Williams, Yaw., meddyg, yr oedd yn rhy ddiweddar. Felly, gofidus genym kysbvsu i'r boneddwyr dieithr byn am haner dydd Gor. 2 ddyfod i'n tref yn llawen, a tbranoeth yr oeddynt yn gorfod myned yn ol yr un ffordd yn drit, ac un o'u cyfeill- ion a'u perthynas yn cael ei gludo mewn dull pur wahanol ag yr oedd ddoe yn dyfod yma. Clywsom fod y meddyg yn cwyno ar y trengboliad fod v celfi priodol (pa rai a anrhegwyd i'r dref gan foneddwr at bersonau yn yr amgylchiadau llyn) yn cael eu cadw mewn -lie rhy anughyfleu*, fdy byddai raid myned milldir o ffordd i'w hymofyn pan y byddai angen am danynt; yn nghwyneb hyny penderfynwyd iddvnt gael eu cadw o hyn allan yn y Police Stc¿tion.-Go- hebudd. UNOEB CAERGYBI.—Cynaliwyd cyfarfod Bwrdd y Gwarcheidwaid yn y Valley Hotel ddydd Mercher y laf o'r mis hwn. Mr. W. Williams yn y gadair. Ni ddaeth dim ond y goruchwylion cyffredin o dan sylw y Bwrdd. Sonir fod Bwrdd Cvfraith y Tlodion yn bwriadu dad gysylitu plwyfydd Caergybi a Rhos- colyn oddiwrth yr Undeb, a'i ffurfio yn Undeb ar ben ei hun. Tybir y cydsyniai Gwarcheidwaid y plwyfydd liyny 1 adeiladu Tylotty, ac ad unid y plwyfydd eraill attynt dracbefn. Trwy hyny gorfodid y wlad i dderbyn yr hyn y caniata y gyfraith iddynt ddewis neu wrthod fel v barnont yn a Idas. Deallwn fod gwrthwynebiad parhaus gwarcheidwaid undebau Mon i fabwysiadu cyfundrefn y Tylottv, yn achos 0 ofid i'r Bwrdd y.. Llundain; ond feallai mai y trethdalwyr eu hunain ydynt y barnwyr goreu ar y pwnc. CAERGYBI.—Mae y trefniadau dan gyfraith newydd y Police wedi eu rhoddi mewn grym yn y dref hon. Mae yma yn awr dri o hedd geidwaid yn perthvn i'r sir, a dau eraill yn cael eu talu gan y IIywodraeth. Penodwyd Mr Richard Ellis, Amlwch, yn arolygydd, a'r ddau eraill i grd-weithredu ag ef. Hysbysir .¡Ji fod symudiad Mr Enoch Williams, yr hedd geidwad blaenorol yn achog o siomedigaeth a gofid i drigoliou y dref, yn mhlith pa rai y mae wedi gwasanaethu Ili ffyddlon a galluog am ddeuddeng mlynedd gan roi boddlonrwydd cyffredinol i bawb. Da genym hefyd ddeall fod Ustusiaii y wlad yn y Chwarter Sessiwn diweddaf wedi cvflwyno rhodd o uga.n punt i Mr Williams yn dystiolaeth o'u cymeradwyaeth iddo ar ei ymadawiad o Gacrgybi. CAERGYBI.—Mae canr edd o Wyddelod wedi Myned drwodd yma yr wytlmosau diweddaf i'r cynauaf yn Lloegr. Cymerant eu tocynau o Dublin i Gaerlb on, a disgwyliant y bydd clud-r.^s yn iddynt ar eu -? 4 vn bArOt t iddvtit ar eu ,Ian,ai yn Nghaergybi. Ychydig IlllbPr yn ol dig- wyddodd nad oedd yr un train yn barod, a grwgnacb- ent yn enbyd o herwydd hyny. Yn mhoetbder eu siomedigaeth daeth Arehesgob Tuaiu yma, ao ad- waenwyd ef yn uniongyrchol gan rai o'i gyiiwladwvr. y rhai a waeddasant mewu liawenydd. Dyma c'n i Harchesgob," a phenliniasant oil gan ufyn pi fendith j a /nynfigi iddo eu cam. Anerchodd ei Arghvydd. iaeth hwy yn yr i:dth W\ddelaeg, gan cidymuno arnynt fod yn ymarhous a heddycbol, yr hyn a gafodd yr effaith ddymunol arnynt ac ymddangusas i ant yn dawel ac yn weddaidd. CAERGYBI.—Penodwyd Mr E Fi. Cunnph, o Gaer- Ileon, vn Orif Swyddog y Cyllid d" JD y dref hon yn lie Mr Lennox, yr hwn a symi'dwyd i Tt-ign- ;"ut:Mtie Mr Cunnah wedi pisio ei arholiad vn r.wyadiauus, a bydd Iddo jmgymeryu ni ddyled- awyddau yn fuau. CAERíJYBI. Yn :ohlith yr Aelodau Seneddol a bleidias^nt gvnygiad Mr BerkeVy ar y Tugel. can- frddwn erw yr Anrbldeddus W. 0. St. nlev, yr aelod dros Fwrdeisirefi Mon, DEHtrDIR. OYFAUFOD DIWTGIADOL <JLYNARTHEN, SWR^T)'ASKB- TEIFI.-Lyn&Jiwyd v cyfariod r. jliod ar v 23AIIJ fi r 24ain oFebefin, 1557. Pend<»ifvrodd y pynulieiifa yn flaenorol ar y pynciaH i'r gweinidogion i bregethi arnynt, sef sobrwy id, gonestrwydd, gogoneddu Duw, crefydd deuluaidd, diweir ieb, haelioni, ssnteiddio y Sabboth, duwioldeb, balchder. a geirwitedd. Y pre. gethwyr oeddynt y Parchn, W Evans, ';eiiad d lw-, d D. Williams, Liwvndafydd, VB) D. Jones. Drewen, S. Griffiths, Horeb, S. Evans, Hebron, J. Lewis, Henilan, D. Davies, Aberpoith, ,T.C.) R. Thomas, Penrhiwgaled. J. Williams, Castelinewydi, a D. Davies, Aberteifi. Trimodd y brodyr y pynciau yn fanylaidd, ac yr oedd y pregetitau yn wir dda a efleithiol; yr oedd agwedd a theimladau v milood gwrandawyr yn tystio hyny. Dangoswyd i'r byd ein bod er yn wahanol enwadau yn un i bleidio y da u gwrthwynebu y drwg; a chafodd rhagfarn ergyd y teimla oddiwnho yn hir, os nad yn barhaus. Ein gobriith a'n disgwyhai mewn canlyniad yw, y ceir gweled rhinwedd yn lledu ei wraidd, blaguro a ffrwytho ar ei ganfed, a drygioni yn myned yn rhy ffiaidd ac ysgeler yn ngolwg pawb o drigolion eiD gwlad i neb i'w bleidio, llawer llai ei arfer. Dech- reuwyd y gwahanol oedfaon gan E. Evans, Wig.. Williamf;, Llwyndafydd, a Jones, Aberteifi. Tebyg mai yn Penrhvwg-aJed y bydd y cyfarfod nesaf o'r natur hwn.-W. Jones. ABERDAR.—Nos Iau, Gorph. 2il, yn y capel Wes, leyaidd Cymreig cafwyd cyfarfod c\boeddns perthyn. ol i gangen Cymdeithas Feiblaidd Aberd&r. David Davies, Ysw., hynaf, Blaengwran, yn y gadair, a chadeirydd da iawn ydyw, oblegid y mee hob amser yn fyr ag at y pwrpas. Dechreuwyd trwy ddarllen a gweddio gan y Parch. D, Price, Siloa—yna darllen- wyd gweithrelti-idau y gangen am y flwyddyn. Cyn- ydd mawr ar werthiant y Cyfrolau Dwyfol, yn bsnaf drwy ymroddiad y Beibl-gludydd a fuasai yma, sef y Parch. Mr. Rowlands. Peth cynydd mewn cy^ran- iadau rhydd, ond dim o'r cwbl yn deilwng o boblog. rwydd a cbrefydd a llwrddiant masnacbot Aberdar. Tua X22 os da y cofiwn, oedd y cwbl o'r casgliadau rhydd, ac er fod hyny yn rhai punoedd yn fwy na'r llynedd, "beth yw hvny rhwng cynifer ?" Yna orn- ygiwyd yn gyntaf "Fod y cyfarfod yn cymeradwyo yr adroddiad, ac yn dymuno ei argraffu a'i daenu drwy y gymydogaeth." Cynygiwyd gan y Parch. D. Saun- ders, ac eiliwyd gan y Parch. I). Price, Siloa. 211. Cynygiwyd gan y Parch. Mr. Powell, (W.) Fod y cwrdd yn cydoabod rhagluniaeth Duw am agor calon an, ac am y lledaeniad o'r Gair Sanctaidd. Eiiiw> d gan y Parch. Dr. James, Cenhadwr y Fam Gym- deithas, yr hwn a'n difyrodd am awr a chwarter ag un o'r anerchiadau goreu a glywsora erioed ar ach- lysur o'r fath. Dygodd ni vn happus iawn o gwm- pas y tipyn byd yma, a dangosodd i ni sut yr oedd y cwbl yn gweithio mewn cyswllt a'r Gymdeuhas, odii- yma i Ffraino ac oddiamgylch ogylch gan ddisgyn yn yr Ynys Werdd, a'n lloni yn fawr gyda hanes y llwydd sydd ar ddarllen a lledaenu y Beiblyn mhlitl^» ein Cefnderwydd. Adroddai hanesyn difyr dros ben am un Gwyddel yn cael Testament Seisnig gan foneddwr, a'r Priest yn ei ddwyn oddiarno. Cafodd un eilwaitb, a'r Priest yn myn'd ag e' ffwrd i wedy'n, ond y drydedd waith, cafodd un yn ei iaith ei hun, y Wyddelaeg, a phan d leallodd Pat hyny, dododd ef yn ei fynwes, gan aierhau i'r boneddwr nad oedd na dyn na d-l a gai fyn'd a hwnw ffwrid. Oddi- wrth byn ymresymai Dr. James, a hyny yn gadarn, i'n tyb ni, mai un o'r prif os nad y prif achos o dywyllwch y Gwyddelod oedd eu hymddifadrwydd o'r Beibl yn eu hiailh eu hunain. Nid oes yr un rheswm," meddai "paham na byddai lwerddon mor oleuedig a Cbymru, ond ei bod heb air Duw yn iaith y bobl." Ond yn awr mae'n debyg eu bod yn ei gael, ac y mae y Colporteurs a'r darllenwyr fel llwynogod Samson yn tanio yr hon wlad. Yn Gymraeg \£ oedd y cyfaill dysgedig yn siarad, on awgry* mwyd -ar y diwedd fod yno rai cyfeillion Seisnigdyna'r Dr. i fynu ar y tarawiad, ac yn taflu ei Saesoneg i'n plith wedy'n am tua deng mynyd, yn wreicG^on poeth, pes bod y cwpwl Saeson debygem yn ymgyflioi. Diolch- wyd i'r C? !eir\dd a'r Arothiwr dieithr, 'N-d rhan yn seremoniau hyn gan weinidog y lie, D. Wil. liams. Ysw., Ynvscynon, R r brodyr a enwvd jn barod, a therfynwyd y cyfariod drwy gADU yr Heu"Q^nfed, a r y geiriau Seisnig Praise God from whoa)," IU hend;thiad gan Dr. Jílmes.-G. MERTHVR TYDFIL.—Prcgelh-u, — D'-dd Sul a Llun. yr 28d.in a'r 29ain o'r mis diweddaf, cynalio,id edwys Drefnvddol Caepant-tywyll ei phregethwyl flvnyddol. Gweinyddwyd ar yr achlv^ur gan y Parcho. cR.Jl,vnoJ :-Wm, Evans, Tonyrefail, Olfea Owens a David Charles, Mon, a Richard Roberts, Dolgellau. Cynhelid cyfarfod hwyrol dydd L'un yn ngbapel Pontmorlaes, am fod y 1!all yn rhy fychsn. Prif amcau y cyfarfodydd oedd casglu tuag at leijiau dyled y capel, a deallwn fod y gj-nullei lfa yn cyJym. deimlo a'r eglwys fecban, ymdrechgar dan ei baicb. drwy gyfranu yn haehonus i'w chynorthwyo. Yr oedd y pregetbu hefyd yn dda a difrifol, a gubeith. iwn y gwelir effeithiau daionus yn et ddylyn. MERTHYR TYDFIL. Piwudd?qjl v Gymdeiflias Feiblaidd.—Hwyr ddydd Ma wrth. 30ain o'r mis, di- weddaf cvnaliwyd cyfarfod blyneddol caugen Gym, vii y .N-etiad-3 D dir- deithas Feibbiidd yn y lie hwn, yn y Neuadd Ddir- westol. Prif siaradwr y cyfarfnd oedd y Parch. Dr. James, (Dewi o Ddyfed) yr hwn yw cenadwr y Fam- gymdeithas yn y parthau hyn eleni. Cwynai fod cyn lleied o nifer yn mynychu y cyfarfodydd ac Tn tan- sgrifio at yr achos yn y Deheubarth. Arethic-ld Ni-i wresog, bywiog, a grymus—buasai yn anhawdd gael ei well i ysgwyd y wlad o'i ehysgadrwydd yn nghys, lIltiad s'r sefydliad hwn, a dvsgwyliwn y gweiir oi ei ymweliad yn ngwci" :ediadau y flwyddyn bre- senol. MERTHYR TYDFIL. igher(i,i.-Ilwyr dydd Mer- cher cyntaf o'r mis hua breintiwyd y dref a chvrg- Lerdd ardderchog gan gyfeillion cerddorol a alwant eu hunain Taliesin Glee Club yn pynorthwveiig gau Llew Llwyfo, a'r Proffeswr Wilks, yn y Neuadd Ddirwestol. Cafwyd cynulliad llawn, a theby? yw na siomwyd ei ddisgwyliadau gaa y dywedir fyned o'r ymarferwyr drwy eu gwaith va orchestol. ABERDAR—Yn S loi, y cape! A lmbvnol Cymreig, nos Lun, Mehefiu 29ain, traddodwyd darlith nrtbJ:, ymresymgar, ac argyhoeddiadol, gan y Parch. John Thomas, Liverpool. Y Parch. William Williams, Nebo, Hirwaun, yn y gadair. Testun, y Maine Law. Cafwyd amryw o enwau o newydd ar ddiwedd icy farfod, ac yn wir yr oedd pob arwyddion fod ymad. roddion y gwr parched'g yn mynd, a mynd wnelont meddwn ni, nes dwyn pobl Aberdar nn ac oil i ymrwymo o Hirwaun i Mountain Ash, i lwyr ddileu y traffic dwi sydd yn beichio ein nardal, nc yn dinystrio ein bechgyn, ac nid yw ein merched atllm o berygl ychwaith. Atti ddirwestwyr, oblegid wrtb- ych chwi yn benaf y disgwylir; er fod liaweroedd heblaw chwi yn barod i'ch cymhorth.—G. I CiXERUD WASHINGTON.—Nid oe-id efe vn w}on ) ffugchwedl; nid oedd dim gwroniaeth tfugio vn per- thyn i'w natnr. Eel rhyfelwr yr npdd yn analluog i ofni, ond ni wnai unrhyw rinwedd o berio prygl. Ymladdodd dro-, achos ac nid am anrb"vdedd person- lei. Yn llawen, wedi iddo enill yr achos hwnw v crogodd i fyny ei gleddvf byth i'w dynu i lawr mwv- ach. Gogouiant, y gair trystrawr hwmv, gvdd vn | atlonyddu rhyw feddylicu mihvraidd fel h"lr)nad udgorn, ni ffnrfiai un rhan o'i awvddfrvd. f>w^th- redu ya gyfiawn oedd ei rc -'fa dwyn yn riilafn y da- ioni cyhoeddus oedd ei ymdrech parhan,. s ttiellyng"u ser.-hiadau d, nion da oedd ei aciielgais. G,villt'r'Yatl, gymhwysderau i ymarferiad pm" 1 Jarn nu;a" n a doethineb cynwysfawr, esgvnod i'r tradair Ivwyd^cd. MARWOR^AETH TRwY IFRATH IAY, CCi'Y x. [ rowyd dv., 'mawr, cr; f, r0rff. o'r enw H.irtsh^rij « I KewUm, Cpper Falls, bore ddydd Sadwrn diweddai, gan brj i 1 brathol tiwohlrtw ei beLPJh de yn dyfod oddiwith ysmotyn bvchaa coch. Wrth cbwiiio v gwely gwelwyd pryf copyn bvchan d,iY' lie yr oedd ) l fraich wedi gorphwvs. Ymdaenodd v chwviK i lawr y fraich yn ystod y dydd. Dydd Sui bn vn tafia i iynu br(,ii trwy'r dyd-,f. D,,dd L!,iii of iyntibrnntrwy'r dydj. d d L 'un c..n Mwvd ci gpo hoen yn yr ymysgaroedd, fr b\;n a bniliaod. gyda llviuder dychrynliyd, lies y bu farw. A Jl bu; ■> o'r gloch. RHEOIAI; BYWYD.—Po mwyafrr wyfyn byw, mwy« f 0]1 vr wyf yn teimlo y pwys o lynu wrth v ijjeolau a osodais i lawr yn y fath ,.e!).;au :-Iaf. Gwrando lleied ag sydd bosibl ar ),- hyn a fyddo yn iha.fuiroi i ert,ill. Peidi > credu ,I <ll "o'r iat'u bail re» y goifodir 1i i it) fjy. ^■ (J >. lJeii»io yfed ysl.TvJ y n-ftb a iyddo yn cylchdaenu ftdroctdiad drwg, 4ydd. Cvme i- roli cyn belled ag y gallaf unrnvw am/iiirioDdeb a | fynegir fuag at ennil. -d. Credu boh j>e clywid yr ochr arall, y gellid rhoi cyfrit n a rwahacol or mater.-Byu,yd Simeon gan Carvs.

HYAM, Y DILLEDYDD MAWR, •> 97, LORD-STREET. UVEBP 0,0 L i