Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
-i YM""UDIAETB 1 AMERICA ACA??TR?LI?.  —SwYoo'A yMFODOt, 37 f!??';? STREET, ???? Livt-'?PooT.. Dymuna? a«w sy'w y Cymry a ????? fwriadant ymfudo, at y ?.?d.'f& ;n;hod, He y rho;\ùir pob cyfarwyddyd iddynt, ac v «?fot:r am eu cyaur hyrl cbs byudaul ar fwdd y lioriy v l:rh.ih,>: fvaod gyda bi, a chyfariyddir ktwv ar fJU r<'iu 1 • t • .*»f h:m, er jcwvn entrosglwyddo yn ddio'?" oftd > i Jtythyr iJ/l hysbysn pa bryd y byddant yu «lyfmi 'LLONGAU HWY MO I v £ Merchant Prince .» gh¡.U 20 Rod Jackot ""0' '? L AGER-LONG I NEW V m Kangaroo. -t '17 "AGERLONG I QUEBEC A > L North il> sO. LT.!) \GAU HWYfJTI) r NE" Emernld lile rill 14, Belle Wood Kb rill 16 John Bright F r>rfJl 21. I PHILADKLPJJU. 2 rar:.1Ik. c ,.s -fI "th ] 2!0d ?ra?- it .t. ToiJawaada !■: :;>-Ul 12. (ed Ar yr 16eg cvflsoi bydd y Hong .HWOOD yn bwylio am New York ae ar y hula yr ♦nwog Lon Gynsreig "JOHN B EI G I'sicrhaa lie dyiid anion ir <feir\ heb gull amser. Am fauylion poliach, ymofyner Sc-hn Xtloyd. 37 tTnion-street, Liverpool neu i Svryddfa yr AAI •SERA IT," 11, St. A.VNa-STBKKX, Liver?. Dymunem isi, y rbai y mae ein hen way isoJ, oryf- hvyno ein diolcbgarwch mwyaf dii'u u:l i Mr. Jahs LiiOYD, 37, Union street, a 11, Si. Anne- street. Liverpool, am ei garedh;l'wydd tas::{ a.em. tra yn Liverpool, He y cawsom letty. hyofi us gandcio, am bris nodedig o resymol. Y mae yn bleser genym gyngbor. vtu oydwladwyr a fvmiidaut yrafudo i osod eu hur.no Ian ei gyfar- wyddvd, gan ein bod yu hollol ar^\ uoe.i.iedig y hydd iridyr.t gael ymdd *tyii tuag atyn ia I goreu a mwyaf cjfiswn. Galiwn ddwyn t ■» «o •»» i*> i'r cymer. adwyaethau acbol y mae wedi .-11 gyda'r parodrwydd rawvaf, ac yr ydym vu ymada^l gan ddy :mano iddo gefnogaetb gvffredim ] viwvr, vr itya y mae yn ei basddiano) deu>' i David Jones, Alyestesr. John Beyuon, Maest.«cf William. Richards. (lold, LyL i Francis Hughes, Gam, Ma-'jstsg. Jonah E. Rees. a'i deriln, Civinaaian. Tbos. I). Daviv'S, Ystraduy!>iaiM John Thomas Wil'i »m -h U ,«s.. Daiiiel E. Jones, Ystr«nkV' Thos. Ev-mg. a'i wraiK. Ai.-n.- ••• .Ber.jf.IlDin TÜomas, a'] <•> ,l d. Wiiliam Rees, Glvn i Mary 1 A:' YMsmLunrwY .TEN F.NWEDIG EO «V ( >! >S « '<<»rHOL i n?hytoh DyvHJN'IR eich «ylw ? y fxHo..j'OT> "V« nsfhylcb i?l u Sef,dli 14 ?i,? '■ ■" Mia' i t 'I1AWn ?o! V-io*. >c ftte'oioni, gaa yPa'o!, tv .»« itobwn. trvnt o Liaii- i I—, "riHir. Gaiiaiog, tt,,i a a 1 ea cael 1,i;i ?':á?¿;l:¡ ;i':ha r): B'nksdler. Holyhead, I T?s'rrf.t.tm'tt,; Cv»t»f red. ar oil, .Hy-igoL.-in S ',};l YL r dydlr$.il bvu oisiau rhywti8t.il cy.*V: 1 yd-i'r T holiiL" .V i^rv. P*yy hvaal( srdd yu dymnno da-M l!a*«c m<»wn yohydig, ■ a b :iv i'r p'.vyat, ). ']el a 1 irl'e:'if!<3 yr V-kk ti~Yr Ar. %veiny'dd an iouawr. Y ?ao') bwY i b .wb ?!nue?tdT\ •, s- .• ;i jfwir- iouedf'achysondeb, i PJ,vy-Mori J.1Jnct,yd vn yrPg'.vv.lditrioii hynv o acfc >s pu .-»• yen aeiil- dno.— Ft
TKLKRA I
TKLKRA I iVISBi Si aBGBAVi-l-t.l. j 2c Air, Ohvvarter, taJ yn ml a en 2 2 Ani FlwycMdvn, eto ,88 JKlii X NIFETJOEDT> CANLTN'M, i CilHYW LE AR Y 4 8 exo 8 ff 1;2;(to eto 13 0 in Etc eto 17 4 Ac feny vn mlaen am bob vw» n yohwanegol N, ii;hrt>vnJr wrcf ti-r stimps v a i.
.- -..- - -ETHOLWYft SLR FEI^rON…
ETHOLWYft SLR FEI^rON D. Yr ydym yn deail y eaiff eth 'd-.v .r uchod gvlieusdra os dowisact i dda-ig, rt». "ymlyniad "th Brotestaniaeth drwy arwvddr! < <:ais sydd yn caci ei dyun allan er Rnog 1\1J Wílkun¡; CasteH- èo::draeth, i aefyli dros y 81r-G1 ,r'r-ir warth foil un or siroedd niwnf ci « levedig, yn yr hon y cafodd y FeiM bv ei dech- reviad, yn cael ei cbynrych o!i g* > ,ntie, yr aeloil prosenol, yr hwii S'vcid Hust a d 11 f, a8 aùdolwr eyson yn St. Barna1; yo julundain. Os 6wyd un offeiriad o sir FcíriOl;yd,i Dell fonedd- v?v ei iais dros a T i w', I-it i fed yn onest drwy broff<»u j dans ei y?!ya?d wrth Babyddia^l1! i 'ji deall h&fyd fod ?au Mr Wync*, >"t P ftcban wedi ei hadeiladu Vtt sir Feinoavdd. vn vr boa y v uiewn gyittu gwynion yr, thantio! Dyu¡¡Ú dyn sydd yn cym'ychioh Tnafnyddion; 'Bo(IvO?iA'wvr, ac .E?lw?.wy!; Meirion yn Senedd Prydain I!! G-wyddom am ?uaws o bo'b 'im o"r e?wad?'t uchod sydd yn ;wjl' deiml0 I eu sefyllfu anenwog bressnoi, yr byn sydd yn gweithio flllhm gwyilt i yru'r yr ûJdaith 0 I d faint at eu seneddwr. -N!l ae .r bon-I ♦- aw r yii cydnabod fod Mr. yi bollo] J hioi: fel aolcd seneddol, ae v: yúymyn dra I hjifenis y gwnant gynortbjvyo c'b Mr! Wil- |iams, yr hwn sydd ddyn rf3ydd'fry>" v *i n. wysderau ac egwyddorioii yc hwn y ■ }lob plaid I g&el eu boddlani. Pobl Meirion! dangosweh unwaitb oich bed yn ddynion. Mae rhai o'cb tir&ddianwyr eisoes • wedi Brwyddo eu hoddhad i Alr. a plie I na buasent, dysgwylieto eich gweled yn dangos eich trunaiu yn ddynion. Mae Mr. Williams yn sicr c ddyfod ailan i'eh cynrvchioli, ond i chwi yn un ilit digonol amlygn eich peoderfyniad i'w ethol. Bydd yn seneddvvr a wnli anrhydedd i Gvmru, I ¡
[No title]
Ar fin Fitholiad Oyffredinol, hefb son am bycc- ¡ iau gwladwriaethol o bwys i'r holl deyrnas, yr I ydym yn cyraeryd ein byfdra oddiar deimladau gwladgaroi, i daer annog etholwyr Cymru i wasgu I cwesl ynau gwir a. neillduol Gymreig ar bob ym I geisiwr newydd a hen am yr anrhydedd o'u eyn, ryebioli yn y senedd newydd. Qofyner i bob un- A fydd i chwi, os etholir chwi, ddwyn i mewa ysgrif, neu bleidio unrhyw fesur neu fesurau a I iti c,, gau arali, i sicrbau gweinyddiad I oyfraith a chyfiawnder yn Ngiiyraru, mewn iaith h ddeallir gan y bob] ? A wrthwynebwch chwi, hyd oithaf eich gallu yn gyhoeddns yn eich He yn y seHHdd, a mean nnrbyw weinyddiaeth yn cyng- bot; y Goron i banodi Saesoa heb foci yn raedf u Oymraey, i unrhyw swvdd nen swyddau eglwysig 'I neu wladwriaetbol yn NgbyraruA wnewch, neu i bleidiwcb chwi unrhyw ymgais i sefydlu I if tth'ofd, agored i bob [lradd tie. enwad, yn .&'hy'nru'? Uichon uu, chymerir ein oyngor gan en iUv vr ein gwlad, y rhai ni ofalant Ond ycbydig e?il cwl.:id, ?-bai n-? ofiltrit oicl yelivd;g wn.niwedi eyflawni ein dvledswyddyn gydwybodo yn hyn o belli, lei goiygwyr uewvddiadur Cymraeg e s hynai yr oes. I
[No title]
Y mae yn wir nad yw Oymru ond rhyw gongl iechan neillduedig o'r Ymerodraeth, a'i bod yn df.laeth llawer rhy ddibwvs o'r deyrnas i alw am. nenifbwnhRil un cynUun neillduol o ddeddfwr- ineth briodol iddi ei hun. hc rnai ei. braint a'i helw yw bod dan yr uo cyfreithiau a'i chymydoges fawr gyfoethog, Lloegr, Addefwn yn rhwvdd fod y ('»ywysogactb, er esgyniad y Tuduriaid i'r orsedd, wedi medi elw riid byehao, mewn llawer golygiad oddiwrtb ei chysvlltiad gwllJ..dNriaethol â Lloegr. Er hynv, tra y mae y ddwy dalaeth hon wedi cyd dynu vn heddycblawu ac unffvd., dros dri chant a, haner o flynyddoedd, o leiaf, nis geilir gwadu nad ydynt hyd heddyw, wedi eu hieno yu anghvmarus -yn anghydnerth ;tC an¡¿hydryw-nid'yn anghyf iawn, fol cydfed-nant y Goron. Os sddefii" bod yr Alb An a'r Iwerddon, er nno eu saneddau a'r eiddo Ho?r, ftu yn galw am, a cbanddynt bawl gvfiawn i tyw?dd'?d dan yvfre¡thian a thsyrn-swyddo?tOT? gwabanol, pa reswoi ?'' a ??il fod dras omedd yr sirj. rhJigrcfremtiau i dalaeth mor hen, mor deym- ??yo', :ic ct? nr)? w?ha.ool i Loe?r o mn 01 sMyJifa a'i hn.dnc'ddau,e? phobl,ei hi.?th.et deft;d.m.t. 'i rnoesau ? Os yw yr Alban yn meddu bawl i gy: undrefuo gyoryohiotiad briodot iddi ei hun, dan ysgrif o Ddiwygiad neillduol, fel y dywed gweinid- ogion presenol y Goron. pa fodd nad yw Cymru yn golw am fraint gyttelyb. Otiid yw gwwrth eidclo a surra at-d.retii yn gwahaniaethu llawn cy- maifit yn y Dywysogaetli mewn cydmariaeth i Diau en bod Er eDghra-ifft,, y mae y gvfraith breseool tra yn gdJJuogi miloedd ar filoedd 0 gretttwyr cyflog a ilafurwvr o'r gradd uchaf, sef pob un sydd vn dal ty deg punt o ardreth flynydd oJ yn mwrdeisdrefi Idoegr, i fwynbau 1\0 arfer pieidlais yo etho' i id eu eynryehiolwyr trefol a seneddol; tra yn ymnrferol, y maent yn cwbl ddi- freinio yr un dosbartfr yn Nghymru. ac yn cyfynju j v ddinasfrmnt n'r seueddframt i siopwvr a tbafam- wvr i i (i corplioi-ed g. O!!d vrrddengys i ni nad yw y Cyciry yn gar lu difti am bethau gwladwriaethol, ac nad gwaetii e-anddynt mor llawer pwy a fo eu eynryehiolwyr, pa beth fo eu golygiadau ueu eu cymwysrlerau; na pha, fodd, defal neu esgeiuus, y eyflawnant eu dyledswjddau ond iddynt fod yn feddianol ar hyn ft hyna denantiaid i fynu i'r ethoifa, vii erbyn unrhyw wrtbwynebwr. O'r tu arall y mae cyn. rychiolwyr Cvmru, yu cyfrif eu sedd yn NghYtlcor- dy y Wiadwrideth fel post o anrhydedd, neu hawi :Jrefbdal; ynbytracb lH1 sefyJifn. y-n. ri4w-,i.ss3,ria-t'ta y whd-Yll enwedig Ovmru, cytlwr cymdeithasol. masnachol, neu foesoJ "a ehrefyddol pa un ni eilw am unrhyw syiw, ymdreeb nen ofal neillduol. Yn wir, un Vffia ac tiew o'r aeloda.u seneddol tros y Dywysogaeth a egyr ei enact yn y senedd o'r naiLJ flwyddyn i'r Hall. Os ymofynir am ddoniau ar- eittvddol Cymru, y i-nae vn sicr mai nid yn-Niiv y Cy fired in y osir -hwynt, a hawdd u. fyddaicredupe dywedem mai nid Cymm yw y wlad i fagu gwJad wriaethwyr a seneddwyr o dalentau persono!, neu ddeffeyddioldeb Oyt'redinol. Anaml iawn y mae Cymru yn dewis ei moibion mwyaf medrus i'w ^lynrycbioli. Os bvdd Cymro a fedr ac a faidd beri elywed ei lais yn y seuedd—fel y diweddar John Williams, Ys'v., (o Alacclesfiald), a'r presort- 01 K. G. Salisbury, Ysw., (o Gaeriieou), ni etholir hWilW byth dros on dref neu sir yn Nghymru. Ae oddiar ystyriaeth. o'r ffeifchiau hyn gweiir na I wnai ond ychydig iawn o wahaniaetb pe na c'nyn ryebiolid Cymru o gwbl yn senedd Lloegr. I tJ <1 i
[No title]
-==-= Oni rhagSaena Ehagluniaeth Ddwyfol bydd I holl Kwrop yn ifihen ychydig iawn o amser yn I weiifflam gau dan rhyfel, tnwydir ei m aosydd it I gwaed dynol, ac ychwanegir at eu ffrwythlondeb dyfodol gan dtd esgyrn a cbnawd plant dynioa. a bydd cri a gwylofain y olwyfedigion, a'r gwedd won ac amddifaid yu rhwygo awyr y cyfandir, ac yn esgyu i fynu at orsedd yr Hwn Bydd yn eis- tedd yn y .-rtefoedd, a'r Hwn a wpaetb o un gwaed I bob cnawd oib • Bydd hyn, meddwn, yn cynieryd lie, a mil mwfj o ysgelerderau trychinebus eceili, y rhaimis gttanb eu traethu. caai tibyfrynga Duw r nefoodd ac sistedd yn mblith brenbmoedd,, i i wneutbur bam ac i ddwyn allan gyfiawader a lieddwch ar y ddae-ar, I Y mae yn yroddangos yn ol seiyilfa bresenol pethau ar y cyfandir, fod pob peth yn aeddfedu i ryfol. Pan gyhoeddwyd ein rhifyn diweudaf, yr oedd yn ymddangos Illai yr unig rwystr ar Ifordd gwneuthuriad hedd;vch, oedd cael gan Sardinia gydsyaio i ddiarfogi, yn ol oais Awstria; a tbua dydd Mercher neu ddydd leu, daeth ynew- ydd cysurus i'r wlad hon, fod y rhwystr yma ar tfordd cadwraeth heddweh wedi ei symud, a bod Sardinia yn foddlon, er mwyu cadw heddweh, l ddiarfogi. Ond boreu ddydd Gwener, synwyd pawb gan y newyddiou galarus tod y fflam wedi tori allan. Y newydd. ydoedd fod Awstria wedi danfon gair at Sardinia y byddai cyhoeddiad o ryfel yn cael ei wneyd yn ei herbyu yn inhen tri diwrnod, oni chydsyniai i ddiarfogi. Dyma'r mater bellaeh wedi ei gymeryd o ddwylaw y galluoedd eraili, barn a. rheswm wedi cael eu dymchweIyd oddiar eu gorsedd a'r holl gwestiwn yn debyg o gael ei bender!) nu gan dynged an- sicr gallu milwrol. Gan ein bod mown cwr arali o'n papur, wedi rhoddi hanes manwl o ddigwyddiadau yr wythnos gyda goIwg ar y cwestiwn hWll, ni wnawn yn bresenol ond ychydig o syiwadau ar y digwydu- iadau hyny. Am y prif bieidiau yn y rhyfel pres- enol (oblegid y mae arnom ofn y bydd yn rhaid i ni ei alw felly beilaoh) nid oes genym, y mae yn rhaid i ni addef uemawr o gariad. Nid yw teulu Bonaparte, na theulu Hupsburg, yn meddianu lawer o serchogrwydd ein calonau ni. Ac am achos y cweryl y ma.e va aahawdd iawu siarad yn beuderfynol. Hawdtl deall pa fodd y gall Jrwg deimlad godi rhwng. liywodraeth fechan rydd Sardinia, ag Awstria, gan fod y rhyddid a'r ded wyddwch sydd ytiL Hyuu yn y r/iaenaf, yn adlew- yrchu y fath warth ar eiddo liywodraeth yr olaf yn Itali, Ond pa fodd y mae y fath oerfelgarvrcb wedi codi rhwng Ffrainc itC Awstra, y gwir bieidiau yn y cweryl presenol sydd yu lied an hawdd ei beuderfynu i sicrwydd. Nid oes gcuym and dyfalu am yr achos. Galwai Arglwydd. Joivn iiusseil sylw at yr anwybodaeth ar y mater hwn yn y Ty nos Lun, a chWynai oherwydd yr am ddifadrwydd o bob hyspysiad swyddol. Yu ei araetb o flaen etholwyr Lluudam, gwnaeth ei arglwyddiaeth y syiwadau canlynol ar yr achos: -I ,)%?wedij. eu bod oil yn ddiau yn gwybod am sofyllfa pethau ar y cyfaudir litewt) porthynas i Awstria a Sardinia, a bod ilywodraeth f wlad hon a hyny er eu clod, wedi cynghori ar fod i Oynad ledd gyfeiHgar i gliBi ei gc:lw o'r boil bril alluoedd er peuderfynu y cwestiwn mewn darn; ond vr oedd yn ymddangos yu awr nad oedd yu bar debyg y (iyfod i bendertyniad heddycbol. Yna aoth ei arglwyddiaeth yu miaeu i ddywevd Yr oeud yn ymddangos mai decbreuad y cwcryJ ydoedd fod Ymerawdwr Awstna, yn lie cyfyngu e« huu o fewa tertynau Cytundeb Vienna yn 1815, mewn perthvuas i feddiauau 'Awstria yn Itall wedi eymeryd mantais o houo i estyn dylanwiid a gallu milwrol Awst ia, ;;1' barthau eradl Itaii. E, r engraiffc, os byddai i ddyn iyned i mewn ] oaje ya y Tuleithiau Ithufomaidd, ,>r"¡'C>Ul4íd of tu ryw yspiwr trueuus fed dyu aoniddig, cyat- end ef i fynu yia ddioed gau yr haddgeidwaid a theiiid ef i garchar am ddwy flyuedd uei: dair, ac yn tuhea yr amser hwnw, ar dvst'obieth rhyw un ua cballai y dyn gyfleusdra i'w wrtbwyaebu yn ei wyneb, tilihdef i ddaeargeil dywell yn y lie, am gymaint drachofn o amser. Nei, nid oeda bool y Taieithiau Eidalaidd vu hoffi hyn, a gotynasant am yr hawl i gy far fod ,uewú modd ag ored a siar- ad yn rhydd, ac hyd yn nod mor bell ag i ofya ar fod y wasg i fod yu rhydd. On i yu lie cydsynio a'r ceisiadau hyn, danfonai A. wstr: a filwyr o Milan neu Vooice i osod yr ysbry<i rhydd hwü i iawr, ac fehy yr oedd y Taieithiau Eldal- aidd wedi cael eu cadw l iawr o 1815 hyd yn bresenol. Fe ddvwedid yn gyttredinoi fod gormos yu gvru.dyuion doeth yn.wallgof, hc os felly old oedd yn syn fod ilaiver o'r Eidaliaid wedi cael eu gyru i lxttner gwallgoirwydu gtm y goriues yr oeddent wedi ei d lyoddef. Ar y ilaw arall, uis dywdyd fo t iiard uia wodi ymddwyoyn hoilol ynei tie yny cweryl presenol. Y cwblydyiasu hioi wneyd oedd dyweyu ua chaifai Awstria ormesu ar y Tdbithiau Eidaifjuid nao ar ei thinogaethau hi. Pa tocid bynag, yr oedd y pwnc yn un a eidd yu hawdd ei drosgiwyddo i sylw C uoadlodd t geisio gwucyd heddwch rhwng y pleidiau. Yna aeth ei A!giwydchdetn yu ml>ten J ddy\.ayd ei ioi yn ofui y byddai i ryfel dorialian—y gaiiai Fl'r.-tuic g>north,vyo Sardib ilt, ac y gellid dar bwyiio v Tnieitiyau German odd i heip o Awst ia. Unci y (.west wn mawr i ni ei oollllerfynll y w, pa beta yw dJedswydd Prydain F«wr o dan yr I: i fti,to yn dda genyrn allu roddi syiwadau rbagorol Argiwydd John rllBsell ar yrtu !lOhlysur got, bron emdarHenwrr, syiwadau a dderbyuiwyd- gILl) ei wrandawyr Uuos- og gyda mawr gyiuerauwyaeth, a syiwadau, y mae yc ai'iesdud i m d.xyweyd sydd yn hollol gydwadd- ol a'r eiddom ni em bnnaoj. Smradodd 01 arglwyddiaet!) yr. bur beuder- fya-d mewn pertuyuos s ddvledswyda LJoegr yn yr achos hwn Yr owld larli y wedi dweyd .it liliv yr Arglvvyudi m¡\1 dyiedswyad y wlad hon j oedd eldw mewn sefylita o anrubieidgarwch arf'og," rei y geilci y" y dwoid gymeryd plaid y nd, yr oeud ;> ii. wi:d ;r ar eu tu, '• Oud (e.i>e Argiwydi'i J iiusseil,j y illllO yn bur egl'.ir od-.itwrth yr iiyn a dd. weuwvd gan Arg- iwydd Demy a Air. -.israeii, eu bod yn atoddwJ YEti. A wstritl., Sidd yn f-ilie, uc os byddai i'r wlad hon ymyryd, mai plaid Awstria.a gymerai Yn awr, yr oedd efe (\rglwvddtf. yri, yn eroyu y cyfr^wgwrs o-we-ithreUiad, ac yr cedcl o hlaid H-nttiliieidgarvfroh holloi. Vr oedd efe wedi coal wttil ddaiiien hauMS.ddia.etb, lod y naill j biaid neu" y Had .bob allner; mown rhjleloedd Ewrop?atdd ya dytmt i Lf??f 1 chwdio am arian er en cynotthwya 1 ddal ? r?mlyrymdteebta. Os by?dat t u?t!? o?ty, omedd pyaorth wyo y nail! b!8;d a i-  i-?i t' ?,Lldai ?r yn b!&id a.r nt.!I ??ar)M.M, m tyddtit yr.ymdrecb?A yn deby? o bn.rh'iu.?ojid ycb?d.'g,. &'bLma y. ca,? y ?miido,3(]tA  W.LIQ I idw cli a? I jdiaoedA Eti?eLga.c. i? ?f 4 ?u<j?d ?eddwc? s'd ?iiyud. ? oedd pobi y wtad ho?'a.m gvmeryd Mhos Diwygiad Se"eddol o dan eu hystyriaeth; ? nhaham y dyient hwy ?aei eu troi oddiwrth cwrs hwmv, trwy gymeryd plaid y naift mu y llall yn y cwestiwu hwn, y rhai wedi cael ein cynorthwy ni, a drealiant y gweddill on bywyd i'n drwgliwio a'n condemnio ni. Nid oed<S ya gweled y gallai CaRghellydd y Drysorfa iaibiiu ein trethi ni yu bresenol, ond y llwybr tedyc if i hyny oedd cadw yn hollol glir oddiwrth y cweryi presenol. Yr oedd geiria11 John Bright ddydd Ssdwru diweddaf yr un mor beuderfynol ar y mater hWLl, a dyweder a fyner gan rai dyoion bychain yn y dyddiau hyn.y mae enwau Arglwydd John Russell a John Bright yn meddu dylauwad toawi yo y deyrnas hon:—Dy wedai. Bright Y mae un ewes, tiwn araH o bwys mawr iawn. wedi cael ei gyieirio ato, saf y cwestiwn o heddweh a rhyfei. Afreidiol yw i mi eich hysbysu nad wyf fi yn gyf;till i ryral (uchel gyrneradwyaeth). A'r amser pan oefldwc. i yn barnu fod ilawer o honoch yn camgymeryd,- ae yr wyf yn meddwl felly eto-ptin ydoedd matin o wallgofrwydd, o falchder a thrabausrwydd steds meddianu meddyliau pobl Lloegr, condetnniaia y rhyfel fel yn ddiangenrhyid ac anghyfiawn (oymer- adwyaeth). G wi-iactiiuui aberthiadau. mawrion er mwyn Jy opiuiyuau IÙn hargvboeddiadau Buas. ai yu well genyf eneilio i sefvilfa o unigrwydd am byth nag i un gair na phleidlais o'm heiddo du- eddu yn y radd le-laf i abertbu un bywyd dyuol er mwyn y cwestiwn oedd mewn dadi yn yr vmgyrch hwnw; ac yn awr pan y mae rhyfel yn ol pob ymddangosiad ar tin dechreu mewn pertliynas i faterion mewn dadi yn I tali, yr wyf yn dyweyd nad oes a waelo pobl Lloegr ddim mown u mcdd ar hwnw, oddi<?ertb fel y mae eu mantais yn nglyu a llwyddiant dynoSryw yn mhob pltith o'r byd (uchel a birfaith gyrneradwyaeth). Yr wvf yn hord fod y Gweinidog hwnw a ddeufyr; ar led gymaint ag un mdwr (Jrydeinig neu a ddefn. yddia un ilong yo yr ymdrecbfa hOll j abertbn trysor Seisoig lie :.berthu gwaed Reisnig--yr wyf yn honi ei fod yn fradychwr i'w Frenines aÏ wlad, a bydd fv ngwrthwyuebiad mwyaf penderfynol i yn cael ei roddi i unrhyw gam a ymddeng.ys fel yn arwain'i'r cyfryw ganlyniadau auffodus (tichel a birfaith gyrneradwyaeth.) Gwyr ein darllcnwyr ein bod ni wedi gwrthwyu- ebu y rhyfel diweddar yn erbyn Rwsia, a-hyny pan oedd teimiad y wiad i fesur mawr iawn va ein herbyu, ac yr ydym yu teimio graddau haiaeth o fwynhad yn ein mynwesau am i ni ddiIvn Itrgy. hoeddiad ein cydwybodiiu ar yr achiysur hwnw. Llawer o ddaioni a broliwydid gau udyruon y deilhai o'r rhyfel hwnw nid yu unig i'r wlad Hon, ond i Ewrop yn oyffredinol, ond yn bresenol y mae yroroll bawb yn barod i addef y b.iasai yn llawer iawn gweil pe eadwasam yn rhydd oddiwrth y cweryl, ac nad oes genym i'w ddangos fel ffrwyth yr ymdrech ond ychwanegiad o ;rai mfiiyuao o buuau at ein dyled wladul ac aberthiad m.loe id lawer o fywydau. Ond am y rhyfel hygythiedig presenol, y mae yn cida genym gati i!,),,l y newyddiaduron yn udie'turiad yn pleidio hoddweh. 1 ivrea deimhid cyffr^dia-?1- y wiad hofyd. a by*r-,u ir'hyrddio unrhyw Bnf Wemidog a gvtfawnri j weitbred leiaf yn tueddu t'u Uusgo ni'i'r eworyl presenol. Oblegid ptharn y i-htiid i ii, ymyrvd ? Beth sydd a wnelom ni ar cweryl. Oni w.ariwvd digon o arian yn y rhyfel diweddaf? A yd- Y/ e.n trethi mor ysgafn fel y mae yn rhaid eu hychwan- egu i yutiadd o blaid un o alluoedd gonaesoi y cyfaodir? Ouid oes genym ddigon o orchwylioo. pwysig i'w cyflawai gartref, gorchwylion y mae yn ddylüdswvdd arc 0 III eu trin; a gorcnwyliou y mae eu cytlawniad yn dwyu pertbyuas a'u ded wyddwe-h cyiFredinol. ac sydd vn goiyn ein boil ymdrecbiou er eu eyflawni yn briodol, onid oes geaym, meid- wra, y cyfryw orchwyhou i'w cyllawni, h:dj i oi fvned i ymyrvd a chwerylofl gormeswyr CyfwlLr Ew:op? Os myn Ffrainc ac Awstria y in I add, penn y rhaid i utymiadd? Os gwanychaat uu gilydd ac os dyfetnaut eu gilyud trwy fr.vvdiiu gwaedlyd, a fydd ein cyflwr ni mewn ystyr poL tic- aidd yn ilai dyianwadol? Na, meddwn. os YIIYII.) yn cam em gwlad, os ydym ya earn yr i. v i J, os oes yuom awydd i weled ein hawduid>i an dylanwad 111 er daioui -ar y Cyfandir yu fa." r, gwnawa ein goreu er «tal em cymydogion rhag ila id a dinystrio en s-ilydd. ac os ruyuant witiiod pob cynghor, yua bydded i ni giiio draw a gadael iddynt eu hnnain, ac ymataiiwu ui^au oddiwitb bob cyfryngiad oddigeitb i at vvoled y gailwr. wneyd hyny ar du heddweh. Orid po byddai ein llywodiaethwyr yn metha yrngadw rhag cyruiorthwyo un o'r pieidiau, pa un o nouynt a ddarbyniat en help ? Pa beth a ydyw Lloegr wedi ymddarostwng i'r fat it iselder fel y den-fyn ei raoibion ar y cyfandir i rn.idjo y meus- ydd yno a is gwaed, er dal i fYflU lywol!l'fwt\.t.ell- digedig Ty Hapsburg? A ydyw y wlad a goabdd i fynu rei un gwr i daiu gwarogaeth i. Kossuth, y wia..t yr oedd ei chalon yn euro gyda phob newyd i am ym",i,cetiloii yr y raeth ortlnymÜs iiolio vn awr am gymeryd plaid y cyfryw Jywodraetn, fel ag i'w gaiiaogi i osod ei hiau huiarnaidd yn drvmach ar y gorthry medig, de i lwjr ddmystrio tcyrnas fechan Sardinia, yr unig lygedyn bychan yu Itali lie y mae rbyd-Jid a Uwy.idiant yn tfynu? A garai Cymru wekd hya yn oymeryd lie ? Wel os na wua, y mae yn 11awa bryd iddi odryoh ar ol Argiwydd Dor by, Y mae efe eisoes wedi awgrymu y gali y bydd yn rhaid i ni fod yn bleidiau arfog yu y cwalyl ptesenol, Be os felly byddwn yn c/northwyo gorthrymwyr Hun?uri a Sardinia, a'r Uy?odraMt,h iwyai Ct'euioa a fathfodd gyfraM o dt'igoiion ?wrop eno?d. r? fodd y mae i'r wlad ddangos ei gj?y?iddau ar y rn, t e r I 'rwy slamd yn eofn yn ?wr pan y mae ein eynryehiolwyr yn gofyn am eic pieidieis- iau. Y mae iiyu yn ein harwaiu i ddyvveyd gair am 1; I YII ETHOLIADAU. Dadgortforwyd y Ty yn fturiiol ddydd Sadwrn diweudttf, ae y mae yr etholiadau- yn bor debyg o gymeryd He yn y rbati fwyaf o r bwrdeisdreu.< idydd .Gwener ne^af, fte ynyjroedd yn;gynar yr wyth- B Jd-dat yn dda gfin- t-. pe gaiiem argraffu ar feddyliau tlrai'o etliolwyr difrt^ Oy«jru y pwys mawrsydd mown bod yn onest a chydwy- bodol ar yr adeg bresenol, Ond r mae yn debyg