Yr Amserau

TELERAU r— WEDL FJ ABGRAF-FNOPX. ;c (;I Am Cnwarwr, tal yxs mlaen 2 AmHanerE?wyddyD,cto t t cit? 8 8 am -Flwy4iiid.?1 ti1 i fcNFOSIR Y KIFEtiOEDT) CANLYNOL I UNKtixV, .1.11. AR Y TF.I.F.RAIT CANLYNOL s. c, 4 Am Chwarier, tal vn mlaen, am 4 4 8 Eto eto 8 « 12 Eto etc 13 0 16 Eto eto 17 | Ac felly yn rniaen am hot) peawar ycnwaiicgv. Ni dd'erbynii- RI'.CBII T STAMPS yn. dal. .n. n""n.n _nun

Er mwyn cael gcivrg ar brif ddigwyddiadau yr wythnos, y rbai sydd wedi tynu fwyaf o sylw, rhaid i nl, foI yr wythnoslln Waenorol, droi ein llygad tua'r Cyfaadir. Gresyn fod gwlad fawr fel hnn, yn yr lion y mae cvoifer o bethau yn digwydd bob wytbnos, cynifer o ddrygau eisiau eu diwygio, cyuifer o wGliiannau cisiau en dwyn i gylvr. cymamt o dda eisiau ei ddvrcbafu, ac o ddrwa eisiau ei gondemnio. gresyn meddwn, ¡ nad cws geriyra barndden fel gwlad i dam ond jchydig iawn o eylw i'r cyfryw bethau o herwydd J y cyohyrfiadau a'r eyffroadau raynycb sydd Yn" J J. J ¡ cyiaeryd lie ttt y Cyfandir, y rhai sydd yn xayned | ? bryd pawb. < Y mae yn bnr amlwg fod Louis Napoleon yn argyboeddedig bellacb ei fod beb>hwanegu nemawr, os dim yn wir, at eibobJogrwydd trwy heddweh Villafranea. Pe buasai efe wedi llwyddo i gario allan y cynllun a. osododd efe iddo ei hun 6r y dechreu, sef cwbl ryddhau Itali odditan lau A wstria, buasai wedi enill iddo ei bun enwyn Ewrob, ae yn teiWngu diolcbgarwch pob carwr rbyddid a gwir wareidd-dra. Mae'n wir y drwg- dybid ei arncanion, mae'n wir nad oedd oud ychydig iawn yn coelio fod Gwroii Rfcagfyr yr ail-vr bwn sydd yn caetbvwo y wasg yn ei wlad ei bun, ac yn lletbu pob anadSiad rhydd oroes i'w ewyllys, mae'n wir, meddwn, uad oedd nemawr yn credu fod y cyfryw un yn teiraio yn frwdfrydig iawn yn achos rhyddid yn Itali, eto yr oedd ganddo gyfleusdra rhagorol i symud bron yr boll ddrwgdybiaetb pe buasai wedi llwyddo yn yr anturiaeth y protfesai fodyn aiddgsir "weubio arni. Ond bellflcb y mae y cyfan i fesur mawr wedi ffaelu. Nid oes ond rhan fechan iawn o'r antur- ifleth wedi bod yn llwyddiauus. Y mae Louis Napoleon wedi diffygio yn y gwaitb, y mae wedi gwneyd beddwoh o herwyddyramgylchiadal1 dyryall pberyglus oeddent yn ymgasglu o'i gwmpas, ac v mae yn awyddns bellach i glytio yr heddwch hwnw mewn Gvnnadledd o'r boll all-a. oedd. Ymddengys fod Austria yv. erbvn i'r Prif Alluoedd ymyraetb. Gwyr yn lied dda, er mor elynol y proffesai Louis Napoleon fod iddo ar y i dechreu, fod llawn cymaint, os nad mwys. o gyd- jrmdeiralad rhyngddo ag ef yn ei weithredoedd gorthrymuR nag y dicbon fod mewn Cynnadledd lie y gall Lloegr a Sardinia a Pbrwsia siarad eu i meddyHau yn groeyw. Nid ydyw iloegr eto wedi datgan ei bwriad yn benderfynoli ymuno yn y Ovngrair,er mor daer yr ymddengys fod Efrainc Os gall fod o wasanaeth i achos rbyddid ar y I, Cyfandir (fel y mae yn ddiamen y gallos cyflawna ei dyledswydd mewn gonest) dika raai ei dyledswydd ydyw estyn ei ebynortbwy gyda'r I amcan bwnw- Ond ofni yr ydym na fydd y Gynuadledd yn gadael Lloegr mor rydd ag y dymunai, ond yn bytrach yn ei rhwymo i gymeryd plaid hyu a'r Hall trwy nerth arfau oa bydd raid, ac yn ein gorfodi i dywallt ein gwaed er eraill tra y mae cynifer o. orcbwylion pwyig genym i'w cyflawni gartref. Y gwaitb goreu, tebygid, a-all LJoegr ei wneyd yw ceisio arfer ei dylanwad gyda pbeoau eoronog Ewrob i adael llonydd i Itali; i adael iddi weithio ullan ei hieehydwriaeth ei hnnan htb ymyriad unrhyw benad ur. Mao yr ben athrawiaeth o bawliau dwyfol brenbinoedd I bellach i fyoed gyda'r pedwar gvryut Pa hawliau sydd gan frenbinoedi yn annibvnol ar iawn wein- yddiad eu swyddau ? Onid ydyw pen an obronog fel swyddogion gwladbl eraill i wssanaetbu y-bobl yn gyffredinol Y Er lies y Huaws. ar. nid er en lies eu hunain y mae yr ymddiried brenhinol yn eu 6wyl aw hwy; ac os anti wasanaetbueu hunain I a gorthrymu y lluaws y mae eu hawliau yn ddiau yn darfod, a'u dyledswydd i'w cilio o'r ifordd. Y mae yn ddyledswydd ar y wiad hon, gan hyny, i wneyd a all i beri i ltali-pobl Itali, i gael yrboil lais yn newisiad eu llywodraeth. Tra y mae liywiawdwyr Dueiaetbau Itali wedi eu diorseddii gan eu pobloedd, a'r pobloedd hyuy yn pender- fynu eu cadw allan a, dew is llywodraeth fwy wrtli eu bodd eu hunain, omd gwarth ar unrhyw deyrnas neu Ymerawdwr yw ceisio gwthio penadur ueu ffurf-lywodraetharnynt, yn groesi'w hewyllys? Hyderwn na ebymev Lloegr un Haw mewn gweith- red mor aofad, Mae'n wir iddi fod yn blaid i ¡ ryw fesur yn adferiad y Pith wedi ei duiorseddiad- gan ei ddeiliaid ei bun, ond hyderwn ei bod er y I pryd hwnw wedi myned nifer o raddau yn mlaen mewn egwyddorion gwir ryddid, ac na welir ni 'I yn ail gyflawni gweitbredoedd 184\ V mae pobl Yeniee, (neu yn hytra.ch arwein- y?idion pobl Venice) wedi datifon anorehii»d at j Vietor Emanuel, trwy Count Oavour, yn gosod allan eu dioddefiadau o dan, a'u casineb at iau I A wstria, ac yn gnh" ar "eu brenin" (fel y galwant 'I' ef) a 1 wemldog i wneyd y cwbl sydd yn eu galle i gael iddynt yr hyn y maent o'u eaioa yn ei ddvmuno, ac wedi bod yn vmawyddu am dano I ers cynifer o flynyddau—sef undeb a Phiedinont, I fel v gellir osgoi chwyldroad yn itali. Nid yw yn ymddangos fod Garibaldi yn barnit fod y rbyfel drosodd, neu oleiaf fod yr sunset i ddiarfogi wedi dyfod. oblegid y mae wedi rhoddi allan gyhooddiad i'r Italiaid yn yr hwn y mne yn galw arnynt i drefnu eu bunain mewn modd roil- wrol, fol y gallor-t fca yn barod o dan Victor Emanuel i gyiarfod a. phob digwyddiad. Y mae llytbyr o Bologna yn son am 17 o gyrff milwrol cyflawn yn y Romagna, a dywed y gall Itali Ganol, gyda,r fyddin Tuscanaidd yn awr yn Modena, gasglu 30,000 o wyr, gyda pha rai y gellir tjwrthwynebu y Pab a.'r penaduriaid a all- act ofyn am gael adfeddianu y gorseddfeineiau yn Modeua a Tuscani. Y mae gwirfoddolion yn cynyg eu bunain yn llu mawr iawn yn Modena, ac yr ocddid yn diegwyl y buasai yn y Dduciaeth o leiaf 10,000 o wyr o dan arfau, yn cynwy* mi wyr rbeotaidd a gwarchodlu conedlaethol. Y mae y bob! yn ymddwyn yn bollol drefnus a beddyehol ond eto yn dra phenderfynol. Yr ydym yn cael fod hyd yma ehwerh o aelod- au Seueddol wedi eu diswyddo o berwydd llwgr- wobrwyaeth, ac y mae yn ddrwg genym orfod dyweyd fod yr boll ebweeb yn rbai a a!want. eu hunain yn rbyddfrydwyr, Y mao yn ddrwg gen- ym, meddwn. nid ar gyfrif fod chwech o bleidleis iau rhyddfrydol wedi eu colli yn y Senedd, ond am fod dynion sydd yn proffesu egwyddorion rhyddfrydig wedi gallu gwadu eu hegwyddorion ac ymoetwng i gyflawni triciau y golyn. Y mae 11 wgrwobrwyaetb a gortbrwm etholiadol yn beth- au gwrthun ddigon yn yr hen doriaid, dynion o ysgel y gwr urddasol o Riwlas, ond yn fil fwy gwrthun pan fyddo ibyddfrydwr, dyn sydd yn proffesu purdeb etboliadol, yn euog o bonynt. Y mae yn Hawn bryd cael y tugel neu ryw foddion arall er atal yr ymyriad parhaus yma a'r ethol- 11 fraint ar ran uwebafiaid. Nifer y seddau y deisebwyd yn eu herbyn ydyw 56 allan o ba rai y mae 26 yn cael eu dal gan geidwadwyr, a 30 gan ryddfrydwyr. Ond tyn- wyd caw yn ol cyn i'r pwyllgorau gael eu dowi. tri yn erbyn rhyddfrydwyr a chwech yn erbyn ceidwadwyr. Y mae bellacb hefyd y ddeiseb yn erbyn dau aelod Tonaidd Dover wedi eithynu yn oi. l Cymerodd dadl bwvsig ie yn y Senedd nos Wener diwedduf at ein ,.A-fyllfti amddiffynol fel gwlad. Y mae yn ymddangos nttd yw Mr. Hors- man yn foddlawn i dalu am osod y wlad hon mewn cyflwr ainddiffyncl o drethi blynyddol y deyrnas, ond y mae am gael cronfa bwrpasol at hyny, fel y byddo'r baich yn cael oi daflu ar ein bolynwyr befyd. Y mae yn dda genym hyspysu fod y cynygiad wedi metbu y tro hwn, ond ITS gallwn ar yr un pryd loDgyfarcb y wlad fod yn amhosibl i hyny byth gymeryd lie. Yr oeddem ni yn ein diniweidrwydd wedi tybied os oedd y llywodraeth wedi cael y swm gofynol i osod y wlad hon yn ddyogel rhag ymcsodiad tybiaethol I ar ran Ftraiiie, a hyny ar gyfnf fod llynges a byddin Ffrainc mor fawr, fod gobaith gan fod ein eymydog dros y culfor yn barod i wneyd lleihad mawr iawn yn ei byddin a'i ilynges, y cawsem ninau beidio talu trethi Iltiwja mor drwm, y gall- asetn ninau arbed rhyw gyfran or treuhadau antertb oeddem yn eu wneyd ar gyfer perygi oedd o angenrheidrwydd bellacb yn llawer iawn HilL Ond ymddongys fod ar ein haelodau Sen- eddol )fu i'r Mywodmeth dynu y casgliad uatur II iol a rbesymo? hwn, ac ymddwyn yn gyfatebol, ac ymosodwyd ar y Hywodraeth nos Wener gyd- a'r arooan i ddangos nad oedd dim ymddiried i'w roddi yn Louis Napoleor:-nad oedd ei ddiarfog iad addawedig oud rhitb a ffiig twyiloariis-ac mai ein dyledswydd ni pa fodd bynag oedd m\nm ed yn mlaen gyda'n darpariadau milwrol yn annibvnol hollol ar yr hyn a wnelai Ffrainc. Dywedai Mr, Horsman nad oedd ein moddion I milwrol presenol yn ftgos gymaint ac y dylent fod, j njilwuo l pre.:?,enol yii sicros a gwnaeth Syr. J Packington yr hyspysiad cys- uras (?) y byddai rhaid gwoeyd ychwanegiad mawr iawn eto y flwyddyn nesflf atYDt, Druain oeddym ni y trethdalwyr Onid oes gobaith am waredigaeth o ryw gymaint o'r beichiau trytnion sydd yn awr yn ein lletbu ? Yr oedd yn byfryd genym ddarjien araeth ragorol Mr. Gobdeti, yr hwn a wnaeth ei oreu i d?weht cyHro y Nap?e?hud Seneddol sydd yti parhaus freuddwydio am ym- osodiad Ffrengig. Dangosodd, er cymaint oedd y cynydd yn nifer Hongau milwrol Ffrainc- fod nifer ein Hongau ni wedi cynyddu lawer iawn wiwy nid yn unig yn fwy mewn nifer, ond mewn cyfartaledd i nifer llongau y ddwy wlad yn 1852, Gwnaeth apeliad grymus at ddeall a rbeswm yr 1 aelodau Seneddol, ac nid oedd gan y siaradwyr a gyfodent ar ei oi nemawr ddim i'w ddyweyd mewn alebiad, yn wir ni febyflyrddasant a. han- fod ymresymiad Mr. Cobden, ond eto yr oedd yn amlwg eu bod wedi eu dychrynu a bwgan o'u gwneuthnriad eu hunan.! i r fath raddau fel Dad oes dim model eu darbwyHo nad yw y Ffrancod am ddyfod drosodd i'n iladd a'n ae y maent yn awr yn darparu, yn siarad, yn bwgwth ae yn bytheirio, ac mewn gair yn gwneyd pob petha allant i frysio dyfodiad yr hyn y loaent yn proffesu cymaint ei ofni.

IND T A, I Mae yn ddrwg genym orfod hyspysu, yn ol y newyddion sydd wed; dyfod o Bombay, dvddiedig y 5ed o'r mis diweddaf, fod yr anesnnyythder yn i mysg mil wyr Ewropeaidd India ar gynydd, ac yn Berampore y maent mewn gwrthryfel agored Mae boll gatrodau y Cwmpeini oddigertb un Berpampore wedi cael cynyg o'u rhyddhad. Fel hyn y mae y llywodraefcb wedi gorfod plygu i'r milwyr gwrthryfelgar, ac y mae y canlyniti-dau yn rhwvm o fod yn niweidiol. Pe buasai byn wedi cymeryd lie yn amser y gwrthryfel brodorol buasem wedi colli ein ilywodraeth Indiaidd,

j FFBAINC. Newydd penaf y dydd ydyw fod raoddion we&, eu defnyddio gan Loegr ag aydd yn debyg o wneyd yr beddweb yn un parhaol. Y mae Ffraine wrth weled nad yw wedi enill dim clod iddi ei hun mewu caulyniad i'r rbyfel a heddweh Yillit- f),ant,&, wedi bod yn ddiwyd iawn yn ceisio gan y prif alluoedd i gyfarfod mewn Cynnadledd. Y mae Rwsia er y deebreu yn foddion, Prwsia yr un modd. A wstria a Lloegr, meddir, yn erbyn. Y mae Awstria yn gwrthwynebu yn bend ant, by o nes y byddo'r telerau blaenorol yn gyctaf wedi en penderfynu rhyngddi hi a Ffrainc yn Zurich. Am Loegr y mae yr ymdrafodaetb wedi bod yn myned yn mlaen yn brysur y dyddtau diweddaf.' Y mae telerau Lloegr, meddir, wedi cael eu cymeradwyo gan Ffiainc, sef cyn i Loegr gyd synio i ymuno yn y Gynoadlerid, fod diarfogiad. buan ft cbyffredinol i gymeryd lie Dywed goheb- ydd y Times fod yr Ymerawdwr wedi aydsynio os, gwnai LJoegr hefyd ddiarfogi, tod eiu llywodraeth ni wedi cydsynio os byddai diarfogiad cyffredinol. ar dir a mor yn cymeryd lie, a bod yr Ymerawdwr wedi eydsvoio i'r telerau b,yiy-fo(I Ffrainc i- ddechreu y diarfogiad, a bod LJoegr yn toimio yn bur foddlawn o herwydd yrnddytjiad yr Ymer- awdwr. I g^roni y cyfan, yr oedd y gair ar led yn Paris yr wythnos ddiweddaf fod vr Ymtlr;% awdwr Napoieon i dalu ymweliad a Uundain. Y mae y Moniieur ddydd Ian yn gwneyd hygr. pysiad swyddol o ddiarfogiad Ffrainc. Pa un « sdyw i ddibynu ar ddiarfogiad Lloegr ai peidio, i ryw fesur, ni ddvwedir. Y mae y Journal rte Mayenee wedi cyhoeddi yr hyn a ddywed sydd yn wir gopi ogvtundeb Villa franca. Y mae wedi caei ei gopio i'r papurau' Ffrengig, ond pa faint o wir sydd ynddo, nid ydym yn gwybod. Yn y papur hwn dywedir nad yw yr Ymerawdwr wedi cytuno ond i gefnogi ffurthd y (wdfrawdoliaeth Italaidd o dan lywydd- iaeth mygedol y Pab, a'n bod befyd wedi evdsynio i aiw ar y Tad Saotaidd i ddwyn i mewn ddiwyg. iadau anhebgorol aneenrheidiol i'w daleithiau." Ond y mae y ddau Ymerawdwr eisoes wedi cael allau fod v cyulluu o uno taleithiau Itati mewn oydlrawdoliaetb, nid yn unig yn groes i ddvmun- iadau p,)I)! Itali. ond hefyd yn beryglus i fanteis- ion yr Bglwys Babaidd. Yr ydym yn casglu hyc • oddiwrtb ertbygl gref yn erbyn y cynllun yn Gazette A wstria, ac oddiwrth y ffaith fod y Count, Walewski wedi tynu alien gynllun arall, yn mha nn v mae yn cvnvg fod y swvdd o lywydd i fod. I vo üng yu I..w a -,vIy Pab, ond tod Brenhinoedd Sardinia a Naples i iywyddu hefyd bob yn ail. Y telerau heddweh yr oedd y galluoedd canolog yu dymuno eu gosod ar Awstria, meddir, ydoedd y rbai a ganlyn :—Awstria i roddi Lombardv i fynu i Ymerawdwr Ffrainc, yr hwn oedd i wneyd a welai yn dda a hi. Sardinia i gael ychwanegiad at ei thiriogaethau fei tal am y gost yr aethai iddi yn v rhvfe). Venetia i fod yn dab.-erh wahanol annibynol o dan arcbdduc Awstriaidd. Cyd, i fmwdoliaetb o Daleitbiau Italaidd i gael ei fflirfin. Cynnadledd o'r boil brif alluoedd i benderfynu pa be lb. oedd i wneyd gyda, Tuscani, Modena,, a Parma. Y Gynnadiedd i buiderfynu pa gyfraa o'r ddyled wladol oedd i syrthio ar Lombardv. lawn gan hyny y dywedai Awstna ei bod wedi derbyn gweli telerau gan Fframc nag a dderbyn- issai gan ei cbyngreirwyr naturiol. Ac ar y Haw srall, gan yr Italiaid, gan eu bod bellach wedi eu trin yn waeth gan eu Gwaredydd mawr nag y triniasid hwynt gan y gailuoedd canolog.

Y DUCIAETHAU ITALAIDD, Y mae y Dueiaetbau Italaidd yn datgan en casineb at y cynygiad o adfern iddyut en ben ( lywodraethwyr, mewn modd ffurfiol a phender- derfynol, a dangosant (Mymuniad cryf iawn i gael, eu huuo a Piedmont. Y mae pondefigion a lleyg- wyr a phob dosbarth yn Parma wedi deisebu y ,,Pnedct; gael eu bono a a'u cynwys yn nbiriog- j( aethau Victor Emanuel. Y mae yr un peth i{. wedi cymeryd He yn Modena, tra y mae Tuscani r wedi mabwysiadu penderfyniadau cyffelyb. Y -< mae dirprwyaetbau wedi cael eu danton o bob un o'r taleithiau hyn i Paris, ac y mae pedwar neu bump o geubadon politieaidd hefyd ar eu ffordd i Luodam. ') Y mae y gair ar led vn Paris fod Due Modena, ? Lya,?tiatt f ivva f un o'r Tywysogion sydd yn cael ei gasbau fwyaf yn nghanolburtli Itali, am arfogi 4000 o Awstriaid a myned i adfeddianu ei awdurdod. Nid yw yn debyg fod y Due mor ynfyd a wneyd y fath ymgais. Ond os gwna hyny, gellid meddwi a barnu oddiwrth y newyddion sydd geuynj am eu hysbryd, yr ymuna'r bobl yn nghanolbartb Itali, ac yr yrn'idir hwynt yn ol. Byddai yn rhaid iddo, gyfarfod milwyr Garribaldi neu eiddo Mezzocapo, y l'hai, meddir, sydd am ymuro er s'crbau anni- bvniaeth Itali. Y mae pobi Parma, Modena'• Florence, a Bologna eisoes yn codi ac yn galw eu ciyddi vmarfog], a dywedir y bydd gan itali Ganol yn mhen wythnos neu bythefrios haner can' mil o wyr o dan arfau.

TBYCHINBB ATABTHIRS. Lladd 40 « bersonau a ffordd Haiarn. -Cymerodd un o'r digwy(ldia,laii erch ? yllaf )e ar Ffordd haiarn Debeubarth Michigan, yn ystod y nos, ar y 2o o'r mis Jiweddaf,drwy i'rgfjrbyd- res refieg yn ei llawn ryvo, dros ddibyu i ddyfnder o • agos i 10 trod fed d, nes oedd y ceir wedi eu pentyru ar eu gilydd yn rqhanol y dwft a'r IJaid, Cvraerodd. hyn le yn egos i South Bend, Indiana, ae mne -10 o I bersonau wedi eu iladti, ft thu»60 wu>ii eaei eu hanafti yn dost. Bernir fod dwfr mawr wedi cael ei groni' o'r tu ucbaf i'r ffordd, a ciiayt fod llawer o dvwod yn y lie, nid oedd y ddaear o dan y tfordd yn gadarn, a' nhiliodd ymaith a dan y gerbydres. Lladdwyd holl swyddogion a gweithwyr y gerbydres ond un; a, nodir am un fam a phed war o blant yn DlY ) y meirw! Bernir fod rhyw wall mawr yn ngwneoth- uriad y ffordd yn y He hwn, ac te ddylai y percben- ogion gael eu dal yn gvfrlfol am eu diofalweh dybryd. Wele tua 40 o bersonau vredi eu taflu mewn eilifld i'r' byd tragwyddol, a mwy na chant o douluoedd wediJgi hannedwyd-Jol? dros amser mawr.