Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
Ie A wado hyn aed a hi; A gwaded i-r Haul godi. w low "Feallai mat ffanti neu arferiad ydyw, ond alla'i gael dim Tt yn un man yn debyg I D6 PMllips." W. PHILLIPS & Co., LIMITED, TEA MERCHANTS, IROTABLISHE-D, REXHAM. DISTRICT AGENTS Mr. T. M. ROWLANDS, Castle Street, Llangollen. Mr. ELLIS EVANS, Chapel Street, Llangollen. Mr. R. DA VIES; Vroncysyllte, nr. Llangollen. Mr. ELLIS WILLIAMS, Garth, near Llangollen. Mr. D. DAVIES, Bridge Street, Corwen. Mr. W. EVANS, Cynwyd, near Corwen. I TO TRADESMEN AND OTHERS. HUGH JONES, Bookseller & Stationer, LLANGOLLEN, Begs to call attention to his STOCK of LEDGERS, Cash and Day Books, etc., etc. Plain & Fancy STATIONERY, a Speciality. tt." J. feels confident that he Has never shown Bettor Assortment nor Better Value. I HUGH JONES. 'Ad~ LLANGOLLEN. | L EWARD TICKETS.-The "Scripture Jewels," containing 48 Tickets, arranged on perforated Penny Sheets. Also, Larger Size Cards 82 for One Penny, and 24 for One Penny, Scripture Text Cards for Walls, beautifully coloured, Id., 2d. Sd. and 4id. A h-endlebo selection. Huaa JoNEs's Advertiser Oiffoe,Llangollen. ee J. EILILIS (Late BENBOMO Gunsmith and Fishing Tackle Dealer. SPORTING AMMUNITlON-A SPESIALITY. RABBIT CARTRIDGES, 7s. per 100. GRA NI) PRIX, Do., 8s. per 100. THE ABBOW, Do., 8s. 6d. per 100. The above cannot be beaten for Reliability. CF When you want a Gun, inspect my stock before purchasing elsewhere m PABMEBS-1 GUN-D.B. BAMUEB, XS 3s. (The All-British, Strongly Recommended) D.B. HAMMERLESS GUNS, from OeS 8s. A Good Selection of SECONG-HAND GUNS always in Stock, at Low Prices. Rabbit Rifles from 12/6. Revolvers from 10/6 TAYLOR'S "EYE-WITNESS" CUTLERY. BEPAJBS AND GRINDING-ALL RECEIVE PROMPT ATTENTION. 25, BAILEY STREET, OSWESTRY. (x594) GAEFELIN LAUNDRY, LLANGOLLEN. SEASON'S SPECIALITY. WR are now open to do all Kindt of CTJBTAIN8, at a FEW DAYS NOTICE, at 9d, PER pair. SHIRTS & COLLARS, a Speciality also. PLEASE 02VZ US A TRIAL, Miss ORSON. TO LODGING-HOUSE KEEPERS, etc.- -L Printed Cards and Slips bearing the following words may be had at HUGH JONES'S, Castle Street LlangollenApartments, Lodgings, To be Let Furnished Furnished Rooms to Let, Accommodation for Cyclists, Lock up Room for Cyclists,Well-aired Beds, Good Beds, Breakfasts Luncheons, Teas, Refreshments, Do. and Wash & Brush-up Refreshments at Moderate Charges, Meat Tea, Plain Tea, Ham and Eggs, Sandwiches, Ices, Tea, Coffee, Cocoa, List of Charges. Soda and Milk, Fresh Milk, Genuine Home-made Herb Beer, Tea Room Upstairs, Ladies' Cloakroom, &c. &c. rHE GREAT WELSH HEALER GOMEB'S BALI Hft Noted — Remedy for Skin fj=f IW Flesh jV and Bone Ailments. My leg has been very bad for a long time, almost unbearable, until I used GOMER'S BALM," which tt once eased my pain and very soon cored me." IT WILL NOT CURE CANCER. It has a Marvellous power in Alleviating Pain, Soothing, Healing and Curing Sores, Wounds, Skin Rash, Eczema. Burns, Scalds, Scabby Heads, Erysi- pelas, Bad Legs, Irritations, Excoria- tions, Gal lines in Women and Children, Itchings, Scurvy, Piles, Ringworm, In- flamed Bunion, Corns, Gout, Stiff Joints. Rheumatio Limbs, Lumbago. There is nothing so effioaoious for —— BAD LEGS. PEOPLE TESTIFY. PRAYED FOR DEATH. Sir,—I have forthe last four years suffered dread- trll pains front an Ulcerated Sore Leg. At times I have beeh laid up for weeks, and so affected my whole system that I became a confirmed invalid, so weak and helpless that I have prayed for death to put an end to my Bufferings. I have been a patient of both the Infirmary and Hospital, and used all kinds of medicines to no good purpose. I was per- suaded to try your GOMEB'S BALM for my leg. I am happy to say that the result has been wonderful. I also took some of your "HUGHES' BLOOD PILLS which quite renovated my system, and the GOWEB'S BALM "healed up my leg, and now I feel so, well 'i ever. Your Remedies are worthy of every recom- mendation. Dean Lane, Brystol, M. McASH SCABS AND RUNNING SORES. Sir.—I feel ? my duty *° bear testimony to the grand effects of your celebrated "GOMHB'S BALM" My little girl suffered severely with a bad head, which broke out in Soabs and Running Sores (whioh had a most offensive smell), the whole hmfl being aBolean and in a foul state. I tried everything to no affect, but after using your "GOMEB'S BALM." as directed, for a little while, it healed and the head is now as well as ever. It is truly a most effective remedy, and no mother should be without it. J. B. Jbnkins' Victoria Terrace, Abertillery, Mon. Thousands are cured of all manner of Affections of the Skin, Flesh and Bone. It is harmless and most effective. It should be in every house. TRY IT. OUBB IS CERTAIN Ask for 11 GOMERIS BALM," ana see that the name full is on ?box, also name of JACOB HUGHES, without which none is genuine. Refuse a ay substitute. Sold by Chemists and Patent Medic- ine Dealers, at Illi or send value in Stamps or P.O to Maker— JACOB HUGHES, M.P.S., L.DS MANUFACTURING CHEMIST, (m729) PENARTH, CARDIFF.
r MBLYFEL. -I
r MBLYFEL. I [YSGRIFAU ARBENIG I'R ADVERTIBRR."] I WYTHNOS BWYSIG: CYFRYNGIAD ITALI. I EI YSTYR A'l EFFAITH. I "SAFON MOESOLDEB YN OL EFBNGYL I CRIST." ENILL A CHOLLI. I Mae yr wythnos a aeth heibio yn ddiamheu yn un o'r rhai pwysicaf yn holl hanes y Rbyfel. Wythnos o enill ac o golli i ni a f a. Coilasom ddwy long rbyfel fawr-y Triumph a'r Majestic —ger y Dardanels, ond achubwyd ymron bawb oedd ar ei bwrdd. Collwyd llawer o fywydau gwertbfawr yn ymron bob rhan o'r maes-or-,d gyrwyd y gelyn yn ei ol bob tro. Daeth ad- gyfnerthiad mawr, ymron amhrisiadwy, i Brydain a'i Chyngbreirwyr, drwy i Itali, oedd wedi bod megys yn cloffi rhwng dau feddwl, gyhoeddi rhyfel yn erbyn Awstria, a thrwy hyny o angen- rheidrwydd dynu Germani hithau yn ei phen. Ymdrinir yn llawnach a'r agwedd yma i'r cwestiwn, ystyr ac effaith cyfryngiad .Itali, isod. Mynwn* unwaith etc rybuddio'r darllenydd i beidio gesod gormod o bwys ar yr enill neu'r colli a ddigwydd i ni mewn rhanau unigol o'r maes, mewn brwydrau ydynt i bob diben ym- arferol yn lleol o ran eu pwysigrwydd, ac yn gyfyngedig o ran cylch eu dylanwad ar gwrs mawr y Rhyfel ei hun. Nid yn unig rhaid cofio na cheir mo'r melus heb y chwerw, a geill yr hyn a ymddengys ar yr olwg gyntaf yn, anffawd o'r fath waethaf yn y man gynhyrchu ffrwyth daionus. DA A DRWG: SUDDO'R- TRIUMPH A'R MAJESTIC. Gofidia pawb golli o honom y Triumph, a'r Majestic. Yr olaf ydi'r pumed llong rhyfel o'r eiddom a gollwyd yn yr ymgais i enill y Dardanels. Mae y golled yn un drom, ond y drwg a ddengys eucolli sydd yn bodoli yn fwy. Nid yw'r hanes yn dweyd ai yn y Dardenals ei hun ai y tuallan i'r Culfor y digwyddodd yr anffodion. Os yr olaf, ac os mae yn y MOr Aegaidd y bu, gwna y drwg yn llawer gwaeth. Pe y digwyddasai yn y Dardanels gallesid eu briodoli i torpedo a saeth- wyd atynt Daill ai o'r lan neu ynte o un o'r ych- ydig euddlongau sydd ganTwrci yn Mor Marmora. Jttiithr os, iei y mae He l otni, mai yn y mor agored y tu allan i'r Culfor y digwyddodd, mae yn achos llawer mwy o bryder. Dengya f od ym Môr y Canoldir ei hun erbyn hyn ryw nifer o euddlongau Germani-pa nifer na pha bryd y daethant, ni wyddis. Y ffaith bwysig yw eu bod ym. Sylweddolir, efallai, maint a natur y perygl pan gofir y pethau a ganlyn 1. Rhaid i'r Uongau sydd yn oludo milwyr o'r wlad hon ao o'r Aifft i'r Dardanels dramwyo llwybrau y moroedd lie y gwyddis bellaoh fod sudd-longau Germani yn oeisio ysglyfaeth. 2. Fod y pellter sydd gan y oludlongau hyn i deithio yn llawer iawn mwy nag ydyw o Loegr i Ffrainc, ao nad oes genym gynifer o longau rhyfel i warohod y oludlongau ym mor y Canolder ag y sydd genym yn y Sianel Seisnig. 3. Nad oes le diogel yn ymyl yno i'n llongau rhyfel ni i borthladdu megys ag y sydd ganddynt yn Lloear a Ffrsiinc- M",e'r pethau hyn oil, o'u cymeryd gyda'u gil- ydd, yn dyblu a tbrebiu perygl elu siailwyr ,in morwyr pan y, mono ynghymyclogaeth y Dar- danels 0'1 gyrimara a'r hyn a fyddai iddYUIi wrth groeei o B.ydaiu i'r Cyfandir. Rhaid hefyd in llongau rhyfel ni fod byth a beunydd ynghymydogaeth y Dardanels, i gynor- thwyo'r Fyddin yno, a llongau masnach yn feunyddiol yn cludo bwyd a phob cyfarpar rhyfel i'r milwyr yno, ac felly yn nod beunyddiol a chymharol rwydd i'r suddlongau i saethu eu torpedo atynt. Y syndod yw, nid fod y Triumph a'r Majestic wedi cael eu suddo ganddynt, ond na fuasai llawer yn rhagor o'n llongau ni wedi myned i'r dyfnder. Ond er nad oes borthladd cyfleus i'n llongau ni, nid oes ychwaith borthladd cyfleus i suddiongan, Germani ar diriogaeth Germani nac Awstria. Rhaid i suddlong gael lie eyfleus lie y gall lechu, ac adnewyddu ei stor o gyfarpar o bob math. Ni eill suddlong gario ond nifer fechan, tri neu bed- war torpedo i'r eithaf; ac ni eill gario ychwaith ond sum cyfyngedig o olew, yr hwn yw bwyd ei pheirianau a'i bywyd hithau. Os na fydd ganddi torpedo, bydd wedi colli ei cholyn; os na fydd ganddi olew, ni eill forio ol a blaen. Mae ychydig fanau ar dir Twrci yn Asia Leiaf lie y geill y suddlongau Germanaidd gael ymgeledd a chyfarpar. Eithr nid hir y bydd y rhai hyn heb gael eu malurio gan ein llongau rhyfel ni. Y perygl mwyaf yw fod gan y suddlongau leoedd cudd yo y canoedd ynysoedd sy'n eiddo Groeg yn y Mor Aegeaidd gerllaw; gwaith ymarferol amhosibl yw chwilio yr holl gilfachau yn y can- oedd Ynysoedd hyn, llawer o honynt yn anialweh heb breswylwyr. Mae Llywodraeth Prydain wedi cynyg dwy fil o bunan am wybodaeth pa le y mae y suddlongau yn llechu. Gwell byd yn oed na hyn yw fod Llywodraeth Groeg yn awr wedi gyru allan orchymyn caeth nad oes neb i roi eymorth nac ymgeledd i longau Germani yn holl diriogaeth Groeg. Gyda hyn mae y ffaith fod Itali yn awr yn rhyfela ag Awatria, yn ei gwneud yn amhosibl i longau ddwyn cyfarpar o fath yn y byd o Awstria i For y Canoldir. Rhaid i'r sudd- longau felly ymddibynu ar Twrci am bob cyfar- par, gan mai yr unig ffordd arall y geill Germani ddanfon nwyddau iddynt fydd dros y mor o Germani heibio i lanau Prydain, ac mae ein Llynges odidog ni yn cadw gwyliadwriaethfanwl ar bob llong masnach yn tramwyo'r moroedd hyn. I HERR. ARALL I'R AMERICA. Mae txermam newydd roddi herr arall i'r America, drwy geisio suddo y Nebraskan, llong fasnach Americanaidd yn hwylio o Lerpwl am New York. Tarawyd hi ger traethau'r Iwerddon gan torpedo a daniwyd o suddlongau Germanaidd, heb fod yn nepell o'r fan lie y suddwyd y Lusi- tania. Ni roddwyd rhybudd o fath yn y byd i'r Nebraskan. Tarawyd a niweidwyd y llong yn ddirfawr gan y torpedo, a ffodd y criw am eu heinioes i'r cychod. Ond pan welwyd nad oedd y llong yn suddo, dychwelodd y criw iddi, ac hwyliasant yn eu hoi i Lerpwl. Gan fod baner America a phob arwyddion eraill o'i pherchenog- aeth Americanaidd yn amlwg ddigon ar y Nebras- kan, ni eill Germani ddadleu meki camgymeryd hon am long Brydeinig a wnaeth y suddlong. Mae hyn felly yn herr pendant i'r America yng- wyneb llythyr yr Arlywydd Wilson ar ol suddo'r Lusitania. I SYR JOHN FRENCH TR LLWYDDO. _I lJalllwyddo a wna Syr John French a'i fyddin ddewr ar waethaf holl ymdrechion ffyrnig, gwall- gof, Germani i'w herbyn. Llwydda i witnsefyll bob ymosodiad o eiddo byddin Germaui, a llvvyda befyd i pnill tir oddhr y Gerraaru'rdd yma Be Aetv ar byd y ilitacli. Liao yr tmlbou yr wythnos ddiweddaf, yn enwedig ynghymdogaeth La Bassee, yn bwysig iawn, ac yn addaw rhyw- beth pwysicach lawer yn y man. Y peth mwyaf cysurlawn yn adroddiadau Syr John French yr wythnos hon yw fod y Prydein- wyr yn gallu cyfarfod a gorchfygu ymdrechion y Germaniaid i'w lladd drwy'r nwy gwenwynig. Gwna'r Germaniaid, o'n tu hwythau, ymdrechion mwy nag erioed i wenwyno'r holl awyrgylch. Yr wythnos hon yr oedd ganddynt beirianau yn gyru y nwy marwol allan ar linell pedair milldir o hyd, a dyrchafai'r nwy yn gwmwl 40 troed- fedd o uchder. Etc i gyd, ychydig niwed a wnaed i'n milwyr ganddo y tro hwn. Mae y newyddion o'r dwyrain draw yn cadarn- hau yr byn a ddywedwyd yr wythnos ddiweddaf, sef fod llanw buddugoliaeth Germani ar Rwsia yn Galicia wedi cyraedd ei fan uchaf, ac mae'r trai bellach yn amlwg wedi dechreu. YSTYR CYFRYNGIAD ITALI. JNis gall cyfryDgiad Itali lai nag effeithio yn fawr ar holl gwrs y Rhyfel o hyn allan. I ddechreu mae ganddi dair miliwn o wyr yn dwyn arfau, ac wedi eu rhanu yn dair byddin fawr. Mae y Fyddin Gyntaf yn barod i gymeryd y maes, ac yn cynwys y dynion mwyaf cydnerth. Llenwir pob bwlch a achosir yn y Fyddin Gyntaf gan wyr o'r Ail Fyddin-tebyg i 46 Reserves y wlad yma. Cedwir y Drydedd Fyddin fel Gwarchodlu Cartrefol i amddiffyn y dinasoedd a'r trefi gartref, ac i gadw trefn yn y wlad. Y nesaf, mae ganddi Lynges ar y mdr eryfach na'r eiddo Awstria, a Llynges arall yn yr awyr a eill roi cryn drafferth i Germani. Itali yw'r unig wlad yn Ewrop sy'n meddu Zepelina hafal i eiddo Germani. Mae'n bosibl felly y gwelir brwydr fawr yn yr awyr rhwng lefiathanod y ddwy wlad. Pwysicach, o bosibl, na hyd yn oed y pethau hyn yw fod cyfryngiad Itali yn y cweryl yn cau y drws drwy yr hwn hyd yma yr ai swm mawr o gyflenwadau o bob math o America, Yspaen a gwledydd amhleidgar eraill, i Germani, cyflenwad o angenrheidiau bywyd i'r boblogaeth ac o gyfar- par rhyfel i'r Fyddin. Pe yr atelid pob trafnid- aeth rhwng Germani a'r gwledydd o'r tu allan, nid hir y gallai ddal i ryfela. Rhwydd yw dych- mygu beth fyddai ein eyflwr ni yn y wlad yma pe medrai Germani roddi atalfa hollol ar fasnach Prydain droa y mor. Ac er fod Germani yn cynhyrchu mwy na'r wlad hon o angenrheidiau bywyd a rhyfel, ymddibyna lawer hefyd ar yr hyn a ga o wledydd eraill. Ond bellach, dyna'r ffrwd o gyflenwad o bob math a lifai i Germani drwy Itali wedi cael ei rwystro a'i lwyr atal. Gorynya fawr yw Itali, yn gorwedd rhwng MOr y Canoldir a Môr yr Adriatic, ffinia a Ffraincar y Gogledd-Orllewin, a'r Yswisdir ar y Gogledd, ac ag Awstria ar y Gogledd-Ddwyrain. Tuhwnt i'r Yswisdir y saif Germani, ac nid oes ond rhyw 60 milltir rhwng Germani ac Itali yn y Tyrol, lie y gwthia Awstria rhyngddynt i ffinio a'r Y swisdir. Itali bia glanau GorBewinol MOr yr Adriatic ar ei hyd; Awstria bia y glanau Dwyreiniol hyd gyffiniau Montenegro. Am 400 milltir nid oes ond y mdr hwn, sydd o 100 i 150 milltir o led, yn gwahanu y ddwy wlad. Yn y pen Deheuol egyr yr Adriatic i F6r y Canoldir, ac nid yw y Culfor fan hono ond tua 50 milltir ar ei draws. Gynt Itali oedd bia y darn o Awstria sydd yn i ffinio ag Itali ar y Gogledd, a darn helaeth o'r arfordir. dwyreiniol yn y pen Gogleddol i'r I Adriatic. Italiaid o waed, o iaitb, ac o arferion yw preswylwyr y darnau hyn o Awsa byd heddyw. Dygodd Awstria hwynt oddiar Itali mewn rhyfel flynyddoedd yn ol-yr un modd ag y dygodd Germani Alsass Lorain oddiar Ffrainc yn 1870. Gwelir felly- 1. Mae y rhandir lie yr ymleddir y brwydrau gyntaf rhwng Itali ao Awstria fydd naill a'i gog- leddbarth Itali ei hun, neu y darnau Italaidd o Awstria a drawsfeddianwyd ganddi flynyddoedd yn ol. Yn y naill fel y llall, Italiaid fydd poblogaeth y wlad a anrheithir gyntaf gan y Byddinoedd. 2. Fod Itali ao Awstria yn oydgystadlu am reol- aeth Mor yr Adriatic. Pe y meddianai Itali v glanau dwyreiniol i'r mdr ydynt heddyw ym medd- iant Awstria, oauid Awstria yn gyfangwbl oddiwrth bob mõr, gan nad oes iddi arfordir arall ond hwn yn unig. Prif borthladdoedd Itali ar yr Adriatic yw Venice, Pcrto, Corsini, Ravenna, Ancona, Bar- letta a Brindisi; tra eiddo Awstria yw Trieste, Pola a Fiume tua'r Gogledd, a Zara, Spalato a Ragusa yn fwy i'r De. Y CYNGHRAIR A DAL YN BERSONOL GYFRIFOL. I un o obeitnion mawr ond disail y Caiser er cychwyn y Rhyfel a fu, ac o bosibl eto yw, y medr efe greu anghydfod rhwng y Cynghreiriaid —Prydain, Ffrainc a Rwsia. Nid oes neb a wyr yn well nag ef mai "mewn un deb mae nerth," ac y byddai ei siawns ef i orchfygu ei elynion yn llawer mwy nag ydyw pe y llwyddai i'w gwabanu modd y gallai ef eu cyfarfod bob yn un ag un a phob un ar ei ben ei hun. Hyn oedd wrth wraidd y son o bryd i bryd am wneuthur heddwch a'r Daill neu'r llall o'r gwledydd Cynghreiriedig ar wahan oddiwrth y lleill. Dywed Gweinidog Tramor Rwsia fed Awstria wedi ceisio amodau heddwch gan Rwsia ar ei phen ei hun, ac iddi hithau wrthod. Ceisiwyd gwneud heddweh rhwng Germani a Ffrainc—ond gwrthododd yr olaf. Ar ddechreu y Rhyfel cytunodd y tair gwlad a'u gilydd na wnai yr un o honynt heddweh a'r gelyn ond mewn cydymgynghoriad a ehydweith- rediad a'u gilydd. Mae Itali yn awr wedi ymuno a'r Cynghrair ac wedi gwneud cyffelyb gytundeb a'r tair gwlad. Mae mwy yn hyn nag a ymddengys ar y wyneb. Nid yn unig mae'r Cynghreirwyr yn, ac i, ymladd ysgwydd yn ysgwydd, ond mae'r naill i gynorthwyo'r Hall ymhob modd dichonadwy. T"'II.n- 'T"'JI ,1 Y-11 ijyry rryaam gynormwy ei Lilynges a'i cbytoetn anferth; dyry Rwsia ei miliynau o wyr arfog; abertha Ffrainc ei threfia'i phentrefi, ei dinasoedd gwych a'i gwlad fras. Ond golyga hefyd y bydd yr heddwch y cytunir arno ar derfyn y Rhyfel yn un a fo a fyno a buddianau pob cenedl yn Ewrop. Dyna un rheswm mawr paham yr ymunodd Itali ar Cynghreirwyr, a phaham y disgwylir gwledydd eraill eto i wnend. Arwedd arall ddaeth yn amlwg yr wythnos ddiweddaf oedd fod y Gwledydd Cynghreiriedig yn hysbysu'r, byd eu bod hwy oil yn dal Aelodau Llywodraeth Twrci, bob un o honynt, yn bereonol gyfrifol am yr erchyllderau a gyflawnir y dyddiau hyn gan filwyr Twrci ar yr Armeniaid druan. Disgwylir mynegiad cyffelyb yn fnan yn rhy- buddio Awdnrdodau Milwrol Germani y dygir hwythau ar derfyn y Rhyfel i brawf a barn bersonol am bob trosedd yn erbyn dynoliaeth a gyflawnir gan y neb sydd o dan eu hawdurdod i hwythau. I ATEBION I OFYNIADAU. j BLWYDD DAL I FILWYR CLWYFEDIG.—Yr wyth. nos ddiweddaf rhoddwyd manylion am y biwy ld dal a ganiateir i weddwon ac amddifaid milwyr a gollant eu bywyd yn y rhyfel presenol. Yr wythnos hon cyhoedda'r Llywodraeth y manylion am y symiau wythnosol a delir i forwyr a milwyr a analluogir, drwy glwyfau neu ddrwg arall a geir yn y Rhyfel, yn hollol neu mewn rhan, i ddilyn eu gwaith. Ca milwyr cyffredin a analluogir yn hollol, 25s. yr wythnos. Us" Non- commissioned Officers o 27s. i 31s. yr wythnos yn ol eu gradd. 08 bydd yr analluogrwydd mewn rhan yn unig, a'r dyn yn medru gweithio rbyw Cymaint ca'r cyfryw dal wythnosol ag a wna i fyny gyda'r cyflog y tybir y dylai fedru enill y symiau a nod- wyd uchod. Caniateir hefyd 2s. 6c. yr wythnoa ar gyfer pob plentyn a anwyd cyn iddo gael ei analluogi, tan y byddo'r plentyn yn 16 mlwydd oed, GLOWYR CYMRU A ^GWYLIAU'R SULGWYN.-T- A peliodd y Llywodraeth yn daer at lowyr y Deyrnas i beidio cymeryd ond un diwrnod (y Llun) yn unig o wyliau'r Su)gwyn,gan fod cymaint o angen glo. Apeliodd arweinwyr y dynion eu hunain yr un mor daer atynt. Troi clust fyddar a wnaeth llawer at yr apel. Mewn pedwar pwll glo perthynol i gwmni'r Cambrian, 4,700 o ddyn- ion ddaeth at eu gwaith fore Mawrth allan o 8,514 a ddisgwylid. Yn nosparth Tredegar, dim ond un gweithiwr o bob tri a ddaeth. Ni weith- iwyd o gwbl yn Nosparth y Blaena, lie y ceir 8,000 o ddynion. Cyfartaledd bychan ddaeth at eu gwaith yn Nyffryn Aberdar. Rhyw un r. bob tri a ddaeth yn rhai o byllau Merthyr a Do, Iais. Yn awr pall mae swydd newydd wedi cael ei chreu i Mr. Lloyd George, ac y tydd y C) frifol- deb am gyflenwi pob cyfarpar rhyfel yn goiffwys ar ei ysgwyddau ef, gellir bod yu sicr y ceidw efe lygad manwl ar ol pob eegeuluswr o hyn aHun. COST Y RHYFEL.—Dengys adroddiadau swydd- ogol y Llywodraeth fod y wlad hon yQ unig wedi gwario ym mis Ebrill eleni ar gyfartaledd 914,000,000 bob wythnos, reu, hr gyfartaledd, ddwy filiwn o bunau'r dydd bub y..d o'r mis, ar y Rhyfel, Mewn geiriau eraill. coatia'r Rhyfel yn awr fwy mewn wythnos L);g a (ielir o Flwydd- dal i Hen Bobl mewn blwy i iyn Dyma reswm sy'n apelio at bob un yn y Deyrnas i wneud ei oreu i gario'r Rhyfel ymlaen fa egniul er mwyn enill buddugoliaeth lwyr a blLHl.
Advertising
HEADACHE TOOTHACHE &TH"EUKAIGIA POWDERS It only takes a" j to cure that Headache It onl Toothac e. "wek Its name and Quick's its nature. i Ask for "difto Powders— 2d. each, 1/e per dozeh. or if any difficulty in obtaining them, send 17. stamp for postage of sample. J. Morgan Jones & Co., 3, Rhandir House, Llaneliy. ASK FOR "JIF" POWDERS