Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Seren Gomer

Mae’r adnodd hwn yn rhydd o gyfyngiadau hawlfraint ac wedi ei gyhoeddi dan y Nod Parth Cyhoeddus 1.0.

Cuddio Rhestr Erthyglau

2 erthygl ar y dudalen hon

ANERCHIAD rR CYMRY. I

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

ANERCHIAD rR CYMRY. I AT FOXEDDIGION, GWE INIDOGION Y GAIR O AMRYW ENWAU, AVR BOBI/YX GYFFREDIS YJi NCHYMBU. FRVTASIAID JIOFF AC iirtitoo, MAE Uawer o honoch wedi llafurio yn iir- o dan lawer o anfanteision, o ddilfyg nioddion gv/ybodaeth o bethau yn gyffredin. Er iiad yAV Tywysogacth Cymru yn helaeth, etto diclion Haw-cr o bethau llesiol i'w gwybod t'od fisodd a blynyddau cyn cyrhaedd o un cwr i'r Hall iddi yn oL y modd y mae pethau wedi eu « £ wyn yn nilaen hyd yn hyn, odd? eit.hr gan y fait,. drosglwydd nafedr Gomeriaid uniaith ddef- nyddio ei gynnwysiad; o herwydd pit ham y mae llawer gwr ag sydd l'i siol wedi ei drysori yn ddaâg yinenydd wedi cael ei gyfrif yn ddynL tra ffol;-rhaid i wenyn wrth gwch—rhaid i weithiwr wrth arfau-arhaid i ddyn ymofyngar wrth gyfrwng gwybodaeth. Ac er fodllawer o honoch yn hyddysg ddigon mewn tafodiaith gymmydogbl, ac heb deimlo yr anfatnis uchod, etto y mae agwedd resynol yr hen iaith Gym r a eg wedi peri i cliwi ddolur me- ddwl, yr IQn a fu unwaith yn iaith holl ynys Frydaia, a j-hanau helaeth o gyfandir Ewrop, yr hongydâ gol w g ar hynafiaeth, amlygrwydd, a chryf-clriogrwydd, a ddichon roddi her (chal- lenge) i icithoedd y byd; ond nid nemawr o breswylwyr y Dywysoaeth hon a fedr ei siarad heb ei chymmysgu a geiriau o'r dafodiaith. Saes- reg, yr hofi sydd wedi ei chlytio i fynu o bob iaith arall ag svddyn adnabyddus i'w choledd- wyr, yn debyg i siaced cardotyn, fel mat an- 3rw gwybod beth oedd ei defnydd gwreiddiol. Y mae ya egliar os na wnalff, y Cymry ofalu am eu hiaith eu hitnain, na. ellir dysgwyl i neb ereiil i wneuthur liyny; os gtill y Saeson a ddelo i fyw i':n plith i wneuthur eu bywioliaeth heb tidysgn tin hiaith, felly y bydd ymdrechant eiii feyspeilio « loni, gau gyiiriyg i ni ifag-iaith yn ci He.. J Peth. mwygwrthull nil hyn yw, fod ambell Gyinro, yn ol treulio ychydig amser yn Lloegr, yn ffogio avigfioHo iaith ei fam: pan welo y gwr (wedi dychweiytl o honaw i ymweled Wi geraint) tyfr Cyraraeg ar fwrdd ei dad, neu ei gyfaill, efe ii'i hegyi,' oiid,eyn darilen llinell, efe a'i teifl i lawr yn dra anserchog, 0 Welsh, Welsh," eb t. Y map pethau fel hyn wedi perl i'r Gym-. gefnu ar rai ardaloedd, hcb fawr o ar- ¡1,!Ø", wyldí" q y gollir eidenu i ddychwelyd yno ond hyny. fath oedd yr anmharch a gafodd pan fu yn bydâ thrigolion y parthau hyny. Pa fodd Y mae pc^chenogion Seren nu i ddiogclu a.c ytngel- y fam iaith, hyd ag- y mae ynddynt7 ac os iia fytld y Cymry yn gyffredin i'w hesgeuriuso, hwv a ymdrechant ilw clia4w rhag rnarw o ei.sjau ,niagv,rraeth yn eu bamser • Cvdd i SEREN G-OMEB. wyncbu ar derfynau- bodaeth, a gwahodd y pre&wyhvyr yn gar- j i,fivyliju pleserau gwybodaeth^ bydd yn cvi) it*'?* vanesipn pellenig- a chartrefol am ryfel "a iie<ldwchy ^ewyddion gwjadol ,&c ,-eglwysig; cn-nod 'b f)? ?.Mbmu newyddlon a ?-?ir yn ci h'.m?? ym?ccj: ?d? Ilwyddiant yce?don yn, -j,ycc ,adau%a llwvddiarit yqaia?cloii ci-isti,,tnt)gol yil-mtldoli!yr; pr;s yr dywyso?pth, ? phob p?? ?rali ? fyddo yn gyson & nioesohkb tra byddo He; ranys tra byddo yn llewyrchu ar achosion y fache«idd Jbresennol? fe V,.ii y dwyrain i dyv.-ys f-t Ser^sn Jacob, ncu at yr h-w-11 2L anwyd i fod yn Frernn 50-luddewon. rgj>if SiRE>r GOMER, hefyd, yn yr adwyau ^■'h*Yng.yr hoff-iaith Gymraeg a'i gelyniors., tdvy :a.m>og A denu pobl i ddarllen; hysbysy Jfan- ^oddiadau gwerthfawr, a chefnogi ymdrechiadau Tsarddoivol yn yr iaith hon; ynghyd a d.-b fi ysgrifetiadau afyddo ytituedklu i'wpliuro.-a'i diwygio.; Yr ydym o ddifrif yn galw ar ein cydwladwyr ( i gyd-ymdrechu a ni yn hyn o orcUwylj trwy roesawi llewyrch y Scren deithiol i'w tai, ac an- nog ereili i wneuthur yr un modd, a danfon cyn- nifer o hysbysiadau ag y byddo yn bosibl atom hyn a bair iddi fod yn Seren baiaus. Yr ydym yn hyderu y bydd nifei digonol o Gymry i boi ao i'w dderbyn ac ymgeleddu ein hiaith, yr unig etifeddiaeth, ond gwyllt Walia," neu Gymru dlawd, a oddefwyd i ni fwynâu ar ol cin hynaf- iaid. Y mae'r luddewon ivedi ymdrechu'n llwydd- iantsur er ys agos 4 ddwy ill o fiynyddau, set oddiar pan gollasaut eu gwlad, ac yn paiau felly, i gadw eu hialth hwy rhag dinystr, yn ngwyneb rhwystrau lliosocacli nag sydd yn ffordd y Cymry i ddiogela yr eiddynt hwy. Rhaid i ni gydnabod niai gorchwyl pwysig yr ydym wedi gymmeryd mewa llaw, gan nad ü.C-S-. genym yr un cynllun yti yr iaith lion i fyned wrtho-peth anhawdd fydd cadw yr iaith yn ddilwgr, ac ar yr un amser ei gwneuthur yn ddealladwy i'r cyffredin; ond mewn trefn i fy- ned dros ben yrlnvystr hwn, yr ydym yn bwr- iadu gosod y geiriau Cyipraeg mwyaf anarferoi yn Saesne, rnewii ymsangta, (parentheses) dros ychydig, hyd nes byddo'n daiilenwyr yn gyfar- wydd ynddynt, ond nid yn baraus, oblcgid ni byddai hyny ond arffurfio)r gwaith'yn ddiachos. Gallwn ddysgwyl cael peth gwrthwynebiad ond odid o amryw barthau, ac ysgatf^d oddi- wrth ddynion da; cf allai y bydd amlje'll un yT meddwl mai nid peth da yw i gvist'nogion c-ywir ymyraeth i pa fedd bynag, yr ydym yn dra sier iod hanesion gwladol ac eglwysig wedi cael eu rhoddi y liaiil yn yixyl y Hall yn yr ysgrythurau sanctaidd ac er nad ydym yn meddwl cystadlu. hanesion preienriol a'r rhai ysgrythurol, y mae yn ddilys genym Imti ptL fwyaf a fyddo dynion ag sydd yn ofni Duw yn wybod am helyntion y byd yn gyJIi-edin, mai mwyaf i gyd y rhyfeddant amyncdd; trugaredd, a daioni Dltw, ac y gwelaiit o ddrwg pechod yn ei effeithiau; ac fe wyddys yu gyiTn>dil1 fod y dynion mwyaf dcniol a duvviol yn y deyrnas yn neillduo rhai munudau bob wUhuos i ddarllen papur neu bapurau wydii:on, proliadau y rhai a dystiant fod gwybodaetll o bethau yn gyffredin yn gynnorthwy iddynt pl fynych i ddwyn yn mlaen waith y cyssegr, ac; nyni a obeithiwn nad oes nernawr o'n cydwladwyr hoff a garant yr hen ddywediad pabaidd, Mamaeth duwioldeb yw anwybodaeth." Ein liamcan yw gwneutlur daioni, heb roddi tramgwydd i neb, gan obuthio y bydd ein dar- llenwyr mor hynaws a elly(i"oddef A-'n anrnber- iFeithiadau, a'n eyiinorthwio ilw 4diwrgio. Nid ydym ni yn meddwl dangos mwy o liynawsedd a pharch i un blaid wladol aclirefyddo1 yn y Dy- wysogacth yn hytraeh na'r llall, ond rhoddi ha- nes mor ddiduedd ag y medrom o'r ewbl a ddelo dancinsylw. Gwii-ioiieddyw,'r.iiod y cyrchir ato. Nis gallwn ymattal yma rbag talu diolch ca- lonog i'r Marchogion dros v siroedd a. boneddig- ion ereili, y rhai a fuont Íhorgredig a danfon eu henwau atom yn gynnai, mewu trcfn i'n cef- nogi^N^Ked yn mlaen a'nbwriad, yrydym yn erfyn arnynt i bai au estyn feu hymgeledd i SEREN GCMER; gallant annog eu pyd-radd i'w derbyn, a. cfanfon eu hysbysiadau atom, ac er calondid iddynt wncuthur felly, gallwn sicrau iddynt (oddiwr.fh y. rliiftdi o enwau a gawsom eisoes) y bydd darFlenwyr SEREN GOMER yn ddau cym- maint ag ciado un papur arall yn y Dywysogaeth, a pha ryfeddod yw hyn gall mai Cymraeg yw iaithcorff y bobf. Yr ydym yn teilalo ein kmain o dan rwymau neilldMol i amryw o -jveinitiogion yr Eglwfs sef- ydledig5 yr Anymddibynwyr, y Bedyddwyr, a'r Trefnydd/on, (Independents^ Baptists, and Me- thodi sis),yaighyd a rhai ereiil, am eu hymdrech- iadau llw; dcjiiaanus o blaid Seren i'r Gomeriai. ac yr ydym yn ostyngedig. ddeisyf arnynt i hwyau eu caredlgrwydd, canys er ein bod wedi llwyddo tuhwnt:;i'ntly;;gw)'liadau, etto, o her- wydd yr ardreth drcpi sydd ar bapurau o'r fath hyn, rhaid i ni gael llawsr yn ychwaneg o dder- ,bynwyr, os na chawn amio hysbysiadau, cyn y gelljr myned trwy'r tU^ui. Y mae ymddygiad caruaidd ac uddewidioH'Cj'- surlawn y boneddigion sy'n perthyn i gymdeith- asau y Gwyneddigic-n a'r- Gymreigyudion yn Llundain, wedi a rgrr.:{fLl dioFchgai-wch ar ein calorian yn ddyfnach nag y gellir ei ddiieu yn ebrwydd nyni a dtov. n ein golwg atynt hwy yn ami am gyfarwyddyjl mewn achosion dyrus, a derbyniwn eu haddysgiadau gyda diolchgar- WCh. cy-itaf gyda dywedyd, L!wyddv?.d ^vhionedd, di?a!?'d an- wybodaeth a gorme^ j-njlielnethed. cariad, bla- ?l'), uodaet?? a a gured y- f?-I Dvcswylfeydd raexch Sion, teyiiiascd Tywysf;g hedfhvch dros y byd, preswylied p«rd b s hf%ulUnuwy d d yn hoi] tjQ- byli Cymru, cad wed fswrr' Gym-, raeg ei a i i r.' Hawdd amircr I S^kkn Gcmtr ? yn e? 1 a o GAERX>YPD ( G-AERftrj.Ji, ac o ddyed y^Uwydd- yn newydü QOfJ. y<y.J{(D? y fath drosglwydd d j: i' t, f Gc- mej* ardderchoged y uyi a,,i c- r. daipu?u ?'u cyfaneo'^J a •• £ ■ d .??'c,nid- odon yr efm;,grlei' .yigfeSra Ifysgrif- LJ >J .¡- (" !Ir'" ¡'" ), },J.' "t "i' ,(} -,(J r enadau ac a'a ha-nesien .v j|Hfc^rv?n?,dawl, p?ed y (c,"T Pnai-i tywA-"? h t: 1 b 1; ,i. 1 a cholied pawb y dichon Id 1,d SlllOl fyfh, er bod, wcitldar, yn secen dan Vwmmwl.

Advertising