Seren Gomer

,BARDDONIAL, -TI-1. 1 YCHYDIG BEN}\ILLION J'R IAITH GYMRAEG. I DEWCH feirddion, bll Brython, brwdtiocmis, CaritS.dus, a. <ta\\nus, t'cl uur, I gamnol )'11 gymhwys mt:wn gcm.waith, Yr hcn-iaith, sy'n bcrft'aith, sain bur Pob nn sydd yn bcrchcn yr awcn, LUwas a Hawen n'or Hen, Rhowch glod i'r iaith eg! iaith curglod, laHh winind, iatth hyncd, yw hon; I:uth Myrddin, ini-Avr ei emerod, !nith bennd. iaitll bat'od, mewn byd :atth e;ymtu'n i amnol uiewn ('man, Amniodu'), 'r hen gampat!, i gyd. latth Brython, brodorton brydmuon, Hyfrydlon, br:dddion, (/r bran; bith ¡.;ofu hen Gjînry calonus, rn-iiiiis, ,i tiawiitis:, -,r tloii; laith yfiamJ i gofio mcwn geiriau, 'R lien deitliaii, (la ra(itlaii, (liri'; Wrth :y\Yed, a gwcird, cl wychd('r, Mac'nhnHdcr;ELn!wyndci',imt; Ta:ips:n, tei haut bin, :¡ hwylus, Ac EtTH'ys, cn!onus, a .gtiwn, A't bh ynmh:)th br&dyr tir Bryda:n, Fu'n Uoni ii-cf Hundain yn Hawn. Talth Cyn;rn, garedic, Hyfrydi.s, i:ut!) ddKidi. ei t!n, laith ft-wd<)g, ii'ith darrc:; ei dynicn, laith M- iriou, iaii-h ma\vrlon, iaith Mon; laith diysog, :mtb 7acrog ei efhiau, laith batman, ialth bcs-,ifyn I)od, laith wr:af gan bon 'V)lleddi¡on, laith dl'wrion a gifwio"? cant' g'1od: < Pe PieCtr%i ii, mi ganwn ar synnydd, I'r hen (!y)T.ratg bcunydd 2;act i)!apn, taith tcyw, mith groyw, iaith js;'rt!aidd, laith Gwr-YM AP ,i.i Cal1t. j i

'< .À, -¡" PARAAD 0 NEWYDDION DYDD MAWRTII. Ft' ymddcngys wrth y pupurau EIID'lpiaidd fed rhcw !j'r't- nynt ar y cyfandir ag ocdd yn Mrvdain. 'Lr<'c;!<l y Rhine wed! r!iewi drosd -ti- i'ci ygaUa&id cerddcd drot¡ n}¡ol!o! (idibeJ"jgl. Y }r,ae taleiÜnu Switzerland wedi dpchrou aH I-fjLllti pu hpn it'utf lIywodracth; e-ytuiiiw.aiit ar ;\mn,od sy!fncnc!, yt- hwn a gyunwys bump o t:JlfL,}glau, f<i y ca.'uyn '— 1. CaT(\digrwydd b;av;do', a c11)'dgynno1thwy i.accddtwrthbcbuno'rtaletthau. IL Gwahcddi::d3u diymaros i gne1 eu rJloddi p;n\ hel DalC'Îtbu'r Gyagtairam gydsyuia.d, yn o' Erfct vr hen lelodau gynt. HI. Ymwrthodiad a phob math o awdurdod ag "y(ld y'Y anwddus i I'oU ryddion. ar da!a:th Zurtch, fel yr hpnaf a'r b!aeuaf mcwn gcadd, t gynimei'yd arm drefn- iad y l!) wodl'act!l. V. Y mae cynnorthwy a g?.'a!th y Cyngreir- wyí' mwn grym ynoipucyhoeddiadaryr *2ialn o Ragfyr, yn nghylch meddt&imu Switzer- 1uJHllles cancr hedd Wdl cyirredinol. Mynega. liythyr o Harwich., Icnawr 2!f!n, fed Swyddcg Uchci, wedt piawdnidcdi fp! ccnad anaffercl gan y Tywysog Coroncg at Argl wydd ,toil yn Neheud'r Ffrainc. wf,di d) fod vnoy'ncso'rbtaen; dcanh-foj cigcnadwriyn perthyT: t adfe.iad y Bourbons. Y macbyddin Sweden, mown can!yma.d i hcddwcli & Denmark, yn cychwyn tua Ho!and y vtad hono etsoes. fed y Tywysng CorOIlO.g, I-r liwti ocdu yo h.)ei pun <!daeth yr hancsioo o Mcia!:d, y!i fawr d awydd i utio a'r Cyngrcirwyr erpi! i ddwyn yti ndacn waith gogonerldus y diwygiad,ac ail sefydlu'r Bour- bons arorscdd Fftamc. Gohina Dug MpcMcnburg, bra-;Td B'ehlnrs rydaill, e! ynweiiad t'r dcyrnas hou hyd y gwanwyn. Gwnaí'tltp\\)'d poh parotoafth tuag at P! ddyfcdiad f2:ydà. )Ir. 'fownsend; ot!d ar erfrif aasa?dd dymhestt?g y tywydd, a bod Y Dug Breuinol yfl a?iach, gohuiwyd amser ei ymwcUad. l 3,n afiicl), goli Y Dine un o'r byad!nodd talcithiol o'r Mp!wyr ?ydd i wasanacthu yn Ewrop, i gael ei chorttbli yn Win-,hester, dan lywyddtaeth Syr W. W. Wynne, :Milwriad catrawd Ddhi-bych. Cofre!! o'r ratrodau Brntatnaid ag sydd yn awr yn Firainc a Spain, yncr.i!wno obtatd rhydd-did yr Ysl)aciiiaid;- J.Iarchm;:gLuudd-Catrodau y laf a'r 5t o'r PHrya-?6r(jC?/c' Gitrii-(Is) CatrawdFrcu!uoI o'r Gcss;ordd t'ii-irch (lJorse aUlIrds); y 3ydd a'r 4ydd o'r Ogon]d Traed-feirch-iu CD/Y/g'oo: Guards) y laf, :1ydd, a'r 4ydd o'r Trapd-feirch- lu Trymion (Ucu¡-y Dragouns), y 7fcd, lofod, l'2fed, 13c,4, 14c i. l5fed, ICt'ed? a'r l:fed o'r y laf o Farch-lu'r Licng (fermatuald a'r taf a'r So'r Tiaed-feirch-lu gyiiym pertbynoi i'r Ucng Uc110d. o'r Coldstrea-m, a'r 3vdd o'r y laf, 2t, 3ydd, 4ydd, 5ed, 7fed, Pfpd 2Sa!n, 27ain, 28am, 3'2ain, 3Gam. 38atn, 3?ain, 40fpd, 4'2a!n, 4.?a!n, 4.5a:o, 4Saiu, .50a:'t, 51 ain, 52.1ill, .53ain, 5ïain, 5!}ain, 60fed, 61a!'i, 62i!U) 68ain, 71a!n, 74a!n, 76a!n, 77ain, 82a¡n, 83ain, 8taln,S[)aiJ1, B7ain, S8ail!, a'¡95aill ù Gat.iodi Y iif ar a',l o'r ? M, potliyncd t'r !('. Y jaf, <,21, a'r 5ed o'r hydd;cdd uchod. Tracd-iu-gyiiym ErunswI.-k. Yinac adgyfncfthia'dau t rai o'r byddinodù uchnd wpdi dyfod t 13ort"mouth, ac yu y llüngau vn bared t fyued drosodd. O'H CLO;¡ŒL HEiL\.Lt>, lWERDDO:N. I Ymdda.ngosndd yr erthygl ganlynol yn y C!on- meL Herald, Sadwrn 25ai;t 0 Rsgfyr div/eddaf. Yr cfdd rhes fawr o euwau cymmi.radwy yngys- syll,i,,dig a'r hane", yn cyunyg gwobrwyon hel- aeth am ddala'r dr'g-'weithred\yr:- Gan fed Y)- hysbys:ad canlynut wcdl ei roddi ard.'rws gcrUaw l'ont Rathcn:iuon, rh\vng Ocnoui'y a ,rhui-ies, ryw amser ar y Sabbath., o'r mis hwn, fef" Gau fed Isaac Fawcptt, Thomns Fawcctt, Charies Fawcett; John Scott< WiiUam Scott, James Scott, John Giun, a Gccrge C.r,Ü¡¡, o gym- .deithas Orange, plwyfCionouKy, iwicll Tip- pefary, wcdi gwneuthu:' y gwou'redcdd mwyaf o anghfliáwnder ) n crbyn. ein crefydd nnghy?npwidnd & chyN'redinoL Yn av. r yr ydym y'bobl'YTl gynrlu.Jlcdig, yn g3jw ar .in <-yd- w!adwyr pabyddnwl yn gyMt-cdui i arfe.u pob 'mQdd:on yn cu gan': Iiwy:- ddinystrn' yrh-tg- jddyweded'ig Isaac Fawcctt, Th(,ma; Fawn-tt, ¡ Charte? Fawcett, John Scott, WHtiam Scbtt, James Sctt, Gecrge Gah), a John Gaui, ynghyd j a gwcddill gwyr Orange Alandmcunt; fel y tnae y:' hy;.ibys eu bo(! yn e!ynt0" gwpnwymg i ni, a'r mng garthitlli (beggars) yn y gymr..ly<logaeth t hon a y,grif-ncdcdd ddeLyfiad yr Orange yn erbyn rhydd-frch)!ad y pabyddlon: gau hyny, yn bew;;mt na fyddo nn pabydd I hsnachu mown Mn modd â. neb o'r card'ttai i uchod. Hcfyd, rhaid bob py.bydd beid'o dan- ton UUlLCl i gan-ic y ca:-dottyn Sco:.<, <'s gwnunt, i,' can ]!.?y;? gosp?orirotGlm?af ?y??dos? a tho rir II !ca.it l1iti. ?ti ?rnnn ? D. S. P? y bynae & saetho, a laddc, neu a D. S. Pwy bynag a saetho, a laddo, ne a !ofr',d.La, i)pu a" frad-Iaddo ne!? ncu u:i. o'r cardottai uchc.d, a ga!?' ei \K'hrwyc yn hplaeth, otid ?nyncd at y PcnUywydd, yn y gad-iys. yn Th:rIes, Rhag. f), 1813, wIth arch yr Is-Gadfr. ( Polisher) y Pcnc'wdawd. Ca(if)Cll JA\;M CAIII)rit, Y!' Ysgrifcnydd a'r CyfnG' thydd." Na fydded un pCfsón mOl" J¡;¡erlIug a thyt'u*r cj.hceddiad h\vu lawr cyu tn o'j g!och y p''yd- 1111 WH." ? Ac o hprwydd ymosod!ad gad ou wncuthur, mewn caniyuiad i'r !nshy!)iad uct-c-d, ar dy LFZI-lc Fawcett, o Carr'gccn, un o'r porsnnau y cyfeirir ato uchod, giii liiitai o yspriiwyr arf<'g., yn ng!)y!ch 1.5fg munud (,y-ii IL-,e- oli, -,Iocli ar y Nadolig diweddaf, tra yr ocdd yr hoi! dculu yn yr addoiiad, oddietthr dan fach- gen, mpibion y dywl'dedig Isaac F&wcptt, uu yu f)ghy!ch 16 ocd, a'r HaM o gy!ch 13, y rhai! a'u curasant ymait: ac a'u !!ud<iiasa:tt t gy f- iawt'! pn or Iddyut saefhu anuyw be!- onau i'r iy of'dt fewn atytit li,vytha-,i) a ihofi mcw:t hwy Heccstt y àdioil- I grU, (cellar) a sltC:thodd un o'r dihhud trwy ddrws y ddiod-gcH at yr hynaf of bechgyn, rhagddywcdcdig (Charles) yi- iiivii a ddychwl'l-, pdd y tàa, ac yn tldiattrrg, efc a giywcdd y' dhfetthwr yn gwaeddu ar e! gymdcithiou, Gwacd a chlwyfau, Huxgwch Ü atiiin, cáhys wcdtci cliael \\edlhyn gweIwyd pedlar o'r Hu<at yn arwcdd y ('yn clwylus ymaith, ac arosodd dau i 'aptiiu Fr fy., id y gallasni y !!p!H gaei amser ei gymnieryd cf pnaith. (Yma y cautytt 1Jawer p ptmau yn ji cynt.yg gwobr iiplapth am ddala ysgrifenydd heu Pig-ion 0'r Pnpur Ncwyddion a el i r -Pfitt-iot, yn :!ghyic!t trefn yi Kistcddfud Babaidd i gyf- odi ar'an yn yr Iwerddon :— Y mac Swyddwr yn mhob pIwyf trwy'r doyrna? i gapl et oscd, ac ouwau yr ho!? bg.!iau t<utu?dd gael eu rho?'! Iddo, y mac cfc i fyuc'd :.ibob un, i wyboda ydyw y? fodd!cn rc<tut ) dcg ceiniog ncu fwy, tuag at dalu traul y drisyt- iadauPsbatdd; cs gNt-i,tti)-d, -(,i p.)w) iawr, lei g\h 1\fo.ddl(;n ircddicynletcda (ler ct'hnog. Pufoddbynag, rhcddn- amscr iddo/i yfitV! icd y cat'lvmadau o bp!d:o. Y mac Goruch- wiinvr yr f,"istid(if(,(Il fel i-h,?g-s%N,yddo-, y ciiis ii-, ac nysbysu' idtlyiit, y derbynir y farn herwnapth (i)i-o-I !c,pti(Jn) gan yr Odciriad oddiar yj a!loj' y Sabbath cniuynol; ac f(!!y y mac yr hwn a bcidio gyf.Iiu o achos tlodj, npu ei lVytidloiiO,(,]) i'r Bre'uti i gaol e! y<-gymuno.—D) wpd!r fod Pabyddiou twcrddon, gan eu hareithwyr, yu bump miliwu o rifedi; a gad;'eH'od pob fenht, uu g:vdâ.'r Ital!, yn cynnwys pump o ddyjucn, a 1)iiob tPtdu i dalu deg celniog, nid I!:u tta 124,0001. a gosgUr fc: hyn. Yr ydym yn gofyn i bob dyn) heb wahanmethu rhwng uu sect na phiaid, onid yw hyn yn arswydus ? Ac ont ddy- lai rhyw fcsurau effeithiol (trwy gyfra!th) gap! eu cymmpryd yn ebrwydd i tuddias y fath waith? Pcthgwrthunyw tybied fod y fath symau yn cael eu codt i datu'r (Iraul gydfynedoi a'r de's- yHRdau; rhatd, gall hyt'y? eu bod yn cael eu casslu i ryw ddybenioa crcHI. Ac fe weddai fod y rhai sydd a ttywodraeth y wlad yu eu dwytaw i chwiHo !'r amcauion hyu. Dim end drut o'r H!aws Pabaidd a ymgynnuU- asa!!t ymwrthod a''r pgwyddorion cynnwysedig yn araith Dr. Drumgoote, (swm yr hon a ym- ddangosodd mewn un o'n Rtufyuau blacnorol) a cldywcdodd ddim y" ci hcrbyn. Rhoddodd yr araeth houo gymma'nt o dramgwydd cyfrpithton i'r ho![ bleidiau p,.otestanaidd, felygwplwyd yn addas i'wgwrthod inewn modd Ucsc; ond gan iddl gapi ei derbyu heb fawr gwrthwyneblad gan ft. fod IHcsogo'r Pahyddio.n pan draddQdwyd h:: fe yniddpngys i rtii nad oedd cigwrti,,oOia(i wcc:1i hyny cud !)wnc o galhneb, ac nid o gyd- \vybod.

 LIA-S.ARGR ?FF .A\A R?EROL LmNbAt? j I)-ii)l) io- I D:r<7i.f.); 7MM!c' 2\ I Dacth Mr. Henry yma'f ()ydd hv.im c!'i('nadw)'t, o'rhwn y mac'rhyn a ga¡¡lYl1 n adysgrtfpm aphtgion,odd:wrth Cadti'ida \'R" Is-IarH yr Ani'hydcddHsSy: Charh's K. H. ac Edward ThorHtcti, Yx'.vam. 7(M!. It. Fv AE.Rt.v<T)n,—Cy''ha(;ddodd Ymcrawd'.vr Russia ac um fod yr ol-fytId;n wedt ym- gasglu ar y dydd hwrnv a thranQt'th, crocsodd pi Fa.wr- hyrh Ymerodro! y jRhIneary 13. ar o! d\vyfol addoliad, ynghyd á'iFawrhy(HBrcnin Pt'nssm. Acth Ymera\Vdr A Yistri¡:¡, yr imn a ;)Th;¡(hla:,ai. Basic y nos o'r bhcn, i nyfn!'foda'r Yim'r. AI(<'s:!H<U'r,! acHcth tu l\Ia,Thyc}i ""Ùncl'ocll'ol a Brcnj!lol .l1g1IY(! i. Basic o f!a''n Russia a Phrussia, u rhut ca- trodau ereti: &'rol-fyddin. Acth y hyddinoud hyny yn rhesttfa hcibia i'w Mav/rhydi, ac acth.tnt rhm:- ddyut amryw hiidirodd ar fr'ordd tHa Mantbeiiard. <yrha.eddcdd y mm'cMu 'Ferrettf y noshono. I Y mac'r ad;yihf)-t)iiajt!au y rha: ydynt wedi nno t I- '.gosgonfdionRussiaidd yndiagodidog, ac m wc!ai<; i erioRd y catrodau hyn mcr Htcsoc-, not mcwn cysta! cyllwi-, mcwn un rhan o'r rhyfel-dymhor hwn. Cwc!s)S yr o!-faHK!)eh\'yr ar eu cychwymad, ac y mac ) yn anmhcíiib) rhaiwedicu parotoi a'u cynnysgacddn iiiangiiet-tt, ccii\Iat!, a IJhtthal1 petHtynoI crf-iU, yn wcH. Ymap'r Ot-fyddin Brt:ssalddhcfyd mcwn cyt!wr tta Yr hancsion a (i(lerbyri-,iis i yma am gychwynlad y byd(!modd sydd fet y caulyn:— Yr ccdd cnd-!ys y lHaes-Iywydd (Schwarixcnbcra;) yH VMuui, ac y mac yn awr, yr wyfy:) dpaH, yH symud tua yr hwn !c a teddianuwyd cr ys c! yn amsfr !f:n Cadf. Gui!ay. Kid oes gpnytbysby-iat'th sicr am Cadf. Bnbna, pithr clywais iddo syn)ud o Geneva tt::). Dole, a'L tod yn hwrtadu nteddiannu Lyo!ts. Yr ocdd Dijon hL'fydi gaplpl !ncddiatinu ar yr amsc!' !:v.n. DysuwyttJ .H!nchprii:yracdd Mfti! ynchylch yr :)m- scj invn. Dnb!wydi-r!twn? Cadf. Piatoit' yr 'hwn a'?] y! hwn a' ¡.;ynnol"thwyid gau Dywysog- 1,i-eiiijiol gelynion rhwnE Epenat a Nancy, yn yrht)u\lh)ddwyd j ac y t'ymmct wyd cryn !awer o'r gdyníon. Hn Caftf. Wrcde hcfyd mc-wn bt\vydr, yn yr hon y dywcdij' i'r gely-nion gtel cryn polled, ci<Lr nid ydys wedidcrbyn haucsion swyddool y brwydmu hyn hyd Ydwyf, <S;c. 1-i, Is-Iu7-11 Castlc;,e,,fgh. CATKCART. Bas!.>, Ii?naii- 14. Fv 1\ nCI.WVDD,Y map': byddinodd C'yIlf\Tc¡riol yn rhavddYilt nr boh ft!. Yr ocdd c.)-tys y Mm's-iywy<!d Sc!nY:u-txcnbFrs arv 12 yn Vc Mut, ac yn cychv.yu yn y btacn. Ar fyncdiud milw,F Cadf. Guilay i Lan!res, acthodd y triolion a,- Nyct, ond ynmhauNnadde:- bynhvy d y Cyn:rreirwyt' ya barchus. Yr oed<! cad-!ys y Macx-iywydd i ibd yn Langrcs ar y l.') neu')- 16. Y mae Huodd Cadt'. Hnlnw, yn cychwyn tua Lyons. Y mae Cudf. Hiatmhi yn gwe.thrfdu t'tto yN erbvn I' ,k-loi-t. CwarrhacirUcsHncon gan i:Iwyr Lichtenstein. f Bu (Ir I)octli i-liwii, yBavamud dan Cadfrid<H\'g Wrede, fL'r fJÎ'ancod dan Victor, geiiiaw St. prpy. Yil nechn uad y trwydr caf'odd y Bavariatd y a "I I chafodd y g beth Uwyddisnt, <jnd ar ddyfbdind rha\tcr H:o.VaI 'id(¡ ca «fr. Roy} tnaeddwvd y j?t'tymon vn honot, a chitiat-ant yu ol tua LunRviHe wcdt coHi rtmi s'ydÙOg-Wll a rhai cannodd o gal'char- j orion.—Y mac'i Cossacs y)UHh<;U iawn ynmiaen? M; a fyufgais yn ?y nhenaÜwri ddlweddaf r:n bod yndysgwylclywed am bethau pwysig oddiwith Biu- cher. Fc ymddcR2:ys, pa fbdd i MarmcRt gilio yn o! ,2-yoa brys o Kaiscrslautcrn. Yr oCild clid-Iv Lly\\ ydd JUuchp! aryiofcd yji adywcdn ei fod cyn bdlcd tt Saat-bruck, ac y bydd yn Metz ar y 15 npu'r 16. Wrtii haue?!on o Pans, y muc'r s;c!ynlon vn cnrrlu rhyw fyddinodd gcrHaw ChaloM, os fcny, bwy a gUmut yn o), mae'n dcby, tuag ynp o Nancy. Crocsodd y sosgorddton Ruysatdd a Phrnssaiùd, j'ng- hytch 30/M)0, y Rhine ddoe trwy'r !Ic hwn. Y mae u hoUct anmbosiM darlnn'o y hyddinodd hyn, eu en dodrct'Hia.d rhy- ft'ddot, a'u pprftptttirwydd mHwraidd; a phan ystvHo ua yr axhawsderau yr athant trwydc1:mt, a mcdttwl :un y Russt.ud y thai a dramwyasant dros eu hardaiodd en hunain, ac wcdi cychwyn Htewn ycJiydig o fisodd byrion o Moscow dros y R])tnc,fc'i Y ]Hac eu marchawf;-(uodd nu'wn agwcdd odidog, a<' fe \vyr eichArgtwyddtacth iia enir rhagoriareu tnang- 11clwyr. Ydwyf, &c. CHARLES SfEWAHT, Is'Gadfridawg. Is-larll [Xid ofs dim yn LIythyr ,)Ii-, Thornton end ei fed i \Yodi arwydd-nodi itcddwch a chenadou awduredig- Denmark..)

¡ .AT Gl'JIOEDDfYR SERES GOJIER. Syn —With syHu arelch .S'crfn.yn ci <'by)<'hdro diw- eduat' weic i'm tyb i !\cr-gyfumJraith ncwYlh\, "elli ei sdlio, mac yn deb\e', gi-umn ldrill FyclllUl, ac nid ccfos enyf glywcd soti am lti),igaii-I Gy}lmdrailh ericcd o'r biaen. Dywadodd Mr. Idris :)t- ci fbd Cae/llir Idris gynt yn syllfa. seryddion; ac t'c'!y yn <Jcbygot ei bod: mae et' hci'yd megis n'dâg vill yn dywpdyd iddo cf ddtingo mat with :;adwyn:)u ei fpddwmx;n y oit(I ocii! bet') pc buasai Mr. 7(/rM 7'ycAmt yn cyfurfod yno n'r hen Uris p;Hdarn gyiit, (yr hwn, med'tyut, yn ci ttmser cf, ccdd bcn-serydd ynys prydan!), a oddefiti ffe i 7<h'M Fydwn d(hwcdyd mai mor yw y parthau disglacr a wc)h- yn y llt'lllul, yn Uedywcdyd moroedd? ae jnai c),t;mdi,. uc ynysoedd Y gn')' A'r 6(ficlt (It-ain ucu y tywyttwch a wc)ir ynt!u. Ow! buasai i'rhcn ?' cdrych yn dra dipasog yng\\ '1 ncb !tonnmd nMr KT'«'A?/(/ a iiwn, os g':d!ai ei' y!iK:Ma! rhag ei daf!u tros y p;logu'¡¡n i (Jori ('t;wtJ.no''n ci wddf. ¡ <)' gadewch i'ywyd i Idi-is Fyt/xM, ac awn i gact trcni- ynt ar gwrr y lioer gydà (f, gan sy)tu ar y ;)arthau dis- :;la<?r hyny, ai mor ydynt ai I)eidiaw -e pc UMr a fydda"ut, mor nca foroedd fyddai s:wynt-bpryd y iloer gamnwyat' yn cnwodn: y rhan )tyny o honi ag sydd mewn golygiad i ein f/«t'«r ni. Y n'ae n 'hau! i nn yma adofio Mr. I. mai barn y rlian fwyuf o'r dyn'rynoedd a ehygoùau yw y gwra'r baknd)a!u(mat y dywcd Mr. I.) neu y parthau tywyliion a 'nctir yng- wyncb 3- lioei-; ac llme úysgedigion 0'1' farn :nai coiph tra sychtyd yw y llaer, gaii. aniiiieu a oes y fatti betu a m6r (mat y crybwyHodd Mr. 1.) ynthi :u pt-idiaw, a chanddynt resymau tra chadarn yn pion i'r gwrtbwyneb —end barn Mr. 1. mae'n dcbyol, yw, pe bae'r lloa yu tor i gyd drosti, byddai ei Hewyrch tawet mwy disgleir- wych; a gwae i'rgwr a'i hammneuo yn hyny o bwngc. Ond fy tneddwi i yw, n)at p'-th dyeittuawl t'r Idrisllwl PH bai'r n-,cr yn dd«;/r t gyd drosti, ncu yn rttyw dd': fnydd gtoyw mat), bydd<u ei .iwyncb yn ymddangüs i ni lawcr mwy ty\-yn M.tg y tnae'u brcs<-j!i)-)!, oddigÚth rhyw fauar ei gwync?pi'yd He hy?'a? i'r dl.?ii'dc!) <1n?n ?.?,'?.<&.y ?oh'uni yn:j)d. PtMiiad—Hyddcd i i\L. I. ddal <f/c/t :vft'r!)yn a'r /<'t!?, ac cdrych'd a r'ydd j;ob rh?n o wyucb yt<i/?7t ?n?ydlewyrcnici, fieuawna ef ?t/<'y/t7.'M :)r j b.tt-cd tywyU,lawn s'y{ied ap.ncby ?;-y?7 Yratteb a t'yddai, Ka ?Hai. 7\c yn a\\r tybiwtt yn \veddus yi'if- )yd yn y ?wr, yn da-iou, &'I dyun ln?r oddiar ben C«t?t/- 2<?? a'i o??d ync.nnwyth.u' y?wastadcdd y:t y'Hiy! T'?T:?"'? y BREN?, i .sy!H< nr tcwyrch wyncb .S?"'<'K G?/?'r, pa un sydd ychydj? yn nes atom !)g ydyw y ?s? ond dacw y .gwr, cyn iddo hnJdd ddt??yn? 'na chalet omd ?t?cip nhvg ar y S<;r<'??, (mat :)g y tystin t? ei hun), wedidyno<U :d!:m f.mau ty?yUion \uttd ci,c.s, I ac yn et fpddwt ci hun wed' d&I y ?wi a'r b:):ch <'r:un rir.vng ci "IN ell i Uris gýmmcr:,¡l !!Oíil,l th:;s ci t!'at!ut,?A;<t?'?;?y;<'?'«?—ond ni v.acth (iw?ud rii ei i,lai 1,,ig-(,g -ni i%-actli ii?i titeivi, Y!)yn lie n,.t a ]]a i\n grcdu nim ??<?.<if-cA yw ?f!;K?. SyU?id fttd :-h;'t:) fa\\r o genedt y Ct,'H< v.cdt bUuo ar y niwyafcynir.vy'.ryin fl't!gan!:I;redI'tiau i br¿fi i¡yny: i):'w('di hct)d fod y Gynit-efginith fcl C(-,I,ff cyf<Uig\vb), hcb )!!t aeiod oicr yHddi; ueu t'cl ei l.Hmldoliiaeth ci hun, hcb pymm:u:)t H !!ythyr(.n ynddi ae!ur ei hcbcor hcb :tdwy neu adtm! Yn o) hyny, y n'.ae et' yn cwyno at' Mr. G<Tfer am {1d()1 A o')- jL';eIriun parium, (Ipflluw, .t:. nn-n 7.)'/7.< AffK pe bue heb icdi byth; cud mne'n bur debygawI miti halt ynmttttth y drain y mac cf: :tC yn itwr y n';t"'ti thald i minnau ofyH i Mr. 1. pa bcth y mse ef yn ci wneud i'r/tyn y geiri¡¡n tJ'!JllWi¡[(I, t/'ymd{!¡', mu-yniunt, 4-o. a wna pf eu hyss:t'cnn t'ct yma, tl'ym- Iwiúd, ?MMcy, M?f-y?A?K? 7/Ht'??«M, ?(. cr mwyu 'cadw yr iaith Y, heb g-oHi aeiod na !!v- thyreu o honi: nac ychwaith soiii ei :inwy!yd A o'r c-- wyddur, os nawna efe; ri.aid iddo t g3 ihilltrn-(i yr/t, maty cryhwyHodd ct'cihuu, ipti'arcn t tmd¿'lI:"rdd ynm!)tith yr c&trou-tHt(!auf:ein; yntcf Mac'!] ihaid i(!du gadw yr A ,-n ei mai y gaIlo ei thynn a'i dodi pan weio ef hyny yn wpd(!us pi IHilI; o hcrw dd ni fynm efei cholli, nac i n<'b pi Hadrcttl !<i oddi aino cr ei g-lu.'It ddchaa. Syuodd hcfyd ar y hachci), n'r-rch.- os', d!-yt!'cl!, houo a gym))'gid iddo mn ci ddiw:ur A af ni iynai cfmcwn nn'dd yn y byd gi'<-du y ge!:trtcrtynu g'c'!l'iau hebddi. Pa be-th a wnai cm hyrwji({id ani dani,1 nad ocddmwyo sonatn h yn cu hegwyddor nag y sydd yn awryn yr j S)IlIl1t .dr. 1. hct'yd na ddteddy y in;<h Gvtii-aer c: y M' jnor liylitlir anyft!-dc:; yn ei i lcdcl\\yr cyntaf; ag' y diehon hi 10«1 vn I¡ac yu ddiddad: nas ?atfai hynytod. Os yw M:.I. yndcaH I) st) T y ?"'?'? niaiDyfnu ncu lov;,vi a wrth y g.)U-s[cr yw ycymmerld tt-a?erth i?.?? yr iaiiJn ?n moreucl!nnbandod: abodHawcro waLth caboti etto í Wrtht, pc 6t /rI"m.lj y r'tac n:rn-y\ g!ogeimach iddi cEo <t c;siau cu gwasladiiu a'u ca'x; n y(d "titlÙm d():m ncu dn ot'iriau ynghyd yn ruyncd i wJ!<utl:nr i fvntt ncu i arddanges itm drych-ic.'d?j ncx feddw!, ?-c. Sy:w<.)dd Mr. I. J'icw<! un nnj)) yn pi ?-«? fTracth?v! "ibd yrhenlythyyeg yn cael ct bm-chu gan y dys? av.?wyr n<wyRt'enwo?" um mm tivthyre? <?y;<- f,t-<?! j yr an'-ser hw).w, muc'n debyg! Ai hardd mown un mtth yw bod dwy not dair Hythyrfn yn csel et! <-tyt;o fvnn i wneftd sn!n un, 11e goilit- cael ('I:go.*l o nodan )!!ii.)) t wnculhin- hyny. Gwciu-fod ditiygcabotiar v C viu- etto. Yn ddiweddaf, syHod<I Mr. 1. ychydi ar Fa,.ddÆmirrflh yn y Sam. thaidd y cadwodd 1\1r. <wM<- €t e: cn!!lb, o bei-v,(Id f,wahodl o honaw hrydvddion v dywÿs,wadh, b&wb yH oteu dania)t,i estyn fncyfansodd- iad.:)) i S!mE GOMER. Meddvlicd M. 1. mai i.-wir vw y:' hen ddiarcb, ti bob (-i, lui, OlHI dy- wcjodd Hh. 1: iddynt gyehviyn i ehwareu yu Hewyrch y S'el'n !)!or Huosog a niorgmg yn yr haul; y i);ac y,, liKdd bo:: Air. L yn SiJ¡,ytld llygad-g1'aft' hYlIOd, cyn hyth y 'f(-d¡ai gunfod bywoHon morfTlII a morgrng yn yr'AM;M danbKid! tybedinoddiar bcn C'tlltiti- Jdris y gwclotld ef y !'I):n byn iicfyd. Pe dywetla,<;ai eu bod mor lliosng n'r tuorgrug yn mhe!yHrneu dywy!uad/tfn{/, b):a<ai h\):y yntuhcU y tu hwnt i'r :M'r, a thyfead fod gwr o ocd a synwyrau Idri,ç yn annrd(!o ci dmcUu'wd in' iiUir a thrawsedd dijcs.. -< Cymmerwch yn araf-dpntlodd winoncdd vnun:on Rr «i ityny, scf l)y!asal dau tardd Mor.i;anw<? yfIlewid eu t!eiyt)fanoedd; ae os xdwa iuvn ?-AM G11'ilym, gwr hybhg hynaws yw ef< yn ibddtonrhoddi'r blat:n, yng- hyd R Uiaiu y parch dyiedns i'w ernwchoHon- ptthrtnc- ddylnvn y medr Gzt-ilym gyngbaneddu a cliyhydeddu cystalag y gpi!t Mr. 1. fill-iltl: y mac ef; llIt'gis iituvcr "n o'i fath, wedt bod yn rhy hir tan rhc- ctau culion, sYllwyr-acth, D. ab E(!mwt:I a'i 'n!j- wyr. Y m.ie'n ù<lig-on o orciiv.-yt i'r gwr m,wyaf dOlJiog yn y Dywpogaeth i geisio can!yn y. rhcolau !.vn\ a g,t(lzlcl cnaid y f-crdd i t\-lle<1 i (;o,smochno. Y maH v rhMtau l1('hof1lo!' dt'ga!<i.idd ma! mac coU neu ncwid iiythyrf-n yn y M'?e yn d(H!:onav.I achos er ta<!u Y cyns-- i?nedd fwyaf ry\vk,a? bendrani?nwgt, na bydd !u werth ei ch(?ui o'r dom byth mwyach. Hy()ded t bob R?.? gynimcryd synwyr a do?tiuncb fe! nodau rhco) i cvrchu uty'.t, })a rai a ddodant arogi pcreid(!iach ar blcthiaoau a chyhydeddau'r AWfn na'r riiat uchod. Ynia'n rhaid i mt d:Ufyru hyn odractbawd Ya bre- sennot, tan o!)atth y cat gyfartbd a'r [¡ei;-¡/ydtl V</rM t ysgwyd dwylaw; byddafyt) etstedtt ar RW'UlY:l IleuJ[ochllwt', i I codiad y Sc,'en ncsaf. Gydil eic/t Cé'1/l11I: MI'. Idris. Yr eiddoch, &c. i lonnwi 28. TuDun. I

SULW AR PSALM XC. l?. I Dysg i nifelly gyfrif ân dytlâ!flU, fe, y dygom ft" calon i dMel1æneb. Y saw! a pwyUystn ddysgu yr Athraw!aeth Rifydd'g hon ( AI';t;ml'iiclil )-)Ocli itit:) i'litid i(ICio ive(l(llt) ar am !;ael dyfod i atin-ota yr "hwn a Icfarodd fel na Jcfur- odd dy)t orioed," mtic etc yn rhoddi dwyfbl gyt¡¡rwydd-r;d ¡ 'Il ciyssot; an f<y yndyt'od ¡¡'i rhai cadarr¡at îaeht, hy'wiocat, i ystyrlcd y byddc'nt feu w. M:! wr oc(td tiodi i ydyH hwnw yul,He xii. 1C—-19. Tybiudd-y byddni cff b\\v dros lawer o ilyuytIllodd, n'i ddyddiau y:itcf:u' bcu y noson hono! Mo'' t'"rt .t'r ynfyd hwmv y by(!<t pa\vu heb addys gall Ddu. Gweddnvn. Dysc m, 6 At-- tTlwydd/ fcity i )fflt hyny d(!yddiau sydd yn c!n bivnvddodd, a i:ol 9. mewn tyl)-f%i,ri,,f] (.,?iii)po,,riiion.) fod t ni ddcng ndyucdd it tllrl y cyr- hucddir.pedwar !<sain. Os ystyr Hawcr un, y k"}lithH sydd v.odimyucd betbtO, eaJtJ wcted t'ud y :han iwyaf wcdi eu trcHUo! Ac, ysywaeth, JavIer o houyut \vcdi cu treu!io ) n y tfolinlb ag sydd yn nt;hnton pi.it'yn; U:nver wcdt cu treuho mewn cysgu; Hawcr wcdi eu tretdto m<;wn gwigedd it-uenctyd, n wcdi (¡,l h-cnUo inewn r.K;ddwdod' .Mehinw y thit'edi, n'r Hhv du arnyttt, inae U.wei ercUl wcdi tr< utto cu <h ddmu g\verthfawr yn ddiks! Diles iddyntcuhnnaut! ù¡¡s t'w teiiiiiol,d I dill's i'w cymmydoglon! dHps t'r ca:twys ag y njucnt yn apjodau ynddt Li! Anfuddiot ya 'Hhab I tmut, ae yn mhob Ue, iddo ei hunan, ac 1 bnwb": Fe :dht ibd v dydd hwnw, Mat. xxv. 30. ynncs Mag y mae Unwcr yu mcddwt! Hwi iwch ai!an y gwas anfuddio! i.'r tyw\ti? ch ctthat'; yno y bydd wylof:un a rhindan da:i- ncdd' :Byd¡lai canw niewli- net' a da:ur, pe gdUJ dy. j .!J;. Ott("-tn)UM, ti fuddto),()nd J, t Nit! wacth a sav.'iprp?Kt!)nddyscuu!{tlnv.T.)v.oddynd:m.?I.c? ddcrbm ct\'(l(l 1U ei t:\i. Hac ar;do¡';¡tI¡<td i.;{\ d )nmo'i'hyn:i?<)cddyndywynidt!o,nn.hyjh?;di:):! p;o!'fo)€<)t! ncwydd yn ei en:ud oddi'.vrth y nRwydJion. da? Y)) awr n. drcHtiodd an:y\Y iiiewii Trcfv<lf]hh hcb ymq/yn yn yr Arglw!f(J¡J, tt'wy (..t Pa saw! dydd a pryd ag- y alles¡tJ e:¡d c'!1 t a t-hyfnrwyddyd n:)n \In o NV og-ion yr sydd yu hyw yu yr un ?U(!.d thi? :t'i hyiTyd-wnnh a fydda: dy !:) fanvyddo t!!cvt!< machos eHa.d a meddwl Duw y!i ?;i :ut-. Dt-tho di vr hwn v.yt yn cypgl. cyfod, y wm yn:n. as I'a s:nv) dydd aydd yn p:si:u< a:'t:t i iv. 11 n gn)!alst, nc i ti ddybht dy (IL'li fi ? t

LLOFKUDDIAETHANFAD. } yn IIeo! PlmÜ..d, ci fra\rtJ! Cynhaliw.d yinct'yniad ar ci g'())'jf ddydd Mn<-hct-, Ran dri o IIeddytiadcn, yr Dailcy, y Torncr, a'r Waikcr, pryd y ducth y pettim: canhHut i'r tmttwg tiwy hvcnytystion. Y tyst <'ynt.)i'oedd y fam ,inn,tlw-;dti a gl'cyn()l; hi « ddywcdodd i'w duu tab, Maurice Eaton, ynn!iy!m 2.i! oed} a Jumps Eaton, 18 oed, ynyrt.t'o), Qf)at'ny<!)tvs, ac nnitfod yr ynnyson yn ('yn).yd<h:, hi acth :(i)an i'w gyl'lI J'wy i'rty, r: a ym- drechodd i ond ran ci fed N;il I)-;tra(-.I. yn Mwynu, ht a drodd t-i u! b Manrice, yt'hcnuf, aHan,a tXybiodd !d !.d<!o fyncd adi'cf, yn: hy!c!) awr wedi hy:a:nt fb<t ata'i pisiau bara :x'yn]pn\n o'bytt sv.pc!'?adaw<t<!d ci n.a?Jump.s yny ty,aciinpt!uj '> 1 l' i f.?nachdy cyta?osjicy ?:t!a':tt iddi :!i'()Synghy!c'i l.? .J "4 n:umtd; ac ar ci dydl'weJiad, hi gM'odd ei mab ,1¡¡mC yn norwcdd yn ct \<acd yn i'aiw ar y Hawt, a'i \H1i:' wcdi ei dori 0 :111:51 i dust.;¿ Y L!aw-ft;ddy:: (,Siii-geoti) Roncy ocdd y ty:;t lical j aetit ci dystio!:n-Ut ci' i broU tuai atlgnu YHahoiwyddLmo dystion e-rcill, f;rryw a hcny'wr tystio'id y fcr.yw, iddt gtywsd Ct'och-tcisin,. Re t.i. ? redes; I:i\r ar !nd y?<'i.suu!, uc !J(U \vf!(;d ?hnun? ? K:)t0)i yn n:htith y dorf, nc K'o'f'vwf'd\.(', "?y H,n<? ) wedi ei wncnthm', ac ni eiiir ei d'laft??Mti.hur," A" phrotod'-t y dyni Maurice tldywedyiJ, NJ cfe i gyft"t>ithiau ei HC nud \lc\.hhmll dyit-IitdtftmE i n.cwn tununt anul,¡¡itTYhiad." Dygodtl y Rhctthv.yry f:t)'n rod .r,lIne Eaton wpdj.. n!).Y me'.vn canly:iiad i g'iu'yf.' ..af<-dd ));y\v oh'ovtt 1IY111, gan Ma¡¡J'jcl.Eal(ju." Y lHe'l' UoC.rudd )J1 rJwJif). Yh I'hYlltl dto. ) + +-